STUDENTENBROCHURE VERPLEEGAFDELING KINDER- EN JEUGDPSYCHIATRIE Ingang 19 / route 1900
1 INLEIDING Beste student Van harte welkom voor je stage op onze afdeling! In deze brochure vind je heel wat informatie over de afdeling Kinder- en jeugdpsychiatrie. Voor de algemene informatie omtrent jouw stage en het verloop van de eerste stagedag verwijzen we je graag door naar de website van het UZ Gent: www.uzgent.be. De eerste stagedag verwachten we je om 8 uur aan het Studentenloket (ingang 12, route 1513) en ten laatste om 9 uur op de afdeling (ingang 19, route 1900). Je meldt je aan op het secretariaat. Je hebt geen UZ-kledij nodig. We kijken ernaar uit om de komende weken met jou samen te werken en wensen je veel succes. Het team 2
2 VOORSTELLING VAN DE AFDELING 2.1 Locatie Onze K-dienst bestaat uit: een polikliniek voor infanten, kinderen en jongeren - met ook een crisiswerking, liaison, outreaching en het RCA (Referentiecentrum voor autisme). een verpleegafdeling (groep en context) met een leefgroep voor kinderen van 6 tot 12 jaar en een leefgroep voor adolescenten van 13 tot 17 jaar. Kinderen en adolescenten komen naar de verpleegafdeling in volle opname of in langdurige daghospitalisatie. De leefgroep van de kinderen telt acht bedden (+ twee dagopnames). De opnameduur bedraagt minstens zes weken. De leefgroep van de adolescenten bestaat uit een observatiegroep (opnameduur tot acht weken, drie bedden en één à twee dagopnames) en een behandelgroep (opnameduur van minstens acht weken, vier bedden en één à twee dagopnames). Deze leefgroep beschikt ook over een crisisbed voor kinderen of jongeren die opgenomen worden voor een periode van 72 uren (weekend niet meegerekend). 3
2.2 Organisatie We werken in een multidisciplinair team. De verpleegkundigen staan in voor de continuïteit van zorg in de leefgroepen. Andere taken: het kind of de jongere ondersteunen/opvoeden in zijn/haar groei en ontwikkeling veiligheid en structuur bieden praktische taken opvolgen therapeutisch programma medicatie opnames ontslagen IB-schappen De verpleegkundigen werken in een systeem van vroeg-, dag-, laat- en nachtdiensten. De hoofdverpleegkundige is Evi Mervilde en de secretaresse is Leen Cosijn. In onze leefgroepen staan twee kinderpsychiaters in voor de diagnostiek, behandeling en oppuntstelling van de medicatie: - kindleefgroep: dr. Ine Jespers - adolescentenleefgroep: dr. Jan De Meulenaere Verder is er in elke leefgroep ook arts-specialist in opleiding aan de slag, onder supervisie van de kinderpsychiater. Het medische afdelingshoofd is dr. Eric Schoentjes. De psychologen zijn zowel actief op de polikliniek als de verpleegafdeling. Zij plannen de kinderen en adolescenten wekelijks in voor diagnostiek, begeleiding en psychotherapie (zowel individueel als in groep). De sociaal verpleegkundige begeleidt de ouders, geeft ondersteuning en advies bij het financiële luik van een opname, behandelt officiële documenten De psychomotore therapeut geeft psychomotore therapie (PMT), in groep of individueel. Aan de hand van bewegingssituaties, spelletjes, opdrachten en oefeningen staat de therapeut stil bij wat de patiënt voelt, ervaart en denkt. Leerkrachten, verbonden aan de ziekenhuisschool van Stad Gent, halen de kinderen en adolescenten dagelijks op voor lessen in de klaslokalen op de afdeling. 4
3 INFORMATIE OVER DE AFDELING 3.1 Medisch patiëntenprofiel Kinderen en jongeren tussen de 0 en 17 jaar komen samen met hun ouders op onze K-dienst terecht wanneer zij psychische moeilijkheden ervaren. Er wordt gezocht naar een mogelijke oorzaak van hun moeilijkheden. Nadien kunnen zij daarover adviezen krijgen en, indien nodig, een behandeling volgen. Dat kan ambulant op de poli of gedurende een partiële/volledige opname. Enkele voorbeelden van moeilijkheden: kinderen en jongeren met (vermoeden van) depressie, angsten, hyperactiviteit of ADHD, slaapproblemen, gedragsmoeilijkheden, leerproblemen, autisme, somatoforme stoornissen, voeding- en eetstoornissen of slachtoffers van traumatische gebeurtenissen. Zij komen ook op onze afdeling terecht na verwijzing door andere kinder- en jeugdpsychiatrische diensten, huisartsen, afdelingen pediatrie, centra geestelijke gezondheidszorg, Centrum voor Leerlingenbegeleiding en medisch-pedagogische instituten voor kinderen met emotionele en gedragsstoornissen. Kinderen/jongeren kunnen ons ook worden toevertrouwd door instanties die daarvoor een mandaat hebben (rechtbank, jeugdzorg ). Een opname is pas mogelijk na een intakeprocedure. 3.2 Visie en werking We gaan op de dienst uit van de filosofie van het geïntegreerde systeem van zorg. Het betreft zowel de zorg gericht op het kind met de focus op het gezin, als de zorg in de directe sociale omgeving, met respect voor en competentie in de diverse culturen. Hoewel de kinderen en adolescenten toch een zekere leefgroep vormen, werken we vanuit een geïndividualiseerd zorgplan (zorg op maat) in een multidisciplinaire omgeving. Op de afdeling benaderen wij de kinderen en adolescenten vanuit de visie van de NVR (Non Violence Resistance), aangevuld met invloeden uit de gedragstherapie, de systeemtherapie, de zelfdeterminatietheorie en het dialoogmodel (Giel Vaessen). 3.3 De rol van de verpleegkundige op de afdeling De verpleegkundigen zijn verantwoordelijk voor de continuïteit van zorg op de afdeling en nemen de positie in van begeleid(st)ers. Zij structureren, stimuleren, begrenzen, observeren en bieden de kinderen en adolescenten veiligheid en ondersteuning. De kerntaak van de verpleegkundigen is de kinderen en adolescenten observeren naar gedrag, ontwikkeling, interacties en verhoudingen in groep, eigen gedrag gelinkt aan de (vermoedelijke) pathologie en context. De verpleegkundigen stimuleren, coördineren en ondersteunen de ADL-activiteiten (hygiënische zorgen, kamerorde, maaltijden ) en detailzorgen. De fysieke verzorging is minimaal op onze afdeling. De kinderen en jongeren worden gestimuleerd om zelfstandig in te staan voor hun hygiënische zorgen. Indien dat niet kan, helpen verpleegkundigen daarbij. 5
De verpleegkundigen bieden en handhaven ook een veilige afgebakende structuur aan de hand van leefregels en een strikt dagschema. Er zijn dagelijks terugkomende activiteiten (dagopening, maaltijden, kamerrust en dagafsluiting) en een gevarieerd aanbod van activiteiten (crea, kook, uitstap, thema ) die verschillen van dag tot dag. Het verpleegkundige team organiseert die activiteiten, die kaderen binnen een bepaald thema, zoals muziek, kunst, milieu, sinterklaas, kerstmis Het opvolgen en uitvoeren van de verschillende verpleegtechnische vaardigheden behoort ook tot de kerntaken van de verpleegkundige. De meest voorkomende verpleegtechnische handelingen op de afdeling zijn: medicatie klaarzetten, controleren en toedienen, wondzorg, parameters controleren, patiënten wegen, een maagsonde plaatsen en sondevoeding klaarmaken en toedienen. De verpleegkundigen werken nauw samen in een multidisciplinair team. Ze nemen deel aan verschillende overlegmomenten. Zo zijn er onder andere teamvergaderingen, evolutiegesprekken, patiëntoverleg Ook overleggen zij en werken zij samen met het netwerk van het kind en de jongere (ouders, school, instelling ). Tot het takenpakket van de verpleegkundigen behoort ook de individuele begeleiding van de kinderen en jongeren. Elk kind en elke jongere krijgt twee individuele begeleiders (IB s) toegewezen aan het begin van de opname. De IB tracht om wekelijks een halfuur met het kind/de jongere samen te zitten, voor een gesprek, om samen doelstellingen voor de opname op te stellen, beloningen/werkpunten af te spreken, een evolutiegesprek voor te bereiden De IB coördineert alles wat met het kind of de jongere te maken heeft en is ook een aanspreekpunt voor hem/haar, ouder(s), de school, instelling en individuele therapeut. Af en toe neemt de IB zelf contact op met de ouder(s) of verantwoordelijke volwassene om te informeren hoe de weekends verlopen, of er praktische vragen zijn enzovoort. De IB tracht ook om aanwezig te zijn bij evolutiegesprekken en maakt mogelijke aandachtspunten of doelstellingen concreet. De IB stelt het behandelplan bij en volgt het op. Tot slot voert de verpleegkundige ook administratieve taken uit, zoals observaties en parameters schriftelijk rapporteren, een projectweek maken en voorbereiden, ID-modellen maken, verslagen schrijven 6
4 INFORMATIE OVER DE STAGE 4.1 Afspraken en verwachtingen Op onze afdeling verwachten we dat de studenten al een basiskennis hebben over de psychiatrische ziektebeelden en psychofarmacologie. Daarom verkiezen wij om met laatstejaarsstudenten te werken. Mentoren begeleiden en evalueren studenten. Je krijgt twee mentoren toegewezen. De tussentijdse en eindevaluatie gebeurt steeds in het bijzijn van de mentor(en). Je werkt in shiften: vroegdienst (6.45-14.45 uur) dagdienst (8-17 uur) laatdienst (14-22 uur) evt. nachtdienst (21.30-7 uur) In het begin van de stage stellen we jouw uren op. De eerste week is het enkel dagdienst, met een uur middagpauze. Zo krijg je een duidelijk beeld van de werking en structuur van de afdeling. Wijk bij voorkeur niet af van die uren. Er zijn wel uitzonderingen mogelijk (een speciale gelegenheid of school). Bespreek dat met de mentor(en). De afdeling kan ook vragen om andere uren te werken in het kader van de bezetting of van een activiteit. Aangezien structuur heel belangrijk is op onze afdeling, verwachten wij dat jij niet afwijkt van de regels. Je krijgt zo snel mogelijk een beeld van die regels. Een kind of jongere verlaat nooit alleen de afdeling, maar enkel onder begeleiding van een ouder of teamlid! Je bent stipt aanwezig en hebt oog voor orde en netheid. Je draagt aangepaste en verzorgde kledij en neemt de nodige hygiënische maatregelen. Gsm-gebruik is enkel toegestaan tijdens pauzemomenten. Onze afdeling bestaat uit een multidisciplinair team. Als student integreer je je zo snel mogelijk in de verschillende disciplines. Je kunt zeker vragen stellen aan artsen, therapeuten en andere collega s. De mentor/verantwoordelijke bekijkt individueel of je kunt deelnemen aan multidisciplinaire overlegmomenten. Je kunt niet deelnemen aan personeelsvergaderingen of vergaderingen over de organisatie van de afdeling. Je wordt dan geacht over de leefgroep te waken. Je woont steeds de overlegmomenten van de verpleegkundigen bij (6.45-14 - 21.30 uur). Je neemt actief deel aan die overlegmomenten en aan de verschillende activiteiten op de afdeling. Je stelt jezelf regelmatig in vraag en bespreekt dat met je mentoren. Je staat open voor feedback. Je legt dagelijks je feedback voor aan de verantwoordelijke verpleegkundige. We verwachten van jou dat je zelf de verantwoordelijkheid neemt voor jouw leerproces. Respecteer te allen tijde het beroepsgeheim. Geef informatie enkel en alleen aan de ouders door. Familieleden en kennissen worden steeds verwezen naar de ouders of arts. Neem geen documenten en verslagen van de afdeling mee naar huis. In de eerste week van de stageperiode kijk je geen dossiers in, zodat je je eigen observaties kunt omzetten in hypothesen die je later aftoetst bij de mentor(en) en in het Elektronische patiëntendossier (EPD). Verwittig bij ziekte de afdeling telefonisch voor de aanvang van de shift. 7
Bespreek moeilijkheden met je mentor(en) of de hoofdverpleegkundige. Heb je vragen of zijn er onduidelijkheden, contacteer gerust een verpleegkundige of raadpleeg de afdelingsbrochure. TO DO voor aanvang van de stage: Neem voor de start van de stage contact op met de hoofdverpleegkundige van de afdeling om een kennismakingsgesprek in te plannen. De stage kan pas starten na dat gesprek. Je hebt de afdelingsbrochure doorgenomen en de nodige stagedocumenten in orde gebracht. Je hebt de procedure EPD doorlopen om toegang te krijgen tot ons Elektronisch patiëntendossier. 8
5 CONTACTGEGEVENS Evi Mervilde: 09 332 43 31 Leefgroep kinderen: 09 332 52 12 Leefgroep adolescenten: 09 332 52 15 Voor algemene informatie over je stage kan je terecht bij het S-loket: 9