SPORT IN EEN GEMEENTE die het verschil wil maken

1 2 3 4 SPORT IN EEN GEMEENTE die het verschil wil maken Wat is de kracht van lokaal? Op welke manier kan je lokaal sportbeleid bijdragen aan de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen? 5 6 7 8 9

DUURZAME ONTWIKKELINGSDOELSTELLINGEN: GLOBAL GOALS, LOCAL FOCUS * De duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG) van de Verenigde Naties trachten de wereld te verbeteren tegen 2030. Alle 17 doelstellingen raken aan lokale bevoegdheden en kunnen niet gerealiseerd worden zonder de inzet van steden en gemeenten. Lokale besturen spelen een cruciale rol in de realisatie van de SDG s. Het is op lokaal niveau waar de uitdagingen zich laten voelen, maar ook waar de oplossingen liggen. Want de gemeente is het bestuursniveau dat het dichtst bij de bevolking staat, het beste weet wat haar bezighoudt en wat ze nodig heeft. De SDG s zijn een ideale kapstok om lokaal (sport)beleid aan te koppelen en stimuleert je om transversaal te werken. Leg de link tussen lokaal en globaal en speel in op de uitdagingen en kansen die dit voor de lokale sportsector biedt. WIST JE DAT ** Hoe dichter bij de burger, hoe hoger de tevredenheid van burgers over het beleid is? De gemiddelde tevredenheid is het hoogst in plattelandsgemeenten (67%) en het laagst in centrumsteden (46%). WIST JE DAT Burgers de gemeentelijke administratie beter beoordelen dan de Vlaamse op het vlak van klant gerichtheid, betrouwbaarheid, samenwerken, voortdurend verbeteren, transparantie, efficiëntie, vernieuwing en toegankelijkheid? *VVSG **Studiedienst Vlaamse Regering (2016). VRIND 2016. Vlaamse Regionale Indicatoren

De duurzame ontwikkelingsdoelstellingen zullen lokaal zijn, of ze zullen niet zijn. Wim Dries 17 DUURZAME ONTWIKKELINGSDOELSTELLINGEN 1. Beëindig armoede overal en in al haar vormen 2. Beëindig honger, zorg voor voedselveiligheid/-zekerheid en promoot duurzame landbouw 3. Goede gezondheid en welzijn voor alle leeftijden 4. Inclusief, gelijkwaardig, kwalitatief onderwijs en kansen voor levenslang leren voor iedereen 5. Gender gelijkheid en empowerment van vrouwen en meisjes 6. Toegang tot water en sanitair voor iedereen en duurzaam watergebruik 7. Betaalbare en duurzame energie 8. Langdurige, inclusieve en duurzame economische groei, volledige tewerkstelling en waardig werk voor iedereen 9. Veerkrachtige/robuuste infrastructuur, inclusieve en duurzame industrialisering en innovatie 10. Vermindering van ongelijkheid binnen en tussen landen 11. Inclusieve, veilige, veerkrachtige en duurzame steden en gemeenschappen 12. Zorgen voor duurzame consumptie- en productiepatronen 13. Dringende maatregelen nemen om de klimaatverandering en de gevolgen ervan te bestrijden 14. Bescherming en duurzaam gebruik van de oceanen, zeeën en mariene hulpbronnen voor duurzame ontwikkeling 15. Bescherming, herstel en duurzaam gebruik van ecosystemen op het land 16. Vrede, veiligheid en rechtszekerheid zijn essentieel om duurzame ontwikkeling te bevorderen 17. De middelen voor de uitvoering versterken en het wereldwijd partnerschap voor duurzame ontwikkeling revitaliseren VVSG ondersteunt steden en gemeenten bij het maken van de vertaalslag van de internationale doelstellingen naar het lokale niveau. Surf hiervoor naar www.vvsg.be/sites/sdgs/paginas/sdgs.aspx Bekijk ook de bouwsteen Sportbeleidskracht & Sportdeskundigheid op www.isbvzw.be

SPORT ZAL LOKAAL ZIJN OF ZAL NIET ZIJN DE BLIK VAN Wim Dries, VVSG-voorzitter en burgemeester van Genk Voor vele zaken geldt: de zaken zullen lokaal zijn of ze zullen niet zijn. En dat geldt ook voor sport. Je kan geen topsport uitbouwen in een land als er lokaal geen verankering is van clubs die daarmee bezig zijn en erin investeren. Sport heeft een aantal facetten die lokaal tot uiting komen en lokaal heeft een aantal facetten waarbij sport goed gedijt. Sport draait altijd rond bewegen en ruimte. Je kan amper aan sport doen zonder ruimte. Die ruimte zal je dus moeten voorzien en die wisselwerking moet er altijd zijn. Het feit dat sport iets is dat mensen bij elkaar brengt is ook iets typisch lokaal. Hoe zorg je als lokale overheid hier voor een vruchtbare voedingsbodem? Dat lijkt me dé uitdaging voor steden en gemeenten in Vlaanderen. Dat doe je door er om te beginnen fysieke ruimte voor te voorzien. Dat kan op drie niveaus georganiseerd worden. Dat kan Het feit dat sport iets is dat mensen bij elkaar brengt is iets typisch lokaal. in de openbare ruimte, al denk ik dat we daar nog een weg in af te leggen hebben. Een tweede niveau is in het ondersteunen van infrastructuur. Dat doe je door veel publieke infrastructuur te voorzien in samenwerking met de Vlaamse overheid. Een derde niveau is te bekijken hoe je het private initiatief ondersteunt en dat combineert met de andere niveaus. Dat kan komen van verenigingen of de bedrijfswereld. Hier zie ik veel gemeenten goed samenwerken met onderwijs. Naast de fysieke ruimte is ook de mentale ruimte belangrijk: het inzetten op sport. Daar merken we dat sporten mensen verbindt. In de discussie over jong-oud, man-vrouw, diversiteit: sport is iets wat zeer ontmantelend werkt daarin. Ook onderwijs kan hier versterkend werken. Ik zie hier ook veel kruisverbanden. Bijvoorbeeld naar gezondheid, maar ook naar

samenleven, naar vrije tijd, privaat en werk. Twintig jaar geleden was het in Vlaanderen waarschijnlijk ondenkbaar dat een bedrijf zou zorgen voor een fitnessruimte waar de mensen konden sporten voor of na het werk. Nu vindt men dat al meer dan normaal. Zowel die fysieke als mentale ruimte moeten we geven aan de mensen. We moeten kijken hoe een lokaal bestuur hierin katalysator en motor kan zijn. Langs de ene kant doen we dat in Genk door clubs te ondersteunen, maar ook door clubs te professionaliseren. Ik denk dat het heel belangrijk is om clubs op een pedagogische en sportieve manier verantwoorde jeugdopleidingen te laten geven. Daarin kan je als gemeente katalysator zijn door de opleiding en dus de kwaliteit van trainers gaan waarderen. Niet dat we af willen van de vele vrijwilligers, maar je moet ook zorgen dat er voldoende kwaliteit is. Dat vind ik zeker ook een taak van de lokale overheid. In de discussie over jong-oud, man-vrouw, diversiteit werkt sport zeer ontmantelend. Verder moet je je ook de vraag stellen hoe sport toegankelijk is en blijft voor iedereen. Ten eerste is er de financiële toegankelijkheid die mee moet ondersteund worden. Ten tweede moeten mensen het ook kennen. In Genk heeft 55% van de inwoners een andere origine. We moeten nadenken hoe we alle culturen kunnen aanspreken. Tenslotte is er ook de G-sport, hoe mensen met een beperking, toegang hebben tot sport. Ook samenwerking met onderwijs, bedrijfswereld, gezondheidszorg is belangrijk. Dus zowel de publiekpublieke als de publiek-private samenwerking. Als lokale overheid moeten we hier goed over nadenken omdat we natuurlijk beperkt zijn in onze mogelijkheden. Daarom moeten we goed nadenken over samenwerkingen en wie welke rol opneemt in die samenwerkingen. We moeten er ook over waken dat sport op verschillende niveaus gevrijwaard blijft: van zuivere vrijetijdsbeoefening tot meer doorgedreven competitie. Dat geeft soms spanningen, als gemeente moeten we aandacht hebben voor al die niveaus. Voor topsport denk ik dat het Vlaamse niveau zijn rol moet opnemen en nog meer dan dat ze dat vandaag doet.

Bekijk het interview met Wim Dries op www.isbvzw.be/tendensen Belangrijk is ook om te blijven innoveren. Dat kan op verschillende vlakken. Zijn er nieuwe sporttakken waarmee we wat moeten doen? Ook op vlak van materialen denken we daarover na, bijvoorbeeld voor wat betreft kunstgrasvelden. We hebben zowel collectieve kunstgrasvelden aangelegd als private waar we subsidies voorzien. Tot slot denk ik ook dat ook heel grote gemeenten en steden dicht bij de burger kunnen staan. Wij hebben een heel uitgebreide wijkwerking en zetten daar ook sterk op in. Die gelaagdheid is belangrijk en daardoor zijn de mensen ook tevreden over onze diensten. Uiteindelijk is de gemeente ook de sleutel tot heel veel. We zijn en blijven de rots in de branding. We moeten kijken hoe een lokaal bestuur katalysator en motor kan zijn.

Bekijk het animatiefilmpje van deze case op www.isbvzw.be/tendensen ZO KAN DE TOEKOMST ER UIT ZIEN If mayors ruled the world schreef Benjamin Barber, als burgemeesters de wereld regeerden Het klinkt ambitieus, maar steden en gemeenten kunnen ook voor globale uitdagingen zoals klimaatverandering en armoedebestrijding het verschil maken. Het lokale niveau is een dankbaar niveau en heeft een goede schaal om dingen uit te testen, in gang te steken met direct resultaat. Ook rond sport. Bij een groepje buurtsportjongeren vaststellen dat hun zelfvertrouwen groeit, enkele senioren zien opfleuren door de sociale contacten tijdens het zwemuurtje, een sportpark dat een wijk doet opleven, zijn kleine dingen die op persoonlijk vlak een verschil maken en alles samen ook op maatschappelijk vlak versterkend werken. Je staat dicht genoeg bij de inwoners om voeling te hebben met wat er leeft. Je stapt toe naar sportclubs, recreatieve sportgroepjes, start-ups met wilde plannen, sociale partners en gaat met hen concreet aan de slag rond hun uitdagingen, sportief of maatschappelijk. Samen met gerichte subsidies zorg je dat sportclubs sportclub kunnen zijn en alle inwoners meer bewegen en gezonder zijn.

De tendensfiches zijn ook digitaal beschikbaar op www.isbvzw.be/tendensen WORDT VERVOLGD Tendensen evolueren, dus deze fiches ook. Daarom voorzien we nog enkele losse aanvullingen die je makkelijk bij deze fiches kan toevoegen. Houd je brievenbus dus regelmatig in de gaten. Meer weten? Vlaams Instituut voor Sportbeheer en Recreatiebeleid vzw (ISB) August De Boeckstraat 1 - bus 3 9100 Sint-Niklaas Tel: 03 780 91 00 email: secretariaat@isbvzw.be www.isbvzw.be like ons: ISB vzw volg ons: twitter@isbvzw wissel uit: forum.isbvzw.be voor meer inspiratie: www.isbkennisbank.be inhoud en brochure: ISB vzw I maart 2018 I Grafisch ontwerp en lay-out: choco cvba