December 2008 finenews Gesprekstof van en voor ondernemers met ambitie!
Ingrepen in financiële structuur geven Groep Maris opnieuw armslag en ruimte tot groeien. Succesvol ondernemen gaat verder dan beredeneerd en theoretisch management. Enkel door opportuniteiten te zien en risico s te nemen wordt het verschil gemaakt. Risico s hebben echter ook een keerzijde en kunnen een onderneming in de problemen brengen. Dan is het van belang de situatie goed in te schatten en resoluut beslissingen te nemen die het tij doen keren. De Groep Maris illustreert dit verhaal perfect en Finpower speelde in deze turnaround een cruciale rol. Finpower begeleidt herstructurering van Groep Maris s Johan Maris en Dirk Koopmans van Groep Maris en Koen Batsleer van Finpower A&B, sleutelfiguren achter de financiële herstructurering van Groep Maris. s Dirk Koopmans (rechts) is sinds 2005 verantwoorde- lijk voor de organisatorische en financiële aspecten binnen Groep Maris. Johan Maris (links) kan zich hierdoor concentreren op de kernactiviteiten. Sterke groei ten koste van financiële stabiliteit Johan Maris groeide van een eenmanszaak uit tot een middelgrote elektro installateur. Dankzij contacten in de motorcrosswereld kreeg Johan de mogelijkheid om op deze events ook geluid- en stroominstallaties te voorzien. In tegenstelling tot de elektrosector bleek in de events-tak nog een gezonde groei mogelijk. Na enkele jaren groeide deze activiteit sterk uit en in 2002 stond de groep Maris in voor de technische ondersteuning op het WK wielrennen, verschillende internationale cyclocross wedstrijden, jumping en moto GP. De vraag naar een volledige ondersteuning van deze events groeide, zodat ook catering en andere facilities door Groep Maris werden voorzien. Dit beeld zette zich door in de organisatie van Groep Maris. De elektro activiteit was intussen sterk in belang afgenomen ten voordele van de eventorganisatie. Deze evolutie was niet zonder risico s. De eventsector is gefragmenteerd en in handen van niet altijd even professionele organisaties. Hun inkomsten zijn afhankelijk van het succes van het event. De gevolgen voor Groep Maris op vlak van de liquiditeit lieten zich raden. Slechte betalingen gecombineerd met hoge investeringskost maakte in 2004 de situatie financieel zeer kritiek. Johan Maris vroeg advies aan één van de bekende internationale auditkantoren die hem duidelijk maakte hoe uitzichtloos zijn financiële situatie was. Voor zover hij dit zelf al niet wist, was deze analyse misschien wel nuttig maar bood zeker geen oplossing voor de situatie. In 2005 werd Dirk Koopmans aangetrokken om samen met Johan het bedrijf op financieeladministratief en organisatorisch vlak te leiden. Hij contacteerde Finpower om een oplossing te zoeken voor de hachelijke financiële situatie. De belangrijkste opdrachten voor Koen Batsleer, managing partner van Finpower Advies & Begeleiding, zijn samen te vatten onder drie noemers: diagnose en consolidatie van de bestaande financiële structuur, bepaling van de toekomstige financieringsbehoeftes en tekorten en het zoeken en onderhandelen van bijkomende financieringsmogelijkheden. Gedurfde aanpak leidt tot resultaat De belangrijkste doelstelling op korte termijn was het overbruggen van het cashtekort. Koen Batsleer zag verschillende oplossingen voor deze situatie. Naast bijkomende financieringen via privé-investeerders werd een sale & lease back operatie opgezet. Een minder voor de hand liggende oplossing lag tot slot in een hernegociatie met de schuldeisers, i.c. R.S.Z., leveranciers, leasingmaatschappijen en verzekeringen. Alle schuldeisers werden samengeroepen en de situatie werd transparant aan hen voorgesteld. Voor alle schulden werd een afbetalingsplan voorgelegd. Deze methodiek gaf een belangrijk signaal en werd dan ook positief onthaald. Het toonde aan dat Groep Maris met behulp van professionele ondersteuning de situatie op korte termijn probeerde recht te trekken. Intussen is dit afbetalingsplan achter de rug en werd Groep Maris ook strategisch duidelijk bijgestuurd. Het aandeel van de events werd teruggebracht terwijl technics, de elektrodivisie, terug aan belang wint. De reden was duidelijk. De risico s waren minder groot en het bracht Groep Maris terug naar de roots van Johan Maris. De bedoeling is de elektrodivisie op dit niveau te houden en events langzaam terug te laten uitgroeien dankzij een kritische evaluatie van klanten en projecten. Deze herstructurering had weinig impact op de positie van Maris in de Belgische markt van events. Zowel op vlak van stellingbouw als in de stroomvoorzieningen is Maris de tweede speler in de markt en met de combinatie is het de belangrijkste speler in de eventsbranche. Creatieve benadering van financiering De huidige rol van Finpower is de recurrente financiële begeleiding van Groep Maris met een belangrijk accent op de onderhandelingen met financiers. Dankzij een creatieve benadering van financiering, doet Groep Maris een beroep op bankleningen, leasingen maar ook de Plus lening van LRM. Deze achtergestelde lening biedt de ruimte om zonder extra waarborgen in de toekomst nog bijkomende bankfinancieringen af te sluiten. Johan Maris en Dirk Koopmans zijn tevreden over deze financiële herstructurering. Het is immers duidelijk dat dankzij berekende risico s het verschil werd gemaakt. Meer info over Groep Maris vindt u op www.marisgroup.be Wenst u meer info over dit project of de aanpak van Finpower in financiële begeleiding, contacteer Koen Batsleer op 089 30 44 22 of via kbats@finpower.be.
Finpower begeleidt en ondersteunt overnamestrategie van ASAP De uitzendmarkt is een zeer dynamische sector die de laatste jaren bijzonder gekenmerkt wordt door overnames en fusies. Dit is niet alleen het geval bij de grote internationale groepen, ook meer lokale spelers groeien aldus uit tot sterke organisaties. Deze evolutie is ingegeven vanuit diverse doelstellingen: schaalvergroting, breder aanbod van uitzendprofielen of betere geografische spreiding van het kantorennetwerk. ASAP is een perfecte illustratie van deze consolidatiegolf. Dit interimkantoor werd begin jaren negentig opgericht door Hugo Peumans. Hij stelde vast dat er een groeiende vraag was naar tijdelijke krachten in een aantal bedrijven die hij met zijn loonsecretariaat SAP bediende. Door zich te concentreren op een aantal speersectoren kende ASAP de eerste tien jaren een sterke groei, hoofdzakelijk binnen Limburg. De latere focus voor uitbreiding lag in eerste instantie in Vlaanderen. Onder begeleiding van Koen Batsleer van Finpower Advies & Begeleiding werd LRM aangetrokken om tot het kapitaal toe te treden. Dit gaf voldoende middelen om het overnamepad te bewandelen, waarvoor in 2002 een aankoopmandaat afgesloten werd met Paul Bertels. s Ruben en Joris Peumans, zonen van de oprichter van ASAP en drijvende kracht achter de expansiestrategie van de interimgroep. s ASAP werkt al jarenlang samen met Paul Bertels, Finpower (links). Ze appreciëren zijn diplomatische aanpak en eerlijke feedback in elk dossier. Finpower als diplomaat ASAP Overnames leggen de basis De keuze voor een specialist in Mergers & Acquisitions heeft volgens Joris en Ruben Peumans, zonen van de oprichter en drijvende kracht achter ASAP, verschillende voordelen. Allereerst is de opvolging van een voor autonome groei volledig overnameproces een tijdrovende en complexe taak. Voor een jonge onderneming in volle expansie is het niet evident om één van de sleutelfiguren hiervoor vrij te maken. Bovendien benadert een onafhankelijke externe specialist een overnamedossier op een meer objectieve manier, wat bijdraagt aan een succesvol resultaat. ASAP apprecieert tot slot vooral de diplomatische aanpak van de bemiddelaar; op het juiste moment de juiste mensen rond de tafel krijgen en een onderhandeling langzaam maar zeker in de juiste richting loodsen. Paul Bertels bevestigt deze stelling: Een overnameproces is nooit vanzelfsprekend. Het is één van de meest treffende voorbeelden van een onderhandeling tussen partijen met ogenschijnlijk sterk tegengestelde belangen. Deze tegenstelling wordt meestal nog versterkt door emotionele drijfveren. ASAP en Finpower M&A zijn bij de overname van Techno Assist niet aan hun proefstuk De overname van Techno Assist ligt in de lijn van de strategie die al enkele jaren gevolgd wordt door ASAP. In 2002 voltooide men een eerste overname uit de samenwerking met Paul Bertels toen het Antwerpse Primo Interim werd overgenomen. Met deze overname werd het regionaal profiel voorgoed doorbroken. Met de tweede overname in 2006 van All Right Interim wordt ASAP ook in Brussel en Wallonië actief. Na de overname van Techno Assist en recent nog het Waalse GiL Interim beschikt de groep nu over een nationaal sterk netwerk dat verdere autonome groei mogelijk maakt. ASAP bewijst hiermee eens te meer haar dynamiek. Meer info vindt u op www.asap.be. Een overnamespecialist kan hier twee posities innemen. Hij kan er voor opteren enkel het belang van zijn klant te verdedigen ten koste van de belangen van de tegenpartij. Hoewel deze aanpak zonder twijfel aanhang zal vinden, leidt het in de praktijk niet steeds tot het gewenst resultaat. Het alternatief is de realistische dialoog die duidelijk de voorkeur geniet van Paul Bertels. Zonder de belangen van zijn opdrachtgever te schaden, probeert hij als bemiddelaar de verschillende partijen bij elkaar te brengen. Bovendien durft een goede bemiddelaar zijn opdrachtgever ook te temperen in zijn enthousiasme. Indien we als bemiddelaar signalen opvangen die een succesvolle overname op termijn zouden bezwaren, adviseren we dan ook om af te haken. We prefer no deal above a bad deal., aldus Bertels. Het verloop van het overnameproces Van in de eerste samenwerkingsperiode in 2002 bespraken Paul Bertels en ASAP de selectiecriteria. Dit resulteerde in een overzicht van mogelijke uitzendkantoren die in aanmerking zouden kunnen komen voor overname. Hierbij kwamen voornamelijk organisaties in beeld die én geografisch goed aansloten, een familiale cultuur hadden én qua activiteit konden aansluiten bij ASAP. Het team van Finpower startte reeds in 2002 met een grondige analyse van de geselecteerde bedrijven. Uit een lijst van alle targets werden zo een 20-tal kantoren weerhouden. De eerste contacten om het terrein te effenen en de financiële verwachtingen te toetsen, werden gelegd door Paul Bertels. Voor ASAP is het belangrijk om hierna betrokken te worden in het proces. Naast de eerder objectieve criteria willen de broers Peumans immers ook evalueren of men een goed gevoel heeft bij de contacten met de overlater. Deze juiste match tussen bedrijfsculturen is immers cruciaal gebleken voor een succesvolle overname. Na heel wat huiswerk bleek eind 2007 dat Techno Assist een geschikte kandidaat was voor overname. Deze uitzendgroep beschikt over kantoren rond Luik en Herstal en is sterk vertegenwoordigd in de industriële sectoren rond de Waalse industriestad. Na de gebruikelijke voorbereidende besprekingen, werden in de letter of intent de krijtlijnen van de overname vastgelegd. Deze vormden de basis voor verdere exclusieve onderhandelingen. Samen met de accountant en de revisor werd de due dilligence afgerond om hierna tot een akkoord te komen voor overname. Zoals vaker dienden er zich op de valreep nog een paar kritieke momenten aan, maar ook deze klippen werden omzeild. Wenst u meer toelichting over de overname-aanpak van Finpower, als overlater of als overnemer? Contacteer Paul Bertels voor een persoonlijk gesprek op 03 650 11 40 of via pbe@finpower.be.
FinPower News Speakerscorner: De Finpower partners en medewerkers zijn specialisten in hun vak, niet alleen dankzij hun kennis maar vooral door in contact te blijven met ondernemers. Ze zijn ook actief op seminaries en treden op als gastdocent. 10 oktober 2008: Koen Batsleer is spreker op een seminarie van KBC te Genk met als thema kasplanning en budgettering. 20 oktober 2008: Koen Batsleer is spreker tijdens een Plato-sessie van VOKA met als thema waardebepaling en familiale overdracht van een onderneming. 20 november 2008: Koen Batsleer is spreker op een seminarie van KBC te Beringen met als thema kasplanning en budgettering. Opdrachten / referenties: Finpower Advies en Begeleiding Voor meer info over onderstaande items, contacteer Koen Batsleer, managing partner Finpower Advies en Begeleiding op 089 30 44 22 of kbats@finpower.be. n Ark Angels Fonds Koen Batsleer van Finpower fungeerde, samen met Dirk Haerinck, in de opstartfase van het Ark Angels Fonds, het co-investeringsfonds van en voor business angels, als part-time fondsmanager. In oktober 2008 werd Frans Asselman als fondsmanager aangeworven, die vanaf heden het fonds leidt. n Bis Technics BIS Technics heeft in 2008 - na de MBO in 2005 - substantieel geïnvesteerd in zijn vloeiborenactiviteit en in de overname van een Mavera. De financiering van deze groeiambities werd door Finpower gestructureerd, met naast bankfinanciering ook een Pluslening vanwege LRM. n Europa 2000 In mei 2008 heeft Europa 2000, een verdeler van finenews tafels en stoelen voor de Europese markt, de controle verworven over zijn collega in de U.K. - LFS. Mede hierdoor zal de geconsolideerde omzet van de groep Europa 2000 in 2008 de 9 Mio overschrijden. De financieringsstructuur voor deze overname werd door Finpower onderhandeld. n IPEC IPEC, een engineeringsbureau voor lucht- zuiveringsinstallaties, heeft een beroep gedaan op Finpower voor haar financieel beleid. Mede door een Pluslening van LRM en bjikomende bankfinanciering kan IPEC met vertrouwen haar geplande groei de komende jaren tegemoet zien. n Onze klanten breiden uit en Finpower begeleidt hen daarbij : - De groep Eurorent, een belangrijke marktspeler op het vlak van verhuur van bouwmaterialen, heeft in het voorjaar 2008 een nieuwe vestiging in Houthalen geopend. - Finpower heeft Corsan sterk ondersteund in het uitbouwen van een financieringsstructuur voor haar internationale producties. Mede hierdoor zal Corsan de komende maanden maar liefst 3 internationale producties uitbrengen: Waiting for Dublin, hun eerste internationale productie gefinancierd met tax shelter fondsen; The Box Collector, een film van de gerenommeerde John Daly waarin de Vlaamse Lynne Rénée haar internationaal debuut maakt, The Hessen Affair, een productie met internationale ambities, gebaseerd op waargebeurde feiten, in scenario gezet door Oscargenomineerde Nicolas Meijer en met Billy Zane, Michael Bowen, Noah Segan en Lynne Renée in de hoofdrollen - ITM, marktleider op het vlak van import en distributie van veegmachines, heeft voor de opstart van een activiteit op het vlak van verhuur van veeg-en vuilwagenmachines, een beroep gedaan op een Pluslening van LRM. Finpower begeleidt de groep ITM op het vlak van haar financieel beleid, en heeft ook het businessplan voor deze nieuwe verhuuractiviteit uitgewerkt. Finpower Mergers & Acquisitions Omwille van discretie en confidentialiteit worden hieronder niet steeds de namen van de betrokken partijen vermeld. Wenst u meer info, contacteer Paul Bertels, managing partner Finpower M&A op 03 650 11 40 of pbe@finpower.be. Onze realisaties in 2008 tot eind september: n In het kader van een aankoopmandaat in de HR en uitzendsector realiseerde Finpower M&A in maart reeds de derde acquisitie voor onze opdrachtgever. Het overgenomen bedrijf heeft een omzet van meer dan 5 mio. Het zittende management zal nog gedurende langere tijd aan boord blijven. n Aan één van de meest ambitieuze wegenbouwgroepen uit ons land werd een traditioneel bedrijf uit de wegen- en rioleringsbouw verkocht. Het omzetniveau van het verkochte bedrijf bedraagt meer dan 5 mio. n Een erg vooruitstrevende nichespeler uit de drukkerijsector gelastte ons met de overname van een kleinere marktspeler. Binnen de drie maanden na ondertekening van de opdracht werd de klus geklaard naar ieders tevredenheid. D I G I T A L E D R U K K E R I J n Wij intervenieerden met succes bij de fusie- intenties van twee erg succesvolle familiale drukkerijen. n Het aankoopmandaat van een bedrijf actief in de waterbehandeling resulteerde finaal in een geslaagde opdracht, waarbij onze opdrachtgever zich stilaan marktleider mag noemen in zjin marktsegment. n Een familiaal bouwbedrijf kwam in nood door ernstige ziekte van haar zaakvoerder en aandeelhouder. Binnen de twee maanden na het ontvangen van de opdracht werd een nieuwe aandeelhouder gevonden en werd voorkomen dat de continuïteit van het bedrijf in het gedrang zou komen. n Per medio september realiseerden wij een closing waarbij de verkoop van een Tsjechisch productiebedrijf van Personal Protection Equipment aan een Amerikaans Private Equity Fund werd bezegeld. BAN Vlaanderen BAN Vlaanderen, een initiatief van Vlao, de Vlerick School en Finpower, ondersteund door de Vlaamse Regering, heeft zich de voorbije maanden op diverse vlakken geprofileerd : - Ondanks de moeilijke tijden blijft zij succesvol in het matchen van kapitaalbehoeftige ondernemers aan meer dan kapitaal biedende business angels. In de eerste helft van 2008 volgden uit meer dan 250 ondernemersplannen, een recordaantal deals. - Het Ark Angels Fonds, opgericht eind 2007, heeft reeds 6 participaties genomen in aanvulling op business angels kapitaal, waardoor dit momenteel één van de meest actieve Vlaamse fondsen is. - Het project Combi-Fin, uitgewerkt in samenwerking met BIZZ Magazine, tracht ondernemers nog diepgaander te begeleiden in hun zoektocht naar financiering. Meer dan 60 ondernemingen ontvingen via dit kanaal de voorbije 6 maanden additionele begeleiding bij hun financieringszoektocht. Meer info vindt u op www.banvlaanderen.be. Bezoek onze nieuwe website Medio dit jaar ging onze nieuwe website live. U vindt er uitgebreide informatie over onze diensten, de portefeuille met bedrijven te koop en een toelichting over onze laatste referenties. Neem een kijkje op www.finpower.be.
Crisis als uitdaging of als opportuniteit? De huidige crisis in de financiële markten is voor veel ondernemers een nieuwe ervaring. Zonder de vergelijking met de jaren dertig te willen maken, wordt toch steeds meer gesproken over een historische situatie. Deze situatie zal in eerste instantie een fundamentele impact hebben op de structuren van de financiële wereld. Meer overheidsinterventie kan nuttig zijn, voor zover deze effectief is en de regelgeving niet nodeloos meer complex maakt. Voorbeelden uit het verleden hebben jammer genoeg het tegendeel bewezen. Sommige marktspelers hanteren financiële spitstechnologie om deze regelgeving niet te overtreden, zonder echter de geest ervan te respecteren. En hebben we niet net aan den lijve ondervonden dat geavanceerde financiële engineering enkel werkt wanneer het in balans staat met gezonde bedrijfseconomische basisprincipes? Wat zal de impact zijn voor ondernemers met ambitie? Als we de media mogen geloven, is het alle hens aan dek om een credit-crunch te vermijden. In mijn recente gesprekken met bankiers, trachten ze me steeds te overtuigen dat er altijd geld beschikbaar zal zijn voor goede ondernemingen met goede plannen. In de realiteit voelen we echter dat de financiële instellingen op dit ogenblik meer intern bezig zijn dan met het verstrekken van additionele financieringen naar ondernemingen. Wat zullen wij doen? Finpower helpt haar klanten bij hun budgettering rekening houdend met een mindere groei of terugval in 2009. Voor sommigen is het noodzakelijk om een worst-case scenario te maken en de impact hiervan op de onderneming trachten te meten. Uit het verhaal van Maris leren we in dit kader in elk geval één les: proactiviteit en ondernemerszin loont! Sterke en flexibele ondernemingen ontdekken bovendien de opportuniteiten in deze crisis. Zo stellen consumenten vandaag andere eisen, waar de meest alerte bedrijven op inpikken en voorsprong nemen tegenover concurrenten. Ook overnames of fusies worden realistischer. Vanuit Finpower kunnen we deze financiële productiviteit en overnameplannen volledig ondersteunen. We horen in sommige omgevingen erg veel pessimisme, dubbel-digit dalingen van omzet, groeiend aantal faillissementen, Ik wil niet naïef overkomen maar we moeten wel opletten voor een self-fulfilling prophecy. We moeten durven geloven dat met verstandig ondernemen deze crisis overwonnen kan worden. Het Finpower-Team wenst u een aangename eindejaarsperiode en een 2009 vol opportuniteiten. Guido Verswijvel CEO Finpower Hemelakkers 6-2930 Brasschaat Tel. 03/651.44.88 - Fax. 03/653.03.02 www.finpower.be www.fbd.be - 5241