Civiel. Nieuwsbrief Vastgoed. Spoorboekje bij wijziging splitsing appartementsrechten
|
|
- Carla Cools
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 23 mei Editie 20 Nieuwsbrief Vastgoed Civiel Spoorboekje bij wijziging splitsing appartementsrechten In de huidige marktomstandigheden is wijziging van het gebruik van vastgoed een actueel onderwerp. Zo worden bijvoorbeeld aan de stadsrand gelegen kantoorgebouwen omgevormd in hotels en worden in de binnensteden de gebouwen ombestemd in woningen. Indien een dergelijk complex gesplitst is in appartementsrechten, is voor een voorgenomen bestemmingswijziging niet alleen de medewerking vanuit de gemeente vereist, maar zal veelal ook het splitsingsreglement aangepast dienen te worden. Indien op dat moment het complex in bezit is bij meer dan één appartementsgerechtigde, kan dat op problemen stuiten. Er zijn dan diverse routes om de wijziging toch te kunnen effectueren. Uitgangspunt van een wijziging van een bestaand splitsingreglement is dat alle appartementsgerechtigden daaraan hun medewerking dienen te verlenen; dit blijkt uit artikel 5:139 lid 1 BW. Blijkens lid 2 van dat zelfde artikel kan de wijziging ook plaatsvinden met medewerking van het bestuur van de vereniging van eigenaars. Die laatste optie is echter afhankelijk van voorwaarden, te weten (i) een besluit van de vergadering van eigenaars genomen met (ii) ten minste vier vijfde van het aantal stemmen dat aan de appartementseigenaars in totaal toekomt. In beide gevallen dienen overigens altijd de eventuele andere beperkt gerechtigden (zoals hypotheekhouders) en beslagleggers hun medewerking aan de wijziging te verlenen. De vraag is nu hoe een dergelijke wijziging plaats kan vinden indien een appartementsgerechtigde (of beperkt gerechtigde) weigert om daaraan mee te werken. Casus ter illustratie Ter illustratie van dat probleem in het kort de bespreking van de volgende casus, die speelde bij de kantonrechter te Amsterdam (Rechtbank Amsterdam sector kanton 22 januari 2013, nr EA Verz ). De vereniging van eigenaars van gebouw Y heeft in een vergadering conform artikel 5:139 lid 2 BW besloten tot wijziging van de splitsing.
2 90% van de stemmen heeft ingestemd met de voorgenomen wijziging in die vergadering. Appartementseigenaar X is het niet eens met het besluit en vordert vernietiging van het besluit bij de rechtbank. Die bevoegdheid komt hem toe op basis van het bepaalde in artikel 5:140b BW. In eerste aanleg wijst de rechtbank het verzoek van X af, die daarop in beroep gaat bij het Hof. Ook het Hof wijst het verzoek van X af. De vereniging van eigenaars wil dan vervolgens het genomen besluit tot uitvoering brengen, maar X blijft weigerachtig in diens medewerking. Daarop vordert het bestuur van de vereniging van eigenaar vervangende machtiging van de rechter, zowel tot het verlenen voor het wijzigen van de splitsingakte, als te bepalen dat de uitspraak in plaats treedt van de medewerking van X tot het notarieel vastleggen van de gewijzigde splitsingakte. Uitspraak rechter De rechter geeft in zijn uitspraak duidelijk weer hoe tot wijziging kan worden gekomen, te weten: Het eerste spoor volgt uit lid 1: De akte van splitsing kan worden gewijzigd met medewerking van alle appartementseigenaars. Wanneer voor de toepassing van het eerste spoor wordt gekozen en niet alle appartementseigenaars medewerking verlenen, kan op grond van artikel 5:140 BW een vervangende machtiging van de kantonrechter worden verzocht. In de verzoekschriftprocedure bij de kantonrechter wordt in een dergelijk geval beoordeeld of er zonder redelijke grond wordt geweigerd medewerking of toestemming te verlenen. Het tweede spoor staat in lid 2. Wanneer daarvoor gekozen wordt kan de appartementseigenaar, die niet vóór het besluit tot wijziging van de akte van splitsing heeft gestemd, in een dagvaardingsprocedure vernietiging van dit besluit vorderen. Blijkens artikel 5:140a lid 2 BW kan een dergelijke vordering alleen worden afgewezen als de appartementseigenaar geen schade lijdt of een redelijke schadeloosstelling is aangeboden en voor de betaling hiervan voldoende zekerheid is gesteld. De rechter schetst derhalve de twee hierboven weergegeven wettelijke mogelijkheden van artikel 5:139 BW. Vervolgens bepaalt de rechter dat, nu gekozen is voor de tweede route die van wijziging door het bestuur de wet reeds er van uit gaat dat als die procedure is doorlopen en het besluit niet vernietigd is, de splitsingakte rechtsgeldig gewijzigd kan worden. Medewerking van de weigerachtige appartementsgerechtigde is dan niet meer vereist. Aangezien dat in deze zaak inderdaad het geval is, is het verzoek van het bestuur tot vervangende machtiging zonder belang. De vereniging heeft immers al de bevoegdheid om de wijziging in de splitsingsakte rechtsgeldig te bewerkstelligen. Manieren om tot een wijziging van een splitsing over te gaan Het vorenstaande geeft helder weer welke manieren er zijn om tot een wijziging van een splitsing over te gaan. Echter, blijkens de wet bestaat er naast de vorenstaande mogelijkheden sinds 1 juli 2011 nog een route die tot wijziging kan leiden. Gedoeld wordt op de bevoegdheid van een gemeente om een wijzigingsbesluit te initiëren, bij weigering waarvan zij de rechter kan verzoeken hierin te voorzien. Deze optie is ingegeven door de huidige marktomstandigheden en met het oog om verloedering van gesplitste complexen tegen te gaan. Uiteraard zijn aan deze bevoegdheid van gemeentes strenge eisen gebonden. Zo dient er bijvoorbeeld sprake te zijn van een geval van een ernstige dreiging van het ontstaan van een situatie waarin een gedeelte van het gebouw dat niet bestemd is voor gebruik als afzonderlijk geheel niet voldoet aan artikel 1a, eerste lid, of 1b, tweede lid, van de Woningwet (zie artikelen 5:127a en 5:140a BW). 2
3 Tot slot is er naast de mogelijkheden die hiervoor worden geschetst, nog één andere mogelijkheid om via de rechter een wijziging van de splitsing te bewerkstelligen bij een niet meewerkende appartementsgerechtigde. De gronden daartoe worden limitatief genoemd in artikel 5:144 BW en hebben gelding in bijzondere situaties, bijvoorbeeld bij een onjuist tot stand gekomen splitsing of wanneer de bouw of inrichting van het gebouw niet meer beantwoordt aan de omschrijving in de akte van splitsing. Uit het vorenstaande blijkt dat er verschillende mogelijkheden zijn om te komen tot een wijziging van een bestaande splitsingssituatie. Mocht een appartementsgerechtigde geen medewerking willen verlenen aan de voorgestelde wijziging, dan zijn er diverse routes om de wijziging toch te kunnen effectueren; dat hoeft niet altijd via de rechter. Nu elke route zijn voors en tegens kent, is het van belang om, voordat een weg wordt ingeslagen, deskundig juridisch advies in te winnen. Voorkomen dient te worden dat men door een verkeerde keuze vooraf te maken onnodige kosten moet maken om uiteindelijk tot wijziging over te kunnen gaan. De bovenstaande casus is daar een voorbeeld van. Meer informatie: Robert Bol tel. +31 (0) Na de nieuwe UAV 2012 eindelijk ook nieuwe AVA 2013: (contractueel) afwijken blijft gewenst Op 27 maart 2013 zijn de nieuwe Algemene Voorwaarden voor Aannemingen van werk (AVA 2013) vastgesteld door het Algemeen Bestuur van Bouwend Nederland. De vorige AVA waren opgesteld in 1992 (AVA 1992) en waren dan ook wel aan vernieuwing toe. De AVA 1992 zijn een soort vereenvoudiging van de in de bouwwereld alom bekende Uniforme Administratieve Voorwaarden voor de uitvoering van werken en van technische installatiewerken (UAV). Daarom moest gewacht worden op de vernieuwing van de UAV, die in 2012 plaatsvond. Klik hier voor de nieuwe AVA 2013 en bijbehorende toelichting Toepasselijkheid De AVA zijn algemene voorwaarden, die alleen gelden als deze van toepassing worden verklaard door partijen. De systematiek van de AVA is zo dat een overeenkomst tot stand komt wanneer de offerte door opdrachtgever wordt geaccepteerd. In de offerte moet de toepasselijkheid van de AVA zijn opgenomen. De AVA zijn een soort verkorte weergave van de UAV. Veel bepalingen zijn dan ook nagenoeg hetzelfde. De AVA worden doorgaans gebruikt bij minder complexe werken, bijvoorbeeld bij de nieuwbouw van een woning in opdracht van een consument of bij de verbouwing van een bedrijfspand. De AVA zijn niet bedoeld voor de situatie waarbij toezicht ofwel directie wordt gevoerd over een bepaald werk of project (bijvoorbeeld door een architect). Van belang is om altijd voor het sluiten van een aannemingsovereenkomst te beoordelen of toepasselijkheid van de meer uitgebreide UAV 2012 of de eenvoudigere AVA 2013 (met eventuele afwijkingen daarvan) gewenst is. Wijzigingen De AVA 2013 bestaan uit 17 artikelen en zijn compact weergegeven op 2 A4 tjes. Naast de verschuiving van een aantal van de artikelen hebben ook een aantal inhoudelijke wijzigingen plaatsgevonden. Over het algemeen kan gezegd worden dat door deze wijzigingen de AVA wat meer aannemersvriendelijk zijn geworden. Een aantal belangrijke wijzigingen, waarvan de problematiek ook wel speelt bij UAV-contracten, geven wij hieronder weer met daarbij een korte toelichting. 3
4 1. Onder de AVA 2013 kan meerwerk gedeeltelijk vooraf worden gefactureerd. Als de opdrachtgever opdracht geeft tot het uitvoeren van meerwerk, mag de aannemer 25% van het overeengekomen bedrag in rekening brengen. Het resterende bedrag mag pas worden gefactureerd als het meerwerk is uitgevoerd of bij de eerstvolgende termijnfactuur daarna. 2. De opleveringsprocedure is vereenvoudigd. Uitgangspunt van de AVA 2013 is dat het werk is opgeleverd wanneer de aannemer heeft medegedeeld dat het werk gereed is voor oplevering en de opdrachtgever het werk heeft aanvaard. Daarbij dient een opleveringsrapport te worden opgemaakt, die door beide partijen ondertekend moet worden. Kleine gebreken die nog in de onderhoudstermijn kunnen worden hersteld, mogen geen reden tot afkeuring zijn. Over de vraag wanneer sprake is van kleine gebreken kan, evenals bij toepasselijkheid van de UAV, discussie ontstaan. 3. Facturen dienen binnen 14 dagen na de factuurdatum betaald te zijn, zo gold ook onder de AVA Nieuw is hierbij echter dat bij oplevering álle termijn- en meerwerkfacturen voldaan moeten zijn. Wanneer het gaat om de bouw van een woning in opdracht van een consument, mag de opdrachtgever echter 5% van de aannemingssom inhouden op de laatste termijn en bij een notaris in depot onderbrengen. 4. De boete bij te late oplevering is gewijzigd van fl. 50 naar 40 per werkdag. Het gaat hier om een gefixeerde schadevergoeding; opdrachtgever kan geen aanspraak maken op aanvullende schadevergoeding (ingeval het boetebedrag de daadwerkelijk geleden schade niet dekt). Daarnaast is de totale gefixeerde schadevergoeding gemaximeerd op 15 of 25 % van de aanneemsom (afhankelijk van de hoogte van de aanneemsom). Vaak zal het bedrag van 40 niet in verhouding staan tot de werkelijke schade bij verlate oplevering. In dat geval is afwijking wenselijk (aanpassing boetebedrag en/of aanspraak op aanvullende schadevergoeding open laten). 5. De AVA 2013 gaan ervan uit dat het ontwerp wordt aangeleverd door opdrachtgever. Opdrachtgever is dan ook in beginsel verantwoordelijk voor het ontwerp. De aannemer heeft wel, net als onder de UAV, een waarschuwingsplicht voor eventuele tekortkomingen in het ontwerp. Wanneer echter de aannemer het ontwerp aanlevert, is hij aansprakelijk voor tekortkomingen in het ontwerp die aan hem kunnen worden toegerekend. De aansprakelijkheid van de aannemer is gemaximeerd op het voor de ontwerpwerkzaamheden overeengekomen bedrag dan wel, als dat niet specifiek is bepaald, op 10% van de aanneemsom. Conclusie Zoals gezegd zijn de AVA 2013 vernieuwd, maar slechts gedeeltelijk inhoudelijk gewijzigd. Voor partijen is het altijd van belang voor het sluiten van een (aannemings)overeenkomst te beoordelen of toepasselijkheid van (welke) algemene voorwaarden wenselijk is. Meer informatie: Timo Huisman timo.huisman@loyensloeff.com; tel. +31 (0) Annicka van de Laar annicka.van.de.laar@loyensloeff.com; tel (0)
5 Fiscaal Wanneer leidt verbouwing van een onroerende zaak tot nieuwbouw? (3) Onlangs heeft de Hoge Raad een drietal arresten gewezen over de vraag onder welke omstandigheden een verbouwing leidt tot een nieuwe vervaardigde onroerende zaak in btw-technische zin. De Hoge Raad bevestigt dat alleen dan sprake kan zijn van vernieuwbouw, indien met de bouwwerkzaamheden in wezen nieuwbouw heeft plaatsgevonden. De Hoge Raad lijkt het relevant te vinden of het verbouwde gebouw reeds vóór deze werkzaamheden is gesplitst in appartementsrechten. Indien daarvan sprake is, beoordeelt de Hoge Raad per appartementsrecht of er sprake is van nieuw vervaardigde onroerende zaak. In wezen nieuwbouw Onder verwijzing naar zijn arrest van 19 november 2010 (zie Nieuwsbrief Vastgoed 12) oordeelt de Hoge Raad dat van een nieuw vervaardigde onroerende zaak alleen dan sprake kan zijn indien de ingrepen van zodanige aard zijn dat in wezen nieuwbouw heeft plaatsgevonden. In tegenstelling tot de Advocaat-Generaal (zie Nieuwsbrief Vastgoed 19) geeft de Hoge Raad geen nadere invulling aan dit begrip. Wel lijkt de Hoge Raad te bevestigen dat een nieuw uiterlijk van de onroerende zaak na de verbouwing van doorslaggevend belang is. Toetsen per appartementsrecht De hiervoor bedoelde beoordeling dient volgens Hoge Raad voor het gebouw in zijn geheel te worden gedaan, tenzij dit gebouw uit meerdere delen bestaat. In dat laatste geval moet deze beoordeling per gedeelte van het gebouw worden gedaan. Van een gedeelte van een gebouw is volgens de Hoge Raad sprake indien een gebouw horizontaal of verticaal is gesplitst in appartementsrechten. Tijdstip splitsing in appartementsrechten relevant? De Hoge Raad lijkt in zijn arresten belang te hechten aan het tijdstip waarop het gebouw in appartementsrechten is gesplitst. Indien de appartementsrechten zijn ontstaan vóór de verbouwing, beoordeelt de Hoge Raad per appartementsrecht of er sprake is van een nieuw vervaardigde onroerende zaak. Zijn de appartementsrechten na afronding van de bouwwerkzaamheden ontstaan, dan dient de toets of sprake is van een nieuwe vervaardigde onroerende zaak te worden aangelegd voor het gehele gebouw. Belang wel / geen nieuw vervaardigde onroerende zaak Of er sprake is van een nieuw vervaardigde onroerende zaak is onder andere van belang voor het aangeven van integratieheffing, de toepassing van vrijstelling van overdrachtsbelasting wegens de samenloop met btw en de vraag of er een nieuwe herzieningstermijn aanvangt. Meer informatie: Jérôme Germann jerome.germann@loyensloeff.com; tel. +31 (0) Bart Heijnen bart.heijnen@loyensloeff.com; tel. +31 (0)
6 Btw-compensatiefonds blijft gehandhaafd Het btw-compensatiefonds blijft, in tegenstelling tot de eerder aangekondigde afschaffing in het regeerakkoord 2012, toch gehandhaafd. Dat blijkt uit het financieel akkoord van 21 januari 2013 tussen het kabinet en de provincies, gemeenten en waterschappen. Zie voor meer informatie onze Nieuwsflash Vastgoed van 21 januari 2013 Wederom prejudiciële vraag over btw-integratieheffing De Hoge Raad heeft op 1 februari 2013 weer een prejudiciële vraag aan het Hof van Justitie voorgelegd met betrekking tot de btw-integratieheffing. De Hoge Raad vraagt zich af of de integratieheffing moet worden toegepast in de situatie waarin een gemeente een gebouw in gebruik neemt dat zij op eigen grond heeft laten bouwen en dat zij voor 94% gaat gebruiken voor haar werkzaamheden als overheid en voor 6% voor haar werkzaamheden als belastingplichtige, waarvan 1% voor vrijgestelde prestaties waaraan geen recht op aftrek van btw is verbonden. In Nieuwsbrief Vastgoed 16 hebben wij al aan deze casus aandacht besteed. Drie mogelijkheden Volgens de Hoge Raad zijn in deze situatie de volgende drie benaderingen mogelijk: 1. Er vindt geen integratieheffing plaats. 2. Er vindt een integratieheffing plaats voor het geheel. 3. Er vindt een integratieheffing plaats naar evenredigheid van het gebruik van de onroerende zaak. Dit zou betekenen dat slechts over 6% van de oplevering de integratieheffing moet worden geheven. Meer informatie: Jérôme Germann jerome.germann@loyensloeff.com; tel. +31 (0) Saskia Huizer saskia.huizer@loyensloeff.com; tel. +31 (0) Ook herziening van btw bij voorgenomen belaste verhuur Rechtbank Arnhem heeft op 6 december 2012 beslist dat een ondernemer die de intentie heeft om een leegstaand kantoorpand btw-belast te verhuren, de bij ingebruikname van het pand niet afgetrokken btw kan herzien. Door de intentie om btw-belast te verhuren bestaat voor het pand nu immers wel recht op aftrek van btw. Voor de herziening volstaat volgens de Rechtbank dat het aanvankelijke aftrekrecht voor het pand wijzigt en is feitelijke wijziging van het gebruik van het pand niet nodig. Hiermee wordt afgeweken van het beleid van de Belastingdienst dat bij leegstand de aftrek van btw niet wordt herzien vanwege het ontbreken van gebruik. Gewijzigd gebruik leidt tot correctie Voor onroerende zaken kan de aftrek, gedurende 9 jaren na het jaar waarin de onroerende zaak in gebruik is genomen, jaarlijks voor 1/10 worden herzien. Een gewijzigd gebruik gedurende de herzieningstermijn leidt in principe tot een correctie van de afgetrokken btw. In gevallen waarin, net als bij deze zaak, een vrijgesteld gebruik wijzigt in een btwbelaste bestemming (van de leegstand), kan de ondernemer op grond van deze uitspraak alsnog een gedeelte van de aankoop-btw terugkrijgen. In gevallen waarin een aanvankelijk btw-belast gebruik wordt opgevolgd door leegstand die voor een vrijgestelde verhuur bestemd is, zal een beroep op het beleid van de Belastingdienst voordeliger zijn. 6
7 De herziening blijft dan immers achterwege, zodat de ondernemer gedurende de leegstand niet verplicht wordt de afgetrokken btw alsnog (gedeeltelijk) terug te betalen. Aangezien de beoogde gebruik van een leegstaand pand met objectieve gegevens aannemelijk gemaakt moet worden, dient bij leegstand zorg besteed te worden aan het correct formuleren en vastleggen van het beoogde gebruik (belast dan wel vrijgesteld). Meer informatie: Jérôme Germann tel. +31 (0) Gino Sparidis (0) Verlaagd btw-tarief bij renovatie en herstel Vanaf 1 maart jl. is het btw-tarief op arbeidskosten bij renovatie en herstel van gebouwen tijdelijk verlaagd naar 6%. In een op 28 februari jl. gepubliceerd beleidsbesluit heeft de staatssecretaris van Financiën de details van de regeling nader uitgewerkt. Op 22 maart is op de website van het ministerie van Financiën een zogenoemde vragen- en antwoordenlijst gepubliceerd over het verlaagde btw-tarief op arbeidskosten bij renovatie en herstel van woningen. Klik hier voor deze vragen- en antwoordenlijst. Zie ook onze Nieuwsflash Vastgoed van 1 maart 2013 over dit onderwerp met de daarbij behorende bijlagen. Grond eerder als fiscaal bouwterrein aangemerkt De Nederlandse uitleg van het begrip fiscaal bouwterrein is te eng en daardoor in strijd met de Europese Btw-richtlijn. Volgens deze richtlijn moet grond eerder als fiscaal bouwterrein worden aangemerkt. Hierdoor is sneller sprake van btw-heffing en is de samenloopvrijstelling voor de overdrachtsbelasting naar onze mening eerder van toepassing. Dit blijkt uit het arrest dat het Europese Hof van Justitie 17 januari jl. heeft gewezen in de zaak C-543/11 (Maasdriel). Voor meer informatie over de uitspraak van het Europese Hof van Justitie verwijzen wij naar onze Nieuwsflash Vastgoed van 18 januari Huidige standpunt belastingdienst praktijk Het Nederlandse begrip fiscaal bouwterrein is volgens het Europese Hof van Justitie te beperkt. Dit betekent dat naar onze mening onbebouwde grond sneller als fiscaal bouwterrein dient te worden aangemerkt. Wij begrijpen dat de belastingdienst van mening is dat daarmee niet tevens sneller zal worden voldaan aan de voorwaarden die gelden voor de vrijstelling van overdrachtsbelasting wegens de samenloop met de btw. Volgens die visie dient voor die samenloopvrijstelling nog aan de Nederlandse uitleg van het begrip fiscaal bouwterrein te worden voldaan voordat een bouwterrein vrijgesteld van overdrachtsbelasting kan worden verkregen. Het ter beschikking stellen van een kunstencentrum met aanvullend dienstbetoon is geen verhuur voor de btw De Hoge Raad boog zich onlangs over de vraag of het ter beschikking stellen van een theaterruimte, in combinatie met aanvullend dienstbetoon, moet worden aangemerkt als een verhuurdienst, die in beginsel vrijgesteld is van btw, of moet worden aangemerkt als een btw-belaste dienst sui generis. 7
8 Casus In casu ging het om een kunstencentrum wiens diensten bestonden uit de volgende elementen: het in gebruik geven van een theaterzaak, foyer en kleedkamers; het ter beschikking stellen van theatertechnici; het ter beschikking stellen van een licht- en geluidsinstallatie; het begeleiden van het bezoekend publiek; en de normale schoonmaak. De vraag is of het ter beschikking stellen van de theaterruimte, in combinatie met het aanvullend dienstbetoon, moet worden aangemerkt als een verhuurdienst, die in beginsel vrijgesteld is van btw, of moet worden aangemerkt als een btw-belaste dienst sui generis. Oordeel Hoge Raad De Hoge Raad oordeelt dat sprake is van één dienst voor de btw, die niet te kenmerken is als de enkele verhuur van een onroerende zaak. Verhuur is immers betrekkelijk passief terwijl door het aanvullend dienstbetoon actief de gelegenheid wordt gegeven om de ruimte op een bepaalde manier te gebruiken. De Hoge Raad komt dan ook tot de conclusie dat hier sprake is van meer dan alleen verhuur en de dienst doorgaat als een dienst sui generis. Deze dienst is van rechtswege belast met btw. Eerder zagen wij soortgelijke overwegingen in zaken waarin de Hoge Raad oordeelde dat het ter beschikking stellen van kamers aan dames van plezier onder omstandigheden ook niet kwalificeert als verhuur. Belang voor de praktijk Of iets moet worden aangemerkt als btw-vrijgestelde verhuur of een btw-belaste dienst sui-generis is van belang voor zowel de dienstverlener als de ontvanger van de dienst. Zo is het voor de dienstverlener van belang te weten of hij wel of geen btw in rekening moet brengen en of hij wel of geen opslag moet berekenen in verband met eventuele niet-aftrekbare btw. De niet-aftrekgerechtigde ontvanger van de dienst zal de dienst doorgaans graag als een btwvrijgestelde verhuurprestatie willen zien. Toch kan het bij nieuw vastgoed ook voor hem voordelig zijn om de dienst aan te merken als een btw-belaste dienst sui generis, omdat de compensatie die de dienstverlener in de praktijk zal vragen vaak hoger zal zijn dan het dan geldende btw-tarief. Meer informatie: Jérôme Germann tel. +31 (0) Luca van Silfhout (0)
9 Advocaat Generaal concludeert dat beheer van door pensioenfondsen opgericht vastgoedfonds vrijgesteld is van btw Op 13 december 2012 heeft de Advocaat-Generaal van de Hoge Raad geconcludeerd dat beheer van een door pensioenfondsen opgericht vastgoedfonds vrijgesteld dient te zijn van de btw. Standpunt van de staatssecretaris Eerder in deze nieuwsbrief (Nieuwsbrief Vastgoed 16) hebben wij melding gemaakt van een uitspraak van Hof Den Bosch (2 september 2011) waarin was geoordeeld dat het beheer van een vastgoedfonds alsmede het daarbij horende beheer van de onroerende zaken zelf vrijgesteld is van btw. De staatssecretaris van Financiën heeft beroep in cassatie ingesteld tegen deze uitspraak bij de Hoge Raad. Daarbij heeft hij het standpunt ingenomen dat een vastgoedfonds, opgericht door grote institutionele beleggers, geen fonds is waarvoor de btw-vrijstelling bedoeld is. Verder stelt de staatssecretaris dat de beheeractiviteiten in kwestie verder gaan dan enkel het beheer van het fonds, omdat deze mede het beheer van het vastgoed zelf omvatten. Dit gaat volgens de staatssecretaris de btw-vrijstelling te buiten. Advies van de Advocaat-Generaal De Advocaat-Generaal heeft in zijn advies aan de Hoge Raad geconcludeerd dat de beheeractiviteiten volledig onder de btw-vrijstelling vallen. Volgens de Advocaat-Generaal mogen grote (institutionele) beleggers niet worden uitgesloten van de btw-vrijstelling voor fondsbeheer, zolang sprake is van collectief beleggen. Verder concludeert de Advocaat-Generaal dat het begrip beheer (op basis van rechtspraak van het Hof van Justitie) mede werkzaamheden omvat die, als geheel genomen, kenmerkend en essentieel zijn voor de activiteit van het fonds in kwestie. Daar het in dit geval om een vastgoedfonds gaat waarbij het rendabel maken van de onroerende zaken door verhuur centraal staat, is het beheer van het vastgoed zelf kenmerkend en essentieel voor de activiteit van het fonds en valt het mede onder de btw vrijstelling. Ons commentaar De Advocaat-Generaal past een ruime uitleg van de btw vrijstelling toe die als deze gevolgd wordt door de Hoge Raad veel mogelijkheden zal bieden voor de praktijk. Mede omdat het directe beheer van het vermogen voor pensioenfondsen niet vrijgesteld is van btw, maken veel pensioenfondsen gebruik van collectieve beleggingsfondsen. Op die manier kan de btw-last op het vermogensbeheer worden verminderd. Wij merken op dat het Hof van Justitie onlangs in een zaak (GfBk, C-275/11) heeft geoordeeld dat het verstrekken van beleggingsadvies aan een beleggingsfonds onder de vrijstelling voor fondsbeheer valt. Het Hof van Justitie overwoog in dit kader dat deze werkzaamheid een intrinsieke band heeft met en daarom kenmerkend en essentieel is voor de activiteit van een beleggingsfonds. Dat betekent dat de vrijstelling voor fondsbeheer een ruim bereik heeft. De Advocaat- Generaal lijkt met haar conclusie dat het beheer van het vastgoed zelf eveneens onder de btw vrijstelling-valt, op dezelfde lijn te zitten als het Hof van Justitie. Overigens heeft het Hof van Justitie in een andere zaak (Deutsche Bank, C-44/11) geoordeeld dat beheer van vermogen uit meerdere elementen kan bestaan maar deze wanneer zij worden verricht door één partij voor de btw als één dienstverrichting worden gezien. De Advocaat-Generaal lijkt te suggereren dat een dergelijke benadering wellicht ook kan worden toegepast op de relatie tussen het beheer van het vastgoedfonds en het beheer van het vastgoed zelf. Hierdoor zou niet meer worden toegekomen aan de vraag of het beheer van het vastgoed op zichzelf kan delen in de btw vrijstelling; deze zou dan opgaan in het beheer van het fondsvermogen. 9
10 Duidelijkheid Het is de vraag of de btw-vrijstelling inderdaad zo ruim moet worden opgevat en of de Hoge Raad het advies van de Advocaat-Generaal overneemt. Ook werkzaamheden die veelal door externe, gespecialiseerde property managers worden verricht, zouden binnen het bereik van de btw-vrijstelling kunnen komen. Dat kan voordelig zijn als het fonds geen aftrek van btw heeft. Als het fonds daarentegen wel aftrek van btw heeft, bijvoorbeeld omdat het vastgoed belast met btw wordt verhuurd, is toepassing van de vrijstelling op het property management niet onverkort gunstig. Daarnaast merken wij op dat uit de rechtspraak van het Hof van Justitie niet duidelijk is of beheer van vastgoedfondsen anders dan fondsen die beleggen in effecten ook onder de btw-vrijstelling valt. Het valt dus niet uit te sluiten dat de Hoge Raad vragen voorlegt aan het Hof van Justitie. In dat geval zal het nog even duren voordat er duidelijkheid is. Geen overdrachtsbelasting over grondtermijn bij verkoop na oplevering Op 22 maart 2013 heeft de Hoge Raad geoordeeld dat een koop-/aanneemovereenkomst waarbij één partij zowel de grond levert als de bouw uitvoert, voor de btw moet worden gezien als één belastbare handeling die plaatsvindt op het moment van oplevering. Dit heeft tot gevolg dat bij de daaropvolgende overdracht naast de aanneemtermijnen ook de grondtermijn in mindering kon worden gebracht op de op de waarde waarover de opvolgende koper overdrachtsbelasting is. Casus De casus was (gesimplificeerd) als volgt. A en B sloten een koop-/aanneemovereenkomst voor het realiseren van een appartement. De grond werd door A aan B overgedragen op 19 oktober Over het bij deze overdracht verschuldigde bedrag was btw verschuldigd. De oplevering van het appartement vond plaats op 17 juni Ook hierover was btw verschuldigd. B verkocht het appartement door aan C. De overdracht vond plaats op 11 september 2009 en was onderworpen aan overdrachtsbelasting. C deed een beroep op de zogenoemde doorverkoopregeling. Doorverkoopregeling De doorverkoopregeling houdt kort gezegd in dat het bedrag waarover overdrachtsbelasting is verschuldigd wordt verminderd met het bedrag waarover bij een eerdere verkrijging niet-aftrekbare btw of overdrachtsbelasting was verschuldigd als de opvolgende verkrijging plaatsvindt binnen 6 maanden (heden tijdelijk opgerekt naar 36 maanden) na de vorige verkrijging. Hoge Raad De Hoge Raad stelde allereerst vast dat de doorverkoopregeling mede aansluit bij wanneer de btw verschuldigd is geworden. Daarom moest voor toepassing van de doorverkoopregeling voor zover sprake was van verschuldigde btw worden gekeken naar wanneer vanuit btw-perspectief de voorafgaande levering plaatsvond. In dat kader oordeelde de Hoge Raad dat de koop-/aanneemovereenkomst leidt tot één belaste btw-levering (bestaande uit de levering van de grond en de bouw van appartement) die (fiscaal) plaatsvond op het moment van de oplevering. Hierdoor werd ook de levering van de grond, die juridisch gezien eerder werd overgedragen, geacht nog binnen de termijn van de doorverkoopregeling te hebben plaatsgevonden en kon de waarde van de grond in mindering worden gebracht voor de berekening van de overdrachtsbelasting. Ons commentaar In deze uitspraak stelt de Hoge Raad twee belangrijke zaken vast. Ten eerste dat een koop-/aanneemovereenkomst tot één met btw belaste levering kan leiden wanneer de aannemer tevens de grond levert. Ten tweede dat de termijn voor de doorverkoopregeling aansluit bij het opleveringsmoment. 10
11 Het laatste kan tot gevolg hebben dat er een verschil kan ontstaan in fiscale behandeling met de situatie waarin de grond van een andere partij afkomstig is dan de aannemer. De bouw en de levering van de grond kunnen dan niet worden aangemerkt als één levering, waardoor voor de grondtermijn de termijn voor de doorverkoopregeling aanvangt op het moment van de overdracht van de grond. Daarnaast kan uit deze uitspraak worden opgemaakt dat de grondcomponent met 21% btw belast wordt, waar wellicht 6% overdrachtsbelasting door partijen beoogd was. Meer informatie: Jérôme Germann tel. +31 (0) Dimitri Koeprijanov tel. +31 (0) Disclaimer De Nieuwsbrief Vastgoed is een uitgave van de praktijkgroep Vastgoed van Loyens & Loeff. Deze praktijkgroep bundelt de specialistische kennis op civiele deelgebieden als civiel bouwrecht, administratief recht en ruimtelijke ordening, mededingings- en aanbestedingsrecht, ondernemingsrecht, financieringen, alsmede directe en indirecte belastingen. De Nieuwsbrief Vastgoed wordt uitsluitend verzonden aan relaties van Loyens & Loeff. Hoewel deze publicatie met grote zorgvuldigheid is samengesteld, aanvaarden Loyens & Loeff N.V. en alle andere entiteiten, samenwerkingsverbanden, personen en praktijken die handelen onder de naam Loyens & Loeff, geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van het gebruik van de informatie uit deze uitgave zonder hun medewerking. De aangeboden informatie is bedoeld ter algemene informatie en kan niet worden beschouwd als advies.
BTW-nieuwtjes 17-2013
BTW-nieuwtjes 17-013 van vilsteren BTW advies bv Heidesteinlaan a, 6866 AG Heelsum E-mail: info@btwadvies.com Website: www.btwadvies.com Telefoon: 06-7071710 KvK Arnhem 0913609 1. Nieuw vastgoedbesluit
Nadere informatiePraktijknotitie BTW. 1. Inleiding. 2. Btw-algemeen. 3. Leegstand vóór ingebruikneming Aftrek investerings-btw
Van: NOAB Adviesgroeplid -INSTITUUT, dhr. Frank Resseler en drs. Daphne van den Heuvel Datum: April 2018 Onderwerp: Btw en leegstand 1. Inleiding Het gebeurt regelmatig dat onroerende zaken leeg staan
Nadere informatieAftrek en/of compensatie van btw definitief na verwerken factuur?
Aftrek en/of compensatie van btw definitief na verwerken factuur? Onlangs heeft de rechtbank Arnhem uitspraak gedaan in een zaak waarbij de Belastingdienst een naheffingsaanslag omzetbelasting heeft opgelegd,
Nadere informatieBtw, overdrachtsbelasting en onroerend goed
DE ONROERENDGOEDMARKT: AANSPORING TOT VERANDERING Btw, overdrachtsbelasting en onroerend goed Erasmus Universiteit Rotterdam prof. dr. R.N.G. van der Paardt 19 juni 2015 Onderwerpen Bouw en ingrijpende
Nadere informatieVragen en antwoorden verhoging btw-tarief
Vragen en antwoorden verhoging btw-tarief Onlangs is een wetswijziging aangenomen waardoor het algemene btw-tarief in Nederland van 19% naar 21% zal worden verhoogd. In de praktijk leidt dit tot verschillende
Nadere informatieActualiteiten btw en overdrachtsbelasting
Actualiteiten btw en overdrachtsbelasting Mr. Henk de Kat Bouw- en vastgoedcursus Slot Zeist 11 juni 2015 Programma BTW: Leegstand gebouw Verbouwing / btw-aftrek Overdracht gebouw aan derde/ in de plaats
Nadere informatieAls u vragen heeft over dit onderwerp of over de intrekking van mededeling 26, dan kunt u uiteraard contact opnemen
BTW-nieuwtjes 5/2010 van vilsteren BTW advies bv Heidesteinlaan 2a, 6866 AG Heelsum E-mail: info@btwadvies.com Website: www.btwadvies.com Telefoon: 026-7071710 KvK Arnhem 09136209 De pro rata en het mogen
Nadere informatieVragen en antwoorden verhoging btw-tarief voor de vastgoedsector 25 juli 2012
Vragen en antwoorden verhoging btw-tarief voor de vastgoedsector 25 juli 2012 Hieronder geven wij antwoord op de meest gestelde vragen over de btw-tariefsverhoging voor de vastgoedsector. Bij eerdere tariefswijzigingen
Nadere informatieHoge Raad 24-04-2015 24-04-2015 13/03775. Belastingrecht. Cassatie. Rechtspraak.nl
ECLI:NL:HR:2015:1084 Instantie Datum uitspraak Datum publicatie Zaaknummer Formele relaties Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Hoge Raad 24-04-2015 24-04-2015 13/03775 In cassatie op
Nadere informatieDe schijnbaar oneindige discussie over bouwterreinen
Begraafplaatsen Recent heeft rechtbank Den Haag een beslissing genomen over de behandeling van gemeentelijke begraafplaatsen voor het BTW-compensatiefonds. De rechtbank hanteert daarvoor een bijzondere
Nadere informatieNieuwsbrief BTW-ONP. Hoge Raad: inderdaad eerder een (btw-belast) bouwterrein. 12 juni 2013. In deze nieuwsbrief:
Nieuwsbrief BTW-ONP 12 juni 2013 In deze nieuwsbrief: Hoge Raad: inderdaad eerder een (btw-belast) bouwterrein Goed nieuws voor partijen die onbebouwde terreinen graag met btw (vanwege de aftrekmogelijkheden)
Nadere informatieWorkshop. Casus woningen en beperking btw druk. Bedrijfsonroerend goed; leegstand en btw aftrek. pagina 1
Workshop Casus woningen en beperking btw druk Bedrijfsonroerend goed; leegstand en btw aftrek pagina 1 Casus Ontwikkelende bouwer bouwt woningen en verkoopt die aan woningbelegger Grond 100 ovb 6 Bouwkosten
Nadere informatieLeerlingenvervoer en btw Hoge Raad stelt prejudiciële vragen aan het Europese Hof van Justitie
Leerlingenvervoer en btw Hoge Raad stelt prejudiciële vragen aan het Europese Hof van Justitie In deze nieuwsbrief informeren wij u over de laatste ontwikkelingen inzake de procedures over btw en leerlingenvervoer.
Nadere informatieOvergangsregelingen bij de btw-verhoging naar
Overgangsregelingen bij de btw-verhoging naar 21% Page 1 of 2 Zakelijk Btw Btw berekenen Hoe berekent u btw? Btw-tarief Overgangsregelingen 21% Overgangsregelingen bij de btw-verhoging naar 21% Het algemene
Nadere informatieLandsverordening regeling gebruik in deeltijd van onroerende zaken enaanpassing appartementsrecht
Zoek regelingen op overheid.nl Nederlandse Antillen Ziet u een fout in deze regeling? Meld het ons op regelgeving@overheid.nl! LANDSVERORDENING van de 27ste april 2005 tot wijziging van de Boeken 5 en
Nadere informatieTransformatie en belasting
Transformatie en belasting van het Expertteam (kantoor)transformatie in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Wie betaalt de afdracht? Bij transformatie en herbestemming
Nadere informatie1 Het geding in feitelijke instanties
Uitspraak 10 januari 2014 nr. 09/01485 Arrest gewezen op het beroep in cassatie van de Staatssecretaris van Financiën tegen de uitspraak van het Gerechtshof te Arnhem van 3 maart 2009, nr. 07/00372, betreffende
Nadere informatieRAAD VAN TOEZICHT VERZEKERINGEN
RAAD VAN TOEZICHT VERZEKERINGEN U I T S P R A A K Nr. i n d e k l a c h t nr. 028.00 ingediend door: hierna te noemen 'klager', tegen: hierna te noemen verzekeraar'. De Raad van Toezicht Verzekeringen
Nadere informatieVastgoed-nieuws. 21 november 2013. Huur woonruimte naar zijn aard van korte duur
Vastgoed-nieuws 21 november 2013 Huur woonruimte naar zijn aard van korte duur Essentie Verhuurders proberen vaak op creatieve manier onder dwingendrechtelijke huur(prijs)beschermingsbepalingen uit te
Nadere informatieVragen en antwoorden over de btw-verhoging van 19% naar 21% per 1 oktober 2012
Vragen en antwoorden over de btw-verhoging van 19% naar 21% per 1 oktober 2012 1. Mogen ondernemers voor prestaties die zij verrichten na 30 september 2012 reeds voor 1 oktober 2012 btw factureren naar
Nadere informatieBtw en overdrachtsbelasting
Btw en overdrachtsbelasting Btw en overdrachtsbelasting Prof. dr. René N.G. van der Paardt Erasmus Universiteit Rotterdam Loyens & Loeff N.V. Rotterdam Overzicht systeem van de omzetbelasting in het algemeen
Nadere informatieNaar aanleiding van uw brief van 18 oktober 2011 heb ik de eer het volgende op te merken.
Den Haag, 2 9 NOV 2011 Kenmerk: DGB 2011-6473 Motivering van het beroepschrift in cassatie (rolnummer 11/04540) tegen de uitspraak van het Gerechtshof te 's-hertogenbosch van 2 september 2011, nr. r, 2
Nadere informatieBelastingnieuws Binnenlands Bestuur
www.pwc.com/nl Belastingnieuws Binnenlands Bestuur Nieuwsflits Juni 2013 Woningstichting Maasdriel inzake het begrip 'btw-bouwterrein' 1. Algemeen 2. Inleiding de samenloopregeling 3. De casus 4. Procedure
Nadere informatieWelke gevolgen heeft de btw-verhoging van 19% naar 21% voor u?
Welke gevolgen heeft de btw-verhoging van 19% naar 21% voor u? Op 1 oktober 2012 wordt het algemene btw-tarief verhoogd van 19% naar 21%. Dit is eerder bekendgemaakt in de Voorjaarsnota van 25 mei 2012
Nadere informatieAppartementsrecht Feiten over uw positie in het appartementsrecht. Deze brochure is een uitgave van de advocaten Toon Kool en Paul Veerman
Appartementsrecht Feiten over uw positie in het appartementsrecht Deze brochure is een uitgave van de advocaten Toon Kool en Paul Veerman 1087 CE AMSTERDAM T 020 398 01 50 E ERFRECHT@KBGADVOCATEN.NL WWW.
Nadere informatieAlgemene leveringsvoorwaarden
Algemene leveringsvoorwaarden Artikel 1. Definities In deze algemene voorwaarden worden de volgende definities gehanteerd, zowel in enkelvoud als in meervoud. 1.1 Aanvraagformulier Het (online) formulier
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Directie Algemene Fiscale Politiek Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus
Nadere informatieBurgerlijk Wetboek boek 7 titel 12. Aanneming van werk. Afdeling 1. Aanneming van werk in het algemeen
Burgerlijk Wetboek boek 7 titel 12. Aanneming van werk Afdeling 1. Aanneming van werk in het algemeen Artikel 750 1. Aanneming van werk is de overeenkomst waarbij de ene partij, de aannemer, zich jegens
Nadere informatieStimuleringsmaatregelen
BTWijzer De nieuwsbrief van BTW Nederland jaargang 2 nummer 2 september 2010 Stimuleringsmaatregelen Op 30 augustus jl. is bekend geworden dat er op verzoek vanuit de Tweede Kamer maatregelen worden genomen
Nadere informatieVerruiming btw-sportvrijstelling
omzetbelasting Verruiming btw-sportvrijstelling FISCAAL PRAKTIJKBLAD 2015-16 6 oktober 2015 De btw-sportvrijstelling voor sportverenigingen moet op termijn verruimd worden. Dit heeft de Staatssecretaris
Nadere informatieBTW-bulletin, De aftrek van btw staat niet meer rotsvast
BTW-bulletin, De aftrek van btw staat niet meer rotsvast Samenvatting Op 18 december 2014 heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna HvJ) arrest gewezen over de aftrek van btw als sprake is
Nadere informatieHoge Raad, 8 maart 2013 12/02061, LJN: ECLI:NL:HR:2013:BZ3574 (Uitleg begrip vervaardiging)
TBR 2013/151 Hoge Raad, 8 maart 2013 12/02061, LJN: ECLI:NL:HR:2013:BZ3574 (Uitleg begrip vervaardiging) Mr. J.A.C.A. Overgaauw, mr. D.G. van Vliet, mr. C.B. Bavinck, mr. E.N. Punt en mr. P.M.F, van Loon
Nadere informatieFiscale informatie over vakantiewoning in Nederland
April 2017 Mr. P. Homan Belastingadviseur E-mail: p.homan@edo.nl Internet: www.edo.nl Fiscale informatie over vakantiewoning in Nederland Bij de aankoop van een vakantiewoning in Nederland komt een aantal
Nadere informatieDatum van inontvangstneming : 28/03/2013
Datum van inontvangstneming : 28/03/2013 luxembourg c - ~~///3 - Entrée 2 5 FEV. 2013 oge Raad der Nederlanden Derde Kamer Nr. 11/04457 1 februari 2013 Ingeschreven in het register van het Hof van Justitie
Nadere informatieNieuwsbrief Vastgoed
Nieuwsbrief Vastgoed 15 juli 2014 Nieuwbouw en verbouwing scholen door gemeente. Recht op btw-aftrek? De Hoge Raad heeft zich in april tweemaal uitgelaten over omzetbelasting (of: btw) bij de bouw/verbouwing
Nadere informatie88 De Pensioenwereld in 2015
09 88 De Pensioenwereld in 2015 Fiscaliteiten & grensoverschrijding 89 Kansen voor vermindering btw-druk bij pensioenfondsen Auteurs: Karim Hommen en Gert-Jan van Norden Een recente uitspraak van het Europese
Nadere informatiede Graaf + Plaisier accountants en belastingadviseurs NOTITIE
de Graaf + Plaisier accountants en belastingadviseurs NOTITIE Datum: 5 september 2012 Onderwerp: Tariefsverhoging BTW Inleiding Onderdeel van het zogenaamde Lenteakkoord (of Kunduzakkoord ) is een verhoging
Nadere informatieECLI:NL:HR:2017: Geding in cassatie. Uitspraak
ECLI:NL:HR:2017:185 Instantie Hoge Raad Datum uitspraak 10-02-2017 Datum publicatie 10-02-2017 Zaaknummer 15/04877 Formele relaties In cassatie op : ECLI:NL:GHSHE:2015:3523, (Gedeeltelijke) vernietiging
Nadere informatieBtw en combinatiefuncties
Btw en combinatiefuncties 1 Inhoudsopgave 1. Achtergrondinformatie 3 1.1 Wat is een combinatiefunctie? 3 1.2 Inhoud brochure 3 2. Btw 3 3. Btw-gevolgen als een werknemer tegen vergoeding wordt uitgeleend/gedetacheerd
Nadere informatieOverdrachtsbelasting.
Overdrachtsbelasting. Vanuit de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) zijn vragen gesteld over de tijdelijke verlaging van het tarief van de overdrachtsbelasting voor woningen (zie het besluit
Nadere informatiePRAKTIJKNOTITIE BTW. 1. Inleiding. 2. Btw-aftrek algemeen
Van: VDF btw-specialisten Datum: Juni 2017 Onderwerp: Btw en herzieningsregels 1. Inleiding Ondernemers die actief zijn in de onroerend goedbranche en ondernemers die zelf een bedrijfspand hebben aangeschaft,
Nadere informatieGemeente Utrecht mevrouw mr. M.C. Don prof. dr. R.N.G. van der Paardt - belastingadviseur. fiscale aspecten omzetten erfpacht naar vol eigendom
Memorandum AAN T. A. V. VAN D A T U M 3 juli 2015 Gemeente Utrecht mevrouw mr. M.C. Don prof. dr. R.N.G. van der Paardt - belastingadviseur B E T R E F T fiscale aspecten omzetten erfpacht naar vol eigendom
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2002 2003 28 614 Wijziging van titel 5.9 (Appartementsrechten) van het Burgerlijk Wetboek Nr. 1 KONINKLIJKE BOODSCHAP Aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieDatum van inontvangstneming : 07/06/2013
Datum van inontvangstneming : 07/06/2013 c. -A601A3-0) Hoge Raad der Nederlanden Derde Kamer c "~" - I: Luxemboure Nr. 11/05307 Entrée 2 8 MARS 2013 1 maart 2013 Ingeschreven in het register van het Hof
Nadere informatieOmzetbelasting en uitbestedingen - het (Algemeen) Pensioenfonds
www.pwc.nl Omzetbelasting en uitbestedingen - het (Algemeen) Pensioenfonds Joost Vermeer, PwC Financial Services Indirect Tax April 2016 Agenda 1. Pensioenfondsen en btw - de basis principes 2. Het Algemeen
Nadere informatieA. Het in het belastbaar inkomen 1998 begrijpen van het voordeel uit het tegen inkoopsprijs aankopen vaneen auto, groot fl 15.000.
C/& Z^o^jr Edelhoogachtbaar College, y> "2_ Op 17 februari j.l. is door mij namens C igllllllpljp te IHllIll^, hierna belanghebbende, beroep in cassatie aangetekend tegen de uitspraak van het Gerechtshof
Nadere informatieBelastingnieuws Binnenlands Bestuur
www.pwc.com/nl Belastingnieuws Binnenlands Bestuur In deze editie Jaargang 4 Editie 2013/15 Augustus 2013 Btw 1. Leegstand en btw 2. Detacheren van personeel 3. Historische molens 4. Notariële akten /
Nadere informatieNadere bestudering van de juridische merites en jurisprudentie leert, dat aan dit vraagstuk nogal wat haken en ogen zitten.
FINANCIERING VAN GROOT ONDERHOUD In de praktijk komt het regelmatig voor, dat een ouder appartementengebouw dringend aan renovatie en/of groot onderhoud toe is. In die gevallen doet de Vergadering van
Nadere informatieECLI:NL:GHARL:2014:4798
ECLI:NL:GHARL:2014:4798 Instantie Datum uitspraak 13-06-2014 Datum publicatie 19-06-2014 Zaaknummer 200.138.115-01 Rechtsgebieden Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Civiel recht Bijzondere kenmerken Hoger beroep
Nadere informatieRB EINDEJAARSTIPS & AANDACHTSPUNTEN 2014 / 2015
RB EINDEJAARSTIPS & AANDACHTSPUNTEN 2014 / 2015 Omzetbelasting Omzetbelasting Benut verlaagd BTW-tarief voor renovatie en onderhoud tot 1 juli 2015 Het BTW-tarief op arbeidskosten bij renovatie, herstel
Nadere informatieIncidenteel beroep in cassatie zaaknummer F 13/00282
i Incidenteel beroep in cassatie zaaknummer F 13/00282 Edelhoogachtbaar College, De uitspraak van de Rechtbank te Arnhem van 6 december 2012, nr. 11 / 04103, betreft de X in geschil zijnde vraag of belanghebbende,
Nadere informatieDe BTW-verhoging: wat te doen? www.hlb-van-daal.nl
De BTW-verhoging: wat te doen? In deze brochure bespreken wij kort een aantal ins en outs van de BTW-verhoging per 1 oktober 2012. Meer informatie en de actuele stand van zaken vindt u op onze website
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer Der Staten-Generaal Postus EA DEN HAAG
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Juridischee Zaken Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Der Staten-Generaal Postus 20018 2500 EA DEN HAAG Schedeldoekshaven 100 2511 EX Den Haag Postbus 20301
Nadere informatie! Het kan voordelig zijn om de ingebruikname van een nieuw pand dat gaat worden gebruikt
Omzetbelasting - eindejaarstips Geen integratieheffing meer vanaf 2014 De integratieheffing voor de btw wordt met ingang van 1 januari 2014 afgeschaft. Hiermee komt een einde aan de heffing van btw over
Nadere informatieManagementvergoedingen in strijd met artikel 2:207c BW: beroepsfout advocaat
Managementvergoedingen in strijd met artikel 2:207c BW: beroepsfout advocaat Enige tijd geleden heeft de rechtbank Utrecht in de nasleep van een aandelentransactie een uitspraak gewezen inzake het financiële
Nadere informatieDatum van inontvangstneming : 07/06/2013
Datum van inontvangstneming : 07/06/2013 I!Entree 2 7 MARS 2013 C-.A6'1IA3-0 Hoge Raad der Nederlanden Derde Kamer Nr. 11/02595 8 maart 2013 Ingeschreven in het register van het Hof van Justitie onder
Nadere informatieAccountantskantoor de Bot B.V.
Gebruikelijk loon voor de DGA, hoe te bepalen? Door de jaren heen zijn er diverse uitspraken door rechters geweest inzake de gebruikelijkloonregeling. Mede door aanpassingen en besluiten van de wetgever
Nadere informatie: DAS Nederlandse Rechtsbijstand Verzekeringmaatschappij N.V., gevestigd te Amsterdam, verder te noemen Verzekeraar
Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr. 2017-442 (mr. B.F. Keulen, voorzitter en prof. mr. M.L. Hendrikse en mr. dr. S.O.H. Bakkerus en mr. F.M.M.L. Fleskens, secretaris) Klacht ontvangen
Nadere informatieECLI:NL:GHARL:2017:4777
ECLI:NL:GHARL:2017:4777 Instantie Datum uitspraak 07-06-2017 Datum publicatie 16-06-2017 Zaaknummer 16/00619 Formele relaties Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
Nadere informatie2. Verdeling gemeenschap tussen samenwoners
Overdrachtsbelasting. Vrijstelling; diverse onderwerpen 1 Overdrachtsbelasting. Vrijstelling; diverse onderwerpen Belastingdienst/Centrum voor proces- en productontwikkeling, Sector brieven & beleidsbesluiten
Nadere informatieBtw-heffing over sportbeoefening en het geven van gelegenheid tot sportbeoefening
drs. Klaas Dijkstra; mr. Iris Duinker 1 Btw-heffing over sportbeoefening en het geven van gelegenheid tot sportbeoefening Het rommelt in de btw-regelgeving ten aanzien van sportbeoefening, zowel voor wat
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 065 Aanpassing van de wetgeving aan en invoering van titel 7.13 (vennootschap) van het Burgerlijk Wetboek (Invoeringswet titel 7.13 Burgerlijk
Nadere informatieALGEMENE VOORWAARDEN. Van: Albij administratieve dienstverlening Iroko PM Dordrecht KvKnr hierna te noemen de opdrachtnemer.
ALGEMENE VOORWAARDEN Van: Albij administratieve dienstverlening Iroko 97 3315 PM Dordrecht KvKnr. 51657023 hierna te noemen de opdrachtnemer. Artikel 1. Toepasselijkheid 1. Deze algemene voorwaarden zijn,
Nadere informatie(Ver)bouwen; het fiscale bestek
;#B#M*/ IÖs (Ver)bouwen; het fiscale bestek Mr. M.A. Broekman en mr. D.J.M. Westerhoff 1 1. Inleiding Bij de afweging een onroerende zaak te renoveren of geheel te slopen en een nieuwe onroerende zaak
Nadere informatieARREST VAN HET HOF (Achtste kamer) 17 januari 2013 (*)
ARREST VAN HET HOF (Achtste kamer) 17 januari 2013 (*) Belasting over toegevoegde waarde Richtlijn 2006/112/EG Artikel 135, lid 1, sub k, juncto artikel 12, leden 1 en 3 Onbebouwde grond Bouwterrein Begrippen
Nadere informatieCiviel. Nieuwsbrief Vastgoed. Modernisering van het arbitragerecht
15 augustus 2013 - Editie 21 Nieuwsbrief Vastgoed Civiel Modernisering van het arbitragerecht Op 16 april 2013 is het wetsvoorstel in verband met de modernisering van het arbitragerecht (hierna: het Voorstel)
Nadere informatieALGEMENE VOORWAARDEN KKamsterdam
ALGEMENE VOORWAARDEN KKamsterdam Toepasselijkheid 1.1 Deze algemene voorwaarden zijn van toepassing op en maken onlosmakelijk deel uit van iedere aanbieding, offerte en overeenkomst die betrekking heeft
Nadere informatieVerlaagd btw-tarief op arbeidskosten bij renovatie en herstel van woningen
Regelingen en voorzieningen CODE 3.3.2.51 Verlaagd btw-tarief op arbeidskosten bij renovatie en herstel van woningen bronnen Nieuwsbericht miniserie van Financiën, 31.8.2010; www.minfin.nl Besluit van
Nadere informatieECLI:NL:RBGEL:2017:1576
ECLI:NL:RBGEL:2017:1576 Instantie Rechtbank Gelderland Datum uitspraak 22-03-2017 Datum publicatie 29-03-2017 Zaaknummer 3281182 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Civiel recht Eerste
Nadere informatieBindend Advies. gegeven door mr. F.M.Visser, verder te noemen de rijdende rechter.
DE RIJDENDE RECHTER Zaaknummer: S20-36 Datum uitspraak: datum uitspraak Plaats uitspraak: Zaandam in het geschil tussen: S. Boujemaoui te Amsterdam, verder te noemen: Boujemaoui, tegen: Bindend Advies
Nadere informatieEerste Kamer der Staten-Generaal
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2004 2005 28 614 Wijziging van titel 5.9 (Appartementsrechten) van het Burgerlijk Wetboek A GEWIJZIGD VOORSTEL VAN WET 7 oktober 2004 Wij Beatrix, bij de
Nadere informatieAlgemene Voorwaarden Administratiekantoor Van Bavel m.i.v. 01-01-2017 Artikel 1. Toepasselijkheid. De voorwaarden zijn van toepassing op iedere overeenkomst gesloten tussen Administratiekantoor Van Bavel
Nadere informatieFiscale actualiteiten zorg
Fiscale actualiteiten zorg Pagina 1 September 2015 Voorwoord Voor u ligt een beknopte, maar daarmee niet minder relevante nieuwsbrief. Allereerst vragen wij graag uw aandacht voor het goede nieuws dat
Nadere informatieNieuwsbrief Vastgoed 16 3 februari 2012
Nieuwsbrief Vastgoed 16 3 februari 2012 In deze uitgave Fiscaal OZB bij antikraak bewoning van kantoorpand Geen OZB gebruikersdeel voor eigenaar van braakliggend bouwterrein Integratieheffing en aftrek
Nadere informatieECLI:NL:GHDHA:2014:3834
ECLI:NL:GHDHA:2014:3834 Instantie Gerechtshof Den Haag Datum uitspraak 28-10-2014 Datum publicatie 27-11-2014 Zaaknummer 200.140.914/01 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Civiel recht
Nadere informatiet twaalfuurtje van deze week 12 november 2014
t twaalfuurtje van deze week 12 november 2014 In het twaalfuurtje van deze week aandacht voor een arrest van het Gerechtshof Den Haag d.d. 9 september 2014. Het is een ongepubliceerd arrest, waarbij ons
Nadere informatieSpecial BTW-verhoging. Per 1 oktober 2012
Special BTW-verhoging Per 1 oktober 2012 Gevolgen van de BTW verhoging per 1 oktober 2012 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Facturering en aangifte 4 3. Doorlopende prestaties 4 4. Nieuwbouw/verbouwingen
Nadere informatieVastgoed: BTW en overdrachtsbelasting 3 juni 2015
Vastgoed: BTW en overdrachtsbelasting 3 juni 2015 mr. R.A.W. Maat RechtStaete vastgoedadvocaten en belastingadviseurs B.V. Tel: 020 573 03 84 E-mail: ram@rechtstaete.nl Programma 1. Verhuur en BTW 2. Aan-
Nadere informatieDATUM: 30 april 2014 KENMERK: D/14/8367/WW. ONDERW ERP: Btw over uitbestede diensten/atp-zaak
DATUM: 30 april 2014 KENMERK: D/14/8367/WW ONDERW ERP: Btw over uitbestede diensten/atp-zaak Momenteel doen diverse verhalen de ronde over de mogelijke impact van de ATP-zaak voor de pensioenfondsen. Hieronder
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 17208 1 april 2019 Omzetbelasting. Beheer van gemeenschappelijke beleggingsfondsen; bijzonder overheidstoezicht Belastingdienst/Directie
Nadere informatieRapport. Rapport over een klacht over het College van procureurs-generaal te Den Haag. Datum: 25 februari 2014. Rapportnummer: 2014/010
Rapport Rapport over een klacht over het College van procureurs-generaal te Den Haag. Datum: 25 februari 2014 Rapportnummer: 2014/010 2 Klacht Verzoeker klaagt erover dat het College van procureurs-generaal
Nadere informatieRapport. Datum: 12 juni 2006 Rapportnummer: 2006/210
Rapport Datum: 12 juni 2006 Rapportnummer: 2006/210 2 Klacht Verzoeker klaagt erover dat de Dienst Domeinen Roerende Zaken, directie Apeldoorn hem naar aanleiding van zijn verzoek om ontbinding van een
Nadere informatieNieuwsbrief Bouw & Projectontwikkeling
Nieuwsbrief Bouw & Projectontwikkeling 10 april 2015 Contractvormen in de bouw Voorafgaand In een tijd waarin de bouwbranche voorzichtige tekenen van herstel vertoont, wil Hekkelman proberen daaraan een
Nadere informatieNieuwsbrief Vastgoed 14 22 augustus 2011
Nieuwsbrief Vastgoed 14 22 augustus 2011 In deze uitgave Fiscaal Vrijstelling overdrachtbelasting bij verkrijging van aandelen in onroerende-zaaklichaam Hoge Raad stelt prejudiciële vragen inzake btw-heffing
Nadere informatie11-09-2015 21-09-2015 14/00330. Belastingrecht. Hoger beroep
ECLI:NL:GHSHE:2015:3523 http://deeplink. Deeplink Instantie Datum uitspraak Datum publicatie Zaaknummer Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Gerechtshof 's-hertogenbosch 11-09-2015 21-09-2015
Nadere informatieMEMORANDUM ALGEMENE VOORWAARDEN. 1 Inleiding
MEMORANDUM ALGEMENE VOORWAARDEN 1 Inleiding 1.1 In Nederland wordt in de praktijk door ondernemingen veel gebruik gemaakt van algemene voorwaarden ( AV ). Hoewel het gebruik van AV over het algemeen als
Nadere informatieDE WIJZIGING VAN DE AKTE VAN SPLITSING
DE WIJZIGING VAN DE AKTE VAN SPLITSING Al geruime tijd bestaat er bij appartementseigenaren een grote behoefte aan een mogelijkheid om op een meer eenvoudige en soepele wijze de akte van splitsing aan
Nadere informatieDe gemeente is opdrachtgever, maar is zij ook de afnemer van de prestatie?
De gemeente is opdrachtgever, maar is zij ook de afnemer van de prestatie? Deze vraag houdt menige gemeente bezig. Als opdrachtgever ontvangt zij weliswaar een factuur, maar alleen als afnemer van de prestatie
Nadere informatieHof van Cassatie van België
22 MEI 2014 F.12.0188.N/1 Hof van Cassatie van België Arrest Nr. F.12.0188.N BELGISCHE STAAT, vertegenwoordigd door de minister van Financiën, met kabinet te 1000 Brussel, Wetstraat 12, voor wie optreedt
Nadere informatie2.1. Alle offertes en prijsopgaven door opdrachtnemer zijn vrijblijvend. Tenzij anders is vermeld, zijn alle opgegeven prijzen exclusief B.T.W.
1. Algemeen 1.1. Deze voorwaarden zijn, met uitsluiting van voorwaarden van derden, van toepassing op alle overeenkomsten tot het verrichten van diensten, gesloten tussen Bosscha Ongevallenanalyse B.V.
Nadere informatieDatum van inontvangstneming : 03/07/2017
Datum van inontvangstneming : 03/07/2017 Vertaling C-320/17-1 Zaak C-320/17. Verzoek om prejudiciële beslissing Datum van indiening 29 mei 2017 Verwijzende rechter Conseil d État (Frankrijk) Datum van
Nadere informatieImpact van het PAS-arrest: oplossingenrichtingen voor de praktijk
Impact van het PAS-arrest: oplossingenrichtingen voor de praktijk Op 7 november jl. heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie prejudiciële vragen beantwoord over het Programma Aanpak Stikstof (PAS).
Nadere informatieDoorlopende Installatie-/ Montageverzekering
Bijzondere polisvoorwaarden 654-96 Doorlopende Installatie-/ Montageverzekering Wegwijzer zie artikel Artikel D.1 Algemene begripsomschrijvingen Algemene begripsomschrijvingen D.1 Omzet D.1.1 Testen D.1.2
Nadere informatieDiscretionair beheer Btw update. VV&A vergadering Breukelen, februari 2013 Martijn Jaegers
Discretionair beheer Btw update VV&A vergadering Breukelen, februari 2013 Martijn Jaegers Agenda Inleiding Recap: Deutsche Bank arrest HvJ EU, 19 juli 2012 Huidig beleid naar aanleiding van DB-arrest AFM
Nadere informatieLevering van een bestaand gebouw en vernieuwbouw
Levering van een bestaand gebouw en vernieuwbouw Voor menig ontwikkelaar van vastgoed is het zorg heffing van overdrachtsbelasting te voorkomen. Zeker als dit betrekking heeft op de zakelijke markt. Recent
Nadere informatieMinisterie van Financiën T.a.v. Dhr. ir. E.D. Wiebes MBA Postbus EE DEN HAAG. Onderwerp: Btw bij transformatie. Geachte heer Wiebes,
Postadres Postbus 620 2270 AP Voorburg Ministerie van Financiën T.a.v. Dhr. ir. E.D. Wiebes MBA Postbus 20201 2500 EE DEN HAAG Secretariaat Huize Middenburg Westeinde 28 2275 AE Voorburg Telefoon (070)
Nadere informatieECLI:NL:RBARN:2011:BP3591
ECLI:NL:RBARN:2011:BP3591 Instantie Rechtbank Arnhem Datum uitspraak 26-01-2011 Datum publicatie 08-02-2011 Zaaknummer 162975 Formele relaties Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Hoger
Nadere informatieBeslisdocument college van Peel en Maas
Beslisdocument college van Peel en Maas Document openbaar: Ja Zaaknummer: 1894/2016/888870 Besluitnummer: 21 6.4 Onderwerp: Beslissing op bezwaar Advies: Gelet op het gestelde in de uitspraak van de Rechtbank
Nadere informatieVOORBEELD MODELOVEREENKOMST ALGEMEEN GEEN VERPLICHTING TOT PERSOONLIJKE ARBEID Opgesteld door de Belastingdienst nr. 9015550000-05 19 10 2015
VOORBEELD MODELOVEREENKOMST ALGEMEEN GEEN VERPLICHTING TOT PERSOONLIJKE ARBEID Opgesteld door de Belastingdienst nr. 9015550000-05 19 10 2015 Beoordeling overeenkomst Algemeen / geen verplichting tot persoonlijke
Nadere informatie