2015 mei MARKTCOMMENTAAR
INHOUDSOPGAVE Inleiding 2 In het kort 3 INLEIDING De sterke stijging van de rentevoeten tussen medio april en medio mei werd sinds twee jaar niet meer waargenomen. De twee voorbije weken daalden de rentevoeten echter bijna permanent. Ook al blijven de renteniveaus op zich laag en blijven verschillende redenen deze niveaus aanmoedigen, de recente beweging vormt duidelijk een pauze in deze dalende tendens. De vraag is natuurlijk te weten of deze correctie tijdelijk is of dat zij zou kunnen voortduren. Het merendeel van de analisten lijkt nu uit te gaan van een tijdelijke correctie die zou kunnen worden gevolgd door een nieuwe rendementsdaling gebaseerd op de zwakke Europese groei. Men mag evenwel niet vergeten dat de rentevoeten abnormaal laag zijn en dat de inflatie sneller dan verwacht weer zou kunnen stijgen als de olieprijs stabiliseert. Marktcontext in Europa 4 Marktcontext in de Verenigde Staten 5 Monetair beleid 6 Kortetermijnrentes 7 Overheidsobligaties 8 Covered bonds 10 Bedrijfsobligaties 11 Aandelen 12 Wisselkoersen en grondstoffen 14 Bijlage 15
IN HET KORT De groei stelt teleur in de Verenigde Staten ondanks de gunstige situatie van de gezinsconsumptie en het vastgoed. De economische indices in de eurozone verbeteren nog met onder meer een inflatiestijging. De overheidsrentes zetten hun sterke stijging die in april werd ingezet voort, maar deze stijging werd halverwege de maand onderbroken. Over de maand stegen de rentevoeten evenwel op significante wijze. Tijdens de eerste 3 weken van de maand mei bleef de index itraxx 5 jaar in de buurt van de 60 bpn en steeg vervolgens naar 65 bpn tijdens de laatste week. Er werd een lichte opleving van de spreads van de perifere covered bonds waargenomen gebaseerd op de onderhandelingen met Griekenland. De Europese aandelenindices zetten hun consolidatie voort bij gebrek aan een akkoord over Griekenland. Specifieke financiële termen worden verklaard in een lexicon : www.ethias.be/lexicon 3
MARKTCONTEXT IN EUROPA Zoals reeds aangekondigd wordt een nieuw groeivooruitzicht in de eurozone en de afwezigheid van een deflatiescenario bevestigd door de in mei gepubliceerde cijfers. Tijdens het eerste kwartaal versnelde de groei immers in de meeste Europese landen met een positieve verrassing voor Frankrijk (+0,6 %) en Italië dat uiteindelijk met het hoofd boven water komt (+0,3 %). Wat het inflatieniveau betreft, steeg de prijzenindex bovendien met 0,3 % over een jaar. Dit is dus een eerste terugkeer in het positief sinds november 2014 in de eurozone. Maar de versnelling van de prijzen is ook zichtbaar op de core-inflatie met een covered bond aan 0,9 % in juni tegen 0,6 % in april. De aandacht van de financiële markten is nog steeds gefocust op de evolutie in de onderhandelingen met Griekenland. Jammer genoeg wordt het zeer moeilijk om iets te anticiperen op dit dossier zolang de onderhandelingen van de Griekse politieke verantwoordelijken alle richtingen uitgaan. De schuldeisers zijn niet noodzakelijkerwijs eensgezind. Europa lijkt bereid om een «tijdelijke» oplossing te aanvaarden waardoor een wanbetaling van Griekenland zou worden vermeden, maar het IMF lijkt recent de toon te hebben verhard, waarbij zij een oplossing op langere termijn of een wanbetaling van het land wil. 4
MARKTCONTEXT IN DE VERENIGDE STATEN In de Verenigde Staten moesten de statistieken, na de pauze tijdens de winter, een positiever beeld geven van de Amerikaanse economie, en dit om de vrees voor een meer uitgesproken vertraging weg te nemen. Wat de ongunstige berichten betreft, steeg de detailverkoop niet in april, ook al is het waar dat zij in maart sterk waren gestegen. Bovendien stelde de industriële productie teleur in april. Deze daalde immers met 0,3 % na een gelijkaardige daling in maart. De benutting van de industriële productiecapaciteit daalde bijgevolg naar 78,2 %, hetgeen alweer niet tot investeren zal aanzetten. Het consumentenvertrouwen stabiliseert daarentegen. Nadat dit vertrouwen zijn hoogste punt in 8 jaar bereikt, daalt het in maart en april alvorens in mei te stabiliseren op een hoog niveau. De consumenten, onder meer ondersteund door de stijgende huizenprijzen (de prijsstijging is in maart stabiel op 5% op één jaar), waren de belangrijkste groeimotor in het 1ste kwartaal. 5
MONETAIR BELEID Tot op heden realiseerde de ECB 17 % van haar Quantitative Easing die normaal eindigt in september 2016. Op dit ogenblik heeft de ECB geen reden om haar plannen te wijzigen hoewel de recente statistieken (activiteit, vertrouwen) verbeterden en dat een deel van de verdienste aan haar kan worden toegeschreven. Er is een ingrijpende verandering van het Europese economische panorama nodig opdat de ECB de QEparameters (duur, bedrag) zou wijzigen. Dit is dus niet aan de orde, ook al kon er sinds de laatste monetaire vergadering een sterke opleving van de langetermijnrentes worden waargenomen. De Fed blijft op haar beurt zeer duidelijk over haar wil om een zeer geleidelijke normalisatie van het monetaire beleid aan te vatten. Zij is evenwel veel onduidelijker over de timing van de eerste verhoging die zal afhangen van de «volgende economische indicatoren». Over de laatste maanden ligt de prestatie van de Amerikaanse economie duidelijk veel lager dan de verwachtingen, hetgeen een status quo op het monetaire beleid kan rechtvaardigen. 6
KORTETERMIJNRENTES In tegenstelling tot de langetermijnrentes bleven de kortetermijnrentes verder dalen in mei. Hoewel deze daling zuiver cijfermatig niet spectaculair was, stellen wij niettemin vast dat er opnieuw een historische drempel werd bereikt. De euribor drie maanden heeft momenteel een negatief rendement van 0,013 % 7
OVERHEIDSOBLIGATIES De rentestijging, die eind april werd ingezet, versterkte zich tot medio mei. Met 0,08 % op 20/04 zag de Duitse Bund op 10 jaar zijn rendement stijgen tot 0,72 % op 13 mei in een steile evolutie van de curves (de langetermijnrentes stijgen meer dan de kortetermijnrentes). Tijdens de tweede helft van de maand werd de stijgende tendens onderbroken door de aankondiging van een verhoogde obligatieaankoop door de ECB vóór de vakantieperiode. Dit verhinderde evenwel niet dat zij de maand met een stijging afsloten. Een bijna gelijkaardige beweging werd waargenomen op de andere corelanden. Deze rentestijging kan enerzijds worden toegeschreven aan ietwat gunstigere macroeconomische cijfers in Europa en anderzijds aan het Griekse risico en de verzwakking van de euro waardoor de investeerder hun posities in de eurozone verminderden. 8
Er moet evenwel worden genoteerd dat de stijging werd waargenomen in een zeer weinig liquide markt (en dus met zeer weinig transacties) hetgeen de bewegingen versterkt. Dit liquiditeitsgebrek, te wijten aan de massale aankopen van de ECB en aan het feit dat de obligatiehouders hun posities blijven aanhouden, doet overigens vragen rijzen bij de investeerders en zou een sterkere volatiliteit kunnen veroorzaken. Wat de perifere landen betreft, stegen de rentes meer dan in de corelanden ten gevolge van de onderhandelingen tussen Griekenland en zijn schuldeisers die een risico (momenteel zeer beperkt) op een uitstap uit de eurozone van andere landen met zich meebrengen. Diverse verkiezingen in Italië en Spanje deden de onzekerheid lichtjes stijgen en bijgevolg ook de risicopremies die door de beleggers worden gevraagd. 9
COVERED BONDS De secundaire markt bleef vrij rustig, het aankoopprogramma was bijzonder actief op de Franse, Spaanse en Oostenrijkse curves, terwijl de institutionele beleggers bleven verkopen. Er werden bepaalde spanningen waargenomen op de Italiaanse en de Ierse covered bonds waarvan de spreads lichtjes stegen. Er waren weinig nieuwe uitgiften in de maand mei, met de aanwezigheid van hoofdzakelijke kleine instellingen die weinig aanwezig zijn op de markt. De volatiliteit en de sterke stijging van de soevereine rentes deed de geestdrift van de beleggers afkoelen. Enkelen van hen gaven er de voorkeur aan om covered bonds in andere deviezen uit te geven of om senior unsecured bonds te plaatsen. 10
BEDRIJFSOBLIGATIES De index itraxx 5 jaar bleef tijdens de eerste 3 weken van de maand mei schommelen rond de 60 bpn en steeg vervolgens tijdens de laatste week naar 65. De kredietmarkten worden nog steeds beïnvloed door de evolutie in de onderhandelingen met betrekking tot het Griekse dossier, maar ook door de ongerustheid ten gevolge van de uitslag van de regionale en gemeentelijke verkiezingen in Spanje. De feestdagen van de maand mei en de korte weken hadden een impact op de primaire markt in termen van volume. Dit was hoofdzakelijk geconcentreerd op de week van 18 mei, met uitgiften voor 14,7 miljard op het segment «Corporate». Hierdoor is de 3de week de meest actieve van het jaar. Men merkt het gewicht van de Amerikaanse uitgiften in euro (49 %). De gemiddelde kwaliteit van de emittenten was bijzonder hoog (71 % met rating A en hoger) alsook de zwakke appetijt van de markt voor zeer lange maturiteiten (stopzetting van de uitgiften Michelin 30 jaar en Mc Donald 20 jaar). 11
AANDELEN Indices De Europese aandelenmarkten bleven zeer volatiel, zij schommelden binnen een context van rentestijging en versterking van de euro tot medio mei en op basis van de informatie over de evolutie in de onderhandelingen tussen Griekenland en zijn schuldeisers. Tot slot zakte de eurostoxx50 met 1,24 %. De Amerikaanse indices eindigden daarentegen met een stijging (+1,05 % voor de S&P500). Zij bereikten zelfs een historisch hoogtepunt tijdens de maand. De zwakke groei zou de eerste rentestijging kunnen verdringen, hetgeen de markten geruststelt. Sinds het begin van het jaar presteren de Europese indices beter dan hun Amerikaanse tegenhangers, maar het verschil is kleiner geworden. 12
Sectoren De sectoren die het sterkst daalden over de maand zijn de vastgoedsector (-4,98 %) die negatief beïnvloed werd door de rentestijging, alsook de oliesector (-4,80 %) en de verzekeringssector (-2,52 %). De sector reizen en vrije tijd (+5,61 %) toont de beste prestaties, gevolgd door technologie (+3,80 %) en distributie (+2,21 %). 13
WISSELKOERSEN EN GRONDSTOFFEN Goud Het goud schommelde rond de 1200$ en eindigde de maand op 1190,55$ per ounce (+0,52 %). Brent Na de sterke stijging van de laatste twee maanden, consolideert de brent lichtjes onder de 65$ (-1,50 % op 63,89$). Eurodol De eurodol was zeer volatiel. Hij steeg eerst tot 1,1432 op 15/5 en sloot uiteindelijk af op 1,0973 (daling met 2,15 %) ten gevolge van de aankondiging van de ECB om haar activaaankopen te verhogen in mei en juni. 14
BIJLAGE Rentevoeten 15
Aandelen, grondstoffen en forex 16
DIRECTIE FINANCIËN front-office.finances@ethias.be Verantwoordelijke uitgever : Sébastien Gilis, rue des Croisiers 24 à 4000 LIÈGE Opmaak : infographie@ethias.be JURIDISCHE INFORMATIE Deze publicatie is van informatieve aard. Zij is gebaseerd op onze eigen analyse van de financiële markten alsook op inlichtingen van derden die als voldoende betrouwbaar worden beschouwd. Ethias geeft evenwel geen enkele garantie met betrekking tot de volledigheid, de juistheid, de relevantie en de actualiteit van de gepubliceerde informatie. Ethias draagt bijgevolg geen enkele verantwoordelijkheid met betrekking tot deze gegevens. Deze publicatie heeft als doel u te informeren over de situatie die op de financiële markten heerst. Zij houdt onder geen beding een professioneel advies, een voorstel of een aanbod van Ethias in om te investeren of te desinvesteren in bepaalde financiële markten of instrumenten. Ethias draagt geen enkele verantwoordelijkheid voor de eventuele schade opgelopen ten gevolge van een beslissing gebaseerd op de gepubliceerde informatie.