VEILIGHEID DOOR SAMENWERKEN STOP WONINGINBRAKEN Het CCV helpt gemeenten in hun strijd tegen woninginbraak
STOP WONINGINBRAKEN BINNEN UW GEMEENTE U wilt de woninginbraken in uw gemeente een halt toe roepen. Woninginbraak behoort met geweld, straatroof en overvallen tot de High Impact Crimes. Voor deze delicten geldt dat er een grove inbreuk plaatsvindt in het privédomein van het slachtoffer. Het aantal woninginbraken bedroeg in 2012, inclusief pogingen, ruim 91.000. In 2017 wil het kabinet het aantal woninginbraken tot 65.000 hebben teruggebracht (inclusief pogingen). In de strijd tegen inbraken speelt ook uw gemeente een belangrijke rol. Samenwerking Om binnen uw gemeente het aantal woninginbraken terug te dringen is een goede samenwerking tussen gemeente, politie, woningcorporaties, Openbaar Ministerie, welzijnsinstellingen en mogelijk private partners van belang. Stel samen met deze partijen een plan van aanpak op waarin alle betrokken partijen hun acties formuleren en op elkaar afstemmen. Het CCV helpt u hier graag bij! De website van het CCV bevat een eenvoudige tool waarmee beleidsmedewerkers bij gemeenten op een effectieve manier een plan van aanpak kunnen schrijven. Eigen verantwoordelijkheid Daarnaast bevat de CCV-website in het webdossier Woninginbraken bij de rubriek Burgerparticipatie voorbeelden hoe bewoners, studenten of werknemers van een sociale werkplaats een rol kunnen spelen in de strijd tegen woninginbraken. Denk daarbij aan buurtpreventie, huis-aanhuis bezoeken, leerwerktrajecten, Waaks, Burgernet en telefonisch buurtcontact. Steeds meer Nederlanders nemen zelf ook al veiligheidsmaatregelen tegen inbraak. Zo laat 40% bij afwezigheid s avonds thuis het licht branden. Ruim 75% heeft extra veiligheidssloten of grendels op buitendeuren. Samengevat zijn per inwoner 1,8 preventieve voorzieningen in de woning aanwezig. Vooral mensen tussen 45 en 64 jaar nemen thuis relatief veel voorzorgsmaatregelen. Relatief weinig niet-westerse allochtonen nemen maatregelen.
Belang preventieadvies Uit analyses blijkt dat er in Nederland nog veel winst te behalen valt rond inbraakpreventie. Gemeenten en verzekeraars spelen hierbij een grote rol. Belangrijk is dat burgers nog bewuster worden van hun eigen verantwoordelijkheid. Nu is het vaak dat een bewoner pas preventiemaatregelen neemt, nadat hij slachtoffer van een inbraak is geworden. Doelgroepgerichte communicatie is daarom essentieel. Welke communicatiemiddelen u inzet is afhankelijk van de situatie. Bij een stijging van het aantal inbraken in een wijk bijvoorbeeld, is een snel geplande wijkbijeenkomst aan te raden waarin de nadruk ligt op het nemen van acties door bewoners. Denk bijvoorbeeld aan het aanbieden van een gratis preventieadvies waar in ieder geval de gehanteerde werkwijze van de inbreker (modus operandi) centraal staat. Na een eerste geslaagde poging is er namelijk vooral in het eerste halfjaar na de inbraak meer kans op herhaald slachtofferschap. Ook lopen woningen in de buurt een hoger risico op inbraak. We noemen dit besmettingsgevaar. Om deze reden is het van belang dat bewoners niet alleen kennis tot zich nemen maar daadwerkelijk iets met de opgedane kennis of het preventieadvies doen. In het webdossier Woninginbraak op de CCV-site vindt u in de rubriek Voorlichting aan bewoners informatie over middelen die u kunt inzetten om bewoners voor te lichten over preventie. Denk daarbij aan: bewonersbrief, voorlichtingsbijeenkomsten, brochures, lokale media, speciale themakrant, website, social media, themaweek, veiligheidsschouw en voetjesactie.
EMOTIONELE SCHADE Een woninginbraak heeft grote emotionele gevolgen voor het slachtoffer. Dat wijst onderzoek ook uit. Het gevoel van veiligheid is aangetast. Tot zes maanden na een inbraak slapen de meeste slachtoffers slecht en voelen zich onveilig. Een op de vijf ervaart ernstige emotionele problemen. Vrouwen, gepensioneerden en alleenstaanden hebben meer en langer last van deze gevolgen. De angst om opnieuw slachtoffer te worden is groot bij mensen die het recent meemaakten: zij verwachten vijf keer vaker dat er bij hen ingebroken gaat worden dan degenen bij wie de laatste jaren niet is ingebroken. Naast de emotionele gevolgen krijgen slachtoffers ook te maken met schade. De gemiddelde maatschappelijke schade bij een inbraak is ruim 4.500 euro. Hiervan is 1.200 euro de waarde van gestolen goederen en bestaat de rest van de kosten uit onder meer manuren bij politie, Slachtofferhulp en het Openbaar Ministerie. INBREEKTIJDEN Was een aantal jaar geleden vooral s nachts tussen 1:00 en 4:00 uur een geliefde tijd voor inbrekers, nu wordt er ook steeds meer overdag ingebroken. Redenen hiervoor: het valt minder op dan s nachts, steeds meer vrouwen zijn gaan werken en woningen zijn dus overdag verlaten. Wat betreft de seizoenen zijn er wel verschillen. In de donkere dagen wordt in de meeste gemeenten beduidend meer ingebroken dan in de zomer. Ook afgelopen jaren waren kerst en oud & nieuw weer topdagen voor de criminelen. Inbraken vertonen in elk geval het patroon van een virus: in een buurt waar makkelijk wordt ingebroken, volgen binnen korte tijd meer inbraken. Het is belangrijk om dan snel in actie te komen met extra maatregelen.
POLITIEKEURMERK VEILIG WONEN (PKVW) Het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW) is een effectief onderdeel om het integrale veiligheidsbeleid concreet vorm te geven. Veiligheid wordt hiermee ook breed aangepakt: van woning tot wijk, van straatverlichting tot groenbeheer. Daar waar het Politiekeurmerk wordt toegepast, neemt het inbraakrisico sterk af en neemt de veiligheidsbeleving van bewoners sterk toe. In woningen met het Politiekeurmerk is de kans op een geslaagde inbraak door een (gelegenheids)inbreker 50% tot zelfs 90% kleiner dan in een vergelijkbare woning zonder keurmerk. Het Politiekeurmerk Veilig Wonen kent twee eisenpakketten: een voor de nieuwbouw en een voor bestaande bouw. Uiteraard kunnen bewoners van een bestaande woning zelf het keurmerk Beveiligde Woning aanvragen, maar effectiever is als een hele straat of buurt het keurmerk krijgt. Bewoners kunnen het idee aandragen om hun straat of buurt met het keurmerk te beveiligen. De gemeente is betrokken als het gaat om de inrichting van de openbare ruimte en de verlichting. Woningcorporaties bepalen of zij hun gebouwen en woningen met het keurmerk willen beveiligen. Als bewoners echter samenwerken om hun eigen koopwoningen gezamenlijk te laten beveiligen dan hebben zij daar de gemeente niet bij nodig. Er zijn voorbeelden in het land waarin bewoners financiële voordelen behalen door een offerte aan te vragen voor meerdere woningen. Adviesbureaus, PKVW-bedrijven, certificatie- en inspectie-instellingen kunnen gemeenten, corporaties en bewoners van dienst zijn. Het stappenplan voor gemeenten inclusief voorbeelddocumenten geeft aan langs welke stappen gemeenten de maatregelen van het Politiekeurmerk Veilig Wonen kunnen implementeren in het gemeentebeleid. Het stappenplan kunt u terug vinden op onze themasite www.politiekeurmerk.nl/gemeente. PKVW VERNIEUWT Het Politiekeurmerk heeft een grote rol gespeeld bij de ontwikkeling van woningbeveiliging in het Bouwbesluit, maar ook in de manier waarop we nadenken over het ontwerpen van wijken, de rol van verlichting, de zichtlijnen en de faciliteiten in een wijk. We merken dat de naamsbekendheid van het keurmerk nog steeds erg groot is en het resultaat is goed en bewezen. In 2014 verandert het Politiekeurmerk Veilig Wonen op een aantal onderdelen, waardoor het keurmerk minder eisen stelt en eenvoudiger toepasbaar wordt. Het voornemen is om medio november de vernieuwde PKVW handboeken 2014 te publiceren. Tot die tijd kunt u het keurmerk blijven gebruiken zoals u gewend bent.
PRODUCTEN EN DIENSTEN VOOR GEMEENTEN Het CCV biedt gemeenten vrijblijvend een aantal producten en diensten aan. U kunt bij het CCV terecht voor: ADVIES Wilt u meer weten over de aanpak van woninginbraken en het PKVW, neem dan contact op met het CCV. Kijk op www.hetccv.nl/woninginbraak of bel (030) 751 67 77. PLAN VAN AANPAK De website van het CCV bevat een tool waarmee beleidsmedewerkers bij gemeenten op een effectieve manier een plan van aanpak kunnen schrijven. WEBSITE EN NIEUWSBRIEVEN Op de website van het Politiekeurmerk in de rubriek voor gemeenten krijgt u uitgebreide informatie over het Politiekeurmerk, zie www.politiekeurmerk.nl/gemeente. U blijft op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen, trends en workshops met de digitale nieuwsbrief. Voor een gratis abonnement kunt u terecht op www.hetccv.nl/nieuwbrief/aanmelden. PRESENTATIES EN WORKSHOPS Het CCV verzorgt presentaties over het Politiekeurmerk aan professionele partijen en biedt workshops woningovervallen, babbeltrucs en inbraken voor bewoners aan. Daarnaast helpen we u op weg met het geven van eigen voorlichtingsbijeenkomsten voor bewoners door middel van een stappenplan bijeenkomsten organiseren over veilig wonen en de benodigde materialen. Het stimuleren van (kleine) gedragsverandering staat hierin centraal. VOORLICHTINGSKOFFER De voorlichtingskoffer met beveiligingsproducten tegen woninginbraken kan worden gebruikt bij voorlichting door gemeenten, politie, woningcorporaties, adviseurs en erkende PKVW-bedrijven. Bij zo n voorlichting willen bewoners de producten liever zelf zien en vasthouden dan op een plaatje bekijken. De koffer bevat fysieke bouwkundige beveiligingsproducten zoals dieven klauwen, opzetsloten, beveiligingssloten en sluitkommen inclusief toelichting voor de voorlichter. De voorlichtings koffer kost 250 euro en is via de webwinkel te bestellen, zie www.hetccv.nl/webwinkel.
WEBWINKEL De handboeken, Beveiligingsrichtlijn, Productenlijst, brochures en relatiegeschenken kunt u gratis downloaden of tegen kostprijs bestellen via www.hetccv.nl/webwinkel. CAMPAGNE Het CCV biedt gemeenten kosteloos campagnemateriaal gericht op bewoners aan. Zowel voor de donkere wintermaanden waarin de meeste inbraken plaatsvinden als voor de zomerperiode wanneer bewoners op vakantie gaan. Om deze materialen zo goed mogelijk in te zetten, kunt u desgewenst via de helpdesk hierover geadviseerd worden door ervaren communicatieadviseurs. Op vakantie? Licht de buren in! INBREKERS GAAN NIET MET VAKANTIE Laat uw vertrouwde buren weten dat u op vakantie gaat. Vraag of ze op uw woning letten, de post weghalen en de plantjes water geven. Dat zorgt voor een bewoonde indruk. VRIJBLIJVEND GESPREK Het CCV heeft adviseurs die gespecialiseerd zijn in het Politiekeurmerk Veilig Wonen. U kunt vrijblijvend advies over de implementatie van het keurmerk in uw gemeente inwinnen. Een schouw door bijvoorbeeld een hotspotgebied of door een complex met veel inbraakproblemen behoort tot de mogelijkheden. Voor een afspraak belt u met het Servicebureau tussen 9.30 en 13.00 uur op (030) 751 67 77 of mail naar pkvw@hetccv.nl.
PREVENTIEMETER Bent u benieuwd hoe (be)veilig(d) uw regio is? Neem dan nu een kijkje in de speciaal door het CCV ontwikkelde online Preventiemeter. Hierin kunt u op heel eenvoudige en visuele wijze zien hoeveel certificaten van het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW) er in uw wijk, gemeente en provincie zijn afgegeven. Certificaten Beveiligde Woning De PKVW-certificaten Beveiligde Woning die u in de Preventiemeter kunt bekijken, worden door het CCV in het landelijke Basis Registratie Systeem (BRS) bijgehouden. In totaal staan er inmiddels zo n 650.000 certificaten in het BRS. Wilt u de PKVW-certificaten op adresniveau opvragen zodat maatwerkplannen gemaakt kunnen worden voor bijvoorbeeld hotspots, dan kan dat via het e-mailadres pkvw@hetccv.nl. Dit kan uiteraard alleen aangevraagd worden door onze veiligheidspartners vanuit de gemeente, politie of woningcorporatie voor hun eigen regio. Hoe werkt het? 1 Ga naar www.politiekeurmerk.nl/ccvpreventiemeter. 2 De Preventiemeter opent met de kaart van Nederland en aan de linkerkant staat een menu. 3 In het menu kunt u zoeken op bijvoorbeeld uw gemeentenaam. De landkaart zoomt dan in op dit gebied. 4 U ziet de PKVW-gecertificeerde woningen in absolute aantallen en in percentage ten opzichte van het aantal woningen in dit gebied. De kleurvlakken - die in de legenda uitgelegd worden - geven op grafische wijze weer hoe uw gemeente er voor staat. 5 U kunt de afbeelding van de landkaart en een bestand met daarin alle gegevens exporteren en inzetten voor eigen gebruik.
CENTRUM VOOR CRIMINALITEITSPREVENTIE EN VEILIGHEID Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) draagt bij aan de maatschappelijke veiligheid door met partners integrale aanpakken te ontwikkelen en een brede implementatie daarvan te bevorderen. Het CCV zorgt voor ondersteuning en afstemming op maat, gericht op de lokale praktijk. Bronvermelding Veiligheidsmonitor 2012 Onderzoek De Waard Lamet & Wittebrood CBS B. Vollaard Handboeken PKVW MEER INFORMATIE Heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen over de aanpak van woninginbraak, neem dan contact op met het CCV. Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) Churchilllaan 11, 3527 GV Utrecht Postbus 14069, 3508 SC Utrecht www.hetccv.nl
Stichting Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) draagt bij aan de maatschappelijke veiligheid door het stimuleren van publiek-private samenwerking, actieve kennisdeling van de veiligheidspraktijk en kwaliteitsontwikkeling van instrumenten en regelingen. Eindredactie: Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid Vormgeving: CO3 grafisch ontwerpers. Fotografie: Inge van Mill. Het CCV, april 2014.