Breder boeren in de Bommelerwaard. Groene regelingen en subsidies voor agrariërs in de gemeenten Zaltbommel en Maasdriel

Transcriptie

1 Breder boeren in de Bommelerwaard Groene regelingen en subsidies voor agrariërs in de gemeenten Zaltbommel en Maasdriel 1

2 Inhoudsopgave Voorwoord 5 Inleiding 6 Agrarisch natuur- en landschapsbeheer 7 Boerenlandpaden 11 Van landbouw naar natuur 12 Natuurbeheer 15 Nieuw landgoed 17 Natuurschoonwet 18 Boscertificaten 21 Subsidieregeling Vitaal Gelderland 22 Steunpunt Hoogstamfruit 23 Stimuleringsregeling aanleg waterbergingsoevers 24 Rabo Groenfinanciering

3 Voorwoord Samen werken aan het landschap Met het Landschapsplan Bommelerwaard en met de samenwerkingsovereenkomst voor reconstructie van de glastuinbouw hebben de gemeenten Zaltbommel en Maasdriel de handen in één geslagen wat betreft behoud en ontwikkeling van het landschap in de Bommelerwaard. Beide gemeenten realiseren zich dat agrariërs een belangrijke plaats innemen als het gaat om landschap. Het zijn tenslotte de agrariërs die door de eeuwen heen het land hebben gewonnen van de rivier en daarmee patronen vastlegden. Deze oude landschapspatronen zijn nog steeds de dragers van het huidige Rivierenland die zo interessant zijn voor haar bewoners en bezoekers. Om dit ook voor de toekomst in stand te houden is het van belang dat de agrariër als landschapsvormer financiële mogelijkheden voor het in standhouden krijgt aangereikt. Deze kunnen uiteenlopen van subsidies voor kleine landschapselementen tot grootschalige landgoed ontwikkelingen. Met deze informatiefolder willen de gemeenten Maasdriel en Zaltbommel een verzameling van alle actuele subsidieregelingen aanbieden aan de agrariërs in haar werkgebied. We vertrouwen erop dat deze folder een bijdrage kan leveren aan de integratie van landschapsbeheer en landschapsontwikkeling in de bedrijfsvoering van de toekomstgerichte agrariër. Namens het college van burgemeester en wethouders van de gemeenten Zaltbommel en Maasdriel wensen wij u succes bij het beheer en de verbetering van uw leefomgeving. A.H. Boerma-van Doorne, burgemeester gemeente Maasdriel A. van den Bosch, burgemeester gemeente Zaltbommel 4 5

4 Inleiding In 2004 is het Landschapsplan van de gemeenten Zaltbommel en Maasdriel afgerond. In het kader van dit Landschapsplan zijn er voor beide gemeenten uitvoeringsprogramma s opgesteld. De concrete projecten die hierin zijn beschreven, dragen bij aan het behoud en de verdere ontwikkeling van het landschap in de betreffende gemeente. Uit gesprekken met lokale afdelingen van LTO en ZLTO blijkt dat er onder agrariërs behoefte is aan informatie over regelingen en subsidies betreffende natuur en landschap. Ook de Vereniging Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer Bommelerwaard de Capreton wil haar achterban graag beter informeren over dit onderwerp. De gemeenten Zaltbommel en Maasdriel willen onder andere door middel van een brochure in deze behoefte voorzien. In deze brochure is per groene regeling een korte omschrijving opgenomen. Daarbij wordt steeds vermeld waar aanvullende en actuele informatie te verkrijgen is. AGRARISCH NATUUR- EN LANDSCHAPSBEHEER Subsidiestelsel Natuur en Landschap (SNL) In Nederland liggen veel landbouwgebieden die ook waardevol zijn voor natuur en landschap. Deze waarden wil de overheid graag behouden en verder ontwikkelen. Dit geldt bijvoorbeeld voor landbouwgebieden waar goede kansen liggen voor specifieke planten- en diersoorten. Uw bedrijf kan ook in zo n gebied liggen. Voor dit natuurvriendelijke beheer op landbouwgrond (agrarisch natuurbeheer) kunt u een vergoeding krijgen. Hiervoor gold de afgelopen jaren de (Provinciale) Subsidieregeling Agrarisch Natuurbeheer (PSAN). Vanaf 2010 komt het Subsidiestelsel Natuur- en Landschapsbeheer (SNL) hiervoor in de plaats. Natuurbeheerplan Bijna overal in het buitengebied kunt u aan agrarisch natuurbeheer doen, als u dat wilt, en op veel percelen kan dat ook nog eens met subsidie. De provincie bepaalt waar u subsidie kunt krijgen voor agrarisch natuur- en landschapsbeheer. De provincie Gelderland heeft hiervoor een Natuurbeheerplan opgesteld, met daarin haar doelen voor natuurbeheer, landschapsbeheer en agrarisch natuurbeheer. In het Natuurbeheerplan staat tot op perceelsniveau beschreven welk soort (agrarische) natuur er met subsidie ontwikkeld kan worden en welk beheer daarvoor moet worden uitgevoerd. Dit beheer en de natuurdoelen zijn beschreven in de zogenaamde beheerpakketten. U kunt uit deze opengestelde beheerpakketten een keuze maken. Voor elk beheerpakket is in de regeling ook beschreven wat de beheervergoeding is. Onder agrarisch natuurbeheer valt perceelsbeheer, maar ook beheer van landschapselementen op agrarische grond. Welke beheerpakketten zijn voor u interessant? Voor het agrarisch natuurbeheer op perceelsniveau geeft de provincie in het Natuurbeheerplan aan in welke gebieden u welke beheerpakketten kunt afsluiten. In de Bommelerwaard zijn dit een paar gebieden waarbij het met name gaat om: - botanisch beheer van graslanden; - beheer van bouwland met akkervogels en weidevogels. 6 7

5 Arkel Rietveld chem Duizend Morgen Uitwijk Waardhuizen Meeuwen Spijk Achterdijk Dalem Rijswijk Eng Stenenheul Spijk Giessen Babyloniënbroek Bronkhorst Kedichem Vuren Eethen Andel Drongelen Oosterwijk P oe d e r o i j e n s e h o e k Heukelum Poederoijen Genderen Leuven Doeveren Moleneind Brakel Asperen Veen Spijk Wijk en Aalburg Heesbeen Acquoy Herwijnen Aalst De Rietschoof Elshout Zuilichem Nederhemert-Zuid Rhenoy Gellicum Nederhemert-Noord Heusden Herpt Oud-Heusden Wolfshoek Kuiksche Heide Bern Rumpt Hellouw Nieuwaal Wellseind De Hoeven Beesd Crob Delwijnen Slijkwell Hedikhuizen Haarsteeg Gameren Well Enspijk Haaften Kerkwijk Voordijk Vlijmen Tuil Wordragen Bruchem Ammerzoden Californië Hedel Bokhoven Engelen Neerijnen Waardenburg Crèvecoeur Deuteren Oensel Dieskant Meteren S ne l l e v e l d Velddriel Opijnen Oud-Empel Est Hucht Hurwenen D o or n i n g R o m e Rossum Hoenzadriel Empel Alem Heesselt Gewande Hattelaar Varik Sint Andries Het Wild Kapel-Avezaath Wadenoijen Sprokkelbosch Wamberg Ophemert Heerewaarden Maren De Loofaert Veluwe Maren-Kessel Kruisstraat Zennewijnen Kessel Voorne Passewaaij Op het kaartje hieronder staan de begrensde percelen voor agrarisch natuurbeheer in de Bommelerwaard weergegeven. M WA A LWI J K Drunen Nieuwkuijk Figuur 1: Mogelijkheden voor agrarisch natuurbeheer Bommelerwaard Zaltbommel Subsidie voor landschapsbeheer is binnen de Bommelerwaard in principe overal mogelijk, met uitzondering van de dorpskernen en Molenveld, Bruchemsbroek en de Vliert. Dit zijn namelijk waardevolle open gebieden waar meer opgaande beplanting niet gewenst is; pakketten voor poelen en natuurvriendelijke oevers zijn hier wel opengesteld. In de overige delen van de gemeente zijn veel verschillende landschapspakketten en subsidiemogelijkheden. Enkele voorbeelden zijn: - hoogstamboomgaarden; - struweelhagen; - elzensingels; - knip- en scheerheggen; - wandelpaden over boerenland. Bij landschapselementen kunt u naast de subsidie voor beheer ook subsidie voor de inrichting (aanleg van nieuwe elementen) krijgen. Die kan gaan tot 95% van de kosten die u moet maken voor bijvoorbeeld het opstellen van een inrichtingsplan en voor de aanleg van een poel of een hoogstamboomgaard. Geldermalsen Kerkdriel 'S-HERTOGENBOSCH Rosmalen Agrarisch NatuurBeheer Bommelerwaard Weidevogelgebied Akkerfaunagebied Ganzenfourageergebied Botanisch waardevol grasland Botanisch waardevol akkerland 0 0,5 1 Kilometers Afdeling: B&S MWLG Opdrachtgever: M.Rijken Team: EB Auteur: J.Gerritsen Bron: Prov.Gelderland Datum: Vergoedingen De vergoedingen worden jaarlijks marktconform per ha of per element berekend. De vergoedingen lopen uiteen van 1.122,- per hectare voor botanisch weiland tot 2.139,- per hectare voor bouwland met broedende akkervogels. De beheervergoedingen voor weidevogelgrasland variëren van 299,- tot 511,- per hectare, afhankelijk van de rustperiode die op het grasland wordt gehanteerd. Voor landschapsbeheer lopen de vergoedingen uiteen van bijvoorbeeld 272,- voor 100 meter knip- en scheerheg tot 1.618,- per ha voor een hoogstamfruitboomgaard. U vindt alle subsidietarieven op Aanvragen Het SNL wordt ieder jaar vanaf half november opengesteld en duurt tot half januari. De exacte aanvraagperiode publiceert de provincie in haar openstellingsbesluit. In deze periode kunt u een aanvraag doen voor agrarisch natuurbeheer voor de subsidieperiode van zes jaar. Vraag de subsidie digitaal aan via Mijn Dossier op de website van het LNV-Loket: of vraag een (papieren) aanvraagformulier aan. Anders dan tot voor kort bij de PSAN, moet u de uitbetaling van uw subsidie jaarlijks vóór 15 mei via de Gecombineerde opgave aanvragen. De subsidie wordt uitbetaald aan degene die op 15 mei - de peildatum - van het beheerjaar het gebruiksrecht heeft over de beheereenheid. Meer informatie Het Natuurbeheerplan vindt u op of op de website van de provincie Gelderland: Informatie over alle beheerpakketten staat op en op de website van het Groenloket. Heeft u vragen over de voorwaarden van het Subsidiestelsel Natuur- en Landschapsbeheer, de aanvraagprocedure, de specifieke pakketeisen, inrichting en beheer van uw percelen en de provinciale natuurbeheerplannen? Dan kunt u terecht bij de coördinator van de Vereniging Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer Bommelerwaard de Capreton ( of info@capreton.nl) of bij de adviseur van Landschapsbeheer Gelderland. Bron: Provincie Gelderland, 2009 Gefaseerde invoer van het Subsidiestelsel Natuur- en Landschapsbeheer (SNL) De provincie heeft in overleg met de minister van LNV besloten het nieuwe subsidiestelsel gefaseerd in te voeren: het agrarisch natuur- en landschapsbeheer op 1 januari 2010 en het natuur- en landschapsbeheer op natuurgrond op 1 januari

6 BOERENLANDPADEN Wandelen door boerenland over oude kerkenpaadjes, schoolpaadjes en andere verbindingen die er voor de ruilverkaveling waren, wordt op steeds meer plekken weer mogelijk gemaakt. Omdat bewoners van kleine kernen graag een ommetje maken en ook recreanten interesse hebben in het beleven van het boerenland, zijn er verschillende subsidieregelingen die het recreatieve medegebruik van agrarisch terrein stimuleren. Het gaat hier om medegebruik van uw terrein. Hiervoor hoeft geen verharding te worden aangebracht en u behoud alle rechten over uw grond. U tekent een contract voor recreatief medegebruik voor een aantal jaren (minimaal 6) waarbij de provincie de aansprakelijkheid overneemt. - Binnen de regeling SNL (zie hierboven) is een paragraaf L04.01 Boerenlandpaden opgenomen waar u voor beheer en onderhoud van een reeds aangelegd pad 0,83 per strekkende meter per jaar kunt ontvangen. - De regeling Boerenlandpaden geeft een vergoeding van 0,45 per strekkende meter pad per jaar. Al vanaf een jaar voor openstelling van de route aanvraagbaar. Voor meer informatie over de ontwikkeling van wandelroutes kunt u contact opnemen met Landschapsbeheer Gelderland. Voor meer informatie over de regeling Boerenlandpaden kunt u terecht op

7 Arkel Rietveld ichem Duizend Morgen Uitwijk Waardhuizen Meeuwen Spijk Achterdijk Dalem Rijswijk Eng Stenenheul Spijk Giessen Babyloniënbroek Bronkhorst Kedichem Vuren Eethen Andel Drongelen Oosterwijk P oe d e r o i j e n s e h o e k Heukelum Poederoijen Genderen Leuven Doeveren Moleneind Brakel Asperen Veen Spijk Wijk en Aalburg Heesbeen Acquoy Herwijnen Aalst De Rietschoof Elshout Zuilichem Nederhemert-Zuid Rhenoy Gellicum Nederhemert-Noord Heusden Herpt Oud-Heusden Wolfshoek Kuiksche Heide Bern Rumpt Hellouw Nieuwaal Wellseind De Hoeven Beesd Crob Delwijnen Slijkwell Hedikhuizen Haarsteeg Gameren Well Enspijk Haaften Kerkwijk Voordijk Vlijmen Tuil Wordragen Bruchem Ammerzoden Californië Hedel Bokhoven Engelen Neerijnen Waardenburg Crèvecoeur Deuteren Oensel Dieskant Meteren S ne l l e v e l d Velddriel Opijnen Oud-Empel Est Hucht Hurwenen D o or n i n g R o m e Rossum Hoenzadriel Empel Alem Heesselt Gewande Hattelaar Varik Sint Andries Het Wild Kapel-Avezaath Wadenoijen Sprokkelbosch Wamberg Ophemert Heerewaarden Maren De Loofaert Veluwe Maren-Kessel Kruisstraat Zennewijnen Kessel Voorne Passewaaij VAN LANDBOUW NAAR NATUUR Heeft u belangstelling voor het omvormen van landbouwgrond naar natuur? Hieronder leest u er meer over. De provincie Gelderland heeft als doel circa hectare landbouwgrond om te vormen naar natuur. Daarmee worden bestaande natuurgebieden vergroot en met elkaar verbonden, zodat een aaneengesloten stelsel van natuurgebieden in Nederland ontstaat: de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). 60% wordt gerealiseerd door verwerving en de resterende 40% door particulier beheer. De om te vormen landbouwgronden zijn door de provincie aangewezen, de figuur hieronder geeft de begrenzing voor de Bommelerwaard weer. Het besluit tot deelname aan de omvorming kan alleen door de eigenaar genomen worden, op geheel vrijwillige basis. De mogelijkheden liggen met name bij de Kil van Hurwenen, De waarden bij Loevestein, buitenpolder het Munnikenland, Doornwaard en enkele plaatsen in de uiterwaarden. Geldermalsen Investeringskaart Bommelerwaard U kunt als eigenaar van landbouwgrond in begrensd gebied (een deel van) uw grond omvormen tot natuurgebied. Hiervoor geldt vanaf 1 januari 2010 de nieuwe regeling Kwaliteitsimpulsen. De economische waarde van landbouwgrond is hoger dan die van natuurgebied. Als u uw landbouwgrond definitief omvormt tot natuurgebied, heeft u dus te maken met waardedaling van de grond. Via de regeling Kwaliteitsimpulsen kunt u deze waardedaling vergoed krijgen. Dit heet subsidie functieverandering. Zijn er eenmalige maatregelen nodig voor de inrichting van het natuurgebied, bijvoorbeeld graafwerk en aanplant, dan is inrichtingssubsidie van maximaal 95% van de gemaakte kosten beschikbaar. Voor het omzetten van landbouwgrond naar natuur is een bestemmingsplanwijziging noodzakelijk. Voor meer informatie kunt u terecht op bij de Vereniging Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer Bommelerwaard de Capreton (www. capreton.nl of via info@capreton.nl) of bij de adviseur van Landschapsbeheer Gelderland. Nieuwe natuur Omvorming bestaande natuur Zoekgebied kleinschalige natuurontwikkeling M Zaltbommel Kerkdriel Rosmalen 'S-HERTOGENBOSCH 0 0,5 1 Kilometers Afdeling: B&S MWLG Opdrachtgever: M.Rijken Drunen Nieuwkuijk Team: Bron: EB Auteur: Prov.Gelderland Datum: J.Gerritsen WA A LWI J K Figuur 2: Mogelijkheden voor realisatie nieuwe natuur Bommelerwaard 12 13

8 NATUURBEHEER In Nederland liggen veel natuurterreinen die van grote waarde zijn. Het gaat dan om bos, natuurgraslanden of bijvoorbeeld moerasgebieden. De overheid wil deze gebieden graag behouden en stelt hier beheersubsidie voor open. Bent u eigenaar of erfpachter van bos of natuur, dan kunt u in aanmerking komen voor financiële ondersteuning voor het in stand houden hiervan. Dit kan momenteel nog via de Provinciale Subsidieregeling Natuurbeheer (PSN) en vanaf eind 2010 via het Subsidiestelsel Natuur- en Landschap (SNL). Provinciale Subsidieregeling Natuurbeheer (PSN) Onder de PSN valt een groot aantal natuurbeheerpakketten van plas en ven tot natuurbos en soortenrijk grasland. U kunt subsidie aanvragen voor een beheerpakket met een looptijd van zes jaar. Ieder pakket omschrijft welk natuurresultaat u moet halen. Voor alle typen natuur gelden specifieke beheersvoorschriften en pakketvoorwaarden. De PSN kent de volgende subsidievormen: - beheerssubsidie; - recreatiesubsidie (voor openstelling). De vergoedingen in de PSN lopen uiteen van 147,- voor half natuurlijk grasland tot 1.120,- voor bloemrijke dijken. Nieuwe subsidieaanvragen en vervolgaanvragen voor natuur- en landschapsbeheer op natuurgrond kunt u ieder jaar vanaf half november aanvragen. Het aanvraagpakket voor deze subsidie kunt u telefonisch opvragen bij het LNV-Loket, Voor meer informatie kunt u terecht op bij de Vereniging Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer Bommelerwaard de Capreton (www. capreton.nl of via info@capreton.nl) of bij de adviseur van Landschapsbeheer Gelderland. Bron: Provincie Gelderland,

9 NIEUW LANDGOED Een voorbeeld van nieuwe mogelijkheden voor natuur en landschap is het ontwikkelen van een nieuw landgoed. Het gaat hierbij om het bouwen van een nieuw landhuis in samenspel met het realiseren van nieuwe hoogwaardige natuur. Daarvoor is de Rood voor groen regeling van toepassing. U ontwikkelt natuur in ruil voor het bouwen van één of meer landhuizen. Wat is een nieuw landgoed? Door de provincie wordt een nieuw landgoed als volgt gedefinieerd: Een nieuw landgoed is een openbaar toegankelijk natuurgebied, veelal bos, afgewisseld met agrarische gronden, met daarin een woongebouw van allure met maximaal drie wooneenheden. Om van een nieuw landgoed te kunnen spreken, moet tenminste een oppervlakte van vijf hectare cultuurgrond worden bestemd tot natuur. Het is de uitdaging om dit te combineren, zodat een eenheid ontstaat waarin de architectuur van het gebouw, de mogelijkheden voor natuurontwikkeling, de landschappelijke inrichting van het gebied en de ontsluiting voor de recreant tot hun recht komen. In de gemeenten Zaltbommel en Maasdriel wordt hetzelfde beleid gehanteerd voor nieuwe landgoederen zoals de provincie hier boven beschrijft. De gemeente maakt de afweging of een nieuw landgoed past in het landschap, geen strijdigheid oplevert met omliggende functies - met name agrarische - en of het landgoed op die plek de gewenste meerwaarde heeft. Heeft u interesse in het oprichten van een landgoed? Dan kunt u bij de gemeente Maasdriel voor meer informatie terecht bij het team Ruimte van de afdeling Ruimte en Samenleving, telefoon Bij de gemeente Zaltbommel kunt u terecht bij dhr. Frits Mellink van de afdeling Realisatie en Beheer, telefoon

10 NATUURSCHOONWET Beschikt u momenteel over meer dan 5 ha grond met daarop eventueel een woonhuis en/ of stallen? En is minimaal 30% hiervan bos of natuur? Dan is een rangschikking onder de Natuurschoonwet wellicht voordelig voor u. U krijgt dan een landgoedstatus en het biedt belastingvoordelen. De Natuurschoonwet (NSW) is een belastingwet en biedt eigenaren, vruchtgebruikers en erfpachters van een landgoed onder bepaalde voorwaarden belastingvoordelen. U mag zonder het betalen van successierechten schenken en vererven. Als u nieuwe terreinen aankoopt voor uw landgoed, hoeft u niet de 6% overdrachtsbelasting af te dragen. Jaarlijks geniet u ook van kleinere voordelen bij onder andere de onroerend zaak belasting (OZB), de inkomstenbelasting en er is een verlaging voor waterschapslasten. De NSW is geen subsidieregeling; er worden in het kader van de NSW geen bijdragen in beheer en onderhoud verstrekt. In de NSW is een landgoed als volgt gedefinieerd: 'Een landgoed is een, in Nederland gelegen, geheel of gedeeltelijk met bossen of andere houtopstanden bezette onroerende zaak - daaronder begrepen die waarop een buitenplaats of andere, bij het karakter van het landgoed passende, opstallen voorkomen - voor zover het blijven voortbestaan van die onroerende zaak in zijn karakteristieke verschijningsvorm voor het behoud van het natuurschoon wenselijk is. - De onroerende zaak moet een aaneengesloten gebied vormen. - Het landgoed bestaat voor minimaal 30% van de totale oppervlakte uit houtopstanden (bos) of natuurterreinen. Een willekeurige combinatie van beide terreintypen is ook mogelijk. - Landbouwterreinen dienen voor een bepaald percentage omzoomd te zijn met houtopstanden. Dit is afhankelijk van de oppervlakte tot een maximum van 20 ha. - Een landgoed kan zowel geheel als gedeeltelijk worden opengesteld voor publiek. Hiervoor gelden voorwaarden ten aanzien van oppervlakte, bebording, wegen en paden. Er kunnen delen (tijdelijk) worden afgesloten voor het publiek om redenen van privacy, natuur- en cultuurhistorische waarden en jacht. Het verzoek om rangschikking onder de NSW Een rangschikking kan op elk gewenst moment ingaan en geldt in principe voor onbepaalde tijd. Een verzoek tot rangschikking van uw onroerende zaak tot landgoed geschiedt via een vastgestelde procedure en met speciale formulieren. Voor meer informatie kunt u terecht op de website van het LNV-loket www. hetlnvloket.nl. Hier kunt u het aanvraagformulier downloaden en u kunt hier ook terecht voor de Handleiding Natuurschoonwet Bron: Natuurschoonwet 1928, 2009 Ook meer recente, architectonisch belangrijke panden, bijvoorbeeld nieuwe landgoederen kunnen voor de NSW in aanmerking komen. Het geheel dient in ieder geval gedeeltelijk met bos en/of natuurgebied te zijn omsloten; hiervoor zijn minimale oppervlakten bepaald. Dit zijn de rangschikkingsvoorwaarden om onder de NSW te vallen: - De minimum oppervlakte van een landgoed bedraagt minimaal 5 ha (dit geldt niet voor historische buitenplaatsen)

11 BOSCERTIFICATEN Wilt u nieuw bos aanplanten? Boscertificaten van het Nationaal Groenfonds maken de aanplant van nieuw bos financieel extra aantrekkelijk. Een uitkomst voor particuliere eigenaren. Boscertificaten brengen rendabele bosprojecten binnen handbereik. Het Nationaal Groenfonds biedt nieuwe boseigenaren via het Boscertificatenfonds een vergoeding in ruil voor de vast te leggen CO2, waardoor bosaanleg in Nederland wordt gestimuleerd. Het Groenfonds verhandelt vervolgens de vastgelegde CO2 met bedrijven en overheden die een CO2-neutrale bedrijfsvoering nastreven. Hierdoor komen opnieuw middelen beschikbaar voor de financiering van nieuwe bosaanleg. Wat betekent dat voor u als boseigenaar? Als boseigenaar kunt u een eenmalige vergoeding van 4.000,- per hectare ontvangen in ruil voor de CO2-vastlegging in uw nieuwe bos. U gaat daarmee de verplichting aan nieuw bos aan te leggen en duurzaam te beheren voor een periode van ten minste 50 jaar. Aan de vergoeding zijn wel een aantal voorwaarden verbonden: - Het betreft nieuw bos, dus geen herplant; - Het bosperceel is minimaal 5 hectare groot; - Er is sprake van voldoende, duurzame en langdurige CO2-vastlegging; - Het bos wordt opengesteld voor het publiek; - Er is sprake van respect voor ecologische en landschappelijke waarden; - Het bos wordt duurzaam beheerd (middels een beschikking onder de Provinciale Subsidieregeling Natuurbeheer of FSC-certificering); - Het bos valt onder de Boswet (en is dus permanent). De bijdrage voor de CO2-vastlegging is geen subsidie. Hierdoor kan deze bijdrage worden gecombineerd met eventuele subsidies voor natuuraanleg. De aanleg van nieuw bos kan in een aantal gevallen worden gesubsidieerd door middel van een provinciale subsidieregeling. Meer informatie Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het Nationaal Groenfonds: tel Het aanvraagformulier voor boscertificaten en het infoblad kunt u downloaden van de website

12 SUBSIDIEREGELING VITAAL GELDERLAND Steunpunt Hoogstamfruit Naast de SNL bestaat er nog een provinciale subsidieregeling voor natuur en landschap, namelijk de Subsidieregeling Vitaal Gelderland. Meer informatie leest u hieronder. De provincie Gelderland heeft met de Subsidieregeling Vitaal Gelderland één regeling voor uiteenlopende doelen, waaronder ook natuur en landschap. Door middel van Vitaal Gelderland kan onder meer de aanleg van landschapselementen worden gesubsidieerd die niet onder het Subsidiestelsel Natuur en Landschap (SNL) vallen, maar bijvoorbeeld ook het wegwerken van achterstallig onderhoud aan landschapselementen. Subsidieaanvragen in het kader van Vitaal Gelderland kunnen het hele jaar door worden ingediend via het programmabureau in de desbetreffende regio. Wel is hiervoor medewerking van uw gemeente vereist omdat de gemeente als aanvrager voor de subsidieregeling dient. De Bommelerwaard heeft de afgelopen jaren meerdere malen subsidie aangevraagd binnen deze regeling. Ze kent de weg en is bereid om ook in de toekomst aanvrager te zijn bij projecten die binnen deze regelingen vallen (voor zover de financiën dit toelaten). Meer informatie Wanneer u geïnteresseerd bent in de mogelijkheden van de Subsidieregeling Vitaal Gelderland en/of meer informatie wilt, kunt u contact opnemen met de landschapscoördinatoren Cok van Zanten (gemeente Maasdriel), tel of Edgar Voogd (gemeente Zaltbommel), tel De gemeenten Zaltbommel en Maasdriel zijn aangesloten bij het Steunpunt Hoogstamfruit. Dit steunpunt is enkele jaren geleden opgericht in samenwerking met acht gemeenten in het rivierengebied. Doel van het Steunpunt Hoogstamfruit is "de achteruitgang van de resterende hoogstamboomgaarden stoppen, oude rassen in standhouden en het areaal hoogstamboomgaarden uitbreiden". Wat kan het Steunpunt Hoogstamfruit voor u betekenen? Advies Voor vragen over hoogstamfruitbomen (bijvoorbeeld over soortkeuze, ziekten, onderhoud, aanplant) kunt u terecht bij het steunpunt. Ook kunt u een deskundige langs laten komen voor advies. De kosten voor het adviesbezoek bedragen 39,50. Uitvoering Indien gewenst kan de adviseur een inrichtingsplan maken voor de aanplant van hoogstamfruitbomen in combinatie met andere landschapselementen op uw erf. Het plan kan ook betrekking hebben op het wegwerken van achterstallig onderhoud. De aanvraag van subsidies voor aanplant en onderhoud wordt eveneens voor u geregeld. De kosten voor het maken van het plan worden gedeeltelijk gesubsidieerd door de provincie en de gemeente. De eigenaar dient een kleine bijdrage te leveren voor de kosten van de uitvoering van het plan. Afhankelijk van de subsidieregeling waaronder het plan valt, dient de eigenaar 5% of 15% van de uitvoeringskosten te betalen. Meer informatie over het Steunpunt Hoogstamfruit vindt u op Voor vragen of voor het maken van een afspraak met een adviseur kunt u contact opnemen met Landschapsbeheer Gelderland, telefoon

13 STIMULERINGSREGELING AANLEG WATERBERGINGSOEVERS Het klimaat verandert. In de toekomst zal naar verwachting steeds meer regen vallen, vooral in de winter. Daarbij worden de buien in de zomer heviger. Door de klimaatsverandering krijgen we steeds vaker te maken met extreem natte en extreem droge perioden. Het stelsel van sloten, weteringen en vijvers in het rivierengebied is daar onvoldoende op ingericht. Om natte voeten te voorkomen zoekt Waterschap Rivierenland naar extra ruimte om het teveel aan regenwater te bergen. Dit doet het waterschap onder andere door subsidie te verlenen voor de aanleg van natuurvriendelijke oevers met waterbergingsfunctie. Hoe moet de oever eruit zien? Om in aanmerking te komen voor subsidie stelt het waterschap eisen aan de inrichting van de oevers. Enkele daarvan zijn: - de oever wordt aangelegd als flauw talud van minimaal 1:5 of als terrastalud; - de oever is minimaal 2 meter en maximaal 10 meter breed, gerekend vanaf de huidige insteek; - de minimale lengte is 100 meter. Eenmalige bijdrage Waterbergende oevers kosten extra ruimte en dus extra geld. Daarom betaalt het waterschap mee aan de aanleg van waterbergende oevers. Particulieren en natuurbeheerders kunnen een eenmalige bijdrage van het waterschap krijgen voor de aanleg van zulke oevers. Wanneer betaalt het waterschap mee? Het waterschap verstrekt de bijdrage wanneer: - Particulieren of natuurbeheerders de oevers aanleggen (niet overheden). - De watergang in het landelijk gebied ligt. - Er geen sprake is van financiering uit andere bronnen. Kopen of vergoeden? De benodigde extra grond kan het waterschap kopen dan wel de waardevermindering vergoeden. Langs de grotere watergangen (A-watergangen) koopt het waterschap bij voorkeur de grond aan. Als de eigenaar de grond niet wil verkopen, kan het waterschap de waardevermindering van de grond vergoeden. Langs de kleinere watergangen (B-watergangen) koopt het waterschap geen grond aan, maar vergoedt het waterschap de waardevermindering van de grond. De hoogte van de vergoeding is afhankelijk van de locatie van de oever. Subsidie aanvragen of meer informatie? Kijk voor de complete regeling op onder Projecten Stimuleringsregeling Waterbergingsoevers. Daar staan alle voorwaarden vermeld. Wilt u meer informatie of subsidie aanvragen, maak dan een afspraak met Pascal van den Ring van het waterschap, tel , p.vanden.ring@wsrl.nl. Bron: Waterschap Rivierenland,

14 RABO GROENFINANCIERING De Rabo Groenfinanciering biedt duurzame en innovatieve ondernemers een extra lage rente. Hieronder leest u meer over de mogelijkheden. Een groenfinanciering is een lening met een flink lager rentetarief dan u bij een andere financiering betaalt. Het geld van de financiering is afkomstig van beleggers in de Rabo Groen Bank. Groenverklaring en criteria Om in aanmerking te komen voor een groenfinanciering heeft uw project een groenverklaring van de overheid nodig. Daarvoor moet de investering in een van onderstaande projectcategorieën vallen: - natuur, bos en landschap; - biologische landbouw; - Groen Label Kassen; - agrificatie; - duurzame energie; - duurzame woningbouw, renovatie en utiliteitsbouw; - bodemsanering; Bovendien moet uw investering aan een aantal criteria voldoen. Die verschillen per categorie, maar in het algemeen geldt dat een investering duurzaam en innovatief moet zijn en minimaal bedraagt. Deelnemers aan een collectieve beheersovereenkomst in het kader van weidevogel- of ganzenbeheer kunnen via de Vereniging Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer Bommelerwaard de Capreton in aanmerking komen voor een groenverklaring. Rabo Groen Bank Een groenverklaring kunt u tot zes maanden na aanvang van de fysieke werkzaamheden aanvragen. Dit kan alleen via een erkend groenfonds zoals de Rabo Groen Bank. Op basis van uw projectplan regelt dit fonds uw aanvraag bij SenterNovem of Dienst Regelingen. Na vier tot acht weken krijgt u de groenverklaring binnen. Op basis daarvan verstrekt Rabo Groen Bank u een groenfinanciering. De looptijd van een groenfinanciering is maximaal 10 jaar. Voor meer informatie kunt u terecht bij de bij de Vereniging Agrarisch Natuuren Landschapsbeheer Bommelerwaard de Capreton ( of via info@capreton.nl) of bij uw lokale Rabobank

15 Breder boeren in de Bommelerwaard Colofon Tekst: Stichting Landschapsbeheer Gelderland Opdrachtgever: Gemeente Zaltbommel en gemeente Maasdriel Beeldmateriaal: Jan van den Berg Han Bouwmeester, Peter Eekelder, Marcel Köppen Fotografie, Landschapsbeheer Gelderland Uitgave: april 2010 Contact Stichting Landschapsbeheer Gelderland Rosendael 2a, 6891 DA Rozendaal, Telefoon: Website: Stichting Landschapsbeheer Gelderland zorg voor ons landschap Uitgave van: In samenwerking met: Stichting Landschapsbeheer Gelderland Gemeente Maasdriel Gemeente Zaltbommel Rosendael 2A Kerkstraat 45 Hogeweg DA Rozendaal Postbus Postbus GA Kerkdriel 5301 LB Zaltbommel Tel Tel Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend. Subsidieregelingen kunnen onderhevig zijn aan wijzigingen. Landschapsbeheer Gelderland maakt deel uit van een samenwerkingsverband van twaalf provinciale organisaties: Landschapsbeheer Nederland. Zij streven naar behoud, beheer en ontwikkeling van een ecologisch cultuurlandschap met een streekeigen karakter. Het verbeteren van leefgebieden voor planten en dieren krijgt daarbij speciale aandacht. Elke provinciale organisatie beschikt over de specifieke kennis die nodig is om de regionaal sterk verschillende leefgebieden ook op kleine schaal in stand te houden, zoals in boomgaarden en groenstroken. dat verzekert een levend landschap voor de toekomst. 28