Imbuko Figuur 1: Intense Wines Inhoudsopgave 1.Imbuko 2 2. Wijnbouw 6 3. Zuid-Afrika 8
1. Imbuko Belangrijkste feiten Imbuko exporteert wijn onder verschillende merken. Rebourne is het fairtrade merk van Imbuko. De wijngaarden en de wijnfabriek van Imbuko bevinden zich in Wellington, Zuid-Afrika, zo n 45 minuten van Kaapstad. De missie van Imbuko is het produceren van wijnen met aandacht voor het milieu en het welzijn van het personeel. Bij Imbuko werken 24 mensen in vaste dienst. Algemeen Imbuko is opgericht in 2004 door Theunis van Zyl en zijn vrouw Annalize. In de afgelopen jaren is Imbuko uitgegroeid van een kleine boerderij met een simpel kantoortje tot een groot bedrijf. De Uitkyk, een boerderij in Wellington, op zo n 45 minuten van Kaapstad, vormt het hart van Imbuko. Een kantoor, een opslagplaats en een fabriek waar de wijn wordt gemaakt en gebotteld, bevinden zich op het terrein van de boerderij. De Uitkyk is al drie generaties in het bezit van de familie van Annalize. De boerderij wordt omringd door 27 hectare land. Hier worden de druiven voor de wijn verbouwd. Imbuko exporteert echter ook wijnen van andere wijngaarden. In de fabriek wordt de wijn in speciale lichtgewichtflessen gebotteld. Hierdoor kunnen er meer flessen in een container. Dit verlaagt de CO2 uitstoot per fles. Imbuko exporteert wijn over de hele wereld onder verschillende merken. Rebourne is het fair trade-merk van Imbuko. Onder het merk Releaf wordt biologische wijn verkocht. Figuur 2: Uitzicht op de wijngaarden met op de achtergrond het kantoor van Imbuko Intense Wines 2
Missie De missie van Imbuko is het produceren van wijnen met aandacht voor het milieu en het welzijn van het personeel. Bij Imbuko vindt men het belangrijk een langetermijn-relatie met de klanten op te bouwen en hen kwaliteit, integriteit en loyaliteit te bieden vanuit de gedachte: wat je geeft, krijgt je terug. Hierbij laat men zich inspireren door de Ubuntu-filosofie. (zie kader). Figuur 3: De medewerkers van Imbuko. Intense Wines Wat is Ubuntu? Ubuntu is een Afrikaanse filosofie die gaat over de verbondenheid tussen mensen. Het woord komt uit het Zulu en Xhosa en betekent iets als: menselijkheid jegens anderen. De kern van Ubuntu is: een mens bevestigt zijn menselijkheid wanneer hij die van anderen erkent. De menselijkheid van mij is onlosmakelijk verbonden met die van jou. Volgens Ubuntu bestaat een mens slechts door zijn relatie met de wereld om hem heen. Door de omgang met onze medemensen worden we onszelf en ontdekken we onze eigen kwaliteiten. Een persoon die zich door Ubuntu laat inspireren is gastvrij, vrijgevig, open, warm en bereid te helpen en te delen. Hij voelt zich niet bedreigd door de kennis en kunde van anderen en weet dat hij er niet beter van wordt wanneer een medemens wordt vernederd of onderdrukt. Volgens Ubuntu is alles met elkaar verweven: de mens is verbonden met zijn medemensen, zijn voorouders en de mensen die na hem komen, met de dieren en de natuur. Wat jou vandaag pijn doet, kan mij morgen pijn doen. Wat mij helpt, kan ik met jou delen. Ubuntu betekent niet dat mensen zichzelf niet mogen verrijken. Het gaat erom dat je wat je hebt ten goede laat komen aan jezelf én de mensen om je heen. 3
Fairtrade toeslag Met de fairtrade toeslag die Imbuko ontvangt en een deel van de opbrengst van de wijnen, worden jaarlijks nieuwe projecten gefinancieerd. De ideeën voor de projecten komen van de medewerkers van Imbuko. Vaak investeren zij ook een deel van hun tijd in de projecten om deze tot een succes te maken. Figuur 4: Kinderen uit de kinderopvang. Melanie Uys Photography De afgelopen jaren is bij de Uitkyk een kinderopvang en een kleuterschool met speelterrein opgezet. In de kinderopvang worden zowel niet-schoolgaande als schoolgaande kinderen opgevangen. Deze laatste groep krijgt na schooltijd hulp bij het maken van hun huiswerk, terwijl hun ouders nog aan het werk zijn. De kinderen worden opgevangen door geschoold personeel. Veel ouders hebben in de afgelopen tijd een vrijwillige bijdrage geleverd aan de kinderopvang, bijvoorbeeld door op hun vrije dag te helpen met de zorg voor de allerkleinsten of door het speelterrein schoon te maken. Sinds 2009 krijgt elk jaar een studiebol van de school van Imbuko een studiebeurs om zo verder te kunnen studeren en zijn of haar talenten te kunnen ontwikkelen. Het nieuwste project van Imbuko is de bouw van een ontspanningsruimte in de fabriek, waar het personeel de pauzes kan doorbrengen. Daarnaast wil men computers aanschaffen die gebruikt zullen worden voor training en educatie van het personeel. Toekomst Voor de komende tijd staan twee projecten gepland. Bij het eerste project is het de bedoeling een lokale school van sportuitrusting te voorzien. Daarnaast wil men drie scholen in de omgeving helpen met het aanschaffen van leesmateriaal. 4
Wist je dat... Imbuko in het Xhosa bewondering voor, betekent? Xhosa is één van de 11 officiële talen van Zuid-Afrika. De bevolking van Zuid-Afrika heeft het zwaar gehad in de afgelopen eeuw. Met name zwarte Afrikanen hebben het tijdens de apartheid erg moelijk gehad. En ook nu de apartheid is afgeschaft, zijn er nog grote problemen. De werkloosheid onder zwarte Afrikanen is hoog, er is een groot verschil tussen arm en rijk en de criminaliteit is de afgelopen 10 jaar sterk toegenomen. Met haar naam wil Imbuko haar bewondering uitspreken voor de kracht van het Afrikaanse volk dat de moed niet opgeeft en blijft bouwen aan een beter Afrika. Een bedrijf als Imbuko laat zien dat er een betere toekomst mogelijk is! Figuur 5: Melanie Uys Photograpy 5
2. Wijnbouw Wijnbereiding Wanneer de druiven geoogst zijn, worden zij geperst en vervolgens overgepompt naar een gistvat. Hier vindt de gisting plaats, de kern van de wijnbereiding. Voor een uitgebreidere uitleg over wijnbereiding zie het document: Van druif tot wijn. Wortelstokken Figuur 6: Een medewerker in de wijngaard Melanie Uys photography Op het land rondom de Uitkyk worden naast druiven ook wortelstokken gekweekt, niet alleen voor eigen gebruik, maar voor de hele Zuid-Afrikaanse wijnindustrie. De Uitkyk is één van de weinige boerderijen waar dit gebeurt. Door een grote uitbraak van druifluis in de 19 de en 20 ste eeuw werd het kweken van wortelstokken noodzakelijk. De druifluis is een bladluizensoort. Sommige druifluizen leven op de bladeren van de druivenstok. Hier kunnen ze niet veel kwaad doen. Andere druifluizen leven echter op de wortels van de druiven. De larven van deze druifluizen eten de wortels van de wijnstokken. Hierdoor verzwakken de wijnstokken en sterven zij uiteindelijk af. In het midden van de 19 de eeuw heeft de druifluis grote schade aangericht in Europa. Een groot deel van de wijngaarden in Europa werd compleet vernietigd en enkele traditionele wijndruivenrassen zijn door de druifluis geheel uitgestorven. Op alle mogelijke manieren probeerde men de druifluis te bestrijden, maar niets hielp. Pas na vele jaren onderzoek ontdekte men dat enkele Amerikaanse soorten resistent 6
zijn tegen de druifluis. Men besloot enkele van deze soorten te importen naar Europa en probeerde vervolgens de nog overgebleven traditionele wijndruivenrassen te enten op wortelstokken van deze Amerikaanse soorten. Dit bleek de enige remedie te zijn tegen de druifluis. In 1910 werd deze methode voor het eerst toegepast, 50 jaar na de eerste uitbraak van druifluis. Kwekers gingen vervolgens aan de slag met het verbeteren van de wortelstokken en het aanpassen van de wortelstokken aan de verschillende ondergronden. In de 20 ste eeuw werd Afrika geteisterd door een uitbraak van druifluis. Ook hier moest men vervolgens gaan werken met gekweekte wortelstokken die resistent waren tegen druifluis. Deze wortelstokken worden o.a. op de Uitkyk gekweekt. Slechts op een paar plaatsen in de Figuur 7: een pas geënte jonge druivenplantje ziet een duidelijk verschil tussen de jonge blaadjes en de oude stam van de wortelstok. Een foto van Tomu. Provence. wereld wordt nog met nietgeente druiven gewerkt. Dit gebeurt onder andere in Portugal, Australië, Chili en delen van de 7
3. Zuid-Afrika Belangrijkste feiten Ligging: Afrika Hoofdstad: Pretoria Oppervlakte: 29 keer Nederland Aantal inwoners: 49 miljoen Religie: christendom (76%) in combinatie met natuurgodsdiensten Taal: 11 officiële talen, o.a. Afrikaans en Engels. Nationale feestdag: 27 april Figuur 8: Kaarten van Afrika en Zuid-Afrika Central Intelligence Agency Geografie: Ligging het uiterste zuiden van Afrika Oppervlakte 1,219.090 km 2 Landschap hoogvlaktes in het binnenland omringd door ruige heuvels en een smalle kustvlakte Klimaat gematigd subtropisch Bedreigingen droogte en woestijnvorming, vervuiling van de rivieren, luchtverontreiniging ten gevolge van zure regen en bodemerosie 8
Demografie: Aantal inwoners (schatting 2011) 49,004.031 0-14 jaar 28,5% 15-64 jaar 66% 65+ 6% Etnische groepen (2001) zwarte Afrikanen 79%, witte Afrikanen 10%, gekleurd 9%, Aziatisch, 2,5% Stedelijke bevolking (2010) 62% Stedelijke groei (schatting 2010-2015) 1,2% Geboortecijfer (schatting 2011) 2,3 kinderen per vrouw Talen 11 officiële talen o.a. IsiZulu, IsiXhosa, Afrikaans en Engels Religie (2001) christendom 76%, hindoeisme, islam en jodendom Nationale feestdag 27 april Herdenking van de eerste democratische verkiezingen op 27 april 1994 Gezondheid: Gemiddelde levensverwachting mannen (2011) vrouwen 48 jaar 50 jaar Zuigelingensterfte (schatting 2011) 43 per 1000 Verzorgingsgebied per dokter (2002) Nederland (2007) 1 dokter per 1428 inwoners 1 dokter per 250 inwoners Moedersterfte (2000) 230 per 100.000 geboortes Onderwijs: Alfabetiseringsgraad (2007) 86,4% (mannen 87%, vrouwen 85,7%) Schooljaren (2004) Percentage kinderen dat naar de basisschool gaat (1998-2004) 13 jaar (jongens en meisjes) 89% (jongens en meisjes) Economie: Werkloosheid (2010) 23,3% Bevolkingspercentage dat leeft 26,2% onder de armoedegrens ($1,25 per dag) (2000-2006) Beroepsbevolking (2010) 17,3 miljoen Agrarische sector (2007) 9% Industrie 26% dienstverlening 65% Munt rand Internetgebruikers (2009) bijna 4,5 miljoen Mobieltjes (2009) bijna 46,5 miljoen (ongeveer 1 per persoon) 9
Landbouwproducten Grondstoffen Industrieën o.a. suiker, mais en citurs o.a. goud, platina, chroom en ijzererts mijnbouw, metaalbewerking, textiel en auto-assemblage Wist je dat? De vlag van Zuid-Afrika de enige vlag is met 6 verschillende kleuren? Zuid-Afrika 3 hoofdsteden heeft: Kaapstad, Bloemfontein en Pretoria? In Kaapstad zetelt het parlement, in Pretoria de regering en in Bloemfontein het hoogste rechtscollege De Y staat voor de convergentie naar één verenigde natie? Zwart, geel en groen zijn de kleuren van het Nationaal Afrikaans congres Rood, wit en blauw de kleuren van de Nederlandse en Engelse vlag die in de koloniale tijd over Zuid-Afrika heersten Officieel hebben de kleuren geen officiële betekenis, maar officieus wordt er wel degelijk betekenis aan toegekend: rood staat voor het bloed blauw voor de lucht en de oceaan groen voor het land geel voor de natuurlijke rijkdommen zwart symboliseert de zwarte Afrikanen wit de witte Afrikanen 10