26 PUPPYWEETJES MIJN PERFECTE PUPPY DOOR MONIQUE APPELS
PAGINA 2 VAN 26 Monique Appels 1e druk: oktober 2012 Dit document behoort bij de online training Mijn perfecte puppy. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze opgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de auteur.
PAGINA 3 VAN 26 PUPPYWEETJES VAN A TOT Z ALLEEN THUIS BLIJVEN Het is handig als jouw pup uiteindelijk een paar uurtjes alleen thuis kan blijven. Van nature vinden honden dat moeilijk en sommige rassen zijn er beter in dan andere. Toch kunnen vrijwel alle honden het leren. Hij moet leren dat de wereld gewoon doordraait, ook als jij er niet bent. Begin daar zo vroeg mogelijk mee. Meestal gaat het al vanzelf omdat jij soms even de kamer uit loopt (bijvoorbeeld om naar het toilet te gaan) en daarna weer terugkomt. Bouw het langzaam op en houd het tempo van jouw pup aan. Beloon hem als hij stil is geweest. Gaat hij piepen voordat je terugkomt, geef hem dan geen aandacht. Beter is dit moment voor te zijn en al terug te komen voordat hij gaat piepen. Wanneer dit goed gaat, kun je ook eens de voordeur uitlopen en direct weer terugkomen.
PAGINA 4 VAN 26 Doe daarna handelingen die je normaal ook doet: jas aan, tas en sleutels pakken en weggaan. Schenk niet te veel aandacht aan jouw pup en vertel hem ook niet dat hij goed op het huis moet passen. Hoe meer nadruk jij legt op jouw vertrek, hoe moeilijker het voor jouw pup wordt. Beloon altijd bij terugkomst. BEWEGING Wanneer je een pup hebt die (vermoedelijk) heel groot (en zwaar) gaat worden, is het belangrijk dat je de beweging goed stuurt. Dat wil zeggen dat je ervoor zorgt dat jouw pup op een niet al te gladde vloer hoeft te lopen. Hij zal dan snel uitglijden wat echt niet bevorderlijk is voor de ontwikkeling van gewrichten. Ga ook niet te lang met hem wandelen. Houd 5 minuten per maand per wandeling aan. Een hond van 8 weken, dus 2 maanden, mag 10 minuten per wandeling lopen. Dat mag uiteraard wel meerdere keren per dag.
PAGINA 5 VAN 26 Zo doseer je zijn beweging wat eventuele groeiproblemen kan voorkomen. Voor kleine honden geldt dit in mindere mate. Vraag bij twijfel specifiek advies bij jouw fokker. CASTRATIE Castratie betekent het onvruchtbaar maken door wegnemen (van teelballen bij reuen en eierstokken bij teven) en wordt gedaan op medische gronden of soms om gedrag te beïnvloeden. Castratie is iets voor later als jouw pup een hond is geworden. DOMINANTIE Hierover doen vele verhalen de ronde. Er zijn complete trainingsmethodes die uitgaan van de dominantietheorie waarbij de baas leert de hond te overheersen, hij moet de roedelleider worden.
PAGINA 6 VAN 26 Deze theorie is gebaseerd op het roedelleven van wolven. Daarbij heeft de zogenaamde alpha een aantal privileges zoals het zich mogen voortplanten (als enige), als eerste eten en de beste slaapplaats. Hij voert het roedel aan en initieert vaak activiteiten. Ook heeft hij de taak het roedel te verdedigen en te zorgen voor veiligheid. Het is maar sterk de vraag of dit in een gezin ook nodig is. Alsof honden de hele dag bezig zijn om de baas te spelen en de ranghoogste te worden. Honden hebben vooral sturing en duidelijkheid nodig vandaar dat het consequent toepassen van regels in huis zo belangrijk is. Toch zul je goed leiderschap moeten verdienen. Dat doe je door respect te tonen waardoor je respect terugkrijgt. Agressie wordt vaak met agressie beantwoord en het schaadt absoluut de relatie met jouw pup. EIGENWIJS Veel mensen vinden hun hond eigenwijs. Hij doet waar hij zelf zin in heeft en als hij niet wil luisteren, doet hij dat dus niet. Inderdaad. Zo werkt dat bij honden. Maar is een hond dan eigenwijs?
PAGINA 7 VAN 26 Pups leren snel en eigenlijk op een eenvoudige manier, net als wij mensen, door associatie. Welk gevolg heeft mijn gedrag? Jouw pup is de hele dag bezig met het ondernemen van activiteiten. Afhankelijk van de gevolgen, herhaalt hij zijn gedrag of doet hij het nooit meer. Alles wat beloond wordt versterkt gedrag, alles wat bestraft wordt stopt gedrag. Dus, als jouw pup niet luistert komt dat omdat hij niet beloond wordt voor het luisteren. Hij is dus niet eigenwijs, hij is gewoon slim. Als jij iets wil van jouw pup, zul je met een goede reden moeten komen. Zeker als hij net aan de houten tafelpoot ligt te knagen. Hoe leuk is dat? Nou, erg leuk. Maar als hij bij jou een pensstaafje krijgt, wordt de keuze al moeilijker en kiest hij misschien toch voor jou. Ook de liefde van de pup gaat door de maag. Jouw pup heeft geen will to please maar een will to eat. Maak daar dus handig gebruik van.
PAGINA 8 VAN 26 FORUMS Het lijkt wellicht een vreemd eend in de bijt tussen deze puppyweetjes maar internet is natuurlijk een belangrijke informatiebron geworden voor van alles en nog wat. Dus ook voor pups en honden. Er zijn verschillende soorten forums die of heel algemeen zijn of heel specifiek. Hierna een aantal populaire forums over hondenzaken. Hondenforum dit is het grootste een meest uitgebreide forum over van alles wat met honden (en pups) te maken heeft. Hondengedragsforum dit is een forum speciaal ingericht op hondengedrag. Je kunt hier vragen kwijt en informatie vinden over (ongewenst) gedrag, opvoeding en training. Doggo verzamelplaats voor hondeninformatie in de breedste zin van het woord.
PAGINA 9 VAN 26 Verder heeft bijna elk ras wel zijn eigen forum waar je natuurlijk rasspecifieke informatie kunt vinden en vragen kunt stellen. Kun je niets vinden over jouw ras, begin dan zelf een forum. GROEIPIJNEN Groeipijnen komen voor bij honden die te snel groeien. Ogenschijnlijk goed gezonde honden kunnen plotseling met of zonder aanleiding kreupel gaan lopen. De oorzaak wordt vaak gelegd bij foutieve voeding. Een te veel aan calcium zorgt ervoor dat het skelet te snel verbeent. Bij een voer met een onnatuurlijke calciumbron (preparaat) kan een teveel aan calcium minder goed worden afgevoerd dan bij een voer met een natuurlijke calciumbron zoals rauw (gemalen) bot. Toch komen groeipijnen ook voor bij honden die rauw bot eten maar in minder mate. Bovendien is het teveel aan calcium dan makkelijker te regelen door het percentage te verminderen.
PAGINA 10 VAN 26 HEUPDYSPLASIE Heupdysplasie (afgekort tot HD) is een aandoening die voorkomt bij groter(re) honden. In sommige rassen is het zo veelvuldig aanwezig dat er haast geen honden meer voorkomen die vrij zijn van HD, zoals de Duitse herder. Maar de lijst van rassen met deze aanleg wordt langer en langer. HD is een afwijking aan de heupgewrichten waarbij de ontwikkeling van de heupen bij een jonge, opgroeiende hond niet normaal verloopt en de gewrichten ernstig misvormd kunnen worden. HD heeft een genetische factor maar kan zich meer gaan ontwikkelen wanneer de heupen van een jonge hond behoorlijk belast worden. In dat kader is traplopen ook sterk af te raden. Ook plotselinge draaibewegingen kunnen een negatieve bijdrage leveren.
PAGINA 11 VAN 26 INENTEN Vaccineren is in Nederland niet verplicht, maar de meeste fokkers laten de pups inenten met 6 weken. Deze zogenaamde puppyenting bestaat uit Parvo en Hondenziekte. Vervolgens houden dierenartsen verschillende schema s aan maar de meest gebruikelijke is Op een leeftijd van 9 weken tegen Parvo, Leptospirose (Ziekte van Weil) en eventueel Kennelhoest. Op een leeftijd van 12 weken tegen Parvo, Leptospirose, Hondenziekte (Ziekte van Carré), HCC (besmettelijke leverziekte) en Kennelhoest. Dit wordt ook wel de cocktail genoemd. Elk jaar de cocktail herhalen. Toch zijn er steeds meer dierenartsen die alternatief vaccineren omdat gebleken is dat honden soms behoorlijk ziek kunnen worden of andere bijwerkingen zoals allergische reacties ontwikkelen.
PAGINA 12 VAN 26 Bovendien bieden vaccins een bescherming van twee jaar of langer en zijn er dierenartsen die zelfs beweren dat een inenting een leven lang beschermt. Kortom, wees kritisch en denk zelf na Bij Paarse hond worden geen eisen gesteld aan (jaarlijks) vaccineren. KINDEREN EN HONDEN Laat kinderen nooit met honden alleen. Dit mede om te voorkomen dat ze één van de volgende regels overtreden. De etensbak, waterbak of speeltjes van de hond zijn alleen van de hond. Het kind mag hier dan ook niet aankomen (ook niet als de hond er niet uit eet, drinkt of mee speelt). Hetzelfde geldt voor de mand of andere (slaap) plaatsen van de hond. Ook als de hond er zelf niet in ligt. Het uitlaten van de hond door het kind mag alleen onder begeleiding. Kinderen mogen een hond geen correcties geven. Je kunt samen voorzichtig de hond verzorgen, zoals borstelen. Trek- of stoeispelletjes met de hond zijn uit den boze. Evenals in het bijzijn van de hond wild gaan
PAGINA 13 VAN 26 rennen. In plaats hiervan kunnen zoek- en apporteerspelletjes gedaan worden. Voorkom dat het kind de hond aan zijn vacht of lichaamsdelen trekt of voorwerpen in ogen of oren steekt of de hond op een andere wijze plaagt of pijn doet. Een etende of slapende hond niet storen. Laat het kind de hond nooit recht in de ogen kijken. De hond niet toestaan om tegen het kind op te springen of omver te duwen. Pas op met vriendjes van eigen kinderen. Hun onderling gestoei wordt door de hond soms opgevat als een bedreiging en kan tot het verdedigen van de eigen kinderen leiden. ALS EEN ONBEKENDE HOND NADERT Blijf rustig stil staan; niet gillen, rennen of roepen. Houd de handen laag voor het lichaam. Kijk de hond niet recht aan, laat hem eventueel rustig snuffelen en weer weggaan. Ga niet zelf naar vreemde honden toe!
PAGINA 14 VAN 26 LITERATUUR Er is in de afgelopen 25 jaar heel veel over honden geschreven waaronder helaas ook heel veel onzin. Het is best moeilijk het kaf van het koren te scheiden, daarom hieronder een opsomming van leuke en interessante boeken over honden: Puppywijzer van Gwen Bailey Alle boeken van John Fischer De waarheid over honden van Stefan Budiansky Alle boeken van Klaas Wijnberg Karakter honden, karakter mensen van Sacha Gaus en Nicky Gootjes Alle boeken van Martin Gaus NAGELS KNIPPEN Wanneer jouw pupje veel op een harde ondergrond loopt, zul je misschien nooit de nagels hoeven knippen met uitzondering van eens een duimnagel omdat deze niet van nature afslijt. Sommige rassen hebben zelfs twee duimen aan de achterpoten, de zogenaamde dubbele Hubertusklauw.
PAGINA 15 VAN 26 Dit komt onder andere voor bij de Beauceron en de Pyreneese berghond. Durf je het zelf niet, ga dan naar jouw dierenarts. Hij kan het voordoen en het je leren of je laat het door hem doen. OPVOEDEN Opvoeden is grenzen stellen. Daarbij moet de nadruk altijd liggen op het belonen van gewenst gedrag en het voorkomen of negeren van ongewenst gedrag. Kindjes kijken met hun handjes en puppy s kijken met hun tandjes! Iedere puppybezitter heeft wel eens kennis gemaakt met die vlijmscherpe mesjes. Puppy s ontdekken de wereld door overal hun tanden in te zetten. Dat is helemaal niet erg; zelfs heel normaal en natuurlijk gedrag. Hij moet alleen wel leren waar hij wel en niet in mag bijten en vooral hoe hard. Dus zodra hij aan de stoelpoot of tafel begint, leid je hem af met een flostouwtje en speel kort met hem. Boos worden heeft geen zin. Leer hem liever wat hij wel mag.
PAGINA 16 VAN 26 Bijt hij in handen, kijk hem dan even strak aan, zeg heel hard au zodat hij zelf loslaat, beloon hem met een vrolijke stem en geef hem zijn favoriete speeltje. Als je pup aandacht vraagt door te blaffen of zich anders opdringerig te gedragen, is de beste remedie dit gewoon te negeren. Negeren is niets zeggen, niet aankijken, rechtop gaan staan of desnoods helemaal de kamer uitlopen. Je pup leert: geen aandacht = geen succes = geen lustgevoel: gedrag stopt. Het verdient aanbeveling de pup niet lichamelijk te straffen wanneer hij ongewenst gedrag vertoont. Straffen is namelijk heel moeilijk en moet aan heel veel voorwaarden voldoen om effectief te zijn. Wees dus creatief in het bedenken van oplossingen om het gedrag van je pup te manipuleren. PARASIETEN Elke hondeneigenaar krijgt er vroeg of laat mee te maken: wormen, vlooien en teken.
PAGINA 17 VAN 26 WORMEN Een goede fokker zal zijn pups in het nest meerdere keren ontwormen. Dat komt omdat ze er besmet mee zijn al tijdens de dracht en via de moedermelk. Wellicht krijg je een ontwormingsadvies mee. Zo niet, dan kun te raden gaan bij de dierenarts. Bedenk wel dat wormen alleen bestreden kunnen worden als ze volwassen zijn en dus heeft preventief ontwormen geen enkele zin. VLOOIEN Vlooien zijn parasieten die leven van bloed van hun gastheer. Ze zijn vervelend omdat ze jeuk veroorzaken maar ook ziektes over kunnen brengen. Tref je één vlo aan op jouw pup, dan zijn er honderden in zijn omgeving. Ook vlooien zijn te behandelen. TEKEN Teken zijn seizoensgebonden ongewenst bezoekers die vooral in de lente en zomer actief zijn. Ze komen voornamelijk voor in bosrijke gebieden maar ook in
PAGINA 18 VAN 26 struiken als coniferen. Ze leven, net als vlooien, van het bloed van hun gastheer. Teken kunnen redelijk eenvoudig verwijderd worden. Hiervoor zijn tekentangen in de handel maar een beetje stoere hondeneigenaren pakt ze gewoon met blote handen aan. Teken zijn zeker niet onschuldig en kunnen de ziekte van Lyme overbrengen. Deze ziekte is te behandelen met antibiotica maar kan in uitzonderlijke gevallen de dood tot gevolg hebben. ADVIES Niet alle parasieten zijn preventief te behandelen. Bedenk wel dat al deze middelen vergif zijn. Dat betekent dat ze zeker niet ongevaarlijk zijn voor jouw pup. Ook de daadwerkelijke chemische behandeling om parasieten te doden is zwaar. Wanneer jij jouw pup direct al behandelt met allerlei middelen tegen parasieten en hij wordt ook nog eens meerdere malen gevaccineerd dan krijgt zijn kleine lichaampje wel heel veel te verduren wat zeker niet de gezondheid positief zal beïnvloeden terwijl je het probeert goed te doen.
PAGINA 19 VAN 26 Het is niet wetenschappelijk bewezen maar wel proefondervindelijk vastgesteld dat knoflook preventief werkt tegen diverse parasieten. Dit kan in diverse vormen worden aangeboden. Mocht het niet baten, dan is het sowieso erg gezond! REGISTRATIE VAN JE HOND Het kan voor een aantal situaties handig zijn je hond te laten registreren. Vroeger gebeurde dat door middel van een tatoeage in de oren, tegenwoordig wordt vaker een chip (zo groot als een rijstkorrel) onder de linkerschouder van de hond ingebracht. Als je een rashond hebt, wordt dat door de fokker geregeld als de hond nog in het nest is. Samen met de stamboom vormt dit dan de totale registratie. Heb je geen rashond, laat dan je hond chippen door je dierenarts. Door middel van een speciale scanner kunnen deze gegevens dan altijd uitgelezen worden door bijvoorbeeld een andere dierenarts of een asiel. Meld vervolgens jouw hond aan bij de NDG (Stichting Nederlandse Databank Gezelschapsdieren).
PAGINA 20 VAN 26 Hier kan 24 uur per dag informatie opgevraagd worden over de eigenaar van een geregistreerd dier. Natuurlijk hoop je dit nooit nodig te hebben maar doe het toch maar. SOCIALISEREN De belangrijkste periode in het leven van een pup is de socialisatieperiode. Een groot gedeelte daarvan vindt bij de fokker plaats maar daarmee is het niet klaar. Je gaat jouw pup laten wennen aan de buitenwereld en alles wat daarmee te maken heeft. Socialiseren in Nederland is in de regel niet erg moeilijk. Zeker als je in de stad woont in een redelijk dichtbevolkte provincie dan socialiseer je al zodra je de voordeur uitloopt. Op straat kom je spelende, schreeuwende of huilende kinderen tegen, mensen in rolstoelen, met hoeden, hoofddoekjes of een wandelstok. Verschillende mensen, honden en andere dieren. Kortom, jouw pup kijkt zijn ogen uit.
PAGINA 21 VAN 26 Overdrijf het niet! Ga niet een werkschema maken waarbij je s morgens naar de markt gaat, s middags met de trein en de bus en s avonds naar de kermis. Dat is echt niet nodig en kan zelfs schadelijk zijn. De pup gaat zich dan afsluiten van nieuwe prikkels en kan er bang van worden. Ga activiteiten ondernemen die je ook zou doen als jouw hond volwassen is. Ga je nooit met het OV en zeker niet met een hond erbij, dan is het ook niet noodzakelijk om dat te doen met een pup. Ga je elke zaterdag naar het voetbalveld, neem dan zeker jouw pup mee. Neem een wat verlegen pup op de arm en laat hem zo met jouw voetbalvrienden kennismaken. En natuurlijk blijf je daarna niet te lang in de kantine hangen TANDEN WISSELEN Vanaf ongeveer 20 weken gaat je pup wisselen. Hij is dan eigenlijk geen pup meer maar sommige honden beginnen er al eerder mee vandaar dat het toch bij de puppycursus hoort.
PAGINA 22 VAN 26 Meestal begint het met de voortanden, daarna de kiezen en als laatste de hoektanden. Tijdens deze fase heeft je pup een enorme kauwbehoefte, dus voorzie daar ruimschoots in. Controleer regelmatig of de kiezen en tanden goed doorkomen en of de melktanden ook echt uitvallen. UIT ETEN Stel jouw pup komt de week voor Kerstmis en je hebt allerlei plannen die dagen. Eten bij ouders, schoonouders of in een restaurant. Waar het ook is, het spreekt vanzelf dat jouw pup mee gaat. Wanneer je naar een restaurant gaat, bespreek van te voren even de mogelijkheden. Meestal is het geen probleem als de pup onder tafel blijft. Neem vertrouwde zaken mee dus zijn mandje (of bench), kussen of kleedje, favoriete knuffel en eventueel eten. Vraag van te voren aan de gastvrouw waar jouw pup kan verblijven tijdens de maaltijd en zorg dat je hem kunt zien. Neem hem regelmatig mee naar buiten.
PAGINA 23 VAN 26 Meestal zal een pup snel in slaap vallen vanwege alle indrukken. Als je merkt dat jouw pup niet goed reageert of zoveel prikkels, neem dan jouw verantwoordelijkheid en ga een rustige omgeving opzoeken. Als dat betekent dat je beter naar huis kunt gaan, doe dat dan. Een trauma kan snel optreden. VUURWERK, ONWEER EN ANDERE ZAKEN Het is natuurlijk wel een voordeel als jouw hond vlak voor Kerstmis komt. Hij is dan namelijk nog geen 12 weken (de angst voor nieuwe prikkels is dan optimaal) bij de jaarwisseling. Grote kans dat hij geheel door alles heen slaapt. Mocht jouw pup gewoon klaar wakker zijn tijdens het vuurwerk, neem hem dan op je arm mee naar buiten en bekijk samen het schouwspel op een veilige afstand. Steek je graag vuurwerk af, dit jaar maar even aan iemand anders overlaten. Jij hebt nu belangrijkere zaken te doen. Met een beetje geluk kun je wel een pup en een glas champagne vasthouden.
PAGINA 24 VAN 26 Doe verder zo normaal mogelijk. Ga vooral geen koetsjie-koetsjie praat bezigen. Jouw pup begrijpt er niets van en als hij wat onder de indruk is heb je grote kans dat je zijn gedrag beloont. Hij zal dan elk jaar banger worden van vuurwerk. Ga in geen geval naar een zogenaamde vuurwerkcursus op een hondenschool. Deze zijn vaak bedoeld voor volwassen honden die al een angst voor vuurwerk ontwikkeld hebben. Deze angst zal zeker overslaan op jouw pup Komt jouw pup na de feestdagen dan is hij dus (bijna) een jaar als hij voor het eerst vuurwerk meemaakt. Ga ook dan niet naar zo n cursus. Allemaal bange honden bij elkaar, dat werkt aanstekelijk en zeker niet genezend. Op een vergelijkbare manier ga je om met onweer en andere nieuwe prikkels. Je hoeft niet alles op te zoeken maar maak er geen toestand van. Ben je zelf bang van onweer, zorg dan voor afleiding voor jou en jouw pup door bijvoorbeeld samen te gaan spelen (of oefeningetjes doen) waarbij je muziek of de tv aanzet.
PAGINA 25 VAN 26 ZWEMMEN Veel honden vinden zwemmen leuk maar niet allemaal. Sterker nog, sommige honden kunnen echt niet zwemmen. Wanneer jij graag wil dat jouw hond gaat zwemmen, zoek dan een geschikt zwemwater op. Als jouw pup apporteren al leuk vindt, kun je beginnen met iets in het water te gooien. Dichtbij. Gaat hij het water in, moedig hem dan aan. Brengt hij het voorwerp terug, gooi het dan iets verder en zo steeds iets verder. Brengt hij het niet terug maar gaat hij wel het water in, dan is dat natuurlijk ook een aanmoediging waard. Je wilt hem namelijk leren zwemmen. Sommige honden hebben wat meer aanmoediging nodig en er zijn zelfs honden die alleen maar zwemmen met de baas. Samen zwemmen met jouw hond is een geweldig ervaring! Blijf wel opletten want sommige honden zijn wat klunzig en duwen je zo onder water. Dwing jouw hond nooit om te zwemmen en gooi hem zeker niet (voor de lol) in het water. Hij kan echt verdrinken! Bovendien weet je niet wat er onder water allemaal voor stekelige dingen liggen waar jouw hond zich aan kan bezeren.
PAGINA 26 VAN 26 Grote kans ook dat hij voor eens en voor altijd een trauma heeft voor water. Laat hem het zelf ontdekken. Zwemt hij niet, probeer het op later leeftijd opnieuw of neem een zwemhond mee. Misschien volgt hij het voorbeeld. Zo niet, dan heeft het niet zo mogen zijn. Voordeel is dan weer dat je hem ook niet hoeft te wassen of af te drogen.