Jezus weent over de stad. In onze vertaling staat op die plaats Jeruzalem. Dat zou bij Lucas ook heel goed kunnen, maar hij schreef Stad.

Transcriptie

1 LITURGIE A KOMEN Lied voor de dienst Lied 695 (Heer raak mij aan met uw adem): 1, 2, 3 Welkom Aanvangslied: Lied 8B (Zie de zon, zie de maan): 1, 4, 5 Moment van stilte Begroeting en bemoediging Psalm van de Zondag: Lied 33: 1, 8 Gebed van toenadering De tien woorden als geloofsbelijdenis (Deuteronomium 5: 6-21) Lied 103e (Bless the Lord my soul) WOORD Gebed om licht van de Geest Moment met de kinderen cijfertekening: we zien wel wat, door de lijntjes te trekken leer je dingen waarvan je niet wist dat je ze nog niet wist zo gaat het ook met God en met zijn verhalen. Lied met de kinderen lied 309 3x hierna gaat de KND naar nevenruimte Bijbellezing Jer. 32: Lied 283 (IN de veelheid van geluiden): 1, 2, 3 Bijbellezing Lucas 24: Lied 283 (Laat uw dauw van vrede dalen): 4, 5 Preek Gemeente van de Heer, zusters en broeders, Een paar weken geleden was het palmpasen. Jezus nadert Jeruzalem. En dan lezen we bij Lucas dat Jezus weent over de stad. Ik gebruik het wat oude woord 'wenen'. Daar zit in mijn beleving zoveel in: verdriet, bewogenheid. Boosheid ook over de onwil. Maar geen boosheid die stukmaakt. Jezus weent over de stad. In onze vertaling staat op die plaats Jeruzalem. Dat zou bij Lucas ook heel goed kunnen, maar hij schreef Stad. Enige tijd later stuurt Jezus leerlingen vooruit voor het Pesachmaal. Dat moet worden voorbereid. 1

2 Jezus zegt: Als je de stad binnenkomt zul je een man tegenkomen. En die man wijst dan de leerlingen een plek voor het Pesachmaal. Opnieuw valt hier het woord 'stad'. En vandaag lezen we van Lucas het slot van zijn evangelie. In Jeruzalem is Jezus veroordeeld en ter dood gebracht. Én verschenen na zijn opstanding. Om weer heen te gaan en plaats te maken. In dit deel gebruikt Lucas regelmatig de naam Jeruzalem. Bij zijn afscheid echter zegt Jezus tegen zijn leerlingen: Zet je neer in de stad tot je met kracht van omhoog wordt bekleed. Weer dat woord 'stad'. Jezus heeft over de stad geweend. Maar hij ontwijkt de stad niet. Hij laat de stad niet aan zijn lot over. Sterker nog: hij gaat er eerst heen om Pesach te vieren. En nu zendt hij ze naar de stad om de kracht van God te verwachten. Zet je neer staat er. Dat is een werkwoord dat ook betekent: woon er, verblijf er De leerlingen zijn al door Jezus gezonden om het evangelie te vertellen. Er staat geschreven dat de messias zal lijden en sterven, maar dat hij op de derde dag zal opstaan uit de dood, en dat in zijn naam alle volken opgeroepen zullen worden om tot inkeer te komen opdat hun zonden worden vergeven. Jullie zullen hiervan getuigenis afleggen, te beginnen in Jeruzalem. Wij denken daar dan al gauw bij: tijd om op weg te gaan. Maar eerst hebben ze te verwachten. In hun gewone woonomgeving. Een plaats van samenleven, van met en voor elkaar zorgen. Dat is waar het woord 'stad' voor staat. Dáár moeten ze uit zien naar een geschenk. 2

3 Dáár moeten ze zich openstellen voor wat naar hen toekomt. En het is geen keuze. Nee, de kracht waar ze op moeten wachten is een voorwaarde om hun werk te doen. [...] Zet je neer in de stad tot je met kracht van omhoog wordt bekleed. Het woord 'kracht' dat hier staat verbinden we met de Heilige Geest. Lucas schreef twee boeken. En zijn tweede boek begint hij met ditzelfde woord. En daarna vertelt hij het verhaal over de Heilige Geest. In de kerk hebben we het regelmatig over de Heilige Geest. Ik heb de indruk dat we die Geest dan vaak noemen in verband met ónze inzet. De Heilige Geest laat ons doen wat wij doen, zeggen we dan. En de Geest zegent onze taken. Bij Geest denken we, zo is mijn beeld, niet allereerst aan ontvangen. Maar eerder aan stimuleren, meedoen, actief zijn. Misschien wel omdat Paulus schreef over de gaven van de Geest. En het ís ook wel zo, dat de Geest ervoor zorgt dat Gods initiatief en menselijk initiatief dicht bij elkaar brengt. Maar ook dan komt het erop aan om te blijven zien dat Gods initiatief voorop staat. Als we het hebben over Christus én als we het hebben over de Geest zet God de eerste stap. In Christus komt God naar ons toe. Dat is zíjn keuze, zíjn initiatief, zíjn liefde. In de Geest woont God in ons hart. Dat is zíjn keuze, zíjn initiatief, zíjn liefde. Zowel Christus als de Heilige Geest ontvangen we. En met dat ontvangen begint het. Er is echter ook een groot verschil tussen beiden. Wat Christus gedaan heeft, dat kunnen wij niet nadoen. We hebben het wel eens over navolging, maar ik vind protestanten daar te makkelijk over spreken. Wat Christus voor ons heeft gedaan is niet na te doen. 3

4 De vraag 'wat zou Jezus hebben gedaan?' kan helpen, maar kan ons ook op een dwaalspoor brengen. Wij zijn Jezus niet. Zelfs niet met zijn allen bij elkaar. Jezus ging, waar niemand van ons kan gaan. Tot aan het einde, tot aan het naadje trouw aan de liefde van God. Tot in de dood vertrouwend op Gods aanwezigheid. Tot in de doodsangst zijn geloof vasthoudend. Door de weg van Jezus Christus weten wij nu dat niet het lot of de dood het laatste woord heeft. Vol verbazing horen we dat elke keer weer. Deze vreemde boodschap. Wat Christus daarin heeft gedaan, kunnen wij niet nadoen. Hierin staat het éénmalige en unieke centraal. Daarover kunnen we ons alleen maar verbazen. Maar ons er over verbazen is nog iets anders dan eruit leven. Daarvoor is het ontvangen van de Geest wezenlijk, voorwaarde. Zij brengt ons op nieuwe wegen. Dat doet zij al met Jezus zelf. Denk maar aan de doop van Jezus. Dan is de Geest er en zij zegent hem in zijn doop. Om Jezus even later naar de woestijn te brengen. Daar wordt Jezus verzocht door de duivel. Jezus, de Geest en de duivel in één verhaal. Dat is dynamiet. En dat nu brengt de Heilige Geest ook bij ons, ja ín ons teweeg. Van Jezus leren we ons te verbazen en te verheugen over het doorbreken van lot en dood. De Geest brengt ons tot overgave, leer ons daar van harte 'ja' op te zeggen. De Geest zij brengt God het dichtst bij ons. En zij maakt Gods liefde tot een levende werkelijkheid in ons leven. En daarin doet zij iets buitengewoon wonderlijks. Zij komt zó dicht bij ons leven dat wij er ongelovig van worden. Zij leert ons om niet langer te geloven in de macht van het lot. 4

5 Zij leert ons om niet meer te geloven in 'boontje komt om zijn loontje', om dat niet langer op God te projecteren. Daar moet Jeremia al tegen strijden. In een adembenemend gesprek. Ik zei er net al iets over, zeg het nog maar eens: in het hoofdstuk is een hartstochtelijke liefde aan het woord. En ja, God toornt zou hij dat niet mógen dan? Als je ziet wat wij er soms een enorme bende van weten te maken? En dan toch en dát maakt de Getrouwe zo totaal anders dan de goden van economie en macht of het lot die wending. Jullie zeggen: door het zwaard valt de stad de koning van Babylon in handen. Ik echter zal de bewoners weer bij elkaar brengen, en ze zullen mijn volk zijn. Een verstikkend verdriet klinkt hier door. Over een volk dat het eerst verprutst en vervolgens de kop laat hangen. In een heidens soort berusting. En daar komt de Geest tegen in verzet. Door haar geloven we niet langer dat we er op aarde alleen maar zijn om te sterven. Of dat ondergang het lot is als we ergens een puinhoop van hebben gemaakt. Want zo denkt de Getrouwe niet. Dat is haar grote gave. Dat zij ons van onze afgodsneiging afbrengt op een nieuwe weg: een persoonlijke relatie met de Getrouwe. Dat is de kracht waar we met open hart en open handen op moeten wachten, net zoals de leerlingen. Anders hebben we niets te getuigen. Want vanuit dat ongeloof, en het daarop volgende hartelijk 'ja' tegen Jezus, inspireert zij de leerlingen van Jezus om te getuigen. Te getuigen van de bevrijding door de Getrouwe. Dát is de kern waar Jezus het over heeft. Zijn leerlingen hebben op te komen voor de waarheid. De waarheid dat ons bestaan níet aan zijn lot is overgelaten. De waarheid dat ons leven niet wordt geregeerd door de stomme goden van lot, natuurwet en economie. De waarheid dat God ons ons persoonlijk ziet, kent en hoort. 5

6 [...] Opvallend is dat in de opdracht van Jezus er eigenlijk niets staat over een kerkelijke organisatie. De leerlingen worden niet uitgezonden om een kerk te planten. Ze worden gezonden om het evangelie te verkondigen. Het evangelie dat zegt: God is in Jezus zó om ons bewogen dat hij met ons optrekt van A-Z, van Alfa tot Omega. God is in Jezus zó betrokken bij ons leven dat hij onze taal spreekt, ons leven deelt, onze dood doormaakt én doorbreekt. En de Geest zij leeft met ons, ja ín ons. Zij fluistert ons steeds weer in, ook als we God totaal niet ervaren, dat hij daarom nog niet ons ontbreekt. Zij schrijft met liefde in ons hart dat we van een ander zijn dan de aardse machten, koningen, regeringen. Die boodschap is onze waarheid. Die brengt ons op een heel ander levensspoor. En dan pas, ja dan pas zullen we getuigen. Deze week spraken we in een kring over wat een gezonde gemeente is. Een boek daarover beschrijft zeven kenmerken. En we hadden het over de eerste twee kenmerken: Allereerst is een gezonde gemeente bezield door geloof. Zij wil niet alleen maar alles draaiende houden of proberen te overleven. Zij viert naar hartelust haar bevrijding uit lot en dood. Zij zegent, deelt uit, geeft weg want Gods is overvloedig. Zo is ook een gezonde gemeente overvloeiend, gul, ruimte gevend. En het tweede kenmerk is dat een gezonde gemeente een naar buiten gerichte blik heeft. Dat wil zeggen dat zij meer bezig met het 'geheel(d) dagelijks leven' dan met het 'kerkelijk leven'. Jezus toont zich aan zijn leerlingen met zijn wonden, en vraagt om iets te eten. Een gezonde gemeente kijkt om zich heen, en ziet daar wat er aan wonden is, wat er aan honger wordt ervaren. Zij richt zich op de gemeenschap waarin zij kerk is. 6

7 Zo'n gemeente maakt zich drukker over het onrecht in een dorp of stad dan over het kleiner worden van de gemeente of de kerk. Zo'n gemeente ligt niet wakker over haar eigen financiële tekorten, maar ligt wél wakker over het onrecht van armoede dat zij tegenkomt in haar woonomgeving. Dat kan zo'n gezonde gemeente, omdat ze wacht op de kracht van boven en daaruit leeft. Jezus zei: blijf in de stad en wacht op de kracht van boven. Ik denk dat deze tekst onze gemeente vandaag, 10 april 2016, tot twee, misschien wel drie dingen oproept. 1. laten we ons oefenen in het verwachten. In het stil worden te midden van al onze bezigheden. Om Gods kracht te verwachten. Niet vertrouwen op ónze kracht, maar vertrouwen op kracht van boven. En dat vertrouwen vooraf laten gaan aan nieuwe plannen. In een bezield geloof. Dat wil zeggen: in een steeds weer ongelovig worden aan de goden van geld, goed en macht. Afzweren die boze machten! En zó ruimte geven voor het tweede: 2. Laten we ons oefenen in het goed luisteren naar de roepstem van de Getrouwe. Is wat we nu doen, met al onze bezigheden, de weg waarop de Geest ons roept? Stuwt echt haar kracht ons tot al onze activiteiten? Of hebben worden we toch elders geroepen? Hebben we toch over andere dingen wakker te liggen dan waar we ons nu druk over maken? 3. Laten we ons oefenen in het kennen van onze directe omgeving. Wat gebeurt er in onze wijk? Laten we eerst maar eens zeggen binnen pakweg een straal van 200 meter om dit gebouw heen? Weten we al hoe dit stuk van Noord eruit ziet? Welke nood leeft daar? Waartoe roept de Geest ons in onze directe omgeving? 7

8 In denk dat we zó leesbare brieven kunnen zijn van de Geest, de kracht van omhoog. Ik vertrouw erop, geloof erin dat zij dan zelf in ons zal getuigen van opstanding uit lot en dood. En dat we dan niet meer hoeven zoeken naar de juiste woorden. Omdat die woorden van eeuwig leven ons dan worden geschonken. In de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Amen. Muziek ANTWOORD Lied 976 (Ons heeft de Heer uit liefde neergeschreven): 1, 2, 3 de kinderen komen aan het eind van dit lied terug. Voorbeden, Stil gebed, Onze Vader (mededelingen en) Gaven GAAN Slotlied Lied 706 (Dans mee met Vader, Zoon en Geest): 1, 2, 3 Zegen beantwoord met driemaal amen Lied 706 (Wij dansen mee met deze Drie): 4 8