Opleving van korte duur

Transcriptie

1 BeursBulletin.nl Inhoud week 40 Donderdag 30 september 2004 Opleving van korte duur Tip: verkoop 3 calls AEX nov 340 en verkoop 3 puts AEX nov 290 Opleving van korte duur 1 Beurzen zitten op de wip 2 Grafieken Indices 3 Grafieken AEX 4 Grafieken AMX 6 Grafieken Overige 7 Rood of zwart? Winst is zeker 8 Olie en chips een slechte combinatie 9 Marktontwikkelingen 10 OptieAlert 14% boven AEX 12 Houd de Buhrmann in de gaten 13 Verslag Seminar Succesvol beleggen 14 Koerspatronen 15 Abonnementen en Advertenties 16 BeursBulletin.nl nr.9, jaargang 1, 30 september 2004, pagina 1 Medio vorige week sprong het sein voor de AEX op rood. De index viel zoals verwacht uit het korte termijn stijgende trendkanaal terug en zowel de dagindicator als de - niet getoonde - MACD-indicator gaf een verkoopsignaal. Er mocht dus op een terugval van de index gerekend worden. Deze heeft zich ook daadwerkelijk voorgedaan. Ons eerste koersdoel van 320 is echter nog niet gehaald. Na de 323 te hebben aangetikt, is de AEX weer wat opgeveerd. Dit jaar ketste de index al enkele keren eerder op dit niveau af. Daarom concluderen we dat hier steun ligt, zij het dat deze niet als zeer betrouwbaar kan worden aangemerkt. Daar de index vandaag na een hoopvolle start weer terug bij af is, achten we de kans groot dat we toch weer neerwaarts gaan koersen. Nu 1 maand proefabonnee worden voor slechts 9,95,-? BeursBulletin.nl biedt wekelijks concrete tips en adviezen op basis van bewezen systemen. Dus niet op basis van emotie. Het doel is geld verdienen. Mocht dat niet lukken op basis van deze adviezen, dan ontvangt u volledig uw abonnementsgeld terug. Klik hier voor een proefabonnement Onder de hobbel bij 323 ligt er horizontale steun bij 310 punten, terwijl we veel waarde toekennen aan de onderkant van het dalende trendkanaal. Deze bevindt zich nu rond 303 punten, Mochten we toch omhoog gaan, dan moet gerekend worden op veel weerstand van de bovenkant van het dalende trendkanaal. Deze bevindt zich nu op 336 punten, maar komt wekelijks een punt lager te liggen. De vorige week geadviseerde putspread november 340/350 staat inmiddels op een winst van 30 per combinatie. Gegeven onze verwachting dat we op korte termijn geen snelle spurt omhoog zullen maken, is er alle reden om deze aan te houden. Maandag adviseerden we de abonnees van AEX Alert om zowel de calloptie november 340 als de putoptie november 290 te schrijven voor een mooie 310. Bij de huidige prijs van 250 vinden we deze short strangle nog steeds interessant. Per combinatie moet circa 2500 aan margin aangehouden worden. We leggen de verkoop van drie short strangles in voor een limiet van 250, waarmee de bruto-opbrengst op 840 komt. Dit komt ten opzichte van de margin neer op 10% rendement binnen twee maanden wanneer de index op expiratie tussen 340 en 290 blijft. Bovenstaande tips zijn gebaseerd op een portefeuille van ,- Op basis van de verwachting van de ontwikkeling van de AEX wordt een positie met opties geadviseerd. Deze positie wordt donderdag voor 17:00 uur per SMS aan de abonnees van AEX Alert gestuurd die hierop direct kunnen reageren. Het komt echter ook voor dat een aankoop- of verkooptip wordt verstuurd wanneer de markt daartoe aanleiding geeft. Gemiddeld ontvangt u 10 SMS-jes per maand. Sinds 2 juli 2004 heeft AEX Alert ruim 18% rendement behaald. Bovendien kunt u dan gratis deelnemen aan de beleggingscursus op 5 oktober a.s. Deze cursus is voor zowel ervaren als beginnende beleggers uitermate interessant. Meer weten? Klik hier

2 Hoofdartikel Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.9, jaargang 1, 30 september 2004, pagina 2 Beurzen zitten op de wip Beurzen vielen terug zoals verwacht, maar niet overtuigend. Stijging olieprijs zet door En hoe duur kan olie nog worden? Door Bert van Arkel De aandelenkoersen vielen de afgelopen week terug en dat was precies in de lijn der verwachting. Fundamenteel analisten wijzen met een beschuldigende vinger naar de olieprijs. Ik kijk slechts naar de koersgrafieken Nadat diverse toonaangevende aandelenindices anderhalve week geleden geen opwaartse doorbraak realiseerden, viel te verwachten dat de stemming zou omslaan. En zo geschiedde. De Dow Jones sloot weer even onder de punten en de AEX tikte zelfs de 321 aan. De verliezen bleven echter beperkt omdat in de laatste dagen de stemming lijkt te draaien. Tikje terug voor S&P-500 De toonaangevende Amerikaanse index S&P-500 sloot woensdag op het hoogste niveau van de week. Bovendien kwam de index nipt boven het slot van vorige week vrijdag. Een dag eerder gaf de Stochastic reeds een koopsignaal. Hieruit putten de stieren moed. De strijd is echter nog lang niet geschreden. Zo bleef een andere indicator, te weten de MACD, op verkopen staan. Zoals ik al had verwacht, is de prijs van Brent-olie de afgelopen week verder aangetrokken. De omvang van de stijging overtreft zelfs mijn stoutste verwachting. Met kracht stootte de prijs namelijk door de weerstand bij $ 44,25. Dat was de hoogste prijs die in augustus werd bereikt. Inmiddels zitten we ruim twee dollar hoger. Voor Amerikaanse olie moest eerder deze week zelfs ruim $ 50 per vat worden neergeteld. Mijn gevoel zegt me dat deze prijsstijging toch een keer aan zijn einde komt. Maar hier koop ik weinig voor. Ik wil harde signalen die op een prijsomkeer wijzen, maar die zijn nog niet aanwezig. Zo toont de RSI weliswaar een overkochte situatie, maar een verkoopsignaal is nog niet gegeven. Het verleden wijst overigens uit dat de signalen van de RSI voor de toekomstige olieprijsontwikkeling niet erg betrouwbaar zijn. Liever kijk ik dan ook naar de MACD en deze indicator vertelt mij dat het nog wel even gaat duren voordat olie gaat zakken. Obligaties blijven aantrekkelijk Vanwege het bovenstaande is het moeilijk om een betrouwbare uitspraak over het toekomstige koersverloop te doen. Het is derhalve niet verstandig om sterk op een opwaartse of een neerwaartse beweging in te zetten. De kans is te groot dat de positie verlies oplevert. Ik blijf benadrukken dat het feest voor de stieren pas begint als we op een dag boven de 1140 punten sluiten. Of liever nog boven de horizontale weerstand op 1160 punten. Dan ga ik mijzelf ook als een stier gedragen. Maar voorlopig stel ik mij terughoudend op, want het is zeker niet uitgesloten dat we toch de onderkant van het trendkanaal opzoeken. De Nederlandse kapitaalmarktrente beweegt zich al vier maanden in een neerwaarts trendkanaal. Op korte termijn is er ruimte voor een verdere rentedaling tot circa 3,95%. Dit niveau ligt thans aan de onderkant van het trendkanaal, maar komt steeds lager te liggen. Verder is er horizontale steun bij 3,85-3,9%. Zeker gezien de aanhoudend onzekere situatie op de aandelenmarkt blijven obligaties dus een aantrekkelijk alternatief. De renteblik moet pas weer omhoog gericht worden als de rente het trendkanaal in opwaartse richting doorbreekt. Wilt u ook succesvol beleggen? Dat kan! ``````````````````````````````````Advertentie U maakt kennis met de unieke methode van Investment Coach Dr. Ir. Bert van Arkel. Emoties en gevoel uitschakelen en met wiskundige precisie orders inleggen. De deelnamekosten bedragen slechts 25,- Klik hier en geef u op voor het mini-seminar in Zeist op 12 oktober, Hoofddorp op 19 oktober of Rhoon op 7 december.

3 Analyse Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.9, jaargang 1, 30 september 2004, pagina 3 Grafieken Indices Dow Jones vindt steun op Nasdaq nadert weer de 1900 punten Steun 9975 Weerstand De Dow Jones heeft deze week in eerste instantie op het niveau steun gevonden. Maar daarmee is de lucht nog niet geklaard. Want de neergaande trend is nog steeds van kracht. De weerstandslijn daarvan komt per maand 65 punten lager te liggen. Baisseposities kunnen dus voorlopig gehandhaafd blijven. Herstel Dax ten einde Steun 1850 Weerstand 1900 De Nasdaq blijft stoeien met het niveau De herhaalde pogingen om deze weerstand uit te nemen zijn tot nu toe echter op niets uitgelopen. En met het gedraaide sentiment is de kans klein dat dit nu binnenkort wel zal lukken. Binnen het neergaande trendkanaal is er op 1850 steun te vinden. Bel20 stijgt verder Steun 3900 Weerstand 4025 Ook bij de Duitse Dax is de herstelbeweging gestagneerd doordat de koers de 3900 weer opgezocht heeft. De neergaande trend blijft daardoor van kracht. Het is dus de vraag of dit niveau lang steun kan blijven geven. Of dat we de blik al naar de oude bodem op 3700 moeten gaan richten. Nikkei neigt naar rood Steun 2620 Weerstand - Na de vorming van een oplopende driehoek heeft de Belgische index hogere regionen opgezocht. Dat opwaartse momentum is nog steeds van kracht. De Bel20 neemt daarmee een uitzonderingspositie in onder de internationale beurzen. Euro opnieuw koopwaardig Steun Weerstand De Japanse Nikkei is bezig met een nieuwe test van de steun op Zolang dit niveau het houdt, blijft de koers in de zone waar we al enige maanden een zijwaartse beweging hebben gezien. Maar een doorbraak zou wijzen op een trendwijziging. De weekindicator staat op het punt een verkoopsignaal te geven. Steun 1,235 Weerstand 1,26 Met het uitnemen van de weerstand op $ 1,235 is de euro opnieuw koopwaardig geworden. De koers bevindt zich nu op het niveau van een oude top op $ 1,245. Maar binnen het stijgende trendkanaal is er een opwaarts potentieel tot $ 1,26.

4 Analyse Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.9, jaargang 1, 30 september 2004, pagina 4 Grafieken AEX ABN Amro ketst af op weerstand Fortis neemt een aanloop Steun 18,10 Weerstand 18,40 Na de vorming van een dubbele bodemformatie ondervindt ABN Amro moeite om de weerstand bij 18,40 definitief te nemen. Het fonds karakteriseren we dan ook nog niet als koopwaardig. Na doorbraak komt het eerste koersdoel op 19,20, de bovenkant van het trendkanaal. Ahold nog niet in trek Steun 18,30 Weerstand 19,50 Door de ontwikkelingen van de afgelopen drie weken is de weerstandslijn bij Fortis een dubbeltje hoger neergezet. Het lijkt een kwestie van tijd voordat deze weerstand genomen wordt. Het fonds bevindt zich namelijk in een mooie opgaande langere termijntrend. Toch adviseren we pas na een doorbraak van 19,50 nieuwe aankopen te doen. Getronics hervat de opgaande lijn Steun 4,80 Weerstand 5,30 Het ziet er niet naar uit dat de koers van Ahold binnenkort uit het dalende trendkanaal zal breken. Zelfs de weerstand bij 5,30 lijkt een onneembare vesting. Links laten liggen dus. DSM breekt weerstand Steun 1,65 Weerstand 1,95 Na eind vorige week weer tot binnen het dalende trendkanaal te zijn teruggezakt, heeft Getronics de opgaande lijn nu toch weer opgepakt. We hechten ook veel waarde aan het koopsignaal van de weekindicator, daar deze de afgelopen twee jaar goed functioneerde. Heineken stroomt neerwaarts Steun 41,60 Weerstand 43,90 Vorige week wezen we er reeds op dat DSM goed in de gaten moest worden gehouden. De beurskoers boekte toen namelijk vooruitgang ondanks het zwakke beursklimaat. Inmiddels is de weerstand bij 41,60 gebroken. De eerstvolgende weerstand van 43,90 stamt alweer van ruim een jaar geleden. Steun 22,60 Weerstand 24,50 Aandeelhouders van Heineken hebben weinig reden om feest te vieren. Na een hoopvol begin dit jaar beweegt de koers zich nu reeds vijf maanden in een dalend trendkanaal voort. In juli sprong de dual indicator op verkopen. Zolang het niet tot een overtuigende uitbraak is gekomen, moeten de aandelen van Heineken gemeden worden.

5 Analyse Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.9, jaargang 1, 30 september 2004, pagina 5 Grafieken AEX IHC Caland is nu trading Nieuwe weerstand voor TPG Steun 41 Weerstand 42,20 De koers van IHC Caland viel eind vorige week uit het stijgende trendkanaal. Dit kwam niet door een stevige tik naar beneden, maar puur omdat de koers zich in zijwaartse richting bleef bewegen. Zolang de steun intact is, kunnen de aandelen aangehouden worden. 42 verliest zijn waarde voor Koninklijke Olie Steun 18,20 Weerstand 20 De koers van TPG is erin geslaagd de weerstand bij 19,50 te nemen. Nu is er echter een nieuwe weerstand opgedoken, namelijk bij 20. We adviseren te wachten met (bij)kopen totdat ook deze weerstand genomen is. Na een doorbraak wordt het eerste koersdoel de bovenkant van het opwaartse trendkanaal. Unilever nadert bodem Steun 41,40 Weerstand 44 De koers van Koninklijke Olie heeft de afgelopen weken diverse malen de 42 gepasseerd. Dit niveau heeft daarom zijn waarde voor de technische analyse grotendeels verloren. Belangrijker is nu de stijgende trendlijn en de horizontale weerstand bij 44. Het schrijven van putopties is thans interessant. Reed Elsevier in de verdrukking Steun 46 Weerstand 49 De koers van Unilever is tot aan de onderkant van het trendkanaal teruggevallen. Deze ligt nu rond 46. Vanuit deze bodem veerde de koers medio vorig jaar weer op. Het is goed mogelijk dat dit opnieuw gebeurt. Enigszins speculatief bevelen we het schrijven van putopties aan, bijvoorbeeld de put november 46. Bescheiden koersschommelingen bij Wolters Kluwer Steun 9,75 Weerstand 11,10 Waar de beurs de afgelopen dagen de weg omhoog weer heeft gevonden, bevindt de koers van Reed Elsevier zich op het laagste niveau van de week. Daar het fonds zich sowieso in een dalend trendkanaal bevindt, adviseren we de aandelen te mijden. Steun 13, 10 Weerstand 15,30 De koers van Wolters Kluwer beweegt zich al driekwart jaar in zijwaartse richting, zo tussen 13,10 en 15,30. Vooral de steun oogt betrouwbaar. Een terugval tot dit niveau kan dan ook aangegrepen worden om de aandelen te kopen.

6 Analyse Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.9, jaargang 1, 30 september 2004, pagina 6 Grafieken AMX Hunter Douglas vindt steun Rodamco blijft koopwaardig Steun 36 Weerstand 38,30 De koers van Hunter Douglas heeft al twee maal steun gevonden op 36. Dus dat niveau lijkt voorlopig de onderkant te zijn. Een zijwaartse beweging tussen 36 en 38 ligt nu voor de hand. Wij nemen daarom een afwachtende houding aan. Zeker zolang de TDS indicator nog op rood staat. Serieuze steun Laurus ontbreekt Steun 48 Weerstand 56 Reeds enkele jaren wordt de koers van Rodamco Europe gekenmerkt door hogere toppen en hogere bodems. Daarbij is recent voor de tweede maal een versnelling opgetreden. Zelfs als deze uitbraak ook deze keer weer vals zou blijken te zijn, is de stijgende trend nog steeds intact. Het aandeel blijft dus koopwaardig Stork kopen boven 19,25 Steun Weerstand 0,73 Laurus bevindt zich in een neergaand trendkanaal. De bovenkant daarvan wordt op dit moment weer getest. De RSI heeft daarbij ook een koopsignaal gegeven. Enkele weken geleden gebeurde echter precies hetzelfde. Wij blijven daarom terughoudend voor dit aandeel. Koers Océ neutraal Steun 17 Weerstand 19,25 Binnen het opgaande trendkanaal van de laatste twee jaar test de koers van Stork op dit moment de weerstand op 19,25. Als deze lijn wordt uitgenomen is het aandeel opnieuw koopwaardig. Maar ook als dat niet gebeurt, blijft de trend nog steeds opwaarts. Althans zolang de trend- annex steunlijn bij 18,50 het houdt. Ruimte Vopak wordt kleiner Steun 11,75 Weerstand 12,75 De koers van Océ is uit het dalende trendkanaal getreden. Maar een echte stijging is tot nu toe uitgebleven. In een zijwaartse beweging vormt zich nu een trading range. Pas wanneer de koers hier aan de bovenkant uitbreekt, wordt dit aandeel weer het overwegen waard. Steun 13,40 Weerstand 14 Het koersbeeld van Vopak wordt al enige maanden beheerst door de horizontale steunlijn op 13,40. Daarboven beweegt het aandeel zich vooral zijwaarts voort. De beschikbare ruimte wordt echter wel steeds kleiner. Tot het moment dat richting gekozen wordt, blijven wij neutraal over dit fonds.

7 Analyse Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.9, jaargang 1, 30 september 2004, pagina 7 Grafieken Overige Ballast Nedam kan verder stijgen Gamma koerst zijwaarts Steun 10,25 Weerstand - De koers van Ballast Nedam heeft de weerstand op 10,25 doorschreden. Dit niveau is daarmee nu dus steun geworden. En de stukken zijn opnieuw koopwaardig. Want aan de bovenkant is er eigenlijk geen begrenzing aan te geven. Wel is de RSI tijdens de recente uitbraak in het overbought gebied geraakt. Afscheid van Besi Steun 31,90 Weerstand 33,50 Al geruime tijd beweegt de koers van Gamma in zijwaartse richting voort. Daarbij is wel het dalende trendkanaal verlaten. Maar ondanks het koopsignaal van de TDS indicator is een echte stijging tot nu toe uitgebleven. Totdat daar verandering in komt, is er dan ook geen reden om lang bij dit aandeel stil te staan. Tiscali breekt uit Steun 3,80 Weerstand 4,60 Het uitstapje BE Semiconductor aan de bovenkant van het neergaande trendkanaal bleek maar van korte duur. Daarbinnen lijkt de koers nu weer op weg naar lagere regionen. Nu ook de weekindicator een verkoopsignaal heeft gegeven, is het moment gekomen om afscheid van de stukken te nemen. Stijging ICT vlakt af Steun 2,50 Weerstand 3,50 De weekindicator gaf vorige week voor Tiscali al een koopsignaal. Maar nu de koers ook deze week weer iets hoger lijkt te gaan sluiten, is de uitbraak uit de neergaande trend een feit. Speculatief kunnen we de aandelen nu dus opnemen voor een ritje naar 3,50. Daarboven worden ze echt koopwaardig. Twentsche Kabel kopen op pull back Steun 9,50 Weerstand 11,50 Na de uitbraak uit het dalende trendkanaal en de snelle stijging, die daarop volgde, vlakt de koers van ICT Automat nu wat af. Het wachten is nu op een test van de weerstand op 11,50. Zodra dat niveau uitgenomen is, zijn de stukken opnieuw koopwaardig. Steun 24,50 Weerstand 26,50 Het aandeel Twentsche Kabel vertoont een stijgende trend. Met het passeren van het niveau van oude toppen op 24,50 ligt de weg naar boven weer open. Mocht deze steunlijn in een pull back nog een keer getest gaan worden, dan achten wij dat een goed koopmoment.

8 Column Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.9, jaargang 1, 30 september 2004, pagina 8 Rood of zwart? Winst is zeker Door tegelijkertijd met de aandelen een langlopende putoptie te kopen, staat het minimale rendement vrijwel vast Door Bert van Arkel Hoofddorp, 29 sept. 04. De drie grote banken uit de AEX hebben de afgelopen maanden stuk voor stuk een aardig herstel laten zien. De diverse koersgrafieken zien er daardoor weer wat vrolijker uit. Bij ABN-AMRO is zelfs sprake van een duidelijk draaipunt in de trend. Maar ook Fortis en ING hebben het niveau van oude toppen weer opgezocht. De grafiek van ING toont een omgekeerde kop-schouderformatie. Meer uitleg over de kop-schouderformatie staat in BeursBulletin van deze week op pagina 15. Met de doorbraak van de neklijn is er nu een koersdoel van zo n 22,75 ontstaan. Na vorige week rond de weerstand bij 21,20 te zijn afgeketst, is de koers weer tot de neklijn teruggevallen. Dit komt geregeld voor. De geslaagde test van de neklijn in de pull-back kan als een mooi koopmoment beschouwd worden. Wie van de drie? De vraag is alleen welke van de drie grootbanken hierbij nu de voorkeur verdient? Want niet alleen vertoont het koersbeeld de nodige gelijkenis, maar ook het koersniveau is op dit moment behoorlijk vergelijkbaar. Bovendien hebben ze alle drie aangegeven dat de winst dit jaar weer kan groeien. Op grond daarvan heb ik ze ook nog maar eens naast elkaar gezet als we niet alleen de aandelen kopen, maar tegelijkertijd ook een lange putoptie kopen als garantie. Dat geeft dan het volgende beeld. Fonds Koers Optie Premie Invest. ABN-AMRO 18,29 P AAB dec.' ,05 26,46 Fortis 19,14 P FOR dec.' ,40 26,67 ING 20,32 P ING dec ,95 27,40 De putoptie verzekert ons ervan dat we de betreffende aandelen in december 2008 altijd kunnen verkopen voor het bedrag van de uitoefenprijs. In dit geval voor 25,= dus. Als we dus bijvoorbeeld een aandeel ABN-AMRO kopen voor 18,29 en daarnaast een putoptie AAB dec kopen (voor 8,05), dan hebben we tot en met 17 december 2008 iedere beursdag het recht om het aandeel ABN-AMRO te mogen verkopen voor 25,=. Die zekerheid hebben we dus in ieder geval. Intussen ontvangen we ook zolang we het optierecht niet hebben uitgeoefend en de aandelen hebben verkocht - dividend over die aandelen. Ik ben er hierbij van uitgegaan dat het dividend dat over 2003 is uitbetaald de komende jaren gelijk blijft. De tijd tussen nu en december 2008 is ruim 4 jaar en dus ga ik ervan uit dat er nog 4 keer het huidige dividend wordt ontvangen. Tellen we dit totale dividend op bij de uitoefenprijs van de optie, dan hebben we daarmee de minimale opbrengst in december Fonds Dividend 2003 Totaal dividend Minimum opbrengst Min. rendement ABN-AMRO 0,95 3,80 28,77 8,7% Fortis 0,92 3,68 28,65 7,4% ING 0,97 3,88 28,85 5,3% Hieruit blijkt, dat we bij al deze aandelen een gegarandeerd positief rendement behalen, wat er ook met de koers van de aandelen gebeurt. Dat is weliswaar per jaar niet zoveel. Maar die zekerheid als bodem voor onze belegging zorgt er toch wel voor dat je de komende vier jaar lekker slaapt. ABN-AMRO blijkt het daarbij met 8,7%, ofwel 2,1% per jaar, het beste te doen. En ING met 5,3% het minst goed. Bonus Daarbij hebben we dan als extra bonus, dat we bij een koersstijging van het aandeel boven de uitoefenprijs van de putoptie voor de volle 100% meedelen in de koerswinst. Dus de winst kan in principe onbeperkt oplopen, terwijl het risico zo ongeveer tot nul beperkt is gebleven. Niet helemaal, want dat hangt ervan af of het verwachte dividend inderdaad gerealiseerd wordt. Koffiedik Nu is het dus de vraag welk van deze drie grootbanken in december 2008 de grootste kans heeft op de hoogste koers. Of in ieder geval een koers boven de 25. Ja, dat is natuurlijk koffiedik kijken. Het enige wat er eigenlijk over te zeggen valt, is dat de koers van ABN-AMRO nog nooit hoger is geweest dan ongeveer 29. Terwijl de all time high voor Fortis op 39 ligt en voor ING op 44. Dat zou erop kunnen duiden dat ING de weg naar boven wat makkelijker kan vinden dan ABN-AMRO. Maar resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst zeggen we dan. Dus zo blijft er ook bij deze beleggingsstrategie toch nog iets over om over te filosoferen en om naar uit te zien. Ik adviseer beleggers om ook naar andere geschikte combinaties zoeken. Want dat maakt beleggen nog leuker! Hoe zat het ook alweer met.kop-schouder patronen De kop-schouder is één van de meest betrouwbare (78%) patronen die signaleren dat een koers zal gaan omkeren. De nek of steunlijn wordt minimaal driemaal geraakt en geeft bij een doorbraak een koersdoel van ten minste het verschil tussen kop en neklijn.

9 Nieuws Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.9, jaargang 1, 30 september 2004, pagina 9 Olie en chips een slechte combinatie Olie noteert net onder $ 50 Door de redactie Ten opzichte van vorige week is de AEX per saldo niet erg ver omlaag gegaan. Dinsdagochtend stond de index op ruim 321 punten. Reden hiervoor, Philips kwam met een tegenvallende update over de chipdivisie en de macrocijfers waren ook niet geweldig. Dinsdagmiddag was de paniek een beetje uit de markt en de olieprijs zakte later in de week weer terug van de recordhoogtes. Olieprijs daalt na record Eerder deze week stond een vat WTI-olie op $ 50,47 en een vat Brent-olie op $ 46,80. Een specifieke reden voor de hogere olieprijzen is de onrust in Nigeria. Na meevallende cijfers over de strategische oliereserves in de VS, een mogelijk staakt het vuren van de Nigeriaanse rebellen en de belofte van Saoedi-Arabië om meer olie te gaan produceren, is de olieprijs weer aan het dalen. Caterpillar in twee dagen 8% omhoog De afgelopen dagen is de koers van de Amerikaanse machinebouwer Caterpillar ruim 8% gestegen na een update over de vooruitzichten in Hiermee kwam het in de Dow Jones index opgenomen bedrijf maandag nabeurs. Caterpillar denkt een hogere operationele marge te kunnen maken dan nu het geval is. Hierdoor zal de winst per aandeel toenemen. De winst zal uitkomen op een record in 2005 en de omzet zal 10% toenemen. Chips uit de gratie Vorige week vrijdag heeft elektronicaconcern Philips een update gegeven over haar chipdivisie. Bekend is geworden dat de zogenaamde book-to-bill ratio lager is dan 1. Dit cijfer geeft het aantal nieuwe orders gedeeld door het aantal gefactureerde orders weer. Gisteren heeft ook ASML de verwachtingen over de verkopen getemperd. ASML ziet nog wel groei in het komende kwartaal, maar meldt tevens dat een handvol klanten misschien de orders uit zal stellen tot Chipmachinebouwer ASML daalde heftig na dit nieuws. Gemengde cijfers uit de Verenigde staten Maandag werd het cijfer over de verkoop van nieuwe huizen in de Verenigde Staten bekend. Het aantal verkochte nieuwe huizen bedroeg 1,18 miljoen. Economen hadden een aantal van 1,1 miljoen verwacht. Dinsdag zijn de cijfers over het consumentenvertrouwen in de Verenigde Staten bekend gemaakt. Het vertrouwen is onverwacht gedaald naar 96,8. In augustus bedroeg het cijfer nog 98,7. Economen hadden een toename verwacht naar 99,5. Staat verkoopt 77 miljoen aandelen TPG Postbedrijf TPG koopt zelf 7,6 miljoen aandelen direct van de staat en nog eens 13,1 miljoen in januari De overige aandelen worden aan institutionele beleggers zoals pensioenfondsen verkocht. De inkoop van eigen aandelen wordt door TPG gedaan om de winst per aandeel te vergroten. Verder werd dinsdag bekend gemaakt dat TPG een bod gedaan heeft op 25% van Deense post (Post Danmark). Dit bedrijf wordt waarschijnlijk ten dele geprivatiseerd. Het zou om een bedrag gaan van tussen de 100 en 200 miljoen. Gemengd nieuws Nederland Het consumentenvertrouwen in Nederland is in september gedaald ten opzichte van de vorige maand. Vrijdag maakte het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) bekend dat het vertrouwenscijfer in september afgleed naar 21. Dit is 3 punten lager dan de vorige maand. Het producentenvertrouwen was wel hoger. 0,7 in september ten opzichte van 0,5 in augustus. Vanmorgen werd bekend dat de economische groei in het tweede kwartaal is uitgekomen op 1,3%. Dit is 0,3% hoger dan een vorige raming. VNU verkoopt goudengidsdivisie voor 2 miljard VNU heeft de overstap gemaakt van een traditionele uitgeverij naar een informatiebedrijf. De verkoop wordt gedaan omdat deze activiteit niet meer bij de kernactiviteiten van VNU past. 7 Jaar geleden werd de Gouden Gids nog ingelijfd voor $ 2,1 miljard. De kopers zijn de twee Britse investeringsmaatschappijen Apax en Cinven. Vorig jaar werd een omzet geboekt van 492 miljoen euro en een bedrijfsresultaat van 211 miljoen. De divisie stond sinds mei in de etalage.

10 Overzicht Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.9, jaargang 1, 30 september 2004, pagina 10 Marktontwikkelingen AEX 324: herstel niet overtuigend Door de redactie Nog nooit was de olie zo duur als afgelopen week. Meer dan 50 dollar per vat. Toch bleef de AEX verrassend overeind en herstelde tussentijds zelfs van 321 tot 324 punten. Deze week is de AEX vrijwel onveranderd, maar het sentiment blijft overwegend negatief. No Stijgers Koers 30/9 + % 1 Ballast Nedam 10,70 10,8 2 DSM 41,87 4,7 3 Corus 0,75 4,2 4 Fugro 62,55 3,2 5 Getronics 1, Crucell 6,55 2,8 7 Hunter Douglas 36,87 2,5 8 Ahold 5, ABN AMRO 18,40 1,8 10 Wessanen 10,75 1,7 No Dalers Koers 30/9 - % 1 ASML 10,34 7,3 2 Van der Moolen 5,20 5,3 3 BESI 4,05 5,1 4 VNU 20,92 3,9 5 ASMI 10,63 3,7 6 Elsevier 10,44 3,3 7 Air France 13,00 2,2 8 Philips 18,46 2,1 9 Fornix Bio 11,85 2,1 10 Unilever 46,54 2,1 Unilever biedt meer potentie. Na de winstwaarschuwing van vorige week is de storm ietwat geluwd en verkeert het fonds in rustiger vaarwater. Het gevolg van alle commotie is dat Unilever een belangrijk steunniveau nadert van 46. Dat is het punt waar de koers in juni 2003 opveerde. De kans is groot dat dit weer gebeurt. Maar het blijft de kat uit de boom kijken. Het beste is afwachten tot de koers inderdaad stijgt. Weerstand ligt op 49 (zie pagina 5, Grafieken AEX). De chipindustrie kreeg het deze week weer flink te verduren. ASML daalde zo snel als het was gestegen in de voorgaande weken en duikelde weer tot onder de 11. De chipmachinefabrikant meldt tegenvallende resultaten over het tweede kwartaal. Het bedrijf uit Veldhoven zegt te kampen met een afnemende vraag uit de Verenigde Staten en Aziatische landen. Philips verlaagde ook haar omzetverwachtingen voor de chipsector en werd eveneens getrakteerd op een koersdaling. ASMI kon op dit nieuws niet achterblijven. De producent van halfgeleiders leverde eveneens een respectabele 3,7% in. Maar hoe staat het met de overige dalers? Van der Moolen bezet de tweede plaats met een daling van 5,3%. Het aandeel sukkelt sinds juli dit jaar rond de 5 en lijkt daar een bodem te vormen. Pas als Van der Moolen boven de weerstand van 5,60 weet te klimmen, wordt het aandeel interessant. Fugro in de lift Hoewel de AEX vrijwel onveranderd bleef, schreef Ballast Nedam dik 10% bij op de koers. Twee weken geleden leek dit bouwbedrijf de weerstand te breken. Nu is het zover. Voor de hoogste koers moeten we terug naar mei Toen noteerde het fonds 24. Fugro karakteriseren we al veel langer als koopwaardig. En zie, deze week weer 3,2% erbij. Het ingenieursbureau uit Leidschendam zit sinds december 2003 in de lift en heeft de bovenste verdieping nog niet bereikt. De eerste weerstand op basis van het positieve trendkanaal ligt op 66. Voor de hoogste koers moeten we terug naar 14 mei Toen noteerde het aandeel 75,45. Nog twee uitblinkers: DSM en Hunter Douglas. DSM heeft zojuist de weerstand op 41,60 gebroken en is op weg naar de volgende op 43,90. Hunter Douglas is een voorbeeld uit het boekje. De koers draait voor de derde keer in een maand vlak boven de 36 en zet een stijging in. Een sterk signaal voor Hunter Douglas dus. Fugro nog steeds in de lift

11 Overzicht Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.9, jaargang 1, 30 september 2004, pagina 11 FONDS KRS STN WST TR VAI Toelichting EXD AEX ABN AMRO 18,25 18,10 18, Kopen na doorbraak weerstand Aegon 8,60 8,30 9, Dalende trend houdt aan Ahold 5,15 4,80 5, Geen zicht op trendomkeer Akzo Nobel 28, = - Afwachten ASML Holding 10,40 9,40 12, Dalende trend houdt aan Buhrmann 6,10 5,85 6, Verkopen DSM 41,75 41,60 43, Koers maakt zich op voor verdere opmars Fortis 19,10 18,30 19, Kopen na doorbraak weerstand Getronics 1,70 1,65 1,95 = + Koopwaardig Hagemeyer 1,50 1,43 1, Speculatief kopen na terugval tot steun Heineken 24,30 22,60 24, Koers test bovenkant trendkanaal IHC Caland 41, ,20 = + Koers is uit opwaarts trendkanaaltje gevallen ING Groep 20,50 19, Kopen na terugval tot steun Koninklijke Olie 41,65 41, Verkoop putopties KPN 6,05 5,95 6,40 = - Zijwaarts Moolen Holding 5,25 4,60 5,60 = - Zijwaarts Numico 25, ,50 = + Zijwaarts met brede grenzen Philips 18,50 17, Dalende trend Reed Elsevier 10,40 9,75 11, Koers in de verdrukking TPG 19,60 18, Kopen na recente doorbraak weerstand Unilever 46, Putopties schrijven Versatel 1,59 1,47 1,70 = + Zijwaarts VNU 21, , Dalende trend Wolters Kluwer 13,50 13,10 15,30 = - Zijwaarts met brede grenzen AMX Air France 12,55 11,45 13,20 = - Koersbeeld verzwakt ASMI 10,60 10,50 12, Koersbeeld verzwakt BAM Groep 29,90 25, Koopwaardig Boskalis 21,35 19,80 21,80 = + Zijwaarts Corio 38, , Koopwaardig Corus Group 0,75 0,72 0, Kopen na terugval tot steun CSM 18, , Koers test steun Fugro 61, Koopwaardig Heijmans 21,70 19, Koopwaardig Hunter Douglas 36, , Bodemvorming bij 36 Imtech 21,90 20,50 23,60 = + Zijwaarts Laurus 0,61-0, Verkopen LogicaCMG 2,59 2,30 2,90 = - Zijwaarts met brede grenzen Nutreco Holding 25, ,50 = - Zijwaarts Océ 12,30 11,75 12,75 = - Kopen na doorbraak trendkanaal P&O Nedlloyd 36, Kopen na doorbraak weerstand Randstad 29, , Koopwaardig Rodamco Europe 53, = + Koersbeeld verzwakt Stork 18,90 18,50 19, Koopwaardig na doorbraak weerstand VastNed Retail 47,40 46,50 49,00 = + Kopen na doorbraak weerstand Vedior 12,35 12,25 12, Koopwaardig Vopak 13,75 13,25 15,60 = - Zijwaarts met brede grenzen Wereldhave Koersbeeld verzwakt Wessanen 10,60 9,80 10, Aanhoudende zwakte Overige fondsen Aalberts 28, Koopwaardig Amstelland 6,48 6,10 6, Afwachten Ballast Nedam 10,65 10, Doorbraak door 10,20 gaf nieuw koopsignaal BE Semicond. 4,10 3, Koers is terug in neerwaarts trendkanaal Crucell 6,62 5,60 7,60 = + Zijwaarts met brede grenzen Draka 10,10 8,90 10,50 = + Afwachten Fox Kids Europe 13,80 12, Bij terugval tot steun kopen ICT Automat 10,95 9,50 11, Koopwaardig Ordina 8,20 7,80 8,80 = - Opwaartse lijn zet niet door Pink Roccade 9,40 8,50 10 = + Kopen na terugval tot steun Sligro 32,20 30, Koopwaardig Unit 4 Agresso 11, = + Afwachten United Serv Gr 15,95 15,50 17, Koopwaardig Legenda Overzicht KRS Koers WSTD Weerstand TRND Trend - Dalend VAI Van Arkel Indicator - Verkoop + Stijgend + Koop = Zijwaarts EXDIV Ex-dividend datum ( komende 6 maanden) Het overzicht op deze pagina geeft een totaalbeeld van de adviezen van deze week. Gebruik dit overzicht altijd in combinatie met de analyses voorzien van grafieken. De fondsen die daar worden uitgelicht, genereren sterkere signalen.

12 Portefeuille Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.9, jaargang 1, 30 september 2004, pagina12 OptieAlert 14% boven AEX Wachten op een geschikt instapmoment of altijd profiteren? Door OptieAlert Het derde kwartaal is ten einde. Tijd om de tussenbalans op te maken. Met de portefeuille van is, in dit kwartaal, na aftrek van kosten, 1990 verdiend. Het gerealiseerde rendement van de portefeuille is in de afgelopen drie maanden 10% opgeklommen tot nu boven 82%. Dit terwijl de AEX index ruim 4% moest prijs geven. De AEX index heeft in de laatste drie maanden per saldo weer wat terrein moeten prijs geven. Met name de eerste 45 dagen was de blik naar beneden gericht. Opties bieden dan een mooi middel om van een daling te profiteren. En de tweede helft waren beleggers aanmerkelijk positiever gestemd. Ook daarvan hebben we mooi kunnen profiteren. Er is nog eens 5% bij het kwartaalresultaat bijgeschreven. Nu de gehele aandelenmarkt wederom richting zoekt, is dat allerminst reden om ons zorgen te maken. Zelfs al blijft de markt gelijk, dan is met opties leuk geld te verdienen. Hiervoor is het overigens niet eens meer nodig om zelf veel van opties te weten. Met 12 koop- en 12 verkoopadviezen per SMS de laatste drie maanden, is dit voor iedereen bereikbaar. U hoeft hierbij ook niet bang te zijn voor enorme verliezen. Het streven van OptieAlert is om eventuele verliezen te beperken tot maximaal 400 oftewel 2% van de portefeuille. Winsten daarentegen kunnen onbeperkt oplopen. Op 9 september kondigden we aan om de volgende maal terug te komen op de toen verzonden tip. Inmiddels weten we dat we deze met een mooie winst van 440 na aftrek van kosten hebben gesloten. De geschreven call zelfs zonder kosten omdat deze nog maar 0,05 kostte. De geschreven put moest worden teruggekocht voor slechts 0,30. Wachtend als een ooievaar hebben wij zojuist weer twee mooie kikkers gevangen. Tenminste daar lijkt het op. De volgende keer komen we hierop zeker terug. Wacht u op een geschikt instapmoment op de beurs of profiteert u voortaan ook van een daling, een stijging of een gelijkblijvende beurs? OptieAlert Het team van OptieAlert bestaat uit 4 specialisten die zich al vele jaren hebben bewezen in de beleggingswereld. Doelstelling van het researchteam is om met opties jaarlijks 50% rendement te behalen op deze portefeuille. Het rendement sinds de start van deze website (4 april 2003) is ruim 82%. Het (hoge) jaarrendement wordt bereikt met het verstrekken van gemiddeld 60% winstgevende tips en 40% tips die zonder winst worden afgesloten. Binnen een jaar zijn er dus heel goede periodes maar kunnen er ook negatieve periodes zijn. De tips worden per en sms verstrekt. Gemiddeld ontvangt u één tip per week. Ga voor meer informatie naar Resultaten OptieAlert derde kwartaal 2004: 10,05% winst Advies Opening Sluit Sluit Behaald Tip Aantal Fonds datum koers datum koers Resultaat 76-3 P AEX AUG , , C AEX AUG , , P AEX AUG , , C AEX SEP , , P AEX SEP , , C AEX SEP , , P AEX SEP , , C RD SEP , , C AEX OKT , , P AEX OKT , ,30 85

13 Column Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.9, jaargang 1, 30 september 2004, pagina 13 Houd de Buhrmann in de gaten Beter een goede Buhr. Door Henk Huising Na de publicatie van matige halfjaarcijfers is Buhrmann hard onderuit gegaan. Buhrmann raakt nu de bodem en dat biedt perspectief voor een aandelenpositie. Pas als de koers weer opveert. Op 11 augustus 2004 testte Buhrmann de steun op 5,94. Dit was een bevestiging van een steunniveau uit oktober Toch is de steun op 5,94 magertjes, omdat er geen psychologisch effect vanuit gaat. Maar iets is beter dan niets. Daarom heb ik de lijn doorgetrokken. Ook op weekbasis geeft Buhrmann nog geen reden tot juichen. De weerstand is dalende, maar zal nog geruime tijd boven de 6,80 blijven. De steun staat ook hier op 5,94 en stamt al van augustus Ik heb de lijn doorgetrokken omdat deze steun recentelijk succesvol is getest. Signalen De omkeersignalen RSI (14) en Stochastics (5,3,3) zijn bijzonder positief. Ze stonden alle twee in een oversold zone en geven beide een koopsignaal.. De dagindicator is nog niet positief. De weekindicator van Van Arkel staat momenteel op 6,30 en is dalende. Boven een koers van 6,30 zal er een koopsignaal worden gegeven. De weerstandslijn die ik getrokken heb, is door de laatste top heen op 6,80. Deze lijn fungeerde als steunlijn vanaf half maart dit jaar. Intradag is de koers een aantal keer door deze lijn heen gegaan, maar op basis van slotkoers gegevens klopt de weerstandslijn beter. Grafiek Buhrmann korte termijn Opties te link Kortom: Buhrmann raakt de bodem en wordt mogelijk een koopkandidaat. Toch laat ik opties in de kast. Ik vind het bijzonder link, gezien het beeld op korte termijn. Ik heb overwogen een calloptie te schrijven op 7, bijvoorbeeld met expiratie oktober, maar die levert bijna niets op. Een put schrijven op 6,00 levert een heel mooi rendement op, maar het risico dat ik moet leveren, vind ik te groot. Daarom schrijf ik deze optie niet! U zou bijvoorbeeld de optie BHR C MRT 05 7,00 kunnen schrijven voor 0,20. Dit vind ik ook geen goede keuze, omdat er tot die tijd nog heel veel kan gebeuren. Zeker met opties is het bij mij voorzichtigheid troef! Het verliesrisico op een aandeel is 100%. Op een geschreven call-optie is het oneindig, aangezien de koers tot in het oneindige kan stijgen. Gezien het huidige sentiment vind ik opties Buhrmann kopen al helemaal geen optie. De kans op een flinke koersstijging binnen korte tijd acht ik bijna uitgesloten. Als er gekeken wordt naar de grafiek op korte termijn valt op dat Buhrmann de laatste maand in een driehoeksformatie zit. Deze heeft een punt op 4 oktober Dan raakt de korte termijn weerstandlijn de steunlijn op 5,94. Grafiek Buhrmann lange termijn Rendement-risicoverhouding De rendement-risicoverhouding is prima. Als ik kijk naar de huidige koers (het slot van dinsdag) 6,08 en naar de steun op 5,94, dan kan er worden geconcludeerd, dat Buhrmann 2,3% kan dalen tot deze lijn. Kijk ik naar de opwaartse potentie van dit fonds, dus naar de weerstand op 6,80, dan zie ik 11,8% opwaarts potentieel. Conclusie en advies Ik vind Buhrmann nu nog niet koopwaardig. Pas als Buhrmann de dalende korte termijn trend doorbreekt, en de WMA-indicatoren doorkruist, dan is het kopen van de aandelen zeker het overwegen waard. Te meer gezien het opwaarts potentieel tot 6,80. Als Buhrmann boven de 5,94 blijft, kan dit volgende week gebeuren. Nogmaals: opties schrijf ik niet en koop ik niet, vanwege het onzekere beursklimaat en het neutrale sentiment bij Buhrmann. Bovendien levert het schrijven van de optie BHR C OKT 7,00 (bijna) niets op.

14 Column Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.9, jaargang 1, 30 september 2004, pagina 14 Verslag Seminar Succesvol Beleggen Beleg met discipline, mathematische precisie en chirurgische nauwkeurigheid Door Elena Ivanova Geld verdienen op de beurs doe je maar op één manier. Met discipline, mathematische precisie en chirurgische nauwkeurigheid, buldert Dr. Ir. Bert van Arkel in het Hilton hotel in Soestduinen. Zeven keer per jaar leert hij beleggers minimaal 30% rendement per jaar te halen. Zondagmorgen 19 september ga ik vroeg uit bed om stipt om 9 uur aan een intensieve training van beleggingscoach Dr. Ir. Bert van Arkel deel te nemen. Wat een opgave! Maar het, overigens niet goedkope, seminar van Bert van Arkel lijkt mij meer dan de moeite waard. Zeven keer per jaar geeft Van Arkel het seminar "Succesvol Beleggen in 2 dagen". Om half negen staat de koffie klaar voordat we de zaal binnengaan. In de zaal zelf bereidt Van Arkel zich geestelijk voor op zijn lezing. Zoals hij in gedachten verzonken is, lijkt hij op een dirigent van het wereldformaat Rostropovitsj. Die heeft ook voor zijn optredens tijd nodig om zich te concentreren voordat hij zich voor 100% op zijn publiek stort. Mannen In de foyer overheersen vooral mannenstemmen. Beleggen trekt toch meer mannen, maar gelukkig zie ik hier en daar ook vrouwen. Ik ben niet alleen. Als ik maar mijn cursusgeld terugverdien, vind ik het een geslaagde training, zegt een deelnemer. Veel cursisten hadden eerder het miniseminar "Succesvol Beleggen" bijgewoond. Daar konden zij in 2,5 uur voor het eerst kennismaken met de unieke methode van Bert van Arkel. De spreker belooft een aangename, leerzame en vooral winstgevende avond. Hij maakt het waar. Als een vurig schoolmeester spreekt hij de deelnemers toe. Deelnemers raken direct in de ban van zijn directe aanpak, enthousiasme en humor. Zelf geld verdienen De deelnemers komen uit alle geledingen van de maatschappij. Velen vertrouwden in het verleden hun geld toe aan vermogensbeheerders en beleggingsadviseurs van banken, maar dit verdween geregeld als sneeuw voor de zon. Nu willen zij het zelf doen. Beleggen en minimaal 30% rendement behalen, zoals Van Arkel garandeert. Bert van Arkel maakt een kennismakingsrondje, komt bij iedere cursist langs, en elke keer als hij een triest verhaal over verloren geld hoort, dan zegt hij hoopvol: Daar gaan wij iets aan doen. Dat gaan wij vanaf nu veranderen! Een jaar of twintig geleden begon hij zelf te beleggen. Na 4 jaar had hij van $ een solide kapitaal van $ gemaakt. En op een dag alles kwijtgeraakt. Maar hij is uit het dal gekropen en als succesvol belegger verder gegaan omdat hij zich unieke beleggingsmethodes eigen maakte. En die deelt hij vandaag met de deelnemers. Winstgevende strategieën Bert Van Arkel werkt onafhankelijk van banken en brokers en heeft 10 verschillende winststrategieën. Het doel is om tijdens dit seminar 10 porties van zo te beleggen, dat iedereen bij sluiting van het seminar heeft! Hij laat zien hoe de cursisten hun kansen op winst kunnen vergroten en de risico s kunnen verkleinen. Want de doelstelling is geld te verdienen! Van Arkel lijkt op een strenge leermeester. Als hij over zijn systeem vertelt dan benadrukt hij vaak discipline, mathematische precisie en chirurgische nauwkeurigheid. Keer op keer. Want beleggen heeft niets met gokken te maken. Gokken doe je maar in het casino! roept hij uit. Nova Top 5 Gouden tips bestaan ook niet, vertelt hij. En hij verwijst naar de voorspellingen van de Nova Top 5. Jaar in jaar uit geven de meest respectabele beleggingsadviseurs van Nederland hun adviezen op TV. De resultaten zijn ronduit teleurstellend, maar nooit was er een spijtbetuiging. Bert leert zijn deelnemers waar te nemen door op een andere manier naar de koersen te kijken.tijdens het seminar krijgen de cursisten de mogelijkheid om de succesvolle strategieën in de praktijk te brengen. Zij kruipen achter de laptop en gaan met speciale software zelf fictief beleggen en proberen een toprendement te bereiken. Opties en futures Op de tweede dag legt Bert uit wat opties en futures betekenen en hoe ook in een dalende beurs geld kan verdienen. Dat is wel vrij zware materie. Daarom biedt Van Arkel Investment Coaching het vervolgseminar Options en Futures aan op dieper om de materie in te gaan. De twee dagen vliegen om. Gelukkig is er tijd om tijdens een koffiepauze, het ontbijt, de lunch of het diner een praatje met de andere deelnemers te maken. Ook Bert van Arkel en zijn medewerkers zijn steeds van de partij. Maandagavond om 19 uur gaan de cursisten moe maar voldaan naar huis: de helft schrijft zich in voor het vervolgseminar. Elena Ivanova is freelance financieel journalist. Ze heeft voor diverse toonaangevende beleggingsbladen in binnen- en buitenland artikelen geschreven.

15 Educatief Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.9, jaargang 1, 30 september 2004, pagina 15 Koerspatronen Een nuttig hulpmiddel om de richting van de trend te bepalen Door Herre Hogendoorn Koerspatronen zijn karakteristieke formaties in de koersontwikkeling. Die kunnen trendbevestigend zijn of juist een aanwijzing geven dat de trend gaat draaien. Daar kunnen we dan ons voordeel mee doen. Als belegger zijn we steeds op zoek naar een draaipunt in de trend. Want daar kunnen we ons voordeel mee doen. Een wijziging in de trend komt niet zomaar uit de lucht vallen. Doorgaans is er sprake van een overgangsperiode, waarin de bestaande trend onderbroken wordt en de koersontwikkeling bepaalde karakteristieke patronen laat zien. Sommige koerspatronen zijn trendbevestigend. Die geven dus een aanwijzing dat de trend van dat moment vermoedelijk voortgezet zal worden. Maar er zijn ook patronen die juist een indicatie vormen dat de koersbeweging gaat draaien. Eén van de meest karakteristieke omkeerpatronen is de zogenaamde kop-schouderformatie. In gestileerde vorm is die hiervoor weergegeven. De kop-schouderformatie is een omkeerpatroon in een stijgende trend. De kop is een koerstop, die aan beide kanten door een lagere top geflankeerd wordt, de schouders. Een zogenaamde neklijn verbindt de dalen aan beide zijden van de kop. Dit is in eerste instantie dus een steunlijn. Wanneer echter de koers na de tweede schouder door de neklijn zakt, is het patroon compleet. Steun wordt nu weerstand. En niet zelden wordt die weerstand eerst nog een keer getest, alvorens de trend definitief gaat dalen. Een heel mooi voorbeeld van een kop-schouder formatie is bijvoorbeeld te zien rondom de top van de AEX in Trendbevestigende patronen De meest bekende trendbevestigende patronen zijn de zogenaamde trading range en het trendkanaal. Een trading range betekent dat de koers binnen een bepaalde bandbreedte fluctueert rondom een min of meer constante gemiddelde waarde. De trend is dan zijwaarts. Het trendkanaal geeft een bandbreedte van fluctuaties weer, waarbinnen de gemiddelde waarde van de koers geleidelijk stijgt of daalt. Een opgaande of een neerwaartse trend. In al deze gevallen gaan we ervan uit dat dat er meer dan 50% kans is dat de trend van dat moment voortgezet zal worden. En de waarschijnlijkheid dat dat ook inderdaad gebeurt wordt groter, naarmate zo n trading range of trendkanaal al langer bestaan. Want des te meer moeite zal de koers hebben om uit zo n patroon te breken. Het komt echter ook nogal eens voor dat de koers in een bestaande trend als het ware even pauzeert, waarna de oorspronkelijke richting weer hervat wordt. Dit resulteert dan in de vorming van een vlag of een wimpel, die daarom als koersbevestigend patronen worden beschouwd. Ze zijn doorgaans van korte duur en treden nogal eens op halverwege een bepaalde koersbeweging. Omkeerpatronen: In zekere zin kunnen de bekende steun- en weerstandslijnen van een trading range of een trendkanaal tot de omkeerpatronen gerekend worden. Dit zijn immers de lijnen die over een korte of langere periode aangeven, dat de koersontwikkeling eenmaal daar aangekomen geneigd is om van richting te veranderen. Ook dubbele bodems en dubbele toppen zijn omkeerpatronen. Over een wat langere periode zijn hier verschillende kop-schouder formaties gevormd, waarbij de neklijn steeds wat lager kwam te liggen. Ook zien we dat in alle gevallen de neklijn na doorbraak inderdaad nog een keer getest is. Een andere eigenschap van de kopschouder formatie is dat er bij de doorbraak van de neklijn een nieuw koersdoel gevonden kan worden door de hele formatie als het ware rondom de neklijn om te klappen. Of anders gezegd, door de afstand tussen de top en de neklijn nog een keer van de neklijn af te trekken. Ook dat is in de bovenstaande figuur heel aardig te zien. De termijn waarbinnen het koersdoel wordt behaald wordt gevonden door de formatie ook in de tijd om te klappen. Omgekeerde kop-schouderformatie Ook bij een dalende trend kan een kop-schouderpatroon een trendwijziging aangeven. Maar dan is het patroon omgedraaid. De kop is dan dus een bodem, die aan beide kanten omgeven wordt door twee minder lage bodems. En de neklijn verbindt de toppen aan beide zijden van de kop. Zodra nu de opgaande koersbeweging van de tweede schouder door de neklijn breekt, is dat een aanwijzing dat de trend gaat draaien en de koers vervolgens verder kan gaan stijgen. Dat is dus een goed moment om bijvoorbeeld aandelen te kopen. Een mooi voorbeeld zien we op pagina 8 in de column. Betrouwbaarheid De kop-schouderformatie heb ik niet zomaar nader belicht. Het betreft hier namelijk het meest betrouwbare koerspatroon. Onderzoek wijst uit dat in zo n 80% van de gevallen het koersdoel bereikt wordt. Bij veel andere koerspatronen ligt dit percentage meer in de buurt van de 60%. Ik wijs er ook nog op dat er koerspatronen zijn waarbij het beide kanten op kan gaan. Denk aan de symmetrische driehoek Het enige wat dit patroon aangeeft, is welke richting wordt ingeslagen bij een doorbraak naar boven of naar beneden.

16 Colofon Terug naar de index klik hier BeursBulletin.nl nr.9, jaargang 1, 30 september 2004, pagina 16 Abonnementen en Advertenties Niet goed geld terug Geen geld verdiend met de adviezen in BeursBulletin? Uw geld volledig terug! Hoofdredacteur Dr. Ir. Bert van Arkel Eindredactie Johan Wiering Nu 1 maand proefabonnee worden voor slechts 9,95,-? BeursBulletin.nl biedt wekelijks concrete tips en adviezen op basis van bewezen systemen. Dus niet op basis van emotie. Het doel is geld verdienen. Mocht dat niet lukken op basis van deze adviezen, dan ontvangt u volledig uw abonnementsgeld terug. Klik hier voor een proefabonnement Redactie Drs. Joop Folkertsma Henk Huising Dr. Ir. Herre Hogendoorn Frank Masselink Robert Schutte Uitgever Drs. Harm van Wijk Klantenservice Barry Hermans Telefoon (023) Fax (023) klantenservice@beursbulletin.nl Postbus AH Hoofddorp Abonnementen Abonnementen kunnen op ieder gewenst moment ingaan en lopen automatisch door, tenzij dertig dagen voor de vervaldatum schriftelijk wordt opgezegd. Adreswijziging s.v.p. één week van te voren per doorgeven. Maandabonnement 14,95 Jaarabonnement 149,- Losse nummers zijn te bestellen à 6,50 Advertenties BeursBulletin.nl Telefoon (023) Fax (023) adverteren@beursbulletin.nl Medewerkers Rick Hoebée Monique van Sweeden Eva Tyc Koersgegevens en Grafieken Activeplus Wall Street Professional Vormgeving Dolf van Vliet Website BeursBulletin Media 2004 Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten zijn de algemene voorwaarden van toepassing welke zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam. BeursBulletin bevat tips en adviezen die met de grootste zorgvuldigheid zijn opgesteld. BeursBulletin Media en de bij deze uitgave betrokken redactie aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van deze informatie. De gegevens die wij van u hebben ontvangen kunnen worden gebruikt voor toezending van informatie en aanbiedingen van BeursBulletin Media en speciaal geselecteerde bedrijven. Indien u dit niet wenst, wilt u dan een briefje te sturen aan de klantenservice.