P.O.Box 15, Salt 19110, Jordanië Tel. + 962 5 3554953 Fax + 962 5 3554951 E-mail HLID@go.com.jo Beste Vrienden, Allah Kariem Langs de oude Jerusalemweg naar de Jordaan Vallei is de doopplaats van Johannes ongeveer 45 minuten van het instituut vandaan. Vanaf het beroepsopleidingscentrum in Jofeh is het, via een binnendoorweg door het boerenland, zo'n 10 minuten. God zorgt Hij moet groter worden en ik kleiner. Johannes de Doper in het Johannesevangelie 3:30 aarde... mens werd... onder ons leefde... voegde Johannes hieraan toe: Hij moet groter worden en ik kleiner. Het werd de ambitie van de profeet om de minste te zijn, om kleiner te worden, om groot te zijn in de kleine dingen, om zijn neef - zijn Meester - na te volgen. Het was een eenzame weg. Wat een voorrecht om deze plaats te kunnen bezoeken, die ons doet denken aan de profeet Johannes en zijn neef Jezus, de Messias. Het was hier, bij de rivier de Jordaan, dat Johannes de stem van de Almachtige God - de hemelse Vader - hoorde spreken over Zijn geliefde, en de Heilige Geest als een duif zag neerdalen. Toen, terwijl hij de geweldige nederigheid zag van hem die bereid was de hemel in te ruilen voor de Onze ambities schijnen ons altijd voort te stuwen naar sterker, sneller en hoger. Maar is dat eigenlijk wel het doel van Gods prachtige geschenk van de ambitie? Ik denk dat Johannes het beter begreep in zijn wens om een grote en machtige nederigheid te bezitten; zo dacht Jezus er in ieder geval ook over. Zeker niet makkelijk, en ogenschijnlijk helemaal tegen de draad in, maar toch is het een voorrecht om dit te mogen leren, te In dit nummer: Nieuw beroepsopleidingsgebouw voor meisjes Interview met Samira Amjad, een doorzetter! Wij doen ook mee! 2009 Nr. 2 1
Brief onderwijzen, te leven, te delen met onze Dove, doofblinde, jongere en oudere leerlingen. Als je er nog wat verder over nadenkt, zouden wij misschien de leerlingen moeten zijn, en zij de leraren! Met hartelijke groeten, ook namens kinderen en medewerkers. Hoogachtend, uw Broeder Andrew Het HLID blijft in beweging Algemeen nieuws in het hoofdgebouw van de school. Door al deze veranderingen is de ruimte voor de doofblindengroep enorm vergroot - wat past in de behoeften van huidige uitbreiding. Ruimte genoeg in het nieuwe klaslokaal voor onze doofblinde kinderen Het was te duur om de technologische ontwikkelingen bij te houden en daarom werd de drukkerij gesloten en is de apparatuur verkocht. De ruimte die vrij kwam wordt nu gebruikt door het gebarentaalteam. De doofblindengroep heeft op haar beurt de plaats van het gebarentaalteam in gebruik genomen. Een groot voordeel is dat nu alle onderwijsactiviteiten voor dove en doofblinde kinderen plaatshebben in hetzelfde gebouwenblok. Toekomstige plannen omvatten eveneens een verhuizing van de audiologie-afdeling naar een nieuwe locatie in de buurt van het instituut en dichtbij het plaatselijke ziekenhuis, waardoor extra ruimte voor de doofblindengroep beschikbaar zal komen. Een project dat met voorrang uitgevoerd zal worden, is de bouw van een nieuwe en grotere kapel voorzien van de nodige audiovisuele middelen en projectie- en opname-apparatuur. Nadat de beroepsopleiding voor meisjes naar het nieuwe gebouw verhuisde - waar voorheen het onderkomen van de doofblindengroep stond - kwam er voor de computerklas een zeer grote en geschikte ruimte vrij Ahmed geeft les in de nieuwe en veel grotere computerklas 2
Algemeen nieuws Impressies van het nieuwe beroepsopleidingsgebouw Het nieuwe gebouw staat bovenop de andere beroepsopleidingsgebouwen en leerlingen hebben er hun eigen winkel en expositieruimte. Bovendien is er veel meer plaats voor speciale activiteiten. Op de bovenste verdieping bevindt zich een prachtige en koelere woning waar Jozua en Dineke wonen, die al 31 jaar in de school God dienen. De woonkamer van de nieuwe woning van Jozua en Dineke Pottenbakken en keramiek Koken Borduren en naaien Weven 3
Medewerkers en vrijwilligers Iyad, een zeer gewaardeerde collega, al vijftien jaar in dienst en in bezit van een boekhouddiploma, heeft naast zijn werk een driejarige universitaire studie gevolgd in accountancy. Hij is cum laude geslaagd en werkt nu als algemeen bedrijfsleider bij het instituut. Iyad Alison, een Britse gebarentaaltolk die in Malta Engels en linguïstiek studeert, heeft vier maanden van haar tijd vrijwillig besteed aan het aanpassen en bijwerken van het trainingsmateriaal voor de STRIDE-opleidingsafdeling. Ze was een grote steun voor Ahlam en Samir doordat ze de leerplannen en een deel van het nieuwe trainingsmateriaal voor (Dove) dovendocenten heeft doorgenomen. Ahlam en Alison We zijn erg blij met de Amerikaan Brent, die in september bij de doofblindengroep is komen werken. Het MCC (Mennonitisch Centraal Comité) ondersteunt het instituut al meer dan dertig jaar; eerst met levensmiddelen en dekens, later met geld en nu ook met een vrijwilliger. Hij is een grote hulp, ook al heeft hij nog nooit eerder met gehandicapte kinderen gewerkt. Het werk met de nieuwe kinderen is niet eenvoudig en als enige man in een vrouwengroep uit een andere cultuur evenmin. Zijn geduld en rustige, vrolijke uitstraling worden zeer gewaardeerd door de kinderen en de onderwijzeressen. Het is jammer dat hij alleen dit schooljaar bij ons is. Doofblinde Hazem voelt zich veilig bij Brent 4
Amjad, een doorzetter! Deze zomer heeft Amjad zijn zus bezocht in Inverness in Schotland. De terugvlucht heeft hij helemaal zelfstandig afgelegd, van Schotland via Duitsland naar Jordanië. Met een voldaan, stralend en trots gezicht kwam hij helemaal alleen door de aankomsthal van het vliegveld lopen en vertelde over zijn bezorgdheid, moed en Gods hulp tijdens de reis. Maar wat is er eigenlijk zo bijzonder aan een 27-jarige die alleen op pad gaat? Medewerkers en vrijwilligers Amjad lijdt, net als zijn oudere broer en zus, aan een ernstige vorm van het Syndroom van Usher. Vanaf hun geboorte waren ze doof en leden ze aan een progressieve vorm van tunnelvisie en nachtblindheid. Daarom heeft hij 21 jaar school nodig gehad om de 10e klas te halen en beroepsopleiding te volgen. Ondertussen werd hij officieel blind. Maar nu is Amjad een vrolijke, intelligente en quasi zelfstandige jongeman en een zeer gewaardeerde en leergierige collega bij de schooladministratie. Hij heeft plezier in zijn computerwerk en slaagt erin ondanks zijn zeer beperkte gezichtsvermogen voldoende informatie te verzamelen om er een actief leven in de schoolgemeenschap op na te houden. Vliegen Vanaf de dag dat hij geld begon te verdienen, droomde hij ervan om zijn getrouwde zus Yoesra en haar familie in Schotland te bezoeken. Hij spaarde zoveel hij kon. Maar hoe kom je daar als je doof en vrijwel blind bent en nog nooit een vliegveld van binnen hebt gezien? Broeder Andrew heeft zijn zomerschema zo ingedeeld dat hij hem op de heenreis kon laten zien hoe het binnen in een... Amjad (links) en Yoesra, die ook lijdt aan het Usher Syndroom, met haar dove echtgenoot en hun drie horende kinderen in Schotland vliegtuig eraan toe gaat en waar je op moet letten bij het overstappen op het enorme vliegveld van Frankfurt. Amjad begon een beetje nerveus aan de terugreis, maar hij vertrouwde erop dat alles goed zou gaan. Mensen waren vriendelijk en behulpzaam en we zijn de medewerkers van Lufthansa erg dankbaar voor hun ondersteuning. Ondertussen heeft zijn stille moed in Amjad ontzettend veel vreugde losgemaakt en is zijn vertrouwen in Gods goedheid en liefde voor hem hernieuwd. Naast de doofblinde kinderen heeft het instituut ook een aantal studenten met het Syndroom van Usher. Om hen meer bewegingsvrijheid te bieden, werden de schoolpleinen voorzien van gidslijnen met speciaal aangelegde bestrating die nog verlichting krijgt, zodat het makkelijker voor hen wordt om ook in het donker hun weg te kunnen vinden. 5
Gebouwen De afgelopen jaren is het HLID uitgebreid en veel is er gerenoveerd. Op de kaart van Goog bijbehorende gebouwen zien. (Helaas is het nieuwe beroepsopleidingsgebouw nog niet bijge 6
Gebouwen oogle Earth is het HLID-terrein te zien in het gemarkeerde gedeelte en de foto's laten de ijgewerkt.) 1. Doorgang naar het internaat. Begane grond voor meisjes, 1 e verdieping voor jongens 2. Kantoren STRIDE en buitendienst (begane grond), kleuterschool op 1 e verdieping 3. Schoolgebouw 4. Overdekte speelplaats (begane grond), audiologie (1 e en 2 e verdieping), doofblindengroep (3 e verdieping) 5. Speelplein 6. Receptie, administratie en kapel 7. Beroepsopleiding autotechniek 8. Speelplaats met het nieuwe beroepsopleidingsgebouw op de achtergrond 9. Wasserij (begane grond), keuken en eetzaal (1 e verdieping) en daar boven het jongensinternaat 7
Interview Het grotere plaatje Net zoals de achterkant van borduurwerk een nietszeggende wirwar van draden lijkt tot je het omdraait, zag ook Samira Hajazien (36), nu hoofd van de beroepsopleiding voor meisjes, 19 jaar geleden alleen nog maar de achterkant. Het werk van Samira Samira groeide op in Amman met haar vier broers (1 Doof) en drie zussen (1 slechthorend). Ze kwam op school in 1978 toen ze vijf jaar was. De tiende klas was destijds op de school het hoogst haalbare - er was namelijk nog geen voortgezet onderwijs. Ik was de eerste die slaagde voor de tiende klas en verder studeerde, herinnert Samira zich met een vrolijk gezicht. Broeder Andrew stuurde me in 1990 naar het Queen Noer College in Salt om een weef- en borduurdocente te worden. Maar op school had ik het helemaal niet naar mijn zin en huilde veel. Iedereen praatte met elkaar en ik kon niet meedoen omdat ik doof was. Er was geen tolk en de enige met wie ik kon communiceren was een andere dove studente. Stoppen Samira wilde stoppen met haar opleiding. Maar na een jaar lukte het Broeder Andrew om een tolk voor haar te regelen. Na ongeveer een jaar had ze het pas echt naar haar zin, maar in 1993 haalde ze haar diploma en begon als weefdocente op haar voormalige school - het Heilige Land Instituut voor Doven. Na twee jaar werden de leerstromen weven en borduren samengevoegd en kreeg Samira de leiding over de afdeling nadat het vorige hoofd was weggegaan. De beroepsopleiding voor meisjes is nu ondergebracht in het nieuwe gebouw, waar ze in het voorjaar van 2009 zijn ingetrokken. Maar het begon allemaal op de bovenverdieping van de huidige houtwerkplaatsen. Van daaruit verhuisden 8
Interview ze naar de voormalige drukkerij, waar nu het gebarentaalteam zit. Daarna zaten ze een tijdje in het gastenverblijf en voordat ze naar het nieuwe gebouw gingen, werkten ze in het schoolgebouw. De verhuizingen waren noodzakelijk vanwege het grote plaatsgebrek voor de diverse activiteiten. Nu hebben ze eindelijk een plaats die in hun behoeften voorziet. Het bevat voldoende opslagruimte en biedt aangename werkruimten voor het weven, naaien, borduren, keramiek en koken. Er zijn vijf leerkrachten, al zijn ze opnieuw op zoek naar een onderwijzeres voor de pottenbakkerij. Brein Samira onderwijst in totaal 17 meisjes van klas zeven tot en met tien en één keer in de week geeft ze les aan dertig jongere meisjes. Ze is het brein achter de creatieve ideeën en regelt ook de voorraden uit Amman. Naast haar werk als docente zorgt ze ook voor de verkoop van de producten via bazaars en andere verkooppunten in Amman. De meeste producten worden verkocht aan geïnteresseerde mensen uit Europa en de Verenigde Staten. De winkel van de meisjesafdeling is ondergebracht in het nieuwe gebouw. Samen met de showroom van de jongensafdeling vormen ze een uitstekende gelegenheid om de door de studenten gemaakte producten aan de man te brengen. Bovendien kunnen de studenten hierbij waardevolle sociale en zakelijke vaardigheden ontwikkelen. Huwelijk Samira is getrouwd met Sahel (Doof), die vroeger fulltime en nu deeltijd werkzaam is bij het instituut op de afdeling gebarentaal. Zij hebben drie horende kinderen: twee zoons (9 en 15) en een dochter (13). Sahel heeft gewacht met Samira ten huwelijk te vragen tot ze haar opleiding had afgerond, maar het was niet gemakkelijk om samen verder te gaan. Families van beide kanten zagen namelijk hun huwelijk niet zitten omdat ze bang waren voor hun toekomst en voor de mogelijkheid dat er dove kinderen geboren zouden worden. Maar Sahel heeft ze verzekerd dat hij goed voor haar zou zorgen en in 1993, nadat Samira geslaagd was, trouwden ze. Samira: En nu zijn beide families enorm blij met ons en onze kinderen. Bidden Eén keer in de week leert ze kleine kinderen - die vrijwillig komen - over God. Samira: Toen mijn man meer over God begon te leren, wilde ik ook meer weten en leren bidden. Drie jaar geleden vroeg Broeder Andrew me of ik op mijn beurt de kinderen kon helpen om te bidden. En ik vind het heerlijk om dit te doen. Maar er is nu wel een verschil. Samira: God leert mij nu ook hoe te bidden. Samira helpt een klant in de nieuwe winkel 9
Afdelingen Doofblindengroep: Nieuwe kinderen Er zijn twee jongens en een klein meisje nieuw bij de doofblindengroep gekomen. De negenjarige Bashar heeft ook een ontwikkelingsachterstand. Hazem (10) heeft al eerder een korte periode bij de afdeling doorgebracht en we hopen dat hij dit keer bij de groep zal blijven. De zesjarige Rahmeh heeft pas een operatie ondergaan, omdat ze vaak pijn in haar ogen had. Alles is nieuw voor Rahmeh De 6-jarige Rahmeh heeft eerst op een blindenschool gezeten. Maar omdat ze ook doof is, en er een plaats vrij kwam, kon ze bij ons komen. Haar naam betekent 'barmhartigheid' en ze is een heel fijn gebouwd kindje. Ze durft nog niet echt haar nieuwe omgeving te verkennen en is graag alleen. Het liefst slaapt ze of anders wiegt ze eenvoudigweg haar bovenlichaam heen en weer. 's Nachts slaapt ze goed en ze laat zich zonder problemen eten geven. Al eet ze liever koekjes en als het even kan met melk erbij. Ze zal moeten beginnen met het leren van enkele basisvaardigheden, zoals naar de w.c. gaan - ze draagt namelijk nog steeds luiers. Thuis heeft ze nog drie zussen en waarschijnlijk hebben zij haar leren lopen, maar ze lijkt het nog niet leuk te vinden samen met de kinderen op de speelplaats een stukje te wandelen. Alles is nog nieuw voor Rahmeh en werken met haar vraagt veel geduld en liefde. Hazem heeft een klein beetje gehoor en luistert dan ook graag naar muziek Bekende nieuwe medewerkster - een voormalige leerlinge! Asma (Doof) is dit jaar geslaagd aan het Prinses Rahmah College in Salt en heeft haar diploma behaald in speciaal onderwijs. Haar droom om fulltime met doofblinde kinderen te werken gaat daarmee in vervulling en haar grote enthousiasme is een vreugde maar ook een uitdaging voor het hele team. Asma aan het werk met Bashar 10
Afdelingen STRIDE (Salt Training and Resource Institute for Disability, Etc. - Salt opleidings- en leermiddeleninstituut voor bijzonder onderwijs) Samir heeft van 7 oktober tot 4 november twee cursussen gegeven voor Dovenonderwijzers in Arbiel en Suleimanniyye in het Koerdistaanse noorden van Irak. Het was mooi dat 27 deelnemers mee konden doen ondanks de gespannen situatie aldaar. Samir geeft een cursus in Irak Publicaties - boeken We zijn dankbaar voor de publicatie van de nieuwe boeken in de serie Dovenwereld in het Engels en Arabisch: World Culture for Deaf People (Wereldcultuur voor Doven) Deaf Culture (Dovencultuur) Introduction to the History of Deaf Education (Introductie in de geschiedenis van het Dovenonderwijs) het tweede cursusboek voor Learning Jordanian Sign language (Jordaanse gebarentaal leren) Ander gebarentaal- en visueel taalmateriaal is nog in ontwikkeling. Het gebarentaalwoordenboek is eindelijk naar de drukker en komt binnenkort uit. Drie andere boeken werden vertaald in het Arabisch en eveneens gepubliceerd: Communication Options in the Education of deaf Children (Communicatiemogelijkheden bij onderwijs van Dove kinderen) Deaf-blind Infants and Children, A Development Guide (Doofblinde peuters en kinderen. Een handboek over ontwikkeling) The Education of Dual Sensory Impaired Children (Het onderwijzen van dubbelzintuiglijk gehandicapte kinderen) We zijn erg dankbaar voor de financiële ondersteuning voor het drukken en publiceren van dit materiaal door de Jordaanse Hogere Raad voor Gehandicaptenzaken. Jofeh Een nieuwe houtbewerkingsafdeling is gestart met materiaal, beschikbaar gesteld door diverse organisaties. Het leren wordt zeer aantrekkelijk door de professionele inzet van de manager van een werkplaats in Amman, gespecialiseerd in toeristische houtartikelen. Het aantal aan te bieden beroepsopleidingsvaardigheden is dankzij deze werkplaats uitgebreid. Houtbewerken met de nieuwe machines 11
Algemeen nieuws Jordaniëreis Nederlandse Dovengroep Aleidus en Jannie Aaldering, beiden Doof, zijn al vele jaren actief als bestuurslid van Allah Kariem Holland. Tijdens de laatste internationale Allah Kariemvergadering ontstond het idee om een reis te organiseren voor een groep Nederlandse Doven. Na een flinke voorbereidingstijd hebben Aleidus, Broeder Andrew, Sahel en Ad een interessant programma kunnen samenstellen en de reis werd een groot succes. Alle deelnemers hebben genoten van het bezichtigen van de Jordaanse bijbelse en historische bezienswaardigheden. Ook de contacten met Jordaanse Doven van de Dovenclub Vredesduif in Amman en Zarqa, samen met Sahel en Samira en Ad en Glau, waren zeer interessant. De contacten en gesprekken met Jordaanse Dove mensen en in het bijzonder de tijd bij het HLID waren zeer plezierig en verrijkend. De bezoekers en de kinderen hebben allebei genoten van de wederzijdse vriendschap en goede sfeer. De groep was ook onder de indruk van de kwaliteit van leven en onderwijs in de school. Deelnemers aan de Dovenreis in het Oude Ziekenhuis Foto: Hannie Joziasse Adressen van de Stichting Allah Kariem Holland Voorzitter: B.A. Luijendijk, Melissekade 274, 3544 CX Utrecht, tel. 030 6666399 Secretaris: Mw Y. Bergwerf, Zegwaartseweg 25 A, 2722 PN, Zoetermeer, tel. 079 3312957 email: wy.reitberg@planet.nl, nederland@allah-kariem.org Sponsorsecretaresse: Mw W. Belt, Moddermanstraat 2, 2313 GR, Leiden, tel. 071-5418137 email: wilmabelt@hetnet.nl Penningmeester: Dhr A. Aalderink, Galjoenkade 15, 2725 CA, Zoetermeer email: aleidus@xs4all.nl Betaalrekening 715515 t.n.v. penningmeester Allah Kariem te Zoetermeer, BIC: INGBNL2A, IBAN: NL58INGB0000715515 Bezoek eens onze website: www.allah-kariem.org 12