Nachtelijke dialyse
De dialyseafdeling van CWZ biedt nachtelijke dialyse aan. Dit houdt in dat u drie keer per week s nachts in het ziekenhuis slaapt en tijdens uw slaap dialyseert. In deze folder geven we u informatie over deze vorm van dialyseren. U krijgt informatie over: het waarom van s nachts dialyseren de criteria om voor nachtdialyse in aanmerking te komen hoe de nachtelijk dialyse in zijn werk gaat. Waarom nachtdialyse? De meeste patiënten die in het eindstadium van nierfalen zitten, krijgen drie keer per week hemodialyse of dagelijks peritoneaal- dialyse. Hemodialyse en peritoneaal dialyse zorgen voor een grote inbreuk op de kwaliteit van leven van dialysepatiënten. Met nachtelijke dialyse wordt u gedialyseerd terwijl u slaapt. Nachtelijke dialyse vindt alleen plaats bij patiënten die hemodialyse ondergaan. Maakt u gebruik van peritoneaal dialyse dan zult u moeten overstappen op hemodialyse om in aanmerking te komen voor nachtelijke dialyse. Ervaringen in een aantal dialysecentra in Canada, Frankrijk, België en de laatste jaren ook in Nederland, laten zien dat patiënten die s nachts dialyseren in een dialysecentrum: minder overvulling ondervinden door makkelijker vocht onttrekken; stabielere dialyses hebben; afvalstoffen (zoals fosfaat) beter afvoeren; minder fosfaatbinders nodig hebben (scheelt soms 10 tot 15 tabletten per dag); betere bloeddrukregulatie hebben en soms minder bloeddrukverlagende medicijnen nodig hebben; een betere kwaliteit van leven hebben, fitter zijn en in staat zijn meer te doen; gelegenheid hebben om overdag meer activiteiten te ondernemen, inclusief werk (geen dialysedagen meer). Kortom, patiënten die s nachts dialyseren hebben over het algemeen meer energie, een minder streng dieet, en hoeven daarnaast minder medicatie in te nemen. Natuurlijk heeft de behandeling ook nadelen. U verblijft langer in het ziekenhuis. Sommige mensen slapen in het ziekenhuis slechter. Dit wordt door gewenning wel weer beter. Ervaring leert dat de meeste patiënten die nachtdialyse doen, niet meer terug willen naar dagdialyse. Criteria om in aanmerking te komen voor nachtdialyse Om in aanmerking te komen voor nachtdialyse, moet u aan een aantal criteria voldoen. Deze staan hieronder beschreven. 1. U bent op medische indicatie door de nefroloog (specialist voor nierziekten ) geadviseerd om s nachts te dialyseren. 2. U bent volledig zelfstandig in de algemene dagelijkse levensbehoeften (ADL). Dit betekent, dat u zich kunt omkleden en in en uit bed kan stappen. 2
3. U heeft een stabiele vaattoegang. 4. U kunt zelf de shunt afdrukken: om en om (eerst de ene naald eruit, die afdrukken en dan de andere naald eruit) of met behulp van een shuntklem. 5. U verstoort de rust van anderen niet. Mocht u kiezen voor de nachtdialyse dan zult u uitgenodigd worden voor een gesprek waarin de details uitgelegd zullen worden. Hoe kom ik in aanmerking voor nachtdialyse? Als u overdag dialyseert of in de pré-dialysefase zit en in aanmerking wenst te komen voor dialyse in de nacht, dan kunt u dat aangeven bij uw nefroloog, dialyseverpleegkundige of prédialyseverpleegkundige. U wordt dan op de wachtlijst geplaatst. De werkgroep Nachtelijke Centrum Dialyse bewaakt en bepaalt de volgorde op de wachtlijst. De werkgroep bestaat uit een nefroloog, een aantal verpleegkundigen en het hoofd van de dialyseafdeling. De volgorde op de wachtlijst wordt onder andere bepaald door factoren als medische indicatie, het voldoen aan de genoemde criteria, uw motivatie en het tijdstip van aanmelding. Als de werkgroep u selecteert, licht de nefroloog u daarover in. Hoe gaat het s nachts dialyseren in zijn werk? Voor het slapengaan krijgt u nog wat te drinken. Alleen diabetes- patiënten krijgen een kleine versnapering. Bij nachtelijke dialyse slapen patiënten doorgaans drie nachten per week op de dialyseafdeling van het ziekenhuis. Dat betekent een enorme verandering in slaapomgeving. Daarnaast verandert de dialyseduur en het tijdstip waarop gedialyseerd wordt. U dialyseert drie nachten gedurende minimaal 7½ uur, te weten maandag, woensdag en vrijdagnacht. U begint tussen 22.45 en 23.30 uur en eindigt de volgende dag tussen 06.00 en 07.15 uur. U kunt de ingang gebruiken van de dialyseafdeling. Deze is vanaf 22.15 uur open. Als u op de afgesproken tijd in CWZ arriveert, kunt u zich omkleden in de patiëntengarderobe. U kunt zich daar eveneens wat opfrissen. Douchen is helaas niet mogelijk. Uw kleding en toiletspullen kunt u kwijt in een aangewezen kastje. U krijgt s morgens een ontbijt aangeboden. Artsenvisite: één keer per acht weken. Omdat dit voor u een nieuwe behandelmethode is, vinden er in het begin meer bloedafnames voor laboratoriumonderzoek plaats dan in de dagsituatie. Dit heeft te maken met het langer dialyseren. Als u gebruik maakt van de taxi, verzoeken wij u het taxibedrijf zelf te informeren. Gun uzelf tenminste twee maanden de tijd om aan de nachtelijke dialyses te wennen, ook als de eerste nachten tegenvallen. Daarna kunt u zelf kiezen om terug te gaan naar de dagsituatie. 3
Verwacht u niet dat u meteen goed slaapt. Alles zal moeten wennen. Zeker in de eerste nachten zullen we regelmatig controles doen. Na verloop van tijd zullen deze controles steeds minder worden. Als u eenmaal s nachts dialyseert en u gaat om wat voor reden dan ook, terug naar de dag, dan kunt u geen aanspraak meer maken op uw oude dialysetijd. Bij complicaties, ziekte of opname gaat u automatisch terug naar de dagdialyse. Afhankelijk van uw persoonlijke situatie wordt beslist of u opnieuw op de wachtlijst wordt geplaatst voor nachtelijke dialyse of dat uw plaats gereserveerd blijft. Als u zich overdag ziek voelt, neemt u contact op met de dialyse afdeling. Er wordt een dialyse overdag ingepland totdat u beter bent. Als u ADL- afhankelijk wordt, gaat u eveneens terug naar de dagdialyse. Tenslotte Voor meer informatie over de verschillende vormen van dialyseren, verwijzen we u naar de nefroloog. Vragen Mocht u, na het lezen van deze folder, nog vragen of opmerkingen hebben over het nachtelijk dialyseren, dan kun u de dialyseafdeling (tijdens kantooruren) bereiken via telefoonnummer (024) 365 74 90. 4
G355 / 01-18 Adres en telefoonnummer Canisius Wilhelmina Ziekenhuis Weg door Jonkerbos 100 6532 SZ Nijmegen Dialyseafdeling CWZ Nijmegen (A08) Telefoon (024) 365 74 90 Website: www.internegeneeskunde.cwz.nl 5