Datum van inontvangstneming : 07/07/2016

Transcriptie

1 Datum van inontvangstneming : 07/07/2016

2 Samenvatting C-297/16-1 Zaak C-297/16 Samenvatting van het verzoek om een prejudiciële beslissing overeenkomstig artikel 98, lid 1, van het Reglement voor de procesvoering van het Hof van Justitie Datum van indiening: 25 mei 2016 Verwijzende rechter: Curtea de Apel Bucureşti (Roemenië) Datum van de verwijzingsbeslissing: 1 maart 2016 Verzoekende partij: Verwerende partij: Colegiul Medicilor Veterinari din România Autoritatea Națională Sanitară Veterinară și pentru Siguranța Alimentelor Andere partij in de procedure: Asociaţia Naţională a Distribuitorilor de Produse de Uz Veterinar din România Voorwerp van het hoofdgeding Bestuursrechtelijke vordering inzake belastingen tot nietigverklaring van een bestuurshandeling Voorwerp en rechtsgrondslag van het prejudiciële verzoek Vragen inzake de verenigbaarheid met het Unierecht van een nationale regeling die voorziet in een exclusiviteit ten voordele van de dierenarts voor de verkoop van bepaalde substanties, waarbij die exclusiviteit ook geldt voor de entiteiten via welke de verkoop van die substanties plaatsvindt NL

3 SAMENVATTING VAN HET VERZOEK OM EEN PREJUDICIËLE BESLISSING ZAAK C-297/16 Rechtsgrondslag: artikel 267 VWEU Prejudiciële vragen 1. Staat het Unierecht in de weg aan een nationale regeling die voorziet in een exclusief recht voor dierenartsen op de detailverkoop en het gebruik van biologische producten, anti-parasitaire middelen voor speciaal gebruik en geneesmiddelen voor diergeneeskundig gebruik? 2. Indien een dergelijk exclusief recht in overeenstemming is met het Unierecht, staat het Unierecht er dan aan in de weg dat een dergelijk exclusief recht ook betrekking heeft op de structuren via welke die verkoop plaatsvindt, in die zin dat die structuren voornamelijk of uitsluitend in handen van één of meerdere dierenartsen zijn? Aangevoerde bepalingen van Unierecht De artikelen 15, lid 3, en 25 van richtlijn 2006/123/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 betreffende diensten op de interne markt; de artikelen 67 en 69 van richtlijn 2001/82/EG van het Europees Parlement en de Raad van 6 november 2001 tot vaststelling van een communautair wetboek betreffende geneesmiddelen voor diergeneeskundig gebruik; artikel 6 VEU en artikel 106 VWEU; de artikelen 16, 17, 20, 21 en 52 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie. Aangevoerde bepalingen van nationaal recht Legea nr. 160/1998 pentru organizarea şi exercitarea profesiunii de medic veterinar, republicată (wet nr. 160/1998 betreffende de organisatie en de uitoefening van het beroep van dierenarts, opnieuw gepubliceerd) artikel 1, leden 1 en 3 (1) Het beroep van dierenarts is een vrij en onafhankelijk beroep, met een autonome, gereglementeerde organisatie. Het wordt georganiseerd en uitgeoefend op basis van het autonomiebeginsel, binnen het kader van de beroepsorde die door de Colegiul Medicilor Veterinari (orde van dierenartsen) wordt vertegenwoordigd. [...] (3) De diergeneeskunde is een medische wetenschap die het welzijn en de bescherming van de dieren waarborgt en bijdraagt tot de bescherming van de volksgezondheid en het milieu. artikel 2 2

4 CMVRO (1) Het beroep van dierenarts wordt in Roemenië uitgeoefend door om het even welke persoon, die Roemeens staatsburger is, die houder is van een diploma door de wet gelijkgesteld met dat van dierenarts, en door staatsburgers van de lidstaten van de Europese Unie, de Europese Economische Ruimte en door Zwitserse staatsburgers die houders zijn van een diploma van dierenarts, van certificaten of andere akten die een dergelijke wettelijk voorziene scholing attesteren, afgegeven door een onderwijsinstelling van die staten. (2) Het beroep van dierenarts kan in Roemenië ook worden uitgeoefend door staatsburgers van de lidstaten van de Europese Unie, de Europese Economische Ruimte en door Zwitserse staatsburgers die houders zijn van diploma s, certificaten of andere akten die de scholing als dierenarts attesteren, afgegeven door hogeronderwijsinstellingen voor diergeneeskunde van derde landen, erkend in een lidstaat van de Europese Unie. (3) Het beroep van dierenarts kan in Roemenië ook worden uitgeoefend door staatsburgers van derde staten, de lidstaten van de Europese Unie, de Europese Economische Ruimte en door Zwitserse staatsburgers die houders zijn van diploma s, certificaten of andere akten, afgegeven door onderwijsinstellingen voor diergeneeskunde van derde staten die een dergelijke scholing attesteren, door de wet gelijkgesteld. (4) Het is de orde van dierenartsen die de diploma s, certificaten en andere akten die de hoedanigheid van dierenarts attesteren, professioneel erkent. (5) Dierenartsen die Roemeense staatsburgers zijn en in het buitenland verblijven, alsmede dierenartsen die staatsburgers van de lidstaten van de Europese Unie zijn, van de Europese Economische Ruimte en Zwitserse staatsburgers die het beroep van dierenarts in Roemenië uitoefenen, hebben dezelfde rechten en plichten betreffende de uitoefening van dat beroep als de dierenartsen die lid zijn van de orde van dierenartsen. artikel 4 Het beroep van dierenarts heeft exclusieve rechten voor de volgende bevoegdheidsdomeinen: [...] i) de detailverkoop en het gebruik van biologische producten, anti-parasitaire middelen voor speciaal gebruik en geneesmiddelen voor diergeneeskundig gebruik; j) diergeneeskundig advies en onderzoek 3

5 SAMENVATTING VAN HET VERZOEK OM EEN PREJUDICIËLE BESLISSING ZAAK C-297/16 artikel 8 (1) De orde van dierenartsen wordt opgericht als niet-gouvernementele, apolitieke, autonome beroepsorganisatie die geen winst nastreeft. Zij heeft rechtspersoonlijkheid. (2) De orde van dierenartsen vertegenwoordigt de belangen en beschermt de beroepsrechten van haar leden. [...] artikel 9 (1) De orde van dierenartsen oefent de volgende functies uit: a) zij geeft raadgevend advies over ontwerpen van regelgevende handelingen, verordeningen en regels betreffende de uitoefening van het beroep in alle sectoren van de specifieke activiteit van de diergeneeskunde, overeenkomstig de geldende wetgeving; b) zij stelt de deontologische code voor dierenartsen, het reglement van de organisatie en werking van de orde van dierenartsen en het statuut van de dierenarts op, waarvan de bepalingen bindend zijn bij de uitoefening van het beroep van dierenarts; [...] artikel 26, lid 1 De volgende activiteiten worden verricht bij de uitoefening van het beroep van dierenarts: [...] de productie en de verkoop van anti-parasitaire geneesmiddelen, geneesmiddelen voor diergeneeskundig gebruik alsook apparaten en toestellen voor diergeneeskundig gebruik [...] artikel 27, lid 1 Dierenartsen die gemachtigd zijn om het beroep uit te oefenen, kunnen hun activiteiten autonoom verrichten, als natuurlijke persoon of als rechtspersoon. [...] artikel 28, lid 1 Bij de uitoefening van zijn beroep werkt en organiseert een gemachtigde dierenarts zich in het kader van: a) een dierenartspraktijk, met een van de volgende vormen: 1. dierenartspraktijk; 4

6 CMVRO 2. geassocieerde dierenartspraktijken; b) vennootschappen geregeld door de Legea societăţilor nr. 31/1990 (vennootschapswet), opnieuw gepubliceerd, met opeenvolgende wijzigingen en aanvullingen, met diergeneeskunde als voornaamste activiteit. artikel 29 (1) Een dierenartspraktijk is een entiteit zonder rechtspersoonlijkheid die diergeneeskunde verricht. [...] (3) Individuele dierenartspraktijken kunnen zich associëren en geassocieerde dierenartspraktijken oprichten teneinde de activiteit samen uit te oefenen. [...] artikel 31 De dierenartspraktijken met rechtspersoonlijkheid, opgericht overeenkomstig wet nr. 31/1990, opnieuw gepubliceerd, met opeenvolgende wijzigingen en aanvullingen, moeten aan de volgende voorwaarden voldoen: a) diergeneeskunde als voornaamste activiteit hebben; b) ingeschreven zijn in het enig register van dierenartspraktijken. artikel 32, lid 2 De orde van dierenartsen houdt het enig register van dierenartspraktijken bij. artikel 37 (1) Geneesmiddelen en anti-parasitaire middelen voor diergeneeskundig gebruik worden enkel verkocht in de wettelijke toegestane veterinaire opslagplaatsen, apotheekpunten en apotheken. (2) Biologische producten voor diergeneeskundig gebruik worden enkel verkocht in de toegestane veterinaire opslagplaatsen en worden enkel gebruikt door dierenartsen, gemachtigde natuurlijke- of rechtspersonen, in het kader van een veterinaire behandeling. Het statuut van de dierenarts, goedgekeurd door de orde van dierenartsen bij besluit nr. 3/2013 artikel 37: (1) Bij de detailverkoop van geneesmiddelen voor diergeneeskundig gebruik zijn gemachtigde dierenartsen uitsluitend als rechtspersonen georganiseerd, 5

7 SAMENVATTING VAN HET VERZOEK OM EEN PREJUDICIËLE BESLISSING ZAAK C-297/16 overeenkomstig de voorwaarden van wet nr. 160/1998, opnieuw gepubliceerd, met opeenvolgende wijzigingen, en verrichten zij hun werkzaamheden in de volgende toegestane veterinaire entiteiten: a) veterinaire apotheekpunten; b) veterinaire apotheken. (2) Bij de productie, de opslag en de verdeling van diergeneesmiddelen zijn gemachtigde dierenartsen uitsluitend als rechtspersonen georganiseerd, overeenkomstig de voorwaarden van wet nr. 160/1998, opnieuw gepubliceerd, met opeenvolgende wijzigingen, en verrichten zij hun werkzaamheden in de volgende toegestane veterinaire entiteiten: a) veterinaire farmaceutische opslagplaatsen; b) entiteiten voor de productie van geneesmiddelen voor diergeneeskundig gebruik. (3) Dierenartsen die staatsburgers zijn van de lidstaten van de Europese Unie, de Europese Economische Ruimte en van de Zwitserse Bondsstaat en die houders zijn van diploma s, certificaten of andere akten afgegeven door veterinaire onderwijsinstellingen van die staten of derde staten die de scholing als dierenarts attesteren, door de wet daarmee gelijkgesteld, kunnen aandeelhouder zijn van de veterinaire entiteiten, zonder verplichting om lid te zijn van de orde van dierenartsen en gemachtigd te zijn om het beroep uit te oefenen (...) artikel 38 (1) Geneesmiddelen en anti-parasitaire middelen voor diergeneeskundig gebruik worden overeenkomstig de wettelijke voorwaarden enkel verkocht in de veterinaire opslagplaatsen, apotheekpunten en apotheken, die over een veterinaire toestemming beschikken. (...) (3) Geneesmiddelen en anti-parasitaire middelen voor diergeneeskundig gebruik alsook biologische producten voor diergeneeskundig gebruik worden uitsluitend gebruikt en toegediend door dierenartsen die eigenaar of werknemer zijn van dierenartspraktijken die bijstand of advies verlenen [...] artikel 39 Het attest voor de uitoefening van het beroep van dierenarts [...] is een door het uitvoerend bureau van de districtsraad of de gemeente Boekarest afgegeven document, op verzoek van de dierenartsen, teneinde de machtiging te verkrijgen om het beroep van dierenarts uit te oefenen in een dierenartsenpraktijk en in veterinaire apotheken die aan detailverkoop van diergeneesmiddelen doen. De Norma sanitară veterinară (regeling voor diergeneeskunde) betreffende de voorwaarden voor de organisatie en de werking van veterinaire apotheken alsook de inschrijvingsprocedure voor diergeneeskunde/toestemming voor diergeneeskunde van de apotheken en de activiteiten in de sector van de 6

8 CMVRO veterinaire apotheken, goedgekeurd bij omzendbrief nr. 83/2014 van de Autoritatea Națională Sanitară Veterinară și pentru Siguranța Alimentelor (nationale autoriteit voor de diergeneeskunde en de voedselveiligheid) voor de goedkeuring van de regeling voor diergeneeskunde betreffende de voorwaarden voor de organisatie en het beheer van veterinaire apotheken, en de inschrijvingsprocedure voor diergeneeskunde/toestemming voor diergeneeskunde van de apotheken en de activiteiten in de sector van de veterinaire apotheken artikel 11: Het gespecialiseerde personeel van de veterinaire apotheek bestaat uit a) personeel met een vorming in het hoger gespecialiseerd onderwijs dierenarts; b) personeel met een vorming in het secundair gespecialiseerd onderwijs op het gebied van diergeneeskunde, geneeskunde, farmacie, chemie, biologie; c) administratief personeel. Artikel 12 [...] (2) Het beheer van een veterinaire apotheek veronderstelt de aanwezigheid van een dierenarts die houder is van een attest voor de uitoefening van het beroep, afgegeven door de orde van dierenartsen. (3) Het in de handel brengen van diergeneesmiddelen van de veterinaire apotheek gebeurt enkel in de detailhandel, door het personeel als bedoeld in artikel 11, onder a) en b). artikel 24 In de veterinaire apotheekpunten worden enkel diergeneesmiddelen die geen voorschrift vereisen, andere producten voor diergeneeskundig gebruik alsook voeding en accessoires voor dieren verkocht. artikel 43 Om de veterinaire toestemming te verkrijgen voor de exploitatie van een veterinaire apotheek, moet de juridische vertegenwoordiger van de apotheek bij de bevoegde nationale autoriteit voor diergeneeskunde en voedselveiligheid een dossier indienen, dat de volgende documenten bevat: [...] j) een kopie van het certificaat van inschrijving in het eenheidsregister van de dierenartspraktijken met of zonder rechtspersoonlijkheid. artikel 51: Om de veterinaire toestemming te verkrijgen voor de exploitatie van een veterinair apotheekpunt, moet de juridische vertegenwoordiger van het 7

9 SAMENVATTING VAN HET VERZOEK OM EEN PREJUDICIËLE BESLISSING ZAAK C-297/16 apotheekpunt bij de bevoegde nationale autoriteit voor diergeneeskunde en voedselveiligheid een dossier indienen, dat de volgende documenten bevat: [...] g) een kopie van het certificaat van inschrijving in het eenheidsregister van de dierenartspraktijken met of zonder rechtspersoonlijkheid. Bij omzendbrief nr. 31/2015 van de Autoritatea Națională Sanitară Veterinară și pentru Siguranța Alimentelor (nationale autoriteit voor de diergeneeskunde en de voedselveiligheid; hierna: ANSVSA ) zijn artikel 43, onder j), en artikel 51, onder g), van de regeling voor de diergeneeskunde ingetrokken. Korte uiteenzetting van de feiten en de procedure in het hoofdgeding De ANSVSA heeft in 2014 omzendbrief nr. 83/2014 vastgesteld. Volgend op de vaststelling van omzendbrief nr. 83/2014 heeft de Consiliul Concurenţei (raad voor de mededinging) de ANSVSA geïnformeerd betreffende een mogelijke beperking van de mededinging op de markt van de detailverkoop van veterinaire producten via veterinaire apotheken, voortvloeiend uit de bepalingen van artikel 43, onder j), van de regeling voor diergeneeskunde. Begin 2015 heeft de ANSVSA omzendbrief nr. 83/2014 gewijzigd bij omzendbrief nr. 31/2015, waarbij artikel 43, onder j), en artikel 51, onder g), van de regeling voor diergeneeskunde zijn ingetrokken. Verzoeker, de Colegiul Medicilor Veterinari din România (orde van dierenartsen van Roemenië; hierna: CMVR ) heeft verweerster, de ANSVSA, gedagvaard en nietigverklaring van de omzendbrief nr. 31/2015 van de ANSVSA gevorderd. Verweerster heeft een tegenvordering ingesteld tot verwerping van de vordering en daarbij de wettigheid van omzendbrief nr. 31/2015 aangevoerd. De Asociaţia Naţională a Distribuitorilor de Produse de Uz Veterinar din România (nationale vereniging van verdelers van producten voor diergeneeskundig gebruik van Roemenië; hierna: ANDPUVR ) heeft een verzoek ingediend tot interventie aan de zijde van de ANSVSA, dat door de Curtea de Apel Bucureşti (hof van beroep Boekarest, Roemenië) is toegewezen. Voornaamste argumenten van de partijen in het hoofdgeding Verzoeker heeft in de motivering van het verzoek tot nietigverklaring van omzendbrief nr. 31/2015 van de ANSVSA aangevoerd dat die eenzijdige regelgevende bestuurshandeling in strijd met de bepalingen betreffende de deelname aan de vaststelling van regelgevende handelingen, is vastgesteld, en dat de bestreden handeling zonder het niet-bindende advies van de CMVR en het 8

10 CMVRO bindende advies van de Ministrului Afacerilor Externe (minister van Buitenlandse Zaken; hierna: MAE ) is vastgesteld. Verzoeker heeft bovendien aangevoerd dat de bestreden bepalingen in strijd zijn met de bepalingen van wet nr. 160/1998. De CMVR heeft in die zin artikel 4, onder i), van wet nr. 160/1998 aangevoerd. Verzoeker heeft aangetoond dat bij de voornoemde regeling, de daadwerkelijke exclusiviteit bij de detailverkoop van geneesmiddelen voor diergeneeskundig gebruik het beslissingsrecht van de dierenarts vereist, hetgeen niet het geval is wanneer de dierenarts enkel vennoot is met een minderheidsparticipatie. Betreffende de commerciële vennootschappen die vereisen dat een inschrijving/toestemming wordt verkregen voor veterinaire apotheken en apotheekpunten, is er immers sprake van een participatie die uitsluitend of minstens uit een daadwerkelijke meerderheid van dierenartsen moet bestaan die gemachtigd zijn om het beroep uit te oefenen. Vervolgens heeft de CMVR aangetoond dat een Satuut van de dierenarts, dat door de CMVR is vastgesteld, in de Monitorul Oficial nr. 676/ is gepubliceerd, waarin de vereiste exclusiviteit voor de inschrijving van de veterinaire apotheken en apotheekpunten is bepaald, terwijl artikel 1, onder m), van het statuut junctis de artikelen 43, onder j), en 51, onder g), van de regeling voor de dierenarts preciseert dat in het eenheidsregister van dierenartspraktijken enkel de apotheken en de apotheekpunten kunnen worden ingeschreven die uitsluitend in het bezit van dierenartsen zijn. Aangezien verzoeker de inschrijvingen bijhoudt en derhalve de situatie van de dierenartsen in Roemenië het best kent, heeft hij de instrumenten gekregen om de naleving van de exclusiviteitsvoorwaarden van artikel 4, letter i), van wet nr. 160/1998 te waarborgen. Verzoeker voert aan dat de bepalingen van omzendbrief nr. 31/22015 het tegengestelde gevolg hebben gehad, en de CMVR ervan hebben weerhouden om een efficiënte bescherming van de dierenartsen te bewerkstelligen, afbreuk hebben gedaan aan het beginsel van exclusiviteit voor de verkoop van substanties in de geneeskunde en in strijd waren met de verplichtingen voorzien in het voormelde statuut. Hoewel de exclusiviteitsvereiste is blijven gelden op basis artikel 4, onder i), van wet nr. 160/1998 en artikel 4 van de regeling voor de diergeneeskunde, is zij niet daadwerkelijk nageleefd, aangezien de bevoegde veterinaire autoriteiten dergelijke vergunningen hebben afgegeven aan vennootschappen waarin de dierenarts niet alleen niet exclusief in het bezit is van de aandelen, maar zelfs geen meerderheidsaandeelhouder is. Verweerster heeft aangetoond dat de betrokken aspecten, die door omzendbrief nr. 83/2014 worden geregeld, betreffende een mogelijke beperking van de organisatie en de uitoefening van het beroep van dierenarts [aan] de MAE zijn voorgelegd, die bij advies van 23 april 2014, gegeven in het kader van de procedure tot vaststelling van omzendbrief nr. 83/2014, stelt dat het ontwerp van omzendbrief niet verenigbaar kan zijn met de dienstenrichtlijn, aangezien het een 9

11 SAMENVATTING VAN HET VERZOEK OM EEN PREJUDICIËLE BESLISSING ZAAK C-297/16 lagere norm is dan een wet en enkel kan worden uitgelegd en toegepast op basis van een norm die dezelfde rang als een wet heeft, in de onderhavige zaak wet nr. 160/1998 betreffende de organisatie en de uitoefening van het beroep van dierenarts. [...] Artikel 4 van het ontwerp van omzendbrief moet worden uitgelegd overeenkomstig wet nr. 160/1998 [artikel 4, onder i)], terwijl de voornoemde vereiste (meer bepaald de vereiste van een deelname van 100 %) strijdig is met de bepalingen van de dienstenrichtlijn en zo snel als mogelijk moet worden ingetrokken [...]. Volgend op de vaststelling van omzendbrief nr. 83/2014, heeft de raad voor de mededinging de ANSVSA bij brief van 18 februari 2015 geïnformeerd betreffende een mogelijke beperking van de mededinging op de markt van de detailverkoop van veterinaire producten via veterinaire apotheken, voortvloeiend uit de bepalingen van [het voornoemde] artikel 43, onder j), [...]. Verweerster voert bovendien aan dat de positie van de raad voor de mededinging en de MAE alsook van zij die omzendbrief nr. 83/2014 hebben bekritiseerd, factoren zijn geweest die geleid hebben tot het besluit om de voornoemde omzendbrief te wijzigen door de vaststelling van omzendbrief nr. 31/2015, op grond dat de exclusiviteit van artikel 4, onder i), van wet nr. 160/1998 verwijst naar de activiteit van dierenarts en niet naar de activiteit van de entiteit waarin de dierenarts werkt. Wet nr. 160/1998 legt immers geen enkel verbod op aan de ondernemers waarvan de vennootschap niet enkel uit dierenartsen bestaat, aangezien een dierenarts zijn beroep wettelijk als werknemer kan uitoefenen, in een entiteit waarvan hij geen eigenaar is, en toch voldoen aan artikel 4, onder i), betreffende de exclusieve detailverkoop en het gebruik van biologische producten, anti-parasitaire middelen voor speciaal gebruik en geneesmiddelen voor diergeneeskundig gebruik. De ANDPUVR heeft in het kader van zijn vrijwillige interventie in de procedure de afwijzing van de dagvaarding gevorderd, op grond dat de door artikel 43, onder j), en artikel 51, onder g), van de regeling voor de diergeneeskunde opgelegde beperking onwettig is, aangezien zij in strijd is met wet nr. 160/1998, artikel 44, lid 1, en artikel 45 van de grondwet van Roemenië en het Unierecht. De ANDPUVR heeft bovendien aangevoerd dat in het door de CMVR bijgehouden register van de veterinaire apotheken enkel de uitoefeningsvormen van het beroep zijn ingeschreven en niet ook de rechtspersonen die in het bezit zijn van personen die geen dierenartsen zijn. Hoewel de wet geen enkele beperking betreffende de uitoefening van de activiteit bevat, zorgt de onjuiste heruitlegging van de wet op die manier voor een beperking door de groep van personen die een activiteit kunnen uitoefenen van verkoop van producten en geneesmiddelen voor diergeneeskundig gebruik, te verkleinen van rechtspersonen die in het bezit van om het even wie zijn, tot rechtspersonen die voor 100 % in het bezit van dierenartsen zijn. 10

12 CMVRO In die zin heeft de ANDPUVR gesteld dat uit de inhoud van de artikelen 7 en 28 van wet nr. 160/1998 blijkt dat de dierenarts zijn beroep kan uitoefenen in een entiteit waarvan hij niet de eigenaar is, overeenkomstig artikel 4 van wet nr. 160/1998; daaruit volgt dat de entiteit waarin de dierenarts zijn activiteit als dierenarts verricht, via de dierenarts geneesmiddelen voor diergeneeskundig gebruik kan verkopen. De entiteit waarvan de dierenarts geen eigenaar is, is bovendien geen organisatievorm van het beroep en bijgevolg is de inschrijving ervan in het eenheidsregister van dierenartsenpraktijken, bijgehouden door de CMVR, niet voorzien. Volgens de ANDPUVR beperkt de invoering van bepaalde exclusieve rechten, de voorwaarden voor de opening en het bezit van dierenartsenpraktijken en de transactie- en verkoopsvoorwaarden van veterinaire producten. Die beperkingen vormen een belemmering van de mededinging, die de fundamentele rechten en vrijheden van ondernemers schenden, als neergelegd in het VEU en het VWEU, en de rechten van de consumenten om de door richtlijn 82/2001 (artikel 67) ten voordele van het publiek erkende veterinaire producten te kopen en te bezitten en om de door die richtlijn (artikel 69) ten voordele van de houders en eigenaars van dieren erkende veterinaire geneesmiddelen die anabole, anti-infectieuze, antiparasitaire, anti-inflammatoire, hormonale of psychotrope eigenschappen hebben, te kopen, te bezitten en toe te dienen. Bovendien heeft de ANDPUVR aangevoerd dat de volgende bepalingen zijn geschonden: artikel 1 van aanvullend protocol nr. 1 bij het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden inzake het eigendomsrecht; artikel 1 van aanvullend protocol nr. 12 bij het Verdrag inzake het verbod op discriminatie; de artikelen 10, 16, 17, 21 en 52 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie; artikel 6 VEU en artikel 106 VWEU; de artikelen 15, lid 3, en 25 van richtlijn 123/2006; de artikelen 67 en 69 van richtlijn nr. 82/2001. Korte uiteenzetting van de motivering van het verzoek om een prejudiciële beslissing De Curtea de Apel oordeelt dat het exclusiviteitsrecht van het beroep van dierenarts inzake de detailverkoop en het gebruik van biologische producten, anti-parasitaire middelen voor speciaal gebruik en geneesmiddelen voor diergeneeskundig gebruik, een wezenlijk element is van de grond tot nietigverklaring ingeroepen door verzoeker betreffende omzendbrief ANSVSA nr. 31/2015, net als de wijze van daadwerkelijke toepassing ervan met betrekking tot de uitoefeningsvormen van het beroep, wanneer de dierenarts die over een toestemming beschikt, als vennootschap is georganiseerd in de zin van de bepalingen van wet nr. 160/1998, opnieuw gepubliceerd, juncto de bepalingen van vennootschapswet nr. 31/1990, opnieuw gepubliceerd. 11

13 SAMENVATTING VAN HET VERZOEK OM EEN PREJUDICIËLE BESLISSING ZAAK C-297/16 De Curtea de Apel oordeelt dat moet worden verduidelijkt of het bestaan in het Roemeense recht van een exclusiviteitsrecht voor de detailverkoop en het gebruik van biologische producten, anti-parasitaire middelen voor speciaal gebruik en geneesmiddelen voor diergeneeskundig gebruik ten voordele van dierenartsen, in strijd is met het relevante Unierecht, en als het niet daarmee in strijd is, of een uitoefeningswijze van het beroep van dierenarts die zijn meerderheidsparticipatie of een volledige participatie veronderstelt in de entiteiten via welke de voornoemde verkoop gebeurt, in strijd is met het Unierecht. In die context acht de Curtea de Apel een uitlegging van het Unierecht door het Hof noodzakelijk inzake de voornoemde vragen betreffende de situatie van de dierenartsen. Hoewel er in de rechtspraak van het Hof beginselen bestaan die zijn vastgesteld met betrekking tot beroepen en activiteiten die bepaalde analogieën vertonen met het beroep van dierenarts of met de verkoop en het gebruik van veterinaire geneesmiddelen, is de situatie van de dierenartsen betreffende hun specifiek vakgebied wanneer de verrichte activiteit indirect gevolgen kan hebben voor de gezondheid van mensen door het verbruik van voedingswaren van dierlijke oorsprong, maar ook onafhankelijk daarvan kan zijn in bepaalde situaties, namelijk wanneer de verkochte medische behandeling bijvoorbeeld huisdieren betreft of dieren uit de dierentuin niettemin bepalend voor het bestaan van specificiteiten die niet toestaan de bestaande rechtspraak als dusdanig toe te passen om de vrijheid van vestiging, als neergelegd in het Verdrag, te verduidelijken. Bijgevolg acht de Curtea de Apel het in de onderhavige zaak noodzakelijk het Hof om een prejudiciële beslissing te verzoeken met betrekking tot de grond van een van de door verzoeker ingeroepen motieven voor de nietigverklaring van een nationale regelgevende bestuurshandeling, te weten het beginsel van de exclusiviteit, ook met betrekking tot de concrete wijze waarop het naar voren komt uit het oogpunt van de eigendom van de vennootschappen via welke de verkoop gebeurt vragen die de vrijheid van vestiging ter discussie kunnen stellen. De Curtea de Apel is van oordeel dat de aan het Hof voorgelegde aspecten verband houden met de litigieuze kwesties van de onderhavige zaak en dat niet kan worden gesteld dat de uitlegging van het voornoemde Unierecht noodzakelijkerwijs tot een bepaalde oplossing leidt. Een arrest van het Hof waarin een antwoord is gegeven op de vragen in de onderhavige zaak kan niet worden gevonden, de vragen zijn niet in een gelijksoortige of identieke zaak gesteld en de bestaande rechtspraak kan niet mutatis mutandis op de onderhavige zaak worden toegepast, gelet op de specificiteit van de verkoop van veterinaire geneesmiddelen en de gevolgen van die geneesmiddelen. 12