Over monitoren: trends, determinanten en effecten. Jos de Haan Sociaal en Cultureel Planbureau Erasmus Universiteit Rotterdam

Transcriptie

1 Over monitoren: trends, determinanten en effecten Jos de Haan Sociaal en Cultureel Planbureau Erasmus Universiteit Rotterdam

2 SCP en Monitoring SCP: ruime traditie in het beschrijven en duiden van trends in de Nederlandse samenleving SCP noemt het geen monitor CBS wel Monitor Duurzaam Nederland 2009 Nederland uitleggen aan de Nederlanders

3 Definitie van een monitor Definitie van een monitor: tuurlijk. Eitje One may define social reporting simply as a more or less institutionalized collection and presentation of data which enable the evaluation of living conditions and well-being of the population and their changes over time. Thus, social reporting generates quantitative information and empirically based knowledge to be used for the purposes of self-reflection of a single society or a group of societies like the European Union Heinz-Herbert Noll (2002)

4 Sociale Staat van Nederland De doelstellingen van een sociale monitor: het bieden van een totaaloverzicht van de leefsituatie van de bevolking, aan de hand van kerncijfers op een aantal maatschappelijk en politieke relevante gebieden; het bieden van systematische informatie over de ontwikkelingen van diverse groepen in de samenleving en in de verschillende gebieden van Nederland; het op basis van deze informatie signaleren van maatschappelijke problemen en achterstanden ten behoeve van politiek en beleid; het analyseren van de achtergronden, oorzaken en gevolgen van deze problemen; het leveren van informatie over de mate waarin de doelstellingen van beleid worden bereikt (effectiviteit).

5 Rapportage Sport Veel kerncijfers, met nadruk op trends Maatschappelijke ontwikkelingen Sportbeleid Sportdeelname Economie Infrastructuur Etc Niet alles beschreven

6 Drie monitoren in context Afgelopen tien jaar: Groei van het informatieaanbod Groei van het netwerk van sportonderzoekers Meer informatie, meer verdieping Meer hoogleraren Meer behoefte aan evidence based policy Een meer volwassen onderzoeksveld

7 Kerncijfers Sportersmonitor (SM) Aandacht voor motieven van (niet-)sporters Levensloopperspectief Intentie sportdeelname Verenigingsmonitor (VMT) Speerpunten knelpunten Arbeidsmonitor (AMM) niet-branche eigen organisaties (toerisme & recreatie, onderwijs, zorg, welzijn, veiligheidsorganisaties).

8 Kerncijfers Veel cijfers, maar wat is de kern? Op zoek naar samengestelde indicatoren (composite indicators) Per sector in een of enkele cijfers een overzicht.

9 Ontwikkelingen Opvallend: geen monitor rapporteert trends. Op zijn best te interpreteren als nulmeting Soms nog geen (vergelijkbare) data Soms wel: Het verenigingsleven wordt eerder gekenmerkt door stabiliteit dan door dynamiek (VMT, p.65) Trendgegevens zijn nodig

10 Ontwikkelingen Het te bereiken doel? meer Nederlanders aan het sporten krijgen meer werkgelegenheid in/rond de sport meer bruisend en bindend vereningingsleven Monitor: zijn we op de goede weg? Nodig: trendgegevens van samengestelde indicatoren voor een helder zicht op de ontwikkelingsrichting

11 Problemen en achterstanden Nuttige inventarisatie o.a.: Knelpunten (VMT) Motieven om te stoppen met sport (SM) Werkloosheid (AMM) Aangrijpingspunten voor beleid?

12 Achtergronden en oorzaken Sportersmonitor bij wijze van voorbeeld over verschillen in sportdeelname Aandacht voor motieven mooi, Maar onvoldoende om oorzaken bloot te leggen Geen tijd (om te sporten) Alleen gevraagd aan niet-sporters 168 uur per week, rest prioriteit Omvang vrije tijd Aantal activiteiten in vrije tijd

13 Effecten Opinies over de opbrengsten van sporten Nuttig voor opvoeding van kinderen Verbetert de gezondheid Opinie over gevolg is nog niet (altijd) een effect Door sporter gewenste effecten Gezelligheid Sociaal contact Gezondheid? Opvoedingidealen?

14 Effecten Door beleid beoogde effecten Sociale cohesie Gezondheid Weerbaarheid kinderen vergroten Vaststellen welke effecten beleid beoogd Olympisch plan als uitgangspunt Meetbaar maken van beleidsdoelstellingen Dan kan vastgesteld worden of trends in de gewenste richting gaan

15 Effectiviteit Bijsturen op basis van knelpunten en oorzaken Hebben de ingrepen succes? Evaluatieonderzoek Te complex om onderdeel van een monitor te zijn

16 De volgende monitor Op weg naar volgende edities: Met samengestelde kerncijfers; Met zicht op ontwikkelingen; Met inzage in problemen en achterstanden, Gerelateerd aan gespecificeerde beleidsdoelen. Mogelijk met analyse oorzaken en gevolgen. Succes.

17 Dank voor uw aandacht