WHITE PAPER. BRANDBEVEILIGING KUNSTSTOF EN METALEN IBC s IN OPSLAGPLAATSEN VOOR GEVAARLIJKE STOFFEN SEPTEMBER 2015

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "WHITE PAPER. BRANDBEVEILIGING KUNSTSTOF EN METALEN IBC s IN OPSLAGPLAATSEN VOOR GEVAARLIJKE STOFFEN SEPTEMBER 2015"

Transcriptie

1 BRANDBEVEILIGING KUNSTSTOF EN METALEN IBC s IN OPSLAGPLAATSEN VOOR GEVAARLIJKE STOFFEN SEPTEMBER 2015

2 MARSH RISK CONSULTING 1 Brandbeveiliging Kunststof en Metalen IBCs Versie 2.0 September 2015 De informatie in deze publicatie bevat het referentiekader dat vertaald moet worden naar de praktische omstandigheden die aanwezig zijn bij opslaglocaties die beveiligd moeten worden.

3 MARSH RISK CONSULTING 2 Status white paper Dit document beschrijft de brandrisico s van lege kunststof IBC s, kunststof IBC s met ontvlambare en brandbare vloeistoffen en metalen IBC s met ontvlambare vloeistoffen en maatregelen en opties om deze risico s te kunnen beheersen en bestrijden. Deze zullen nader benoemd en uitgewerkt moeten worden in een UitgangsPuntenDocument (UPD). In deze White Paper wordt aanbevolen om voor het benoemen van het samenstel van de benodigde beveiligingsvoorzieningen het Performance Based Proces te volgen dat beschreven is in hoofdstuk 5.

4 MARSH RISK CONSULTING 3 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding Afbakening Wat zijn IBC s en indeling ontvlambare en brandbare vloeistoffen Indeling IBC s volgens het ADR uitgave Indeling brandbare vloeistoffen volgens ADR en NFPA Opslag lege kunststof IBC s Gedrag en gevaar IBC s met ontvlambare stoffen tijdens brand Geloofwaardige incidentscenario s met IBC s Beheersen risico s door beperken omvang vloeistofplas Brandbeveiligingsconcept voor IBC s met ontvlambare stoffen Brandbestrijding buitenopslag IBC s volgens PGS Mobiele of stationair opgestelde blusmonitoren Snelle branddetectie en -bestrijding met deluge-installatie met schuimbijmenging Stationaire brandbeveiliging bij binnenopslag Opgewaardeerde toepassing automatische sprinklerinstallatie volgens NFPA Deluge-installatie volgens NFPA15 en NFPA Automatische Hi-Ex blusinstallatie inside air Automatische Hi-Ex blusinstallatie outside air Automatische blusgasinstallatie Appendix A: Herkenbaarheid IBC s... 35

5 MARSH RISK CONSULTING 4 1 Inleiding Naast het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid 1 uit 2012 zijn er meerdere publicaties waarin het gedrag wordt besproken van IBC s tijdens een brand bij opslag van lege kunststof IBC s, kunstof IBC s en metalen IBC s met een kunststof kraan, die ontvlambare of brandbare vloeistoffen bevatten. In het Engels worden deze containers veelal composite IBC s genoemd. In NFPA codes wordt ook wel gesproken over rigid, non-metallic IBC s. In het voorliggende document worden de risico s van lege kunststof IBC s en kunststof IBC s met ontvlambare en brandbare vloeistoffen en de opties om die de gevolgen van die risico s te beperken, beheersen en te bestrijden besproken. De benoemde opties kunnen aan de hand van een performance based benadering worden toegepast om de eisen te beschrijven die aan het samenstel van bouwkundige voorzieningen, de benodigde (brand)beveiligingsinstallatie(s) en organisatorische maatregelen moeten worden gesteld. Deze white paper heeft alleen betrekking op onderstaande type IBC s. Afbeelding 1: Stijve kunststof IBC in metalen kooiconstructie op kunststofpallet met kunststof of metalen vlinder- of kogelafsluiter Afbeelding 2: Stijve kunststof IBC met pallet en omhulsel van licht metaal met kunststof of metalen vlinder- of kogelafsluiter 1

6 MARSH RISK CONSULTING 5 Afbeelding 3: Starre kunststof IBC met pallet en omhulsel van zink met kunststof of metalen vlinder- of kogelafsluiter Afbeelding 4: RVS IBC op pallet met vlinder- of kogelafsluiter van metaal of kunststof 1.1 Afbakening De informatie in dit document is van toepassing op de IBC s in de afbeeldingen 1 t/m 4 waarbij het gaat om de opslag van lege kunststof IBC s, kunststof IBC s en metalen IBC s met een UN-keurmerk en kunststof kraan waarin ontvlambare of brandbare vloeistoffen aanwezig zijn. In de afbeeldingen 5 en 6 zijn voorbeelden opgenomen van IBC s die buiten de reikwijdte van het voorliggende document vallen. Bij de producent of leverancier van deze IBC s moet informatie opgevraagd worden over het brandgedrag. Als de IBC tijdens een brand lange tijd intact blijft, dan kan het scenario gehanteerd worden dat beschreven is voor metalen IBC s met een kunststof kraan. Als het brandgedag daar niet mee overeenkomt, moet het scenario en de te nemen maatregelen vastgesteld worden aan de hand van een performance based benadering waar het incidentscenario centraal staat. Afbeelding 5: IBC s gemaakt van extra dik en stevig kunststof

7 MARSH RISK CONSULTING 6 2 Wat zijn IBC s en indeling ontvlambare en brandbare vloeistoffen 2.1 Indeling IBC s volgens het ADR uitgave 2015 Een IBC is volgens het handboek ADR uitgave een stijve of flexibele verpakking die: een inhoud heeft van ten hoogste 3,0 m 3 voor vloeistoffen van de ADR verpakkingsgroepen II en III; en ontworpen is voor behandeling met mechanische hulpmiddelen, en de belastingen bij behandeling en het vervoer kan doorstaan zoals deze door beproevingen volgens hoofdstuk 6.5 van de ADR 2015 zijn vastgesteld. Volgens het ADR: 2015 is een IBC (Intermediate Bulk Container): een stijve of flexibele verpakking die niet in hoofdstuk 6.1 is genoemd en die: a) een inhoud heeft van I. ten hoogste 3,0 m 3 voor vaste stoffen en vloeistoffen van de verpakkingsgroepen II en III; II. ten hoogste 1,5 m 3 voor vaste stoffen van verpakkingsgroep I, verpakt in flexibele IBC's, IBC's van stijve kunststof, combinatie-ibc's, kartonnen IBC's of houten IBC's; III. ten hoogste 3,0 m 3 voor vaste stoffen van verpakkingsgroep I, verpakt in metalen IBC's; IV. ten hoogste 3,0 m 3 voor radioactieve stoffen van klasse 7, b) ontworpen is voor behandeling met mechanische hulpmiddelen; c) de belastingen bij de behandeling en het vervoer kan doorstaan, zoals deze door beproevingen volgens hoofdstuk 6.5 vastgesteld. De codering van IBC s is opgenomen in artikel In artikel van het ADR zijn lege ongereinigde IBC s vrijgesteld. De tekst uit het ADR luidt als volgt: Vrijstellingen in samenhang met ongereinigde lege verpakkingen Ongereinigde lege verpakkingen (met inbegrip van IBC s en grote verpakkingen), die stoffen van de klassen 2, 3, 4,1, 5,1, 6,1, 8 en 9 hebben bevat, zijn niet onderworpen aan de voorschriften van het ADR, indien geschikte maatregelen zijn genomen, om mogelijke gevaren uit te sluiten. Deze gevaren zijn uitgesloten indien geschikte maatregelen zijn genomen om alle gevaren van de klassen 1 t/m 9 op te heffen. IBC s die volgens de ADR zijn toegelaten voor vervoer over de weg hebben een UN goedkeuring. 2 NFPA definitie: Any closed vessel having a liquid capacity not exceeding 3000 L (793 gal) and intended for storing and transporting liquids, as defined in Title 49, Code of Federal Regulations, Parts 100 through 199 or in Part 6 of the United Nations Recommendations on the Transport of Dangerous Goods.

8 MARSH RISK CONSULTING Indeling brandbare vloeistoffen volgens ADR en NFPA Brandbare vloeistoffen zijn stoffen die volgens het ADR 2015: bij 50 C een dampdruk hebben van ten hoogste 300 kpa (3 bar) en bij 20 C en een standaarddruk van 101,3 kpa niet volledig gasvormig zijn; een vlampunt hebben van ten hoogste 60 C; brandbare vloeistoffen en vaste stoffen in gesmolten toestand, met een vlampunt hoger dan 60 C, die bij een temperatuur gelijk aan of hoger dan hun vlampunt verwarmd vervoerd of ten vervoer aangeboden worden. Op grond van de mate van risico voor vervoer moeten brandbare vloeistoffen worden ingedeeld in een van de volgende verpakkingsgroepen: waarin een stof gevaar kan opleveren moeten de stoffen en voorwerpen van ADR klasse 3, of stoffen met klasse 3 als bijkomend gevaar, ten behoeve van het vervoer worden ingedeeld in één van de volgende groepen: Verpakkingsgroep Vlampunt (gesloten cup) C Beginkookpunt C I II <23 >35 III >23 en 60 >35 Tabel 1: Indeling verpakkingsgroepen ADR klasse 3 3 NFPA hanteert de indeling in class liquids die afwijkt van de indeling in de ADR. Deze indeling is opgenomen in tabel 2 hieronder. Het ADR wordt gebruikt als referentiekader voor PGS 15 opslagen. Daar dient bij de beveiliging van PGS 15 opslagen, volgens NFPA rekening gehouden te worden. 3 Raadpleeg tevens aanvullende informatie in de tekst van ADR

9 MARSH RISK CONSULTING 8 Class liquid Vlampunt C Kookpunt C Flammable liquids (ontvlambare vloeistof) IA <22,8 <37,8 IB <22,8 37,8 IC 22,8 en <37,8 n.v.t Combustible liquids (brandbare vloeistof) II 37,8 en <60 n.v.t. IIIA 60 en <93 n.v.t. IIIB 93 n.v.t. Tabel 2: Indeling brandklassen volgens NFPA 30, 2015 edition, en 4.3.2

10 MARSH RISK CONSULTING 9 3 Opslag lege kunststof IBC s Per juli 2012 heeft FM Global het Research Technical Report: Fire Protection Requirements of Empty Intermediate Bulk Containers (IBCs), uitgebracht 4. Het materiaal waarvan IBC s zijn gemaakt, die in afbeelding 1 zijn opgenomen, wordt volgens NFPA 30 geklasseerd als exposed unexpanded plastics. De brandtesten die met lege IBC s zijn uitgevoerd toonden aan dat de effecten groter zijn dan die van exposed unexpanded plastics. Het gevolg is dat de beveiligingsmaatregelen die in NFPA 30 voor deze categorie plastics zijn beschreven, ontoereikend zijn om een brand waarbij lege IBC s betrokken (kunnen) zijn, te beheersen. Uit de testen blijkt dat bij het opstellen van het brandbeveiligingsconcept voor een opslaglocatie die maximaal 9,1 meter hoog is, moeten de onderstaande criteria voor gehanteerd worden. Lege IBC s moeten bij voorkeur niet in hetzelfde opslagcompartiment opgeslagen worden als IBC s die ontvlambare of brandbare vloeistoffen bevatten; Lege kunststof IBC s mogen maximaal drie hoog gestapeld in een opslagruimte die een sprinklerbeveiliging heeft die aan de volgende criteria voldoet: - De sprinklerinstallatie moet een K-factor hebben van 202 l/min/bar ½ ; - Er moeten pendent (hangende) quick response sprinklers met een werkingstemperatuur van 74 C toegepast worden; en - De druk op de sprinklers moet minimaal 2,2 bar zijn. 4

11 4 Gedrag en gevaar IBC s met ontvlambare stoffen tijdens brand De testen die uitgevoerd worden om een IBC toe te laten tot het vervoer richten zich vooral op de integriteit van de IBC. De IBC s worden tijdens testen onderworpen aan krachten die tijdens vervoer en incidenten kunnen optreden. Als aan de testvoorwaarden is voldaan, dan krijgt de IBC een UN goedkeuring. In deze testen wordt geen aandacht besteed aan het gedrag van een IBC tijdens een brand in een (PGS 15) opslaglocatie. In 2007 heeft de Health and Safety Executive in Engeland een rapport gepubliceerd met de titel Fire Performance of Composite IBCs 5. In dit rapport wordt op basis van resultaten van uitgevoerd onderzoek aangetoond dat IBC s die van kunststof zijn gemaakt zeer snel hun integriteit verliezen als die blootgesteld worden aan een plasbrand. Dat komt omdat de kraan/afsluiter en het kunststof van de IBC niet bestand zijn tegen vlamcontact en warmtestraling. Zowel de kraan als de IBC zelf faalt, waardoor de inhoud van de IBC vrijkomt en een plasbrand van aanzienlijke omvang kan ontstaan. Dit aspect zorgt ervoor dat een brand in een opslaglocatie met IBC s snel kan uitbreiden en onbeheersbaar wordt voor sprinklerinstallaties die zijn beschreven in de huidige normen en standaarden. Meer informatie over de risico s van IBC s bij brand is o.a. te vinden in onderstaande documenten en video s: a. "Fire Performance of Ordinary, Non-listed and Non-metallic IBCs with Aqueous Solutions of Flammable and Combustible Liquids" 6 b. Assessment of Hazards of Flammable and Combustible Liquids in Composite IBC s in Operations Scenarios 7 c. Protection of Combustible Liquids Stored in Composite Intermediate Bulk Containers (IBCs) 8 d. (video brandtest composiet IBC) e. (video brandtest IBC volledig van roestvast staal) combustibleliquidsstoredinibcs.pdf MARSH RISK CONSULTING 10

12 MARSH RISK CONSULTING 11 Bij de test die te zien is in de onder d genoemde video is voor zover bekend sprake van een IBC die volledig van RVS is gemaakt. Deze test is niet representatief voor IBC s die voorzien is van een kunststofkraan (afsluiter). Een kunststofkraan kan tijdens een brand falen waardoor de de vloeistof uit de IBC stroomt. 4.1 Geloofwaardige incidentscenario s met IBC s Bij de opslag van IBC s kunnen de volgende scenario s ontstaan: 1. IBC met ontvlambare vloeistof (vlampunt 60 C) De kraan van een IBC kan lekken, of door een uitwendige kracht wordt een IBC, die op de vloer van de opslaglocatie is geplaatst, lek geprikt. De ontvlambare vloeistof komt vrij en de damp die hierdoor ontstaat wordt ontstoken. Door de vlammen en hitte van deze brand zal de betreffende IBC falen. Er ontstaat een grote brandende plas. Andere IBC s met ontvlambare en brandbare vloeistof in dezelfde opslaglocatie, falen door vlamcontact, eveneens binnen zeer korte tijd (2-3 minuten). Hierdoor kan de plasbrand zo groot worden dat deze het gehele oppervlak van de opslaglocatie bestrijkt. 2. Kunststof IBC s met ontvlambare vloeistoffen staan 5 hoog (op verpakking staat een UN keur waaruit blijkt dat dit maximaal is toegestaan) opgestapeld, of een IBC met ontvlambare vloeistof staat op hoogte in een stelling opgesteld. Van de bovenste IBC of van de IBC in de stelling lekt de kraan of de IBC wordt lek geprikt waardoor de vloeistof vrijkomt. Omdat de IBC op hoogte staat, ontstaat er een straal(tje) met ontvlambare vloeistof die spetterend op de vloer van de opslaglocatie terecht komt. Het spetteren, bevordert de verdamping van de ontvlambare vloeistof. Er vindt ontsteking plaats van de damp waardoor zowel de vloeistof die op de grond terecht is gekomen als de uitstromende straal vloeistof in brand raakt. Hierbij ontstaat een driedimensionale brand waarbij objecten en de stelling worden blootgesteld aan vlamcontact en warmtestraling. De aangestraalde objecten en de stelling kunnen daardoor (snel) hun integriteit verliezen. Daarnaast zal, net als bij het onder punt 1 beschreven scenario, een plasbrand op de vloer van de opslaglocatie ontstaan. 3. In een opslaglocatie staan kunststof IBC s, waarin brandbare (combustible) vloeistoffen, met een vlampunt hoger dan 60 C aanwezig zijn. De IBC s staan op de vloer opgesteld. In de opslaglocatie ontstaat brand als gevolg van bijv. onderhoudswerkzaamheden. Door de brand kunnen de IBC s met brandbare vloeistoffen falen. De vrijgekomen brandbare vloeistoffen gaan deelnemen aan de brand die al in de opslaglocatie heerst. 4. In een opslaglocatie staan metalen IBC s die voorzien zijn van een kunststof afsluiter. In deze IBC s bevinden zich ontvlambare en/of brandbare vloeistoffen. In de opslaglocatie ontstaat brand als gevolg van bijv. onderhoudswerkzaamheden. Door de brand kunnen de kunststofafsluiters van de metalen IBC s met ontvlambare en/of brandbare vloeistoffen falen. De vrijgekomen ontvlambare/brandbare vloeistoffen gaan deelnemen aan de brand die reeds in de opslaglocatie heerst.

13 Samenvatting Als de inhoud van een kunststof IBC s met een inhoud van 1000 liter vrijkomt omdat de IBC wordt blootgesteld aan een brand en deze als gevolg daarvan faalt, of als een kunststof afsluiter aan de onderzijde van een kunststof of metalen IBC faalt, kan dit leiden tot een grote vloeistofbrand. Sprinklerinstallaties zoals die beschreven zijn in NFPA 30: Flammable and Combustible Liquids Code, zijn niet in staat deze brand te beheersen of te bestrijden 9. Bij de voorbereiding op de bestrijding van een brand met IBC s dient uitgegaan te worden van een situatie die gebaseerd is op een vloeistofplas die het volledige oppervlak van de opslaglocatie bestrijkt, tenzij aanvullende maatregelen zijn genomen en voorzieningen zijn aangebracht om een lekkage van ontvlambare/brandbare vloeistof, voordat deze tot ontbranding is gekomen, te detecteren en/of de omvang van de grootte van de plas te beperken. 4.2 Beheersen risico s door beperken omvang vloeistofplas Het is een gegeven dat in de praktijk IBC s veelvuldig gebruikt worden voor opslag van ontvlambare en brandbare vloeistoffen. Het is van belang dat het vrijkomen van de vloeistof snel wordt gedetecteerd (bijvoorbeeld met LEL-detectie) en dat met bouwkundige voorzieningen het oppervlak van de vrijgekomen vloeistof wordt beperkt. Voor mogelijkheden om de omvang van de vloeistofplas te beperken kan FM Data Sheet 7-83: Drainage and containment systems for ignitable liquids, geraadpleegd worden. Onderstaande afbeeldingen 6 en 7 zijn aan deze publicatie ontleend. Denk hierbij voor PGS 15 opslagen onder andere aan bouwkundig gescheiden opslagvakken (afbeelding 6), waarbij in de opslagruimte van 2500 m 2, maximaal een plasbrand van 300 m 2 kan ontstaan. In afvoergoten kunnen vlamkerende voorzieningen worden aangebracht. De gelekte vloeistof komt via de afvoergoot in een buiten de opslaglocatie gelegen opvangvoorziening. 9 NFPA 30 beschrijft een beveiligingsconcept voor non-metallic IBC s, die uitsluitend betrekking heeft op listed non-metallic IBC s, zie: Table Design Criteria for Sprinkler Protection of Single- and Double-Row Rack Storage of Class II and Class III Liquids in Listed and Labeled Rigid Non-metallic IBCs MARSH RISK CONSULTING 12

14 MARSH RISK CONSULTING 13 Afbeelding 6: Opslagvak voor opslag van IBC s op de vloer, met vloer op afschot Bij opslag in stellingen kan eveneens gewerkt worden met bouwkundige scheidingen zoals weergegeven in afbeelding 7 en/of met metalen schotten om verspreiding van de brandbare vloeistof over het gehele vloeroppervlak tegen te gaan. Afbeelding 7: Opslagvak voor opslag van IBC s in stellingen, met vloer op afschot Tijdens verplaatsen van een IBC in de opslaglocatie kan door een incident ontvlambare of brandbare vloeistof vrijkomen. Gangpaden kunnen op afschot liggen naar bijvoorbeeld het midden van het gangpad waar zich een rooster bevindt, dat is aangesloten op een goot met een vlamkerende voorziening, die afloopt naar een opvangvoorziening buiten de opslaglocatie. Vooral bij het gebruik van gestapelde opslag of opslag in stellingen en bij de gangpaden kunnen dode hoeken ontstaan voor optische branddetectie. Het aanbrengen van vloeren op afschot naar afvoergoten kan de

15 MARSH RISK CONSULTING 14 doelmatige werking van de LEL-detectie bevorderen omdat vooraf bekend is in welke richting de vloeistoffen zich bewegen. Het beperken van de plasgrootte bij gestapelde opslag van IBC s of opslag in stellingen vraagt maatwerk op basis van een gedegen risicoanalyse. Gestapelde IBC s, ook als ze daarvoor geschikt zijn en IBC s die in stellingen staan opgesteld, kunnen domino-effecten geven waarbij de integriteit van het brandcompartiment in het geding kan komen. Een voorbeeld hiervan is te zien in afbeelding 8A en 8B. Abeelding 8A: Domino-effect omgevallen stelling Afbeelding 8B: Brandcompartiment is beschadigd door omgevallen stellingen Bij een opslaglocatie die beveiligd wordt met een sprinklerinstallatie moet rekening gehouden worden met het maximum sproeivlak van deze sprinklerinstallatie. De maximum flow die de sprinklerinstallatie moet leveren is gebaseerd op het aanspreken van de sprinkler in één maximum sproeivlak. In verband met de brandende plas vloeistof die in de opslagruimte kan ontstaan, moet bij het formuleren van de eisen aan de bouwkundige/technische voorzieningen voor het beperken van de omvang van deze plasbrand tot doel gesteld worden dat deze niet meer kan bedragen dan het maximum sproeivlak van de aanwezige sprinklerinstallatie, tenzij de opslaglocatie tevens is voorzien van een vloerbeschuimingssysteem dat in hoofdstuk 7, onder maatregelpakket 3 beschreven wordt. Beheersen van de spill van een IBC die op hoogte staat vraagt maatwerk. Als de vloeistof op een hoogte van 0,6 meter uit de IBC stroomt, komt deze op een afstand die ligt tussen de 0,9 1,2 meter van de IBC op de grond terecht. Als de spill op een hoogte van 1,8 meter ontstaat, dan komt de vloeistof op een afstand van 0,6 2,1 meter van de IBC in contact met de vloer. Dit is weergegeven in afbeelding 9. Het vrijkomen van de vloeistof op hoogte kan zonder aanvullende voorzieningen significant bijdragen aan de verspreiding van de vloeistof.

16 Afbeelding 9: Tekening van berekende uitstroom bij loss of containment bij gestapelde IBC s 10 Opmerking De C in afbeelding 11 staat voor de uitstroomcoëfficiënt. Iedere stof heeft een eigen uitstroomcoëfficiënt die voornamelijk bepaald wordt door de viscositeit van de stof. Stromende vloeistoffen kunnen niet geblust worden omdat door de beweging altijd contact met de zuurstof in de lucht zal plaatsvinden. Vloeistofplassen kunnen wel geblust worden, maar dat kan niet met alleen water gedaan worden. De plasbrand die op de vloer door de uitstroming ontstaat, kan geblust worden door toevoeging van schuimvormend middel aan het water dat uit de sprinklerkoppen komt. Hierdoor ontstaat een schuimdeken die de brandende plas afdekt waardoor de brand geblust wordt. Constructies en objecten, zoals stellingen, die met brandende vloeistof in contact komen of door de brand worden aangestraald moeten gekoeld worden om te voorkomen dat deze hun integriteit verliezen. Het schuim dat uit de sprinklerinstallatie komt zorgt er tevens voor dat het water dat in het schuim zit aan 10 Overgenomen uit het document: Assessment of Hazards of Flammable and Combustible Liquids in Composite IBC s in Operations Scenarios Final Report MARSH RISK CONSULTING 15

17 MARSH RISK CONSULTING 16 (verticale) constructies blijft "plakken" waardoor het water een groter koelend effect heeft dan wanneer het er alleen water langs stroomt.

18 MARSH RISK CONSULTING 17 5 Brandbeveiligingsconcept voor IBC s met ontvlambare stoffen In de normatieve documenten die ten tijde van het opstellen van deze White Paper beschikbaar waren, zijn (nog) geen criteria beschreven voor de opslag van kunststof IBC s waarin zich ontvlambare stoffen aanwezig zijn 11. De risico s die kunststof IBC s met ontvlambare stoffen vormen zijn als gevolg van incidenten die zijn opgetreden en door het uitvoeren van testen inmiddels bekend. Kunststof IBC s met ontvlambare stoffen falen zeer snel na het ontstaan van de brand, en de brandende plas kan zich over het volledige oppervlak van de opslaglocatie verspreiden als er in de opslaglocatie geen voorzieningen zijn aangebracht om de omvang van plas te bepreken. Bij het beschrijven van het brandbeveiligingsconcept voor een opslaglocatie met IBC s met ontvlambare vloeistoffen moet met deze aspecten rekening gehouden worden. Door op zorgvuldige wijze de 12 stappen van het performance based proces te doorlopen kan een doelmatig brandbeveiligingsconcept worden beschreven. De 12 stappen worden in afbeelding 12 weer gegeven. Voor gedetailleerde informatie over de reikwijdte en inhoud van de 12 stappen van dit proces wordt verwezen naar de publicatie: SFPE Engineering Guide to Performance-Based Fire Protection. In deze White Paper worden enkele stappen van dit proces nader toegelicht. Bij de afbakening in stap 1 wordt niet alleen gekeken naar het brandcompartiment waarin de IBC s worden opgeslagen maar ook naar het totale bouwwerken waar dit brandcompartiment eventueel deel van uitmaakt en activiteiten die rondom dit brandcompartiment plaatsvinden, zoals de laad- en losplaats. Voor stap 4 geldt dat vrijkomen van een ontvlambare vloeistof en brand in een opslaglocatie met IBC s snel gedetecteerd en geblust moet worden. De basis informatie voor de geloofwaardige incidentscenario s is beschreven in paragraaf 4.1. In de praktijk kan het zijn dat er meer en andere incidenten kunnen optreden als er in dezelfde opslagruimte ook andere stoffen worden opgeslagen. Het is voor het verloop van het scenario van belang om te beschrijven welke voorzieningen zijn aangebracht om de omvang van de vloeistofplas te beperken. Er is een directe relatie tussen de benodigde uitvoering van de brandblusinstallatie en de omvang van de vloeistofplas en daarmee het incident. In stap 6 wordt getoetst of aan de in stap 4 gestelde prestatie-eis kan worden voldaan met de in het uitgangspuntendocument beschreven BIO-maatregelen. Als dat niet mogelijk is, dan moet het proces 11 NFPA 30 biedt een beveiligingsconcept voor Non-metallic IBC s echter deze hebben uitsluitend betrekking op listed non-metallic IBC s, zie: Table Design Criteria for Sprinkler Protection of Single- and Double-Row Rack Storage of Class II and Class III Liquids in Listed and Labeled Rigid Non-metallic IBCs

19 MARSH RISK CONSULTING 18 opnieuw doorlopen worden en nagegaan worden welke BIO-maatregelen noodzakelijk zijn om de in stap 4 beschreven prestatie-eis te realiseren. In de hoofdstukken 6 en 7 is ter illustratie een aantal brandbeveiligingsopties uitgewerkt die in het uitgangspuntendocument van stap 7 van het proces beschreven zouden kunnen worden.

20 MARSH RISK CONSULTING 19 Afbeelding 10: Schematische weergave Performance Based proces voor beschrijven brandbeveiligingsconcept

21 MARSH RISK CONSULTING 20 6 Brandbestrijding buitenopslag IBC s volgens PGS 15 De hieronder beschreven maatregelen vormen een aanvulling op wat in PGS 15 aan voorwaarden is beschreven. De opslag moet daarom ook aan de andere in PGS 15 beschreven voorwaarden die van toepassing zijn, voldoen. De belangrijkste voorwaarden is dat een opslaglocatie maximaal een oppervlak van m 2 mag hebben. Er is sprake van een buitenopslag als er sprake is van een open opslag of als deze overkapt is, waarbij tenminste één zijde volledig open is 12. Daarnaast wordt aandacht besteed aan de mogelijkheden om branden waarbij IBC s betrokken zijn met mobiele blusmiddelen en stationaire blussystemen te bestrijden die zijn gebaseerd op de normatieve referentiekaders in onderstaand overzicht. Blusmiddel Water met schuimvormend middel / mobiele middelen Sprinkler / water met AFFF Tabel 3: blusmiddelen/systemen en voorschriften Voorschriften NFPA 11: Standard for Low-, Medium-, and High-Expansion Foam, 2010 Edition NFPA 30: Flammable and Combustible Liquids Code, 2015 Edition NFPA 16: Standard for the Installation of Foam-Water Sprinkler and Foam-Water Spray Systems, 2015 Edition Technical Bulletin 64B, april 2012: Schuimbijmengsystemen 6.1 Mobiele of stationair opgestelde blusmonitoren Om een brand waarbij IBC s zijn betrokken te kunnen beheersen moet aan onderstaande voorwaarden worden voldaan: a. De opslaglocatie dient verdeeld te worden in opslagvakken die niet groter zijn dan 300 m 2. De vloer van deze vakken moet op afschot liggen naar een goot die voorzien is van vlamkerende roosters. 12 Hierbij wordt gebruik gemaakt van de definitie van een open opslagvoorziening conform PGS 15, 2010: Een open opslagvoorziening is een ruimte welke ten minste aan één zijwand geheel open is (al dan niet afgescheiden door een hek- of gaaswerk) zodat deze in vrij contact staat met de buitenlucht en geen gassen zich kunnen ophopen of zich vlak boven de vloer kunnen verzamelen.

22 MARSH RISK CONSULTING 21 De vloeistof wordt via deze goot afgevoerd naar een opvangvoorziening die op veilige afstand van de opslagvoorziening is gelegen; b. De IBC s mogen maximaal twee hoog worden gestapeld; c. Als de IBC s niet van individuele opvangbakken zijn voorzien, dan moet het opslagvak onder ongestapelde IBC s aan drie zijden voorzien zijn van een opstaande rand die tenminste 5 cm hoger is dan het hoogste punt van het koppelstuk van de kraan die aan de IBC is bevestigd. Hiermee wordt voorkomen dat product of bluswater kan uitstromen naar naastgelegen vakken; d. De scheiding tussen de opslagvlakken moet bestaan uit een muur met een brandwerendheid van ten minste 30 minuten. Indien een scheidingsconstructie tussen twee opslagvakken is aangebracht, moet de muur tenminste 0,5 meter hoger zijn dan het hoogste punt van de (gestapelde) IBC. e. Op strategisch gekozen locaties 13 moet LEL- of lekdetectie worden aangebracht worden om vrijkomen van vloeistoffen in een vroeg stadium te kunnen detecteren; f. De buitenopslag moet voorzien zijn van branddetectie die geschikt is voor het detecteren van brand van de opgeslagen stoffen en waarvan aan de hand van testen dient te worden aangetoond dat deze geschikt is om in de buitenlucht te worden gebruikt; g. Schone nieuwe IBC s en niet gereinigde lege IBC s moeten elk in aparte opslagvakken staan die alleen voor de betreffende IBC s worden gebruikt; h. Op een (bestaande) opslaglocatie van maximaal m 2, die op grond van goed onderbouwde argumenten niet onderverdeeld kan worden in opslagvakken van 300 m 2, mag maximaal 50% van het vloeroppervlak van deze opslagruimte gebruikt worden voor de opslag van kunststof IBC s of metalen IBC s met een kunststof afsluiter, waarin ontvlambare en brandbare vloeistoffen worden opgeslagen; i. Op tenminste twee of meer locaties van de opslaglocatie moet een blusmonitor met schuimsuppletie staan, die de gehele opslaglocatie met de in een van te voren opgesteld en goedgekeurd UPD, berekende hoeveelheid schuim kunnen beschuimen zodat de brand te allen tijde geblust kan worden. De monitoren moeten van afstand bedienbaar zijn als uit de modellering van de effecten van de brand blijkt dat deze monitoren worden blootgesteld aan een stralingswarmte van >3 kw/m 2 en daardoor niet door medewerkers van de (bedrijfs)brandweer bediend kunnen worden. Bij een PGS 15 buitenopslag met andere opslag dan IBC s, met een oppervlakte van m 2 waarin zich tevens IBC s bevinden moet, ongeacht of er sprake is van bouwkundige vakscheiding, een monitorinstallatie aanwezig zijn die met behulp van twee van de vier opgestelde monitoren mengsel van een water/schuimvormend middel op gebracht kan worden met een sproeidichtheid van 6,5 l/min/m 2 over de gehele oppervlakte van de buitenopslag. Aandachtspunt bij deze wijze van beveiliging zijn de warmtestralingscontouren in relatie tot de in te zetten monitoren en de inzet van personeel. De functionarissen die deze monitoren bedienen moeten hierin aantoonbaar getraind zijn. Bij een ondeskundige inzet kan door de kracht van de water/schuim stralen uit de blusmonitoren verspreiding van de brand optreden. Daarnaast moeten de monitoren voldoende worplengte bezitten om het gehele oppervlak te kunnen bestrijken. Bij de berekening van de vereiste worplengte dient te worden uitgegaan van de bovenwinds opgestelde monitoren. 13 Als de vloer op afschot ligt, dan kan de LEL-detectie aangebracht worden op de locatie waar de vloeistof als eerste naar toe stroomt. Als de vloer niet op afschot ligt, dank kan de LEL-detectie aangebracht worden op de locaties waar de kans het grootste is de vloeistof vrijkomt.

23 MARSH RISK CONSULTING 22 Het schuimvormende middel en toegepaste bijmengpercentage moeten aantoonbaar geschikt zijn voor de stoffen die opgeslagen worden. Deze informatie moet primair aangeleverd worden door de leverancier van het schuimvormende middel. De informatie dient gebaseerd te zijn op representatieve testen met het betreffende schuimvormende middel en de betrokken stoffen. Er dient voldoende bluswater en schuimvormend middel te zijn voor een totale blusduur van ten minste 60 minuten. 6.2 Snelle branddetectie en -bestrijding met deluge-installatie met schuimbijmenging Een deluge-installatie is een specifieke uitvoering van een conventionele sprinklerinstallatie. Het principe bestaat uit het activeren van de open sprinklerinstallatie na detectie van brand door een gescheiden detectiesysteem. De open sprinklerinstallatie kan bestaan uit een leidingnet met standaard sprinklers zonder thermisch element, maar in de praktijk zal in veel gevallen sprake zijn van specifieke sproeiers (sprinklerkoppen) met speciale sproeipatronen. De kenmerken van een deluge-installatie zijn: Toepassen van schuimbijmenging in de vorm van zwaar schuim, doorgaans Aqueous Film Forming Foam (AFFF) Snelle detectiemethoden die geschikt zijn voor de stoffen die worden opgeslagen, zijn in principe toepasbaar, zolang de toe te passen ontwerpnorm dit toestaat. De wijze van detectie bepaalt de responstijd van het systeem; en Het gaat om een open sprinklersysteem die door de gehele opslaglocatie is aangebracht. Hierdoor is deze niet alleen werkzaam op de plek waar de brand is die met/bij de IBC is ontstaan en is gedetecteerd. De volledige opslaglocatie (of deel van op basis van vooraf vastgestelde criteria) wordt tijdens een brand voorzien van een mengsel van schuimvormend middel en water. De blustijd waarop de installatie ontworpen wordt mag niet minder zijn dan de tijd die is opgenomen in het normatieve referentiekader waartegen de installatie ontworpen en aangelegd wordt. De te hanteren blustijd moet langer zijn, indien dit nodig blijk te zijn uit het scenarioverloop. Het leidingnet staat niet onder druk en is aangesloten op een afsluiter (delugeklep) die gesloten is tenzij de installatie wordt geactiveerd. Deze systemen vereisen een apart detectiesysteem dat na detectie van de brand de delugeklep opent, waarna uit alle sproeiers zwaarschuim komt. In tegenstelling tot een automatische sprinklerinstallatie is de wateropbrengst van een deluge-installatie dus altijd hetzelfde omdat alle sprinklerkoppen in de aangestuurde/geactiveerde sectie (min of meer gelijktijdig) van water zullen worden voorzien. Opmerking Het toepassen van droge sprinklerinstallaties voor de beveiliging van IBC s is vanwege de vertraging niet toegestaan (zie: NFPA 30: ).

24 MARSH RISK CONSULTING 23 Het toepassen van pre-action sprinklerinstallaties kan voor de beveiliging van IBC s alleen toegepast worden als de vereiste sproeidichtheid met schuimbijmenging binnen 60 seconden over de 4 meest ongunstig gesitueerde sprinklers aantoonbaar wordt gerealiseerd.

25 7 Stationaire brandbeveiliging bij binnenopslag De hieronder beschreven maatregelen vormen een aanvulling op hetgeen reeds in PGS 15 aan voorwaarden is beschreven. De opslag moet derhalve aan de andere in PGS 15 genoemde voorwaarden en eisen, die van toepassing zijn, voldoen. Er kan in principe een sprinklerinstallatie, een Hi-Ex foam, of blusgassysteem gebruikt worden om een brand in een opslag van IBC s te kunnen blussen. Hierbij heeft men de keuze uit de systemen die zijn gebaseerd op onderstaande normatieve referentiekaders. a. Sprinklerinstallatie conform NFPA 30: Flammable and Combustible Liquids Code, 2015 Edition NFPA 16: Standard for the Installation of Foam-Water Sprinkler and Foam-Water Spray Systems, 2015 Edition. Technical Bulletin 64B, april 2012: Schuimbijmengsystemen b. Sprinkler deluge-installaties volgens NFPA 15: Standard for Water Spray Fixed Systems for Fire Protection, 2012 Edition. NFPA 16: Standard for the Installation of Foam-Water Sprinkler and Foam-Water Spray Systems, 2015 Edition. Technical Bulletin 64B, april 2012: Schuimbijmengsystemen c. HI-Ex inside air system volgens Technical Bulletin 61A, december Technical Bulletin 64B, april 2012: Schuimbijmengsystemen d. HI-Ex outside air systeem volgens NFPA 11: Standard for Low-, Medium-, and High-Expansion Foam, 2010 Edition. Technical Bulletin 64B, april 2012: Schuimbijmengsystemen e. Blusgasinstallatie volgens NEN-EN f. CO 2 blusgasinstallatie volgens NFPA 12 (2015) of VdS 2093 (2009) 14 Het toepassen van NEN-EN heeft de voorkeur. Omdat in deze norm blusgassystemen die gebruik maken van CO 2 niet zijn opgenomen, worden NFPA 12 en VdS 2093 ook genoemd. Naast inert blusgas kan ook chemisch blusgas toegepast worden. MARSH RISK CONSULTING 24

26 MARSH RISK CONSULTING Opgewaardeerde toepassing automatische sprinklerinstallatie volgens NFPA 30 Ook bij opslagconfiguraties volgens deze specifieke toepassing van NFPA 30 dient aandacht besteed te worden aan: Snel signalerende brand- en vloeistofdetectie. Beide voorzieningen dienen in een UPD nader uitgewerkt te worden; Containment en het voorkomen/verspreiden van de brandende plas; Op hoogte uitstromen van (brandende) vloeistoffen en de gevolgen ervan voor de verspreiding van de vloeistof en de integriteit van de stelling en objecten tijdens de brand; en Schuimvormend middel dat aantoonbaar geschikt is voor bestrijding van branden met de opgeslagen stoffen. Bij opslag in een PGS 15 opslagvoorziening met een stationaire blusvoorziening kan deze ontworpen en aangelegd worden conform NFPA 30 (2015) zoals beschreven onder 16.5 van deze code. Dergelijke opslagen worden in deze code beschermd met een automatisch blussysteem waaraan volgens NFPA 30 geen schuimvormend middel wordt toegevoegd. In het voorliggende document is het uitgangspunt dat wel schuimvormend middel wordt toegepast om branden met ontvlambare en brandbare vloeistoffen te kunnen blussen. In NFPA 30 wordt in tabel op grond van de brandbeveiliging uitgegaan van de volgende IBC s: Goedgekeurde UN metalen IBC s; Stijve plastic IBC s van het type UN 31H1 of 31H2 en DOT 15 /UN goedgekeurde flexibele IBC s. In NFPA 30 wordt een restrictie gehanteerd omdat alleen wordt uitgegaan van IBC s die een UL 2368 keur hebben. Dit is als volgt beschreven in : For the purposes of Section 16.5, a rigid non-metallic intermediate bulk container is one that meets the maximum allowable capacity criteria of Table and has been listed and labelled in accordance with UL 2368, Standard for Fire Exposure Testing of Intermediate Bulk Containers for Flammable and Combustible Liquids, or equivalent. Deze UL listed IBC s zijn of opgebouwd uit een speciale kunststof of een kunststof die geheel omwikkeld is met een keramische deken en lichtmetalen extra omhulling en een afdekplaat ter hoogte van de afsluiter (wordt doghouse genoemd) aan de onderzijde van de IBC. 15 DOT: US Department of Transport

27 MARSH RISK CONSULTING 26 De speciale kunststof en het aanbrengen van een extra omwikkeling waarin keramisch materiaal is verwerkt heeft tot doel het falen van de IBC bij blootstelling aan een brandende plas te vertragen. Het aanbrengen van een afdekplaat richt zich op het in stand houden van de integriteit van de afsluiter. Als het falen van de IBC en/of afsluiter kan worden vertraagd kan de brand door de sprinklerinstallatie beheerst (en mogelijk geblust) worden. In onderstaande afbeeldingen is een afdekplaat van het doghouse te zien. Afbeelding 11: IBC met doghouse voorzien van afdekplaat Door transport en andere handelingen met de IBC s breken die afdekplaten regelmatig af en worden vervolgens niet vervangen. Dan is er dus sprake van een niet UL 2368 goedgekeurde IBC. Er zijn ook FM Global goedgekeurde IBC s voor brandbare vloeistoffen. In FM Global Property Loss Prevention Data Sheet 7-29, Flammable Liquid Storage in Portable Containers, is de beveiliging voor het gebruik van deze IBC s beschreven met als restrictie dat deze alleen brandbare en geen ontvlambare vloeistoffen bevatten. Maatregelpakket 1 in combinatie met NFPA 30 De volgende aanvullende voorwaarden dienen gehanteerd te worden: De kunststof IBC s moeten conform ADR beschikken over een geldig UN keur ook als het gaat om stoffen die niet voor vervoer worden aangeboden; Opslag van stoffen behorend tot ADR verpakkingsgroep I in kunststof IBC s is niet toegestaan; Stoffen behorende tot ADR verpakkingsgroep I mogen alleen in metalen verpakking worden

28 MARSH RISK CONSULTING 27 opgeslagen. Indien hiervoor een metalen IBC gebruikt wordt, mag de afsluiter niet gemaakt zijn van kunststof. De IBC moet verder voorzien zijn van een goedgekeurd drukventiel; ADR verpakkingsgroepen II en III zijn toegelaten ook als dit NFPA Class IB en IC liquids betreft; Aanvullend realisatie van AFFF bijmenging op dak- en (indien aanwezig) stellingnet dat is ontworpen en aangelegd volgens NFPA 30 (2015) ; Voor het hydraulisch vaststellen van de benodigde hoeveelheid water en schuimvormend middel dient het daknet en stellingnet gelijktijdig mee worden gerekend; Indien er sprake is van een beperkte watervoorziening kan verspreiding van vloeistof over het gehele oppervlak met strategisch geplaatste schotten op de vloer voorkomen/beperkt worden. Deze schotten dienen vervaardigd te zijn van materiaal dat aantoonbaar hiervoor geschikt is (zoals bijvoorbeeld koolstofstaal); De initiële uitstroom uit ADR verpakkingsgroep II en III dan wel, NFPA Class IB, IC en II vloeistoffen dient te worden beperkt tot een oppervlakte gelijk aan het maximum sproeivlak van de sprinklerinstallatie, conform NFPA 30 (2015), ; en. Bij opslag op de vloer, mogen IBC s slechts twee hoog gestapeld worden, ook al blijkt uit de UN keur dat de IBC s geschikt zijn voor een hogere stapeling. Opmerking Indien uit de analyse van de geloofwaardige incidentscenario s die in de betreffende opslagvoorziening kunnen optreden, blijkt dat het beperken van de vloeistofplas, die kan ontstaan tot het ontwerp maximum sproeivlak van de sprinklerinstallatie, niet gegarandeerd kan worden, dient tevens de in maatregelpakket 3 beschreven vloerbeschuiming aangebracht te worden. Maatregelpakket 2: opslag verpakkingsgroep I in combinatie met NFPA 30 Onderstaande maatregelen moeten in aanvulling op de voorwaarden die in NFPA 30 worden toegepast indien sprake is van opslag van vloeistoffen van verpakkingsgroep I in kunststof IBC s: Opslag vindt plaats in een zogenaamde cut-off-room 16 ; De cut-off room moet voldoen aan de voorwaarden in PGS 15 die van toepassing zijn voor beschermingsniveau 1; De IBC s moeten conform ADR beschikken over een geldig UN keur voor stoffen van verpakkingsgroep II ook als het gaat om stoffen die niet voor vervoer worden aangeboden; Aanvullend realisatie van AFFF bijmenging op dak en (indien aanwezig) stellingnet dat is ontworpen en aangelegd volgens NFPA 30 (2015) ; Te allen tijde het daknet en het stellingnet gelijktijdig meerekenen voor het vaststellen van de benodigde hoeveelheid water en schuimvormend middel; Initiële uitstroom uit verpakkingen moet met bouwkundige voorzieningen worden beperkt tot een oppervlakte gelijk aan 50% van het ontwerp maximum sproeivlak van de sprinklerinstallatie; Bij opslag op de vloer, mogen IBC s slechts 2 hoog gestapeld worden, ook al blijkt uit de UN keur dat 16 Cut-off rooms beschikken over één of twee buitenmuren. Tot een vloeroppervlak van 30 m 2 moet het brandcompartiment rondom een WBDBO hebben van 60 minuten. Compartimenten met een oppervlak van 30 tot m 2 dienen een WBDBO te hebben van 120 minuten.

29 MARSH RISK CONSULTING 28 de IBC s geschikt zijn voor een hogere stapeling; De watervoorziening moet aantoonbaar een beschikbaarheid en betrouwbaarheid hebben van 99%; Product- en bluswateropvang moeten voldoen aan PGS 15; en De opslaghoeveelheid in de cut-off room moet op basis van BEVI/REVI op het criterium externe veiligheid worden vastgesteld maar mag in elk geval niet meer bedragen dan een vuurlast gelijk 300 ton Veq. Opmerking Indien uit de analyse van de geloofwaardige incidentscenario s die in de betreffende opslagvoorziening kunnen optreden blijkt dat het beperken van de vloeistofplas die kan ontstaan tot 50% van het ontwerp maximum sproeivlak van de sprinklerinstallatie niet gegarandeerd kan worden dient tevens de in maatregelpakket 3 beschreven vloerbeschuiming aangebracht te worden. Maatregelpakket 3: vloersprinklers toepassen bij onvoldoende beheersbaarheid van vloeistofplas in brandcompartiment Indien uit de analyse van de geloofwaardige incidentscenario s, die in de betreffende opslagvoorziening kunnen optreden, blijkt dat de initiële uitstroom uit ADR verpakkingsgroep II en III dan wel, NFPA Class IB, IC en II vloeistoffen in kunststof IBC s niet beperkt kan worden tot een oppervlakte gelijk aan het ontwerp maximum sproeivlak van de sprinklerinstallatie, conform NFPA 30 (2015), , dient maatregelpakket 1 in combinatie met het aanbrengen van vloerbeschuiming te worden toegepast zoal hieronder beschreven is. Opslag onderbrengen in een cut-off room; De cut-off room moet voldoen aan de voorwaarden in PGS 15 die van toepassing zijn voor beschermingsniveau 1; De IBC s moeten conform ADR beschikken over een geldig UN keur ook als het gaat om stoffen die niet voor vervoer worden aangeboden; Stoffen behorende tot ADR verpakkingsgroep I mogen alleen in metalen verpakking worden opgeslagen. De afsluiter aan de onderzijde moet ook van metaal vervaardigd zijn. De IBC moet voorzien zijn van een goedgekeurd drukventiel; Opslag van ADR verpakkingsgroepen II en III zijn toegelaten ook als dit NFPA Class IB en IC liquids betreft; ADR toegelaten IBC s voor ADR 3 vloeistoffen en betrokken verpakkingsgroepen toepassen; Opslaghoogte IBC s op de vloer maximaal 4 IBC s; Opslagwijze; bulk; Sproeidichtheid van de vloerbeschuimingsinstallatie voor polaire vloeistoffen (koolwaterstoffen): 6,5 l/min/m 2, conform NFPA 16 (2015), Indien uit testen met het gebruikte schuimvormend middel blijkt dat de sproeidichtheid hoger moet zijn, dan moet de hogere waarde worden aangehouden. Voor polaire stoffen geldt dat de sproeidichtheid moet zijn vastgesteld met behulp van testen die representatief zijn voor de te beveiligen opslagconfiguratie; Sproeidichtheid vloersprinklers bij polaire vloeistoffen (alcoholen e.d.): conform fabrikant specificaties. Afhankelijk van SVM-producent moet er een minimale expansievoud van 5:1 worden gegenereerd om een polaire vloeistof adequaat te blussen of af te dekken. Bij een lager expansievoud

30 MARSH RISK CONSULTING 29 kan er geen stabiele barrière worden gevormd tussen het blusschuim en de polaire vloeistof, waardoor het schuim zijn werking verliest. Dit geldt niet voor a-polaire vloeistoffen omdat het blusschuim hier zelfs ongeëxpandeerd kan worden opgebracht. Geëxpandeerd schuim moet met een zachte applicatie (indirect) te worden opgebracht om mechanische vernietiging van de AFFF-film te voorkomen (gentle application); Sproeivlak: gehele vloeroppervlak van het betreffende brandcompartiment; Sproeitijd: 30 minuten; Schuimbijmengtijd: 30 minuten, NFPA 11 (2010): ); Type systeem: deluge; en Aansturing: automatische activering op basis van automatische brandmelding in het betreffende compartiment. Automatisch stoppen na 30 minuten. 7.2 Deluge-installatie volgens NFPA15 en NFPA16 De deluge installatie met schuimsuppletie zal het volledige oppervlak van de opslaglocatie bij activering beschuimen. De deluge installatie moet aangestuurd worden door een snelle branddetectie. 7.3 Automatische Hi-Ex blusinstallatie inside air Er bestaan twee uitvoeringen van Hi-Ex systemen, te weten: Hi-Ex outside air en Hi-Ex inside air. Bij Hi-Ex inside air wordt bij het vormen van het schuim gebruik gemaakt van het mengsel van in de opslag aanwezige lucht met de verbrandingsgassen. In deze ruimtes is altijd sprake van een uitgestelde inwerkingtreding van de schuimblusinstallatie omdat de aanwezig personen na de detectie van de brand de gelegenheid moeten hebben de opslaglocatie veilig te verlaten. Hierdoor kan op het moment dat de Hi-Ex installatie gaat werken de temperatuur aan het dak, waar de schuimgeneratoren hangen al zo hoog zijn opgelopen dat het discutabel is of er nog schuim gemaakt kan worden. Tot op heden zijn met deze installatie geen brandtesten met kunststof IBC s uitgevoerd. Daarom kan geen uitspraak gedaan worden over de (on)geschiktheid van een Hi-Ex inside air blussysteem voor een PGS 15 opslaglocatie waarin kunststof IBC s met ontvlambare en brandbare stoffen worden opgeslagen. Advies Omdat het schuim tijdens de blussing wordt gemaakt met de dampen/rookgassen/lucht die in de ruimte aanwezig is, bestaat bij loss of containment van de grote hoeveelheid vloeistof die in IBC s aanwezig is, de kans dat in het blusschuim ontvlambare dampen bevat. Daarom wordt afgeraden deze installatie toe te passen, zonder dat testen met positief resultaat zijn uitgevoerd die representatief zijn voor de te beveiligen opslagconfiguratie. 7.4 Automatische Hi-Ex blusinstallatie outside air Ook bij opslagconfiguraties die beschermd worden met Hi-Ex outside air installaties moet nadrukkelijk aandacht besteed worden aan: Snelle branddetectie en strategisch geplaatste LEL- of lekdetectie Schuimvormend middel dat geschikt is voor de opgeslagen stoffen. Omdat uit het modelleren van de brand met een kunststof IBC blijkt dat de temperatuur ter hoogte van de brand snel kan oplopen tot

31 MARSH RISK CONSULTING 30 wel 1000 C wordt aanbevolen om schuimvormend middel toe te passen dat een High Temperature Foam (HTF) aanduiding heeft. Dit schuimvormend middel wordt gewoonlijk toegepast in Hi-Ex inside air systemen. Opmerking Het schuimconcentraat dat toegepast wordt voor het maken van Hi-ex is niet alcoholbestendig. Daarom kunnen Hi-ex installaties niet zonder aanvullende maatregelen worden toegepast voor de beveiliging van opslaglocaties waarin in polaire vloeistoffen in IBC s worden opgeslagen. Het combineren van de Hi-ex outside air installatie met een vloerbeschuimingsinstallatie die, in tegenstelling tot de Hi-ex installatie, direct bij detectie van de brand wordt geactiveerd is een mogelijke optie die verkend kan worden. De vloerbeschuimingsinstallatie werkt volledig onafhankelijk van de Hi-ex installatie en wordt gevoed met aantoonbaar alcoholbestendig schuim. Application rate van de vloerbeschuimingsinstallatie voor de polaire vloeistoffen moet worden of is vastgesteld met behulp van testen die representatief zijn voor de te beveiligen opslagconfiguratie, maar kan nooit lager zijn dan 6.5 l/min/m 2. De blussende werking van deze installaties berust voornamelijk op het tegengaan van verdamping van de vloeistof en het voorkomen van toetreden van zuurstof die voor de verbranding nodig is door schuimbellen. Het Hi-Ex outside air systeem is het oorspronkelijke systeem waar in de NFPA 11 vanuit is gegaan en dat wereldwijd wordt toegepast. Er wordt verse buitenlucht in schuimgeneratoren gebruikt voor het maken van het schuim dat in de ruimte wordt geblazen. De schuimgeneratoren bevinden zich hoog in de gevel of het dak. Dit staat op gespannen voet met eisen voor de WBDBO van gevels en dak ter plaatse van de generatoren, is immers een open verbinding met de buitenlucht. De hoofddraagconstructie van de ruimte en de ophanging van generatoren en leidingwerk dient wel zodanig te zijn dat de weerstand tegen bezwijken bij brand tenminste 30 minuten bedraagt.

Inspectie Leefomgeving en Transport Ministerie van Infrastructuur en Milieu

Inspectie Leefomgeving en Transport Ministerie van Infrastructuur en Milieu Inspectie Leefomgeving en Transport Ministerie van Infrastructuur en Milieu > Retouradres Postbus 90653 2509 LR Den Haag Rechtbank Zeeland-West-Brabant ILT Sector Bestuursrecht Postbus 90006 4800 PA Breda

Nadere informatie

Inzet van fluorhoudend versus fluorvrij blusschuim Gepubliceerd 8 september 2017 ( laatst bijgewerkt 7 september 2017 )

Inzet van fluorhoudend versus fluorvrij blusschuim Gepubliceerd 8 september 2017 ( laatst bijgewerkt 7 september 2017 ) Inzet van fluorhoudend versus fluorvrij blusschuim Gepubliceerd 8 september 2017 ( laatst bijgewerkt 7 september 2017 ) De laatste jaren neemt de discussie over de toepassing van fluorhoudend blusschuim

Nadere informatie

AFFF IN SPRINKLERINSTALLATIES. Dit memorandum is vervallen verklaard met het verschijnen

AFFF IN SPRINKLERINSTALLATIES. Dit memorandum is vervallen verklaard met het verschijnen M E M O R A N D U M 4 3 AFFF IN SPRINKLERINSTALLATIES Dit memorandum is vervallen verklaard met het verschijnen van memorandum 64 MEMORANDUM43 AFFF in sprinklerinstallaties. In dit memorandum worden de

Nadere informatie

PGS 15 - brandbeveiligingsinstallaties. Mei 2006 Ernst Rijkers

PGS 15 - brandbeveiligingsinstallaties. Mei 2006 Ernst Rijkers PGS 15 - brandbeveiligingsinstallaties Ernst Rijkers Type installaties Automatische sprinklerinstallatie Automatische deluge-installatie Automatische blusgasinstallatie (Semi-) automatische monitor installatie

Nadere informatie

RICHTLIJN SPRINKLERINSTALLATIES

RICHTLIJN SPRINKLERINSTALLATIES RICHTLIJN SPRINKLERINSTALLATIES Richtlijn sprinklerinstallatie Normen Als Nederlandse sprinklernorm geldt het Voorschrift voor Automatische Sprinklerinstallaties (VAS). Het VAS is van origine een vertaling

Nadere informatie

PGS 15 in de praktijk Wanneer is een brandcompartiment PGS 15-proof?

PGS 15 in de praktijk Wanneer is een brandcompartiment PGS 15-proof? PGS 15 in de praktijk Wanneer is een brandcompartiment PGS 15-proof? Jaarcongres Relevant 2017 Ir. A.J. Pikaar (Mijntje) m.pikaar@peutz.nl 079-3470320 Gelijkwaardigheid/gemotiveerd afwijken Gelijkwaardigheid

Nadere informatie

SPUITBUSOPSLAG BEVEILIGEN MET HI-EX OUTSIDE AIR

SPUITBUSOPSLAG BEVEILIGEN MET HI-EX OUTSIDE AIR Technisch bulletin 78 datum 12 november 2013 SPUITBUSOPSLAG BEVEILIGEN MET HI-EX OUTSIDE AIR Goedgekeurd 12-11-2013 door de Commissie van Belanghebbenden Brandbeveiliging 1 INHOUDSOPGAVE 1 Uit de opdracht

Nadere informatie

MEMORANDUM 47 CLASSIFICERING BRANDBARE VLOEISTOFFEN & ONTWERPCRITERIA

MEMORANDUM 47 CLASSIFICERING BRANDBARE VLOEISTOFFEN & ONTWERPCRITERIA MEMORANDUM 47 CLASSIFICERING BRANDBARE VLOEISTOFFEN & ONTWERPCRITERIA MEMORANDTJM NR. 47 Klasse-indeling van brandbare en (licht) ontvlambare vloeistoffen en bijbehorende ontwerporiteria van brandbeveiligingsinstallaties.

Nadere informatie

MEMORANDUM 51 OPSLAG VAN AEROSOLS

MEMORANDUM 51 OPSLAG VAN AEROSOLS MEMORANDUM 51 OPSLAG VAN AEROSOLS MEMORANDUM 51 Opsiag van aerosols ALGEMEEN Het betreft hier automatische sprinklerinstallaties en aanvullende maatregelen voor gebouwen ingericht voor de produktie, opslag

Nadere informatie

PGS 15: Opslag verpakte gevaarlijke stoffen Versie 1.0 (september 2016) Hoi-Yee Man 12 december 2017 Open

PGS 15: Opslag verpakte gevaarlijke stoffen Versie 1.0 (september 2016) Hoi-Yee Man 12 december 2017 Open PGS 15: Opslag verpakte gevaarlijke stoffen Versie 1.0 (september 2016) Hoi-Yee Man Open De stappen om uw opslag te ontwerpen Wat bepaalt het risico? Hoe de risico s beheersen? Bestaande of nieuwe situatie?

Nadere informatie

Themabijeenkomst VBE PGS 15. Richtlijn opslag verpakte gevaarlijke stoffen

Themabijeenkomst VBE PGS 15. Richtlijn opslag verpakte gevaarlijke stoffen Themabijeenkomst VBE PGS 15 Richtlijn opslag verpakte gevaarlijke stoffen Maarten de Groot 9 september 2010 Programma 1. Voorstellen 2. Van CPR 15 naar PGS 15 3. PGS 15 nader toegelicht 4. Opbouw PGS 15

Nadere informatie

Brandveiligheid in gesprinklerde parkeergarages. Presentatie: Ing. R van Riet EFPC BV

Brandveiligheid in gesprinklerde parkeergarages. Presentatie: Ing. R van Riet EFPC BV Brandveiligheid in gesprinklerde Presentatie: Ing. R van Riet EFPC BV Inhoud Sprinkleren van garages in relatie tot het BB Doel van een sprinklerinstallatie Soorten sprinklerinstallaties Sprinklervoorschriften

Nadere informatie

EVO PGS-15 Checklist

EVO PGS-15 Checklist Checklist PGS-15 Checklist EVO PGS-15 Checklist evo.nl/pgs15 1 Verkrijg eenvoudig een algemeen inzicht in de PGS-15 richtlijn Bedankt voor uw download Deze PGS-15 checklist is opgesteld om een algemeen

Nadere informatie

Bijlagen bij: Algemene Voorwaarden Gebruik en inrichting van ruimtes met sprinkler(s)

Bijlagen bij: Algemene Voorwaarden Gebruik en inrichting van ruimtes met sprinkler(s) Bijlagen bij: Algemene Voorwaarden Gebruik en inrichting van ruimtes met sprinkler(s) Inhoudsopgave Bijlage 1 Toelichting sprinklervoorwaarden... 2 Bijlage 2 Informatie: Werking van een sprinklerinstallatie...

Nadere informatie

De belangrijkste veranderingen in de PGS juni 2016 Dina Rezvanova Rijkswaterstaat/Infomil

De belangrijkste veranderingen in de PGS juni 2016 Dina Rezvanova Rijkswaterstaat/Infomil De belangrijkste veranderingen in de PGS15 Dina Rezvanova Rijkswaterstaat/Infomil Wat ga ik vandaag vertellen? Omgevingswet PGS, Nieuwe Stijl PGS15 2 Rijkswaterstaat/Infomil 3 Rijkswaterstaat/Infomil Hoe

Nadere informatie

De lettergrootte voor bijschriften is 12. Brand meester, maar hoe? Ontwikkeling brandbeveiligingsinstallaties

De lettergrootte voor bijschriften is 12. Brand meester, maar hoe? Ontwikkeling brandbeveiligingsinstallaties De lettergrootte voor bijschriften is 12 Brand meester, maar hoe? Ontwikkeling brandbeveiligingsinstallaties Den Haag 7 april 2016 Michael Haas Introductie Michael Haas Adviseur (senior projectleider)

Nadere informatie

Best Supply Chain Practice voor IBC s met gevaarlijke stoffen

Best Supply Chain Practice voor IBC s met gevaarlijke stoffen 1 P a g i n a Best Supply Chain Practice voor IBC s met gevaarlijke stoffen Opgesteld door de Commissie Milieu & Veiligheid van het Verbond van Handelaren in Chemische Producten (December 2015) Disclaimer

Nadere informatie

5 DAAGSE CURSUS FIRE PREVENTION OFFICER TWO. Editie 2015 Voor medewerkers werkzaam op het gebied van brandveiligheid 16 t/m 20 november te Rotterdam

5 DAAGSE CURSUS FIRE PREVENTION OFFICER TWO. Editie 2015 Voor medewerkers werkzaam op het gebied van brandveiligheid 16 t/m 20 november te Rotterdam 5 DAAGSE CURSUS FIRE PREVENTION OFFICER TWO Editie 2015 Voor medewerkers werkzaam op het gebied van brandveiligheid 16 t/m 20 november te Rotterdam Schrijf u in voor deze internationaal erkende NFPA opleiding

Nadere informatie

Fire Prevention Officer Two (5 days)

Fire Prevention Officer Two (5 days) Fire Prevention Officer Two (5 days) Voor professionals werkzaam op het gebied van brandveiligheid 16 t/m 20 november 2015 Het Centrum lndustriele Veiligheid, NFPA, Riskonet en Marsh organiseren in 2015

Nadere informatie

CLASSIFICATIE VAN CERTIFICATEN NAAR BRANDCOMPARTIMENTERING

CLASSIFICATIE VAN CERTIFICATEN NAAR BRANDCOMPARTIMENTERING Technisch bulletin 65 datum 23 april 2008 CLASSIFICATIE VAN CERTIFICATEN NAAR BRANDCOMPARTIMENTERING 1 INLEIDING Dit Technisch Bulletin gaat op de publicatiedatum in. Certificaten overeenkomstig de systematiek

Nadere informatie

Veilig werken met gassen en correcte opslag.

Veilig werken met gassen en correcte opslag. Veilig werken met gassen en correcte opslag. Hatek Lastechniek heeft op deze pagina de hoofdpunten van de richtlijn PGS15 voor u samengevat. Tevens zijn er op een aantal veelgestelde vragen uit de praktijk

Nadere informatie

Beveiliging met watermist

Beveiliging met watermist Beveiliging met watermist Gérard van Oosteren Ronald Oldengarm Inhoud presentatie - Introductie + basisprincipe - Werking + animatie systeem - Brandproeven - Adviseur/toetser & aandachtspunten - Greep

Nadere informatie

MEMORANDUM 65 CLASSIFICATIE VAN CERTIFICATEN NAAR BRANDCOMPARTIMENTERING

MEMORANDUM 65 CLASSIFICATIE VAN CERTIFICATEN NAAR BRANDCOMPARTIMENTERING MEMORANDUM 65 CLASSIFICATIE VAN CERTIFICATEN NAAR BRANDCOMPARTIMENTERING 1 Inleiding Dit Memorandum gaat op de publicatiedatum in. Certificaten overeenkomstig de systematiek van dit Memorandum mogen pas

Nadere informatie

Checklist voor Opslaan van gevaarlijke stoffen in verpakking niet zijnde vuurwerk, nitraathoudende kunstmeststoffen en andere ontplofbare stoffen

Checklist voor Opslaan van gevaarlijke stoffen in verpakking niet zijnde vuurwerk, nitraathoudende kunstmeststoffen en andere ontplofbare stoffen Nr. 4.1.1 Checklist voor Opslaan van gevaarlijke stoffen in verpakking niet zijnde vuurwerk, nitraathoudende kunstmeststoffen en andere ontplofbare stoffen Vindplaats Activiteitenbesluit: 4.1.1, artikel

Nadere informatie

PGS 15. December 2011 versie 1.0 ten opzichte van PGS 15: Dupa Veiligheidstechniek 27-01-2012

PGS 15. December 2011 versie 1.0 ten opzichte van PGS 15: Dupa Veiligheidstechniek 27-01-2012 PGS 15 December 2011 versie 1.0 ten opzichte van PGS 15: 2005 Dupa Veiligheidstechniek 27-01-2012 Wijzigingen In tabel 1.2 is de ondergrens voor klasse 2 (gassen) gesteld op 125 l (was eerst 50 l). Voorschrift

Nadere informatie

Checklist Gebruik en Opslag gevaarlijke stoffen Houtbewerking, bouwnijverheid en installatietechniek

Checklist Gebruik en Opslag gevaarlijke stoffen Houtbewerking, bouwnijverheid en installatietechniek Naam bedrijf Contactpersoon Adres vestiging Postcode + plaats Telefoonnummer Postadres Naam inspecteur Datum controle Activiteitenbesluit Type A Type B Type C Postcode + plaats Telefoonnummer nio = niet

Nadere informatie

Kennistafel RRGS Risicokaart Instructie PGS-15 V0.2 d.d. 13 april 2018

Kennistafel RRGS Risicokaart Instructie PGS-15 V0.2 d.d. 13 april 2018 Kennistafel RRGS Risicokaart RRGS VERBETERSLAG PGS-15 2018 CAS nummer Invoerapplicatie RRGS: https://www.risicokaartinvoer.nl/ Inlog: Gebruikersnaam: Wachtwoord: NB als je wilt oefenen, gebruik dan de

Nadere informatie

InnoVfoam B.V. Enterprise in foam firefighting innovations

InnoVfoam B.V. Enterprise in foam firefighting innovations InnoVfoam B.V. Enterprise in foam firefighting innovations InnoVfoam B.V. Enterprise in foam firefighting innovations Vragen over schuimblussystemen? Behoefte aan advies over het ontwerpen van een installatie?

Nadere informatie

Brandveiligheid door Blussystemen TVVL

Brandveiligheid door Blussystemen TVVL Brandveiligheid door Blussystemen TVVL Sprinklers en ISSO 42 R2B Inspecties B.V. Anton van Ballegooijen, Paul de Graaf en Niels Schoots Branden en statistiek Branden in Nederland totaal (CBS 2009) 97.000

Nadere informatie

College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Landgraaf Postbus AA Landgraaf

College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Landgraaf Postbus AA Landgraaf > Retouradres Postbus 16191 2500 BD Den Haag College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Landgraaf Postbus 31000 6370 AA Landgraaf Postbus 16191 2500 BD Den Haag www.ilent.nl Contactpersoon

Nadere informatie

Hi-Ex ook geschikt voor spuitbusopslag

Hi-Ex ook geschikt voor spuitbusopslag Hi-Ex ook geschikt voor spuitbusopslag Presentatie voor de VBE Mickey Hovers Zaltbommel, 23 april 2014 Welkom plof.avi Index Ontwerpnorm NFPA 11 Testen o.a. Skum, Ajax Eerdere presentaties; Europese Aerosol

Nadere informatie

Gevaarlijke stoffen en Verzekeraars

Gevaarlijke stoffen en Verzekeraars Gevaarlijke stoffen en Verzekeraars Terugblik 1986- Sandoz- Zwitserland Vrijstaand magazijn Opslag van gewasbeschermingsmiddelen Ontvlambare Vloeistoffen Brand Langdurige manuele brandbestrijding Grote

Nadere informatie

PGS v.1.1. Hoofdstuk 4, Incidentbestrijding en beheersing

PGS v.1.1. Hoofdstuk 4, Incidentbestrijding en beheersing PGS 29 2016 v.1.1 Hoofdstuk 4, Incidentbestrijding en beheersing René Sloof Antea Group Netherlands Highlights veranderingen brandveiligheid 1 Bestuurlijk afwegingskader tankputbranden Contour onderzoek

Nadere informatie

Aanvulling nr aan-01v0.1

Aanvulling nr aan-01v0.1 Project : Panalpina, locatie Fokkerweg 300 Plaats : Oude Meer Datum : 10-6-2016 Opgesteld door : ing. N.J. (Niels) Schoots Gecontroleerd door : ing. M. (Matthijs) Hardeman 1 Inleiding Deze Aanvulling betreft

Nadere informatie

8th international conference for fire brigades in the high hazard industry 10 & 11 november 2015

8th international conference for fire brigades in the high hazard industry 10 & 11 november 2015 8th international conference for fire brigades in the high hazard industry 10 & 11 november 2015 Op 10 en 11 november jl. hebben wij (Maurice en Pauline) de achtste international conference for fire brigades

Nadere informatie

ERO. Productinformatieblad Repressie. 30-XS Blusvloeistof

ERO. Productinformatieblad Repressie. 30-XS Blusvloeistof 30-XS Blusvloeistof 30-XS is speciaal ontwikkeld voor het bestrijden van vaste stoffen branden (Klasse A), zoals hout, papier, textiel, tapijt, woningbranden etc. De krachtige blusvloeistof is uniek omdat

Nadere informatie

DOSSIER: IBC s voor het vervoer van gevaarlijke stoffen

DOSSIER: IBC s voor het vervoer van gevaarlijke stoffen SEPTEMBER 2016 DOSSIER: IBC s voor het vervoer van gevaarlijke stoffen IBC s of voluit Intermediate Bulk Containers. Dit is een container die gebruikt wordt voor los gestorte goederen in bulk (bv ertsen,

Nadere informatie

BRAND IN UW BEDRIJF!!! JE MOET ER NIET AAN DENKEN.

BRAND IN UW BEDRIJF!!! JE MOET ER NIET AAN DENKEN. BRAND IN UW BEDRIJF!!! JE MOET ER NIET AAN DENKEN. Mocht het toch gebeuren en men is aanwezig dan kunt u dikwijls door snel ingrijpen uitbreiding voorkomen. Door deze actie en hopelijk beperkte brandschade

Nadere informatie

15-6-2015. Sprinklertechniek. door Tim Beumer. Tim Beumer Unica Automatic Sprinkler Projectleider Brandpreventie Academy Docent

15-6-2015. Sprinklertechniek. door Tim Beumer. Tim Beumer Unica Automatic Sprinkler Projectleider Brandpreventie Academy Docent Sprinklertechniek door Tim Beumer EVEN VOORSTELLEN Tim Beumer Unica Automatic Sprinkler Projectleider Brandpreventie Academy Docent 1 Vogelvlucht door de sprinklerinstallatie VOGELVLUCHT SPRINKLERINSTALLATIE

Nadere informatie

Actualisatie PGS 15. Dré Mevissen

Actualisatie PGS 15. Dré Mevissen Actualisatie PGS 15 presentatie Dré Mevissen voor Nederland Distributieland SIG Chemicals 6 september 2016 1 Dré Mevissen (A4S Mevissen-Consultancy). Als vertegenwoordiger van het VHCP vanaf beginperiode

Nadere informatie

Logistieke vrijheid door sprinklers. Technische kennis en vaardigheid geeft ons juist de ruimte om te manoeuvreren.

Logistieke vrijheid door sprinklers. Technische kennis en vaardigheid geeft ons juist de ruimte om te manoeuvreren. Logistieke vrijheid door sprinklers Technische kennis en vaardigheid geeft ons juist de ruimte om te manoeuvreren. Een terechte eis! Wanneer door brandschade niet aan de leveringsverplichtingen kan worden

Nadere informatie

Casus Nationaal Congres Brandpreventie. Moderne sprinklersystemen zijn hybride Ernst Rijkers

Casus Nationaal Congres Brandpreventie. Moderne sprinklersystemen zijn hybride Ernst Rijkers Nationaal Congres Brandpreventie Moderne sprinklersystemen zijn hybride Ernst Rijkers Casus Opslaggebouw, 8000 m², 12 m hoog Opslag in stellingen Gewenste opslaghoogte: zo hoog mogelijk Geschiedenis: VAS

Nadere informatie

1-12-2014. Sprinklertechniek. door Tim Beumer. Tim Beumer Unica Automatic Sprinkler Projectleider Brandpreventie Academy Docent

1-12-2014. Sprinklertechniek. door Tim Beumer. Tim Beumer Unica Automatic Sprinkler Projectleider Brandpreventie Academy Docent Sprinklertechniek door Tim Beumer EVEN VOORSTELLEN Tim Beumer Unica Automatic Sprinkler Projectleider Brandpreventie Academy Docent 1 Vogelvlucht door de sprinklerinstallatie VOGELVLUCHT SPRINKLERINSTALLATIE

Nadere informatie

Stappenplan PGS 15: Richtlijn voor opslag verpakte gevaarlijke stoffen

Stappenplan PGS 15: Richtlijn voor opslag verpakte gevaarlijke stoffen Stappenplan PGS 15: Richtlijn voor opslag verpakte gevaarlijke stoffen Hieronder treft u een stappenplan aan waarmee u zelf aan de slag kunt gaan om te bepalen of u onder de werkingssfeer van de nieuwe

Nadere informatie

Bescherming opslag in verplaatsbare containers Schade scenario s opslag en strategie bescherming Een voorbeeld

Bescherming opslag in verplaatsbare containers Schade scenario s opslag en strategie bescherming Een voorbeeld assumed by or through the use of this information The liability of is limited to that contained in its insurance policies Bescherming Brandbare Vloeistoffen Borgen bedrijfscontinuïteit of enkel voldoen

Nadere informatie

ERRATA WIJZIGINGEN JULI 1996 OP DE VOORSCHRIFTEN VOOR AUTOMATISCHE SPRINKLERINSTALLATIES

ERRATA WIJZIGINGEN JULI 1996 OP DE VOORSCHRIFTEN VOOR AUTOMATISCHE SPRINKLERINSTALLATIES ERRATA WIJZIGINGEN JULI 1996 OP DE VOORSCHRIFTEN VOOR AUTOMATISCHE SPRINKLERINSTALLATIES Bilthoven Zoals de oplettende lezer niet zal zijn ontgaan is er in de laatste wijzigingen op de VAS (juli 1996)

Nadere informatie

Warmtecontouren - conventionele modellen gebruik van contouren -

Warmtecontouren - conventionele modellen gebruik van contouren - Warmtecontouren - conventionele modellen - + - gebruik van contouren - d.d. 3 april 2014 Roel Steenbergen Rene Sloof Waar hebben wij het over Warmtecontouren bij brand Conventionele modellen Wat zijn de

Nadere informatie

Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland Postbus AW Den Haag

Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland Postbus AW Den Haag > Retouradres Postbus 16191 2500 BD Den Haag Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland Postbus 90602 2509 AW Den Haag ILT Afval, Industrie en Bedrijven Handhaving Industrie en Ruimte Graadt van Roggenweg 500

Nadere informatie

L3G B.02 - Opslag van verpakte gevaarlijke stoffen, Bijlage 1. Toepassingsgebied/ondergrenzen en vrijstellingen PGS 15 (versie 2016)

L3G B.02 - Opslag van verpakte gevaarlijke stoffen, Bijlage 1. Toepassingsgebied/ondergrenzen en vrijstellingen PGS 15 (versie 2016) L3G 06.03.B.02 - Opslag van verpakte gevaarlijke stoffen, Bijlage 1. Toepassingsgebied/ondergrenzen en vrijstellingen PGS 15 (versie 2016) Het toepassingsgebied van PGS 15 heeft betrekking op stoffen van

Nadere informatie

HI-EX INSIDE AIR SYSTEMEN IN PGS 15 OBJECTEN

HI-EX INSIDE AIR SYSTEMEN IN PGS 15 OBJECTEN Technisch bulletin 61A datum 2 december 2011 HI-EX INSIDE AIR SYSTEMEN IN PGS 15 OBJECTEN VERVOLGSTAPPEN NAAR AANLEIDING VAN HET TEBODIN RAPPORT NR. 3318001 D.D. 28 SEPTEMBER 2001 1 PROBLEEMSTELLING Hi-Ex

Nadere informatie

De laatste ontwikkelingen rondom PGS 15 Nieuwe stijl. Paula Bohlander (NEN) Robbert van t Veer (Antea Group)

De laatste ontwikkelingen rondom PGS 15 Nieuwe stijl. Paula Bohlander (NEN) Robbert van t Veer (Antea Group) De laatste ontwikkelingen rondom PGS 15 Nieuwe stijl Paula Bohlander (NEN) Robbert van t Veer (Antea Group) Wat gaan we vertellen? - Wat is een PGS? - Waarom een Nieuwe Stijl? - Wat is de Nieuwe Stijl?

Nadere informatie

Beheersbaarheid van Brand Project:

Beheersbaarheid van Brand Project: Beheersbaarheid van Brand Project: Uitbreiding Lidl Bleiswijk Vlampunt Plataanlaan 14 3741 WE Baarn t 035 541 62 23 www.vlampunt.nl e info@vlampunt.nl IBAN NL62ABNA 0460016997 BIC. ABNANL2A KvK nr. 32126074

Nadere informatie

Optimale veildigheid: Fire Defender is inzetbaar zonder manschappen tijdens gebruik.

Optimale veildigheid: Fire Defender is inzetbaar zonder manschappen tijdens gebruik. Fire Defender Omschrijving De Fire Defender is een nieuw en veelzijdige waterscherm. De Fire Defender is speciaal ontwikkeld voor de inzet van een waterscherm over grote afstand met uitzonderlijk veel

Nadere informatie

Technisch bulletin 61

Technisch bulletin 61 Technisch bulletin 61 datum 21 april 2004 Goedgekeurd door Commissie van Deskundigen Blus op 21 april 2004 1 Technisch bulletin 61 HI-EX INSIDE AIR SYSTEMEN IN CPR 15-2 OBJECTEN VERVOLGSTAPPEN NAAR AANLEIDING

Nadere informatie

Het opstellen van een QRA rapportage (Risicoanalyse LNG tankstation Waddinxveen, Top Consultants

Het opstellen van een QRA rapportage (Risicoanalyse LNG tankstation Waddinxveen, Top Consultants Onderbouwing voor het afwijken van het in PGS9 opstelde doelvoorschrift met betrekking tot interne veiligheidsafstanden tussen LIN en LNG opslagtank, LNG station aan de Transportweg 32 te Waddinxveen In

Nadere informatie

Bijlagen bij: Algemene Voorwaarden Gebruik en inrichting van ruimtes met sprinkler(s)

Bijlagen bij: Algemene Voorwaarden Gebruik en inrichting van ruimtes met sprinkler(s) Bijlagen bij: Algemene Voorwaarden Gebruik en inrichting van ruimtes met sprinkler(s) Inhoudsopgave Bijlage 1 Toelichting sprinklervoorwaarden... 2 Bijlage 2 Informatie: Werking van een sprinklerinstallatie...

Nadere informatie

Innovatief blussen betrouwbare beveiliging! Brandbeveiliging

Innovatief blussen betrouwbare beveiliging! Brandbeveiliging Innovatief blussen betrouwbare beveiliging! Brandbeveiliging Een blusmiddel voor speciale toepassingen. Innovatief blussen betrouwbare beveiliging! Om in iedere voorkomende situatie een individueel toegesneden

Nadere informatie

Bij deze procedure heb ik de volgende onderdelen beoordeeld: de opslag van verpakte gevaarlijke stoffen.

Bij deze procedure heb ik de volgende onderdelen beoordeeld: de opslag van verpakte gevaarlijke stoffen. > Retouradres Postbus 16191 2500 BD Den Haag Provincie Noord-Brabant T.a.v. College van Gedeputeerd Staten van Noord-Brabant Brabantlaan 1 5216 TV s'-hertogenbosch Groningen Postbus 16191 2500 BD Den Haag

Nadere informatie

Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland p/a DCMR Milieudienst Rijnmond Postbus 843, 3100 AV Schiedam

Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland p/a DCMR Milieudienst Rijnmond Postbus 843, 3100 AV Schiedam > Retouradres Postbus 16191 2500 BD Den Haag Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland p/a DCMR Milieudienst Rijnmond info@dcmr.nl Postbus 843, 3100 AV Schiedam Postbus 16191 2500 BD Den Haag www.ilent.nl Contactpersoon

Nadere informatie

Bedrijfsbrandweer bij opslag van gevaarlijke stoffen

Bedrijfsbrandweer bij opslag van gevaarlijke stoffen Bedrijfsbrandweer bij opslag van gevaarlijke stoffen Colofon VROM-Inspectie Directie Uitvoering Programma Prioritaire Bedrijven Nieuwe Uitleg 1 Postbus 16191 2500 BD Den Haag Datum: Publicatienummer: 29

Nadere informatie

Kwantitatieve risicoanalyse fa. Brandsma te Hilversum

Kwantitatieve risicoanalyse fa. Brandsma te Hilversum externe veiligheid, risicoanalyses en risico[informatie + voorlichting] AVIV BV Langestraat 11 7511 HA Enschede Kwantitatieve risicoanalyse fa. Brandsma te Hilversum Datum : 13 februari 2012 Project :

Nadere informatie

Brandveiligheid in de zorg. Vluchten kan niet meer.. Ing. Tom de Nooij, CFPS Senior Consultant Marsh Risk Consulting NFPA Instructor

Brandveiligheid in de zorg. Vluchten kan niet meer.. Ing. Tom de Nooij, CFPS Senior Consultant Marsh Risk Consulting NFPA Instructor Brandveiligheid in de zorg Vluchten kan niet meer.. Ing. Tom de Nooij, CFPS Senior Consultant Marsh Risk Consulting NFPA Instructor 4/23/2013 Brandveiligheid in de zorg.. Branden in zorginstellingen ontwikkelen

Nadere informatie

Handling van IBC s. Opgesteld door de Commissie Milieu & Veiligheid van het Verbond van Handelaren in Chemische Producten (Maart 2012)

Handling van IBC s. Opgesteld door de Commissie Milieu & Veiligheid van het Verbond van Handelaren in Chemische Producten (Maart 2012) Handling van IBC s 1 Opgesteld door de Commissie Milieu & Veiligheid van het Verbond van Handelaren in Chemische Producten (Maart 2012) Verbond van Handelaren in Chemische Produkt Postbus 80523 NL-2508

Nadere informatie

Inspection, testing en maintenance van brandbestrijdingsinstallaties. VSE seminar 7 oktober 2015

Inspection, testing en maintenance van brandbestrijdingsinstallaties. VSE seminar 7 oktober 2015 Inspection, testing en maintenance van brandbestrijdingsinstallaties VSE seminar 7 oktober 2015 Even voorstellen - JK-Fire consultancy - Productspecialist Dr. Sthamer Hamburg - Werkgroepen - PGS14 - PGS15,

Nadere informatie

Wat is een explosie? Een explosie is een zeer snel verlopende brand met een vrijkomende (verwoestende) drukgolf.

Wat is een explosie? Een explosie is een zeer snel verlopende brand met een vrijkomende (verwoestende) drukgolf. Toolbox: Brand en Explosie Het doel van een toolboxmeeting is om de aandacht en motivatie voor veiligheid en gezondheid binnen het bedrijf te verbeteren. Wat is brand? Brand is een chemische reactie van

Nadere informatie

Transport gevaarlijke stoffen

Transport gevaarlijke stoffen min. 30 cm Identificatienummer gevaar Identificatienummer stof 40 cm Afmeting mag ongeveer 10% afwijken Herkenningsbord Blanco Lijst van stoffen en identificatienummers Betekenis van gevaarsidentificatienummers

Nadere informatie

Herziening PGS 15. CTGG-dag 27november 2015. Macco Korteweg Maris Beleidsmedewerker (transport)veiligheid

Herziening PGS 15. CTGG-dag 27november 2015. Macco Korteweg Maris Beleidsmedewerker (transport)veiligheid Herziening PGS 15 CTGG-dag 27november 2015 Macco Korteweg Maris Beleidsmedewerker (transport)veiligheid Korte live enquete Vraag 1 : Wie in de zaal heeft helemaal NIETS te maken met de PGS 15? Vraag 2

Nadere informatie

LITHIUM- ACCU S: LITHIUM-ION-ACCU SPECIAL NIET ZO ONSCHULDIG ALS ZE LIJKEN

LITHIUM- ACCU S: LITHIUM-ION-ACCU SPECIAL NIET ZO ONSCHULDIG ALS ZE LIJKEN LITHIUM-ION-ACCU SPECIAL LITHIUM- ACCU S: NIET ZO ONSCHULDIG ALS ZE LIJKEN Lithium-ion-accu s worden tegenwoordig overal voor gebruikt. Neem bijvoorbeeld lithium-polymeer-accu s (lipo-accu s), die we vinden

Nadere informatie

Afdeling 4.1. Op- en overslaan van gevaarlijke en andere stoffen en gassen en het vullen van gasflessen

Afdeling 4.1. Op- en overslaan van gevaarlijke en andere stoffen en gassen en het vullen van gasflessen Bron: www.overheid.nl (Tekst geldend op: 25-02-2014) Activiteitenbesluit milieubeheer Afdeling 4.1. Op- en overslaan van gevaarlijke en andere stoffen en gassen en het vullen van gasflessen 4.1.1. Opslaan

Nadere informatie

-5- Noem de blusmethoden voor een klasse A-brand. -5- Omschrijf de brandklassen. -5- Noem de blusmethoden voor een klasse B-brand.

-5- Noem de blusmethoden voor een klasse A-brand. -5- Omschrijf de brandklassen. -5- Noem de blusmethoden voor een klasse B-brand. -5- Met welk bord wordt een explosiegevaarlijke gebied aangegeven? -5- Noem de blusmethoden voor een klasse A-brand. -5- Noem de blusmethoden voor een klasse B-brand. -5- Noem de blusmethoden voor een

Nadere informatie

Voorschriften IBP Stuurgroep Industriële BrandbestrijdingsPool vastgesteld in vergadering d.d. 16-04-2013

Voorschriften IBP Stuurgroep Industriële BrandbestrijdingsPool vastgesteld in vergadering d.d. 16-04-2013 Voorschriften IBP Stuurgroep Industriële BrandbestrijdingsPool vastgesteld in vergadering d.d. 16-04-2013 Auteur (s) :G.J. Gerritsen Afdeling :Haven en Industrie Bureau :Vergunningen Industrie Documentnummer

Nadere informatie

Handboek brandbestrijdingssystemen

Handboek brandbestrijdingssystemen 14 Handboek brandbestrijdingssystemen PUBLICATIEREEKS GEVAARLIJKE STOFFEN Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen 14 Handboek brandbestrijdingssytemen (te hanteren naast PGS 15: opslag van verpakte gevaarlijke

Nadere informatie

ROCKWOOL BRANDOVERSLAG REKENTOOL

ROCKWOOL BRANDOVERSLAG REKENTOOL ROCKWOOL BRANDOVERSLAG REKENTOOL Om snel een inschatting te maken van het risico op brandoverslag bij industriële hallen kunt u de ROCKWOOL brandoverslag Rekentool gebruiken. Hiermee kan de benodigde brandwerendheid

Nadere informatie

Gedeputeerde Staten van Limburg Postbus MA Maastricht

Gedeputeerde Staten van Limburg Postbus MA Maastricht > Retouradres Postbus 16191 2500 BD Den Haag Gedeputeerde Staten van Limburg Postbus 5700 6202 MA Maastricht Postbus 16191 2500 BD Den Haag Contactgegevens Meld- en Informatiecentrum T 088 489 00 00 Betreft

Nadere informatie

Interpretatievraagstukken normalisatie kleine blusmiddelen

Interpretatievraagstukken normalisatie kleine blusmiddelen Interpretatievraagstukken normalisatie kleine blusmiddelen 2014-09 FAQ Wijziging referentie in NEN 4001 Wat verandert er in NEN 4001 nu NEN-EN-ISO 7010 is gepubliceerd? In NEN 4001 staat een normatieve

Nadere informatie

Brand en explosiegevaar

Brand en explosiegevaar Brand en explosiegevaar Door brand en explosie tijdens werkzaamheden vallen er jaarlijks tientallen doden en gewonden. Dus moet je brand en explosies zien te voorkomen. Mede doordat deze zeer onvoorspelbaar

Nadere informatie

Vanaf december 2008 is de EU-GHS verordening in werking getreden.

Vanaf december 2008 is de EU-GHS verordening in werking getreden. 1. Gevaarsymbolen Vanaf december 008 is de EU-GHS verordening in werking getreden. GHS (Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals) is een wereldwijd uniform systeem voor de

Nadere informatie

Omgaan met gevaarlijke stoffen

Omgaan met gevaarlijke stoffen Omgaan met gevaarlijke stoffen Middelen die bij de professionele schoonmaak gebruikt worden Gevaarlijke stof Een gevaarlijke stof is een goed dat bij een kleine blootstelling al leidt tot een gevolg zoals

Nadere informatie

Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland p.a. DCMR Milieudienst Rijnmond Postbus AV Schiedam

Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland p.a. DCMR Milieudienst Rijnmond Postbus AV Schiedam > Retouradres Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland p.a. DCMR Milieudienst Rijnmond Postbus 843 3100 AV Schiedam Datum 12 maart 2019 Betreft Zienswijze Distriport Benelux ( ES 2 BV ) : Geacht college, Bijlage(n)

Nadere informatie

Aviko Steenderen, Beheersbaarheid van Brand vrieshuis. Aviko Steenderen, Beheersbaarheid van Brand vrieshuis

Aviko Steenderen, Beheersbaarheid van Brand vrieshuis. Aviko Steenderen, Beheersbaarheid van Brand vrieshuis datum 26 juni 2015 project Aviko Steenderen brandveiligheid vestiging Arnhem betreft Beheersbaarheid van Brand vrieshuis uw kenmerk - verwerkt door MBR ons kenmerk F.2014.0682.02.N002 versie 003 contactpersoon

Nadere informatie

BIJLAGE 5: REACTIE BIJ BRAND : Gedrag bij een brand vanaf de buitenzijde

BIJLAGE 5: REACTIE BIJ BRAND : Gedrag bij een brand vanaf de buitenzijde BIJLAGE 5: REACTIE BIJ BRAND : Gedrag bij een brand vanaf de buitenzijde INHOUD. 1. Voorwerp 2. Indeling van gebouwen 3. Lokalen 4. Evacuatiewegen en trappenhuizen 4.1. Bouwproducten 4.2. Productenvoor

Nadere informatie

College van Burgemeester en Wethouders van Enschede Postbus 20 7500 AA Enschede

College van Burgemeester en Wethouders van Enschede Postbus 20 7500 AA Enschede > Retouradres Postbus 16191 2500 BD Den Haag College van Burgemeester en Wethouders van Enschede Postbus 20 7500 AA Enschede Postbus 16191 2500 BD Den Haag www.ilent.nl Contactpersoon F.H.M. van Nieuwenborg

Nadere informatie

Bouwkundige brandveiligheidsvoorzieningen PGS 15

Bouwkundige brandveiligheidsvoorzieningen PGS 15 Ruimtelijke veiligheid en risicobeleid Jrg 3 Nr 8 Ι 24 Bouwkundige brandveiligheidsvoorzieningen PGS 15 kennis/discussie A. (Arjen) Keuning adviseur brandveiligheid, Peutz bv M (Mijntje) Pikaar adviseur

Nadere informatie

Interpretatiebesluit deskundigenpanel VBB-systemen

Interpretatiebesluit deskundigenpanel VBB-systemen Interpretatiebesluit deskundigenpanel VBB-systemen datum 30 november 2017 2017-03 - Interpretatie scheidslijn uitstalling en opslag van goederen Normparagraaf 6.2.3 en bijlagen A en B van NEN-EN 12845+A2+NEN

Nadere informatie

Beschrijving. Adviesvraag ADVIES

Beschrijving. Adviesvraag ADVIES ADVIES Registratienummer: Betreft: Onderbouwing gelijkwaardigheid sprinkler Trefwoorden: Bouwbesluit 2012, industriefunctie, NEN 6060, gelijkwaardigheid, nieuwbouw, compartimentering, loopafstand, sprinkler

Nadere informatie

Actualisatie PGS 15. Dré Mevissen

Actualisatie PGS 15. Dré Mevissen Actualisatie PGS 15 presentatie Dré Mevissen voor Nederland Distributieland SIG Chemicals 6 september 2016 1 Dré Mevissen (A4S Mevissen-Consultancy). Als vertegenwoordiger van het VHCP vanaf beginperiode

Nadere informatie

ADVIES. Pagina 1 van 5. Adviescommissie Praktijktoepassing brandveiligheidsvoorschriften. Postbus BV Rotterdam

ADVIES. Pagina 1 van 5. Adviescommissie Praktijktoepassing brandveiligheidsvoorschriften. Postbus BV Rotterdam ADVIES Registratienummer: Betreft: Kantoorgebouw met sprinklerinstallatie Trefwoorden: Sprinkler, brandwerendheid op bezwijken, brandwerende coating, grootte brandcompartiment : Status: Definitief Adviesaanvraag

Nadere informatie

ADVIES. Registratienummer: 1308 Brandwerend rolscherm OV-busterminal Trefwoorden: Brandwerendheid, beoordelingscriteria, EI, EW Datum: 3 oktober 2013

ADVIES. Registratienummer: 1308 Brandwerend rolscherm OV-busterminal Trefwoorden: Brandwerendheid, beoordelingscriteria, EI, EW Datum: 3 oktober 2013 ADVIES Registratienummer: Betreft: Brandwerend rolscherm OV-busterminal Trefwoorden: Brandwerendheid, beoordelingscriteria, EI, EW : Status: Definitief Postbus 1819 3000 BV Rotterdam www.adviescommissiebrandveiligheid.nl

Nadere informatie

SPRINKLERBEVEILIGING IN TONEELTORENS

SPRINKLERBEVEILIGING IN TONEELTORENS Technisch Bulletin datum SPRINKLERBEVEILIGING IN TONEELTORENS Goedgekeurd door Commissie van Belanghebbenden Brandbeveiliging op 1 Technisch Bulletin INHOUD

Nadere informatie

Bedrijfsbrandweer en PGS 15. Sector Milieu & Industrie: Frank Lelieveld (VRR) Geerlof Bijsterbosch (VRU)

Bedrijfsbrandweer en PGS 15. Sector Milieu & Industrie: Frank Lelieveld (VRR) Geerlof Bijsterbosch (VRU) Bedrijfsbrandweer en PGS 15 Sector Milieu & Industrie: Frank Lelieveld (VRR) Geerlof Bijsterbosch (VRU) Inhoud workshop Toelichting wijzigingen PGS 15 (2016) (wordt opgenomen als BBT in MOR okt 2017) PGS

Nadere informatie

Best Supply Chain Practice voor het vullen van kunststofverpakkingen met vloeibare brandstoffen

Best Supply Chain Practice voor het vullen van kunststofverpakkingen met vloeibare brandstoffen 1 P a g i n a Best Supply Chain Practice voor het vullen van kunststofverpakkingen met vloeibare brandstoffen Opgesteld door de Commissie Milieu & Veiligheid van het Verbond van Handelaren in Chemische

Nadere informatie

Automatische blusinstallatie

Automatische blusinstallatie Ons bedrijf All Fire Security bestaat uit een dynamisch team samengesteld uit enthousiaste medewerkers met jarenlange ervaring. Ons bedrijf biedt diverse diensten aan zoals : Brandbestrijding Verkoop en

Nadere informatie

BIJLAGE 5/1: REACTIE BIJ BRAND

BIJLAGE 5/1: REACTIE BIJ BRAND 0 PLATEN [De platen zijn opgenomen bij de betreffende tekst] Plaat 5.1 - Groendaken 1 VOORWERP De vereisten inzake de reactie bij brand en het gedrag bij een brand vanaf de buitenzijde die vermeld zijn

Nadere informatie

Modellering gascilinders uit Handleiding Risicoberekeningen BEVI concept versie 1.4

Modellering gascilinders uit Handleiding Risicoberekeningen BEVI concept versie 1.4 Modellering gascilinders uit Handleiding Risicoberekeningen BEVI concept versie 1.4 Datum: 18 januari 2008 Uitvoerder: Centrum Externe Veiligheid (cev@rivm.nl) Gascilinders zijn verwijderd uit de nieuwe

Nadere informatie

BIJLAGE 6 & ROOK-EN WARMTE AFVOER IN INDUSTRIEGEBOUWEN

BIJLAGE 6 & ROOK-EN WARMTE AFVOER IN INDUSTRIEGEBOUWEN BIJLAGE 6 & ROOK-EN WARMTE AFVOER IN INDUSTRIEGEBOUWEN Inleiding Bijlage 6 voor nieuwe industriegebouwen en opslagplaatsen Op 15 juli 2009 is in het Staatsblad de aangepaste versie van het koninklijk besluit

Nadere informatie

Risicoanalyse Videojet Technologies Europe in De Meern

Risicoanalyse Videojet Technologies Europe in De Meern Adviesgroep AVIV BV Langestraat 11 7511 HA Enschede Risicoanalyse Videojet Technologies Europe in De Meern Project : 112127 Datum : 24 november 2011 Auteur : ir. G.A.M. Golbach Opdrachtgever: Videojet

Nadere informatie

Regeling externe veiligheid inrichtingen (Revi III)

Regeling externe veiligheid inrichtingen (Revi III) Regeling externe veiligheid inrichtingen (Revi III) Regeling externe veiligheid inrichtingen (Revi III) Op 13 februari 2009 is de derde wijziging van de Regeling externe veiligheid inrichtingen (Revi

Nadere informatie

De brandwerendheid van ramen, wanden en deuren

De brandwerendheid van ramen, wanden en deuren De brandwerendheid van ramen, wanden en deuren Bert Nieuwenhuizen (BBN), Jacques Mertens (Peutz), Gisela van Blokland (NEN) Inleiding Dit artikel geeft een korte beschrijving van de wijze waarop de normcommissie

Nadere informatie

Livetap Productbrochure

Livetap Productbrochure Modificatie en uitbreiding van operationele sprinklersystemen Livetap Productbrochure Livetap Wat is Livetap? Livetap is een innovatie op het gebied van het aanpassen en uitbreiden van sprinklersystemen

Nadere informatie

Omvang VBB-systemen. Technisch Bulletin 65A. Goedgekeurd door Commissie van Belanghebbenden Brandbeveiliging op <dag maand jaar> 1 Het CCV

Omvang VBB-systemen. Technisch Bulletin 65A. Goedgekeurd door Commissie van Belanghebbenden Brandbeveiliging op <dag maand jaar> 1 Het CCV Technisch Bulletin 65A datum Omvang VBB-systemen Goedgekeurd door Commissie van Belanghebbenden Brandbeveiliging op 1 INHOUDSOPGAVE Voorwoord 3 Inleiding 4 1 Onderwerp en toepassingsgebied

Nadere informatie