!yla bwvl!rdh ta yl harh Wijs me de weg terug naar U Parashat: Balak qlb Thora: B midbar (Numeri) 22:2-25-9 Haftarah: Micah 5:6 6:8 ~lw[h $lm wnyhla yy hta $wrb Hrwt yrbdb qws[l wnwcw wytwcmb wnvdq rva Gezegend bent U, G-d onze G-d, Koning van het heelal, die ons heiligt door het doen van Uw geboden, en die ons heeft opgedragen om onszelf te wijden aan de studie van Uw leer.
De Parasha in een notendop Balak, de koning van Moav, is dodelijk bevreesd voor de Israëlieten. Hij geeft Bil'am, een bekende tovenaar, opdracht hen te vervloeken. Aanvankelijk verschijnt Hasjem aan Bil'am en verbiedt hem te gaan. Maar omdat Bil'am zo blijft aandringen, verschijnt Hasjem hem nog een tweede keer en verleent hem toestemming om te gaan. Onderweg blokkeert een malach (een engel, een boodschapper van Hasjem) de weg van het ezeltje van Bil'am. Bil'am kan zijn frustratie niet bedwingen, en iedere keer dat het ezeltje stopt of wil omkeren, slaat hij het. Dan, wonderbaarlijk, begint het ezeltje plotseling te praten en vraagt Bil'am waarom hij haar slaat. De malach instrueert Bil'am aangaande wat hij wel en wat hij niet mag zeggen over het Joodse Volk. Wanneer Bil'am arriveert, maakt Koning Balak uitgebreide voorbereidingen in de hoop dat Bil'am succes zal hebben met zijn vloek. Drie keer probeert Bil'am het Joodse Volk te vervloeken, en drie keer komt er een zegen voor in de plaats uit zijn mond. Balak zendt Bil'am naar huis, nu hij ziet hoe deze jammerlijk gefaald heeft. De Israëlieten beginnen te zondigen met de Moabietische vrouwen, en beginnen ook de Moabietische afgoden te aanbidden. Hiervoor worden zij gestraft met een plaag. Een van de Joodse leiders brengt zelfs uitdagend een Midjanietische prinses in zijn tent, in vol aanschouwen van Mosjé en het volk. Pinchas, een kleinzoon van Aharon, grijpt een speer en doodt de boosdoeners. De plaag stopt, maar niet voordat 24.000 mensen zijn gedood. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Een stukje persoonlijke uitleg; Balak is misschien wel de meest bijzondere Thora portie in het boek Bamidbar (numeri); Het gaat over een man die Het Joodse volk wil vernietigen zijn naam is Balak. En hij stuurt een mannetje om ze te vervloeken maar in plaats daarvan zegent deze Bil am ze juist. We hebben ook nog eens een pratende ezel in deze Parasha. Het is voor ons natuurlijk altijd de bedoeling om de diepere betekenis te zoeken in de parasha. Zo gaan we nu ook naar een aantal zaken kijken waar je op moet letten. Zo betekent Balak uitbreken, uitstorten; verwoesten. En Bil am vernietiger, best wel behoorlijk heftige namen voor twee personen. Het mag dan ook duidelijk zijn waar zij op uit waren, zoals ook staat in onze Parasha vernietiging van het volk. Niet iedereen die een bezoek krijgt van Hasjem is ook een persoon van Hasjem. Vandaag de dag zien we dat heel veel. Een heleboel mensen zijn op zoek naar wonderen en tekens en altijd zijn er personen die daar misbruik van maken. Ze vertellen dat ze een of andere profeet zijn of dat ze een apostel zijn. De Thora waarschuwt juist voor zulke personen, zijn deze personen die dat beweren wel van Hasjem. Kortom we moeten alles testen. Dat is ook waarom Shaul dit zegt. Ze zijn zo vaak overtuigd van hun gelijk en proberen daarmee ook mensen naar zich toe te trekken maar ze gedragen zich als een ezel. Ze weten niet waarover ze praten ze lokken juist mensen weg bij Hasjem. "G'd deed echt al het mogelijke om Bil am te voorzien van nog een andere reden om berouwvol te worden. Salomo in Spreuken 16,1 zegt het volgende; m e Adonai me aneh lashon "het antwoord van de tong komt van G'd." Zelfs wanneer de mens niet bereid is zijn weg in te ruilen voor beter, neemt G'd bij gelegenheid een stap op in deze richting; hoeveel te meer zal Hij een helpende hand bieden aan zondaars die hun wegen proberen te verbeteren! Dit alles om de zondaar te redden van het verderf. We zien dus dat Hasjem op een bijzondere wijze Bil am de kans geeft om terug te keren.
Bil am staat volgens de rabbijnse litaratuur voor het christendom. En dat is niet echt verwonderlijk als we zien wat het christendom heeft gedaan en sommige ervan nog steeds doen. Dit komt hard over maar het is niet bedoeld als een aanval op persoonlijk vlak, ik ken genoeg christelijke mensen die met een oprecht hart zoeken. Vers van 28 van hoofdstuk 22 zegt ;dat gij mij nu driemaal geslagen hebt in het hebreeuws zeh shalosh regalim. Dit staat voor de drie feesten van de Heer. De drie keer dat een Joods persoon opging in die tijd naar Jeruzalem wordt in de geschriften Shalosh regaliem genoemd. Bil am is dus in zekere zin aan het proberen om de drie feesten weg te nemen van het Joodse volk. Er is een heleboel mis vandaag de dag binnen het lichaam van Massiach we zien het constant verschijnen het maakt niet uit waar je bent. Of je nu thuis zit en achter je telefoontje zit of je pc er is altijd iemand die de identiteit van G-d s volk probeert weg te nemen. Natuurlijk zijn we allemaal een in het betreden van het koningkrijk, maar we hebben allemaal een andere rol in het deelnemen aan het Koningkrijk. Het Joodse volk heeft een rol en de natien hebben een rol. Binnen het volk zien we ook een duidelijke taakverdeling. In Bamidbar 24 zien we eigenlijk allen maar profetieen staan dit klinkt misschien heel vreemd maar het is echt waar. We denken soms weleens hoe kan een tovenaar waar het hier over gaat in Bamidbar een profetie uitspreken. Ja oké vervloeken kon hij ze niet maar of het dan ook gelijk een profetie was? Toch zien we in vers 5 iets heel bijzonders staan; Mah-tovu ohaleycha Ya'akov mishkenoteycha Yisra'el. Dit vers is welbekend onder u maar let op, een aantal woorden staan in feite dubbel. Ohaleycha (tent) en mishkenoteycha (woonplaats, tabernakel/ tent war G-d s aanwezigheid is) en Jaacov& Israel. Jaacov en Israel zijn dezelfede personen waarom worden ze hier dan 2x genoemd en hetzelfde geldt voor Ohaleycha en Miskenotecha. Heeft het te maken met een profetie wijst het ergens op voor de toekomst. Jazeker absoluut, en we kunnen dit direct koppelen aan de eindtijd, hiermee bedoelen we de komst van Massiach. Deze profetie die we in deze parasha kunnen ontdekken heeft dan ook te maken met drie dingen, het verleden het heden en toekomst. Zo zien we dat over deze Parasha door een aantal beroemde Rabbijnen mooie uitleggingen zijn gegeven. Chizkuni een joodse geleerde zei er ook iets over; "Hoe goed zijn uw tenten o Yaakov." De reden dat Bileam het Joodse volk in deze voorwaarden complimenteerde, is dat Yaakov door de Torah werd beschreven als: תם יושב אהלים,איש ish tam jeshav ohelim"een rustige man, een bewoner in tenten." (Genesis 25,27) Het woord Tam is niet echt een goede vertaling als we zeggen een rustige man, het verwijst eigenlijk naar Noach die Tzaddik Tammim genoemd wordt Hij die zonder zonden is. Het mooie van de Tora is als we hem in de juiste context zetten dus zien dat Bil am verwijst naar het verleden van Jaacov. Daarom is het zo belangrijk dat we het hebreeuws bestuderen want alleen dan kunnen we geheimen ontdekken binnen de tekst. Er is tot nu toe geen enkele vertaling die het vlak raakt hoe we moeten zoeken/studeren. Als we in het Hebreeuws zien staan im aan het eind zien staan gaat het om meervoud. Waarom wordt hier een meervoud genoemd had Jaacov niet genoeg aan één tent om in te verblijven. We zien dat als we studeren we echt op elke punt of komma moeten letten. We kunnen dus al zien dat hier iets bijzonders aan de hand moet zijn. We hebben het over tenten van Jaacov, het zegt dus iets over het roepen van Jaacov en zoals we nu weten is hij hetzelfde als Israel, dus zien we ook het doel waarmee hij geroepen werdt.
Kijk wat Sforno zegt een groot geleerde uit Italie zegt over de tenten. de meervoudsmodus geeft aan dat de Thora spreekt over twee duidelijk verschillende soorten tenten; de ene is de tent die door herders wordt gebruikt, de andere de tent die wordt beschreven als בל- יצען Bal yetzan beschreven in Jesaja 33,20 (een verwijzing naar Jeruzalem of de tempel). De functie van die "tent" is om mensen dichter bij G'd te helpen komen en inzicht te krijgen in Zijn wegen en dientengevolge heilig te worden, geïnspireerd door Zijn glorie. Jaacov of liever gezegd Isra el zal dus de herder voortbrengen, zodat hij ze de tweede tent in kan brengen en ze heilig staan voor God. Dit is dus ook de reden waarom Bil am het joodse volk niet kon vervloeken. Hij had dan immers het hele menselijke ras vervloekt. Wie had u dan bij God moeten brengen wie had dan die macht gehad? Niemand!! We hadden geen herder gehad. Hasjem heeft Jaacov en zijn Zonen een heilige opdracht gegeven. Namelijk om de mensen Zijn wegen te leren. En wat zijn de wegen? De Thora. Het volk van Israël moet dus de hele mensheid leren om de tent van Jaacov binnen te gaan. Daarom spreken we hier over tenten ik hoop dat u nu begrijpt wat het unieke aan het Mah tovu is. Nu dat we een beetje begrijpen wat er met de tent van Jaacov bedoeld wordt kunnen we ook eens kijken wat Nachmonides erover zei dit omdat het dan nog duidelijker wordt. : Naar deze plaats zullen ze gaan de Goyim (vreemdelingnen) als de plaats van een vredige schuilplaats, zo wordt de tempel genoemd. De Tempel van Adonai die uw handen gebouwd hebben en zoals het is vermeld in de Mechilta (de Mechilta is overigens de oudste der commentaren op de Thora) er is geen vredige schuilplaats dan behalve de tempel zoals er geshreven is kijk op naar Zion jouw stad zal Jeruzalem zien als de vredige plaats. Deze hele parasha kunnen we een op een leggen op het brit chadasha en wel op Hisgalus (Openbaring) 2; 14-15 waar we lezen. Maar Ik heb enige weinige dingen tegen u, dat gij aldaar hebt, die de lering van Balaam houden, die Balak leerde den kinderen Israels een aanstoot voor te werpen, opdat zij zouden afgodenoffer eten en hoereren. Alzo hebt ook gij, die de lering der Nikolaieten houden, hetwelk ik haat. Nu wil ik hier nog heel kort bij stilstaan omdat de meeste van u alleen de naam lezen Nikolaiieten maar we zullen moeten begrijpen waarom een en ander met Balak en Bil am in verband wordt gebracht. De naam "Nikolaïeten" is afgeleid van het Griekse woord nikolaos, een samenstelling van de woorden nikos en laos. Het woord nikos is het Griekse woord dat betekent te overwinnen of te onderwerpen.het woord laos is het Griekse woord voor de mensen. Het is ook waar we het woord leken van hebben verkregen klinkt raar maar is echt zo, ik denk dat we allemaal het woord leek kennen iemand die niet thuis is in bepaalde zaken. Wanneer deze twee woorden nikos en laos in één worden samengevoegd, vormen ze de naam Nicolas, wat letterlijk betekent iemand die overwint en de mensen onderwerpt. Het lijkt erop te wijzen dat de Nikolaïeten op de een of andere manier de mensen overwonnen en onderworpen hadden. We kunnen ook zien waaruit deze secte uit ontstaan was en dan schrik je echt: Handelingen 6: 5 vertelt ons dat deze Nicolas "een proseliet van Antiochië" was. Het feit dat hij een proseliet was, vertelt ons dat hij geen jood was geboren maar zich van het heidendom had bekeerd tot het jodendom. Toen beleefde hij een tweede bekering, deze keer keerde hij van het jodendom naar het christendom. Nu is mijn vraag aan u zien we dit niet door heel de geschiedenis heen? Mensen die in feite zichzelf boven het volk wat door G-d is uitgekozen zetten. Ze proberen het te onderdrukken net zoals Balak het toen probeerde. Helaas voor hen gaat dit niet gebeuren want daar hebben we immers Onze G-d voor. Ik kan dan ook eigenlijk niet anders zeggen tegen die mensen. Wat erop volgt in Openbaring. 2:
16. Bekeer u; en zo niet, Ik zal u haastelijk bij komen, en zal tegen hen krijg voeren met het zwaard Mijns monds. Wij als Messiaans volk zullen de tent op moeten bouwen en zoveel mogelijk mensen in die tent zien te krijgen uit alle volken. Zodat we als een stem zullen roepen Baruch Haba Beshem Adonai. Ik denk u zoals gewoonlijk weer een kleine aanzet te hebben gegeven tot het bestuderen van het (levende) woord. Er is nog genoeg te ontdekken, ik wens u een fijne tijd van studie. ~wlv tbv Rav. Jaäcov.