Vrede stichten in de kerk
|
|
- David Willems
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Vrede stichten in de kerk Eddy de Pender Buijten & Schipperheijn Motief - Amsterdam
2 2014 Eddy de Pender, Driebergen-Rijsenburg Omslagontwerp: Theresia Koelewijn ISBN
3 Inhoud Inleiding... 7 Deel I: Interpersoonlijke conflicten en een route om tot oplossingen te komen Conflicten: definitie en fasen Accepteer dat conflicten bij het leven horen Krijg inzicht in de context van conflicten Breng emoties tot rust Onderzoek je hart Jongleer met respect Streef naar vergeving en verzoening Ga met de ander in gesprek Deel II: Leiderschap in de storm Inleiding op het tweede deel Signalen opvangen en de eerste reacties Niveaus van conflicten en suggesties voor oplossingen Bijbels denkkader De kerk als emotioneel veld Rollen bij bemiddeling Interventies bij conflictsituaties Bijlagen Bijlage 1: Gemeentebrede interventie Bijlage 2: Neutraliseren van het verleden Bijlage 3: Van mening verschillen en toch elkaar liefhebben...159
4
5 Inleiding Waarom kan de kerk toch niet een plek van vrede zijn? Waarom zo vaak die spanningen, onenigheden en conflicten? En waarom maken mensen elkaar het leven zo zuur in plaats van in harmonie en in vrede met elkaar om te gaan? Deze vragen worden mij regelmatig gesteld als ik met mensen spreek over hun kerkelijke situatie. Sommigen worden door de spanningen zo verteerd, dat ze wanhopig worden en de neiging hebben het bijltje erbij neer te gooien, naar een andere kerk te gaan of zelfs te verhuizen naar een andere plaats. Bijna iedereen die ik over dit onderwerp spreek, is in verwarring. Hoe kan het toch dat een kerkelijke gemeenschap, die vredig en harmonieus behoort te zijn, waar liefde en acceptatie de boventoon zouden moeten voeren, zoveel negatiefs in zich bergt? Ondanks de goede bedoelingen van alle betrokkenen lijken vrede en harmonie in de kerk verder weg dan ooit. Hoe kan dat? De noodzaak van dit boek Een ding weten we: een eenvoudig antwoord is er niet. Menselijke verhoudingen zijn ingewikkeld en het is niet altijd duidelijk waar bepaalde gedragingen of uitspraken vandaan komen. Wat wel helpt, is het krijgen van inzicht in de oorzaken van conflicten en hoe je je in conflictsituaties moet gedragen. Dit boek helpt je daarbij. Het leert je beter begrijpen waarom we reageren zoals we reageren en geeft je inzicht in hoe je kunt handelen in spannende situaties, ook al zul je misschien nooit helemaal begrijpen waardoor ze zijn ontstaan. Als de kerk lijdt aan innerlijke verdeeldheid, lekt veel energie weg naar de interne strubbelingen. Hoe kan ze dan nog beantwoorden aan haar roeping voor deze wereld? Een enthousiaste, dynamische kerk, open voor de omgeving, is aantrekkelijk voor buitenstaanders. Wie heeft er nu zin om betrokken te raken bij een groep van mensen die elkaar het leven zuur maken? Over de schrijver Ik ben geboren in een midden-orthodox hervormd gezin in Noord-Brabant. Geloof was voor mij lange tijd iets wat erbij hoorde, iets waar ik weinig over nadacht. Ik ging ervan uit dat het om een set leefregels ging.
6 Vrede stichten in de kerk Tijdens mijn studie in Utrecht ben ik in aanraking gekomen met De Navigators. Als gevolg daarvan is geloven voor mij belangrijk en persoonlijk geworden. Na mijn huwelijk met Ineke zijn we steeds lid gebleven van wat nu de Protestantse Kerk in Nederland heet. Ik heb in de loop van de jaren in de kerkenraad verschillende functies gehad: jeugdouderling, scriba, voorzitter en pastoraal ouderling. Het kerkelijk leven heb ik van binnenuit meegemaakt, met zijn ups en zijn downs. De studiegenoten die betrokken waren bij De Navigators hadden allerlei verschillende kerkelijke achtergronden; velen van hen sloten zich later aan bij evangelische gemeenten. Ik heb zo een goed beeld gekregen van de kerkelijke kaart in Nederland. Ook als directeur van Willow Creek Nederland in 2008 en 2009 heb ik met een diversiteit aan denominaties te maken gehad. Ik voel me bevoorrecht, dat ik met zoveel verschillende kanten van de kerk in Nederland heb mogen kennismaken. In 2004 heb ik me gevestigd als zelfstandig coach en mediator (zie www. depender.org). Mijn eigen ervaringen en die van anderen hebben ertoe geleid dat ik me verder ben gaan verdiepen in conflictbeheersing binnen de kerk. Ik volgde trainingen van Richard Blackburn, directeur van het Lombard Mennonite Peace Center in Chicago, die een praktische stap-voorstapmethode 1 heeft ontwikkeld om kerken die in verwarring zijn te helpen. De kracht van deze methode heb ik in mijn eigen praktijk ervaren. In opdracht van de Evangelische Alliantie heb ik in 2007 de brochure Vuistregels voor vredestichters geschreven. Een praktische handreiking om het gesprek in kerken over een juiste omgang met (menings)verschillen te stimuleren. In het verlengde hiervan heb ik samenwerking gezocht met andere trainers, coaches, mediators en voorgangers. Dit heeft geresulteerd in het opzetten van het Netwerk Vredestichters (zie Het is onze missie om geïnspireerd vanuit Matteüs 18 leden en leidinggevenden in kerken en gemeenten te helpen vredestichters te zijn of te worden. Dat doen we door hen toe te rusten in kennis over meningsverschillen en conflicten, en hen te ondersteunen bij het bespreekbaar maken en oplossen ervan. Inmiddels heb ik workshops en trainingen gegeven en heb ik kerken van verschillende denominaties in conflictsituaties begeleid. Ik constateer een grote behoefte aan professionele en geestelijke ondersteuning. Het is mijn 1 Zie hiervoor de site bij conflictbemiddeling / gemeentebrede interventie. 8
7 Inleiding hoop en verlangen dat door onze inzet op dit terrein, en door de uitgave van dit boek, de naam van God geëerd wordt, en dat zijn heerlijkheid meer zichtbaar wordt, zowel voor mensen binnen de kerk als daarbuiten. Voor wie? Vrede stichten in de kerk is bedoeld voor ieder die aangesloten is bij een kerkelijke gemeente, of je nu gewoon lid bent, een bepaalde taak vervult of leidinggevende bent. Conflicten spelen zich op alle niveaus af, en werken vaak op allerlei terreinen door. En als leden van de gemeente zijn we hoe dan ook op elkaar betrokken: Als een lichaamsdeel pijn lijdt, lijden alle andere mee (1 Korintiërs 12:26). Hoe je aankijkt tegen problemen in een gemeente hangt af van de positie waarin je verkeert. Als leidinggevende met een verantwoordelijkheid voor het totaal van de gemeente zit je in een andere positie dan als een doorsnee gemeentelid. In welke positie je ook zit, als je een vredestichter wilt zijn, zul je moeten beschikken over de juiste houding en vaardigheden. Hoe je je die kunt eigen maken, laat dit boek zien. De opbouw van het boek Deel I is bedoeld voor iedereen, zowel gewone kerkleden als leidinggevenden. Hierin wordt gekeken naar interpersoonlijke situaties. Hoe ga je met anderen om als er sprake is van spanning in de onderlinge verhoudingen? Aan het einde van elk hoofdstuk vind je vragen voor persoonlijke verdieping. Ze helpen je om je bewust te worden van je eigen situatie en die te spiegelen aan wat je gelezen hebt. Deel II is behulpzaam voor lezers die in een leidinggevende positie zitten, en voor wie meer wil weten over de mechanismes van conflicten binnen een groep. Welke manieren zijn er om tegen problemen aan te kijken? Hoe kun je je nieuwe inzichten inzetten om bestaande of dreigende conflicten aan te pakken? Overwegingen van praktische aard Het woord kerk gebruik ik erg vaak. Ik doel daarmee op de plaatselijke gemeente, niet de overkoepelende denominatie of de wereldwijde kerk. Kerk en gemeente zijn in dit verband dus synoniem. Alle verhalen die in dit boek voorkomen, zijn gebaseerd op de werkelijkheid. Uiteraard komen personen en gemeentes niet herkenbaar in beeld. 9
8 Vrede stichten in de kerk Voor het gemak en de leesbaarheid heb ik ervoor gekozen om hij te schrijven waar ook zij gelezen kan worden. Ik tutoyeer om minder afstand te creëren. Als u dat vervelend vindt, dan hoop ik dat u daar overheen kunt stappen en dat het u niet belemmert bij het lezen van dit boek. Aan het eind van ieder hoofdstuk staan vragen die individueel overwogen of in groepsverband besproken kunnen worden. Er is een website, waar meer achtergrondinformatie, literatuurverwijzingen, artikelen en testen te vinden zijn. Vragen Wat is de aanleiding voor jou om dit boek te lezen? Op welke vragen wil jij graag antwoord? Wat waardeer je van de gemeente waarbij je betrokken bent? Wat zou je graag versterkt willen zien? Ben je zelf wel eens in conflictsituaties betrokken geweest? Wat deed dat met je? Hoe ga je om met mensen die een andere mening hebben? Pas je je gemakkelijk aan of wil je de ander overtuigen? Welke strategieën kun jij bedenken om met een conflict om te gaan? Welke strategie werkt voor jou goed, en welke niet? 10
Thema 20 B o d e m december 2009
Thema 20 Bodem december 2009 Peter van Genderen reageren: www.bodem-online.nl/bodem/18/208 Conflicten zijn een gegeven in deze wereld, ook binnen de christelijke gemeente. Waar mensen samenwerken en samenleven
Nadere informatieHandboek. voor ouderlingen en oudsten. Peter van de Kamp (red.) Ad Heystek Willem van der Horst Sake Stoppels
Handboek voor ouderlingen en oudsten Peter van de Kamp (red.) Ad Heystek Willem van der Horst Sake Stoppels Buijten & Schipperheijn Motief - Amsterdam Inhoud Inleiding 7 Deel 1: De basis 1 Waarom eigenlijk
Nadere informatiePastoraat wat is dat?
Pastoraat wat is dat? Eigenlijk best een lastige vraag! Pastoraat daar zijn heel veel dikke boeken over geschreven. Maar na het lezen weet je het soms nog niet!? Daarom mogen jullie een paar minuten daar
Nadere informatieDoel A bestaat uit vier inhoudelijke elementen waar we bij stil zullen staan in deze studie:
Doel A: Geboren in het Koninkrijk : studenten zowel kerkelijk als niet-kerkelijk komen tot persoonlijke geloofsovergave aan Jezus en leren dit proces voor zichzelf verwoorden. Doel A bestaat uit vier inhoudelijke
Nadere informatieWorkshop Mindfulness Gemeente Halderberge Betsie Wagemakers. Het enige moment wat telt is:
Workshop Mindfulness Gemeente Halderberge Betsie Wagemakers Het enige moment wat telt is: NU Programma 1. Wat is mindfulness? 2. Wat levert mindfulness op? 3. Evaluatie van de ingevulde enquête. 4. De
Nadere informatieIn de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen
14 In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen einde, alleen een voortdurende kringloop van materie
Nadere informatieInleiding. In deze brochure beperken we ons tot informatie over het lidmaatschap. Voor uitgebreide informatie over de visie en de
Inleiding Je hebt deze brochure ontvangen omdat je overweegt of al hebt besloten om lid te worden van de Evangelische Gemeente Jozua in Dordrecht. Graag willen wij je informeren over hoe dat in zijn werk
Nadere informatieecourse Moeiteloos leren leidinggeven
ecourse Moeiteloos leren leidinggeven Leer hoe je met minder moeite en tijd uitmuntende prestaties met je team bereikt 2012 Marjan Haselhoff Ik zou het waarderen als je niets van de inhoud overneemt zonder
Nadere informatieHandreiking bij een spirituele zoektocht.
Handreiking bij een spirituele zoektocht. Deze handreiking hoort bij: Oud- en nieuw- katholiek. De spirituele zoektocht van die andere katholieken. Door Joris Vercammen. Valkhof pers 2011. Het boek is
Nadere informatieHET OPLOSSEN VAN CONFLICTEN. 1. Relaties met anderen
HET OPLOSSEN VAN CONFLICTEN 1. Relaties met anderen De mens is geschapen met de behoefte aan relaties. Ieder mens heeft een aantal relatiecirkels. Je hebt relaties binnen het gezin, het werk, de buurt,
Nadere informatieLuisteren naar de Heilige Geest
Luisteren naar de Heilige Geest Johannes 14:16-17 En Ik zal de Vader bidden en Hij zal u een andere Trooster geven om tot in eeuwigheid bij u te zijn, de Geest der waarheid, die de wereld niet kan ontvangen,
Nadere informatieWANNEER, GOD, WANNEER?
INHOUDSOPGAVE Deel 1 Wanneer, God, wanneer? Inleiding...................................................... 7 1. Timing en vertrouwen...................................... 8 2. De juiste tijd................................................
Nadere informatieInhoudsopgave Voorwoord 1. Inleiding en leeswijzer 2. Energie Psychologie 3. Gedachten jouw jouw 4. Verantwoordelijkheid
Inhoudsopgave Voorwoord 2 1. Inleiding en leeswijzer 3 2. Energie Psychologie 7 3. Gedachten 10 Het zijn jouw gedachten die jouw wereld creëren 11 4. Verantwoordelijkheid 13 5. Persoonlijk Plan, jouw blauwdruk
Nadere informatieWat wil jij? Wat wil ik?
Alle formulieren bij het boek Wat wil jij? Wat wil ik? ALLE PAGINACIJFERS KOMEN OVEREEN MET DE PAGINANUMMERS IN HET BOEK UITGEVERIJ BOEKENCENTRUM ZOETERMEER eens oneens 1 Ik vind mijzelf aantrekkelijk
Nadere informatieZondag 16 februari 2014. Protestantse Gemeente Biddinghuizen THEMA: Ho, stop, help!
Zondag 16 februari 2014 Protestantse Gemeente Biddinghuizen THEMA: Ho, stop, help! Voorganger: ds. Bram Bregman Organist: dhr. Klaas Keimpema Pianist en dirigent schoolkoor: dir. Adriaan Stuij Welkom -
Nadere informatieWaar een wil is, is een Weg!
5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht
Nadere informatieHuwelijkscatechese ds. Willem Smouter, NGK Ede
Huwelijkscatechese ds. Willem Smouter, NGK Ede In de Nederlands Gereformeerde Kerk Ede wordt twee keer per jaar een huwelijkscatechese aangeboden, die vijf avonden duurt. Hieronder volgt een overzicht
Nadere informatieVoorwoord Met oprechte blijdschap schrijf ik het voorwoord voor dit boek. Ik ken Henk Rothuizen al vele jaren en heb hem zien opgroeien tot een man van God, met een bediening die verder reikt dan zijn
Nadere informatieCompassie leven. 52 wekelijkse inspiraties vanuit Geweldloze Communicatie. PuddleDancer Press Samengesteld door Monie Doodeman
Compassie leven 52 wekelijkse inspiraties vanuit Geweldloze Communicatie PuddleDancer Press Samengesteld door Monie Doodeman Inhoudsopgave Voorwoord Wekelijkse inspiraties 01 Geweld in de taal? Wie, ik?
Nadere informatiePiramide van (neuro)logische niveaus
Piramide van (neuro)logische niveaus De gedragspiramide geeft weer hoe wij als mensen zijn georganiseerd, hoe onze psyche is opgebouwd en geeft antwoord op vragen als: Hoe ontwikkel ik mijzelf effectief?
Nadere informatiepaardencoach Frederieke van der Lijn Buitenpost www.equinama.nl
Loop je steeds tegen dezelfde valkuilen aan? Ben je toe aan veranderingen of aan een volgende stap in je ontwikkeling? Wil je persoonlijke inzichten? Graag begeleiden mijn paarden Gio, Stanley en ikzelf
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen van God,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen van God, We zijn vandaag bij elkaar om onze doden te herdenken. Vier namen zullen worden genoemd, vier mensen uit onze gemeente, die in het afgelopen
Nadere informatieWaarom zijn we hier op aarde?
Waarom zijn we hier op aarde? Wat is de zin van ons tijdelijk bestaan op aarde? Wat is het doel van dit leven? Velen verzinnen zelf een antwoord. Maar heb je iets aan verzinsels?? Godsdiensten beweren
Nadere informatieKijken achter het masker
Kijken achter het masker Driedaagse bijscholing Karakterstructuren voor therapeuten en coaches Zoek je een bijscholing die jouw manier van werken als therapeut of coach verdiept? Zou je meer (praktisch)
Nadere informatieCaroline Penninga-de Lange Je kind in balans
Je kind in balans Caroline Penninga-de Lange Je kind in balans Op weg naar emotionele stabiliteit UITGEVERIJ BOEKENCENTRUM ZOETERMEER Van Caroline Penninga-de Lange verschenen eerder bij Uitgeverij Boekencentrum:
Nadere informatieWie is wel en niet een leider? 29 december 2011
Wie is wel en niet een leider? 29 december 2011 Eddy de Pender Netwerk Vredestichters Geloven op Maandag Wie is wel en niet een leider? IEDEREEN Presentatie: www.2xf.nl Wat is leiding geven? Leadership
Nadere informatieDe stem van de stilte (nav 1 Koningen 19: 12, 13)
(nav 1 Koningen 19: 12, 13) Na het vuur klonk het gefluister van een zachte bries. En daar klonk een stem die sprak. t is nergens om mij heen echt stil terwijl ik liever anders wil heel het leven draait
Nadere informatieDISCIPELSCHAP BIJBELSTUDIE VGSU BLOK
DISCIPELSCHAP BIJBELSTUDIE VGSU BLOK 4 2010-2011 INHOUD Inleiding... 5 Avond 1... 6 Avond 2... 8 Avond 3... 10 Avond 4... 12 3 4 INLEIDING Een ieder die niet zijn kruis draagt en achter Mij aankomt, die
Nadere informatieTimemanagement? Manage jezelf!
Timemanagement? Manage jezelf! Trefwoorden Citeren timemanagement, zelfmanagement, stress, overtuigingen, logische niveaus van Bateson, RET, succes citeren vanuit dit artikel mag o.v.v. bron: www.sustrainability.nl
Nadere informatieGemeentevergadering 25 november 2015. Beroepingswerk? Doe mij maar gewoon een nieuwe dominee!
Gemeentevergadering 25 november 2015 Beroepingswerk? Doe mij maar gewoon een nieuwe dominee! Agenda 1. Inleiding over het beroepen 2. Gesprekken per wijk 3. Samenvatting en terugkoppeling Tijdslijn - 25
Nadere informatieWaarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen
week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de
Nadere informatieVuistregels voor vredestichters. Preek 1: Gods ene doel
Vuistregels voor vredestichters Preek 1: Gods ene doel Ik wil graag met u gaan lezen Romeinen 12:18. Het tweede gedeelte is uit Matheus 18. Het is een hoofdstuk wat gaat over omgaan met elkaar in gespannen
Nadere informatieStartavond pastorale bezoekers Pastoraat & geloofsgesprekken. DATUM: 28 oktober 2015 TIJDSTIP: 19.30 22.00 uur LOCATIE: GKV Haren, Ontmoetingskerk
Startavond pastorale bezoekers Pastoraat & geloofsgesprekken DATUM: 28 oktober 2015 TIJDSTIP: 19.30 22.00 uur LOCATIE: GKV Haren, Ontmoetingskerk Doelen startavond De PB en ouderling kunnen benoemen wat
Nadere informatieMét code voor 11 online video s!
Mét code voor 11 online video s! 5 Voorwoord Mijn eerste kennismaking met de bijbelstudies van Beth Moore was in 2006 in onze gemeente in Amerika. Mijn echtgenoot Mark had kort daarvoor zijn baan opgezegd
Nadere informatieWat is JATOV? Jatov wordt uitgegeven in vier delen. In ieder deel staat één woord centraal. De opbouw is als volgt: kennen. Bijbel te lezen.
JaTov 1 Inhoud Wat is Jatov? 5 Wat betekent Jatov? 6 Voor jou 8 1. Het doel 10 2. De Bijbel 16 3. Wat is zonde? 22 4. FF Checken 28 5. Redding 30 6. Geloof 36 7. Vergeving 42 8. FF Checken 48 9. Bidden
Nadere informatieTot een geloofsgesprek komen. I Ontmoeten
Tot een geloofsgesprek komen I Ontmoeten Het geloofsgesprek vindt plaats in een ontmoeting. Allerlei soorten ontmoetingen. Soms kort en eenmalig, soms met mensen met wie je meer omgaat. Bij de ontmoeting
Nadere informatieCursussen 2015-2016. Inschrijven. winterwerk 2015-2016. Waarom mee doen? Moet ik lid van de Hervormde gemeente Garderen zijn om mee te mogen doen?
Pagina 1 winterwerk 2015-2016 winterwerk 2015-2016 Waarom mee doen? Paulus schreef in de brief aan de Romeinen: Alles wat vroeger is geschreven, is geschreven om ons te onderwijzen, opdat wij door te volharden
Nadere informatieVanjezelfhouden.nl 1
1 Kan jij van jezelf houden? Dit ontwerp komt eigenlijk altijd weer ter sprake. Ik verbaas mij erover hoeveel mensen er zijn die dit lastig vinden om te implementeren in hun leven. Veel mensen willen graag
Nadere informatie4D organisatieontwikkeling & opleiding presenteert. Alumnidagen 2014. datum thema leiding
4D organisatieontwikkeling & opleiding presenteert Alumnidagen 2014 TGI-verdieping aan de hand van vijf thema s De alumnidagen zijn bedoeld voor iedereen die in de afgelopen jaren een TGI-basisopleiding
Nadere informatieWerkboek MEER KLANTEN OP JOUW MANIER! ANNEMIEKE TISSINK KRIJG MEER KLANTEN DOOR MARKETING IN TE ZETTEN OP EEN MANIER DIE BIJ JOU PAST
Werkboek MEER MANIER! ANNEMIEKE TISSINK KRIJG MEER DOOR MARKETING IN TE ZETTEN OP EEN MANIER DIE BIJ JOU PAST MANIER! Hoofdstuk 1 Nieuwe klanten nodig? Marketing is een vakgebied waar veel om te doen is.
Nadere informatieCURSUSMAP 4. Discipelen van Jezus. Dienend leiderschap. Kees de Vlieger. Een Kerygma cursus
CURSUSMAP 4 Discipelen van Jezus Dienend leiderschap Kees de Vlieger Een Kerygma cursus Copyright Stichting Kerygma Nederland Baron van Nagellstraat 9a 3781 AP Voorthuizen Tel. 0342-475048 Fax 0342-474826
Nadere informatieInhoud Inleiding Een nieuw beroep, een nieuwe opleiding Een nieuwe start bouwt voort op het voorgaande Relaties aangaan Omgaan met gevoelens
Inhoud Inleiding 9 1 Een nieuw beroep, een nieuwe opleiding 11 1.1 Het beroep Social Work 11 1.2 Beelden over leren mentale modellen 15 1.3 Competentiegericht leren 16 1.4 Een open leerhouding 17 1.5 Leren
Nadere informatieEvaluatieverslag mindfulnesstraining
marijke markus spaarnestraat 37 2314 tm leiden Evaluatieverslag mindfulnesstraining 06 29288479 marijke.markus@freeler.nl www.inzichtinzicht.nl kvk 28109401 btw NL 079.44.295.B01 postbank 4898261 14 oktober
Nadere informatieFAMILY SEMINAR ADULLAM MINISTRIES. ANDHRA PRADESH, INDIA 7th -9th April 2014 BIBLE TRAINERS. in samenwerking met
FAMILY SEMINAR ANDHRA PRADESH, INDIA 7th -9th April 2014 ADULLAM MINISTRIES in samenwerking met BIBLE TRAINERS Inleiding Een familie is een groep mensen die bestemd zijn om samen te leven, niet alleen
Nadere informatieLeer trefzeker beïnvloeden! www.learyacademy.nl
EA-Design EA-Design Leer trefzeker beïnvloeden! Welkom! Trefzeker beïnvloeden van communicatie met anderen leer je bij de Learyacademy. Lees over onze workshops, trainingen, ook online, opleidingen, boeken
Nadere informatieHet belangrijkste verhaal is eigenlijk een samenvatting van alles wat Hij gedaan heeft
Kunt u mij een (voor u) belangrijk verhaal over Jezus vertellen? Het belangrijkste verhaal is eigenlijk een samenvatting van alles wat Hij gedaan heeft Zijn twee belangrijkste geboden: Heb je God lief
Nadere informatieStap 6. Stap 6: Deel 1. Changes only take place through action Dalai Lama. Wat ga je doen?
Stap 6. Changes only take place through action Dalai Lama Wat ga je doen? Jullie hebben een ACTiePlan voor het experiment gemaakt. Dat betekent dat je een nieuwe rol en andere ACTies gaat uitproberen dan
Nadere informatieVerschillen in geloven. Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft. Mogelijkheden voor twee soorten bijeenkomsten
Verschillen in geloven Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft Verschillen in geloven is een themaboekje uit de serie Zijsprong. Deze serie hoort bij het bewaarmagazine Spring, opvoeden en geloven
Nadere informatiealle volken Er staat geschreven dat de Messias zal lijden en sterven, maar dat hij op de derde dag zal opstaan uit de dood,
Er staat geschreven dat de Messias zal lijden en sterven, maar dat hij op de derde dag zal opstaan uit de dood, alle volken en dat in zijn naam opgeroepen zullen worden om tot inkeer te komen. Lukas 24:46-48
Nadere informatieTraining Omgaan met Agressie en Geweld
Training Omgaan met Agressie en Geweld 2011 Inleiding In veel beroepen worden werknemers geconfronteerd met grensoverschrijdend gedrag, waaronder agressie. Agressie wordt door medewerkers over het algemeen
Nadere informatie1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule
Werkboek Inhoudsopgave: 1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule 2. Het H.A.R.T. model 2.1. H.A.R.T. staat voor: 2.1.1. Mijn verhaal over oprechte communicatie 2.1.1: Hoofd Gebruik de rest van deze
Nadere informatieQuickscan echtscheiding en de kerkelijke gemeente november 2012
Quickscan echtscheiding en de kerkelijke gemeente november 2012 opzet Hoe: op Facebook en via Twitter zijn door de EO verschillende oproepen gedaan om de quickscan in te vullen. Wanneer: 23 oktober- 19
Nadere informatieLeergang Authentiek Leiderschap
Begeleider: Willem Sarlemijn Adres: Jisperweg 53A 1464 NG Westbeemster Tel: 072 5020354 Thema s die in de modules aan de orde komen zijn:, Vitaliteit,,, Samen, Groei,,. Leergang Authentiek Leiderschap
Nadere informatieat maakt mij gelukkig? Wie wil ik worden?
Naam: Datum: at maakt mij gelukkig? Wie wil ik worden? W Evaluatie 1. Jezus heeft een droom van een wereld In de Bergrede noemt Jezus een aantal mensen op die bouwen aan het Rijk van God. Geef drie voorbeelden
Nadere informatieDE GROTE LERAREN ALS SPIEGEL VOOR ZELFREFLECTIE?.
DE GROTE LERAREN ALS SPIEGEL VOOR ZELFREFLECTIE?. Amersfoort, 21 augustus 2007 John van den Hout Geachte aanwezigen, Toen ik me voorbereidde om voor u dit verhaal te houden, was mijn eerste gedachte: Wat
Nadere informatieOpeningsgebeden INHOUD
Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus
Nadere informatieWaarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen
week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau B, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de
Nadere informatieLUPUS: HOE GA JE ER MEE OM? Workshop voor de Lupus Patiënten Groep op zaterdag 7 november 2009 door Ditta van Dijk, MSc.
LUPUS: HOE GA JE ER MEE OM? Workshop voor de Lupus Patiënten Groep op zaterdag 7 november 2009 door Ditta van Dijk, MSc. Twee thema s Ik, mijn ziekte en de buitenwereld Piekeren De oplossingsgerichte methode
Nadere informatie1) De ongelovige is blind gemaakt door Satan (2 Korintiërs 4:4).
BIJBELSTUDIES VOOR JONGE GELOVIGEN LES 4 Les 4 - Redding: Waarom is het voor ieder mens nodig om gered te worden? In deze bijbelstudies wordt gebruik gemaakt van de NBG-vertaling Dag 1 1) De ongelovige
Nadere informatie8 Stappen naar Succes
8 Stappen naar Succes Ik ga je een geheim vertellen; Al meer dan 4 jaar was ik zelfstandig Trainer en ik heb geworsteld en gezocht naar; Focus Mijn missie Wie is mijn doelgroep? Hoe kan ik een stabiel
Nadere informatieStartbijeenkomst met leidinggevenden. hand-out
Startbijeenkomst met leidinggevenden hand-out hand-out startbijeenkomst met leidinggevenden Wat houdt jongeren gaande én bezig? Kies twee of drie plaatjes die dat voor jou t best symboliseren 2 Basisbehoeften
Nadere informatieJaarthema NGK Dalfsen
Jaarthema NGK Dalfsen Seizoen 2015-2016 Breng ons samen Verbonden van hart tot hart Aanvaard elkaar daarom ter ere van God, zoals Christus u heeft aanvaard Romeinen 15 vers 7 Jaarthema 2015-2016: Leven
Nadere informatieADHD: je kunt t niet zien
➂ ADHD: je kunt t niet zien Je ziet het niet aan de buitenkant. Je kunt niet gelijk naar iemand kijken en zeggen: die heeft ADHD. Dat kan een voordeel zijn. Als iemand niet weet dat jij het hebt, dan kunnen
Nadere informatieHet Grote Interactiespel voor Kinderdagverblijven
Het Grote Interactiespel voor Kinderdagverblijven Ben je een betrokken leidinggevende, docent, trainer of coach die (aankomend) pedagogisch medewerkers wil stimuleren om de belangrijkste pedagogische vaardigheden
Nadere informatieleren omgaan met Diversiteit In je gemeente
Geloven kun je niet alleen! Stap 1 Jouw kijk op de wereld 15 min. Kijken in de spiegel naar jezelf Wat vind je van je eigen lichaam? Wat vind je mooi? Als je zou mogen kiezen, welk deel zou je dan weghalen?
Nadere informatieDe gelijkenis van het huis op de rots en op het zand.
De gelijkenis van het huis op de rots en op het zand. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel
Nadere informatie1 Korintiërs 12 : 27. dia 1
1 Korintiërs 12 : 27 kerk in deze (21 e ) eeuw een lastige combinatie? want juist in deze tijd hoor je veel mensen zeggen: ik geloof wel in God maar niet in de kerk kerk zijn lijkt niet meer van deze tijd
Nadere informatieOmgaan & Trainen met je hond Door: Jan van den Brand. (3 e druk) 2015, Jan van den Brand www.hondentraining adviescentrum.nl
Door: Jan van den Brand Inleiding Ik krijg veel vragen van hondeneigenaren. Veel van die vragen gaan over de omgang met en de training van de hond. Deze vragen spitsen zich dan vooral toe op: Watt is belangrijk
Nadere informatieDe Robijn Nieuwsbrief Januari 2008. Het wonder komt ongemerkt je geest binnen wanneer die even pas op de plaats maakt en stil is.
De Robijn Nieuwsbrief Januari 2008 Lieve mensen, Allereerst wens ik iedereen een vreugdevol nieuw jaar toe. Misschien begin je dit jaar met de beste voornemens, zoals altijd en heb je bewust gekeken naar
Nadere informatieJezus vertelt, dat God onze Vader is
Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.
Nadere informatieOrganisatie: Yvonne Roosen Uitvoering: Koekkoek en co vertegenwoordigd door:
Cursussen bij Dressuurstal (Website: www.cursustotaal.nl) Organisatie: Yvonne Roosen Uitvoering: Koekkoek en co vertegenwoordigd door: Nel Koekkoek, sportpsycholoog, GZ- psycholoog BIG Marie-José Hulsman
Nadere informatie,!7IJ0I6-abbcbg! Zo ben jij! jij! Willem de Vink. tiener BIJBEL
Willem de Vink Wie ben jij? Mag de belangrijkste persoon die er bestaat dat zeggen? God de Vader ziet in jou zijn kind. Hij zegt dat jij net zo mooi, waardevol en geliefd bent als Jezus. Wow, zo ben jij!
Nadere informatieVertrouwelijk INDIVIDUEEL RAPPORT Anneke Onderwijs 9-10-2013
Vertrouwelijk INDIVIDUEEL RAPPORT Anneke Onderwijs 9-10-2013 Beste Anneke, Dit rapport geeft een totaaloverzicht van jouw energie- en stressbronnen op organisatie- en functieniveau. De antwoorden die jij
Nadere informatieKennismakingsvragen:
Kennismakingsvragen: 1. Als je op een onbewoond eiland belandde, welke 3 dingen zou je dan in ieder geval bij je willen hebben? 2. Wat is je vroegste jeugdherinnering? 3. Wat heeft je doen besluiten om
Nadere informatieGeestelijke zorg thuis
Informatiebrochure Geestelijke zorg thuis als je niet meer beter wordt Pastorale hulp binnen Palliatieve zorg Informatief Hartelijk dank dat u deze informatiebrochure wilt lezen. Misschien leest u het
Nadere informatieNationaliteit. Burgerlijkestaat: ongehuwd verloofd getrouwd gescheiden weduwe/weduwnaar hertrouwd getrouwd maar uit elkaar gegaan
AANMELDINGSFORMULIER STUDENT en aanvangsdatum van de school Vertrouwelijk OPERATION YEAR DTS 2015 DORDRECHT PERSOONLIJKE GEGEVENS Postadres Achternaam Voornamen Woonadres (thuis) (werk) Mobiele telefoon
Nadere informatieVredestichten in de kerk en thuis. Voorstellen& Verwachtingen. Programma. Vrede stichten in de kerk. Twee vormen van onvrede.
Vredestichten in de kerk en thuis Gemeenteconferentie Houten 15 januari 2011 Voorstellen& Verwachtingen Waaromwilt u ditnietmissen? Karin Somhorst (06-24711086) Peter van Genderen(06-22043903) 1 Programma
Nadere informatieSystemisch werken voor onderwijsprofessionals
Systemisch werken voor onderwijsprofessionals Ze tje n o d ig? Nie u we in zich ten in je zelf? Waard e to evo e ge n aan gro ep sp ro ce ssen? Sy ste m isch werke n vo or o n d e rwijsp ro fe ssio n als
Nadere informatieDe eerste liefde van God
De eerste liefde van God Trouwpreek over 1 Johannes 3:16 (ds. Jos Douma) gehouden in de trouwdienst van Jeroen en Marjoke Wij hebben Gods liefde, die in ons is, leren kennen en vertrouwen daarop. God is
Nadere informatieLEIDERSCHAPSTRAINING 2010
LEIDERSCHAPSTRAINING 2010 Voorwoord Politiek heeft veel te maken met goed leiderschap: mensen volgen dan het voorbeeld van hun leider. Martin Luther King, Majoor Bosshardt en Koning David zijn voor mij
Nadere informatie21 Niveaus van interveniëren in groepen 22
21 Niveaus van interveniëren in groepen 22 ASPECTEN VAN COMMUNICATIE IN GROEPEN In iedere relatie en in elk relatienetwerk waar mensen net elkaar communiceren zijn er vier aspecten te onderscheiden. De
Nadere informatieVoor de dienst: "Laat Het Zien" van Reni en Elisa Welkom Lied 216 ( Morning has broken ) Bemoediging en groet Gebed Lied 780 (naar Psalm 139) Psalm 23
Voor de dienst: "Laat Het Zien" van Reni en Elisa Welkom Lied 216 ( Morning has broken ) Bemoediging en groet Gebed Lied 780 (naar Psalm 139) Psalm 23 1 Een psalm van David. De HEER is mijn herder, het
Nadere informatieAfgesproken verdeling van de boeken over de groepen
DE KANJERTRAINING. Op de Jozefschool wordt er in alle groepen kanjertraining gegeven. Alle leerkrachten zijn gecertificeerd. Doel van de Kanjertraining? Deze werkwijze biedt lln. kapstokken aan om beter
Nadere informatieBen jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!
Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw
Nadere informatieDoel van Bijbelstudie
Bijbelstudie Hebreeën 4:12 Want het woord Gods is levend en krachtig en scherper dan enig tweesnijdend zwaard en het dringt door, zó diep, dat het vaneen scheidt ziel en geest, gewrichten en merg, en het
Nadere informatieProductcatalogus AIRO Visie
Productcatalogus AIRO Visie Onderwijs Agogiek Inspireren Reflecteren Ontwikkelen Meer info? 0642083525 1 www.airovisie.nl Indeling Inleiding..pagina 3 Team training.. pagina 4 Groepsondersteuning...pagina
Nadere informatieVoor iedereen die een gelukkig en succesvol leven niet aan het toeval wil overlaten
Voor iedereen die een gelukkig en succesvol leven niet aan het toeval wil overlaten Anderen over het werk van David en Arjan: Met hun boek en hun seminars maken De Kock en Vergeer heel Nederland gelukkig.
Nadere informatieHet Grote Interactiespel voor Kinderdagverblijven
Het Grote Interactiespel voor Kinderdagverblijven Ben je een betrokken leidinggevende, docent, trainer of coach die (aankomend) pedagogisch medewerkers wil stimuleren om de belangrijkste pedagogische vaardigheden
Nadere informatieHeilig Jaar van Barmhartigheid
Heilig Jaar van Barmhartigheid van 8 december 2015 tot 20 november 2016 Paus Franciscus heeft alle mensen van de hele wereld uitgenodigd voor een heilig Jaar van Barmhartigheid. Dit hele jaar is er extra
Nadere informatieEffectmeting onder leerlingen en leraren 2014-2015
Effectmeting onder leerlingen en leraren 2014-2015 Gegevens meting leraren Respons : 45 leraren, 21 mannen & 24 vrouwen Scholen : Blariacum College (Venlo) Summa College (Eindhoven) Vakcollege Tilburg
Nadere informatieBoventallig? Pech. Of toch niet?
Boventallig? Pech. Of toch niet? Op pad met onze Wandelcoach Tineke Franssen Harriët (37, foto) werkt drie jaar bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Eerst als projectleider ICT. Maar de verantwoordelijkheid
Nadere informatieGemeente van onze Here Jezus Christus,
Gemeente van onze Here Jezus Christus, Echt gelukkig! Dat is het thema waar we vanochtend over na gaan denken. En misschien denkt u wel: Wat heeft dat thema nu met deze tekst te maken, Die gaat toch over
Nadere informatieZondag 19 januari 2014. Viering in de Week van Gebed. voor de eenheid van de christenen. Paulusgemeenschap en. Protestantse Gemeente de Eshof
Zondag 19 januari 2014 Viering in de Week van Gebed voor de eenheid van de christenen Paulusgemeenschap en Protestantse Gemeente de Eshof Hoevelaken Thema: Is Christus dan verdeeld? (1 Kor. 1,13) 1 / 7
Nadere informatieVolgens mij is Jezus op deze manier de weg. Daarover gaat de preek.
Lezen: Johannes 13:1-14:6 Tekst: Johannes 14:6 Jongens en meisjes, Jezus zegt: ik ben de weg. En ik heb na zitten denken. Als Jezus een weg is, wat voor weg is hij dan? Ik heb vier plaatjes van wegen.
Nadere informatieNaam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel
Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel Willibrord Willibrord werd geboren als zoon van pas bekeerde ouders en werd als zevenjarige jongen door zijn vader Wilgis toevertrouwd aan het klooster van Ripon nabij
Nadere informatieBeleidsplan Diaconie NGK De Pelgrim. Augustus 2016
Beleidsplan Diaconie NGK De Pelgrim Augustus 2016 Diaconaal beleidsplan NGK De Pelgrim Waar staat de diaconie voor? Als we het bevestigingsformulier erbij halen, dan begint het met de dienst der barmhartigheid.
Nadere informatieJohannes 3,3-8 - Zoek elkaars hart, zoek echt geestelijk leven
Johannes 3,3-8 - Zoek elkaars hart, zoek echt geestelijk leven Liturgie Voorzang Gez 121,1.2.3 Stil gebed Votum / groet Zingen Gez 121,4.7.9 Wet Zingen: Ps 96,1.4 Gebed Schriftlezing: - Joh 2,23-3,21 -
Nadere informatieHet gedragmodel. 1. Inleiding
Het gedragmodel 1. Inleiding Het gedragmodel is een NLP-techiek, ontwikkeld door Peter Dalmeijer (zie www.vidarte.nl) en Paul Lenferink. Het model leert ons feedback te geven waarbij we anderen op hun
Nadere informatieCURSUSMAP 4 (NBG) Discipelen van Jezus. Dienend leiderschap. Kees de Vlieger. Een Kerygma cursus
CURSUSMAP 4 (NBG) Discipelen van Jezus Dienend leiderschap Kees de Vlieger Een Kerygma cursus Copyright Stichting Kerygma Nederland Kerkstraat 24-3 3781 GB Voorthuizen Tel. 0342-475048 E-mail: kerygma@kerygma.nl
Nadere informatieONDERNEMEN IS VOOR HELDEN
ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN EXCLUSIEF PROGRAMMA OVERZICHT 2016 LEF IN ACTIE Ontdek waarom het zo moeilijk is je hart te volgen en heb het lef dit toch te doen! De achtergrond van het programma Jij weet dat
Nadere informatie