Een nieuw wettelijk kader voor de geestelijke gezondheidszorgberoepen en voor de uitoefening van de psychotherapie

Transcriptie

1 Een nieuw wettelijk kader voor de geestelijke gezondheidszorgberoepen en voor de uitoefening van de psychotherapie Impact voor klinisch psychologen en klinisch orthopedagogen in de gezondheidszorg. N. Van Broeck Onderzoeksgroep Gedrag, Gezondheid en Psychopathologie KULeuven N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/2017 1

2 Wie? Hoogleraar klinische psychologie (UCL, KULeuven) Programmadirecteur opleidingen in de Psychotherapie (UCL, KULeuven Dossier wetgeving Federale Raad voor de GGz beroepen N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/2017 2

3 Plan 1.Context: waarom? 2.De nieuwe wet op de GGZberoepen 3.Impact? 4.Stand van zaken? N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/2017 3

4 Plan 1.Context: waarom? 2.De nieuwe wet op de GGZberoepen 3.Impact? 4.Stand van zaken? N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/2017 4

5 Context: Hoe is het met geestelijke (on)gezondheid Gebruik van antidepressiva : N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/ Context

6 ggz-problemen: groot aandeel in geheel van gezondheidsproblemen (Layard, & Clark, 2014) N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/2017 6

7 Ggz-problemen ook aandeel in de mortaliteit: 2 % van de overlijdens door zelfdoding N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/2017 7

8 Ggz problemen en levensduur? N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/2017 8

9 Context: Krijgen mensen GGZzorg die ze nodig hebben? Landen met hoog inkomen: (Ormel et al, 2003) Fysieke aandoeningen % voorkomen % patiënten dat behandeld wordt Diabetes 4,6 94 Hart-en vaatziekten 4,7 77 asthma Psychische aandoeningen depressie 5,7 29,3 Bipolaire stoornis 1,4 29,1 paniekstoornis 1,6 33,1 N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/2017 9

10 N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

11 Context: Krijgen mensen GGZzorg die ze nodig hebben? Van alle personen met psychisch lijden waarvoor goede GGZ zorg bestaat 1 op 3 krijgt GGZ hulp (Itinera, 2013) N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

12 Behandelkloof unmed needs (Itinera, 2013) N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/2017 Itinera,

13 N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

14 (VVGG, 2015) N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

15 Als nood gezien wordt en zorg toegankelijk, krijgen ze dan zorg op maat? N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

16 Als nood gezien wordt, krijgen ze dan N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/2017 zorg op maat? Welke ma(a)ten van ggz zorg heeft iemand nodig? Preventie Begeleiding en ondersteuning (care) Behandeling (cure) Revalidatie Crisisinterventie. Combinaties simultaan / successief 16

17 Gewenst zorgaanbod op maat N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

18 Op maat van het niveau van specialisatie van de zorgnood? N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

19 Krijgen mensen de GGZ-zorg die ze nodig hebben? N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

20 N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

21 Wat denken de patienten ervan? Studies bij patiënten (Koning Boudewijnstichting): Vraag naar ELP GGZ zorg : toegankelijk Overzichtelijker Meer betrokken Aangepast vraag Gecoördineerd (multidisciplinair) N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

22 Layard & Clark, 2014 Onderzoeksgegevens Gezondheidswinst Door psychologische behandelingen N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

23 Plan 1.Context 2.De nieuwe wet op de GGZberoepen 3.Impact 4.Stand van zaken? N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

24 Wet met een lange en turbulente geschiedenis: Van 1978 tot nu reeks pogingen: wettelijke regeling van de klinisch psychologen, de klinisch orthopedagogen en psychotherapie (en counseling) 1. Context: geschiedenis

25 Wet op de geestelijke gezondheidszorgberoepen 2014: wet Onckelinkcx 2015: gecoördineerde wet: reparaties 2016: stemming definitieve versie in parlement Van kracht geworden 01/09/ Context: geschiedenis

26 De wet op de GGZ beroepen 1. klinische psychologie en klinische orthopedagogiek als autonome GZ beroepen binnen KB78 (WUG) 2. Psychotherapie als bijzondere beroepsactiviteit van ander GZ-beroep 3. Mogelijkheid ondersteunende GGZberoepen 4. Eén Federale raad voor de GGZ beroepen N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

27 De wettelijke regeling Gecoördineerde wet 2015, wet eid/zorgberoepen/geestelijkegezondheidszorgberoepen ofessions-de-sante/professions-de-lasante-mentale N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

28 (Nys, H., 2016): WUG piramide (KB78)

29 De nieuwe visie op de gezondheidszorgberoepen in het KB 78 N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

30 H 1 en H2 : de KP/KO «Onder de uitoefening van de klinische psychologie wordt verstaan: het gewoonlijk verrichten van autonome handelingen, die tot doel hebben of worden voorgesteld tot doel te hebben Bij een mens en in een wetenschappelijk onderbouwd klinisch psychologisch referentiekader, De preventie, het onderzoek, het opsporen of het stellen van een psychodiagnose van echt dan wel ingebeeld (= verondersteld, vermeend) psychisch of psychosomatisch lijden En die persoon te behandelen of te begeleiden»

31 H 3 De wettelijke regeling: Psychotherapie PsTh in KB 78 als gespecialiseerde beroepsactiviteit van een ander gz-beroep: artsen en KP /KO Na specialisatie-opleiding van 4 jaar Verstrekt door Universiteit opleidingsinstituut N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

32 Definitie van Psychotherapie : Psychotherapie is een behandelingsvorm in de gezondheidszorg waarin men op een consistente en systematische wijze een samenhangend geheel van psychologische middelen (interventies) hanteert die geworteld zijn binnen een psychologisch wetenschappelijk referentiekader en waarbij interdisciplinaire samenwerking is vereist. N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

33 (Nys, H., 2016): WUG piramide (KB78) Psychotherapieautonoom

34 Ruime overgangsmaatregelen: andere WUG-beroepen die momenteel de PsTh beoefenen: verder autonoo Niet- WUG-beroepen: verder onder toezicht N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

35 H 4. ondersteunende geestelijke gezondheidszorgberoepen N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

36 (Nys, H., 2016): WUG piramide (KB78) Psychotherapieautonoom Ondersteunende GGZberoepen

37 Plan 1.Context 2.De nieuwe wet op de GGZberoepen 3.Impact? 4.Stand van zaken? N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

38 3. Impact: opleiding KP en KO 1. Master in de psychologie en /of de pedagogische wetenschappen 2. Domein van de klinische psychologie 3. Inclusief stage 4. Aanvullend jaar professionele stage N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

39 Impact opleiding: KP en KO Master KP en OP : Opleiden in termen van competenties N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

40 Impact opleiding: competenties Tabel 3: Competentieprofiel van de HGR voor de Belgische klinisch/ gezondheidszorgpsycholoog N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

41 Ev nog toevoegen: Klin psy / gezondheidszorgpsy : generalistische psychologische zorg Mogelijke specialisaties mits bijkomende opleiding: Neuropsychologie Gerontopsychologie Psychotherapie. N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

42 Generalistische en specialistische KP KO zorg Specialisaties in KP/KO zorg? Psychotherapie (4) Generalistische KP/KO zorg Professionele stage (1) Diploma Master in de psychologie en de psy wetenschappen (5) N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

43 Impact op de professionele praktijk van KP/KO Autonome uitoefening: Erkenning Visum Aanvullend jaar beroepservaring Wie niet aan deze criteria voldoet: Uitoefening onder toezicht / supervisie van een erkend KP/KO N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

44 Impact op de autonome uitoefening van de psychotherapie Gespecialiseerde beroepsactiviteit Artsen en KP en KO mits specialisatie-opleiding N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

45 Ø Artikel 12: ondersteunende ggz beroepen Ø diverse vormen van psychologische hulpverlening verstrekken Ø in een multidisciplinaire context Ø onder supervisie KP/KO of arts N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

46 Er is meer Psychologische zorg dan psychotherapie! Types van psychologische zorg in functie van de zorgnood: Primaire en secundaire preventie Psycho-educatie Coaching Counseling en begeleiding Behandeling /Curatie Rehabilitatie Crisisinterventie N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

47 Er is meer Psy zorg dan psychotherapie De keuze van de meest aangewezen psy-zorg gebeurt op basis van een aantal parameters: proces van assessment en indicatie-stelling N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

48 Getrapte GGZ interventies (KCE, 2015) N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

49 Toezicht / supervisie Ø Multidisciplinaire samenwerking met bevoegd KP / KO /arts Ø Assessment, psychodiagnostiek en indicatiestelling Ø Opvolging N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

50 Psychotherapie Wet : keuze voor één gemeenschappelijke noemer op wetenschappelijke evidentie gebaseerd EBP? Wat impliceert het niet nominatief vermelden van een (beperkt) aantal (grote) stromingen? N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

51 Keuze voor één gemeenschappelijke noemer EBP ipv nominatief vermelden van een (beperkt) aantal (grote) stromingen Ø Openheid voor nieuwe, wetenschappelijk onderbouwde ontwikkelingen Ø Mogelijkheid tot integratie van kaders Ø geworteld zijn binnen een psychologisch wetenschappelijk referentiekader : een practijk gebaseerd op meer dan dan wetenschap alleen! 51 N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/2017

52 3. Vragen en onzekerheden? APA, 1994) Evidence based EN value based! N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

53 N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

54 Plan 1.Context 2.De nieuwe wet op de GGZberoepen 3.Impact: wetgeving die KP en KP moeten respecteren? 4.Stand van zaken? N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

55 Wetgeving KP /KO : Wet op de Uitoefening van de gezondheidszorgberoepen (WUG) Wet op de geestelijke gezondheidszorgberoepen (2016) Wet op de rechten van de patiënt (2002) Wet op de titel van Psycholoog De deontologische code voor psychologen (2014) N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

56 Plan 1.Context 2.De nieuwe wet op de GGZberoepen 3.Impact: financiering / terugbetaling? 4.Stand van zaken? N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

57 Terugbetaling? Momenteel niet aan de orde Wet : erkenningen = noodzakelijke voorbereidende stap N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

58 Model voor organisatie en terugbetaling psychologische en orthopedagogische zorg in België N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

59 Model voor organisatie en financiering psychologische en orthopedagogische zorg in België Studie internationale modellen Types van organisatie van ggz zorg Types van modellen van terugbetaling enveloppes Prestatie-gebonden Combinaties N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

60 Plan 1.Context 2.De nieuwe wet op de GGZberoepen 3.Impact: financiering / terugbetaling? 4.Stand van zaken? N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

61 Uitvoeringsbesluiten (KB S) Kabinet van volksgezondheid, leefmilieu en veiligheid van de voedselketen op advies van de Federale Raad voor de geestelijke gezondheidszorgberoepen

62 Federale Raad ggzberoepen Opdracht: De Hoge Raad heeft als doelstelling advies te geven aan de Minister van Volksgezondheid over de erkenningscriteria, de evaluatie van de aanvragen en de algemene aanbevelingen rond professionele vorming. N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

63 Federale Raad 30 leden: Pariteit nederlands- franstalig Pariteit academie sector 3 GZ beroepen: klinisch psychologen (16) klinisch orthopedagogen (4) artsen (8) N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

64 FR: 20-tal Adviezen voor KB s FR : wordt momenteel samengesteld Start voorzien voor juni 2017 N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

65 Doel: samen werken aan een meer toegankelijke, kwaliteitsvolle, betaalbare ggz op maat van wie er nood aan heeft N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/

66 Dank voor uw aandacht N. Van Broeck - Innovaties in de GGZ- 18/05/