KI-78-09-820-NL-C Het Zonnemysterie Het Zonnemysterie Publicatiebureau ISBN 978-92-79-12501-0
JURIDISCHE KENNISGEVING Noch de Europese Commissie, noch personen die namens de Commissie handelen, zijn aansprakelijk voor de manier waarop de onderstaande informatie gebruikt wordt. De auteur is volledig verantwoordelijk voor de visies uitgedrukt in deze publicatie, die niet noodzakelijk overeenstemmen met de visies van de Europese Commissie. Er is meer informatie over de Europese Unie beschikbaar op het internet (http://europa.eu). De catalogusgegevens bevinden zich aan het eind van deze publicatie. Luxemburg: Bureau voor publicaties van de Europese Unie, 2011 ISBN 978-92-79-12501-0 doi:10.2777/31389 Europese Unie, 2011 Reproductie is toegestaan indien de bron meegedeeld wordt. Printed in Luxembourg Gedrukt op elementair chloorvrij Gebleekt papier (ecf) EUROPESE COMMISSIE Directoraat-generaal Onderzoek en innovatie Directoraat K Energie Eenheid K.1 E-mail: rtd-energy-com@ec.europa.eu Contactpersoon: Jana Masarcova Europese Commissie Kantoor CDMA 01/055 1049 Brussel BELGIË Tel. +32 229-58082 Fax +32 229-95243
EUROPESE COMMISSIE Het Zonnemysterie 2011 Europese Commissie Directoraat-generaal Onderzoek en innovatie
Wat je nog niet wist over de zon
Alles in het bos heeft energie nodig. Philip en Sophia hebben energie nodig om te kunnen spelen. Het hert en het konijn hebben energie nodig om te kunnen springen. De vogels hebben energie nodig om te kunnen vliegen. De wolken hebben energie nodig om door de lucht te bewegen. De appelboom heeft energie nodig om appels te kunnen maken. De zon heeft energie nodig om te kunnen schijnen. Maar waar komt de energie van de zon vandaan?
Maar waar komt al deze energie vandaan? De kinderen, het hert, het konijn en de vogels krijgen allemaal hun energie uit voedsel. De appelboom krijgt zijn energie van de zon, de grond en het water. De wolken worden door de wind voortgeblazen. Maar waar komt de energie van de zon vandaan?
Het vliegtuig heeft energie nodig om te kunnen vliegen. De zon heeft energie nodig om te kunnen schijnen. Maar waar komt de energie van de zon vandaan?
De stoomtrein en het stoomschip halen hun energie uit steenkool. Steenkool en benzine komen van diep uit de grond. Maar waar komt de energie van de zon vandaan?
Thuis Veel van de dingen die we in huis gebruiken hebben ook energie nodig de TV, de lampen, de computer, de radio, de koelkast, het broodrooster, de wasmachine en de haardroger. Deze apparaten gebruiken energie die we elektriciteit noemen. Ze krijgen deze elektriciteit via speciale draden die ons huis binnenkomen. Maar als er geen draden verbonden zijn met de zon, waar komt haar energie dan vandaan?
Op school en op het werk Veel dingen die we op school en op het werk gebruiken worden in fabrieken gemaakt. Fabrieken hebben energie nodig om deze dingen te maken. Op school hebben de lichten en computers elektriciteit nodig om te werken. Elektriciteit komt de scholen en fabrieken binnen via speciale draden. De zon heeft energie nodig om te kunnen schijnen. Maar waar komt de energie van de zon vandaan?
Hoe wordt elektriciteit gemaakt? Elektriciteit komt onze huizen en scholen binnen via speciale draden. Maar hoe wordt elektriciteit gemaakt? Veel van de elektriciteit wordt gemaakt in energiecentrales. Eerst verbranden arbeiders kolen, olie of gas om hitte op te wekken. Ze gebruiken deze hitte om water te koken. Als water kookt, komt er stoom vanaf. De stoom is heel sterk het duwt een speciaal wiel dat we turbine noemen heel snel in het rond. De turbine zit binnenin een enorme magneet. Als de turbine ronddraait in de magneet, wordt er elektriciteit gemaakt. De arbeiders sturen de elektriciteit via heel lange draden naar onze huizen, scholen en fabrieken. De zon heeft energie nodig om te schijnen. Maar waar komt de energie van de zon vandaan?
Kernenergie Sommige energiecentrales koken water door uranium te gebruiken, een zeldzaam, natuurlijk metaal dat voorzichtig gebruikt moet worden. Als water kookt, komt er veel stoom vanaf. De stoom duwt binnenin een grote magneet de turbine rond en rond. Hierdoor ontstaat elektriciteit. Arbeiders sturen de elektriciteit via elektriciteitsdraden naar onze huizen, scholen en fabrieken. Maar waar komt de energie van de zon vandaan?
Vang een zonnestraal! Als de zon schijnt op speciale panelen, die we zonnepanelen noemen, kunnen die het zonlicht veranderen in elektriciteit. Maar waar komt de energie van de zon vandaan?
Zonne-energie De zon bestaat uit heel veel kleine, onzichtbare blokjes. Deze kleine stukjes plakken vaak aan elkaar. Deze smelten samen waardoor grotere blokken ontstaan. Als dit gebeurt maken ze veel energie, die fusie-energie wordt genoemd. Deze energie maakt de zon zo fel en zo heet. Op deze manier schijnt de zon en houdt deze ons warm. Daar komt de energie van de zon vandaan!
De zon nabootsen Wetenschappers proberen na te bootsen hoe de zon energie maakt. Als wetenschappers de zon zouden kunnen nabootsen, zouden ze heel veel elektriciteit kunnen maken dankzij fusie-energie. Fusie-energie zou schoon zijn en de natuur niet schaden. Maar iets nabootsen dat zo fel en zo heet is als de zon is heel erg moeilijk! Als ze groot zijn willen Philip en Sophia graag wetenschapper worden. Ze willen veel nieuwe dingen leren en zelfs proberen om meer van de zon naar ons allemaal toe te halen!
Redacteur en artistiek directeur Alessandro Pascolini Illustraties Uliva Foà Coördinatie Maria Teresa Orlando
EUROPE DIRECT is een dienst die u helpt om een antwoord te vinden op uw vragen over de Europese Unie op het gratis nummer (*): 00 800 6 7 8 9 10 11 (*) Bepaalde mobieltelefoonoperatoren verlenen geen toegang tot 00 800-nummers of rekenen deze gesprekken aan.
Europese Commissie Het Zonnemysterie Luxemburg: Bureau voor publicaties van de Europese Unie 2011 20 blz. 19 x 25 cm ISBN 978-92-79-12501-0 doi:10.2777/31389 HOE KOM IK AAN EU-PUBLICATIES? Gratis publicaties: bij EU Bookshop (http://bookshop.europa.eu); bij de vertegenwoordigingen en delegaties van de Europese Unie. Ga voor de contactgegevens naar http://ec.europa.eu of stuur een fax naar +352 2929-42758. Betaalde publicaties: bij EU Bookshop (http://bookshop.europa.eu). Betaalde abonnementen (bv. jaarreeksen van het Publicatieblad van de Europese Unie en de jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Unie): via een van de verkoopkantoren van het Bureau voor publicaties van de Europese Unie (http://publications.europa.eu/others/agents/index_nl.htm).
NL Energie uit water en wind In energiecentrales wordt de turbine rondgedraaid door stoom. Maar wat is er nog meer zo sterk dat het de turbine kan laten draaien? De kracht van enorme watervallen kan ook de turbine in beweging zetten en elektriciteit maken. Anderen gebruiken de wind. Wind kan de turbine doen draaien en elektriciteit maken. Maar waar komt de energie van de zon vandaan?