Juni 2014 Een op de elf bezuinigde afgelopen jaar op sport stijgt naar recordhoogte De is in het tweede kwartaal van 2014 gestegen naar een recordhoogte van 93 punten. Voor het eerst sinds 2009 laat de koopkracht weer een plus zien. De lage inflatie levert daar een belangrijke bijdrage aan. Meer dan de helft van de Nederlanders doet aan sport. Gemiddeld geeft een sporter zo n 350 euro per jaar uit. Het afgelopen jaar heeft één op de elf sporters bewust bezuinigd op de sportuitgaven. Stand 95 90 85 80 75 70 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Prijsstijgingen minder voelbaar Ruim vier op de tien (43%) Nederlandse huishoudens zeggen dat ze geld overhouden, terwijl minder dan een vijfde (18%) aangeeft geld tekort te komen. Eén op de negen (11%) vindt het nu lastiger om rond te komen dan drie maanden terug. Die groep huishoudens is sinds de introductie van de BudgetBarometer nog nooit zo klein geweest. Van de groep die moeilijker kan rondkomen, wijst bovendien nog maar een vijfde (22%) de prijsstijgingen als belangrijkste oorzaak aan. Dat is eveneens historisch laag. De inflatie is recent flink afgenomen en ligt nu zelfs ruim onder de gemiddelde loonstijging. BudgetBarometer op recordhoogte De heeft in het tweede kwartaal van 2014 een record bereikt van 93 punten (tegenover 90 punten vorig kwartaal). Sinds de introductie van de BudgetBarometer halverwege 2009 bereikte de stemming van de Nederlandse huishoudens over hun eigen portemonnee slechts één keer eerder deze hoogte. Huishoudens zijn een stuk minder pessimistisch over hoe ze nu rondkomen ten opzichte van 3 maanden terug. Een stand onder de 100 punten betekent wel dat er onder Nederlandse huishoudens nog altijd meer pessimisten dan optimisten zijn. Koopkrachtplus voor werkenden Lagere inflatie is positief voor de ontwikkeling van de koopkracht. Dit jaar valt er naar verwachting voor het eerst sinds 2009 weer een koopkrachtplus te noteren. Naast de beperkte inflatie zijn de bezuinigingen voor 2014 minder omvangrijk dan de afgelopen jaren.. De verbetering van de koopkracht ziet er echter lang niet voor alle huishoudens hetzelfde uit. Veel werkenden gaan er dankzij lagere belastingtarieven en een hogere belastingkorting op vooruit. Gepensioneerden zien hun koopkracht daarentegen slechts stabiliseren. Economisch Bureau, juni 2014
Meer dan helft doet aan sport Meer dan de helft van de Nederlanders (57%) zegt aan sport te doen. Trainen in de sportschool is zowel onder mannen als vrouwen het populairst. Drie op de tien sportende mannen (30%) en bijna de helft van de vrouwen (45%) zijn er wel eens te vinden om te fitnessen of om deel te nemen aan groepslessen. Onder de mannen zijn ook hardlopen (22%) en racefietsen/ mountainbiken (20%) geliefd. Voor vrouwen is wandelsport de nummer twee (27%). Daarnaast lopen ze net als mannen vaak hard (16%) en zijn ze relatief vaak in het zwembad te vinden (16%). Het kijken naar voetbal is, zeker tijdens een WK, een populaire bezigheid. Zelf voetballen doet 7% van de volwassen mannen en minder dan 1% van de vrouwen. Welke sport beoefent u (meerdere keren per maand)? Uitgaven aan sport 350 euro per jaar Sporten kost geld. Mensen die lid zijn van een vereniging of een sportschool betalen contributie. Daarnaast heb je voor veel sporten speciale kleding en/of schoenen nodig. Voor sommige sporten komen daar nog de kosten voor een uitrusting bij. Zo kun je niet golfen zonder clubs of hockeyen zonder stick. Een racefiets is onontbeerlijk voor een wielrenner. Sporters geven gemiddeld per maand 19 euro uit aan contributies en lesgelden. Dat is 230 euro per jaar. Aan kleding en schoenen besteden ze gemiddeld 80 euro per jaar, aan sportartikelen zo n 40 euro per jaar. Zo geven sporters in totaal gemiddeld 350 euro per jaar uit. Uitgaven aan eigen sport(en), gemiddeld, in euro's Artikelen Andere sport(en) Gymnastiek/Turnen Volleybal Voetbal Tennis Zwemsport Wandelsport Racefietsen/Mountainbiken Hardlopen Fitness/Groepslessen 0% 10% 20% 30% 40% Vrouw Man Gemiddeld bijna 3 uur per week Mensen die sporten doen dit gemiddeld 2 uur en 50 minuten per week. De meeste sporters (71%) sporten niet meer dan 3 uur per week. Drie op de tien (29%) zijn fanatieker en sporten gemiddeld 4 uur of meer per week. Mannen sporten gemiddeld 3 uur per week, vrouwen 2 en een half uur. Hoeveel uur doet u gemiddeld per week aan sport? > 5 uur 5 uur 4 uur 3 uur 2 uur 1 uur of minder 0% 10% 20% 30% Kleding en schoenen Lessen en contributies 0 100 200 300 Sportuitgaven mannen hoger dan vrouwen Mannelijke sporters spenderen iets meer aan hun sport(en) dan vrouwen, respectievelijk 366 euro tegen 332 euro. Dit komt vooral doordat ze bijna twee keer zoveel uitgeven aan sportartikelen en hun uitrusting. Mensen tussen de 35 en 55 geven meer uit aan hun sport(en) dan jongeren en ouderen. Bij jongere sporters gaat 23% van de uitgaven naar kleding. Onder ouderen is dit slechts 18%. Ouderen geven juist meer uit aan contributies en lesgelden dan jongeren: Respectievelijk 72% tegen 66% van de totale uitgaven. Gemiddelde uitgaven sporters (euro per jaar) 400 200 0 Man Vrouw 18-35jr 35-55jr >55jr Lessen en contributies Kleding en schoenen Artikelen Hogere inkomens geven meer uit aan sport Hoe hoger hun inkomen, des te meer mensen uitgeven aan hun sport. Sporters met een inkomen beneden modaal geven gemiddeld 278 euro per jaar uit. Bij mensen met een inkomen meer dan twee keer modaal is dat gemiddeld 446 euro. Zowel aan contributies, kleding als uitrusting geven welgestelde sporters meer uit dan sporters die minder te besteden hebben. Economisch Bureau, juni 2014 2
Goedkopere en duurdere sporten Sommige sporten zijn relatief goedkoop om te beoefenen. Een wandelaar heeft in principe niet meer nodig dan een paar goede schoenen. Wandelaars geven dus relatief weinig uit aan sport: jaarlijks gemiddeld 240 euro per jaar. Van deze 240 Euro wordt 150 euro besteed aan contributies en lesgelden. Dit komt doordat veel wandelaars naast wandelen andere sporten doen waar ze contributies voor betalen. Totale uitgaven aan sport van sporters die doen aan... Eén op de elf heeft bewust bezuinigd op sport De meerderheid van de sporters (54%) heeft de afgelopen twaalf maanden evenveel uitgegeven aan sport als het jaar daarvoor. Eén op de vijf (21%) gaf minder uit aan hun sport(en). Voor sommigen was dit een leuke bijkomstigheid, maar voor anderen echt een bewuste keuze. Eén op de elf sporters (9%) heeft het afgelopen jaar bewust bezuinigd op sport. Heeft u de afgelopen 12 maanden meer of minder uitgegeven aan sport? Wandelsport Hardlopen Zwemsport Voetbal Fitness/Groepslessen Racefietsen/MTB Tennis 0 200 400 600 Contributie/Lesgelden Kleding Sportartikelen Meer Minder Evenveel Bewust bezuinigd 9% Leuke bijkomstigheid 12% Een zwemmer betaalt wel voor gebruik van het zwembad, maar hoeft niet heel veel kwijt te zijn aan kleding en sportartikelen. Als tennisser maak je meer kosten. Ten eerste is er het lidmaatschap van de tennisvereniging. Daarnaast heb je kleding nodig, schoenen en een racket. Zo is een tennisser gemiddeld meer dan 500 euro op jaarbasis kwijt aan sport. Ook racefietsen (aankoop racefiets) en fitnessen (lidmaatschap sportschool) zijn relatief dure sporten. Driekwart is trouw aan sport De meeste sporters zijn behoorlijk trouw aan hun sport(en). Driekwart (73%) is in de laatste drie jaar niet gestopt met of veranderd van sport. Mannen zijn iets loyaler dan vrouwen. Waar slechts 11% van de mannen van sport veranderde, koos 28% van de vrouwen de afgelopen jaren voor een nieuwe sport. Voor meer dan één op de drie mensen die gestopt of veranderd zijn van sport spelen blessures een rol. Bij één op de vijf (19%) spelen de financiën ook een rol. Waarom bent u in de afgelopen 3 jaar gestopt of veranderd van sport? andere redenen geld besparen geen tijd geen zin blessures Van de mensen met een inkomen beneden modaal ligt dit aandeel hoger. Eén op de zes (17%) onder hen heeft het afgelopen jaar op de sportuitgaven bezuinigd. Bij een hoger inkomen is er vaak minder noodzaak tot bezuinigen. Slechts 6% van de mensen met een inkomen van twee keer modaal of hoger gaf het afgelopen jaar bewust minder uit aan sport. Contributies flink omhoog gegaan Een kwart van de sporters (25%) gaf meer uit aan hun sport(en). Dit is niet vreemd. Een belangrijk deel van de uitgaven bestaat uit contributies en deze zijn de laatste jaren behoorlijk omhoog gegaan. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat de gemiddelde contributie van een sportvereniging met 3,7% is gestegen. Ter vergelijking: de inflatie bedroeg over dezelfde periode slechts 0,8%. Ten opzichte van drie jaar eerder bedroeg de prijsstijging bijna 10%. Ook dit is flink meer dan de stijging van het algehele prijspeil. Contributie sportverenigingen stijgt sneller dan inflatie 10% 8% 6% 4% 2% 0% afgelopen jaar afgelopen 2 jaar afgelopen 3 jaar 0% 10% 20% 30% 40% Inflatie Groei contributie sportclubs Economisch Bureau, juni 2014 3
Inflatie na de zomer van 2014 weer omhoog De prijzen lagen in mei 0,8% hoger dan een jaar geleden. Daarmee is de inflatie de eerste helft van dit jaar erg laag. De gemiddelde prijsstijging in 2014 komt vooralsnog nog maar net uit boven de 1%. Na de zomer neemt de gemiddelde prijsstijging naar verwachting weer iets toe. Voor heel 2014 gaat het ING Economisch Bureau uit van een gemiddelde prijsstijging van 1,3%. Daarmee is de gemiddelde prijsstijging ongeveer gelijk aan de gemiddelde cao-loonstijging. Inflatie onder de 1% De inflatie kwam in mei uit op 0,8%. Dit betekent dat het leven van een gemiddelde Nederlander 0,8% duurder is dan een jaar geleden. Het afgelopen jaar is de inflatie heel hard teruggelopen (in februari 2013 was de inflatie nog 3%). Dit jaar zijn de belastingen op consumptiegoederen veel minder verhoogd dan een jaar eerder. Daarnaast zorgde de gunstige prijsontwikkeling van voedingsmiddelen en de daling van de brandstofprijzen ervoor dat de huidige prijsstijging heel bescheiden is. Het woord deflatiegevaar wordt zo nu en dan zelfs genoemd. Daarvoor is volgens het ING Economisch Bureau geen reden. De daling van de inflatie is namelijk niet zozeer aan een inzakkende economie te danken, maar aan lagere wereldmarktprijzen voor onder andere olie en graan en minder grote belastingverhogingen. Het ING Economisch Bureau verwacht dat de inflatie na de zomer weer boven de 1% gaat uitkomen. Voor heel 2014 wordt een gemiddelde prijsstijging van 1,3% verwacht Mee- en tegenvallers Prijzen kunnen flink bewegen gedurende het jaar. Een aantal prijsveranderingen springt juist nu in het oog. Met de zomermaanden juli en augustus voor de boeg werden diverse uitjes in eigen land de laatste maanden duurder. Wie in het kader van de vakantie een dagje naar een attractiepark gaat met de kinderen is nu 1,7% duurder uit dan vorig kwartaal. Een bezoekje aan het museum en dierentuin werd zelfs 3,0% duurder ten opzichte van vorig kwartaal. Ook de contributie voor sportclubs steeg de laatste drie maanden: met 1,6%. Wie de tuin nog onder handen wil nemen is misschien wat laat, maar wel een stuk goedkoper uit. Bloemen, planten en tuinvegetatie daalden gemiddeld namelijk 3,4% in prijs. Is de tuin eenmaal op orde dan kun je voordelig bijkomen met een goed boek. Boeken werden het afgelopen kwartaal 3,6% goedkoper. Ook verse groenten zijn in prijs gedaald (-3,8%). Na afloop van elke winter dalen de prijzen van verse groenten traditioneel omdat de kassen in het Westland dan minder gas verstoken. Overigens werden aardappelen juist 6,3% duurder doordat de oogst tegenviel. Mee- en tegenvallerslllklll prijsverloop (feb 2014=100) 110 105 100 95 90 Bron: CBS 85 feb-13 aug-13 feb-14 Museum en dierentuin Boeken Verse groente Sportvereniging Bloemen, planten, tuin Attractiepark Sport- en vakantietips voor de portemonnee Prijzen veranderen voortdurend. Consumenten kunnen zelf hun koopkracht verder proberen op te vijzelen door slim op veranderende omstandigheden in te spelen. Dat geldt ook voor de sportuitgaven. Met de zomervakantieperiode voor de deur volgt een aantal concrete tips waar consumenten hun voordeel mee kunnen doen. Bespaartips 1. Denk na over duur lidmaatschap 2. Kies je sport nauwkeurig 3. Laat emotie niet de overhand krijgen 4. Pas op voor patronen 5. Druk de kosten van je autorit 6. Ken de lokale verkeersregels 7. Betaal de boete ook snel 8. Kijk naar alternatieve slaapplekken Economisch Bureau, juni 2014 4
Sporttip 1: denk na over duur lidmaatschap Veel sportscholen lopen voor de zomer vol. Vol goede moed gaan we aan de slag om in vorm te komen. In de praktijk kan het lastig zijn dergelijke goede voornemens vol te houden. Lid worden van een fitnessclub of sportvereniging kan dan een stok achter de deur zijn. Bijkomend voordeel is dat een abonnement bij de meeste fitnessclubs goedkoper is dan losse lessen of een strippenkaart. Bedenk echter wel of je bereid bent je voor langere tijd vast te leggen. Dat voordelige jaarabonnement is namelijk helemaal niet zo goedkoop als je het sporten na een paar maanden weer opgeeft. Wil je een financiële prikkel om te gaan sporten? Er zijn fitnessclubs die een lager tarief rekenen als je vaker komt sporten. Ga je minder sporten, dan betaal je meer. Sporttip 2: kies je sport nauwkeurig Wie plezier heeft in het sporten houdt het gemakkelijker vol. Kies dus een sport die je leuk vindt. Houd er wel rekening mee dat de ene sport duurder is dan de andere. Niet alleen kunnen er flinke verschillen zijn tussen de contributie, ook de kosten voor de uitrusting lopen uiteen. Zo ben je aan een beetje golfuitrusting een stuk meer kwijt dan aan een shirt, broekje en goed paar voetbalschoenen. Wil je het goedkoop houden? Ga dan zelf hardlopen en koop een paar (tweedehands) gewichten om thuis te trainen. Bijkomend voordeel: je bent geen tijd en geld kwijt om naar de sportclub te gaan. Tip 3: laat emotie niet de overhand krijgen Op het eerste gezicht lijkt sporten weinig met financiële beslissingen te maken te hebben. Toch zit sport vol economische lessen. Neem een teamsport als voetbal. In het heetst van de strijd kan het bijvoorbeeld moeilijk zijn om je emoties de baas te blijven. En als emoties de overhand krijgen kan dat tot dure fouten leiden, zoals een te gewaagde wissel bij een dreigend verlies. Ook als het om geldzaken gaat, is emotie een slechte raadgever. Wie zijn droomhuis heeft gevonden, loopt dan bijvoorbeeld het risico te veel te betalen. Probeer afstand te nemen, win objectieve informatie in en vraag deskundig advies. Daarmee kun je kostbare vergissingen voorkomen. Tip 4: pas op voor patronen Een spits die vier wedstrijden op rij scoort, is kennelijk in vorm. Maar dat is geen garantie dat hij in de vijfde pot ook raak schiet. Toch kunnen we denken dat we een patroon hebben ontdekt. Ook gokkers willen wel eens onterecht denken dat ze een patroon op het spoor zijn; bijvoorbeeld op basis van de uitkomsten aan de roulettetafel. Dit heet gokkersillusie : het idee dat behaalde resultaten de toekomst beïnvloeden. Beleggers moeten er ook voor oppassen: toekomstige koersbewegingen liggen niet besloten in het recente verleden. Koersen zijn wel geneigd op lange termijn te stijgen, maar garanties zijn er niet. Vakantietip 5: druk de kosten van je aurorit Miljoenen Nederlanders pakken deze zomer weer de auto om hun vakantiebestemming te bereiken. Zij kunnen besparen door over de grens te tanken. In Luxemburg kost een liter Euro95 ruim een kwart (27%) minder dan in Nederland. Op een volle tank van 40 liter scheelt dat bijna 20 euro. Spanje is 22% goedkoper en ook in Frankrijk (16%), Duitsland (15%) en België (9%) ben je minder kwijt. Door het Nieuwe Rijden (www.hetnieuwerijden.nl) te leren, kunnen automobilisten bovendien gemiddeld 10% besparen op hun brandstofverbruik. Kijk voor vertrek ook na of je bent verzekerd voor pechhulp in het buitenland. Vakantietip 6: ken de lokale verkeersregels Een verkeersboete in het buitenland kan behoorlijk in de papieren lopen. Bovendien is de kans groot dat de bon thuis op de mat valt als je wordt geflitst. Nederland had al afspraken met België, Duitsland en Zwitserland om informatie uit te wisselen van verkeersovertreders. Door een Europese richtlijn is die uitwisseling sinds eind vorig jaar eenvoudiger geworden. Zo treedt Frankrijk nu ook streng op en stuurt de bon volgens het Centraal Justitieel Incassobureau gewoon naar je huisadres. Zorg dus liever dat je op de hoogte bent van de lokale regels. Zo mag je op de Duitse autobahn over het algemeen best hard, maar niet langs een baustelle. Op de website van de ANWB is per land veel informatie over de verkeersregels te vinden. Vakantietip 7: betaal de boete ook snel Heb je toch te snel gereden en krijg je ter plekke een verkeersboete? Wacht dan niet te lang met betalen. In populaire vakantielanden als Frankrijk, Duitsland, België en Spanje kun je vaak direct afrekenen en dan valt de boete lager uit. Zo kent Frankrijk volgens de ANWB een speciaal gereduceerd tarief als je binnen drie dagen betaalt en is er in Italië een korting bij snelle betaling. In Spanje wordt het bedrag zelfs gehalveerd als je binnen 20 dagen betaalt. En in Duitsland gaat het bedrag juist omhoog als je niet binnen een week betaalt. Vakantietip 8: kijk naar alternatieve slaapplekken Vakantiegangers zijn doorgaans een aardig deel van hun budget kwijt aan verblijfskosten. Besparen kan op verschillende manieren. Besluit je op het laatste moment weg te gaan, dan kun je via vergelijkingssites een scherp geprijsde hotelkamer zoeken. Een Bed & Breakfast kan ook een betaalbaar alternatief zijn. Sinds kort is het mogelijk om via internet wereldwijd appartementen van andere particulieren te huren (zie www.airbnb.nl). Dat is vaak voordeliger dan een hotel. Gewaagder is van woning ruilen of (gratis) bij wildvreemden logeren (kijk bijvoorbeeld op www.coachsurfing.org). Economisch Bureau, juni 2014 5
Verantwoording en disclaimer De meet het oordeel van Nederlandse huishoudens over hoe zij kunnen rondkomen. De feitelijke barometerscore is gebaseerd op een aantal vragen uit marktonderzoek door TNS NIPO onder een representatieve groep Nederlandse huishoudens en geeft aan hoe zij vinden dat het huishoudboekje sluit. De ING BudgetBarometer heeft als minimale waarde 0 en kan maximaal uitkomen op 200. De neutrale stand is 100. Het aantal optimisten en pessimisten over de eigen portemonnee houdt elkaar bij die stand in evenwicht. In meting 22 (in mei afgenomen onder 1067 Nederlandse huishoudens) is de BudgetBarometerscore uitgekomen op 93. De in deze publicatie neergelegde opvattingen zijn gebaseerd op de door ING vergaarde informatie en door ING betrouwbaar geachte bronnen. Deze gegevens zijn op zorgvuldige wijze in onze analyses verwerkt. Noch de ING, noch medewerkers van de bank kunnen aansprakelijk worden gesteld voor de in deze publicatie eventueel aanwezige onjuistheden. Aan de verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend. ING aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor de inhoud van de publicaties of voor informatie die op of via de sites wordt verstrekt. Auteursrecht en rechten ter bescherming van gegevensbestanden zijn van toepassing op deze publicatie. Niets in deze publicatie mag worden gereproduceerd, verspreid of gepubliceerd zonder de uitdrukkelijke vermelding van de ING als bron van deze informatie. De afnemer van deze informatie is verplicht aanwijzingen van de ING betreffende het gebruik van de informatie op te volgen. Nederlands recht is van toepassing. De ING is met ruim 8,9 miljoen rekeninghouders een van de grootste en meest toonaangevende financiële dienstverleners van Nederland. ING biedt klanten gemak, waar voor hun geld en persoonlijk advies. Particuliere en zakelijke klanten kunnen bij de ING terecht voor financiële producten op het vlak van betalen, sparen, lenen, hypotheken en beleggen. Daarnaast bemiddelt de ING in verzekeringen en pensioenen. De ING is een Nederlands onderdeel van de ING Groep, een wereldwijd opererende financiële instelling met meer dan 82.000 medewerkers. ING Groep verleent diensten aan ruim 61 miljoen particuliere, zakelijke en institutionele klanten in meer dan 40 landen in Europa, Noord-Amerika, Latijns-Amerika, Azië en Australië. ING Bank N.V., statutair gevestigd te Amsterdam, Handelsregister nr. 33031431. Wilt u geen persberichten meer ontvangen van ING, klik dan hier. Economisch Bureau, maart 2014