Radioactief afval / Déchets radioactifs Paul Gielen, DFC/PA Belgoprocess BVS, 15-12-2017
Inhoud 1. Wie is Belgoprocess? 2. Aanvoer van afval (NGA). 3. Verwerking van afval. 4. Opslag van geconditioneerd afval (GA). 5. Veiligheidsaspecten. 6. Uitdagingen 7. Besluit 2
Wie is Belgoprocess? 1984 1986 1989 1990 1994 Oprichting Belgoprocess Dochteronderneming van Synatom Heropstart opwerkingsfabriek Eurochemic Tijdelijke opslag splijtstof en radioactief afval Beslissing geen opwerking meer in België Overdracht aandelen naar NIRAS Overname WASTE -afdeling SCK Start ontmanteling Eurochemic Opstart CILVA 3
Belgoprocess Naamloze Vennootschap Opgericht in 1984 Dochteronderneming van NIRAS/ONDRAF 2 sites 300 werknemers Omzet: 70 miljoen 4
Locatie 5
Opdrachten & Missie Afvalbeheer van radioactieve stoffen. Ontmanteling en sanering van stilgelegde nucleaire sites en installaties. Decontaminatie van materialen. Ontwikkelen en valoriseren van nucleaire knowhow. Onze missie is om deze activiteiten uit te voeren op een zorgzame en professionele wijze met de grootste aandacht voor onze klanten en medewerkers, de veiligheid en het milieu en de socio-economische ontwikkeling van de streek tot toonaangevend voorbeeld in Europa.
Aanvoer van afval (NGA) Administratieve opname door Niras. Fysische opname door Belgoprocess. Transport Eigen middelen producent Erkende vervoerder (TNB, Transrad,.). 7
Hoeveelheden A11 : brandbaar bèta/gamma (< 2 msv/h) ± 150 ton/j A17 : supercompacteerbaar bèta/gamma ± 400 m³/j A2X : alfa verdacht ± 100 m³/j A3X : alfa besmet < 10 m³/j A4X/A5X: middelactief (< 200 msv/h) < 5 m³/j B01/B02: koud afvalwater ± 2000 m³/j B03/B04: laagactief in recipiënten ± 20 m³/j B05/B06: lauw / warm afvalwater ± 1000 m³/j B08 : middelactief afvalwater < 5 m³/j + interne productie BP: vnl. ontmanteling (A17/A27) + scrubberwater (B02) 8
200 l vat Jerrycans 1 m³ container Hepa-filter 9
Verwerking van afval Cilva (A1X, A2X) Verbranding Supercompactie Cementering Andere: Precompactie Versnijding Karakterisering (AQ2 drumscanner) inspectie 10
Verbrandingsoven 80 à 100 kg/h: ± 8 ton/week Ook voor harsen en B03/B04 Performante rookgasreiniging Mouwfilter HEPA-filter Scrubber Dioxinefilter 11
Cilva - verbrandingsoven http://www.belgoprocess.be/activiteiten/57-bedrijfsfilm 12
Supercompactor Perskracht 2000 ton (650 kg/cm²) Capaciteit 50 vaten /dag Persschijven in 400 l vat: 2-10 13
http://www.belgoprocess.be/activiteiten/57-bedrijfsfilm 14
Cementering Zeer vloeibare mortel Capaciteit: 20 vaten /dag Uithardingszone Felzen Metingen: dosis / besmetting 15
16
Karakterisatie AQ2
Inspectie 18
Pamela (A3X en hoger) Compactie: 1000 ton (330 kg/cm²) Cementering Uitharding Karakterisatie Afstandbediend: 110 cm beton 10 TBq Co-60 200 TBq Cs-137 19
20
Waterbehandeling (B01 B06) Aanvoer voornamelijk via leidingen (BP-SCK) Flocculatie / precipitatie Co-58/60, Sr/Y-90, Cs-134/137, alfa (U, Pu, Am) Ultrafiltratie Zouten blijven in oplossing (NaCl, Na 2 SO 4,.) Aandachtspunten Hg (0,5 ppb); S-35, I-125/129, Tc-99 Lozing in Molse Nete (batchgewijze na controle). 21
BRE Koude waterbehandeling Ultrafiltratie Netelozing 22
Opslag GA Aanvoer derden (ELB): LAGA/MAGA 100 200 m³/j Productie BP Cilva (LAGA) : 150 à 200 m³/j Pamela (MAGA) : < 20 m³/j 280X (MAGA) : < 20 m³/j Aanvoer AREVA (reprocessing): pm 23
TNB167 TNB178 TNB 24/28 24
Gebouw 151 Gebouw 155 Gebouw 127 Gebouw 136 25
Volume en opslag Afvaltype α activiteit Β-γ activiteit Afscherming Volume TBq TBq cm (m³) 150 LAGA 1.85 E+00 1.81 E+02 25 1922 151 LAGA (A) 1.52 E+01 9.52 E+02 25 13784 155 LAGA (A) 1.90 E+03 1.72 E+04 45 3461 127 MAGA 4.21 E+02 6.22 E+04 80 3890 129 HAGA 1.67 E+03 2.63 E+05 110 215 136D HAGA 1.90 E+02 4.45 E+04 170 138 136D ZHAGA 8.11 E+04 5.94 E+06 170 59 26
VOLUME (m³) 353 59 3890 LAGA MAGA HAGA ZHAGA 19667 27
Aandachtspunten Corrosie (historisch afval 80) Zwelling (heterogeen bitumen) Gelvaten (concentraten KCD) 28
Veiligheidsaspecten Dosimetrie Externe blootstelling: ca. 50 man.msv/j Interne blootstelling: 0 man.msv/j Alara bij ontwerp: automatisatie, afstandsbediening, shielding Alara in uitbating: VGW, MoC, IPA PBM s 29
Lozingen Atmosferisch: 0,5 MBq/j alfa; 0,62 MBq bèta/j Specifieke isotopen: H-3, C-14, Rn-222 (12 TBq/j) Vloeibaar (Molse Nete): ± 1 GBq eq <> 150 GBq eq Alara lozingen 30
Non-conformiteiten t.o.v. ACRIA s Fysico-chemisch Impact op milieu / lozingen: Hg, Cl (PVC), F (PTFE) in A11 Berging: cellulose in A17 / A27 Veiligheid: naalden in A11 spuitbussen biohazard 31
Uitdagingen Regelgeving Fanc: naast ARBIS KB Wenra / Arpsin Richtlijnen interne/externe risico s: GAC / SO X KB Opslag / BMB Stresstest n.a.l.v. Fukushima PVH: toetsing aan actuele standaarden KB s Fysieke Beveiliging 32
Regelgeving Niras Acceptatiecriteria cat > Acria NGA/GA Fys.-Chem: Cl -, cellusose, Radiologisch: X, Y, Z, CLI,. Erkenningen Cementcriteria n.a.l.v. gelproblematiek 33
Betaalbaarheid Hogere eisen Fanc/Niras > hogere vaste kosten Kleinere afvalvolumes Minder afvalproducenten: FBFC, BN, Alternatieve routes: (conditionele) vrijgave Vervalstockage Conventionele verbrandingsoven (medisch afval) Smelten (buitenland) 34
Conclusies België koos / kiest voor centrale afvalverwerking. Belgoprocess verzekert deze dienstverlening elke dag op een veilige manier. Steeds striktere regelgeving en dalende afvalvolumes. Tijdige realisatie van berging is een absolute must. 35
? 36