LarenEnergie. Een werkgroep van. Wakker Laorne

Transcriptie

1 LarenEnergie Een werkgroep van Wakker Laorne

2 agenda Opening door JanWesseldijk, voorzitter van Wakker Loarne Plannen werkgroeplarenenergiedoor Paul de Koning Pauze Maatwerkadvies Energie en Energiescan door Bernie Visser Vragen? Einde avond, mogelijkheid tot intekenen

3 onderwerpen Wat is DEL? Werkgroepdoelen Waarom deze avond? Praktijkvoorbeelden maatwerkadvies en energiescan

4 Wat is DEL Duurzaam Energielandschap Lochem

5 -Lochemuiterlijk in 2030 klimaatneutraal -DEL moet er o.a. voor zorgen dat die doelstelling in 2030 bereikt wordt.

6 Doelstelling Het realiseren van duurzame energielandschappen die bijdragen aan klimaatneutraliteit en die (economische) waarden toevoegen aan het gebied en vanuit de lokale samenleving georganiseerd zijn.

7 Gewenste situatie Het uiteindelijke doel is dat elk dorp, buurtschap of wijk zijn eigen Duurzame Energielandschap vormgeeft. Bvalgenkweek, windenergie,biovergisting, duurzame landbouw enzonne-energie. Bewoners zijn eigenaar van hun eigen energielandschap

8 Energielandschap: Het winnen van energie heeft mede het huidige landschap gevormd. Denk aan boskap, watermolens en het afsteken van turf en plaggen. Met de winning van fossiele brandstoffen werd de herkomst van energie voor de gebruikers minder zichtbaar en de bron anoniemer. Duurzame lokaal opgewekte energie maakt de herkomst van energie weer inzichtelijk voor de eindgebruikers.

9 Resultaten 2015 Het realiseren van 4 duurzame energielandschappen in de gemeente Lochem, met tenminste: -3MWp zonne-energie (energie voor ongeveer 1500 huishoudens) -5 MW windenergie (energie voor ongeveer 3000 huishoudens) - 1 biovergistingsinstallatie -2 klimaatneutrale (afgebakende) agrarische landschappen -1 duurzame energiecoöperatie voor de gemeentelochem, ontstaan vanuit een maatschappelijk initiatief

10 Integrale systeembenadering van een agrarisch gebied gericht op eenzijdige rendementsverhoging (productiviteit op het gebied van melkproductie) naar een brede benadering gericht op het duurzaam kunnen blijven boeren in de regio in een landschap dat bijdraagt aan een goed gezinsinkomen, biodiversiteit, en een hoge mate van recreatieve kwaliteit kent.

11 Principes De zes belangrijkste principes voor dit project : lokaal eigendom, het grondgebonden agrarisch familiebedrijf, financiële rentabiliteit, biodiversiteit, Cradle to Cradle fotosynthese in relatie tot landbouw.

12 Grondgebonden agrarisch familiebedrijf Een van de belangrijkste dragers van het (agrarische) landschap in de Achterhoek zijn de familiebedrijven. Deze familiebedrijven bestaan veelal al meer dan honderd jaar op hun huidige bedrijfslocatie, waarbij het eigendom van vader op zoon wordt doorgegeven. In de afgelopen decennia zijn deze familiebedrijven steeds kwetsbaarder geworden.

13 Een grote groep agrariërs zoekt dan ook nadrukkelijk naar manieren om hun bedrijfsvoering te verbreden. Het deelnemen aan energielandschappen is een van de mogelijkheden voor agrariërs om zich te verbreden.

14 Biodiversiteit Dat speelt op zeker twee niveaus: door versterking van biodiversiteit in de bodem (o.a. graszode) wordt de beschikbaarheid van voedingsstoffen voor groeiend gewas aanmerkelijk verbeterd. daarnaast biedt een landschap met houtwallen en singels via snoeihout veel mogelijkheden voor energievoorziening.

15 Cradle to cradle De basisprincipes vancradle to Cradlezijn: het sluiten van kringlopen (afval = voedsel) gebruik van duurzame energie het toevoegen van waarde ( celebrate diversity )

16 Cradle to cradle Kort gezegd: Afval bestaat niet

17 fotosynthese Planten vangenzonne-energie op en leggen deze via fotosynthese vast in koolhydraten, vetten en eiwitten. In dit project wordt fotosynthese als de basis voor klimaatneutraliteit genomen

18 fotosynthese 2 problemen: Nu vooral het maximaliseren van het aantal kilogrammen product, waardoor andere kapitalen van het landbouwareaal sterk zijn onderbenut. De nutriënten die van het land afkomen maar voor een klein deel weer op het land komen (in de vorm van dierlijke mest en oogstresten )

19 Tot zover DEL

20 Wat doet de werkgroep? In DEL krijgen de bewoners en bedrijven zeggenschap en mede-eigendom over de inrichting van het energielandschap. Dit betekent in principe dat de betrokken bewoners en bedrijven vrij zijn zelf een invulling te geven aan de gewenste energievoorziening.

21 concreet Projecten die direct haalbaar zijn Direct voordeel opleveren voor de bewoners Direct energie besparen Direct duurzame energie bijdragen Direct fossiele energie effectiever benutten

22 Waarom deze avond? Minimaliseer het energieverbruik Wek zoveel als mogelijk met duurzame energie op Gebruik fossiele brandstof zo efficient mogelijk Maatwerkadvies en energiescan maken dit mogelijk

23 energielabel Het maatwerkadvies geeft inzicht in het energieverbruik en de verbeterpunten Twee proeven ervaringen

24 De woning van Paul de Koning, waarvoor in 2008 en 2011 een maatwerkadvies werd gemaakt.

25 Rapport 2008 G-label Advies: spouwmuurisolatie Tevens gedaan: Geschroefd rieten dak Zonneboiler speksteenkachel

26 Het aanbrengen van spouwmuurisolatie

27 Merkbare voordelen spouwmuurisolatie Je ziet het buiten stormen, maar voelt dit binnen niet (meer) In de nacht loopt de temperatuur veel minder terug; 2 3 graden. In de zomer binnen koeler.

28 Rapport 2011 Door de alternatieve verwarming (speksteenkachel) is het gasverbruik relatief laag. Uit de berekingvolgt een gemiddelde binnentemperatuur 12,5 graden

29 Alternatieve verwarming wordt in het advies niet meegenomen.

30 Rapport 2011 Nu: C- label met verklaring voor verbetering: Bakhuis is een energielek Installeer 3 zonnepanelen Verder valt op: Electriciteit is niet gebouw gebonden Rapport is wel erg uitgebreid > ontstaan energiescan

31 Jos Geverink Ervaringen met het maatwerkadvies

32 HermanOltvoort Ervaringen met de energiescan

33 voortgang Na de adviezen gezamenlijk offertes vragen voor bij voorbeeld: Spouwmuurisolatie Zonneboilers Zonnepanelen Warmtepompen Etc.

34 pauze