HSMR: doorontwikkeling en interpretatie Agnes de Bruin (CBS), 11 oktober 2016 Themabijeenkomst Van getal naar patiëntveiligheid DHD, Utrecht
Inhoud presentatie Wat is de HSMR? Doorontwikkeling HSMR tot nu toe Uitbreiding diagnosegroepen in de HSMR Berekening HSMR s 2013-2015 Interpretatie Mogelijke verdere ontwikkeling van de HSMR 2
Wat is de HSMR? HSMR = Waargenomen sterfte x 100 Verwachte sterfte Verwachte sterfte berekend met modellen per diagnosegroep Op basis van klinische opnamen SMR s per diagnosegroep en clusters daarvan, geslacht, leeftijdsgroep en acute/niet acute opnamen 3
Kenmerken waarvoor gecorrigeerd wordt: zwaarteklasse van de hoofddiagnose comorbiditeit (Charlson nevendiagnosen) urgentie van de opname (acuut / niet acuut) leeftijd, geslacht verblijfplaats patiënt voorafgaand aan opname maand opname, jaar ontslag sociaaleconomische status op basis van postcode patiënt Géén correctie voor kenmerken die samen kunnen hangen met de kwaliteit van zorg (bijv. verpleegduur, wel/geen verrichting, complicaties tijdens opname) 4
Doorontwikkeling HSMR tot nu toe CBS berekent de HSMR s sinds verslagjaar 2010 Vanaf 2010 is de berekeningswijze regelmatig geüpdatet (modelonderhoud), zoals: technische aanpassingen modellering aanpassing zwaarteklasse-indeling periodieke update indeling sociaaleconomische status aanpassingen a.g.v. overgang op LBZ (ICD10, herkomstvariable) 5
Methoderapport op www.cbs.nl: Samenvatting van de methode in de HSMR-rapporten voor de ziekenhuizen: 6
Uitbreiding diagnosegroepen in de HSMR 2015/2016: Onderzoek CBS naar uitbreiding diagnosegroepen in HSMR Tot nu toe 50 CCS-diagnosegroepen in HSMR (gemiddeld 80% v.d. sterfte; 36% v.d. klinische opnamen) Aanpassing was wenselijk, want: Verschillen tussen ziekenhuizen in deel van de sterfte dat meetelt in de HSMR: varieert van 60-90% Verschuivingen in de top-50 Verschuivingen door overgang naar ICD10 Effect uitbreiding naar top-70 en naar alle diagnosen onderzocht 7
Correlatie tussen HSMR-50CCS en HSMR-totaal is hoog (0,95), maar.. kwart van ziekenhuizen significant verschil tussen HSMR-50CCS en HSMR-overig (idem voor 70CCS en overig) 8
Na overleg met klinische experts en DHD besloten om HSMR uit te breiden tot alle diagnosen, zodat HSMR samenvattende maat wordt voor alle sterfte in de ziekenhuizen Van 50 diagnosegroepen naar 157 diagnosegroepen Betrouwbaarheidsinterval SMR s van de afzonderlijke (157) diagnosegroepen van 95% naar 98% Ook SMR s van 17 hoofdclusters van diagnosegroepen (nieuwvormingen, ziekten van ademhalingsstelsel, hart- en vaatziekten, etc.) 9
Onderzoeksrapport van Jan van der Laan gepubliceerd: https://www.cbs.nl/nl-nl/achtergrond/2016/41/uitbreidinghoofddiagnosegroepen-in-de-hsmr 10
Berekening HSMR s 2013-2015 (H)SMR s over 2013-2015 berekend over alle diagnosegroepen Ook een SMR berekend over oorspronkelijke 50 CCS-groepen (oorspronkelijke HSMR) en SMR over de overige diagnosegroepen Alle klinische opnamen meegenomen; en vanaf 2015 ook de langdurige observaties zonder overnachting Enkele diagnosecodes toegevoegd aan Charlson nevendiagnosegroep hartfalen 11
12
13
14
Interpretatie (H)SMR s Analyse van (significante) HSMR s en SMR s in rapport Microdatabestanden met sterftekansen: Dossieronderzoek van sterfgevallen met lage sterftekans (met name van opnamen binnen de significant hoge SMR s) Ook mogelijk om andere SMR s berekenen (b.v. per locatie, specialisme) Controleer datakwaliteit: Hoofddiagnosen juist gecodeerd in LBZ? Nevendiagnosen en complicaties volledig en juist gecodeerd? Urgentie opname en herkomst van de patiënt juist gecodeerd? 15
Heeft uw ziekenhuis plausibel aantal acute opnamen en nevendiagnosen in vergelijking met landelijke range? 16
Peer group vergelijkingen Soms nuttig om SMR s van ziekenhuis te vergelijken met gemiddelde van een groep vergelijkbare ziekenhuizen, want niet altijd mogelijk om voldoende te corrigeren in SMR voor zwaarte van de patiënt. Met name bij: Intracraniaal letsel Acute cerebrovasculaire aandoening Perinatale diagnosen Kankers 17
Speciale positie academische ziekenhuizen: Gemiddelde HSMR boven de 100 Leveren op veel terreinen top klinische zorg Peer group vergelijking (H)SMR met gemiddelde van academische ziekenhuizen nuttig voor: Academische ziekenhuizen STZ-ziekenhuizen: alleen voor de diagnosegroepen waar STZ ziekenhuis vergelijkbare (top-klinische) zorg biedt als academische ziekenhuizen 18
Mogelijke verdere ontwikkeling HSMR Modelonderhoud van bestaande variabelen is continu proces HSMR zou eventueel nog verder verbeterd kunnen worden door toevoegen van bepaalde kenmerken aan de modellen (b.v. algemene vitaliteitsscore patiënt, kankerstadium bij de kankers; comascore bij CVA);.. maar is registratie hiervan in de LBZ mogelijk? Meenemen van sterfte na ontslag in de HSMR? relevant, want corrigeert voor verschillen in ontslagpraktijk voor monitors wel nodig om sterfte uit Basisregistratie Personen (BRP) aan te koppelen 19
Onderzoek CBS gepubliceerd op www.cbs.nl: Conclusie: sterfte binnen vaste periode van 45 dagen na opnamedatum meenemen in HSMR 20
Conclusie: Er zijn nog mogelijkheden om de berekeningswijze van de HSMR verder te verbeteren Met verbetering van de kwaliteit van de registratie van de huidige HSMR- variabelen kan ook veel bereikt worden 21
Einde presentatie 22
23
Colonkanker (CCS-groep 14): 24
AMI (CCS-groep 100): 25
Conclusies sterfte na ontslag onderzoek: Vanaf opnamedatum 45 dagen: 90% van ziekenhuissterfte; 49% buiten zkhs Periode mag ook wat korter, maar dan ook minder ziekenhuissterfte en minder verwijzingen meegerekend Verschillende perioden per diagnose niet nodig Correlatie met HSMR: 0,82 (overall); 0,66 (kankers) Max. 10-15 punten verschil met HSMR; 40% van de ziekenhuizen verschuift in significantie 26
Stelling 2 Sterfte tot 30 dagen na ontslag moet worden meegenomen in de HSMR-cijfers.