Herfst Najaar Driemaandelijks Juli Augustus September 2010 Afgiftekantoor 2890 Sint-Amands - P509309
|
|
- Agnes de Winter
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Driemaandelijks Juli Augustus September 2010 Afgiftekantoor 2890 Sint-Amands - P Herfst 2010 Driemaandelijks Juli-Augustus-September 2013 Afgiftekantoor 2890 Sint-Amands - P Najaar info@molenmuseum.be Verantwoordelijke uitgever : Karel van den Bossche, Larendries 51, 2890 St-Amands
2 LUISTER VAN DE MOLEN 1000 JAAR GESCHIEDENIS VAN DE MENS DER LAGE LANDEN BELICHT Ter gelegenheid van Openmonumentendag 2013 haakt het Molenmuseum in op het thema pracht en praal, uiteraard dat van de molen. Waarom de ondertitel 1000 jaar geschiedenis van de mens der Lage Landen? Omdat de windmolen ontstond in het Graafschap Vlaanderen waar mensen van hier hem uitvonden en vanuit onze gewesten zijn verspreiding over een groot deel van de toenmalig gekende wereld begon. Windmolens zijn een Vlaams Cultuurerfgoed dat een West-Europees cultuurgoed werd. Ze kunnen tot geen enkel ander historisch precedent teruggevoerd worden en zijn zo in hoge mate een aangelegenheid van de Lage Landen gebleven. Nergens anders bereikten ze een dergelijke hoogstaande technologische perfectie. 1 De cultuurhistorische en sociaal-economische voedingsbodem voor het ontstaan van een agrarischambachtelijk werktuig als de windmolen was in Vlaanderen wellicht uniek. Alle voorwaarden daartoe waren vervuld : een eeuwenoude, goed gestructureerde landbouw; een geëvolueerd ambachtswezen van kwalitatief hoog niveau; gunstige klimatologische omstandigheden; een voor de graanteelt uiterst geschikte bodem; een vrij dichte bevolking en een bepaald doorzettingsvermogen in het maken van werktuigen. 2 We wezen erop dat er voldoende argumenten en aanwijzingen voorhanden zijn om het ontstaan van de windmolen te plaatsen in de elfde eeuw en waarom. 3 Het Vlaams Studiecentrum voor molinologie-molenforum zette de voorbije jaren tentoonstellingen op die de verhouding mens-molen tot thema hadden. Tentoonstellingen : De molen geschilderd en (on-)gekend 2001 Een schat en symbool in ons landschap : molenrompen en hoe die schat vrijwaren 2002 Mobiliteit in het Graafschap Vlaanderen XI-XII-XIII eeuw 2003 De familie Bruegel en de molen 2004 De Scheldemolens in kleur 2005 Molen, molenaar meel, malen in woord 2006 Als water en wind ontbreekt 2007 Wordt verwacht : in molenwiektaal 2008 Voedselhulp aan België De molen in zijn element 2010 Niet alles is wat het lijkt 2010 Molenwezen 2010 Arm Vlaanderen en de molen 2011 Van molenmeester tot maalderijingenieur 2011 Molens in conflicten 2011 Wonen in een molen 2012 Erfgoedhelden 2012 Volksvermaak 2013 Wie vond de richtbare windmolen uit?
3 TECHNOLOGIE EN TECHNIEK HOUTZAAGMOLEN OLIEMOLEN DROOGMAALMOLEN Toepassingen van energie-omver molen (10) 3
4 ERTVELDE ROSMOLEN BIJ DE STENENMOLEN Als water en wind ontbreekt : ROSMOLEN (14) 4
5 - RECONSTRUCTIE VAN EEN ROMEINSE KRAAN Katrolblokken of schijflopen : tweeloop, drieloop en vierloop (volgens het aantal schijven). Verz. Michel Allaert, Meulebeke Lay-out van een moderne maalderij 1 1. aankomst van het graan per schip, spoorwegwagon of vrachtwagen. 2. voorkuiserij met graansilo. 3. kuisen van het graan. 4. malen van het graan. 5. voorraad silo s voor bloem en laden in zakken of losvervoer. Van molenmeester tot maalderijingenieur (24) 5
6 ARCHITECTUUR Molenrompen in Vlaanderen : symbool en (4) schat in landschap 6
7 MOLENWEGEN Gent : het Romaanse Koornstapelhuis op de Graslei, ca De molen : wegenvormend element (22) 7
8 100 MOLENROMPEN IN GEVAAR (9) 8
9 HOUT IN SPITSTECHNOLOGIE / (11) SPITSTECHNOLOGIE IN HOUT 9
10 ARM VLAANDEREN (23) Verband armoede / molen? 10
11 BERICHTGEVING Wordt verwacht : DELEN IN DE VREUGDE Wordt verwacht : TOEDIENEN SACRAMENTEN Wordt verwacht : en molenwiektaal (16) 11
12 DE MOLEN GESCHILDERD EN (ON)GEKEND 12
13 VOLKSDEVOTIE H. KRISTINA H. VIKTOR H. BLASIUS H. DONATUS De molen en zijn heiligen (15) H. GERTRUDIS 13
14 VOLKSLEVEN Molenbeker (18) 14
15 De Molen : Van streek brengend teken van goed en kwaad (Henri Lievens : Belgische Sagen en Legenden, A. Boeck, L. Marquet, De Vlijt, Antwerpen, 1980, blz. 105) Molen gezien door buitenwereld (20) 15
16 TOPONYMIE EN FAMILIENAMEN PLAATSNAMEN (8) 16
17 FAMILIENAMEN (8) 17
18 18
19 19
20 LANDSCHAP 20
21 Van bron tot monding : de Schelde-molens in kleur (Albums de Croij) (22) 21
22 FAMILIE BRUEGEL EN DE MOLEN (6) 22
23 De familie Bruegel en de molen (6) 23
24 DE MOLEN : ERFGOEDSCHAT 24
25 MILITAIRE FUNCTIE Tactisch gebruik windmolen 25
26 WAARNEMINGSPOST COMMUNICATIEMIDDEL VERNIELDE MOLENS 26
27 MUZIEK En hebben de talloze volkwijsjes door de het in het dagelijkse leven ingrijpen van de lijfelijke aanwezigheid van een onroerend monument-molen ingegeven, geen binding met het ingrijpen van de molen in het dagelijks lokaal cultureel leven? Fabel of klugtig gezang Hy werd als bezeten van tratten gespuys, want ziet, zy hem beten met weynig gedruys den mulder zyn bede die was op het best laet ons maken vrede dat elk doet zijn best want de menschen plaegen is t dieven ambagt de mulders by daegen de ratten by nagt 27
28 TAAL SPREEKWOORDEN (7) (26) (13) 28
29 SPREUKEN (4) 29
30 GEDICHTEN (13) 30
31 PROZA (13) 31
32 32
33 CHAUCER THE CANTERBURY TALES : DE (21) MOLENAAR 33
34 VERANDERING EN ONTWIKKELING Totale hoeveelheid (in tonnenmaat uitgedrukt) der ladingen van verschillende waren die door de Commission for Relief in Belgium naar België werden opgestuurd. De bezendingen namen een aanvang op 1 november 1914 en werden zonder onderbreking tot op 31/8/1919 voortgezet. Getallen opgegeven door G.I. Gay : The Commission for Relief in Belgium. 2 de deel, bladzijde 486, die een volledig en gedetailleerd relaas geeft van het verzenden en van het verbruik in België en in het Noorden van Frankrijk van al de waren en voorwerpen die bestemd waren voor de burgerbevolking der bezette landen. In de linker bovenhoek, portret van H. Hoover Graanoverslag in de Antwerpse haven rond De graaninvoer steeg door de bevolkingstoename en het verhoogde welvaartspeil. Algemene Geschiedenis der Nederlanden, Nieuwste Tijd, 13, Fibula Van Dishoeck, 1978, blz. 245 Een van de zakken waarin het Canadese meel in België aankwam wordt hier gebruikt als kledingstuk. De Eerste Wereldoorlog 14-18, deel 3, Amsterdam Boek, 1976, blz
35 Lossen van zakken meel Meel uit de V.S. gereed voor verzending 35
36 VOEDSELHULP AAN BELGIË (19) Deze affiche, gemaakt door Louis Raemaekers, werd in de geallieerde landen in een oplage van exemplaren verspreid om geld in te zamelen voor de voedselvoorziening in België. De Eerste Wereldoorlog 14-18, deel 2, Amsterdam Boek, 1976, blz. 739 Propaganda-affiche van de Commission for Relief in Belgium (Pirenne, Geschiedenis van België, deel 1, blz. 344) In 1915 maakte A.F. Steinlen deze affiche voor een tombola die in Parijs werd georganiseerd ten bate van de hongerlijdende bevolking van België. De Eerste Wereldoorlog 14-18, deel 5, Amsterdam Boek, 1976, blz Engeland kon niet aanvaarden dat Duitsland de Noordzeehaven in België zou beheersen en hielp daarom België in zijn strijd tegen Duitsland, zowel in woord als in daad. Deze affiche riep op giften te storten voor Belgische soldaten. De Eerste Wereldoorlog 14-18, deel 3, Amsterdam Boek, 1976, blz
37 WIE VOND DE RICHTBARE WINDMOLEN UIT? Wat is uiteindelijk een windmolen? Een omgekeerde watermolen 37
38 VOLKSVERMAAK De gildenbroeders richten hun pijlen naar hoofd-, zij-, kal-, kleine-, pinvogels, bevestigd op de spil met zijstang en latten op. de molenwiek. 38
39 Het overzicht van de in de tentoonstelling voorgestelde themata toont aan ho mens en molen verbonden waren. De monumentale aanwezigheid van de molen in het leven van alledag zoals samengevoegd in de tentoonstelling Luister van de molen : 1000 jaar geschiedenis van de mens der Lage Landen, waar volgende onderzoeksvelden worden geduid : Architectuur Arm Vlaanderen en de molen Berichtgeving De molen : erfgoedschat Landschap Militaire functie Muziek Schilderkunst Taal Technologie en techniek Toponymie en familienamen Verandering en ontwikkeling Volksdevotie Volksleven Volksvermaak Wie vond de richtbare windmolen uit? Is dit niet de concrete voorstelling van de bepaling van molinologie? Te weten : Molinologie is de geesteswetenschap en onderzoeksveld, die bestudeert en verzamelt alle data betreffende wind- en watermolens, de hele terminologie, technologie, geschiedenis, recht, volkskunde, bescherming en herstel, alsook de esthetische waarde, om de oorsprong en evolutie, de economische sociale rol, alsook hun menselijke getuigenis en etnologisch belang vast te stellen. Dr Simoes Eerste Symposium The International monological society Tims, 1965 Aan de lezer en vooral de bezoeker, te oordelen of het Vlaams Studiecentrum voor Molinologie zich door zijn publicaties, tentoonstellingen en molenmuseum, op aanvaardbare wijze kwijt van de opdracht vervat in de hoger vermelde definitie van wat molinologie is en moet zijn. 39
40 BRONNEN 1 Coutant, Yves, Windmill Technology in Flanders in teh 14th and 15th Centuries, The International Molinological Society, BM 21, Congleton, Chesnnire, England, 2012, blz Bauters, P., Kracht van wind en water, Davidsfonds, Leuven, 1989, blz van den Bossche, Karel, Waarom ontstond de richtbare windmolen in het oude Graafschap Vlaanderen?, Molenecho s, XL, 2012, 2, blz Molinodialoog, najaar Molinodialoog, voorjaar Molinodialoog, voorjaar Molinodialoog, zomer Molinodialoog, herfst Molinodialoog, zomer Molinodialoog, herfst Molinodialoog, winter Molinodialoog, voorjaar Molinodialoog, winter Molinodialoog, voorjaar Molinodialoog, najaar Molinodialoog, voorjaar Molinodialoog, herfst Molinodialoog, winter Molinodialoog, voorjaar Molinodialoog, najaar Molinodialoog, winter Molinodialoog, winter Molinodialoog, voorjaar Molinodialoog, zomer Molinodialoog, september Molinodialoog, winter Molinodialoog, voorjaar
Herfst Winter Zalig Kerstfeest MOLEN. Driemaandelijks Juli Augustus September 2010 Afgiftekantoor 2890 Sint-Amands - P509309
Driemaandelijks Juli Augustus September 2010 Afgiftekantoor 2890 Sint-Amands - P509309 Herfst 2010 Driemaandelijks Oktober-November-December 2013 Afgiftekantoor 2890 Sint-Amands - P509309 Winter 2013 www.molenmuseum.be
Nadere informatieOp- en uitbouw documentatiecentrum.
2 3. Onderzoek van de verzameling. 3.1. De schikking van de documentatie is als volgt opgevat : Algemene opvatting. Het documentatiecentrum omvat drie onderzoeksvelden : a. Algemene naslagwerken die toelaten
Nadere informatieHerfst 2010. www.molenmuseum.be - info@molenmuseum.be. Driemaandelijks Juli Augustus September 2010 Afgiftekantoor 2890 Sint-Amands - P509309
4 Driemaandelijks Juli Augustus September 2010 Afgiftekantoor 2890 Sint-Amands - P509309 www.molenmuseum.be - info@molenmuseum.be Verantwoordelijke uitgever : Karel van den Bossche, Larendries 51, 2890
Nadere informatieAFSCHEID VAN HET MOLENMUSEUM
Nieuwsbrief voor de vriendenkring van het Molenmuseum. Kerkstraat 3, 2890 Sint-Amands a/d Schelde Tel. 052/33 22 58 - KBC (IBAN) BE36 4331 1858 8181 Driemaandelijks : Oktober - November - December 2015
Nadere informatieIs molinologie heemkunde?
4 Driemaandelijks Oktober November - December 2010 Afgiftekantoor 2890 Sint-Amands - P509309 Winter 2010 www.molenmuseum.be - info@molenmuseum.be Is molinologie heemkunde? Verantwoordelijke uitgever :
Nadere informatieNajaar
Verantwoordelijke uitgever : Karel van den Bossche, Larendries 51, 2890 St-Amands 4 Driemaandelijks Juli Augustus - September 2009 Afgiftekantoor 2890 Sint-Amands - P509309 Najaar 2009 www.molenmuseum.be
Nadere informatiePROJECT VLAAMSE MEESTERS MEER INTERNATIONALE BEZOEKERS MET INTERESSE IN DE VLAAMSE MEESTERS. VISITFLANDERS flemishmasters.com
PROJECT VLAAMSE MEESTERS MEER INTERNATIONALE BEZOEKERS MET INTERESSE IN DE VLAAMSE MEESTERS VISITFLANDERS flemishmasters.com PROJECTDOELSTELLINGEN DOESTELLING 1 Het Vlaamse Meesters aanbod biedt binnen-
Nadere informatieGeven aan de molens van Nederland
Geven aan de molens van Nederland ALLES OVER SCHENKEN EN NALATEN AAN DE HOLLANDSCHE MOLEN Geef om de molens Van Nederland Belastingvoordeel door ANBI-status en CI-status De Hollandsche Molen heeft van
Nadere informatieRichtlijnen voor vrijwillige molenaars
Richtlijnen voor vrijwillige molenaars Vrijwillige molenaars malen occasioneel graan op historische water-, ros- en windmolens en mechanische maalderijen en houden zo Vlaams erfgoed en het ambacht van
Nadere informatieGetijden + Molens = Uniek
De Westbrabantse molenvereniging organiseert in het kader van Bergen op Zoom 800 jaar een tentoonstelling in de getijdenmolen te Bergen op Zoom: Getijden + Molens = Uniek Van 2 juni t/m 9 september 2012
Nadere informatie1. Opening tentoonstelling Niet alles IS wat het LIJKT
Verantwoordelijke uitgever : Karel van den Bossche, Larendries 51, 2890 St-Amands 4 Driemaandelijks April Mei - Juni 2010 Afgiftekantoor 2890 Sint-Amands - P509309 Zomer 2010 www.molenmuseum.be - info@molenmuseum.be
Nadere informatieIZEGEM TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
IZEGEM TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG 31 juli 1914: ten oorlog! Op 31 juli 1914 staat de stad in rep en roer: het is oorlog! Overal wordt erover gepraat, de mensen staan allemaal op straat. De volgende
Nadere informatieToerisme in Cijfers Tourism in Figures. Aantal aankomsten per maand, 2016 Number of arrivals by month, 2016
2016 Toerisme in Cijfers Tourism in Figures XL Aantal aankomsten per maand, 2016 Number of arrivals by month, 2016 Juli 2017 AANTAL AANKOMSTEN PER MAAND, 2016 Tabel P. Table NUMBER OF ARRIVALS BY MONTH,
Nadere informatie14-18 Brussel tijdens de Duitse bezetting. Presentatie van de tentoonstelling
14-18 Brussel tijdens de Duitse bezetting Presentatie van de tentoonstelling 21.08.2014 03.05.2015 Museum van de Stad Brussel www.museumvandestadbrussel.be De reservisten op 29 juli BRUSSEL TIJDENS DE
Nadere informatieGeschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN
Geschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN Secretariaat/Documentatiecentrum: Bezoekerscentrum Rufferdinge Molenberg 4 3400 Landen Tel. 011 88 34 68 Fax 011 83 27 62 info@ghklanden.be www.ghklanden.be
Nadere informatieGehele lied 2x zingen 1. We zijn hier bij elkaar om de Koning te ontmoeten. We zijn hier bij elkaar om te eren onze Heer.
Gehele lied 2x zingen 1. We zijn hier bij elkaar om de Koning te ontmoeten. We zijn hier bij elkaar om te eren onze Heer. 2. We zijn hier bij elkaar om te vieren dat Hij goed is. En wij prijzen en aanbidden
Nadere informatieOpdracht 1: Een dag uit het leven van de molenaar (Binnen)
Nummer groep: Groep 1 begint met opdracht 1, groep 2 met opdracht 2 enz. Als je de bel hoort ga je naar de volgende opdracht. Na opdracht 5 ga je naar opdracht 1. Opdracht 1: Een dag uit het leven van
Nadere informatieWie maalt om de molens?
bij Opzet Met het project breiden de kinderen hun kennis over molens uit. Ze voeren verschillende opdrachten uit over de geschiedenis, werking en bouw van molens. Dagboekfragmenten van molenaarsknecht
Nadere informatieToerisme in cijfers 2011
Toerisme in cijfers 2011 de Nederlandse markt in Vlaanderen Juli 2012 toerisme vlaanderen Inhoudstafel A. DE NEDERLANDSE MARKT IN VLAANDEREN 5 1. Kerncijfers 5 2. Verdeling binnen Vlaanderen 5 3. Trends
Nadere informatieAls bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen VWO 2009 tijdvak 2 woensdag 24 juni 9.00-12.00 uur geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 28 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 76 punten te behalen. Voor elk vraagnummer
Nadere informatieLimburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon. les 1: Wie waren de graven van Loon
Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon les 1: Wie waren de graven van Loon Na deze les kan je de geschiedenis van het graafschap Loon aanduiden op je tijdbalk; kan je informatie opzoeken
Nadere informatieOpdrachten De Korenmolen
Opdrachten De Korenmolen Geschiedenis Heb jij je wel eens afgevraagd hoe dat lekkere broodje in je hand gemaakt is? Vast wel. Heb jij je ook wel eens afgevraagd of mensen vroeger ook zulke lekkere broodjes
Nadere informatieToelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7
Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7 Hierbij treft u een toelichting aan bij de beelden die in de tijdbalk van Argus Clou Geschiedenis groep 7 zijn opgenomen. Inhoud Thema 1 Boze
Nadere informatieOntdek Europa! - een boekje en educatief onlinespel voor kinderen van 9-12 jaar. Docentenhandleiding
Ontdek Europa! - een boekje en educatief onlinespel voor kinderen van 9-12 jaar Docentenhandleiding I. DOELSTELLINGEN de belangstelling voor Europa en de Europese Unie bevorderen bij kinderen in de leeftijdsgroep
Nadere informatiealgemene informatie Ook voor de Merelbeekse scholen is er een boeiend erfgoedaanbod!
algemene informatie contact: dienst erfgoed openingsuren: T 09 210 32 92 ma 9-12 u. di 9-12 u. woe 9-12 u. adres: Gemeentehuis Merelbeke do 9-12 u. Hundelgemsesteenweg 353 vrij 9-12 u. 9820 Merelbeke Waarvoor
Nadere informatieNaam: EEN BRUG TE VER De Slag om Arnhem
Naam: EEN BRUG TE VER De Slag om Arnhem A Bridge too Far is een film over de meest tragische blunder van de Tweede Wereldoorlog en vertelt heel precies over een groot plan. Dat plan kostte meer Geallieerden
Nadere informatieweetje weetje weetje weetje weetje weetje weetje
Een processie is een godsdienstige plechtigheid in de vorm van een optocht van geestelijken en gelovigen. Een processie zorgt voor een gevoel van samen horen omdat ze mensen verenigt. 1 4 Rond Sint-Macharius
Nadere informatieVOORNAAM TELEFOON. A. GEMEENTELIJK MAGAZIJN VOOR HULPGOEDEREN of SUIKERDEPOT
1914 2014 NAAM VOORNAAM ADRES TELEFOON E-MAIL VRAGEN OP PAAL VRAAG 1 A. KASTEELSTRAAT (7) B. VILLA CARA VRAAG 2 A. GEMEENTELIJK MAGAZIJN VOOR HULPGOEDEREN of SUIKERDEPOT B. MOUTERIJ (VAN ASSCHE) VRAAG
Nadere informatieDADIZELE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
DADIZELE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Voor de oorlog DAD_02 Dadizele, voor de oorlog. De kinderen wachten op de tram. Overal in de streek liepen tramlijnen. Maar de tram maakte plaats voor de auto. Ook
Nadere informatieEindexamen geschiedenis vwo II
Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen Vanaf de zomer van 1789 trokken veel Franse vluchtelingen naar Oostenrijk. 1p 1 Waarom vormde dit voor het Franse revolutionaire
Nadere informatieMens en natuur in oorlogstijd
1 Mens en natuur in oorlogstijd Langs bossen en tuinen Hoe wijzigde de Eerste Wereldoorlog het landschap en de relatie tussen de mens en zijn natuurlijke omgeving? 2 Naar de bron Zaterdag 8 januari '16.
Nadere informatieDIEPPE. Een raid herdacht Spelparcours jaar
DIEPPE. Een raid herdacht Spelparcours 10-14 jaar Dit spelparcours neemt je mee terug naar 1942. In dat jaar was de Tweede Wereldoorlog (1939-1945) volop aan de gang. Door de vragen op te lossen, ontdek
Nadere informatieDagboek Sebastiaan Matte
Vraag 1 van 12 Dagboek Sebastiaan Matte Uit het dagboek van Sebastiaan Matte: "Ik ben vandaag bij een hagenpreek geweest, in de duinen bij Overveen. Wel duizend mensen uit de stad waren bij elkaar gekomen
Nadere informatieOEKENE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
OEKENE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Voor de oorlog de kerk van Oekene voor de Eerste Wereldoorlog 31 juli 1914: ten oorlog! Op 31 juli 1914 staat het dorp in rep en roer: het is oorlog! Overal wordt
Nadere informatieSHOCK! 1914 Wat als er morgen oorlog uitbreekt?
SHOCK! 1914 Wat als er morgen oorlog uitbreekt? Op 4 augustus 1914 trekken Duitse troepen de grens over. België verkeert in shock. Er komt abrupt een einde aan de neutraliteit die sinds 1839 een waarborg
Nadere informatieOrde I Schrift, zegen en gebed
Orde I Schrift, zegen en gebed groet en inleidend woord Vrede voor jou N en vrede voor jou N. Alles wat goed is en gelukkig maakt, het kome over jullie beiden. Vrede voor u allen, zoals wij hier bij elkaar
Nadere informatieWerkbladen voortgezet onderwijs. Naam leerling:
Werkbladen voortgezet onderwijs Naam leerling: Inhoud: Uitleg werkbladen Deze werkbladen horen bij de film D-Day, Normandy 1944. Een film die je meeneemt naar een beslissend moment in de geschiedenis:
Nadere informatieMens en natuur in oorlogstijd
1 Mens en natuur in oorlogstijd Langs bossen en tuinen Hoe wijzigde de Eerste Wereldoorlog het landschap en de relatie tussen de mens en zijn natuurlijke omgeving? 2 Naar de bron Zaterdag 8 januari '16.
Nadere informatieGULDENSPORENSLAG 1302
GULDENSPORENSLAG 1302 11 juli is de officiële feestdag van Vlaanderen. In 1302, meer dan 700 jaar geleden dus, vond op die dag de Guldensporenslag plaats. In deze les gaan we op onderzoek uit naar deze
Nadere informatieSamenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties
Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De
Nadere informatiegeschiedenis geschiedenis
Examen HAVO 2009 tijdvak 2 woensdag 24 juni 9.00-12.00 uur tevens oud programma geschiedenis geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 29 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieBestuursmemoriaal Provincie Vlaams-Brabant
Bestuursmemoriaal Provincie Vlaams-Brabant Nummer 10 20 november 2006 12de jaargang Inhoud Reglementen en verordeningen van de provincieraad Nr. 55 Toepassing van de artikelen 244 en 245 van het provinciedecreet
Nadere informatieWINDENERGIE : GESCHIEDENIS
INHOUD: Oudheid en Middeleeuwen Europese windmolens Het einde van windenergie? Het western wheel Elektriciteitsopwekking Technologische evoluties Situatie in Vlaanderen Windmolens met verticale as in Khaf,
Nadere informatiegermaans volk), een sterke Franse groepering. Ze verkochten haar aan de Engelsen die haar beschuldigden van ketterij (het niet-geloven van de kerk).
Jeanne d'arc Aan het begin van de 15de eeuw slaagden de Fransen er eindelijk in om de Engelsen uit hun land te verdrijven. De strijd begon met een vrouw die later een nationale heldin werd, van de meest
Nadere informatieFiche analyse statuut cultuurgoed in monumenten die beschermd werden voor 2013
Fiche analyse statuut cultuurgoed in monumenten die beschermd werden voor 2013 Werkwijze: Is een monument beschermd voor 1 januari 2013 en wil je nagaan of de onroerende goederen in het monument ook beschermd
Nadere informatieGITS TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
GITS TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG 31 juli 1914: ten oorlog! Op vrijdag 31 juli 1914 staat Gits in rep en roer: de algemene mobilisatie wordt afgekondigd. Alle jongemannen die in aanmerking komen voor
Nadere informatieProjectoproep / Commemoraties 1914-18
1. Algemene Informatie 1.1 Context Herdenkingsplechtigheden Eerste Wereldoorlog (1914-18) in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest maakt zich op voor de herdenking van honderd
Nadere informatieInhoudstafel. WOORD VOORAF... i LICENTIAATSVERHANDELINGEN
Inhoudstafel WOORD VOORAF....................................................... i LICENTIAATSVERHANDELINGEN 1. Hulpwetenschappen................................................ 1 1.1. Chronologie...................................................
Nadere informatieKACHTEM TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
KACHTEM TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Voor de oorlog De kerk van Kachtem, toen alles nog rustig was. 31 juli 1914: ten oorlog! Op 31 juli 1914 staat het dorp in rep en roer: het is oorlog! Overal wordt
Nadere informatieTaak 1 opdracht 1. Taak 1 opdracht 2. Taak 2. Groot-Brittannië en Frankrijk s E 16/17. de bevolkingsdichtheid in de Ardennen t B 7
KOPIEERBLAD 1a les 2 - zelfcorrectie jeugdatlas oude versie Taak 1 opdracht 1 Groot-Brittannië en Frankrijk s E 16/17 de bevolkingsdichtheid in de Ardennen t B 7 het reliëf in Zuid-Amerika n W 31 Vul op
Nadere informatieHuishoudelijk Reglement Gilde van Vrijwillige Molenaars
Huishoudelijk Reglement Gilde van Vrijwillige Molenaars Vastgesteld op de ledenvergadering van 5 april 2014, met aanpassingen goedgekeurd op de bijzondere ledenvergadering van 7 november 2015. Lidmaatschap
Nadere informatieRUBRIEKSINDELING. Instituut Kunstgeschiedenis
RUBRIEKSINDELING K.IN Instituut Kunstgeschiedenis Januari 2013 VOORWOORD Deze VOLLEDIG UITGESCHREVEN VERSIE van de indeling van de bibliotheek heeft de bedoeling om -in combinatie met een eveneens aanwezige
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 11 juni 2015
PERSBERICHT Brussel, 11 juni 2015 Vacatures in loondienst in België in 2014 In 2014 hadden Belgische ondernemingen 83.010 vacatures en 3.645.420 bezette arbeidsplaatsen volgens de definities van Eurostat.
Nadere informatieToerisme in cijfers 2011
Toerisme in cijfers 2011 de Belgische markt in Vlaanderen Juli 2012 toerisme vlaanderen INHOUDSTAFEL A. DE BELGISCHE MARKT IN VLAANDEREN 5 1. Kerncijfers 5 2. Verdeling binnen Vlaanderen 5 3. Evoluties
Nadere informatieOlympische Winterspelen
Op 12 februari 2010 is het zover! Dan starten de Olympische Winterspelen. Dit evenement is heel wat minder bekend dan de gewone Olympische Spelen. En Wat is de betekenis van de Olympische Spelen? Logo
Nadere informatieHet begin van staatsvorming en centralisatie. Onderzoeksvraag; Hoe vond de staatsvorming van Engeland, Frankrijk en het hertogdom Bourgondië plaats?
Onderzoeksvraag; Hoe vond de staatsvorming van Engeland, Frankrijk en het hertogdom Bourgondië plaats? Voorbeeld 1: Engeland De bezittingen van de Engelse koning Hendrik II in Frankrijk rond 1180 zijn
Nadere informatieNaam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn
Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn Filips II In 1566, meer dan vierhonderd jaar geleden, zijn veel mensen boos. Er is onrust in de Nederlanden. Er zijn spanningen over het geloof, veel mensen
Nadere informatieAfghanistan. NAVO-militair gedood in Zuid-Afghanistan
Afghanistan NAVO-militair gedood in Zuid-Afghanistan KABUL - In het zuiden van Afghanistan is dinsdag een militair van de internationale vredesmacht ISAF gedood. Dat maakte een woordvoerder van de troepen
Nadere informatieGES_WO_L GES_WO_M GES_WO_N
GES_WO_L Europa omstreeks 1789 - Groei van de Ver. Staten hoogte: 73 ( 78 ) cm breedte: 93 ( 102 ) cm Opm.: nr. III-1 van de serie ; aan de achterzijde een op het linnen gedrukte toelichting van P.E. van
Nadere informatieTrier, Vogelsang en de Westwall (Duitsland) - 23 en 24 april 2016
Trier, Vogelsang en de Westwall (Duitsland) - 23 en 24 april 2016 Trier ( D) Welkom in Trier...... een van de oudste en mooiste steden van Duitsland met een geschiedenis van meer dan 2000 jaar. De oudste
Nadere informatieMOLENS. Molens in Nederland
MOLENS Molens in Nederland Wat zijn molens? Technische benaming voor werktuigen waarin verschillende vaste stoffen kleiner worden gemaakt of tot poeder worden vermalen, of dat door draaibeweging water
Nadere informatieEindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - II
DE INDUSTRIËLE SAMENLEVING IN NEDERLAND DE VERHOUDING MENS EN MILIEU + 1p 21 Geef één voorbeeld van aantasting van het milieu door menselijk ingrijpen in Nederland uit de periode vóór de Industriële Revolutie.
Nadere informatieHOOGLEDE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
HOOGLEDE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG 31 juli 1914: ten oorlog! Het is oorlog! Het brandweerkorps wordt snel samengeroepen voor het gemeentehuis. De brandweermannen moeten de jongens gaan waarschuwen
Nadere informatieRichtlijnen voor vrijwillige molenaars. Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
Richtlijnen voor vrijwillige molenaars Brochure Deze brochure is uitsluitend bestemd voor molenaars die occasioneel malen op historische water-, ros- en windmolens en mechanische maalderijen om het erfgoed
Nadere informatieVallis ❿ 61. Prachtige gebouwen en panorama's
Route 6 60 Vallis 61 Prachtige gebouwen en panorama's In Vaals en Lemiers getuigen monumentale gebouwen van een bewogen verleden. De groene heuvels in de omgeving bieden allerlei fascinerende vergezichten.
Nadere informatiedrentse wind windmolens op drentse maat en schaal werkplaats voor ruimtelijke kwaliteit
drentse wind bronnen en transport BRONNEN 1. aardwarmte 2. biovergisting 3. windenergie 4. zonne-energie BRONNEN EN transport TRANSPORT Teksten Opsommingen 1. hoogspanningsleidingen 2. gebruikers 3. centra
Nadere informatieRUMBEKE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
RUMBEKE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Voor de oorlog RUM_02 Koetsen en karren over de kasseien van de vooroorlogse Rumbeeksesteenweg. De straat loopt recht op de mooie, fiere kerktoren. 31 juli 1914:
Nadere informatieLespakket groep 6. Korenmolen De Vlijt, Wapenveld en de Mölle van Bats, Veessen. Docentenhandleiding. Opzet van de les. Antwoorden van de opdrachten
Lespakket groep 6 Korenmolen De Vlijt, Wapenveld en de Mölle van Bats, Veessen Docentenhandleiding Inhoud en doelstellingen Deze lessenserie is bedoeld voor leerlingen van groep 6 van het basisonderwijs.
Nadere informatieOp de vlucht. Oorlogsverhalen uit Geluwe en Gooik. Frans Peetermans. Een uitgave van de Heemkundige Kring van Gooik
Op de vlucht Oorlogsverhalen uit Geluwe en Gooik Frans Peetermans Een uitgave van de Heemkundige Kring van Gooik Op de vlucht - Oorlogsverhalen uit Geluwe en Gooik Frans Peetermans Uitgave van de Heemkundige
Nadere informatieOntstaan van de Gouden Eeuw (1588-1648)
1 Ontstaan van de Gouden Eeuw (1588-1648) H!to"sche context Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden 1515-1648 meneervanempel.nl 2 Hoofdvraag Waardoor ontstond in de Republiek de Gouden Eeuw, 1588-1648?
Nadere informatie5. Octrooi Maria-Theresia betreffende de aanleg van de Diestse steenweg, handgeschreven, 26 maart 1778 C 3449 Afmetingen: Verzekeringswaarde:
Lijst van de stukken ontleend bij het Stadsarchief Leuven 1. Plan aanleg vaart C 7096 46,1 x 85 2. Tekening vaartkom C 7096 38 x 56 x 3 3. Naerder reglement voor de casseyde van Brussel naer Loven, 1713
Nadere informatieStofomschrijving Deze opdracht hoort bij 2.1-3.1 en 3.2 van De Republiek in tijd van Vorsten (Geschiedenis Werkplaats).
Het verhaal van 1588 Bodystorming Inleiding Het jaar 1588 is een belangrijk jaar in de geschiedenis van de Republiek. De gebeurtenissen die eraan vooraf gaan worden als feiten voorgelezen en tussen de
Nadere informatieEen rijker en groter land dankzij molens
Welkom op de molen Een rijker en groter land dankzij molens RIJKER Nederland heeft een groot deel van zijn welvaart te danken aan de inzet van molens. Met gebruik van molens werden eeuwenlang talloze producten
Nadere informatieoverstapdienst van de 12-jarigen 21 juni 2015
overstapdienst van de 12-jarigen 21 juni 2015 overstappen doe je niet alleen In deze dienst "stappen over" Anne Zwijnenberg, Arjen Valk, Bram van Lenthe, Corné Blom, Frank Lenderink, Julia Nijhoff, Lian
Nadere informatieZondag 22 november 2015 19.00 uur LAATSTE ZONDAG VAN HET KERKELIJK JAAR. Voorgangers mw. Ans Damen en Janco Wijngaard Organist dhr.
Zondag 22 november 2015 19.00 uur LAATSTE ZONDAG VAN HET KERKELIJK JAAR Voorgangers mw. Ans Damen en Janco Wijngaard Organist dhr. Leo Kamphorst Welkom en mededelingen Paaskaars Zingen: GvL 619 HOORT HOE
Nadere informatieHoutsoorten gebruik bij molens. Hout als bouwmateriaal voor een werktuig
Hout als bouwmateriaal voor een werktuig . Molens zijn vrijwel geheel uit hout opgebouwde werktuigen. De aard van het werktuig heeft altijd hoge eisen gesteld aan het gebruikte hout. Voor de onderdelen
Nadere informatieEindexamen geschiedenis havo 2009 - II
Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen In 1792 begon de eerste Coalitieoorlog. 1p 1 Welk politiek doel streefde Oostenrijk met de strijd tegen Frankrijk na? Gebruik
Nadere informatieLesbrief voor het basisonderwijs. Molen de Windhond Soest. De korenmolen. Stichting De Windhond Soest 2013. Lesbrief Korenmolen de Windhond Pagina 1
Lesbrief voor het basisonderwijs Molen de Windhond Soest De korenmolen Stichting De Windhond Soest 2013 Pagina 1 Bouwstenen voor een molen in Soest Ooit stond de molen De Windhond op de Eng Molens horen
Nadere informatieACHTERGRONDINFORMATIE VOOR DE DOCENT OVER DE NOORDMOLEN
ACHTERGRONDINFORMATIE VOOR DE DOCENT OVER DE NOORDMOLEN U leest meer informatie over de Noordmolen en slim gebruik van duurzame energie. Verder vindt u ook algemene informatie over molens: - Geschiedenis
Nadere informatieBezoek aan het Kasteel d'ursel in Hingene, de tentoonstelling "Winters in Brussel" en het kasteel Cortewalle in Beveren op 28 augustus 2018.
VERSLAG Bezoek aan het Kasteel d'ursel in Hingene, de tentoonstelling "Winters in Brussel" en het kasteel Cortewalle in Beveren op 28 augustus 2018. Georganiseerd door de Historische Woonsteden in samenwerking
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje b
Bijlage VMBO-KB 2008 2 tijdvak 2 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje 800045-2-736b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Reclame voor fietsrijlessen voor vrouwen (1896). bron 2 Op de
Nadere informatieFiche analyse statuut cultuurgoed in monumenten die beschermd werden voor 2013
Fiche analyse statuut cultuurgoed in monumenten die beschermd werden voor 2013 Werkwijze: Is een monument beschermd voor 1 januari 2013 en wil je nagaan of de onroerende goederen in het monument ook beschermd
Nadere informatieSan Damiano, weg naar het heiligdom
God, onze Leidsman, de eeuwen spreken van Uw stem, die gehoord werd door mensen die vanuit de diepte van hun hart uitzagen naar Uw licht. Uw roepstem hebben wij verstaan en onbevreesd zijn wij op weg gegeaan.
Nadere informatieREPUTATIE ONDERZOEK VLAANDEREN 2017
REPUTATIE ONDERZOEK VLAANDEREN 2017 Mature Markten Europa + US & Japan 1 DE VERHAALLIJN Wat WETEN reizigers over Vlaanderen en hoe ERVAREN ze Vlaanderen? In welke mate zijn buitenlandse reizigers VERBONDEN
Nadere informatieStandaard Eurobarometer 84. Die publieke opinie in de Europese Unie
Die publieke opinie in de Europese Unie Opiniepeiling besteld en gecoördineerd door de Europese Commissie, Directoraat-generaal Communicatie. Dit werd opgesteld voor de Vertegenwoordiging van de Europese
Nadere informatieSTADEN TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
STADEN TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Staden voor de oorlog STA_07 De Speyhoek in Staden, voor de oorlog. Iedereen komt naar buiten voor de fotograaf. Moeders met lange rokken en grote schorten, vaders
Nadere informatieToespraak van Anouchka van Miltenburg, Voorzitter van de Tweede Kamer, bij de bijeenkomst van de Stichting Herdenking 15 augustus 1945, op 14 augustus 2015 in de Tweede Kamer We dachten dat we na de capitulatie
Nadere informatieErfgoedhuis Kortenberg. samen werk samen sterk
Erfgoedhuis Kortenberg Wat vooraf ging 2002 4 heemkringen (1 per deelgemeente) + archeologische werkgroep - de Cultuur-Historische Vereniging van Erps-Kwerps ( 1971) - het Comité 1000 jaar Meerbeek ( 1978)
Nadere informatieVOORBEREIDING OP BEZOEK AAN DE MUSICAL SOLDAAT VAN ORANJE. Een project over Soldaat van Oranje kan uit verschillende onderdelen bestaan :
VOORBEREIDING OP BEZOEK AAN DE MUSICAL SOLDAAT VAN ORANJE Een project over Soldaat van Oranje kan uit verschillende onderdelen bestaan : - het lezen van het boek Soldaat van Oranje en het maken van de
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Paspoort Ik houd mijn spreekbeurt over paspoorten. Sommige van jullie zijn vast wel eens naar het gemeentehuis geweest om met jullie vader of moeder een paspoort te halen. Ik moest ook een keer mee en
Nadere informatieBiënnale van de Schilderkunst: De mens in beeld
Biënnale van de Schilderkunst: De mens in beeld De Biënnale van de Schilderkunst is dit jaar aan haar derde editie toe Dit tentoonstellingsproject ontstond uit de museale ambitie van zowel het Roger Raveelmuseum
Nadere informatieSLYPSKAPELLE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
SLYPSKAPELLE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Voor de oorlog MO_03 Moeders met lange rokken en schorten. Meisjes en jongens met zwarte kousen, sommige op klompen. Het lijkt gezellig op straat. Geen auto
Nadere informatieAvond van de Limburgse Molen
Avond van de Limburgse Molen Twan Houtappels vice-voorzitter Molenstichting Limburg Molenaarsambacht geplaatst op de UNESCO lijst 30 september 2017 Limburgse Molenpenning Rapporten (nulmetingen) wind-watermolens
Nadere informatieExposities: 1987 Melkweg Galerie Amsterdam 1988 Maison Descartes Amsterdam 1991 Summer of Photography Antwerpen, België 1992 Academie des Beaux Arts
studio des bouvrie Als kind, scheurde ik foto s uit tijdschriften om er collages van te maken, dit vond ik geweldig om te doen en ging er helemaal inop. Pas veel later, als jong volwassene, begon ik zelf
Nadere informatieSpeech tijdens opening tentoonstelling Oorlog! Van Indië tot Indonesië 1945-1950, Bronbeek.
Speech tijdens opening tentoonstelling Oorlog! Van Indië tot Indonesië 1945-1950, Bronbeek. 19 februari 2015 Goedemiddag, Ik ben heel blij met deze tentoonstelling. Als dochter van een oorlogsvrijwilliger
Nadere informatieUITNODIGING RECEPTIE Vrijdag 7 september 2012 19u30
Driemaandelijks : Juli-Augustus-September 2012 Afgiftekantoor 2890 Sint-Amands - P509309 Herfst 2012 www.molenmuseum.be - info@molenmuseum.be Verantwoordelijke uitgever : Karel van den Bossche, Larendries
Nadere informatieIiturgie voor de -12 jeugddienst van zondagmorgen 28 Juni in de Westerkerk te Veenendaal
Iiturgie voor de -12 jeugddienst van zondagmorgen 28 Juni in de Westerkerk te Veenendaal Op Toon Hoogte 182 Door Uw genade Vader Door Uw genade, Vader, mogen wij hier binnengaan. Niet door rechtvaardige
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 13 december 2017
PERSBERICHT Brussel, 13 december 2017 Inhaalbeweging voor de landbouwers in 2017 De heeft samen met de gewestelijke overheden en deskundigen de voorlopige schattingen van de Belgische landbouweconomische
Nadere informatieWelke les moesten de Egyptenaren leren?
De eerste vier plagen. Welke les moesten de Egyptenaren leren? Exodus 7:2-5 2 U moet alles wat Ik u gebieden zal tegen Aäron zeggen, en Aäron, uw broer, moet tot de farao spreken, dat hij de Israëlieten
Nadere informatieS C H E N K I N G, G I F T O F N A L A T E N S C H A P
V o o r h e t b e h o u d v a n h e t D r e n t s e c u l t u r e l e e r f g o e d S C H E N K I N G, G I F T O F N A L A T E N S C H A P S t i c h t i n g O u d e D r e n t s e K e r k e n Dwalen door
Nadere informatie