DE SCHOOL VAN DE ONGELIJKHEID. Nico Hirtt Ides Nicaise Dirk De Zutter

Transcriptie

1 DE SCHOOL VAN DE ONGELIJKHEID Nico Hirtt Ides Nicaise Dirk De Zutter

2 België kampioen!...in ongelijke kansen

3 Gemiddelde prestaties in wiskunde (PISA 2006) Finlande Vlaamse Gemeenschap Pays-Bas Belgique Danemark Islande Autriche Allemagne Suède Irlande France Royaume-Uni Norvège Communauté française Espagne Portugal Italie

4 Spreiding van de PISA-punten in wiskundevaardigheden frekwentie (per 50-punten interval) België Vlaamse G. Franse G prestaties in wiskunde

5 Spreiding van de PISA-punten in wiskundevaardigheden frekwentie (per 50-punten interval) Vlaamse G. Rijkste 25% Armste 25% prestaties in wiskunde

6 6

7 Schoolse vertraging in het lager onderwijs lj 1 lj <= Lager onderwijs Lager secundair Hoger secundair Hoger onderwijs Jongens 7 Meisjes Z-Europa, Maghreb,... Tweeoudergezin

8 Figuur 7. PISA-punten in wiskundevaardigheden op 15 jaar volgens socio-economische decielen Decielen

9 Figuur 5. Schoolachterstand op 15 jaar (%) volgens socio-economische decielen jaar 2 jaar of meer

10 Verschil in resultaten wiskunde tussen uiterste SEC kwartielen Belgique (comm. fr) Allemagne Royaume-Uni België (Vlaamse gem.) France Pays-Bas Autriche Portugal Grèce Danemark Irlande Espagne Pologne Suède Italie Norvège Finlande

11 Kansverhouding tussen een rijkere en een armere leerling op betere wiskunderesultaten

12 We zijn kampioen... Omdat we meer allochtonen hebben?

13 Prestatiekloof autochtone - allochtone leerlingen Wiskunde (PISA 2003) De Meyer e.a. (2005) -- autochtoon eerste generatie all. tweede generatie all.

14 Leesvaardigheid volgens soc-eco status en taal Résultaten in leesvaardigheid (PISA 2003) Nederlands Vreemde taal Escs index

15 Interdeciel verschil in wiskunde, met of zonder allochtonen Vlaamse G. 170 Met allochtonen Frankrijk 141 Finland 94 Vlaamse G. 157 Zonder allochtonen Frankrijk 135 Finland

16 Een goed georganiseerde... segregatie

17 Ongelijke scholen Tussenschoolse variantie (in % van de gemmidelde OESO-variantie) Sweden Finland Norway Spain Ireland Denmark United Kingdom Portugal Italy Greece Austria Germany Belgium

18 Sociale segregatie en ongelijkheid tussen scholen Vlaamse Gemeenschap Finland gemiddelde wiskunde-scores gemiddelde wiskunde-scores gemiddelde socio-economische status gemiddelde socio-economische status Source: Pisa 2003, Calculs propres N. Hirtt

19 Vlaamse gemeenschap Communauté française

20 Onderwijs als quasimarkt Markt Vrijheid van onderwijs (aanbod) Vrije schoolkeuze (voor de ouders/studenten) Subsidie per leerling (verkoop => inkomen) Concurrentie Quasi... De overheid betaalt

21 Waarom koos je deze school? BEL NL GER ESP POR FRA UK IRL DNK SWE FIN NOR 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Nabijheid Kwaliteit, traditie, godsdienst

22 Percentage leerlingen (15 j) in het openbaar (officieel) onderwijs NLD BEL GBR ESP FRA DNK AUT GRC ITA DEU PRT SWE FIN NOR IRL

23 Figure B5. Liberté des parents de choisir une école dans l enseignement public. Année scolaire 2002/2003. Secondaire inférieur Les élèves se voient attribuer une école (changement uniquement sur dérogation spéciale) Les élèves se voient attribuer une école, mais les parents peuvent demander un changement les parents choisissent une école mais les autorités peuvent intervenir si la capacité d accueil est dépassée les parents choisissent une école sans que les autorités interviennent pour réguler le nombre d élèves

24 «Hoeveel belang wordt er gehecht aan volgende factoren bij het toelaten van leerlingen in uw school?» Prioriteit of absolute eis In acht genomen Niet in acht genomen Vroegere resultaten 32% 33% 34% Aanvaarden godsdienst school 28% 15% 56% Broer of zus in school 6% 10% 84% Woonplaats 1% 4% 95% (PISA 2006 calculs propres)

25 Residentiële segregatie Sociaal bepaalde verwachtingen & kennis ond. markt Selectie instroom op sociale/etnische grond Sociale segregatie Ongelijke prestaties Sociale affiniteit in de schoolkeuze Omkadering Motivatie Taal Socio-culturele verhouding tot kennis... Recrutering leerkrachten Selectie instroom volgens prestaties

26 Vrije schoolkeuze en sociale ongelijkheid Sociale determinatie van de uitslagen in wiskunde (PISA 2003) PRT DEU GBR FRA DNK AUT IRL GRC SWE NOR ITA ESP FIN NLD BEL R 2 = 47,3% Index van vrije schoolkeuze

27 Structuren Finland België

28 Studieoriëntering naar socio-economisch deciel

29 Vroegtijdige selectie en sociale ongelijkheid Sociale determinatie van de uitslagen in wiskunde (PISA 2003) DEU AUT R 2 = 34,0 % BEL NLD FRA ITA IRL GRC PRT GBR DNK SWE NOR ESP FIN Ouderdom van de eerste oriëntering

30 Eenheidsschool en sociale ongelijkeid Sociale determinatie van de uitslagen in wiskunde (PISA 2003) BEL DEU NLD AUT R 2 = 65,8% GBR FRA DNK IRL GRC SWE NOR ESP ITA FIN PRT Gecombineerde index voor eenheidsstructuur

31 Voorstellen

32 De marktwerking inperken Betere controle op inschrijvingen Positieve discriminatie (werkingstoelagen en omkadering) Genormaliseerde evaluatie van scholen en leerlingen Minimum quota kansarme leerlingen Gecentraliseerd beheer van vrije keuze ( bassins scolaires ) Niet-dwingende toewijzing volgens sociale criteria Fusie onderwijsnetten Afschaffing vrije keuze ( carte scolaire )

33 Comprehensief onderwijs Gezamenlijk curriculum tot 14 of 16 jaar Extra-middelen in eerste jaren basis-onderwijs Extra-ondersteuning zwakkere leerlingen Brede vorming : theoretische en technische vaardigheden Open school en aktieve pedagogie

34