Zadenlijst wilde planten 2015

Transcriptie

1 Zadenlijst wilde planten 2015 De Hoornbloem presenteert hierbij voor de 25 e keer haar zadenlijst van wilde planten. Het zal tevens de laatste keer zijn dat je dit overzicht krijgt, want na zoveel jaren vrijwilligerswerk willen we wat meer van onze vrije tijd genieten. Tijd die gevuld gaat worden met fietsen en wandelen, genieten, bestuderen en fotograferen van flora en fauna. We blijven wel plantjes opkweken op beperkte schaal, zodat we op diverse natuurmanifestaties wat leuks te bieden hebben. Zonder de groep vrijwilligers van de KNNV die ons ieder jaar hielp met zaden schonen, inpakken en etiketteren hadden we het vast niet zo lang volgehouden! We zijn hen veel dank verschuldigd. De zadenlijst 2015 bestaat uit 333 soorten, waaronder enkele nieuwe. We hopen dat je ook dit jaar weer een keus kunt maken. De prijs is hetzelfde gebleven als 5 jaar geleden.. Zaaien: Maart-april is voor de meeste zaden het beste tijdstip om buiten te zaaien. Tweejarigen kun je het best in de zomer zaaien. Zij zullen het eerste jaar alleen een stevig bladrozet vormen, en gaan het tweede jaar bloeien en daarna afsterven. De meeste vaste planten bloeien pas vanaf het tweede jaar. Er zijn ook zaden die alleen ontkiemen wanneer zij aan de winterkou hebben blootgestaan. Dit noemen we koudekiemers (staat op onze zaadzakjes en in de lijst vermeld). Zaai deze soorten het liefst in de winter of in het vroege voorjaar buiten of in een koude kas. Opkweken: Toch is het opkweken van wilde planten niet zo gemakkelijk als dat bij cultivars gaat. Het kiemproces van wilde plantenzaden is vaak onberekenbaar. Soms laat het resultaat een jaar op zich wachten, terwijl de groeiomstandigheden toch goed leken. In de natuur komt van het vele zaad vaak ook maar een enkel plantje op. Niet dat het zaad nutteloos is: vogels, insecten of muizen doen zich te goed aan dit kostbare voedsel. Als je ter plekke zaait, zal dat ook in jouw tuin vaak het geval zijn. Maar door in eenvoudige zaaibakjes te zaaien (afgedekt met een plaatje glas of wat fijnmazig gaas) kun je een grotere opkomst van kiemplantjes verwachten. Gebruik goede zaai/stekgrond! Opkweken met kunstmatige warmte wordt afgeraden, ook omdat dit geen milieuvriendelijke maatregel is. Wij hopen dat het je net zoveel voldoening geeft als ons wanneer je in de tuin tussen de zelf opgekweekte wilde planten loopt en ziet, hoe vogels en insecten dankbaar gebruik maken van deze natuurlijke voedselbron. Wij wensen je veel genoegen in je wilde plantentuin! Bestellen: De zakjes 001 t/m 493 kosten 1,- per stuk. De mengsels 901 t/m 908 kosten 3,-. Zaden bestellen kan per , per brief of per telefoon. Elke soort heeft een uniek 3-cijferig nummer. Je kunt bij je bestelling alleen de nummers vermelden, maar wij adviseren om voor alle duidelijkheid ook de naam van de plant erbij te vermelden. Je kunt je zaden schriftelijk of per bestellen door opgave van de betreffende nummers te zenden aan: KNNV-natuurinfocentrum DE HOORNBLOEM Dorpsstraat 10 A 1689 EV Zwaag tel (0229) dehoornbloem@hoorn.knnv.nl Wij zenden de zaadzakjes zo snel mogelijk toe, met bijsluiting van een nota. Wanneer de bestelling minder dan 25,- bedraagt worden er portokosten berekend plus 0,50 administratiekosten. Bij bestellingen boven 50,- wordt een korting van 5% van het totaal berekend. Deze zadenlijst is te bestellen door 4,- over te maken op rekeningnummer NL52 INGB t.n.v. KNNVnatuurinfocentrum De Hoornbloem in Zwaag. De lijst is ook gratis vanaf onze website binnen te halen, zie Je kunt ook afbeeldingen van de betreffende planten via deze site bekijken. Als een soort is uitverkocht wordt dit op deze website aangegeven. Wil je meer weten over wilde planten, vogels, insecten enz.? Sluit je dan aan bij een natuurstudiegroep in je omgeving, zoals de KNNV, vereniging voor veldbiologie. Kijk op of bel naar (030) Tijdens elke excursie, cursus of lezing leer je dan weer nieuwe dingen over onze boeiende natuur. De KNNV geeft ook prachtige veldgidsen uit op het gebied van mossen en andere planten, vlinders en zoogdieren. Zie Meer lezen over de tuin van De Hoornbloem? Kijk dan iedere week even op Pagina 1

2 De KNNV-vereniging voor veldbiologie- is in 2012 gestart met het vijfjarenprojekt Natuur Dichtbij. Het eerste jaar werd het Jaar van de Bij, 2013 was het thema Natuur in de tuin. In 2015 is het de bedoeling dat de KNNV-leden samen met buurtgenoten proberen de woonbuurt te vergroenen, dus Natuur in de buurt. Inmiddels zijn er ook KNNV-Tuinambassadeurs actief geworden. Dat zijn mensen die zelf al ervaring hebben met het natuurlijk tuinieren. Deze mensen willen tuinbezitters adviezen geven om bij de inrichting van hun tuin meer rekening te houden met vogels, vlinders, egels. Of je nu een grote of een kleine tuin hebt, landelijk of in de stad: met een paar eenvoudige aanpassingen wordt je tuin een waar paradijs voor insecten en andere dieren. Er valt veel te zien en te beleven vlakbij huis! Met een beetje aandacht en inspanning huizen in iedere tuin wel meer dan 100 plant- en diersoorten. Info op Download van bovengenoemde site gratis de 100 soorten in de tuin-tellijst en kijk hoeveel soorten jij in de tuin hebt! De KNNV heeft ook een handige herkenningskaart (inclusief 140 plantentips) uitgebracht van Dieren in de tuin (te koop via ) Ook is er een leuke flyer met tuintips gratis te downloaden: Hoe krijg je met kleine aanpassingen meer dieren en planten in je tuin? Of.heb je juist veel ervaring met natuurlijk tuinieren en wil jij anderen stimuleren om van hun tuin een natuurparadijs te maken? We zoeken zo veel mogelijk tuinambassadeurs. Meld je aan! Pagina 2

3 001 Acanthus mollis ACANTHUS Vast Bloeitijd: mei - juni Hoogte: tot 100 cm Standplaats: zon / halfschaduw Zuid-Europese plant met grote glimmende donkergroene bladeren en zware bloeiaren met vele grote roze/witte bloemen. Opvallend paarsgroene kelk. 469 Achillea millefolium DUIZENDBLAD Vast Bloeitijd: juni - herfst Hoogte: cm Standplaats: zonnig Plant met witte bloemschermen (soms roze) die graag op voedselrijke, verstoorde grond groeit. Sterke plant die goed tegen droogte kan en veel worteluitlopers maakt. Medicinale plant. Nachtvlinders! 003 Aconitum napellus BLAUWE MONNIKSKAP Vast Bloeitijd: mei - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Niet inheems. Mooie donkerpaars/blauwe bloemen. Vochtige plaatsen, bossen, struweel. Koudekiemer, dus voor de winter of zo vroeg mogelijk zaaien. Lokt hommels. 004 Aconitum vulparia GELE MONNIKSKAP Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / schaduw Prachtige bleekgele bloemtrossen. Plant van kalkrijke grond in vochtige loofbossen, langs beken. Uiterst zeldzaam. Kwetsbare soort. Koudekiemer. 496 Agastache rugosa (foeniculum)-wit DROPPLANT (WIT) Vast Bloeitijd: juni - oktober Hoogte: cm Standplaats: zonnig Plant met stevige rechte stelen en naar venkel geurende bloemaren. Bladeren geschikt om thee van te trekken. Plant blijft na de bloei ook mooi. Goede insectenplant! 005 Agastache rugosa (v.h. foeniculum) DROPPLANT(PAARS) Vast Bloeitijd: juni - oktober Hoogte: 90 cm Standplaats: zonnig Stevige plant met naar venkel geurende violetblauwe bloemaren die lang doorbloeien. Ook na de bloei nog mooi. Goede insectenplant! 007 Agrimonia procera WELRIEKENDE AGRIMONIE Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / schaduw Zoetgeurende gele bloemetjes in een langwerpige bloeiwijze. Vormt kenmerkende klitvruchtjes. Struwelen, bosranden, vochtige en zware grond. Vrij zeldzaam. Koudekiemer. 008 Agrostemma githago BOLDERIK 1-jarig Bloeitijd: juni - juli Hoogte: 50 cm Standplaats: zonnig Sierlijke paarsrode bloemen met fijne vlektekening. Oud akkeronkruid, combineert mooi met korenbloem en kamille. Zaden giftig. 009 Alcea rosea, donkerroze STOKROOS, donkerroze 2-jarig Bloeitijd: juli - september Hoogte: tot 300 cm Standplaats: zonnig Borstelig behaarde plant met grote bladeren (ca. 30 cm). Bloemen heel donkerrozerood. Niet inheems. Groeit graag op stenige grond, tegen gevels of schuttingen. 361 Alcea rosea, geel STOKROOS, geel 2-jarig Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Grote zachtgele bloemen, die druk door hommels worden bezocht. Groeit graag op beschutte plaats tegen zuidgevels. 395 Alcea rosea, roze tinten STOKROOS,roze tinten 2-jarig Bloeitijd: juni - september Hoogte: tot 300 cm Standplaats: zonnig Sterke plant met grote bladeren en roze bloemen in lichte en donkere tinten. Groeit graag tegen zuidgevels en lokt insecten en mezen. 381 Alcea rosea, wit STOKROOS, wit 2-jarig Bloeitijd: juli - september Hoogte: tot 300 cm Standplaats: zonnig Bloemen wit (8 cm), soms geelwit, in lange slanke trossen. Niet inheems. Groeit graag op stenige grond, tegen gevels of schuttingen. Lokt insecten en vogels. 011 Alisma plantago-aquatica GROTE WATERWEEGBREE Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: vochtige plaats Sierlijke waterplant met grote bladeren met iets hartvormige voet. Witte bloemetjes in een ijle pluim op lange stevige steel. Waterkanten. Geschikt voor de ondiepe vijver. 012 Alliaria petiolata LOOK ZONDER LOOK 2-jarig Bloeitijd: april - juni Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / schaduw Hartvormige bladeren die bij kneuzing heerlijk naar ui ruiken. Witte bloemen. Sterke plant, past goed in een wilde plantentuin. Vlinders! Kalkliefhebber. 013 Allium carinatum BERGLOOK Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Roze tot purper bloemen. Houdt van droge, grazige grond, lichte bossen, heidevelden. Bolgewas uit Z- en M-Europa, zelden ingeburgerd in NL. Koudekiemer. Pagina 3

4 014 Allium schoenoprasum BIESLOOK Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw In pollen groeiende bolplant met ronde holle bladeren en lila/roze bloemen. Gekweekt als keukenkruid. Zeldzaam langs de grote rivieren. Lokt hommels! 016 Allium ursinum DASLOOK Vast Bloeitijd: april - juni Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / schaduw Smal blad, bij kneuzing uiengeur. Witte stervormige bloemen (ca. 2 cm) in dichtbloemige schermen. Vochtige loofbossen, kalk. Ideale plant voor donkere tuinen. Beschermde plant. Koudekiemer. 017 Allium vineale KRAAILOOK Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Holle ronde bladeren, bloemen rozerood in een losbloemig scherm, vaak met bolletjes vermengd. Langs dijken, wegen, in weilanden. Ruikt naar bieslook. 484 Alopecurus aequalis ROSSE VOSSENSTAART 1-jarig tot vast Bloeitijd: mei - herfst Hoogte: tot 45 cm Standplaats: zon / halfschaduw Bloeit met 3-8 cm lange aarpluim. De helmhokjes hebben een helderoranje of goudgele kleur. Open, stikstofrijke plaatsen in het rivierengebied. Elders zeldzaam. 018 Althea officinalis HEEMST Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Grote en fraaie bleekroze tot witte bloemen. Vochtige plaatsen, oevers, rietmoerassen en ruigten. Vaak brak milieu. Insectenlokker (hommels). Koudekiemer. Kwetsbare soort. 402 Amni majus GROOT AKKERSCHERM 2-jarig Bloeitijd: juni - juli Hoogte: cm Standplaats: zonnig Rechte stengels met mooi geveerd blad. Sierlijke witte bloemen in schermen. Snijbloem uit Z-Europa, soms opslaand uit gemorst zaad. 019 Anagallis arvensis ROOD GUICHELHEIL 1-jarig Bloeitijd: mei - oktober Hoogte: 5-30 cm Standplaats: zonnig Scharlakenrode bloemetjes op dunne steeltjes, liggende of opstijgende stengels. Akkers, braakliggende grond, zand en lichte omgewerkte kleigrond. 325 Anethum graveolens DILLE 1-jarig Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Geurig keukenkruid met sierlijke gele bloemschermen. Snijbloem. De zaden zijn makkelijk te oogsten. 021 Angelica archangelica GROTE ENGELWORTEL 2-jarig Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Aangenaam ruikende plant met groenachtige bloemschermen van 25 cm. Vochtige standplaats. Insectenlokker. Zaaien liefst voor de winter. Medicinale plant. 333 Angelica sylvestris GEWONE ENGELWORTEL Vast Bloeitijd: juni - oktober Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Gestreepte en meestal paars aangelopen stengel. Bloemschermen wit of roze. Natte, voedselrijke grond, langs sloten en in vochtige graslanden. Algemeen in NL. 360 Antennaria dioica ROZENKRANSJE Vast Bloeitijd: mei - juni Hoogte: 5-15 cm Standplaats: zonnig Zodevormende plant met vertakte uitlopers. Blad van onderen viltig. Omwindselblaadjes wit bij mannelijke, roze bij vrouwelijke planten. Droge, voedselarme bodem, heide en duinen. Zeer zeldzaam in NL! 022 Anthemis tinctoria GELE KAMILLE Vast Bloeitijd: juni - oktober Hoogte: cm Standplaats: zonnig Stevige plant met gele "margrietachtige" bloemhoofdjes. Op open droge grond langs spoorwegen en oude muren. Ook uitgezaaid. Stelen met bloembodem zijn na de bloei nog decoratief. 407 Anthericum liliago GRASLELIE Vast Bloeitijd: mei - juli Hoogte: cm Standplaats: zonnig Sierlijke plant met onvertakte stengels met 3-4 cm grote witte stervormige bloemen. Goed ontwaterde grond, kalkgrasland, niet zuur. In ons land bijna uitgestorven. 309 Anthriscus sylvestris FLUITENKRUID Vast Bloeitijd: mei - juni Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Bloeit uitbundig met schermen met witte bloemen. Vochtige, voedselrijke grond. Loofbossen, bermen en dijken. Ook wel Hollands kant genoemd. 023 Anthyllis vulneraria WONDKLAVER Vast Bloeitijd: mei - juni Hoogte: cm Standplaats: zonnig Goudgele bloemen in viltige bolvormige hoofdjes, soms rood aangelopen. Houdt van open kalkrijke groeiplaatsen. Spoorbermen. Zeldzaam, soms aangevoerd met zand. Kwetsbare soort. Pagina 4

5 024 Aquilegia vulgaris WILDE AKELEI Vast Bloeitijd: mei - juni Hoogte: cm Standplaats: schaduw / halfschaduw Sierlijke bosplant met heel dieppaarsblauwe bloemen. Geschikt voor verwildering. Voedselplant voor hommels. Vrij zeldzaam. 410 Arabis glabra TORENKRUID 2-jarig Bloeitijd: mei - juli Hoogte: cm Standplaats: zonnig Blauwgroen blad, lichtgele bloemen. Droge voedselrijke en kalkrijke bodem. Bosranden, grazige hellingen, duinen en dijken. Zeer zeldzaam in NL. 420 Arabis hirsuta subsp. Hirsuta RUIGE SCHEEFKLEK 2-jarig Bloeitijd: mei - augustus Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Kleine witte bloemetjes. Stengelbladen tegen de stengel aangedrukt. Droge standplaatsen,muurtjes, rotstuinen. 388 Arctium tomentosum DONZIGE KLIT 2-jarig Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Kleine ronde bloemhoofdjes. Grote hartvormige bladeren. Blad en bloem sterk spinnewebachtig behaard. Bosranden, heggen, vochtige voedselrijke kleigrond. Drenthe en Groningen, elders zeldzaam. 026 Armeria maritima ENGELS GRAS Vast Bloeitijd: mei - herfst Hoogte: cm Standplaats: zonnig Kussenvormende plant, lijnvormige bladeren in een wortelrozet. Roze bloemen in ronde hoofdjes. Zandig, brakke grond, geschikt voor rotstuinen. 027 Arum italicum ITALIAANSE ARONSKELK Vast Bloeitijd: mei - juni Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / schaduw Fraai getekende glimmende bladeren, ook 's winters. Onopvallende bloemen, maar schitterende feloranje vruchten op rechte stelen ("trommelstokken"). Mooi als onderbegroeiing. 029 Aster tripolium ZULTE (ZEEASTER) 1-jarig tot 2-jarig Bloeitijd: juli - herfst Hoogte: cm Standplaats: zonnig Dikvlezige bladeren, hoofdjes met lila lintbloemen en geel hart. Langs de zeekust, schorren, kwelders, rietlanden, uiterwaarden en opgespoten terreinen. 030 Astragalus glycyphyllos HOKJESPEUL Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Groenachtig gele bloemen. Zeldzame plant van vochtige kalkrijke grond aan bosranden, dijken en spoorwegen. 031 Astrantia major GROOT STERRENSCHERM Vast Bloeitijd: mei - september Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Sierlijke roze-witte stervormige bloemen met groene nervatuur (3 cm). Ook geschikt om te drogen. Koudekiemer. 455 Atriplex hortensis var. Rubra TUINMELDE, rood 1-jarig Bloeitijd: juli - september Hoogte: tot 100 cm Standplaats: zon / halfschaduw Deze kleurrijke plant met purperen driehoekig blad wordt ook als groente geteeld. 033 Atropa belladonna WOLFSKERS Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: schaduw / halfschaduw Klokvormige hangende bloemen, bruinviolet tot groen (3 cm). Glanzende zwarte bessen. Giftig! Open plekken in bos, kalkbodem. 427 Barbarea vulgaris GEWOON BARBARAKRUID 2-jarig Bloeitijd: april - juni Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw De plant bloeit met gele bloemtrossen. Het blad is eetbaar (vitamine C). Vrij algemeen in vochtige, matig voedselrijke grond in bermen, oevers en heggen. 034 Berteroa incana GRIJSKRUID 1-jarig Bloeitijd: juni - herfst Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Rijkbloeiende plant met witte bloemetjes in kleine toefjes bij elkaar. Op open plaatsen op matig voedselrijke grond. Wegbermen, spoordijken. Vrij zeldzaam in Nederland. Bijen en hommels! 305 Borago officinalis BERNAGIE (BORAGE) 1-jarig Bloeitijd: mei - juli Hoogte: cm Standplaats: zonnig Borstelig behaarde plant met hemelsblauwe stervormige knikkende bloempjes. Houdt van voedselrijke grond. Keukenkruid. 394 Briza maxima GROOT TRILGRAS 1-jarig Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: 50 cm Standplaats: zonnig Sierlijke grassoort met blauwgroene bladeren, lange stengels met bungelende, ritselende groenig / paarse bloemhoofdjes (2 cm). Zaait zichzelf uit. Pagina 5

6 339 Briza media BEVERTJES Vast Bloeitijd: mei - augustus Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Een heel fijn grasje, dat zeer geschikt is voor verwildering tussen andere 1-jarigen. Open plaatsen in natte, voedselrijke grond. Vrij zeldzame en bedreigde plant. 364 Bryonia dioica HEGGENRANK Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Klimmende plant met spiraalvormige ranken. Handlobbige bladeren, groenwitte bloemetjes die uitgroeien tot knalrode bessen. Tweehuizig. 038 Calendula officinalis GOUDSBLOEM, enkel 1-jarig Bloeitijd: april - herfst Hoogte: ca. 30 cm Standplaats: zonnig Gemakkelijk te kweken plant, die zich ook weer uitzaait. Geel-oranje bloemhoofdjes. Ook voor culinair en medicinaal gebruik. 040 Caltha palustris DOTTERBLOEM Vast Bloeitijd: april - mei Hoogte: cm Standplaats: moerasplant Uitbundig bloeiende plant met dooiergele bloemen. Verdraagt zowel zon als schaduw. Vermeerdert zich makkelijk. 295 Campanula glomerata KLUWENKLOKJE Vast Bloeitijd: juni - oktober Hoogte: tot 30 cm Standplaats: zon / halfschaduw Grijsviltig behaarde plant met prachtige blauwpaarse klokjesbloemen in een kluwenvormige groeiwijze. Bermen, rivierdijken, ook als tuinplant. Waardplant voor nachtvlinders. 379 Campanula latifolia BREED KLOKJE, gemengd Vast Bloeitijd: juni - juli Hoogte: ca. 60 cm Standplaats: halfschaduw Violette en witte bloemen op stevige stelen. Stinzeplant, vochtige beschaduwde plaatsen. Beschermde plant. 043 Campanula persicifolia PRACHTKLOKJE (gemengd) Vast Bloeitijd: juli - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Sierlijke hemelsblauwe en smetteloos witte bloemen (4 cm) in een losse tros. Snijbloem. Vroegere naam: Perzikbladig klokje. Beschermd. 045 Campanula rapunculus RAPUNZELKLOKJE 2-jarig tot vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Sierlijke lichtpaarse bloemen (2 cm), wijd open in een losbloemige tros. Beschermde plant van dijken, vochtige bermen, bosranden, spoorwegen. Kwetsbare en beschermde plant. Koudekiemer. 046 Campanula trachelium RUIG KLOKJE Vast Bloeitijd: juli - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / schaduw Blauw-lila bloemen (3-5 cm) met van binnen lange haren. Bosranden, heggen, vooral op kalk. Plaatselijk zeldzaam. Beschermd. 492 Cardamine pratensis PINKSTERBLOEM Vast Bloeitijd: april - juni Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Wortelbladen in een rozet. Bloemen lilaroze, soms wit. Op vochtige, voedselrijke grond in weiden, oevers, bossen en bermen. 316 Carduus nutans KNIKKENDE DISTEL 2-jarig Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zonnig Sierlijke plant als solitair, met heldere roodpurperen knikkende bloemen (ca. 5 cm). Bladeren stekelig getand en aan onderzijde witviltig. Belangrijke voedselplant voor insecten. 047 Carex pendula HANGENDE ZEGGE Vast Bloeitijd: mei - juni Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Bladeren 11 cm breed, sierlijke lange hangende aren. Vormt decoratieve pollen. Natte grond langs beekjes en loofbossen. Gevoelige soort. 457 Carum carvi ECHTE KARWIJ 2-jarig Bloeitijd: mei - juni Hoogte: cm Standplaats: zonnig Plant van vochtige voedselrijke weilanden, bermen en dijken. Heel fijn blad, bloemschermen met witroze bloemetjes. De zaden worden als keukenkruid gebruikt. Ze lijken op anijs maar smaken veel sterker. 049 Centaurea cyanus KORENBLOEM 1-jarig Bloeitijd: juni - september Hoogte: 40 cm Standplaats: zonnig Helderblauwe bloemhoofdjes. Oud akkeronkruid. Goed te combineren met andere 1-jarigen. Insectenlokker, vooral hommels. 051 Centaurea jacea KNOOPKRUID Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Purperen bloemhoofdjes. Sterke en rijkbloeiende plant van dijken en bermen. Lokt veel hommels en vlinders! Onmisbaar in de wilde plantentuin. Pagina 6

7 052 Centaurea montana BERGCENTAURIE Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Vrij forse plant, zacht viltig behaarde bladeren. Blauwe bloemen (7 cm) met wijd afstaande randbloemen. Kalkrijke bodem. Midden- en Zuid-Europa. Hommels! 053 Centaurea scabiosa GROTE CENTAURIE Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Borstelig behaarde plant met grote purperen bloemhoofdjes (3-5 cm) en lange randbloemen. Grazige ruigten, heggen en wegkanten, op droge kalkrijke bodems. Zuid-Limburg, Rijnoevers.Kwetsbare soort. 055 Centranthus ruber SPOORBLOEM, rood Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Zuid-Europese plant met rozerode bloemen in losse pluimen met een opvallende geur. Sierplant, soms verwilderd op muren en ruines. 056 Centranthus ruber spec. SPOORBLOEM, wit Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Zuid-Europese plant met witte bloemen in losse pluimen met een opvallende geur. Tuinplant, soms verwilderd op kalkrijke plaatsen zoals muren en ruines. 057 Chelidonium majus STINKENDE GOUWE Vast Bloeitijd: mei - herfst Hoogte: cm Standplaats: schaduw / halfschaduw Decoratief blauwgroen blad, oranje melksap (helpt tegen wratten). Gele bloemen en openspringende hauwtjes. Op voedselrijke grond onder bomen in stedelijk gebied. 058 Cichorium intibus WILDE CICHOREI Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Dekoratieve bermplant met opvallende lichtblauwe bloemen. Af en toe bijknippen geeft een steviger groeiwijze. Vruchtbare, kalkhoudende bodem. 450 Cicuta virosa WATERSCHEERLING Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: tot 150 cm Standplaats: in ondiep water Schermbloem net holle bladsteel, gezaagde bladeren 2-3-voudig geveerd. Fraaie bloemschermen met stralen met wit tot roze bloemhoofdjes. Vaak op venige bodem, zoutmijdend. Giftig! 060 Cirsium eriophorum WOLLIGE DISTEL 2-jarig Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Fraaie langgestekelde bladeren. Roodpurperen bloemhoofdjes met een wollig omwindsel. Droge, kalkrijke bodems. In Ned. alleen op de dijken in Zuid-Beveland. 435 Cirsium helenioides ONGELIJKBLADIGE DISTEL Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Prachtige grote purperen bloemhoofdjes op stevige rechte stelen. Bladeren met zachtstekelige rand, van onderen witviltig. De plant vormt wortelstok. Vochtige, iets beschaduwde plaatsen. Mid-Eur. Insectenlokker. 061 Cirsium oleraceum MOESDISTEL Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Bleekgroene bladeren, geelachtig-witte bloemhoofdjes dicht bijeen aan het eind van de stengel. Drassige terreinen, rivier- en beekoevers. Zeldzaam in Zuid-Nederland. Hommels! 062 Cirsium vulgare SPEERDISTEL 2-jarig Bloeitijd: juli - september Hoogte: tot 150 cm Standplaats: halfschaduw / zon Purperen bloemhoofdjes (2-4 cm). Mooie rozetten met bladen met hardstekelige rand; stengel stekelig gevleugeld. Grazige, vruchtbare bodem. Lokt vlinders en Putters. 324 Claytonia sibirica ROZE WINTERPOSTELEIN 1-jarig Bloeitijd: mei - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Kroonblaadjes roze, zelden wit. Open, voedselrijke omgewerkte grond in loof- en naaldbossen, vaak verwilderd uit tuinen. Oorspronkelijk uit N.-Amerika en O.-Azië. 063 Clematis vitalba BOSRANK Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: schaduw / halfschaduw Forse klimplant met ranken die door bomen en heggen heen groeit. Groenachtige geurende bloemen. In herfst fraaie zilvergrijze harige vruchten. Kalkhoudende bodem. 064 Clinopodium vulgare BORSTELKRANS Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: ca. 40 cm Standplaats: zonnig Plant met rijkbloemige schijnkransen van donkerroze lipbloemetjes. Houdt van kalkrijke bodem. Insectenlokker. 385 Conium maculatum GEVLEKTE SCHEERLING 1-2 jarig Bloeitijd: juni - herfst Hoogte: cm Standplaats: zonnig Holle stengels, paarsbruin gevlekt met een witachtige waas. Schermen met witte bloemen, bolvormige vruchtjes. Vochtige standplaatsen, zware grond. Zeer giftig! Pagina 7

8 066 Consolida regalis WILDE RIDDERSPOOR 1-jarig Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zonnig Oud akkeronkruid met ranke blauwviolette bloemen, dat het goed doet op niet te voedselrijke ruderale en omgewerkte terreinen. Kalkliefhebber. Bedreigde soort! 330 Corydalis solida VINGERHELMBLOEM Vast Bloeitijd: maart - april Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Inheems knolgewas, stinzenplant. Bloemtrossen roodpaars, soms wit.matig voedselrijke grond, vaak op kalk in binnenduinbossen en bij buitenplaatsen. Koudekiemer, dus zaaien voor/tijdens de winter. 465 Cotula coronopifolia GOUDKNOPJE 1-jarig Bloeitijd: juli - herfst Hoogte: cm Standplaats: zonnig Vlezige blaadjes, gele bloemhoofdjes zonder straalbloemen. Afkomstig uit Z-Afrika, maar in NL op brakke of recent ingepolderde en vochtige grond. Vormt mooie goudegele vlaktes. 068 Crambe maritima ZEEKOOL Vast Bloeitijd: juni - juli Hoogte: cm Standplaats: zonnig Forse plant met leerachtige blauwberijpte bladeren en zoetgeurende kleine witte bloemetjes. Op zeedijken en vloedmerken aan het strand. Voorweken, koudekiemer. 069 Cymbalaria muralis MUURLEEUWENBEK Vast Bloeitijd: mei - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Kruipend plantje met sierlijke lichtpaarse bloemetjes (10-15 mm). Typische plant voor oude muren, dijkglooiingen. Kalkliefhebber. Doet het goed in rotstuinen en stronkenwalletjes. 070 Cynoglossum officinale VELDHONDSTONG 2-jarig Bloeitijd: mei - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Voedselarme droge grond, bosranden. Donkerrode bloemetjes. Insectenlokker. Klitvruchtjes met weerhaakjes. Koudekiemer. 072 Dactylorhiza majalis subsp. praetermissa RIETORCHIS Vast Bloeitijd: juni - juli Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Prachtige plant van vochtige weiden, veenmosrietlanden en opgespoten terreinen. Licht paarsrode bloemen in cylindrische aren. Beschermde plant. 074 Datura stramonium DOORNAPPEL 1-jarig Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Witte trompetachtige bloemen van 8 cm doorsnede. Opvallend vanwege de gestekelde doosvruchten. Giftig. 073 Datura stramonium var metel DOORNAPPEL "METEL" 1-jarig Bloeitijd: juni - juli Hoogte: cm Standplaats: zonnig Opvallende witte bloemen, heerlijk geurend. Hangende kogelronde vruchten met stekels. Inheems in Indonesië en verwilderd in Midd. Zeegeb. Binnen voorzaaien maart-april, mei buiten zetten. 075 Daucus carota PEEN 2-jarig Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Wit-roze bloeischermen die ook in de knop heel fraai zijn. Fijn wortelachtig loof. Insectenlokker (vlinders!). Verfplant. Droge grond. Uitgebloeid laten staan voor overwinterende insecten. 077 Dianthus armeria RUIGE ANJER 2-jarig Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Stijf vertakte lichtbehaarde stelen met helderroze of rode bloemen. Droge graslanden, dijkhellingen, kalkrijke bodem. 078 Dianthus carthusianorum KARTUIZER ANJER Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zonnig Helderroze tot rode bloem in dichte bundels, omgeven door donkerbruine schutbladeren. Grazige en goed doorlatende grond. Insectenlokker. 079 Digitalis grandiflora GROOT VINGERHOEDSKRUID Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: tot 150 cm Standplaats: halfschaduw Bleekgele klokvormige bloemen (tot 5 cm) met purperbruine aderen in lange slanke trossen. Rotsachtige hellingen in Duitsland en Frankrijk. 080 Digitalis lutea GEEL VINGERHOEDSKRUID Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: tot 100 cm Standplaats: halfschaduw Zachtgele bloemen met bijna gesloten keel in vrij dichte aren, naar één zijde afhangend. Kalkhoudende bodem. Plant van puinhellingen, o.a. Ardennen en Zuid-Duitsland. 081 Digitalis purpurea VINGERHOEDSKRUID 2-jarig Bloeitijd: mei - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Sierlijke rijkbloeiende plant van kalkarme grond met rozerode en witte klokvormige bloemen. Insectenlokker, vooral hommels. Pagina 8

9 082 Dipsacus fullonum KAARDEBOL, GROTE 2-jarig Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Lichtroze bloemetjes in stekelige bloemhoofdjes. Decoratieve plant met grote stekelige bladeren. Insectenlokker. Na de bloei komen vooral puttertjes van de zaden eten. Droogboeketten! 083 Dipsacus laciniatus SLIPBLADKAARDEBOL 2-jarig Bloeitijd: juli - augustus Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Stengelbladeren veerspletig. Lichtroze bloemen, vaak wat rondere bloemhoofdjes dan de Grote kaardebol. Lokt hommels en vlinders. 084 Dipsacus pilosus KAARDEBOL, KLEINE 2-jarig Bloeitijd: juli - augustus Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Kleine ronde witte bloemhoofdjes. Insectenlokker. Na de bloei dankbare voedselplant voor Putters. Vrij zeldzaam in NL. 413 Dryas octopetala ACHTSTER Vast Bloeitijd: mei - juli Hoogte: 10 cm Standplaats: zon / halfschaduw Kruipend heestertje uit arctische gebieden. Fraai gelobd blad, grote alleenstaande witte bloemen, zilvergrijs zaadpluis. Humusrijke en doorlatende grond. Rotstuin! Koudekiemer, zaaien in najaar of vroege voorjaar. 085 Echinacea purpurea ZONNEHOED, rood Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: 100 cm Standplaats: zon / halfschaduw Sierlijke en sterke plant met oranje kegelvormig hart en rozerode kroonbladen. Goede snijbloem en insectenlokker. Niet inheems. 086 Echinacea purpurea spec. alba ZONNEHOED, wit Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Sierlijke en sterke plant met oranje kegelvormig hart en melkwitte kroonbladen. Goede snijbloem en insectenlokker. Niet inheems. 419 Echinops sphaerocephalus KOGELDISTEL Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: tot 200 cm Standplaats: zonnig Witviltige stengels, prachtige stekelige bolvormige lichtblauwe bloemhoofdjes die heel veel insecten trekken. Droge stenige plaatsen. Tuinplant uit Midden-Europa. 087 Echium vulgare SLANGENKRUID 2-jarig Bloeitijd: mei - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Sierlijke ruwbladige plant van droge, kalkhoudende grond. Bloemen eerst roze, daarna blauwkleurend. Rijkbloeiend. Insectenlokker! 326 Epipactus helleborine BREDE WESPENORCHIS Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Bladeren in spiralen ingeplant langs stengel. Bloemdelen groenachtig tot rozerood. Beschermde plant van kalkrijke bossen en struwelen. 088 Eranthis hyemalis WINTERAKONIET Vast Bloeitijd: februari - maart Hoogte: tot 15 cm Standplaats: halfschaduw Stinzenplant met gele bloemen. Knolvormige wortelstok. Zeer geschikt voor verwildering in het gazon en onder struiken. Koudekiemer. 340 Erigeron annuus ZOMERFIJNSTRAAL 1-jarig Bloeitijd: juli - augustus Hoogte: cm Standplaats: zonnig Rechte stengels, bovenaan vertakt. Bloeit rijkelijk met witte of blauwachtige madeliefachtige bloemen. Natte, voedselrijke omgewerkte grond, bermen, dijken en rivieroevers. 482 Eriophorum angustifolium VEENPLUIS Vast Bloeitijd: mei tot in herfst Hoogte: cm Standplaats: vochtige plaats Sierlijke grassoort met lange wortelstok. Groeit op vochtige heiden, graslanden en duinvalleien. Opvallend wit vruchtpluis. 498 Eruca vesicaria ZWAARDHERIK 1-jarig Bloeitijd: april - juli Hoogte: cm Standplaats: zonnig Geelachtige kroonbladen, later wit of lila met paarse aderen. Wordt gekweekt om de oliehoudende zaden. Dikke vrucht met zwaardvormige snavel. Komt uit Zuid-Europa. Vogels eten de zaden graag. 089 Eryngium campestre KRUISDISTEL Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Decoratieve plant met stekelig getand grijsgroen blad. Groenwitte bloemhoofdjes. Op kalkhoudende grond, op dijken en duinen. 090 Erysimum cheiri MUURBLOEM Vast Bloeitijd: maart - juli Hoogte: cm Standplaats: zonnig Kalkrijke grond, vrij droog. Oranje/geel, geurt heerlijk zoet en bloeit verrassend vroeg. Groeit prima op oude muurtjes en rotstuinen. Ernstig bedreigde soort. Pagina 9

10 091 Eupatorium cannabinum KONINGINNENKRUID Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: vochtige plaats Forse plant van rietlanden, waterkanten en kapvlakten. Bleekroze bloemhoofdjes, sierlijk blad. Dankbare insectenplant. 093 Euphorbia lathyrus KRUISBLADWOLFSMELK 2-jarig Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Plant met een heel strak uiterlijk door het kruisgewijze grijsgroene smalle blad. Kleine geelgroene bloemetjes, die in ronde zaaddoosjes veranderen en met kracht openspringen. 094 Euphorbia palustris MOERASWOLFSMELK Vast Bloeitijd: mei - juni Hoogte: cm Standplaats: zonnig / vochtig Forse en stevige plant met goudgele schermen, die goed combineert met Kattenstaart, Heemst en Moerasspirea. Blijft ook na de bloei nog lang mooi. 096 Filipendula ulmaria MOERASSPIREA Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / vochtig Welriekende roomwitte bloemen in dichte schermvormige trossen. Geschikt voor oeverbeplanting. Hommels en bijen! 097 Filipendula vulgaris KNOLSPIREA Vast Bloeitijd: juni - herfst Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Vlakke pluimen met roomwitte tot roze bloemetjes (ca. 1 cm), sierlijk fijn blad. Vrij droge plaatsen, hooilanden, bosranden, kalkgrond. 099 Foeniculum vulgare VENKEL Vast Bloeitijd: juli - oktober Hoogte: cm Standplaats: zonnig Sterk geurende plant met gestreepte stengel en bleekgroene bladeren. Gele bloemschermen. Plant van ruderale terreinen, rotsachtige standplaatsen, vaak dicht bij zee. Uit Middellandse Zeegebied. 363 Fritillaria meleagris WILDE KIEVITSBLOEM Vast Bloeitijd: april - mei Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Bolplantje met knikkende licht- of donkerpaarse klokvormige bloemen met opvallend dambordpatroon. Drassige weilanden en uiterwaarden in NW-Overijssel. Elders zeer zeldzaam. 490 Fumaria officinalis GEWONE DUIVENKERVEL 1-jarig Bloeitijd: mei - herfst Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Plant van omgewerkte, voedselrijke grond zoals akkers en moestuinen. Sierlijke langwerpige roze bloemetjes, aan de top donkerder, in kleine bloeiaren. 101 Galeopsis tetrahit GEWONE HENNEPNETEL 1-jarig Bloeitijd: juli - oktober Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Rijkbloeiende plant met wit tot purperen bloemen met gevlekte onderlip. Lichte bossen, akkers, humusrijke grond. Hommels! 102 Galium mollugo GLAD WALSTRO Vast Bloeitijd: mei - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Vierkantige stengels, bladeren in kransen. Liggende of klimmende plant met lange ondergrondse uitlopers. Witte bloemen in een losse pluim. Op meer of minder voedselrijke grond in lichte bossen, struweel, dijken. 367 Galium verum GEEL WALSTRO Vast Bloeitijd: juni - herfst Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Liggende plant met uitlopers. Bloemen goudgeel, geurig, in een dichtbloemige eivormige pluim. Graslanden, lichte bossen, houtwallen en zandige bermen. 104 Genista tinctoria VERFBREM Vast Bloeitijd: mei - juli Hoogte: cm Standplaats: zonnig Ongedoornde halfheester met gele bloemen. Voedselarme grond, wegbermen, dijken, heidevelden. Vrij zeldzaam in Waddengebied. Vroeger gebruikt als verfplant. Bedreigde soort. Koudekiemer. 105 Gentiana asclepiadea ZIJDEPLANTGENTIAAN Vast Bloeitijd: augustus - sept. Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Mooie trompetvormige diepblauwe bloemen (5 cm). Vochtige, humusrijke plek. Plant uit kalkrijke bergstreken. Koudekiemer (let op slakkenvraat!). Rotstuin of goed gedraineerde plek. 491 Geranium lucidum GLANZIGE OOIEVAARSBEK 1-jarig Bloeitijd: mei - augustus Hoogte: cm Standplaats: schaduw / halfschaduw Glanzend groene bladeren, vaak rood aangelopen. Roze bloemen. Houdt van schaduwrijke, kalkrijke plekken, bijv. onder heggen en op oude muurtjes. 106 Geranium phaeum DONKERE OOIEVAARSBEK Vast Bloeitijd: mei - juli Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Polvormende plant met sierlijke knikkende zwartpaarse bloemen. Stinseplant. Zeer geschikt voor verwildering onder bomen en struiken. De zaden worden graag door Groenlingen gegeten. Pagina 10

11 107 Geranium pratense BEEMDOOIEVAARSBEK Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Bloeit royaal met helderblauwe grote bloemen (3 cm). Plant voor voedselrijke grond. Geschikt als snijbloem. Bijenplant. Afknippen betekent tweede bloei. 108 Geranium pyrenaicum BERMOOIEVAARSBEK Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Fel gekleurde lila bloemetjes in losse bloeiwijzen. Rijk en langdurig bloeiend. Vrij zeldzaam. Insectenlokker. Groenlingen en Bosmuizen zijn gek op de zaden. Droge wegbermen, spoordijken. 109 Geranium pyrenaicum spec. album BERMOOIEVAARSBEK, wit Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Witte bloemetjes in losse bloeiwijzen. Rijk en langdurig bloeiend. Vrij zeldzaam. Insectenlokker. Droge wegbermen, spoordijken. 500 Geranium sylvaticum BOSOOIEVAARSBEK Vast Bloeitijd: juni - juli Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Bloemen lilaroze met wit centrum, tot 2,5 cm. Tuinplant die vaak verwildert en soms buiten tuinen is te vinden. Groeit op vochtige beschaduwde plaatsen zoals in bossen, heggen en op stenige plaatsen. 110 Geum rivale KNIKKEND NAGELKRUID Vast Bloeitijd: april - september Hoogte: 40 cm Standplaats: halfschaduw / schaduw Klokvormige knikkende bloem met roze-purperen kelkblaadjes. Vochtige voedselrijke grond. Vormt bodembedekkende pollen. 373 Geum urbanum GEEL NAGELKRUID Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: lichte schaduw Gele bloemen, die na de bloei veranderen in haakvormige vruchtjes. Sterke plant met wortelstok die naar kruidnagel ruikt. Komt vaak voor in stedelijk gebied. 111 Glaucium flavum GELE HOORNPAPAVER 2-jarig Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zonnig Grijsgroene plant met grote gele bloemen. Opmerkelijke lange doosvrucht. Zandige plaatsen, duinen, rolsteenstranden en vloedlijnen. Kalkrijke grond. Vrij zeldzaam. 153 Glebionis segetum GELE GANZENBLOEM 1-jarig Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Oud akkeronkruid met vrolijke gele bloemhoofdjes. Omgewerkte grond in akkers en bermen. Goed te combineren met klaproos, bolderik en pekbloem. Vrij zeldzaam. Voor de winter gezaaien geeft goed resultaat. 494 Grindella robusta GOMPLANT 2-jarig Bloeitijd: mei - september Hoogte: tot 100 cm Standplaats: zonnig Een leuke gele composiet uit Californië, die zich net een plakkerige stof beschermt tegen uitdroging. Wordt in de homeopathie gebruikt tegen luchtwegaandoeningen. Lokt insecten! 112 Helianthus annuus ZONNEBLOEM 1-jarig Bloeitijd: juli - oktober Hoogte: cm Standplaats: zonnig Voedselrijke grond. De grote gele lintbloemen lokken bijen en hommels. 's Winters uitgebloeide bloemen in de tuin hangen als vogelvoer. 114 Helleborus lividus BLEEK NIESKRUID Vast Bloeitijd: januari - mei Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / schaduw Decoratieve glanzende getande bladeren en grote geelgroene bloemen. Rijkbloeiende plant, tegen strenge vorst beschermen. Voedselrijke grond. Koudekiemer. Giftig. 414 Hesperis lutea DAMASTBLOEM, geel 2-jarig tot vast Bloeitijd: juni - juli Hoogte: 100 cm Standplaats: zon / halfschaduw Een forse plant met rechte stelen en grote pluimen met gele bloemen die heerlijk geuren. Niet te natte standplaats en niet te zure tuingrond. Niet inheems maar wel winterhard. Lokt insecten. Zaden niet met aarde 116 Hesperis matronalis DAMASTBLOEM, gemengd Vast Bloeitijd: mei - augustus Hoogte: tot 100 cm Standplaats: halfschaduw / zon Witte en lila bloemen die vooral op windstille avonden heerlijk geuren en nachtvlinders aanlokken. Sierplant uit Zuid-Europa, vaak verwilderd op vruchtbare plaatsen. 117 Hesperis matronalis spec. album DAMASTBLOEM, wit Vast Bloeitijd: mei - augustus Hoogte: tot 100 cm Standplaats: lichte schaduw Witte bloemen die vooral op windstille avonden heerlijk geuren en nachtvlinders aanlokken. Sierplant uit Z- Europa, vaak verwilderd op vruchtbare plaatsen. 118 Hieracium aurantiacum ORANJE HAVIKSKRUID Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Behaarde plant met veel uitlopers. Bladeren in rozet. Oranjerode bloemhoofdjes 15 mm, steeds in een toefje bij elkaar. Grazige plaatsen. Oorspronkelijk uit Oost-Europa. Pagina 11

12 119 Hieracium caespitosum WEIDEHAVIKSKRUID Vast Bloeitijd: juni Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Behaarde stengel en bladeren, vrolijke gele bloemhoofdjes op lange rechte stelen. Maakt veel uitlopers. Vochtige bodem. Vaak langs slootkanten en bospaden. Vrij zeldzaam. 120 Hieracium laevigatum STIJF HAVIKSKRUID Vast Bloeitijd: juli - herfst Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Harige plant, gele bloemhoofdjes. Houdt van droge voedselrijke grond. Bermen, veenmosrietland maar soms ook op muren. 121 Hieracium maculatum GEVLEKT HAVIKSKRUID Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Gele bloemhoofdjes in schermvormige pluim, decoratieve zwart gevlekte bladeren met spitse top. Houdt van zandige en kalkrijke bodems. Rijke bloeier. Zeldzaam. 362 Hieracium pilosella MUIZENOOR Vast Bloeitijd: mei - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Wollig behaard plantje, zeer geschikt voor droge plaatsen en muurtjes. Bodembedekker. Bloemhoofdjes citroengeel. 397 Hieracium sabaudum BOSHAVIKSKRUID Vast Bloeitijd: augustus - oktober Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Gele bloemhoofdjes in schermvormige pluimen. Plant van vochtige, matig voedselrijke terreinen, houtwallen, lichte loofbossen en bermen. Vrij zeldzaam in oost en midden Nederland. 406 Hieracium umbellatum SCHERMHAVIKSKRUID Vast Bloeitijd: juni - herfst Hoogte: tot 120 cm Standplaats: halfschaduw Stevige plant met smal blad en gele bloemhoofdjes (3 cm) in een los scherm. Houdt van zandige, voedselarme en licht beschaduwde plaatsen. 383 Hosta spec. HOSTA "ROYAL STANDARD" Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: tot 50 cm Standplaats: halfschaduw Prachtige geurende witte bloemen op lange stengels. Gerimpeld, ovaal en iets glimmend decoratief blad. Weinig last van slakkenvraat. Winterharde plant. Niet inheems. 122 Humulus lupulus HOP Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Slingerplant met ruwe stengel en sierlijk handvormig blad. Heggen, bossen, op muren. Vrouwelijke plant vormt hopbellen. Lemige en humusrijke grond. Koudekiemer, dus liefst 's winters zaaien. 302 Hyoscyamus niger BILZEKRUID 1-jarig Bloeitijd: mei - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Kleverig behaarde plant met schitterende bleekgele paarsgeaderde bloemen. Kale voedselrijke plaatsen, vooral aan zee en op dijkhellingen. Giftig! Vroeger gebruikt tegen kiespijn. 123 Hypericum androsaemum MANSBLOED Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / schaduw Lage struik met opvallende lichtgele bloemen (ca. 2 cm). Vormt decoratieve rode bessen die later zwart worden. Tuinplant, afkomstig uit W- en Z-Europa. 350 Hypericum hirsutum RUIG HERTSHOOI Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Rechtopstaande stengels met rijkbloemige schermen met gele stervormige bloemetjes. Op droge kalkrijke grond, hellingbossen, kapvlakten en grazige noordhellingen. Zeldzame soort in NL. 124 Hypericum perforatum SINT-JANSKRUID Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig / droog Rijkbloeiend met vele dooiergele bloemetjes. Stevige bloemstelen. Zaait zich gemakkelijk uit. Insectenlokker, verfplant en medicinaal gebruik. 125 Hypericum tetrapterum GEVLEUGELD HERTSHOOI Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Vierkantige stengels met 4 smalle vleugels. Heldergele stervormige bloemen (tot 1 cm) in een uitgespreide pluim. Vochtige voedselrijke grond, oevers. 417 Hypochaeris radicata GEWOON BIGGENKRUID Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Gele bloemhoofdjes die de hele dag geopend zijn. Behaarde rozetblaadjes. Droge tot vochtige voedselrijke grond in graslanden en bermen, en langs dijken. 126 Hyssopus officinalis HYSSOP Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Naar één zijde gekeerde aren vol donkerblauwe bloemetjes. De geurige blaadjes worden als keukenkruid gebruikt. Warm opkweken. Insectenplant. Pagina 12

13 127 Impatiens glandulifera REUZENBALSEMIEN 1-jarig Bloeitijd: juli - oktober Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / schaduw Trossen van roze of witte bloemen, van binnen gevlekt, met een zoete geur. De knotsvormige doosvrucht springt open bij aanraking. Vochtige bodem. Uit M-Azië en in NL verwilderd. 130 Inula helenium GRIEKSE ALANT Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zonnig Grote gele bloemhoofdjes in een vertakte bloeiwijze. Decoratieve solitaire plant met grote bladeren. De zaden worden graag door vogels gegeten. 131 Iris pseudacorus GELE LIS Vast Bloeitijd: mei - juli Hoogte: cm Standplaats: moerasplant Blauwgroen langwerpig blad, sierlijke gele bloemen. Langs sloot en plas. Verfplant. Koudekiemer. 132 Isatis tinctoria WEDE 2-jarig Bloeitijd: mei - juli Hoogte: cm Standplaats: zonnig Rijkbloeiende solitaire plant. Gele bloemen. Ook na de bloei imposant met honderden hangende zwarte hauwtjes Verfplant. 133 Jasione montane ZANDBLAUWTJE 1-jarig Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Hemelsblauwe bloemhoofdjes op een rechte stengel. Droge, kalkarme grond. Nectarplant voor vlinders. 478 Kitaibelia vitifolia KITAIBELIA VITIFOLIA Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: 200 cm Standplaats: zonnig Opvallende witte bloemen met gele meeldraden. Mooie statige plant met decoratief blad.vernoemd naar de Hongaarse botanicus Paul Kitaibel.Groeit op goed doorlatende grond. Niet inheems. 134 Knautia arvensis BEEMDKROON Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Rijkbloeiende plant met zachtbehaarde veerlobbige bladeren, mooie lila bloemhoofdjes (tot 4 cm). Op kalkhoudende bodem, droge en grazige plaatsen. Insectenlokker. 497 Lagurus ovatus HAZENSTAARTJE 1-jarig Bloeitijd: mei - augustus Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Siergras met dichte pollen behaarde stengels en korte dikke zachte wollige aren. Houdt van kalkrijk zand, matig voedselrijke bodem. Droogboeketten! 425 Lapsana communis AKKERKOOL 1-jarig Bloeitijd: juni - herfst Hoogte: cm Standplaats: zonnig Lichtgele bloemetjes op lange stelen. Plant van zeer voedselrijke, vochtige en veel omgewerkte grond. Heggen, bosranden, bermen. 136 Lathyrus hirsutus RUIGE LATHYRUS 1-jarig Bloeitijd: mei - juli Hoogte: cm Standplaats: zonnig Bloemen rood met lichtblauwe vleugels en witte kiel. Zijdeachtig behaarde bruine peul. Vochtige, voedselrijke grond, onbegroeide en braakliggende terreinen. Zeldzaam. 454 Lathyrus latifolius BREDE LATHYRUS, wit Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: tot 180 cm Standplaats: zon / halfschaduw Stralend witte bloemen in kleine trossen. Een sterke plant die leuk over een hek of muurtje kan klimmen. Niet geurend, wel fraaie snijbloem. 138 Lathyrus latifolius BREDE LATHYRUS Vast Bloeitijd: juni-september Hoogte: tot 180cm Standplaats: zon / halfschaduw Bloemen in allerlei tinten roze. Een sterke overblijvende plant die heel weelderig over een hek of muurtje kan klimmen. Niet geurend, wel fraaie snijbloem. 139 Lathyrus niger ZWARTE LATHYRUS Vast Bloeitijd: mei - juli Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Bloemen roodpurper, later blauw verkleurend. Peul wordt zwart. Vochtige kalkrijke grond in hellingbossen en struikgewas. Verdwenen uit NL. 483 Lathyrus odorata SIERERWT 1-jarig Bloeitijd: juni - september Hoogte: tot 150 cm, ran Standplaats: zonnig Heerlijk geurende plant in veel tinten roze-paars. Opkweken in vroege voorjaar in koude bak of later in volle grond. Vruchtbare grond. Vaak bloemen knippen bevordert doorbloeien. 141 Lathyrus pratensis VELDLATHYRUS Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Sierlijke en sterke klimmer op voedselrijke en vochthoudende grond (kei/leem), bosranden. Gele bloemen. Kan steun vinden in oude bloeistengels. Pagina 13

14 142 Lathyrus sylvestris BOSLATHYRUS Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Sterke klimplant met ranken, spiesvormige blaadjes. Purperroze tot geelgroene bloemen in langgesteelde trossen. Bosranden, droge hellingen. 143 Lathyrus tuberosus AARDAKER Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Klimplant met helderrode welriekende bloemen. Plant van dijken, duinvalleien en akkers. Beschermd. Na ontvangst meteen zaaien in losgemaakte grond. 146 Lavendula angustifolia spec. LAVENDEL Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zonnig (rotstuin) Smal grijsgroen blad met sierlijke paarse bloemen in aren. Kalkliefhebber. Op warme plaats in april zaaien. Geen mest! Geurzakjes, lavendelolie. Vlinderplant. 147 Leontodon autumnalis VERTAKTE LEEUWENTAND Vast Bloeitijd: juli - oktober Hoogte: cm Standplaats: zonnig Gele bloemhoofdjes, buitenste lintbloemen van onderen roodgestreept. Plant van vochtige, voedselrijke, vaak kalkhoudende en soms brakke grond in graslanden en bermen. 148 Leonurus cardiaca HARTGESPAN Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Decoratieve plant met bleekroze harige bloemen. Heggen, bosranden en ruderale plaatsen. Insectenlokker. Medicinale plant. Zeldzaam. 486 Leucanthemum maximum TUINMARGRIET Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: tot 90 cm Standplaats: zonnig Een forse en sterke margrietsoort, afkomstig uit de Pyreneeën. Wordt vaak in tuinen gekweekt en verwildert soms.vraagt weinig bemeste grond. 150 Leucanthemum vulgare GEWONE MARGRIET Vast Bloeitijd: mei - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Wilde margriet met witte bloemhoofdjes met geel hart. Vormt grote groepen en bloeit rijk. Graag vochthoudende, weinig bemeste grond. Dijken, hooilanden. 357 Leucojum aestivum ZOMERKLOKJE Vast Bloeitijd: april - juni Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Bolgewasje met kleine klokvormige bloemen.bloeit gelijk met Pinksterbloem en Dotter. Moerassige weilanden en buitendijkse rietlanden. Beschermde zeldzame plant. 151 Levisticum officinale MAGGIPLANT (Lavas) Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: tot 250 cm Standplaats: halfschaduw / zon Forse, sterk geurende, vertakte plant. Bloemen groenachtig-geel in schermen. Vroeger gekweekt als geneeskruid, tegenwoordig als keukenkruid en sierplant. 477 Ligusticum scoticum ZEELAVAS Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: 40 cm Standplaats: zon / halfschaduw Plant van de Schotse kust. Te gebruiken als de meer bekende maggiplant, maar dan met een zachte en verfijnde smaak. Crêmewitte bloemschermen, paarse stengels. Vorstkiemer! 152 Linaria purpurea WALSTROLEEUWENBEK,gemengd Vast Bloeitijd: juli - herfst Hoogte: cm Standplaats: zonnig Blauwgroen lijnvormig blad, lange slanke aren met paarse (soms roze) bloemen. Voedselrijke, stenige of zandige grond. Oorspr. uit Midd. Zeegebied, nu in Nl ingeburgerd. Insectenlokker. 154 Linaria vulgaris VLASBEKJE Vast Bloeitijd: juni - oktober Hoogte: cm Standplaats: zonnig Geel/oranje lipbloemen. Voedselplant voor vlinders. Leuke snijbloem. Zaait zich makkelijk uit op losgewerkte grond. Langs spoorwegen en in duinen. 155 Linum usitatissimum VLAS 1-jarig Bloeitijd: juni - juli Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Makkelijk te kweken plant met zachtblauwe bloemen van 1 cm. Zaaddozen geschikt om te drogen. Voedselplant voor vogels. 156 Lithospermum officinale GLAD PARELZAAD Vast Bloeitijd: mei - juli Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Kleine stervormige bloemetjes, geelachtig wit. Meestal droge plaatsen in duinen en op dijken. Nootjes ("pareltjes") glanzend blauwgrijs. 157 Lunaria annua gemengd TUINJUDASPENNING, paars en wit 2-jarig Bloeitijd: mei - juni Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / schaduw Lila-paars en soms wit bloeiende plant, die zich volop uitzaait. Fraaie doorzichtige zaaddoosjes. Cultuurplant. Oorspronkelijk uit Z.O.-Europa. Pagina 14

15 412 Lunaria annua paars TUINJUDASPENNING, paars 2-jarig Bloeitijd: mei - juni Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / schaduw Paars bloeiende plant, die zich volop uitzaait. Fraaie doorzichtige zaaddoosjes. Cultuurplant. Waardplant voor Oranjetipje. 158 Lunaria annua wit TUINJUDASPENNING, wit 2-jarig Bloeitijd: mei - juni Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Lila-paars en soms wit bloeiende plant, die zich volop uitzaait. Fraaie doorzichtige zaaddoosjes. Cultuurplant. Oorspronkelijk uit Z.O.-Europa. 159 Lunaria rediviva WILDE JUDASPENNING Vast Bloeitijd: mei - juli Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Fors gebouwde plant met rechte stevige stengels. Bloemen lichtpurper-violet, 25 mm. Welriekend. Elliptische vrucht met spitse top. Bloeit iets later dan de gecultiveerde tuinsoort. Uit België. 160 Lupinus polyphyllus VASTE LUPINE Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zonnig Blauwe bloemen in een tros met dichtbloemige kransen, welriekend. Ingezaaid en vaak verwilderd in wegbermen en spoorwegtaluds. Insectenlokker. 162 Lychnis chalcedonia BRANDENDE LIEFDE, rode Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Oude cultuurplant met strakke donkergroene bebladerde stengels en brede schermvormige tuilen met scharlakenrode bloemen. Snijbloem. 163 Lychnis chalcedonia rose BRANDENDE LIEFDE, roze Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Oude cultuurplant met strakke donkergroene bebladerde stengels en brede schermvormige tuilen vol met zachtroze bloemen. Snijbloem. 445 Lychnis coronaria PRIKNEUS, roze Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: 70 cm Standplaats: zon / halfschaduw Mooi grijsviltig blad, fel roze bloemen. Zorg voor een goed gedraineerde bodem. Wolbijtjes gebruiken de haren van het blad voor de stoffering van hun broedkamertje. 398 Lychnis coronaria "alba" PRIKNEUS, wit Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: 70 cm Standplaats: zon / halfschaduw Mooi grijsviltig blad, stralend witte bloemen. Zorg voor een goed gedraineerde bodem. Wolbijtjes! 164 Lychnis flos-cuculi ECHTE KOEKOEKSBLOEM Vast Bloeitijd: mei - augustus Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Helderroze (soms witte) bloem, in smalle slippen gedeeld. Sierlijke plant van vochtige weiden, duinvalleien en venige grond. Insectenlokker. 166 Lysimachia vulgaris GROTE WEDERIK Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Fraaie gele bloemen in pyramidevormige trossen. Vochtige bodems, rivieroevers, laagveengebieden, maar ook droger in bermen en spoordijken. Vormt uitlopers. 167 Lythrum salicaria GROTE KATTENSTAART Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Mooie plant voor vochtige plaatsen en oevers. Purperrode tot paarse bloemen in kransen die lange aren vormen. Belangrijke insectenlokker. 168 Malva alcea VIJFDELIG KAASJESKRUID Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Mooie plant met helderroze bloemen (4 cm). Rijkbloeiend. Belangrijke nectarplant voor vlinders en bijen. Houdt van voedselrijke grond. 169 Malva moschata, roze MUSKUSKAASJESKRUID, roze Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Voedselrijke grond. Grote, lichtroze bloemen (ca. 5 cm). Insectenlokker, vooral hommels. Snijbloem. 481 Malva moschata, wit MUSKUSKAASJESKRUID, wit Vast Bloeitijd: Juli - september Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Houdt van tamelijk voedselrijke grond. Mooie plant met grote witte bloemen. Lokt insekten. Geschikt als snijbloem. 171 Malva sylvestris GROOT KAASJESKRUID Vast Bloeitijd: juni - herfst Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Grote roze bloemen (tot 5 cm) met donkere nerven. Op dijken, bermen en ruderale plaatsen. Algemeen langs rivieren. Pagina 15

16 375 Marrubium vulgare MALROVE Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Donzige witviltige plant, naar tijm geurend. Witte bloemen in dichte schijnkransen langs de bebladerde stengel. Open, droge, kalk- en stikstofrijke grond. Ernstig bedreigde soort. 172 Matricaria chamomilla ECHTE KAMILLE 1-jarig tot 2-jarig Bloeitijd: mei - herfst Hoogte: tot 40 cm Standplaats: zonnig Sterk aromatische plant met geel, kegelvormig hartje. Algemeen kruid van vruchtbare grond en open bermen. Veel gebruikt in thee. Verfplant. 174 Matthiola incana VIOLIER Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zonnig Stevige grijsviltige plant met prachtige purper of roze bloemen in losbloemige trossen, heerlijk geurend. Inheems in West-Frankrijk en Gr.Brittannië. Kalkrijke bodem. 175 Meconopsis cambria GELE SCHIJNPAPAVER Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: tot 60 cm Standplaats: halfschaduw Sierlijke gele en oranje bloemen (4-8 cm) op lange stelen. Doosvrucht geschikt voor droogboeketten. Niet te droge plaatsen, bossen, heggen en stenige grond. Zaait zich makkelijk uit. 178 Medicago sativa LUZERNE Vast Bloeitijd: juni - herfst Hoogte: cm Standplaats: zonnig Rijkbloeiende plant met blauwpaarse bloemhoofdjes. Goede insectenlokker. 307 Melica nutans KNIKKEND PARELGRAS Vast Bloeitijd: mei - juni Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Sierlijke purperbruine aartjes in een trosvormige, knikkende pluim. In loofbossen bij Bloemendaal. Waarschijnlijk afkomstig uit Eurazië. 329 Melica uniflora EENBLOEMIG PARELGRAS Vast Bloeitijd: mei - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Sierlijk gras met lange pluimen met afstaande takken. Groeit op vochtige, meestal lemige grond in loofbossen en binnenduinrand. Vrij zeldzaam in Zuid-Limburg. 179 Melilotus albus HONINGKLAVER, witte 1-jarig tot 2-jarig Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Plant van zonnige spoordijken en ruderale plaatsen. Insectenlokker. Zoet geurende, lange witte bloemtrossen. 180 Melilotus altissimus HONINGKLAVER, goudgele 2-jarig tot vast Bloeitijd: juni - oktober Hoogte: tot 150 cm Standplaats: zonnig Lange gele zoetgeurende bloemtrossen. Vochtige bermen, bosranden en rivieroevers. Insectenlokker. 181 Melilotus officinalis HONINGKLAVER, citroengele 2-jarig Bloeitijd: juli - oktober Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Gele bloemen in slanke losbloemige trossen. Een fraaie plant van omgewerkte grond in bermen en langs spoorwegen. Zoetgeurende bloemen. Insectenlokker. 182 Melissa officinalis CITROENMELISSE Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Behaarde blaadjes met sterke citroengeur. Lichtroze of lichtgele bloemetjes die erg aantrekkelijk zijn voor bijen. Voor medicinaal en culinair gebruik. 183 Mentha aquatica WATERMUNT Vast Bloeitijd: juli - herfst Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Lila bloemen in eindelingse hoofdjes. Sterk aromatische plant van waterkanten, laagveenmoerassen, lichte loofbossen en rietlanden. Lokt veel insecten. 185 Mimilus guttatus GELE MASKERBLOEM 2-jarig tot vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Gele leeuwebekachtige bloemen met roodbruin gevlekte keel. Natte, moerassige standplaatsen, rivieroevers. Oorspronkelijk uit N-Amerika. Zeer zeldzaam in NL. 303 Myosotis sylvatica BOSVERGEETMENIETJE 2-jarig Bloeitijd: mei - juli Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Zachtharige blaadjes en hemelsblauwe bloemen tot 1 cm in ijle schichten. Afkomstig uit bergstreken, komt in Zuid-Limburg in het wild voor. Veel gekweekt als tuinplant. Soms komt de roze variant voor. 186 Myrrhis odorata ROOMSE KERVEL Vast Bloeitijd: mei - juni Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Aromatisch (anijs) geurende plant met varenachtige, frisgroene bladeren. Roomwitte bloemschermen. Vroege nectarbron voor bijen. De onrijpe zaden zijn eetbaar. Koudekiemer. Pagina 16

17 378 Nepeta cat. faassenii GRIJS KATTENKRUID Vast Bloeitijd: juni - herfst Hoogte: cm Standplaats: zonnig Grijsgroene geurige bladeren. Bloeit weelderig met lilablauwe bloemen in langgerekte schijnkransen. Tuinplant. Kalk- en stikstofrijke grond. 187 Nepeta cataria WILD KATTENKRUID Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Grijswollig behaarde planten met sterke muntachtige geur. Bloemen wit met paarse vlekjes, in schijnkransen. Kalkhoudende grond, duinen, bermen. Bijenplant. Kwetsbare soort. 188 Nicandra physalodes ZEGEKRUID 1-jarig Bloeitijd: juni - oktober Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Prachtige grote lichtblauwe trechtervormige bloemen en donkere kelken. Forse, breed vertakte plant met prachtige zaaddozen in de vorm van een lantaarntje. 189 Nigella damascena JUFFERTJE IN 'T GROEN 1-jarig Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zonnig Tere lichtblauwe bloemen, heel fijn vertakt blad. Doosvruchten bij rijpheid papierachtig. Leuk voor droogboeketten. Droge standplaats. 495 Nigella damascena (wit) JUFFERTJE IN 'T GROEN-wit 1-jarig Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Mooie witte bloemen, fijn vertakte bladeren. Doosvruchten zijn bij rijping papierachtig en heel geschikt om te drogen. Vraagt een droge standplaats. 190 Oenanthe pimpinelloides BEVERNELTORKRUID Vast Bloeitijd: juni - juli Hoogte: 50 cm Standplaats: vochtige plaats Sierlijke witte bloemschermen. Zeer zeldzame plant van vochtige graslanden, uiterwaarden. Bedreigde soort maar niet moeilijk te houden in de tuin. 191 Oenothera deflexa ZANDTEUNISBLOEM 1-jarig tot 2-jarig Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Gele bloemen (ca. 15 mm) in dicht bebladerde aar met iets overhangende top. Open standplaatsen, ruderaal gebied of duinen. Vrij zeldzaam in Nederland. Avondbloeier, geurend. 192 Oenothera glazioviana GROTE TEUNISBLOEM 2-jarig Bloeitijd: juni - september Hoogte: tot 150 cm Standplaats: zonnig Grote lichtgele bloemen (tot 8 cm) die zich 's avonds openen en zoet geuren. Droge standplaats. Lokt nachtvlinders. 's Winters komen er graag vogels op de zaaddozen. 193 Onobrychis viciifolia ESPARCETTE Vast Bloeitijd: mei - juni Hoogte: 60 cm Standplaats: zonnig Fraaie rozerode bloemen, lokt hommels. Kalkrijke grond. Zeer zeldzaam in Z-Limburg.Gekweekt als voedergewas (onobrychis=ezelsvoer) en verwilderd. 194 Onopordum acanthium WEGDISTEL 2-jarig Bloeitijd: juli - september Hoogte: tot 300 cm Standplaats: zonnig Forse witviltige plant, stekelig gevleugeld. Purper bloemhoofdjes (3-5 cm). Mooi als solitair. Kalkrijke grond, duinen, droge ruderale plaatsen. Insectenlokker. Vrij zeldzaam. 195 Origanum vulgare WILDE MARJOLEIN Vast Bloeitijd: juli - herfst Hoogte: cm Standplaats: zonnig, droog, krijt Geurende rijkbloeiende plant met roze-rode (soms witte) bloemen in brede platte schermen. Dankbare insectenplant. Keukenkruid. Zeldzaam. 196 Orobanche hederae KLIMOPBREMRAAP Vast Bloeitijd: juni - juli Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Klierachtig behaarde plant met schubbladen en verdikte voet. Bloemen geelachtig met purper aangelopen top. Groeit op wortels van klimop. Bossen, heggen, oude muren. Zeldzaam in Zuid-Limburg. Zeldzaam. 198 Papaver nudicaule IJSLANDSE PAPAVER Vast Bloeitijd: april - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Behaard zachtgroen blad en sierlijke "kreukelige" gele of oranje bloemen. Past goed in rotstuinen. Niet inheems. 199 Papaver orientale REUZENKLAPROOS Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: 60 cm Standplaats: zonnig Ruig behaarde plant met lange bloemstelen. Grote rode bloemen met zwarte vlekken in het hart. Zaaddozen geschikt voor droogboeketten. Tuinplant uit Azië, soms verwilderd. 200 Papaver rhoeas en Papaver dubium GROTE EN BLEKE KLAPROOS 1-jarig Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zonnig, losse grond Sierlijk akkeronkruid. Scharlakenrode bloemen. Stuifmeelleverancier voor hommels en bijen. Zaaddozen voor droogboeketten. Zaait zichzelf gemakkelijk uit. Pagina 17

18 201 Papaver somniferum SLAAPBOL 1-jarig Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: zonnig Grijsgroen blad, bloemen bleeklila (soms rood) met donker hart. Bolvormige doosvrucht. Medicinaal gebruik. Zaden eetbaar. Vaak verwilderd. 202 Pastinaca sativa PASTINAAK 2-jarig Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Stevige stengels met geelgroene bloemschermen. Insectenlokker. Ook na de bloei nog decoratief. Niet te arme en te zure grond.trekt veel insecten. 203 Persicaria bistorta ADDERWORTEL Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Sierlijke plant van vochtige humeuze grond en oevers, met lichtroze aren. Insectenlokker. Kan zodevormende oeverbegroeiing maken. 405 Petasites hybrides GROOT HOEFBLAD Vast Bloeitijd: maart - april Hoogte: Bladstelen tot Standplaats: halfschaduw Imposante bladeren die pas na de vroege bloei verschijnen. Bloemen rozeachtig in een lange tros. Vochtige, voedselrijke grond. Vaak aan waterkanten. 205 Phacelia tanacetifolia PHACELIA 1-jarig Bloeitijd: mei - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig, zandige grond Ruigbehaarde plant. Prachtige aartjes met blauwe bloemen en lange meeldraden. Gekweekt als bijenbloem. Zaait zich makkelijk uit. 206 Phlomis russeliana PHLOMIS 2-jarig tot vast Bloeitijd: juni - juli Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Wollig behaarde bladeren, en lange rechte stengels met schijnkransen van lichtgele lipbloemen. Ook uitgebloeid fraai om te zien. Hommels! 366 Picris echioides DUBBELKELK 1-2 jarig Bloeitijd: juni - oktober Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Borstelharige plant, sterk vertakt. Hoofdjes goudgeel, mm. Omwindselbladen groot, breed 3-hoekig. Ruig grasland, langs beken en op kalkrijke bodem. 368 Pimpinella major GROTE BEVERNEL Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Schermen met witte tot dieproze bloemetjes. Rivierengebied. Vochtige, voedselrijke grond, beschaduwde bermen. 209 Plantago arenaria ZANDWEEGBREE 1-jarig Bloeitijd: juni - herfst Hoogte: cm Standplaats: zonnig Een zeldzame plant in NL, langs rivierstrandjes, spoorwegen en industrieterreinen. Houdt van wisselende waterstand. 211 Plantago major rubrifolia RODE WEEGBREE Vast Bloeitijd: juni - herfst Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / schaduw Weegbree met enorme bloeistelen, donkerpurper blad. Leuk als kleuraccent tussen roze/rode of witte bloemen. 212 Plantago media RUIGE WEEGBREE Vast Bloeitijd: mei - juli Hoogte: cm Standplaats: zonnig Sierlijke plant met mooi bladrozet en langstelige aar met geurige witte bloemetjes, lila meeldraden. Vochtige, kalkhoudende grond, dijken en bermen. Achteruitgaand in NL. 376 Polemonium caeruleum JAKOBSLADDER, blauw Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Paarsblauwe bloemen, oranje stuifmeeldraden. Samengesteld blad met sierlijke spitse blaadjes (tot 25 cm). Tuinplant uit M-Europa en N-Azië, ook verwilderd. 377 Polemonium caeruleum JAKOBSLADDER, wit Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Bloemkroon wit, fel oranje stuifmeeldraden. Samengesteld blad met sierlijke spitse blaadjes (tot 25 cm). Tuinplant uit M-Europa en N-Azië, ook verwilderd. 380 Polemonium caeruleum JAKOBSLADDER, gemengd Vast Bloeitijd: juni - augustus Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / schaduw Bloemkroon hemelsblauw of wit. Samengesteld blad met sierlijke spitse blaadjes. Tuinplant uit Midden- Europaen Noord-Azië, ook verwilderd. 493 Potentilla palustris WATERAARDBEI Vast Bloeitijd: juni - juli Hoogte: cm Standplaats: moerasplant Plant met 5-7-tallig blad (Rozenfamilie) en kruipende wortelstok. Donkerrode bloemetjes die met hun nectarklieren vliegen en hommels lokken. In matig voedselarme veenplassen, duinvalleien, nat grasland en Pagina 18

19 452 Potentilla recta RECHTE GANZERIK Vast Bloeitijd: juni - agustus Hoogte: cm Standplaats: zonnig Behaarde plant met grijsgroene bladeren en lichtgele bloemetjes. Droge, matig voedselrijke groeiplaatsen zoals dijken, bosranden en wegbermen. Vrij zeldzame plant. 215 Primula elatior SLANKE SLEUTELBLOEM Vast Bloeitijd: maart - mei Hoogte: cm Standplaats: lichte schaduw Zachtgele bloemtrosjes, die lang doorbloeit. Plant van kalkhoudende grond in loofbossen, natte graslanden en langs beekoevers. Beschermde plant. Koudekiemer. 216 Primula veris GULDEN SLEUTELBLOEM Vast Bloeitijd: april Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / schaduw Bloemen dooiergeel met oranje keel, in slanke trossen.geschikte plant voor vochtige tuinen. Lokt vlinders en hommels. Beschermde plant. Koudekiemer. 217 Prunella vulgaris GEWONE BRUNEL Vast Bloeitijd: mei - herfst Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Makkelijk groeiende bodembedekker met blauwpaarse bloemhoofdjes. Ook wel bijenkorfjes genaamd. Matig voedselrijke grond, bospaden en duinvalleien. Insectenlokker. 451 Pseudofumaria alba GEELWITTE HELMBLOEM Vast Bloeitijd: mei - herfst Hoogte: cm Standplaats: lichte schaduw Trosjes met witte bloemetjes met gele top. In pollen groeiende sierlijke plant. Bij voorkeur op stenige ondergrond, oude muren en kades. Vrij zeldzaam, maar neemt tegenwoordig toe in stedelijk gebied. 218 Pseudofumaria lutea GELE HELMBLOEM Vast Bloeitijd: mei - herfst Hoogte: cm Standplaats: lichte schaduw In pollen groeiende sierlijke plant met goudgele bloemen in trossen. Op muren, beschaduwde plaatsen, vooral op kalk. Verfplant. 219 Pulicaria dysenterica HEELBLAADJES Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: vochtige plaatsen Gele bloemhoofdjes op stevige stelen. Bij voorkeur langs de slootkant, maar ook op andere vochtige plaatsen. 220 Pulsatilla vulgaris WILDEMANSKRUID Vast Bloeitijd: maart - mei Hoogte: cm Standplaats: zonnig Behaarde plant met grote paarse klokvormige bloemen. Vroeger op droge, voedselarme zandheuvels langs de rivieren. In NL uitgestorven. Koudekiemer. 456 Quinzotia abyssinica GINGELLIKRUID 1-jarig Bloeitijd: augustus - herfst Hoogte: cm Standplaats: zonnig Afrikaanse soort die het hier goed doet, vooral in warme zomers. Gele bloemhoofdjes. De zaden zijn sterk oliehoudend en worden wel aangetroffen in vogelvoer (negerzaad). Goede bijenplant! 223 Ranunculus auricomus GULDEN BOTERBLOEM Vast Bloeitijd: april - mei Hoogte: tot 50 cm Standplaats: halfschaduw De gele kroonblaadjes zijn vaak slechts ten dele ontwikkeld. De plant heeft 2 soorten bladeren en groeit op vochtige, voedselrijke grond in bossen en aan dijken. Zeldzaam. 489 Ranunculus lingua GROTE BOTERBLOEM Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: moerasplant Gele bloemen (5 cm). Rechtopstaande holle steel met lancetvormig blad. Onderste bladen eirond. Vormt uitlopers in het water en op de oever. Voedselrijke vochtige plaatsen. 224 Reseda lutea WILDE RESEDA 2-jarig tot vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Rijkbloeiende plant met bleekgele bloemen in lange pluimen. Kalkrijke bodems, omgewerkte braakliggende grond, spoorbermen. Ideale insectenplant! 225 Reseda luteola WOUW 2-jarig Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Zeldzame plant van spoorwegen, dijken en duinen, liefst kalkrijke grond. Decoratieve lichtgele langwerpige bloemtrossen. Verfplant. Insectenlokker! 226 Rhinanthus angustifolius GROTE RATELAAR 1-jarig Bloeitijd: mei - juli Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw / zon Gele halfparasiet op gras. Zaaien in vochtige, grazige grond. De rijpe zaden maken een ratelend geluid in de opgeblazen vruchtdoos. Koudekiemer. 322 Rosa pimpinellifolia DUINROOS Vast Bloeitijd: mei - juli Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Struikje met grote creme-witte bloemen en kleine donkere bottels. Droge meestal kalkhoudende grond, duinen maar ook onder struikgewas. Koudekiemer. Pagina 19

20 336 Rosmarinus officinalis ROZEMARIJN Vast Bloeitijd: april - juni Hoogte: cm Standplaats: zonnig Groenblijvend struikje met heerlijk geurende lijnvormige, leerachtige blaadjes die vers en gedroogd als keukenkruid worden gebruikt. Afkomstig uit Zuid-Europa. 227 Rudbeckia fulgida spec. RUDBECKIA "sullivantii" Vast Bloeitijd: augustus - sept. Hoogte: tot 60 cm Standplaats: Grofgetand, breed lancetvormig blad. Krachtige, vertakte stengels en grote goudgele bloemen met zwart hart.rijkbloeiende plant uit N-Amerika. 347 Rumex sanguineus BLOEDZURING Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Kleine bloemen in lange pluimtakken. Smalle bladeren soms met purperen nerven. Op vochtige, matig voedselrijke grond in loofbossen. 228 Ruta graveolens WIJNRUIT Vast Bloeitijd: mei - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Sierlijk blauwgroen blad. Kleine groengele bloemen. Katten hebben een hekel aan de tamelijk sterke geur. Oude artsenijplant uit Z-Europa. 229 Salvia forsskaolii SALVIA FORSSKAOLII Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: zonnig Oost-Europese plant met sierlijke trossen lila met witte bloemen. Heerlijk geurend! Bloeit lang door in de herfst. Kan mooie pollen vormen met grote bladeren. Vraagt goed doorlatende grond. 230 Salvia glutinosa KLEVERIGE SALIE Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Prachtige lichtgele bloemen (ca. 3 cm) met roodbruine vlekjes. Bloeit nog lang door! Kalkbodems. Oorspronkelijk uit Midden-Europa. Hommels! 232 Salvia pratensis VELDSALIE Vast Bloeitijd: juni - juli Hoogte: cm Standplaats: zonnig Mooie blauwpaarse bloemen (2-3 cm). Matig vochtige, kalkrijke standplaats, rivierduinen, dijken en bermen. Vrij zeldzaam in het rivierengebied, Z-Limburg en Zeeland. Kwetsbare soort.hommels! 233 Salvia sclarea SCHARLEI 2-jarig Bloeitijd: juni - september Hoogte: tot 100 cm Standplaats: zonnig Grote fluwelige bladeren, opvallende lila-paarse bloemen in lange losse aren. Kleverig behaard. Aromatische geur! 374 Salvia verticillata KRANSSALIE Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Lila of paarsblauwebloemen in dichte kransen langs de stengel. Oorspr. uit Z- en M-Frankrijk. Kalkliefhebber.Goede insectenlokker. 234 Sanguisorba officinalis GROTE PIMPERNEL Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Decoratief blad en dieppurperen bloemhoofdjes op lange stelen. Plant van vochtige berm of waterkant. Snijbloem. Insectenlokker. 235 Sanicula europaea HEELKRUID Vast Bloeitijd: mei - juni Hoogte: cm Standplaats: schaduw Groenachtig-witte bloempjes in schermen. Houdt van vochtige, humusrijke grond. Staat graag in bossen of onder struiken. Zaaitijd liefst voor de winter of in vroege voorjaar. Klitvruchtjes. Zeldzaam. 236 Saponaria officinalis ZEEPKRUID Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: zon / halfschaduw Uitbundig bloeiende plant met lichtroze bloemen (25-36 mm), dicht opeen aan de toppen van vrij slappe stengels. Zoetgeurend. Op klei en kalk. Langs rivieren en spoordijken. 237 Scabiosa columbaria DUIFKRUID Vast Bloeitijd: juli - oktober Hoogte: cm Standplaats: zonnig, droog Licht behaarde plant met leuke lila bloemhoofdjes (25 mm). Een succesnummer voor vlinders en bijen. Ook geschikt als snijbloem. 238 Scrophularia nodosa KNOPIG HELMKRUID Vast Bloeitijd: juni - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Stevige stelen met roodbruine bloemetjes met groene keel. Voedselplant voor de Helmkruidvlinder en een soort vouwwespje.vochtige plaatsen. 239 Scrophularia umbrosa GEVLEUGELD HELMKRUID Vast Bloeitijd: juli - september Hoogte: cm Standplaats: halfschaduw Forse plant met langs de stengel smalle vleugels van 3 mm. Bloemen rood- tot paarsbruin. Bloeit later dan andere helmkruiden. Slootkanten, greppels. Vrij zeldzaam. Pagina 20