Sociale Zaken ONDER VOORBEHOUD VAN GOEDKEURING DOOR DE COMMISSIE SOCIALE ZAKEN, STUDENTENZAKEN, SENIOREN EN OcMW- AANGELEGENHEDEN uw kenmerk ons kenmerk contactpersoon datum - SZ/HE Hilde Emery 13 maart 2014 telefoonnummer faxnummer e-mail 016 27 26 34 - hilde.emery@leuven.be Verslag vergadering commissie sociale zaken, studentenzaken, senioren en OCMWaangelegenheden 13 maart 2014 Aanwezig: Verontschuldigd: Myriam Fannes, schepen van senioren, stadsreiniging, openbaar groen en begraafplaatsen Mieke Wellens, gemeenteraadslid, waarnemend voorzitter Laila El Abouzi, gemeenteraadslid Ettiene Bruggemans, gemeenteraadslid Herwig Beckers, gemeenteraadslid Peter Van Rompuy, gemeenteraadslid Fred Debrun, gemeenteraadslid Griet Valgaeren, gemeenteraadslid Frieda Aerts, gemeenteraadslid Marleen Demuynck, gemeenteraadslid Thomas Van Oppens, gemeenteraadslid Pierre Neefs, plaatsvervangend gemeenteraadslid Fons Laeremans, plaatsvervangend gemeenteraadslid Hagen Goyvaerts, gemeenteraadslid met raadgevende stem Marlies Van Mechelen, Seniorama Jessica Hekking, SEL GOAL vzw Kurt Peeters, beleidsadviseur sociale zaken Sigrid Vanheukelen, vervangend verslagnemer, directie sociale zaken Bieke Verlinden, schepen van sociale zaken, werk en studentenzaken Erik Vanderheiden, voorzitter OCMW Liesbet Stevens, voorzitter gemeenteraadscommissie Eveline Madrid, gemeenteraadslid Karin Brouwers, gemeenteraadslid Gunther Rens, plaatsvervangend gemeenteraadslid Sabine Bovend aerde, plaatsvervangend gemeenteraadslid Geertrui Vanloo, directeur sociale zaken Hilde Emery, teamleider zakelijk beheer directie sociale zaken Professor Van Overstraetenplein 1, 3000 Leuven
2 1. Goedkeuring verslag vergadering Geen opmerkingen. 2. Voorstelling zorgproeftuin InnovAGE Jessica Hekking licht InnovAGE toe. De presentatie kan bekeken worden via volgende link: http://prezi.com/rey6rmnw0qi-/zorgproeftuinen-in-vlaanderen/ In Vlaanderen zijn 5 zorgproeftuinen of zogenaamde Living Labs: 1. InnovAGE, Leuven 2. Living and Care Lab (LiCaLab), Turnhout 3. Ageing in Place, Aalst 4. Actief Zorgzame Buurt in Grootstedelijke Gebied, Antwerpen en Brussel 5. CareVille Limburg Moving Care, Limburg Deze zorgproeftuinen worden ondersteund en gefincierd door IWT, het Vlaams agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Techniek. Andere Vlaamse structuren die betrokken zijn in de ondersteuning en ontwikkeling van de zorgproeftuinen zijn: het Program Office (PO), onder leiding van iminds, dat dienst doet als centraal aanspreekpunt en dat ondersteunt op vlak van communicatie en proeftuinexpertise; het Kennisplatform Innovatie Ouderenzorg (KIO) is een wetenschappelijk consortium en ondersteunt de zorgproeftuinen op vlak van analyse en evaluatie, beleidsadvies en kennisinstellingen; de Klankbordcommissie, onder leiding van Flanders Care volgt de zorgproeftuinen op en adviseert PO en zorgt voor aansluiting met het werkveld. InnovAGE is een partnerschap van stad Leuven, SEL GOAL (Samenwerkingsinitiatief Eerstelijnsgezondheidszorg Gezondheidsoverleg Arrondissement Leuven), UZ Leuven, VOKA Health Community, RVO-Society, Cera en Nextel. De doelstelling van InnovAGE is de zorg voor kwetsbare ouderen met een complexe of specifieke zorgvraag verbeteren. InnovAGE doet dit door projecten te ondersteunen die bepaalde producten, ideeën, diensten of protocols uittesten bij de juiste doelgroep in echte situaties, met hulp van de ouderen zelf. De ondersteuning of servicedienst situeert zich hoofdzakelijk op 4 domeinen: 1. Het aanreiken van de juiste doelgroep (testpopulatie) 2. Het ondersteunen van de projecten met ICT-vragen (infrastructuur) 3. Het samenbrengen van zorgactoren, kennisinstellingen, bedrijven en overheden om ideeën uit te wisselen (co-creatie) 4. De disseminatie van producten of ideeën die goed werken (valorisatie en lokale verankering) Momenteel lopen 2 projecten: 1. Diabetesmanagement in woonzorgcentra (WZC) met als doel de kwaliteit van leven van de ouderen met diabetes in WZC te verbeteren. Als ouderen in een WZC gaan leven, moeten ze zich vaak aanpassen aan de regelmaat van het centrum. Dit geldt ook voor ouderen met diabetes. Zij kunnen minder hun eigen ritme en eetpatronen aanhouden en moeten zich laten behandelen, zoals dat het in dat woonzorgcentrum gebeurt. Hierbij moeten ze zich vaak aan een streng dieet houden. Dit kan hun kwaliteit van leven verminderen. De aanpak van diabetes in de ziekenhuizen verschilt bovendien met die van de WZC, met alle gevolgen van dien voor mensen die van WZC naar het ziekenhuis moeten en omgekeerd. Dit project is erop gericht om één aanpak te maken per soort woonzorgcentrum. Zodat alle ouderen met diabetes op eenzelfde manier behandeld worden. De projectleiders (UZ Leuven) willen een plan van aanpak maken en de medici en paramedici hierover opleiden. Vervolgens wordt deze aanpak getest in vier woonzorgcentra (De wingerd, ter Meeren, ter vlierbeke en Edouard Remy). Daarnaast wordt een
3 technologisch hulpmiddel getest, die bv. de bloedglucosemetingen automatisch opslaat en doorstuurt aan de arts. 2. Het tweede project gaat over medicatieveiligheid en therapietrouw bij ouderen thuis. Als iemand medicatie nodig heeft, is het heel belangrijk dat deze persoon op tijd zijn medicatie inneemt en dat dit de juiste medicatie is. Dit project wil hieraan werken en gaat over een betere samenwerking tussen dokters, apothekers, thuisverpleging en de patiënt. De dokters schrijven medicatie voor, maar weten niet of dit wordt opgevolgd. De apothekers leveren medicatie af, maar weten niet of het ook wordt ingenomen. De thuisverpleegkundige helpt vaak bij het klaarzetten en innemen van de medicatie, maar weet niet altijd wat er precies is voorgeschreven. De patiënt heeft dan ook nog de keuze om te shoppen: ze gaan niet altijd naar dezelfde dokter of apotheker, waardoor het kan voorkomen dat er te veel medicatie wordt voorgeschreven. Ten eerste wil men in het project een betere samenwerking tussen deze verschillende partijen, daarnaast wil dit project een automatische slimme pillendoos uittesten. Vragen en opmerkingen van de commissie: - Zijn de mutualiteiten ook in dit platform vertegenwoordigd? Ja, via SEL GOAL, het samenwerkingsverband van de eerstelijngezondheidsorganisaties. Alle mutualiteiten zijn in deze vzw vertegenwoordigd via hun diensten voor maatschappelijk werk. - Sinds wanneer is de zorgproeftuin operationeel? Sinds november 2013. - Vraag naar de praktijk: Stel, mijn buurvrouw is begin dementerend, valt van de trap en kan niet terug naar huis. Waar kan zij dan terecht? Biedt InnovAGE hier een oplossing voor? InnovAGE werkt projectmatig en toekomstgericht. Er worden lacunes opgespoord, maar er wordt geen individuele hulp geboden. Projecten worden gefaciliteerd, maar niet door InnovAGE zelf uitgevoerd. Er komt wel mogelijk een project rond valpreventie. Zo kan in de toekomst voorkomen worden dat mensen te snel vallen. De in deze vraag gevatte problematiek aanpakken is één van de opdrachten van SEL GOAL. - Hoeveel mensen zitten er in de Leuvense doelgroep? InnovAGE raamt het aantal op 8.000 à 9.000 kwetsbare senioren, gekozen op basis van leeftijd en kwetsbaarheidsgraad. - Ter vervanging van wat werd het innovatieplatform opgericht? Het platform vervangt geen andere structuur of organisatie en werkt naar oplossingen voor de toekomst. - Zit er een economisch principe achter het platform? InnovAGE heeft zowel een maatschappelijke als een economische meerwaarde. De partners maken deel uit van een quadruple helix: de overheid, de burger, de kenniscentra en ook de bedrijfswereld. De economische meerwaarde ligt in het feit dat de zorg goedkoper kan georganiseerd worden. - Een commissielid geeft aan dat de commissie liefst de uitleg krijgt uitgaande van een sociale invalshoek. Welke meerwaarde zal InnovAGE dan bieden aan het sociaal werk op het terrein? Wat doe je voor de mensen? Hoe kan je garanderen dat het resultaat mensgericht is en dat het niet louter gericht is op verkoop van producten? De doelgroep wordt bij dit project betrokken. InnovAGE wordt ook voorgesteld aan de seniorenraad. Het hoofddoel is de levenskwaliteit verbeteren en mensen zo lang mogelijk thuis te laten wonen op een kwalitatieve manier. In praktijk starten de InnovAGE-projecten vanuit een behoefte die in de eerste plaats geformuleerd wordt door de verzorgende organisaties (ziekenhuizen, woonzorgcentra, thuisverpleging, thuiszorg, ziekenfonds, apothekers en huisartsen) en de diensten die zij leveren aan hun cliënten. De maatschappelijke meerwaarde ligt dan ook in de verbeterde dienstverlening. - Worden er kosten aangerekend als mensen beroep willen doen op de diensten van InnovAGE? Hoe zit het bijvoorbeeld met de farmaceutische industrie?. InnovAGE richt zich als platform niet rechtstreeks naar de ouderen binnen de projecten, maar staat ten dienste van de projectorganisaties. InnovAGE moet van IWT hiervoor (bescheiden) kosten aanrekenen. In principe kunnen de projecten ook sommige kosten doorrekenen aan de senioren zelf, voor bijvoorbeeld de huur van technologisch materiaal. Deze inkomsten worden dan wel in mindering
4 gebracht op de toelage die de projecten krijgen van Vlaanderen. In de projecten die zich richten op een betere samenwerking, innovatieve dienstverlening of protocol is doorrekenen aan de cliënten bijzonder onwaarschijnlijk. InnovAGE geeft advies en begeleidt projecten. De beslissing of een project ook effectief subsidies krijgt ligt bij de Vlaamse beslissingsstructuren en IWT. Zij houden ook rekening met opportuniteit, economische concurrentie, Europese regelgeving ed. - Worden de mensen die aan onderzoek meedoen vergoed? Neen, het gaat over producten die hun levenskwaliteit moet verbeteren. - Wordt er gedacht aan het kiwimodel, naar het voorbeeld van Nieuw-Zeeland? Dit kan bekeken worden, maar er is absoluut geen zekerheid over dat dergelijk project zou aanvaard worden. Ook hier ligt de beslissing bij IWT. - Is het project van diabetesmanagement een uniek project in Vlaanderen? Ja, de andere Vlaamse projecten hebben andere invalshoeken. - Het UZ Leuven verricht veel werk in het kader van InnovAGE. Krijgen zij hiervoor ook subsidies? Het ziekenhuis wordt gefinancierd door het IWT, maar slechts gedeeltelijk. Op projectniveau wordt vaak beslist om kleine bedrijven meer te financieren dan de grote. Ook hier ligt de beslissing bij het Vlaamse niveau. - Zijn mensen die meedoen aan een onderzoek verzekerd? Ja, alle projecten worden beoordeeld door een ethische commissie waar de verzekeringskwestie zeer ernstig wordt genomen. - Hoeveel mensen werken er in de totaliteit van het team? Momenteel hebben vijf mensen de opvolging van InnovAGE in hun takenpakket zitten. Jessica Hekking is de enige voltijdse medewerkster, betaald door het IWT. Zij werkt in de kantoren van SEL GOAL. De partners worden gefinancierd door het IWT en kunnen een gemotiveerd deel van loonkosten en werkingsmiddelen inbrengen. - Is InnovAGE al werkzaam op terrein? Neen, we zitten nog in een opstartfase. - Hoeveel geld is er in het totaal voorzien voor InnovAGE en de zorgproeftuinen in Vlaanderen? Voor het Leuvense InnovAGE is dit 900.000 euro (verspreid over 3 jaren en de verschillende partnerorganisaties), 8.000.000 voor heel Vlaanderen. 3. Voorstelling Seniorama vzw Marlies Van Mechelen stelt de werking van Seniorama voor. - Gaan alle activiteiten door in de Van den Tymplestraat (waar het kantoor van Seniorama gevestigd is)? Neen, Seniorama organiseert ook activiteiten in het Boudewijnstadion en het zwembad bij dit stadion. Verder zijn er ook al activiteiten doorgegaan in de Parochiezaal van Sint-Jozef. - Hoeveel mensen bereikt Seniorama ongeveer? Seniorama bereikt ongeveer 1600 mensen uit de ruime omgeving van Leuven. - Hoeveel vereenzaamden zijn er ongeveer in Leuven? Hier is zeer moeilijk een getal op te plakken, aangezien de detectie van vereenzaming geen eenvoudige zaak is. Met de boodschappen-, oppas- en gezelschapsdienst bereikt Seniorama in het totaal ongeveer 100 mensen. - Waarom worden er door Seniorama geen brieven gestuurd naar bijvoorbeeld alle 60- en 70- plussers, of naar mensen die pas een partner verloren hebben? De stad mag deze gegevens niet aan Seniorama en andere LDC s geven omwille van privacyredenen. De dienstencentra kunnen hierdoor dus niet gericht een specifieke doelgroep aanschrijven. Een commissielid stelt voor om dit toch opnieuw te bekijken, omdat in andere gemeenten dit blijkbaar wel kan. Een andere suggestie is om de brieven te laten versturen door de stad, zoals gebeurd met de 60-jarigenviering.
5 - Is er een samenwerking met buurtcentrum Sint-Maartensdal? Ja, er wordt goed samengewerkt met de buurtwerkers. 4. Varia - Aan de Carrefour in Kessel-Lo opereren regelmatig gauwdieven. Kan er niet gewerkt worden met LEDschermen van de stad om mensen te waarschuwen? Dit is een thema voor de commissie veiligheid. Hoogachtend Geertrui Vanloo secretaris Liesbet Stevens voorzitter