JUUL HETGEVOLG 1
Juul wordt gepest. Heel erg gepest. JUUL Zijn verhaal begint zo: Juul had krullen. Rosse krullen. Koperdraad! Dat riepen de anderen: Koperdraad! Je hebt stront in je haar! Rosse kak! Daarom heeft Juul de schaar genomen. Krul voor krul voor krul heeft hij weggeknipt. Flappie. Varkensoor. Olifant. Weg met die flaporen. Schele! Scheve! Juul kijkt scheel. En Juul wou niks meer zien. Nooit meer. Dat deed pijn, heel veel pijn. Juul werd kapot gepest. Letterlijk en figuurlijk. Een eeuwig durend gruwelijk sprookje. Stefan Perceval maakt een beeldende voorstelling over pesten en de eeuwige littekens daarvan, naar het pakkende boek JUUL van Gregie de Maeyer en Koen Vanmechelen. JUUL (8+) gaat over pesten en de littekens die pesten achterlaat. De première is niet toevallig de dag nadat de Vlaamse Week tegen Pesten is beëindigd, want JUUL gaat vooral over de periode na het pesten. Er blijven alleen scherven mens over. Hoe maak je een nieuwe mens? Kan je echt een nieuwe mens worden? Kan je de littekens ooit vergeten? Hoe stuk is stuk? Het verhaal van JUUL is een steeds weerkerend verhaal, een herkenbaar verhaal, een verhaal dat raakt. Daarom staat het op het repertoire van HETGEVOLG. De grondtoon in dit werk van Koen Vanmechelen en Gregie de Maeyer blijft de wereld van kinderen. Wellicht lacht het publiek iets minder met het verhaal, maar denkt er nadien ongetwijfeld vaak aan terug. 2
Regie: Stefan Perceval Spel: Nelle De Maeyer, Marit Stocker en Ella van Drumpt Licht: Marcel Visser Beeld: Jan Strobbe 3
1. JUUL spreekt anders Juul spreekt op een andere of bijzondere manier. Met verschillende woorden maakt hij een nieuw woord, een Juul-woord, zoals: Gedachtenkronkeltjes (lastige gedachten) Sterrenflapskes (de sterren) Vergeterleeghoofd (vergeetachtig) hoofdkamer (hoofd) Klopperdeklopt (hart) Bonkebonkekamer (ook hart) Sterrenaanraker (astronaut) Volrondwit (de maan) Juul ziet de maan als vol, rond en wit. Dan vindt Juul volrondwit een veel betere naam voor maan dan maan. 1a. Zelf Juul-woorden maken Kun jij ook zo n nieuw woord maken? - kies een voorwerp, een lichaamsdeel of iets anders waar je naar kan kijken en dat iedereen kent - kijk eens goed naar de kleur - naar de vorm - wat kan het? - waar kun je het voor gebruiken? - hoe voelt het als je het aanraakt? - is het iets waar je je goed bij voelt of juist niet? Probeer maar eens: Hoe zou je een tafel kunnen noemen? Of een stoel? Voetbal? Schoen? Bed? Boos? Verdrietig? Blij? Vraag de leerlingen om alles op te noemen wat ze maar kunnen bedenken bij het woord bijvoorbeeld: voetbal. Bijvoorbeeld; plezier, spelletje, rond, schoppen, blauw, rood, voeten, gras, scoren, enz 4
Mogelijke woorden voor voetbal zouden kunnen zijn; plezierschopper, blauwrondvoetklever, grasscorder, voetenplezier,.. Belangrijk hierbij is dat niets fout is. Alle woorden zijn goed! Het is belangrijk dat de leerlingen hun verbeelding en fantasie gebruiken om dingen op verschillende manieren te kunnen beschrijven. Laat ze daarin vrij. Een aantal vragen na de voorstelling kan zijn: - Welke Juul-woorden heb je nog gehoord? - Wat zou het kunnen betekenen? - Waarom denk je dat? - Zou zo n Juul-woord ook een andere betekenis kunnen hebben? Zijn er ook normale woorden met verschillende betekenissen? - Heb je ook Juul-woorden gehoord die je niet begreep? Misschien zijn er andere leerlingen die deze wel konden ontcijferen. 2. De wereld anders boetseren met fantasie Juul wordt gepest. Vrienden heeft hij niet. Behalve het Mooie Meisje. Hij heeft haar zelf verzonnen. Toch vindt hij dat ze echt is. Want hij ziet haar toch? Hij babbelt toch met haar? Voor Juul bestaat ze echt. Ze zijn vrienden. Zij helpt hem en door haar is hij niet meer zo alleen. Zijn mama maakt zich hierover zorgen. Te veel fantasie is niet goed, vindt ze. Juul wordt verdrietig als zijn mama zegt dat het Mooie Meisje niet echt is; dat het alleen maar fantasie is en dat dat niet goed is. Juul wil de wereld anders boetseren, hij zegt: Ik ben jongen. Graag ontzichtbaar. Wereld moet anders boetseren. Rustiger. Geen bange bozige mensenkamers. Rustige wereld. Stilademend en schoen van groen en lucht. Lucht die adem geeft. Schoon is wereld. Wat zou jij anders aan de wereld boetseren? Maak er een tekening van. Of, als je dat liever doet, beschrijf de wereld dan eens. (Dit mag alles zijn; uitvindingen, mensen, toekomstbeelden, zelfportretten, zolang de fantasie en de verbeelding maar werken; alles is goed). 5
3. Spiegelen Het Mooie Meisje is het gedroomde spiegelbeeld van Juul. In de voorstelling spiegelen ze elkaar. Zorg dat er een beetje ruimte in de klas is om in tweetallen tegenover elkaar te staan. Ga anders naar een plek waar genoeg ruimte is, de turnzaal, de speelpaats, Één van de twee begint traag met een beweging. De beweging moet heel traag zijn, zodat je niet kunt zien wie het spiegelbeeld is en wie niet. Je kunt je gezicht, je armen en rug bewegen. De ander volgt zo precies mogelijk. Na een tijdje kunnen ze wisselen. Als dat goed gaat, kan de opdracht veranderen. Deze variant is wel een stuk moeilijker. Je spreekt nu niet meer af wie wie volgt, wie het spiegelbeeld is. Samen probeer je om tijdens het spiegelen zelf aan te voelen wie leidt en wie volgt. 4. Het dorp In het begin van de voorstelling komen er allerlei verschillende mensen kort op. Allemaal verschillende typetjes. Het zijn de bewoners van het dorp waar Juul woont. Zie jij ook wel eens gekke, opvallende mensen op straat? En hoe doen die dan? Lopen ze raar? Of kijken ze raar? Hebben ze opvallende kleren aan? Juist heel mooi? Of juist niet? Na het bovenstaande korte klasgesprek kun je de volgende oefening doen: Zorg opnieuw dat er genoeg ruimte is om rond te lopen. Laat ze allemaal tegelijk rondlopen en de onderstaande figuren spelen, wissel snel: - oud mevrouwtje/meneertje - superheld - deftige mevrouw/meneer - een heel stoer iemand - iemand die heel verlegen is - een politieagent - een dief - een koning/koningin - super beroemde popster 6
- iemand die haast heeft (om bijvoorbeeld de bus te halen) - zwerver - boer/boerin - nerveus iemand - baby - journalist 5. Reus zijn Juul wil graag een reus zijn voor zijn broertje (broerski). Hij wil warmhouder en hartverwarmer voor zijn broertje zijn. Toch voelt hij zich niet meteen sterk genoeg om dat te zijn. Omdat hij gepest is, denkt hij dat hij niet goed genoeg is voor zijn broertje, omdat hij alleen maar Juul is. Daarom wil hij graag een reus zijn, om zo zijn broertje te beschermen. Voor wie wil jij een reus zijn? (Dit is een persoonlijke vraag. Dit kan in een klasgesprek of in een korte schrijf- of tekenopdracht.) 6. Pesten Hoe stuk is stuk? Er blijven alleen scherven mens over. Hoe maak je een nieuwe mens? Kan je echt een nieuwe mens worden? Kan je de littekens ooit vergeten? Hoe stuk is stuk? 6a. Kreukels in je ziel Iedere leerling heeft een wit blad papier voor zich. Ze schrijven er hun eigen naam groot op. Ze mogen de letters van hun naam mooi versieren. Laat ze dan het papier kreuken tot ze het niet meer verder kunnen kreuken. Daarna moeten ze proberen het blad zo goed mogelijk glad te strijken. Dat lukt niet. Zo is het ook met pesten; er blijven altijd kreukels in je ziel over. 7
6b. Ik ben Na het zien van de voorstelling kan deze vraag in een klasgesprek behandeld worden: Hoe loopt het met Juul af? Waarom zegt hij denk je: ik ben op het einde van het toneelstuk? In het gesprek kan duidelijk worden dat Juul er achter komt, dat hij iemand is, iemand die het waard is ik ben te zeggen. Dat het meer dan genoeg is om gewoon Juul te zijn. Dat meer niet hoeft. Dat iedereen belangrijk is. Het Mooie Meisje zegt: Ik zal altijd bij u zijn Juul. En ik zal u zeggen Juul; het is niet erg dat ge anders zijt dan andere Want gij zijt Juul! Gij zijt veel meer dan wij zien. Gij zijt. Gij zijt. 7. De CosmoGolem JUUL heeft een broer: de CosmoGolem! De CosmoGolem is een houten sculptuur van de Belgische kunstenaar Koen Vanmechelen. De CosmoGolem wil een prominent symbool van hoop en evolutie over de hele wereld zijn. De CosmoGolem is leeg en in het luikje van zijn hart kunnen mensen hun dromen en wensen achterlaten. Door met de verzameling van al deze wensen en dromen over de planeet te bewegen, stimuleert hij culturele diversiteit en slaat hij bruggen tussen verschillende culturen. Het beeld vestigt zo de aandacht op het belang van de universele mensenrechten en meer specifiek op universele kinderrechten. Het wakkert grensoverschrijdende communicatie aan en schept daarmee wederzijds kosmopolitisch begrip. Door over de planeet te bewegen, zet de CosmoGolem mensen aan tot beweging. De CosmoGolem is voortdurend op zoek naar plaatsen waar hij kan landen en hoop kan brengen aan mensen. 8
De CosmoGolem die bij de voorstelling te zien is, is gemaakt door de studenten van CDO NOORDERKEMPEN uit Turnhout. Een prachtig project voor de studenten, de begeleiders en de school. Na afloop van de voorstelling met JUUL kan je je dromen en wensen in het hart van de CosmoGolem achter laten! Voor je met klas naar de voorstelling komt kijken, kun je de leerlingen al vragen om na te denken welke droom of wens zij willen opschrijven om na de voorstelling in het hart van de CosmoGolum achter te laten. HETGEVOLG. Heb je nog vragen? Of wil je graag je ervaring van jou en je leerlingen over JUUL delen? Laat het ons weten via info@hetgevolg.be 9