Kanker vormt niet het enige gezondheidsrisico

Transcriptie

1 Geachte Leden, Graag wil ik als ouder en burger van deze gelegenheid gebruik maken om u erop te wijzen dat het gebruik van SBR rubbergranulaat op kunstgrasvelden problematisch is. Zoals u inmiddels duidelijk is, bestaat SBR uit versnipperde, afgedankte autobanden. Wanneer een autoband geen dienst meer kan doen als autoband, wordt het gezien als chemisch afval en moet het als zodanig worden behandeld, afgevoerd en verwerkt. Brancheorganisaties VACO en RecyBem beargumenteren dat het versnipperen van de banden een geweldige oplossing biedt voor een anderszins groot probleem, want waar laat je anders die banden als je ze niet in de natuur mag leggen, niet mag verbranden of als normaal vuil mag verwerken? Onder de vlag van circulaire economie wordt het over kunstgrasvelden uitgestrooid, waar wekelijks kinderen en volwassenen op sporten, op overblijven en tevens spelen bij de Naschoolse opvang En wanneer de levensduur van het rubbergranulaat verlopen is na 10 tot 15 jaar, wordt het wederom tot chemisch afval bestempeld en mag het niet zomaar verdwijnen. Daarom zijn de kosten voor het afvoeren van rubbergranulaat zo hoog, te weten EUR ,-. Naast het gegeven dat rubbergranulaat chemisch afval is, heeft de Gemeente Montfoort te maken met het milieurisico s en mogelijke gezondheidsrisico s door de rubberen korrels. Het eerste valt onder zorgplicht, daarover straks meer. Wanneer er mogelijke gezondheidsrisico s bestaan, heeft de Gemeente Montfoort rekening te houden met het voorzorgbeginsel. Aangezien er wekelijks honderden kinderen op het rubbergranulaat voetballen, heeft de Gemeente rekening te houden met artikelen 3 en 4 van het Internationale Verdrag voor de Rechten van het Kind. Hierin staat immers dat bij maatregelen betreffende kinderen, de belangen van het kind de eerste overweging vormen. Hierbij dient men het kind te verzekeren van de bescherming en de zorg die nodig zijn voor het welzijn van het kind. Alle passende wettelijke, bestuurlijke en andere maatregelen moeten genomen worden om de in dit Verdrag erkende rechten te verwezenlijken. Ondanks het rapport van RIVM uit december 2016 en het onlangs verschenen ECHA-rapport, is er nog steeds veel wetenschappelijke onduidelijkheid over het risico dat rubbergranulaat vormt voor de gezondheid. Het onderzoeksprotocol van de 1

2 Environmental Protection Agency geeft in 7 pagina s weer dat er grote kennishiaten zijn in de beschikbare kennis. Die gaten in wetenschappelijke kennis zijn niet op te lossen met een onderzoek van 2 maanden, hoe goed het RIVM deze ook heeft uitgevoerd. Het RIVM-onderzoek kent een beperkte literatuurlijst van 1p., terwijl het onderzoeksprotocol van EPA al 7 A4-tjes literatuur telt. Het belangrijkste is dat het RIVM de mengsel-toxiciteit niet bekijkt, de gecombineerde schadelijkheid van stoffen. Het is mooi om de chemische componenten geïsoleerd toxicologisch te berekenen, echter, ze zitten niet geïsoleerd in het rubbergranulaat! Het gaat verbindingen met elkaar aan en wanneer het in aanraking komt met zuren, zoals spijsverteringssappen, kan dat ook weer chemische reacties geven. Er is geen epidemiologisch onderzoek verricht. Er zijn ook geen bloed- en urinemonsters afgenomen en bekeken. Er zijn alleen maar toxicologische berekeningen gemaakt. Dus in feite weet men niet wat het daadwerkelijke effect is van deze stoffen op het menselijk lichaam. Verder is er niet gekeken naar een blootstellingsscenario van rubbergranulaat-gruis. Door verwering erodeert het granulaat in minuscule deeltjes, die eenvoudig ingeademd kunnen worden en bij wonden rechtstreeks in de bloedbaan terecht komen. Men kan zich eenvoudig voorstellen dat dit scenario aanzienlijk grotere risico s met zich meebrengt dan het inslikken van granulaat-korrels. Wat tot een grote mogelijkheid behoort bijvoorbeeld bij keepers! Ook het ECHA-rapport is niet waterdicht. Het betreft een literatuurstudie en vermengt gegevens van wetenschappelijk onderzoek, overheidsinstanties als het RIVM en onderzoeken van de industrie/producenten. Daarnaast onderkent het ECHA dat er in SBR rubbergranulaat meer stoffen kunnen zitten, die niet zijn geïdentificeerd. Het rapport geeft ook aan dat de impact van weekmakers/ftalaten onderschat zou kunnen zijn en men wijst erop dat de Europese Commissie additionele richtlijnen zijn samengesteld in REACH voor wat betreft die weekmakers. Bovendien zegt het ECHA zelf dat de gebruikte gegevens uit steekproeven van 100 velden alleen maar iets zegt over de monsters die genomen zijn en niets over het geheel. Zorgwekkend is dat niet valt te controleren hoe groot de omvang is van 2

3 geïmporteerde, versnipperde banden in SBR rubbergranulaat en dat die een andere samenstelling kunnen hebben dan banden uit de EU. Temeer omdat die banden niet hoeven voldoen aan strenge, Europese normen voor bv toegestane maximale warden PAK s en BPA. Kanker vormt niet het enige gezondheidsrisico. Rubbergranulaat bestaat uit een chemische cocktail met een flink aantal componenten, die voorkomen op de lijst van Zeer Zorgelijke Stoffen. Zo zitten er stoffen bij, die hormoonveranderingen teweeg brengen, problemen kunnen opleveren voor de voortplanting of zelfs neurologische problemen veroorzaken. Het onderzoek van de VU met de zebra-vissen geeft ook nieuwe aanknopingspunten. BPA staat in relatie tot auto-immuunziektes als diabetes 1, ADHD en autisme. Dit dient allemaal verder onderzocht te worden en eigenlijk is epidemiologisch onderzoek noodzakelijk om echt daadwerkelijk te kunnen vaststellen wat er gebeurt met je lijf wanneer het in contact komt met een chemisch goedje als SBR. Zelfs het standpunt van KWF Kankerbestrijding ten aanzien van rubbergranulaat is na de recente ontwikkelingen gewijzigd. De stichting onderkent de wetenschappelijke onduidelijkheid over het al dan niet aanwezige gezondheidsrisico door voetballen op SBR en pleit derhalve voor een grootschalig onderzoek waar alle experts bij betrokken zijn. Probleem alleen met dit soort medisch-wetenschappelijke onderzoeken is dat het jaren kost en een grootschalig onderzoek vergt om tot een beoordeling en beschrijving van een ziektebeeld te kunnen komen. Vraag is of je dit wil afwachten en in die tussentijd Montfoortse en Linschotense voetballers en kinderen die spelen op de velden met lunch en speelpauzes wekelijks meermalen wil blootstellen aan deze chemische stoffen om maar af te wachten wat het effect over 10, 15, 20 of 30 jaar is. Het is koffiedik kijken. De meest geleerde professoren zijn er niet over uit. Hoe moeten wij met ons boerenverstand dan de risico s goed inschatten? Gemene deler bij de meeste professor-toxicologen is wel dat het beter is om contact met dit soort chemische stoffen te vermijden. Het is niet zonder reden dat in heel Belgisch Limburg het rubbergranulaat wordt verwijderd na een studie van Universiteit Hasselt in samenwerking met professor toxicologie Jan Tytgat van KU Leuven. 3

4 Terugkomend op de Rechten van het Kind, heeft de Gemeente vanwege deze wetenschappelijke onzekerheid serieus rekening te houden met het voorzorgbeginsel en is het verplicht dit belang, deze bescherming tegen een mogelijk gezondheidsrisico te plaatsen vóór welke budgettaire strop er ook zou mogen bestaan. Zeker met het hoge percentage landbouw in de omgeving van Montfoort Linschoten dient de Gemeente ook de risico s voor het milieu in beschouwing te nemen. In een aanbevelingsbrief dat het RIVM in 2006 aan het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Millieubeheer schreef, wordt aangegeven dat rubbergranulaat op basis van koper, zink, de som van PAK s en 4-t-octylfenol de MTR-waarde voor oppervlaktewater overschrijdt. Gezien de drainage-pijpen van kunstgrasvelden veelal uitkomen op sloten en het rubbergranulaat vaak ook rechtstreeks in sloten terecht komt, dient de Gemeente zich af te vragen wat het effect is van deze infill op het Milieu. Het RIVM stelt in dezelfde aanbevelingsbrief, alsmede in het rapport van 20 december 2016 op p. 23 en 36 vast dat er een milieurisico bestaat door te hoge uitloogconcentraties van zink. Dit is een bevestiging van een RIVM-rapport uit 2007 dat in opdracht van het ministerie van VROM is uitgevoerd. Dit rapport stelt vast dat de emissienorm voor niet-vormgegeven bouwstoffen uit het Bouwstoffenbesluit en de norm voor afwatering naar open water wordt overschreden en dat er een ecotoxicologisch risico bestaat. Ook de zorgdocumenten van de VACO uit 2009 en 2014 geven aan dat rubberinfill van autobanden valt onder de zorgplicht conform de Wet Bodembescherming. Rubbergranulaat mag volgens de VACO niet verspreid worden buiten het veld. Er mag ook geen directe afwatering van regenwater naar de omgeving zijn. In de praktijk ligt het rubbergranulaat niet alleen op het kunstgrasveld. Het ligt in het struikgewas, op de parkeerplaats, in de sloot, het ligt zelfs in de wasmachine thuis. Allemaal plekken waar géén drainagelaag van 40 cm lava en zand onder ligt en waar het regenwater direct afwatert naar de omgeving. Dit is onethisch, onverantwoord en onverenigbaar met de ZORGPLICHT van Gemeenten dus ook de Gemeente Montfoort Linschoten (eigenaren van de voetbalvelden). 4

5 Wanneer er alternatieven bestaan, zoals kurk, is het bijna niet uit te leggen waarom je het granulaat, het risico, zou willen laten liggen. Nee, kurk is vanwege de niettoxiciteit inderdaad nog niet onderzocht. Maar zeker is dat het níet die hele rits Zeer Zorgelijke Stoffen bevat, die in SBR rubbergranulaat zitten. Want kurk komt van een boom. En aangezien het RIVM in 2 maanden tijd rubbergranulaat weet te analyseren, iets wat gemaakt wordt in vele fabrieken binnen en buiten Europa, dan kan het Instituut vast wel op zeer korte termijn een toxicologisch rapport opmaken van een beetje kurk. Tevens maakt ik mij ernstige zorgen naar aanleiding van mijn gesprek van woensdag 15 maart j.l. met wethouder Ineke Langerak dat de toekomstige drie nieuwe velden gewoon worden aangeschaft met SBR rubbergranulaat. En laten we wel zijn, wij weten allemaal dat het ook gebruikt gaat worden door de nieuw te bouwen scholencampus, met daarin dat het veld ook gebruikt gaat worden als speelplaats. Maar ook het (huidige) gebruik van kinderen bij de BSO en scholen voor tussen de pauzes maakt dat het risico voor kinderen vele malen groter is. Sterker nog niet te verantwoorden is met het advies van het RIVM dat Als burger en bezorgde ouder doe ik niet alleen een beroep op uw gezonde verstand. Ik doe ook een beroep op de ZORGPLICHT van de Gemeente ten aanzien van de RECHTEN van het KIND én de bescherming van het MILIEU. Ik wens u veel wijsheid toe in het komen tot een juiste beslissing in deze precaire materie. En wenst dat u als Forum en Raadsleden gaan beslissen dat het veiligheid voorop moet blijven staan en dat de nieuwe toekomstige velden niet worden aangeschaft als SBR Rubbergranulaat. Met vriendelijke groet, Angelique Huntink Inwoner en bezorgde ouder 5