Bijlage Nota van wijzigingen. Paragraaf Externe veiligheid Herziening Metal Valley

Transcriptie

1 Bijlage Nota van wijzigingen Paragraaf Externe veiligheid Herziening Metal Valley Inleiding Externe veiligheid richt zich op het beheersen van activiteiten die een risico voor de omgeving kunnen opleveren, zoals milieurisico s, transportrisico s en risico s die kunnen optreden bij de productie, het vervoer en de opslag van gevaarlijke stoffen in inrichtingen. Bij de (her)inrichting van een gebied bepaalt de externe veiligheidssituatie mede de ruimtelijke mogelijkheden. Binnen het vakgebied externe veiligheid wordt er onderscheid gemaakt in drie soorten risicobronnen, namelijk transportroutes (weg, water en spoor) inrichtingen met gevaarlijke stoffen en buisleidingen waardoor gevaarlijke stoffen worden getransporteerd. Bij ruimtelijke ontwikkelingen moet onderzoek gedaan worden naar het plaatsgebonden risico en het groepsrisico van de aanwezige risicobronnen. Het plaatsgebonden risico (PR10-6 ) is een (berekende) afstand vanaf een risicobron waarbinnen de kans om te overlijden vanwege een ongeval met de aanwezig gevaarlijke stoffen meer dan 1 op een miljoen jaar is. Binnen deze afstand mogen geen kwetsbare objecten aanwezig zijn of worden opgericht binnen het bestemmingsplan. Kwetsbare objecten zijn bijvoorbeeld grote kantoren, kinderdagverblijven e.d. Het groepsrisico is een berekende waarde die aangeeft of er mogelijk sprake is van veel slachtoffers bij een ongeval met gevaarlijke stoffen. Om het groepsrisico te berekenen is er inzicht noodzakelijk in de aanwezige populatie binnen het bestemmingsplan en de omgeving ervan. De aanwezigen zijn bepaald op basis van de door de gemeente Heusden beschikbaar gestelde gegevens. Voor een uitgebreide toelichting op de bevolking wordt verwezen naar het rapport QRA herziening bestemmingsplan Metal Valley die is opgenomen in de bijlage. Er is een kwantitatieve risicoanalyse uitgevoerd voor de aardgasleiding om de waarde van het plaatsgebonden risico en het groepsrisico vast te stellen. In de komende paragrafen worden de resultaten hiervan toegelicht. 1

2 Toetsingskader Bevi-bedrijven Het Bevi (Besluit externe veiligheid inrichtingen) verplicht het bevoegde gezag Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) en de Wet ruimtelijke ordening (Wro) afstanden aan te houden tussen gevoelige objecten en risicovolle bedrijven. Het Bevi heeft onder meer tot doel om bij nieuwe situaties toetsing aan de risiconormen te waarborgen. Het Bevi is van toepassing op vergunningsplichtige risicovolle bedrijven en de nabijgelegen al dan niet geprojecteerde (beperkt) kwetsbare objecten. In artikel 2, lid 1 van het Bevi is opgesomd wat wordt verstaan onder risicovolle bedrijven. Voor de toepassing van het Bevi, wordt een nieuw ruimtelijk besluit gezien als een nieuwe situatie. Bevi-bedrijven Om te bepalen of er in de directe omgeving bedrijven zijn gelegen waarop het Bevi van toepassing is, zijn het Register risicosituaties gevaarlijke stoffen (RRGS) 1 en de professionele risicokaart 2 geraadpleegd. In de nabijheid van het plangebied zijn twee Bevi-inrichtingen gelegen die van invloed zijn op het plangebied. Het betreft twee LPG tankstations. De ligging hiervan is hieronder weergegeven. Binnen het plangebieden bevinden zich verder nog twee gasontvangstations die vallen onder het activiteitenbesluit. Deze hoeven in het kader van de ruimtelijke ordening niet nader te worden beschouwd. Figuur 1: uitsnede risicokaart met risicobronnen 1 Het RRGS is en centraal landelijk register met gegevens over risicosituaties die in Nederland bestaan rond het gebruik, de opslag en het vervoer van gevaarlijke stoffen. 2 De professionele risicokaart laat onder andere zien waar risicobronnen liggen. 2

3 Plaatsgebonden risico Voor LPG tankstations gelden vaste PR10-6 afstanden voor de installaties: vulpunt, afleverzuil en het reservoir afhankelijk van de vergunde doorzet. LPG tankstation Tausch Servicestation vof heeft een vergunde doorzet van 1500m3 per jaar en Tankstation de Heikant b.v. een vergunde doorzet van 999m3 per jaar. Op basis hiervan gelden de PR10-6 afstanden die hieronder in de tabel zijn weergegeven. Doorzet afleverzuil Reservoir Vulpunt Tausch Servicestation vof 1500m3 15 meter 25 meter 40 meter Tankstation de Heikant b.v. 999m3 15 meter 25 meter 35 meter Tabel: afstanden PR10-6 contouren LPG De contouren zijn hieronder op een plattegrond weergegeven voor beide LPG tankstations Figuur 2: ligging PR10-6 contouren Tausch Servicestation vof Figuur 3: ligging PR10-6 contouren Tankstation de Heikant b.v. 3

4 Binnen de PR10-6 contouren zijn in bestemmingsplan Metal Valley geen kwetsbare objecten gelegen. Het gebied binnen de PR10-6 contouren wordt beschermd met een veiligheidszone LPG waarin is aangegeven dat kwetsbare objecten hierbinnen niet opgericht mogen worden. Groepsrisico Voor beide LPG-tankstations geeft het Revi een vast invloedsgebied van 150 meter. In het kader van ruimtelijke plannen voor Drunen-Noord: (Tausch) en Dillenburq" (De Heikant), is in het verleden al het groepsrisico berekend, met behulp van de LPG groepsrisico berekeningsmodule (,Rekentool'). Bij deze berekeningen is toentertijd ook het effect zichtbaar gemaakt, van de afspraken die tussen het Ministerie en de sector LPG zijn gemaakt, om de veiligheid bij het afleveren van LPG te verbeteren. Deze afspraken zijn vastgelegd in het convenant LPG autogas (2005). Het gaat om de volgende twee maatregelen: 1. Het toepassen van een verbeterde vulslang op LPG-tankauto's. Door het toepassen hiervan daalt de kans op een lekkage of een breuk en vermindert het aantal knelpunten met het PR. 2. Het aanbrengen van een hittewerende coating op alle LPG-tankwagens. Dit levert de brandweer in het geval van een ongeluk meer tijdwinst op waardoor zij meer mogelijkhedenheeft om een explosie te voorkomen. Door de coating vermindert het aantal situaties meteen overschrijding van de oriënterende waarde van het GR, zowel bij de tankstations als langs wegroutes. Inmiddels zijn deze maatregelen van kracht geworden en mag er uitgegaan worden van de groepsrisicoberekening waarin deze maatregelen al zijn meegewogen. Uit deze berekeningen blijkt dat het groepsrisico is gelegen onder de oriënterende waarde. Dit is tevens het geval zodra zich op het bedrijventerrein Groenewoud bedrijven vestigen op het deel wat nu onbebouwd is. Deze toename is berekend, uitgaande van een toekomstige bevolkingsdichtheid van 85 personen per hectare. Effectafstanden LPG Sinds juni 2016 is de Circulaire effectafstanden externe veiligheid LPG-tankstations voor besluiten met gevolgen voor de effecten van een ongeval van kracht geworden. Hierin wordt het bevoegde gezag verzocht om rekening te houden met de effectafstanden van LPG tankstations en hun ruimtelijke ordening hierop aan te passen. Er worden twee effectafstanden gehanteerd bij LPG tankstations namelijk de 60 meterafstand voor een fakkelbrand en een afstand van 160 meter van een Bleve (Boiling liquid expanding vapor explosion). Hieronder zijn deze afstanden voor beide LPG tankstation weergegeven op een kaart. 4

5 Figuur 4: effectafstanden LPG (zwart 60 meter fakkelbrand, geel 160 meter warme Bleve) Figuur 5: effectafstanden LPG (zwart 60 meter fakkelbrand, geel 160 meter warme Bleve) 5

6 De circulaire verzoekt het bevoegd gezag om in beginsel geen (beperkt) kwetsbare objecten toe te staan binnen de effectafstand van 60 meter en geen zeer kwetsbare objecten binnen de effectafstand van 160 meter vanaf het vulpunt. Binnen de 60 meterafstand mogen, conform de circulaire, alleen nieuwe (beperkt) kwetsbare objecten toegestaan worden wanneer met veiligheidsargumenten kan worden onderbouwd dat de veiligheid behouden blijft en kunnen betrekking hebben op het gebruik dat van het object gemaakt wordt. Binnen de 160 meterafstand mogen, conform de circulaire, alleen zeer kwetsbare objecten toegestaan worden wanneer met veiligheidsargumenten kan worden onderbouwd dat de veiligheid van een groep personen behouden blijft. Het gaat hierbij om objecten waar groepen personen verblijven met een beperkte zelfredzaamheid, zoals minderjarigen, ouderen, zieken of gehandicapten. Zeer kwetsbare objecten zijn bijvoorbeeld ziekenhuizen en andere zorginstellingen, gebouwen voor onderwijs voor minderjarigen of buitenschoolse opvang, peuterspeelzalen, kinderdagverblijven, justitiële inrichtingen en asielzoekerscentra. Om hieraan te voldoen zijn deze contouren op de plankaart weergegeven als effectafstand LPG fakkelbrand en als effectafstand LPG BLEVE. De afweging voor het toestaan van objecten op basis van de veiligheidsargumenten ligt bij het bevoegde gezag. Toetsingskader transport Beoordeling van de risico s veroorzaakt door het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor, het water en de weg dient plaats te vinden aan de hand van het Besluit externe veiligheid transportroutes (Bevt), waarin grens- en richtwaarden voor het plaatsgebonden risico en richtlijnen voor de toepassing van de rekenmethodiek en de verantwoording van het groepsrisico zijn opgenomen. Bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen langs transportassen die deel uitmaken van het Basisnet Weg, Basisnet Water of Basisnet Spoor kan de berekening van het plaatsgebonden risico achterwege blijven. Hiervoor gelden namelijk de afstanden die in bijlagen in de regeling basisnet zijn opgenomen. Op deze afstanden mag het plaatsgebonden risico vanwege het vervoer van gevaarlijke stoffen niet meer bedragen dan 10-6 per jaar. Voor sommige transportassen moet tevens rekening worden gehouden met het Plasbrandaandachtsgebied (PAG). Het PAG is het gebied tot 30 meter van de transportas waarin, bij de realisering van kwetsbare objecten, rekening dient te worden gehouden met de effecten van een plasbrand. In het bouwbesluit is beschreven aan welke voorwaarden het bouwen in een PAG moet voldoen. Indien binnen het invloedsgebied 3 van een transportas nieuwe ontwikkelingen zijn voorzien en er een overschrijding van de oriënterende waarde van het groepsrisico of een significante stijging van het groepsrisico optreedt, dient bij de vaststelling van het ruimtelijke besluit, het groepsrisico te worden verantwoord. Volgens het Bevt gelden geen beperkingen voor het ruimtegebruik voor het gebied dat verder ligt dan 200 meter van de transportas. Ten aanzien van de verantwoording dient niet alleen het invloedsgebied van de maatgevende vervoersklasse (GF3: brandbaar gas) voor het groepsrisico te worden beschouwd, maar ook de effectafstand die wordt gegenereerd door overige stoffen die over het wegvak worden vervoerd. Zodoende kan het invloedsgebied verder reiken dan 200 meter. Indien dat het geval is en het invloedsgebied reikt tot over het plangebied, moeten wel maatregelen worden overwogen, bijvoorbeeld in het kader van zelfredzaamheid. Beoordeling transport 3 Invloedsgebied: het gebied waarin personen nog worden meegeteld voor de berekening van het groepsrisico. Dit gebied wordt bepaald door de berekening van het grootst mogelijke ongeval waar nog 1% van de blootgestelde personen dodelijk letsel optreedt. 6

7 Om te bepalen of er in de directe omgeving van het plangebied risicorelevante transportassen zijn gelegen is de professionele risicokaart geraadpleegd. De onderstaande transportassen zijn beoordeeld. Vaarwegen Het plangebied ligt op meer dan 200 meter van een vaarweg waarover transport van gevaarlijke stoffen plaatsvindt. Gelet hierop zijn risicoberekeningen niet noodzakelijk en hoeven er geen beperkingen te worden gesteld aan het ruimtegebruik binnen het plangebied. Autowegen Het plangebied is in de nabijheid van de Rijksweg A59 gelegen, deze rijksweg is in het basisnet aangewezen als een route voor het vervoer van gevaarlijke stoffen. Het Basisnet is een landelijk aangewezen netwerk voor het vervoer van gevaarlijke stoffen. Het Basisnet heeft als doel een evenwicht voor de lange termijn te creëren tussen de belangen van het vervoer van gevaarlijke stoffen, de bebouwde omgeving en de veiligheid van mensen die wonen of verblijven dicht in de buurt van de infrastructuur waar dit vervoer plaatsvindt. Op basis van de Regeling Basisnet en de Eindrapportage Basisnet en in het recente verleden uitgevoerde onderzoeken (o.a. ten behoeve van bestemmingsplan Heusden Buitengebied ) blijkt dat: de A59 ter hoogte van het plangebied geen PR10-6 contour kent die buiten de grenzen van de weg is gelegen; de A59 ter hoogte van het plangebied een GR-plafond heeft van 74 meter tot de as van de weg. Het plangebied is niet gelegen binnen deze zone; voor de A59 geen plasbrandaandachtsgebied geldt; voor de A59 geen veiligheidszone geldt; het groepsrisico van de A59 ter hoogte van het plangebied kleiner is dan 0,1 x de oriëntatiewaarde. Gelet op het lage groepsrisico, de huidige (planologische) situatie ter plaatse van het plangebied en de bestaande bebouwing in de omgeving, wordt aangenomen dat de voorgenomen herziening geen significant effect heeft op het groepsrisico. De gemeente Heusden hanteert in haar beleid de vuistregel dat een toename van het groepsrisico met 10% als marginaal wordt beschouwd. Gelet op de relatief hoge bebouwingsdichtheid in de omgeving van het plangebied, de huidige gebruiksmogelijkheden en het kleinschalige karakter van de voorgenomen herziening, kan gesteld worden dat indien er al sprake zou zijn van een toename van het groepsrisico, deze marginaal zal zijn. Aangezien het plangebied is gelegen binnen een zone van 200 meter van de A59 dient bij een ruimtelijke ontwikkeling het groepsrisico verantwoord te worden. In bijlage 2 is een verantwoording van het groepsrisico opgenomen. Conform het gemeentelijke beleid zal een beperkte verantwoording opgesteld worden. Spoorwegen Het plangebied ligt op meer dan 200 meter afstand van het spoor waarover transport van gevaarlijke stoffen plaatsvindt. Gelet hierop zijn risicoberekeningen niet noodzakelijk en hoeven er geen beperkingen te worden gesteld aan het ruimtegebruik binnen het plangebied. 7

8 Toetsingskader buisleidingen Op 1 januari 2011 is het Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb) in werking getreden. Het externe veiligheidsbeleid voor buisleidingen is daarmee in lijn gebracht met het beleid voor inrichtingen en voor vervoer van gevaarlijke stoffen over weg, water en spoor. Buisleidingen Om te bepalen of er in het plangebied of in de directe omgeving buisleidingen zijn gelegen is de professionele risicokaart geraadpleegd. Hieruit is gebleken dat er drie hogedruk aardgasleidingen zijn gelegen die van invloed zijn op het plangebied. Deze worden hieronder verder toegelicht. Aardgasleidingen In de onderstaande tabel zijn de leidingen, waardoor aardgas wordt getransporteerd, met hun eigenschappen opgenomen. In de figuur is de ligging van deze buisleidingen ten opzichte van het plangebied ruimtelijk weergegeven. Hogedruk aardgasleiding Exploitant Leidingnaam Diameter [inch] Druk [bar] PR 10-6 (m) Max. GR t.o.v. OW N.V. Nederlandse Gasunie leiding-z N.V. Nederlandse Gasunie leiding-z N.V. Nederlandse Gasunie leiding-z Tabel 1: hogedruk aardgasleidingen NEE <0,001 NEE <0,01 NEE <0,0001 Figuur 6: Geografische ligging hogedruk aardgasleiding Om de risico s van de aardgasleiding in en rondom het plangebied te bepalen zijn er risicoberekeningen uitgevoerd met het rekenprogramma Carola, het rapport van deze berekeningen is opgenomen in de bijlage. Voor de berekening is leidingdata opgevraagd bij de Nederlandse Gasunie B.V. Hieronder in de figuur zijn de invloedsgebieden weergegeven. Deze zijn afkomstig uit de CAROLA berekening. 8

9 Figuur 7: Invloedsgebieden Gasunie leidingen Hieronder wordt het plaatsgebonden risico en het groepsrisico van de aardgasleiding nader toegelicht. Plaatsgebonden risicocontour De leidingen die van invloed zijn op het plangebied hebben geen plaatsgebonden risico groter dan 10-6 per jaar. Aan de norm voor het plaatsgebonden risico wordt zodoende voldaan. Groepsrisico De hoogte van het groepsrisico bedraagt minder dan 0.01 * de oriënterende waarde voor alle buisleidingen binnen het plangebied. Omdat de hoogte van het groepsrisico is gelegen onder de 0,1* de oriënterende waarde, geldt er voor deze risicobron een beperkte verantwoordingsplicht van het groepsrisico. In het kader hiervan is advies gevraagd aan de Veiligheidsregio. Voor een uitgebreide toelichting op de berekeningen wordt verwezen naar het in de bijlage opgenomen rapport QRA herziening bestemmingsplan Metal Valley. Conclusie Er zijn geen belemmeringen geconstateerd voor het bestemmingsplan vanwege de aanwezigheid van risicovolle inrichtingen, transportassen en buisleidingen. Aan de gestelde harde normen wordt voldaan. De verantwoording van het groepsrisico is in het bestemmingsplan Groenewoud I Metal Valley al afgelegd door het college. Aangezien deze herziening geen negatieve gevolgen heeft voor het groepsrisico van de beschreven risicobronnen kan volstaan worden met de eerder uitgevoerde verantwoording van het groepsrisico. Bijlage QRA herziening bestemmingsplan Metal Valley 9