2016 een topjaar voor zwarte sterns in Zuid-Holland
|
|
- Alfred Smit
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 2016 een topjaar voor zwarte sterns in Zuid-Holland Verslag van de monitoring van aantallen en broedsucces
2 Dit rapport is gemaakt in opdracht van De Groene Motor J. van der Winden een topjaar voor zwarte sterns in Zuid-Holland. Rapport December Jan van der Winden Ecology, Utrecht. Foto voorzijde: Hille de Bruin, Lingegebied 2016 topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 2
3 2016 een topjaar voor zwarte sterns in Zuid-Holland Verslag van de monitoring van aantallen en broedsucces Jan van der Winden 2016 topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 3
4 2016 topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 4
5 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 5 1. Inleiding 7 2. Zwarte sterns in Aankomst in Zuid-Holland Aantallen en verspreiding van broedparen Broedsucces in Zuid-Holland Nestvlotjes Coördinatie zwarte stern projecten Informatie en begeleiding vrijwilligers Project beleef de zwarte stern succesvol Aanbevelingen voor Dankwoord Literatuur topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 5
6 2016 topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 6
7 1. Inleiding Zwarte sterns broeden in Zuid-Holland in graslandgebieden en moerassen, zowel in natuurreservaten als in agrarisch gebied. Deze soort kan dus alleen effectief beschermd worden als professionele organisaties als Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, het Zuid-Hollands Landschap en de Agrarische Natuurverenigingen de handen ineenslaan en ook de particuliere agrariërs hun steentje bijdragen. In alle gebieden helpen vrijwilligers met het uitleggen van nestvlotjes en het monitoren van de aantallen broedparen en het broedsucces van sterns die op de vlotjes gaan nestelen. Sinds 2014 ondersteunt De Groene Motor deze vrijwilligers bij hun beschermingswerk voor de zwarte stern in de Provincie Zuid-Holland (van der Winden 2105). Jan van der Winden hielp met adviezen voor bescherming en met de inzameling van gegevens en de rapportage. Er is op deze wijze inmiddels een hechte en gemotiveerde groep instanties en personen die de toekomst van de zwarte stern in Zuid-Holland belangrijk vinden en daar aan werken. In onderhavig verslag zijn de resultaten van de bescherming en monitoring van de zwarte stern populatie opgenomen. Foto 1. Fraaie verbreding van een sloot met gele plomp bij Stolwijk, al jaren een mooie broedplek voor zwarte sterns topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 7
8 Foto 2. Zwarte sterns rustend op paaltjes in de graslanden topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 8
9 2. Zwarte sterns in Aankomst in Zuid-Holland De eerste zwarte sterns kwamen in 2016 iets later aan dan in De eerste twee exemplaren werden gezien op 14 april bij de Vogelplas Starrevaart (Leidschendam) en de Groene Jonker (Nieuwkoop). Ook in de rest van Nederland waren ze voor half april nog nauwelijks aanwezig. De allereerste twee werden namelijk gezien op 11 april bij Elburg. Op 15 april waren er op meerdere plekken in Zuid-Holland zwarte sterns aanwezig, ook al groepen van 30 exemplaren ( De Reeuwijkse Plassen, het Doove Gat, de Groene Jonker, het Volkerakmeer en het Benedenrivierengebied waren wederom belangrijke plekken waar de zwarte sterns zich in het in het voorjaar verzamelen. Net als voorgaande jaren spanden de Reeuwijkse plassen de kroon met een topaantal van 201 exemplaren op 29 april. Als we de maximale aantallen in deze topgebieden per dag optellen krijgen we een beeld van de aankomst in Zuid-Holland (Figuur 1). De sterns waren dus iets later dan eerdere jaren en grote aantallen waren er pas eind april. De aantallen op de voorjaarspleisterplaatsen waren rond 10 mei nog hoog, een moment dat veel sterns ook al in de kolonies aanwezig waren. Het is niet bekend of dit effect heeft gehad op de vestiging in kolonies. Figuur 1. Aantallen zwarte sterns op voorjaarspleisterplaatsen in Zuid-Holland in De maximale aantallen per dag van de volgende locaties zijn gesommeerd: De Reeuwijkse Plassen, het Doove Gat, de Groene Jonker en het Benedenrivierengebied inclusief Volkerakmeer (bron topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 9
10 2.2. Aantallen en verspreiding van broedparen In 2016 broedden topaantallen van de zwarte stern in Zuid-Holland (Tabel 1). Na de flinke dip in 2015 (Figuur 2, Tabel 1) steeg het aantal weer in lijn met voorgaande jaren en komt het aantal nu weer in de buurt van de aantallen die in Zuid-Holland broeden in de jaren tachtig van de vorige eeuw toen er ongeveer paar broedden (van der Winden et al. 1996). Zowel in veenweiden als moerassen namen de aantallen toe. Tabel 1. De zwarte stern in Zuid-Holland. Aantallen broedparen, aantallen vlotjes en broedsucces in de periode Het broedsucces is het gemiddeld aantal uitgevlogen jongen per paar. In de onderste drie regels van de tabel staat het procentuele aandeel van de broedparen waar onderzoek naar broedsucces is uitgevoerd. De aantallen zijn afgerond Aantallen vlotjes > Aantal broedparen Aantal paren veengraslanden Aantal paren moerassen Gemiddeld aantal vlotjes/paar 2,1-2,3 2,7 2,0 Broedsucces totaal ZH 0,7-1,1 0,6 0,9 Broedsucces veengrasland 0,8-1,3 0,5 0,9 Broedsucces moerassen 0,5-1,4 0,7 0,9 % paren gevolgd broedsucces Tot 32-80% 98% 85% % paren gevolgd moeras % 100% 67% % paren gevolgd veengrasland 19-98% 95% 94% De aantallen sterns namen in alle gebieden toe maar de grootste procentuele toename (aantallen minimaal 19 paar den dus 45 % hoger) trad op in Reeuwijk, het Lingegebied en de Boezem van Kinderdijk. In de Krimpenerwaard is door het ZHL wederom extra aandacht aan zwarte sterns geschonken door meer vlotjes uit te leggen en de aantallen namen met 30 paar (17%) toe ten opzichte van topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 10
11 Figuur 2. Aantalsontwikkeling van de broedpopulatie van de zwarte stern in Zuid- Holland sinds De verspreiding van de broedparen was erg vergelijkbaar met voorgaande jaren. Hoewel de sterns over vrijwel de gehele provincie verspreid zijn, is het duidelijk dat er kerngebieden zijn waar ze broeden (Figuur 3). In de meeste kolonies broeden 5-10 paar zwarte sterns. en kolonies met meer dan 20 paar bevonden zich in de Zouweboezem, Kinderdijk, Vlist Westzijde, in de Nieuwkoopse Plassen en in Reeuwijk. Op de laatste twee plekken broedden zelfs meer dan 30 paar bij elkaar. Voor Nederlandse begrippen zijn dit tegenwoordig grote kolonies. In het buitenland, maar ook en in het verleden in Nederland waren kolonies van meer dan 100 paar geen uitzondering topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 11
12 Figuur 3. Verspreiding van de zwarte stern in Zuid-Holland in 2016 per km hok. Op de plekken met een x lagen wel vlotjes maar vestigden zich geen zwarte sterns. Vroeg in het jaar was er her en der flinke predatie van legsels, zoals bij Polder Den Hoek, Vlist en Driebruggen. De sterns die hun legsels kwijtraakten vestigden zich vervolgens na 10 juni op nieuwe plekken. De aantallen van deze hervestigingen zijn niet in het totaal (en de kaart) opgenomen om geen dubbeltellingen te introduceren topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 12
13 Tabel 2. De zwarte stern in Zuid-Hollandse veengraslanden in In de eerste kolom is het totaal aantal uitgelegde vlotjes vermeld; in de tweede kolom staat het aantal broedparen; in de derde kolom staat het gemiddeld aantal vlotjes per broedpaar; in de vierde kolom staat het gemiddelde broedsucces (uitgevlogen jong per paar). In de laatste kolom (%) staat het aandeel broedparen waarvan gegevens over broedsucces verzameld zijn. Aantal vlotjes aantal paar vlotjes per paar broedsucces (%) Krimpenerwaard+Vlist ,0 0,8 (100) Bodegraven-Aarlanderveen ,8 1,6 (24) Reeuwijk ,0 1,1 (67) Totaal Veenweiden ,0 0,9 (95) 2.3. Broedsucces in Zuid-Holland Het gemiddelde broedsucces was in 2016 goed, zowel in moerassen als in veengraslanden. Het aantal jongen dat geproduceerd werd, ligt hoger dan noodzakelijk is om de populatie in stand te houden (0,85 jong per paar). Dit is al vele jaren het geval. Vanaf 2006 werden meer dan 2000 nesten gevolg en het broedsucces over al die jaren was 0,9 vliegvlug jong per paar. Dit kan de toename die we nu zien ook verklaren. Hoewel dit goed nieuws is zijn er lokaal soms lage broedresultaten. De belangrijkste verliesoorzaken zijn momenteel predatie en verstoring van legsels en kleine jongen door groepen overnachtende grauwe ganzen. De predatie van legsels of jongen was in 2016 minder omvangrijk dan in Maar in delen van de Krimpenerwaard, Driebruggen, Kinderdijk, Reeuwijk en de Linge hadden de sterns last van predatie in de ei-of jongenfase. In de Boezem van Kinderdijk kwam op de locaties waar al jarenlang vlotjes liggen nauwelijks een jong groot. Dit is hier al een paar jaar aan de orde en de oorzaak is nog steeds niet zeker. Gelukkig kwamen er wel jongen groot op een locatie waar in 2016 voor het eerst vlotjes lagen. De vestiging op deze nieuwe plek toont aan dat het zinvol is om geregeld nieuwe plekken te zoeken om vlotjes uit te leggen. In de Zouweboezem is een belangrijk deel van de vlotjes met gaas afgezet tegen eenden en ganzen en het broedsucces was in 2016 goed. Er waren nauwelijks verliezen. Dergelijke goede resultaten compenseren de matige resultaten op andere plekken topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 13
14 2.4. Nestvlotjes Er werden in 2016 (Figuur 4) iets minder nestvlotjes uitgelegd dan in Al is het waarschijnlijk dat de informatie over het aantal vlotjes in 2016 niet geheel compleet was, met name voor Aarlanderveen en Reeuwijk is het mogelijk dat het aantal vlotjes dat werd opgegeven minder was dan het aantal uitgelegde. Het aanbod aan vlotjes is nog steeds hoger dan het aantal sterns, maar er is zichtbaar dat de groei van de sterns nu harder gaat dan het aanbod aan vlotjes. De sterns vestigen zich ook niet of nauwelijks op natuurlijke broedplekken. Bij Reeuwijk en in de Krimpenerwaard werden in de omgeving van bestaande kolonies extra vlotjes uitgelegd. In de Alblasserwaard was men in 2016 van plan om op nieuwe plekken vlotjes uit te leggen maar op het laatste moment is dit niet doorgegaan. Hopelijk, lukt het in 2017 wel want om de groei te kunnen faciliteren in Zuid-Holland is het nodig om op nieuwe plekken vlotjes uit te leggen. Nieuwe kansrijke locaties zijn hiervoor in het voorjaar van 2015 geïnventariseerd. De locaties die in aanmerking komen zijn: delen van de Nieuwkoopse Plassen, de omgeving van Kinderdijk, Polder den Hoek en Lekkerkerk, Beijersche, omgeving t Weegje (Gouda), Oud-Reeuwijk, Oukoop, Waarder, Nieuwerbrug-west en Rietveld (Alphen) topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 14
15 Figuur 4. Locaties en aantallen nestvlotjes in de provincie Zuid-Holland in 2016 per km hok topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 15
16 3. Coördinatie zwarte stern projecten 3.1. Informatie en begeleiding vrijwilligers In april werd een informatieve bijeenkomst georganiseerd voor de vrijwilligers als aftrap voor het nieuwe seizoen. Het aantal nieuwe vrijwilligers blijft beperkt en er komen weinig nieuwe groepen. Hierdoor worden er nauwelijks vlotjes uitgelegd op nieuwe plekken in het veenweidegebied. In 2015 is op de website Zelf doen in het Groen een pagina opgericht over de zwarte stern. Hier hebben enkele vrijwilligers zich aangemeld en zijn berichten geplaatst over de activiteiten. Wim van de Coevering maakte een mooie film over de zwarte stern die op twee bijeenkomsten getoond is Project beleef de zwarte stern succesvol Het Zuid-Hollands Landschap is in 2015 gestart met een project om de zwarte stern te volgen op de trek naar Afrika en terug. In de Krimpenerwaard werden hiervoor 20 volwassen sterns van een geolocator voorzien. In 2016 werden er 12 teruggevangen waarvan 11 gegevens in de logger hadden opgeslagen over hun trekroute. Vrijwilligers en agrariërs uit de streek waren aanwezig bij het vangen van de vogels en hielpen met het onderzoek. Veel vrijwilligers die al jarenlang helpen met de bescherming konden nu zien waar hun sterns in de winter heen gaan. Op de website en de bijbehorende Facebook pagina zijn de resultaten te zien. Het was spectaculair dat er sterns bij waren die meer dan km vlogen en de Zuid-Hollandse zwarte sterns overwinterden van offshore gebieden in Senegal tot en met Namibië. Eén stern was begin september al in Namibië, een periode dat veel soortgenoten nog in Nederland zijn Aanbevelingen voor 2017 Ook in 2016 werden niet voor alle kolonies formulieren ingevuld met bezoekdata en informatie per nest. Dat maakt het lastig om de totale aantallen voor Zuid-Holland te bepalen en adviezen te even voor de monitoring. Dus in 2017 zou hier meer aandacht aan het begin van het seizoen geschonken moeten worden. Het is ook van belang om aan het begin van het seizoen meer duidelijkheid te hebben over de locaties waar vlotjes uitgelegd worden inclusief het aantal vlotjes. Dan is het duidelijk waar nog extra vlotjes uitgelegd kunnen worden en waar sterns verwacht kunnen worden. De volgende aanbevelingen zijn te geven: 2016 topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 16
17 Er dient minimaal een goede telling plaats te vinden van het aantal broedparen rond eind mei-begin juni. De volgende gegevens moeten minimaal aan het eind van het seizoen toegestuurd worden: locatie (inclusief kaart of GPS coördinaat), aantal uitgelegde vlotjes, aantal broedparen en aantal vliegvlugge jongen. Geef de gegevens bij voorkeur door via de hiervoor ontwikkelde formulieren. Geef aan het begin van het seizoen door hoeveel vlotjes uitgelegd zijn en op welke locatie. Vraag om assistentie als het volgen van het broedsucces niet lukt, bijvoorbeeld door vakanties. Extra vlotjes uitleggen in de volgende zoekgebieden: delen van de Nieuwkoopse Plassen, de omgeving van Kinderdijk, Polder den Hoek en Lekkerkerk, Beijersche, omgeving t Weegje (Gouda), Oud-Reeuwijk, Oukoop, Waarder, Nieuwerbrug-west, Rietveld (Alphen) en de Alblasserwaard (Donkse Laagten Goudriaan). Foto 3. Mannetje zwarte stern in Kinderdijk met datalogger in 2016 die in de Krimpenerwaard in 2015 de logger gekregen had. Zwarte sterns keren vaak terug naar dezelfde kolonie om te broeden maar deze vogel laat zien dat het geen regel is topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 17
18 4. Dankwoord De bescherming van de zwarte stern in Zuid-Holland is succesvol door een samenwerking tussen professionals en vrijwilligers. De Groene Motor ondersteunt deze vrijwilligers met hun werkzaamheden. Marleen van der Lee en Ron van Wetten zijn hiervoor de drijvende krachten. Samen met Jan van der Winden konden de werkzaamheden in het veld geregeld worden en konden na afloop van het seizoen de gegevens verzameld en gerapporteerd worden. Peter van Horssen (Greenstat) produceerde de kaarten voor onderhavig verslag. Bij de volgende Agrarische Natuurverenigingen broeden zwarte sterns in het werkgebied: Lopikerwaard, Weidehof, De Hollandse Venen, Lange Ruige Weide, De Wetering, De Parmey en Weide & waterpracht. Deze organisaties brengen jaarlijks de bescherming van de zwarte stern onder de aandacht bij de leden. De leden (agrariërs) van deze verenigingen worden natuurlijk in het bijzonder bedankt voor hun gastvrijheid voor de zwarte stern en de bereidheid om maatregelen te nemen om het broedsucces te verhogen. De volgende organisaties en personen waren initiator van het beschermingswerk, gaven toestemming voor de monitoring van aantallen en broedsucces in hun terreinen of ze functioneerden als regionale coördinator bij het project: Natuurmonumenten (J. Pietersen, M. van Schie), Staatsbosbeheer (F. Fronik, N. de Bruin), Het Zuid-Hollands Landschap (W. Reinink, Q de Ruijter, R. van Beek, G. Dekker), Waterschap Rivierenland, Bui-TeGewoon Groenprojecten (R. Terlouw), De Natuuren Vogelwerkgroep Krimpenerwaard (M. Ossevoort) en De Natuur- en Vogelwacht Alblasserwaard (R. Slagboom). Wim van de Coevering wordt bedankt voor het maken van een mooie film over de zwarte stern. De tellingen van de kolonies en het onderzoek aan broedsucces wordt hoofdzakelijk uitgevoerd door vrijwilligers. Deze personen bestaan uit een gemêleerd gezelschap van weidevogelbeschermers, vogeldeskundigen, agrariërs en natuurliefhebbers. Van de volgende personen ontvingen we in 2016 gegevens over aantallen vlotjes of zwarte sterns in hun werkgebied: R. Alblas, P. Bieren, J. Boer, D. van der Bijl, M. Bosch, T. Bouman, D. Buisman, J. Burggraaf, W. van de Coevering, J. Colijn, A. Corts, A. van Diemen, R. van Dijk, J. van Doorn, J. en R. de Gans, R. en F. en T. Gouw, N. de Graaff, J. Hartman, C. Heij, H. Hertogh, J. Heuvelman, P. van Hoek, J. den Hollander, H. Hoogeveen, P. van Horssen, R. van der Hulst, A. en J. de Jong, A. Kant, R. de Keizer, C. Kes, L. Koot, M. van der 2016 topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 18
19 Lee, K. de Mik, J. Monhemius, B. Nagel, L. Niekerk, M. Ossevoort, W. Pieterse, J. Roos, M. van Schie, R. Slagboom, W. Sloof, P. Solleveld, C. Stam, C. van der Starre, J. Terlouw, R. Terlouw, G. Uitbeijerse, J. Verbruggen, J. Verduijn, B. Vergeer, M. Vergeer, M. de Vries, R. van Wetten, A. de Wit en G. Zonneveld. Wij baseren bovenstaande lijst op de monitoringformulieren die we aan het eind van het seizoen ontvangen. Het is mogelijk dat er actieve vrijwilligers in de lijst ontbreken. Wij horen dat graag en doen tevens een oproep om mensen die betrokken zijn bij de bescherming van de zwarte stern bij een kolonie op de formulieren te vermelden of hun adres aan De Groene Motor door te geven. Dan ontvangen ze ook nieuwsbrieven en uitnodigingen voor excursies en bijeenkomsten topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 19
20 5. Literatuur Van der Winden J., W. Hagemeijer & R. Terlouw R Heeft de Zwarte Stern Chlidonias niger een toekomst als broedvogel in Nederland?. Limosa 69: Van der Winden J In 2015 minder zwarte sterns in Zuid-Holland. Verslag van de monitoring van aantallen en broedsucces. Rapport Jan van der Winden Ecology, Utrecht.Bijlage F 2016 topjaar voor de zwarte stern in Zuid-Holland 20
In 2015 minder zwarte sterns in Zuid-Holland
In 2015 minder zwarte sterns in Zuid-Holland Verslag van de monitoring van aantallen en broedsucces J. van der Winden 2015. Rapport 2015-02. December 2015. Jan van der Winden Ecology, Utrecht. In 2015
Nadere informatieLage aantallen zwarte sterns in Zuid-Holland in 2017
Lage aantallen zwarte sterns in Zuid-Holland in 2017 Verslag van de monitoring van aantallen en broedsucces Dit rapport is gemaakt in opdracht van De Groene Motor J. van der Winden 2017. Lage aantallen
Nadere informatieZwarte sterns in Zuid-Holland in 2018
Zwarte sterns in Zuid-Holland in 2018 Verslag van de monitoring van aantallen en broedsucces Dit rapport is gemaakt in opdracht van De Groene Motor (info@degroenemotorzh.nl ) J. van der Winden 2018. Zwarte
Nadere informatieMeer dan 400 paar Zwarte sterns in Zuid- Holland Verslag van monitoring van aantallen en broedsucces in 2014
Meer dan 400 paar Zwarte sterns in Zuid- Holland Verslag van monitoring van aantallen en broedsucces in 2014 Foto:%Mark%Collier% Meer dan 400 paar Zwarte sterns in Zuid-Holland Verslag van monitoring
Nadere informatieVeenweiden steeds belangrijker voor Zwarte sterns in Zuid-Holland. Verslag van monitoring van aantallen en broedsucces in 2013
Veenweiden steeds belangrijker voor Zwarte sterns in Zuid-Holland Verslag van monitoring van aantallen en broedsucces in 2013 Veenweiden steeds belangrijker voor Zwarte sterns in Zuid-Holland Verslag
Nadere informatieBlauwe Reiger. Purperreiger
Resultaten kolonievogels in Zuid-holland noord Hoe is het met de kolonievogels in Zuid-holland gegaan? Nemen de soorten toe of af? Hoe is dat het afgelopen seizoen vergaan? En hoe ontwikkelen de aantallen
Nadere informatieBescherming Weidevogels Zuid-Holland Versterken, ondersteunen en stimuleren van vrijwilligerswerk in het groen
Bescherming Weidevogels Zuid-Holland 2018 Versterken, ondersteunen en stimuleren van vrijwilligerswerk in het groen Dit jaarverslag is tot stand gekomen in samenwerking met 17 actieve weidevogelgroepen
Nadere informatieKoloniebroeders in 2017 in Zuid-Holland Noord
Koloniebroeders in 2017 in Zuid-Holland Noord De meeste kolonies zijn inmiddels ingevoerd, tijd dus voor een overzicht van het afgelopen jaar in ons district. De gegevens die op 24 januari 2018 zijn ingevoerd,
Nadere informatieAantal gevonden legsels in 2008
10 1 Broedpaaraantallen 2. Reproductie Na terugkomst van weidevogels in hun broedgebied vormen zich paren en kiezen de vogels een plek om te gaan broeden: de vestiging. Daarna komen twee belangrijke reproductiefasen:
Nadere informatieDoor Matthias Koster, Sovon districtscoördinator D13, Grote Rivieren
De Zwarte Sterns hebben alweer jongen. Het is dan nu ook weer de juiste tijd om de nesten van deze stern te tellen. Maar hoe is het eigenlijk gesteld met de Zwarte Stern als broedvogel in het Sovon Grote
Nadere informatie8.4 Kokmeeuw (Chroicocephalus ridibundus)
8.4 Kokmeeuw (Chroicocephalus ridibundus) 1. Status De kokmeeuw was reeds beschreven in het fbp. Omdat de tekst op een aantal punten herziening behoefde, is deze integraal herschreven. De kokmeeuw is een
Nadere informatieVogelrichtlijn Bijlage I (inwerkingtreding 1981). Voor Natura 2000 relevant als broedvogel én als niet-broedvogel.
Grote zilverreiger (Egretta alba) 9 A027 1. Status: Vogelrichtlijn Bijlage I (inwerkingtreding 1981). Voor Natura 2000 relevant als broedvogel én als niet-broedvogel. 2. Kenschets Beschrijving: De grote
Nadere informatieProject Groene glazenmaker in het Groene hart
Project Groene glazenmaker in het Groene hart - 2003 Verantwoording subsidie van het project groene glazenmaker in de provincies Noord- Holland, Utrecht en Zuid-Holland aan Directie Natuurbeheer van LNV
Nadere informatieinformatie over het broedsucces verzameld. Dit onderzoek en de resultaten daarvan zijn in vele opzichten ongeëvenaard,
De populatie afgenomen. van de Zwarte Stern in Nederland is sinds de van jaren vijftig de eeuw vorige catastrofaal Foto: W. Smeets. Aantallen en broedsucces van de Zwarte Stern in Nederland in 2006 Jan
Nadere informatie8.5 Zilvermeeuw (Larus argentatus)
8.5 Zilvermeeuw (Larus argentatus) 1. Status De zilvermeeuw is een vogelsoort als bedoeld in artikel 3.1, eerste lid, Wnb, waarvoor een provinciale vrijstelling geldt. Deze vrijstelling betreft (op basis
Nadere informatieWoord vooraf. Hoe hun seizoen verliep, kunt u lezen in dit jaarverslag.
1 xxxx 2 3 - - - xxxx Woord vooraf Op de cover van dit jaarverslag staat een grutto, een mannetje. De kans is groot dat het legsel van zijn vrouwtje is beschermd door vrijwillige weidevogelbeschermers.
Nadere informatieFunctioneren kunstmatig eiland voor sterns in de Inlaag Oesterput en op eilanden in de Inlaag s Gravenhoek, Noord-Beveland: Broedseizoen 2017
Functioneren kunstmatig eiland voor sterns in de Inlaag Oesterput en op eilanden in de Inlaag s Gravenhoek, Noord-Beveland: Broedseizoen 2017 Mark Hoekstein Delta ProjectManagement (DPM) Postbus 315 4100AH
Nadere informatieOp Europees niveau is de soort in de periode 1980-2011 met 52% afgenomen, en ten opzichte van 1990 met 6%.
1 De spreeuwenstand gaat vanaf eind jaren zeventig achteruit. Over de periode 1984-2012 is de broedpopulatie in Nederland zelfs met gemiddeld 4% per jaar afgenomen. Daardoor resteert momenteel minder dan
Nadere informatieNieuwsbrief Jaar van de Patrijs in Zeeland
Nieuwsbrief Jaar van de Patrijs in Zeeland 2013 is door Vogelbescherming Nederland en Sovon uitgeroepen tot het Jaar van de Patrijs. Deze fraaie vogel is de laatste decennia sterk afgenomen (-95%).Ten
Nadere informatieResultaten van het kleurringen van Nijlganzen en Grote Canadese Ganzen Frank Majoor & Berend Voslamber
Resultaten van het kleurringen van Nijlganzen en Grote Canadese Ganzen Frank Majoor & Berend Voslamber Sovon-rapport 2013/74 Resultaten van het kleurringen van Nijlganzen en Grote Canadese Ganzen Frank
Nadere informatieNotitie Weidevogels Noord-Holland, 20 mei 2010
Notitie Weidevogels Noord-Holland, 20 mei 2010 Kees (C.) J.G. Scharringa, 19 mei 2010 Inleiding De notitie geeft beknopte informatie over de verspreiding, aantallen en trends van weidevogels in Noord-Holland
Nadere informatieversterken, ondersteunen en stimuleren van vrijwilligerswerk in het groen dit beeldverslag geeft een indruk van de resultaten in 2017 De Groene Motor
versterken, ondersteunen en stimuleren van vrijwilligerswerk in het groen dit beeldverslag geeft een indruk van de resultaten in 2017 De Groene Motor Betrokkenheid van mensen bij het groen stimuleren en
Nadere informatieWEIDEVOGELS EN VERNATTING
WEIDEVOGELS EN VERNATTING 20181102 - Kennisdag boerenlandvogels Zuid-Holland Plas-dras en vernatting dient meerdere doelen paarvorming slapen eten en wat later in het seizoen opgroeihabitat voor kuikens
Nadere informatieNieuwsbrief Vogelwerkgroep IVN Oisterwijk
4 e jaargang 2014 Editie steenuil Nieuwsbrief Vogelwerkgroep IVN Oisterwijk Inhoud: * Verslag broedseizoen 2014 * Broedresultaten steenuil 2014 * Terugmeldingen geringde vogels * Oorkonde vijf jaar broeden
Nadere informatieBROEDGEVALLEN VAN DE RAAF IN DE PROVINCIE UTRECHT IN 2009 EN 2010
BROEDGEVALLEN VAN DE RAAF IN DE PROVINCIE UTRECHT IN 2009 EN 2010 André van Kleunen en Gert Ottens Een paar jaar geleden hebben we in de Provinciale Nieuwsbrief van SOVON en in de Kruisbek aangekondigd
Nadere informatieToekomstbestendige veenweidepolder Lange Weide. Presentatie Nationale POP congres 23 november 2017
Toekomstbestendige veenweidepolder Lange Weide Presentatie Nationale POP congres 23 november 2017 Inhoudsopgave Bodemdalingsbeleid West-Nederland (Chris) Aanleiding en context project (Kees) Toepassing
Nadere informatieDE ZWARTE STERN IN UTRECHT Goede berichten uit de veenweidegebieden, maar een slecht bericht uit de moerassen
DE ZWARTE STERN IN UTRECHT Goede berichten uit de veenweidegebieden, maar een slecht bericht uit de moerassen Jan van der Winden De Utrechtse moerassen en polders zijn van oudsher een belangrijk broedgebied
Nadere informatieFunctioneren kunstmatige eilanden voor visdieven in de Inlaag Oesterput op Noord-Beveland en in de Inlaag Neeltje Jans: Broedseizoen 2016
Functioneren kunstmatige eilanden voor visdieven in de Inlaag Oesterput op Noord-Beveland en in de Inlaag Neeltje Jans: Broedseizoen 2016 Mark Hoekstein & Sander Lilipaly Delta ProjectManagement (DPM)
Nadere informatieWEIDEVOGELS LOPIKERWAARD
WEIDEVOGELS LOPIKERWAARD 214 Er is goed nieuws en er is slecht nieuws WEIDEVOGELS LOPIKERWAARD 214: ER IS GOED NIEUWS EN ER IS SLECHT NIEUWS Sinds 211 telt DNatuur voor ANV Lopikerwaard hoeveel Grutto
Nadere informatieWAARNEMEN REGISTREREN ANALYSEREN COMMUNICEREN/RAPPORTEREN. Aad van Paassen, Landschapsbeheer Nederland/LandschappenNL
BROEDEN OP WEIDEVOGELDATA VAN WAARNEMEN TOT REGISTREREN TOT ANALYSEREN TOT COMMUNICEREN/RAPPORTEREN Aad van Paassen, Landschapsbeheer Nederland/LandschappenNL VAN WAARNEMEN TOT REGISTREREN TOT ANALYSEREN
Nadere informatieProvinciaal weidevogelonderzoek in de regio Amstel-, Gooi- en Vechtstreek Uit het Jaarboek Weidevogels 2007
Provinciaal weidevogelonderzoek in de regio Amstel-, Gooi- en Vechtstreek Uit het Jaarboek Weidevogels 2007 Inleiding In 2005 verschenen alarmerende berichten over een snelle teruggang van weidevogels
Nadere informatieNoodplan grote karekiet in de Noordelijke Randmeren
Noodplan grote karekiet in de Noordelijke Randmeren Unieke samenwerking resulteert in een reddingsplan 1. Een noodplan voor realisatie van grote karekieten hotspots Dankzij een unieke samenwerking tussen
Nadere informatiedit beeldverslag geeft een indruk van de resultaten in 2016 Versterken, ondersteunen en stimuleren van vrijwilligerswerk in het groen
dit beeldverslag geeft een indruk van de resultaten in 2016 Versterken, ondersteunen en stimuleren van vrijwilligerswerk in het groen Betrokkenheid van mensen bij het groen stimuleren en laten bloeien
Nadere informatieVerslag bijeenkomst weidevogelcoördinatoren 15 september
015 215 43 50 info@landschaperfgoedzh.nl www.landschaperfgoedzh.nl @degroenemotor De Groene Motor 2014 Verslag bijeenkomst weidevogelcoördinatoren 15 september Aanwezig Martin vd Reep, Klaas de Mik, Ad
Nadere informatienestbescherming, Inleiding Bescherming weidevogellegsels in Noord-Holland
14 Bescherming weidevogellegsels in Noord-Holland Frans Parmentier * Inleiding Sedert begin jaren tachtig houden ook in Noord-Holland vrijwilligers zich bezig met nestbescherming, de laatste jaren in toenemende
Nadere informatieHAK-AL 2009 nr. 5: IJsvogels tussen Lek en Linge in 2008 door Marcel Kok
HAK-AL 9 nr. : IJsvogels tussen Lek en Linge in 8 door Marcel Kok In 8 hebben we met de vogelwerkgroep geprobeerd om systematisch alle waarnemingen van de ijsvogel in het werkgebied van de NVWC in beeld
Nadere informatieRapportage natuurbeheer. Weidevogels. Stichting Agrarische Bedrijven Spaarnwoude (SAS) Melkveebedrijf de Ettingen Zoogkoeienbedrijf de Koningshoeve
Rapportage natuurbeheer Weidevogels Stichting Agrarische Bedrijven Spaarnwoude (SAS) Melkveebedrijf de Ettingen Zoogkoeienbedrijf de Koningshoeve 2016 1 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Weidevogels... 5 2.a.
Nadere informatieRapport De purperreiger als logé; slaapplaatsen en foerageergebieden in Zuid- Holland
Rapport De purperreiger als logé; slaapplaatsen en foerageergebieden in Zuid- Holland Waddinxveen, Culemborg 13 september 2013 Opdrachtgever: Provincie Zuid-Holland Auteurs: - Bureau Waardenburg: Jan van
Nadere informatieWeidevogels Liedeweg te Haarlemmerliede
Weidevogels Liedeweg te Haarlemmerliede Weidevogels Liedeweg te Haarlemmerliede Auteur P.J.H. van der Linden Opdrachtgever Projectnummer Ingen Gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude 10.036 juni 2010 foto
Nadere informatieOnderzoek steltlopers op slaapplaatsen in Noord-Holland Eerste resultaten
Onderzoek steltlopers op slaapplaatsen in Noord-Holland Eerste resultaten Het Kenniscentrum Weidevogels 1 heeft in 2008 het initiatief genomen in Noord-Holland het gehele weidevogelseizoen onderzoek te
Nadere informatieOnderzoek Wespendief Kempenbroek Volg de Wespendief, Weerterbos 2013
Onderzoek Wespendief Kempenbroek 2013-2015 Volg de Wespendief, Weerterbos 2013 Door de Vogelwerkgroep Nederweert worden in de gemeente Nederweert al 20 jaar zeldzame en schaarse broedvogels in kaart gebracht.
Nadere informatieDE OVERLEVING VAN VISDIEFJES STERNA HIRUNDO: TUSSENTIJDSE RESULTATEN VAN EEN GRONINGS KLEURRINGPROGRAMMA
66 JAARLIJKSE OVERLEVING VAN VISDIEFJES Sula 21(2) DE OVERLEVING VAN VISDIEFJES STERNA HIRUNDO: TUSSENTIJDSE RESULTATEN VAN EEN GRONINGS KLEURRINGPROGRAMMA ANNUAL SURVIVAL OF COMMON TERNS: PRELIMINARY
Nadere informatieAlle feiten op een rijtje
Alle feiten op een rijtje Wie zijn we, waar staan we voor Groenalliantie Midden-Holland is sinds 1 mei 2014 de rechtsopvolger van de opgeheven Natuur- en recreatieschappen Krimpenerwaard en Reeuwijkse
Nadere informatieZwarte sterns in Fryslân: verleden, heden en kansen voor de toekomst
Zwarte sterns in Fryslân: verleden, heden en kansen voor de toekomst Veldonderzoek naar broedsucces en habitatgebruik als basis voor toekomstig beheer en beleid J. van der Winden R. Kleefstra Zwarte sterns
Nadere informatieWEIDEVOGELINVENTARISATIE WATERBERGING WOUDSE POLDER MIDDEN DELFLAND 2017
WEIDEVOGELINVENTARISATIE WATERBERGING WOUDSE POLDER MIDDEN DELFLAND 2017 Opdrachtgever: Auteur: Datum: Hoogheemraadschap van Delfland Ferry van der Lans 2 juli 2017 I N H O U D S O P G A V E 1. Inleiding...
Nadere informatieNESTKASTENVERSLAG 2016 NATUUR- EN VOGELWERKGROEP DE GRUTTO
NESTKASTENVERSLAG 2016 NATUUR- EN VOGELWERKGROEP DE GRUTTO Inleiding: Ook dit broedseizoen werden op verschillende locaties weer talrijke en op hun inhoud gecontroleerd. Binnen ons werkgebied hangen zeer
Nadere informatieOp Stap in het Binnenveld. Willem van Raamsdonk & Christa Heijting
Op Stap in het Binnenveld Willem van Raamsdonk & Christa Heijting Bennekom februari 2011 Hoogtekaart van het Binnenveld en omstreken. Het Binnenveld is een laag gelegen gebied tussen de Veluwe en de Utrechtse
Nadere informatieKERKUILEN WERKGROEP TWENTE
KERKUILEN WERKGROEP TWENTE Broedseizoen kerkuil De start van het broedseizoen kerkuilen was zeer verrassend. Rond half maart werd er op een locatie in Oud-Ootmarsum een nestkast aangetroffen met daarin
Nadere informatieHet broedsucces van de Huismus in Leek en Lettelbert
Het broedsucces van de Huismus in Leek en Lettelbert René Oosterhuis De Huismus Passer domesticus is in de afgelopen decennia in aantal achteruit gegaan in Nederland. Ten opzichte van 1990 is de populatie
Nadere informatieInventarisatie Stadsganzen 2016 in vier gemeenten in de Provincie Utrecht
Inventarisatie Stadsganzen 2016 in vier gemeenten in de Provincie Utrecht Vincent de Boer, Albert de Jong & Berend Voslamber Sovon-rapport 2016/19 Dit rapport is samengesteld in opdracht van Colofon SOVON
Nadere informatieLandelijke klapekstertelling winter 2008/2009 Eindresultaten
Landelijke klapekstertelling winter 2008/2009 Eindresultaten Foto J. Schwiebbe - http://www.birdphoto.nl April 2009, Matthijs Broere (Waarneming.nl) & Fred Hustings (SOVON) 1. Inleiding Afgelopen winter
Nadere informatieKort verslag kleurringen van Nijlganzen en Grote Canadese Ganzen
Kort verslag kleurringen van Nijlganzen en Grote Canadese Ganzen 2011-2015 Frank Majoor & Berend Voslamber Sinds 2011 worden op verschillende plekken in Nederland in opdracht van het Faunafonds Nijlganzen
Nadere informatieFig. 4.3a. Dichtheden weidevogels in het reservaatsgebied Giethoorn-Wanneperveen 1987-2010 (229 ha)
Lichte groei weidevogelstand Giethoorn-Wanneperveen in 2010 Obe Brandsma De belangrijkste resultaten samengevat: Het onderzoeksgebied Giethoorn-Wanneperveen (229 ha) is één van de weinige gebieden in Nederland
Nadere informatieAantal broedparen van Kleine Mantelmeeuw, Zilvermeeuw en Scholekster op het Forteiland IJmuiden in 2014
Aantal broedparen van Kleine Mantelmeeuw, Zilvermeeuw en Scholekster op het Forteiland IJmuiden in 2014 Aantal broedparen van Kleine Mantelmeeuw, Zilvermeeuw en Scholekster op het Forteiland IJmuiden in
Nadere informatieKievitonderzoek Landschap Noord-Holland 2016/2017
Kievitonderzoek Landschap Noord-Holland 2016/2017 Wat onderzochten we precies? Verbetert het broedbiotoop van kieviten door kleinschalige maatregelen? Waarom willen we dat weten? Territoria van kievit
Nadere informatieWEIDEVOGELS RESULTATEN 2011 TOTAAL
WEIDEVOGELS RESULTATEN 211 TOTAAL A. Weidevogelmeetnet Overijssel van 1994 tot en met 211 Het gaat nog steeds niet goed met de weidevogels. De al jarenlang neerwaartse trend blijft doorgaan. Positief is
Nadere informatieBeknopte geschiedenis van Reeuwijk en Driebruggen
Beknopte geschiedenis van Reeuwijk en Driebruggen De huidige gemeente Reeuwijk bestaat uit verschillende oude ambachtsheerlijkheden en gemeenten. In 1855 werd de oorspronkelijke kleine agrarische gemeente
Nadere informatieOnderdeel Jaarverslag 2015
Onderdeel Jaarverslag 2015 IVN Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid Afdeling De Ronde Venen & Uithoorn p.a. NME-centrum De Woudreus Pieter Joostenlaan 28a 3648 XR Wilnis ivnrvu@online.nl www.ivn/afdeling/de-ronde-venen-uithoorn
Nadere informatieHierbij de nieuwsbrief over de telling van 13 en 14 oktober 2007.
Beste wintervogeltellers en telsters. Moordrecht 1 november 2007 Hierbij de nieuwsbrief over de telling van 13 en 14 oktober 2007. telgegevens In de Waardvogel van september 2007 staat een artikel van
Nadere informatie1nvexo. Interreg Vlaanderen Nederland. minder invasieve planten en dieren. Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling
1nvexo minder invasieve planten en dieren Interreg Vlaanderen Nederland Europa investeert in uw regio Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Casus Zomerganzen naam spreker/partner Casus
Nadere informatieEr zijn drie tellingen waaraan u mee kunt doen. Deze tellingen staan los van elkaar dus u kunt zelf bepalen aan welke tellingen u mee wilt doen.
Handleiding tellingen Er zijn drie tellingen waaraan u mee kunt doen. Deze tellingen staan los van elkaar dus u kunt zelf bepalen aan welke tellingen u mee wilt doen. Als er onduidelijkheden zijn over
Nadere informatieKansen voor de kievit?
Kansen voor de kievit? Maatregelen voor de kievit op bouwlandpercelen Weidevogelwerkgroep VANL TCW ca. 100 vrijwilligers Ca. 110 bedrijven Geldermalsen: 67 ha gras, 30 ha bouwland Buren-Culemborg: 661
Nadere informatieVogelmonitoring Natuurcompensatie Maasvlakte II
Vogelmonitoring Natuurcompensatie Maasvlakte II 1. (o.a.) Ruben Fijn, Theo Boudewijn, Job de Jong, Camiel Heunks, Robert Jan Jonkvorst, Peter van Horssen *, Martin Poot ** 2. (o.a.) Wouter Courtens, Hilbran
Nadere informatieIn 2013 ging een nieuw RAS-project van staart aan een niet-alledaagse vogel: de
Op het Vinkentouw Nr.128 december 2013 Nachtzwaluwen in De Kempen, een nieuw Ras-project Pieter Wouters Jan Wouters In 2013 ging een nieuw RAS-project van staart aan een niet-alledaagse vogel: de nachtzwaluw.
Nadere informatieKansen voor behoud van weidevogels bijna alleen nog mogelijk in beheergebieden
RESULTATEN WEIDEVOGELS PER SOORT Kansen voor behoud van weidevogels bijna alleen nog mogelijk in beheergebieden De broedresultaten van en van alle voorgaande jaren laten zien dat de weidevogels niet of
Nadere informatie5 december Beste wintervogel-tellers en -telsters
5 december 2008 Beste wintervogel-tellers en -telsters Bij deze de nieuwsbrief over de wintervogeltelling van 15 en 16 november 2008. Deze nieuwsbrief is gebaseerd op de 34 ontvangen (deel)districten.
Nadere informatieBeheerevaluatie 2018 weidevogels
Beheerevaluatie 2018 weidevogels Auteur Opdrachtgever Status Stichting Landschapsbeheer Gelderland VALA Definitieve versie Datum 06-11-2018 1 Inhoudsopgave 1 Inhoudsopgave 2 Inleiding... 3 3 Beltrumse
Nadere informatieKunstmatige nesthulp voor de zwarte stern in Nederland
Kunstmatige nesthulp voor de zwarte stern in Nederland Tabel 1. Aantallen (afgerond) vlotjes per provincie in Nederland. In Groningen en Noord-Brabant liggen kleine aantallen vlotjes, waarvan de gegevens
Nadere informatieNESTKASTENVERSLAG NVWG De GRUTTO 2017
NESTKASTENVERSLAG NVWG De GRUTTO 2017 Inleiding: Ook dit broedseizoen werden op verschillende locaties weer talrijke nestkasten op hun inhoud gecontroleerd. Binnen ons werkgebied hangen zeer veel nestkasten,
Nadere informatieBezoekeffecten en nestbescherming bij weidevogels. Paul Goedhart Wolf Teunissen Hans Schekkerman Maja Roodbergen
Bezoekeffecten en nestbescherming bij weidevogels Paul Goedhart Wolf Teunissen Hans Schekkerman Maja Roodbergen Aantalveranderingen 200 180 160 140 Index 120 100 80 60 40 20 1960 1970 1980 1990 2000 2010
Nadere informatieffi SrnTEN '?",iffhorrand ETf,E Lid Gedeputeerde Staten 2,0 MEI 1016 Nulmeting Aan Provinciale Staten
Lid Gedeputeerde Staten SrnTEN Mr. J.F. (Han) Weber Contact 070 441 61 96 jf.weber@pzh.nl '?",iffhorrand Postadres Provinciehuis Postbus 90602 2509 LP Den Haag T 070-441 66 11 www.zuid-holland.nl Aan Provinciale
Nadere informatieWelkom bij de inloopavond van Ruygeborg II
Welkom bij de inloopavond van Ruygeborg II Vanavond krijgt u informatie over het project Ruygeborg II. Als u vragen heeft kunt u die aan ons stellen. Daarnaast zijn wij benieuwd naar uw ideeën over Ruygeborg.
Nadere informatieGanzen, Gasten Met Lasten! Voor de een schitterend, voor de andere een ware plaag
Ganzen, Gasten Met Lasten! Voor de een schitterend, voor de andere een ware plaag Grauwe ganzen Kolganzen Rietganzen Toendra Rietgans Taigarietgans Kleine Rietgans Kleine Zwaan Smient Brandgans Exoten
Nadere informatieWeidevogelbescherming Spaarndam/Haarlemmerliede. Spaarndam/Haarlemmerliede in het voorjaar van 2010
Weidevogelbescherming 2010 Spaarndam/Haarlemmerliede Martin Ikelaar In dit artikel gaan we in op de activiteiten van de vrijwilligers weidevogelbescherming Spaarndam/Haarlemmerliede in het voorjaar van
Nadere informatieDe broedvogels van de Feddema s Plas in 2007
De broedvogels van de Feddema s Plas in 2007 Lieuwe Dijksen & Frank Willems SOVON-inventarisatierapport 2007/49 Dit rapport is samengesteld in opdracht van Het Groninger Landschap Colofon SOVON Vogelonderzoek
Nadere informatieUitvoeringsprogramma Groen 2015
inter Uitvoeringsprogramma Groen 2015 Aanvullende Programmering Vastgesteld door Gedeputeerde Staten 23 juni 2015 TOELICHTING Dit document is een aanvulling op het eerder vastgestelde Uitvoeringsprogramma
Nadere informatieVerslag 2017 Uilenwerkgroep de Oelenwappers
Verslag 2017 Uilenwerkgroep de Oelenwappers Het broedseizoen 2017 is voor de vier vogelsoorten waarvoor we nestkasten geplaatst hebben een succesvoljaar geweest. Het meest trots zijn we op het feit dat
Nadere informatieKORT VERSLAG MONITORINGRESULTATEN GIERZWALUWNESTKASTEN
KORT VERSLAG MONITORINGRESULTATEN GIERZWALUWNESTKASTEN 2016 in de Utrechtse wijk Voordorp Januari 2017 Tieneke de Groot tienekedegr@gmail.com 1. INLEIDING 1.1 Achtergrond nestkastenproject Het is al weer
Nadere informatie2004 De Flamingo's in het Zwillbröcker Venn
2004 De Flamingo's in het Zwillbröcker Venn De Flamingo's komen al zo'n 20 jaar in het Zwillbröcker Venn voor. De eerste jaren kwamen er maar enkele. De grootste aantallen komen er in de maanden april
Nadere informatieOPKOMST VAN DE HALSBANDPARKIET IN NEDERLAND EN UTRECHT André van Kleunen
OPKOMST VAN DE HALSBANDPARKIET IN NEDERLAND EN UTRECHT André van Kleunen De halsbandparkiet (Psittacula krameri) komt van oorsprong voor in Afrika, in een gordel ten zuiden van de Sahara en op het Indisch
Nadere informatieGegevens gemeente woonplaats Alblasserdam Alblasserdam Totaal Alblasserdam
provincie Zuid Holland Gegevens gemeente woonplaats 2016 2015 Alblasserdam Alblasserdam 1.581 1.778 Totaal Alblasserdam 1.581 1.778 Albrandswaard Poortugaal 1.954 2.793 Totaal Albrandswaard 1.954 2.793
Nadere informatieToekomstbestendige veenweidepolder Lange Weide
Toekomstbestendige veenweidepolder Lange Weide Water- en Bodembeheer in veenweiden 8 maart 2018 Inhoudsopgave Aanleiding Organisatie project Beleid bodemdaling West-NL 3 Modules van het project Financiering
Nadere informatieGroene glazenmaker in de provincie Groningen
Groene glazenmaker in de provincie Groningen Groene glazenmaker in de provincie Groningen Groene glazenmaker in de provincie Groningen Tekst: Albert Vliegenthart Met medewerking van: Herman de Heer, Henk
Nadere informatieNIEUWSBRIEF OVER HET JAAR 2012
Plaats hie r uw beric ht. He t be richt hee ft h et m eeste eff ect als u h et nie t lan ger ma akt d an tw ee o f dri e zinn en. NIEUWSBRIEF 1 2012 Was wederom een succesvol Kerkuilen jaar In dit jaar
Nadere informatieJongen uitgevlogen totaal
Inmiddels een zeldzame bewoner; de ringmus NESTKASTENVERSLAG Inleiding: Ook dit broedseizoen werden op verschillende locaties weer talrijke en op hun inhoud gecontroleerd. Binnen ons werkgebied hangen
Nadere informatieNieuwsbrief WBG Waalwijk
Nieuwsbrief WBG Waalwijk Achtste jaargang, nummer 2 2017 Weidevogelbeschermingsgroep Waalwijk werkzaam in de gemeenten Waalwijk en Heusden onder begeleiding van het Brabants Landschap Coördinatoren: Harry
Nadere informatieVogelrichtlijn Bijlage I (inwerkingtreding 1981). Voor Natura 2000 relevant als broedvogel én als niet-broedvogel.
Dit profiel dient gelezen, geïnterpreteerd en gebruikt te worden in combinatie met de leeswijzer, waarin de noodzakelijke uitleg van de verschillende paragrafen vermeld is. Grote zilverreiger (Egretta
Nadere informatieSteenuilenbescherming verslag Steenuilenwerkgroep Echt-Susteren Geco Visscher Fred van Geneijgen
Steenuilenbescherming verslag 2013 Steenuilenwerkgroep Echt-Susteren Geco Visscher Fred van Geneijgen Dank Op de eerste plaats wil de Steenuilenwerkgroep Echt-Susteren alle erfbewoners bedanken. Zonder
Nadere informatieVogelrichtlijn Bijlage I (inwerkingtreding 1981). Voor Natura 2000 relevant als broedvogel én als niet-broedvogel.
Zwarte stern (Chlidonias niger) A197 1. Status: Vogelrichtlijn Bijlage I (inwerkingtreding 1981). Voor Natura 2000 relevant als broedvogel én als niet-broedvogel. 2. Kenschets Beschrijving: De zwarte stern
Nadere informatieIs er toekomst voor de Grote Karekiet in het Zwarte Meer?
Is er toekomst voor de Grote Karekiet in het Zwarte Meer? Bart Anvelink Het Zwarte Meer is één van de weinige plekken in Nederland waar de Grote Karekiet Acrocephalus arundinaceus nog broedt. Natuurmonumenten
Nadere informatieKokmeeuwen ringen in Zoetermeer tijdens broedseizoen 2009 Auteur: Benny Middendorp
Kokmeeuwen ringen in Zoetermeer tijdens broedseizoen 2009 Auteur: Benny Middendorp Inleiding Aangezien de meeste mij nog niet kennen, wil ik van deze gelegenheid gebruik maken mij eerst even voor te stellen.
Nadere informatieVan ei tot vogel. Rekenen met eieren. Vogels in de klas. groep 7-8. Leerkracht. Lesduur: Inhoud in het kort. Leerdoelen: Lesdoelen: Materiaal
Van ei tot vogel Rekenen met eieren Inhoud in het kort Leerlingen gebruiken een tabel met gegevens over de broedperiode van vogels (broedduur, verzorging van jongen, enz.). Ze maken zelf een diagram, berekenen
Nadere informatieVerslag 9e jaarvergadering 2012 op Vogelwerkgroep Alphen aan den Rijn.
Verslag 9e jaarvergadering 2012 op 22-1-2013 Vogelwerkgroep Alphen aan den Rijn. Agenda Opening Algemene mededelingen werkgroep Wintertellingen Broedvogeltellingen Zwaluwwerkgroep Uilenwerkgroep Excursies
Nadere informatieVoorkomen van Bruine Kiekendief (Circus aeruginosus) in Het Verdronken Land Van Saeftinghe Walter Van Kerkhoven
Voorkomen van Bruine Kiekendief (Circus aeruginosus) in Het Verdronken Land Van Saeftinghe. 2017 Walter Van Kerkhoven Tijdens het broedseizoen van 2017 werd onderzoek gedaan naar het voorkomen, broedgedrag
Nadere informatieJAAROVERZICHT WEIDEVOGELWERKGROEP NOOTDORP LEIDSCHENDAM (WGNL)
JAAROVERZICHT WEIDEVOGELWERKGROEP NOOTDORP LEIDSCHENDAM (WGNL) SEIZOEN 215 Inhoudsopgave Weidevogelseizoen 215...1 Het weer tijdens het broedseizoen...1 Maart...1 April...1 Mei...2 Juni...2 De eerste eivondsten...2
Nadere informatieRapportage natuurbeheer. Weidevogels. Stichting Agrarische Bedrijven Spaarnwoude (SAS) Melkveebedrijf de Ettingen Zoogkoeienbedrijf de Koningshoeve
Rapportage natuurbeheer Weidevogels Stichting Agrarische Bedrijven Spaarnwoude (SAS) Melkveebedrijf de Ettingen Zoogkoeienbedrijf de Koningshoeve 2015 1 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Weidevogels... 5 2.a.
Nadere informatieWelke uilen en roofvogels zijn dat?
. Welke uilen en roofvogels zijn dat? De vogels zijn volgens de kleurcode onderverdeeld in de volgende groepen: Uilen 10 Valken 30 Overige roofvogels 46 Extra: Vliegsilhouet van de belangrijkste soorten
Nadere informatieZwarte Stern terug in de Utrechtse Venen
uit de praktijk Zwarte Stern terug in de Utrechtse Venen De zwarte stern kwam voorheen algemeen voor maar is zowel in Europa als in de Noord-Amerika in de periode tot 1980 zeer sterk achteruitgegaan. Na
Nadere informatieZijn moerasvogels te beheren? Jan van der Winden
Zijn moerasvogels te beheren? Jan van der Winden Terug naar Nederland Nederland, moerassenland Tegenwoordig ongeveer 45.000 hectare moeras aanwezig, waarvan de helft verlandingstypen waar typische
Nadere informatieJaarverslag steenuilen 2013. uitgebreide versie
Jaarverslag steenuilen 2013 uitgebreide versie Jaarverslag steenuilen 2013 uitgebreid Broedseizoen 2013 zit er weer op. Tijd om de balans op te maken en dit met jullie te delen. We hebben qua aantallen
Nadere informatie