NIBE-SVV, maart Oefenexamen Pensioenpraktijk II

Transcriptie

1 NIBE-SVV, maart 2014 Oefenexamen Pensioenpraktijk II

2 1. Frits Verberg is commanditair vennoot (cv) van Sporting C.V. Zijn inbreng in de cv bedraagt EUR ,-. Frits koopt op een sportbeurs voor EUR ,- aan artikelen voor Sporting C.V. De rekening wordt NIET voldaan. Kan de leverancier van de sportartikelen Frits Verberg aanspreken? Zo ja, voor welk bedrag? Motiveer uw antwoord. Zo nee, waarom niet? 2. Jasper van Dam en Marcel Kooy hebben in de maatschapsakte de verdeling van de jaarwinst als volgt afgesproken: - vanwege verrichte arbeid krijgt iedere vennoot EUR ,-; - over zijn kapitaal bij aanvang van het boekjaar ontvangt iedere vennoot een rentevergoeding van 4%; - het restant van het resultaat wordt verdeeld in de verhouding 60% voor Jasper en 40% voor Marcel. Jasper heeft op 1 januari een kapitaal in de maatschap van EUR ,- en Marcel een kapitaal van EUR ,-. Het bedrijfsresultaat van de maatschap is EUR ,-. Bereken de jaarwinst voor Jasper en voor Marcel. Geef uw berekening. 3. Jaap overlijdt. Hij laat een echtgenote en drie kinderen achter. De nalatenschap bedraagt EUR ,-. Hoe wordt de nalatenschap volgens het wettelijk erfrecht verdeeld? Geef uw berekening. 4. Jonas woont ongehuwd samen met Cynthia. Jonas heeft al 10 jaar een kapperszaak. Cynthia werkt in de zaak mee tegen een zelfstandige arbeidsbeloning van EUR ,-. Jonas heeft in de resultatenrekening de volgende posten staan (in euro's): Reclamekosten Verzekeringspremies Omzet Lonen en pensioenkosten personeel Zelfstandige arbeidsbeloning (meisjesnaam 1) Huur winkelpand Inkoop materialen Toevoeging aan voorzieningen Rente van schulden Jonas doteert maximaal aan de oudedagsreserve. Hij betaalt een premie voor een gerichte oudedagslijfrente van EUR 2.000,- en een premie voor een AOV van EUR 4.000,-. Bereken de belastbare winst van Jonas. Geef uw berekening. NIBE-SVV, maart

3 5. Werknemer Harold Bremer is bezig met de financiële planning voor zijn oude dag. Harold vraagt zijn werkgever of deze aan kan geven hoeveel pensioen hij ontvangt zodra hij met pensioen gaat. Harold vraag ook hoeveel het nabestaandenpensioen voor zijn partner bedraagt. Carel is op 28-jarige leeftijd in dienst getreden en is nu 58 jaar. Harold verdient bruto EUR ,- per jaar. De pensioenregeling voorziet in de volgende aanspraken: Ouderdomspensioen: - opbouw per dienstjaar: 1,25%; - maximaal pensioengevend salaris: EUR ,-; - AOW-franchise: EUR ,-; - pensioenrichtleeftijd: 65 jaar. Nabestaandenpensioen: - 70% van het ouderdomspensioen. Op welk bedrag aan ouderdoms-en nabestaandenpensioen heeft Harold recht? Geef uw berekening. NB: U mag er van uitgaan dat het pensioengevend salaris van Harold niet wijzigt totdat hij met pensioen gaat. 6. Evert van den Broek is werkzaam als zelfstandig assurantieadviseur. Op 1 januari van het boekjaar bedraagt de oudedagsreserve EUR ,-. Op 31 december van hetzelfde boekjaar bedraagt het eigen vermogen van zijn assurantiekantoor EUR ,-. Welk bedrag aan winst zal Evert over het boekjaar moeten hebben behaald om maximaal te kunnen doteren aan de oudedagsreserve? Geef uw berekening. 7. Noem drie -en NIET meer dan drie- situaties waarin de oudedagsreserve verplicht moet afnemen, omdat de reserve het ondernemingsvermogen op het einde van het kalenderjaar overtreft. 8. Wilfried verkoopt op 1 januari van het boekjaar zijn onderneming aan Harmen. Voor de goodwill is tussen Wilfried en Harmen een bedrag afgesproken van EUR ,-. Wilfried heeft de onderneming vier jaar eerder overgenomen van zijn vader. Destijds betaalde hij voor de goodwill EUR ,-. De afschrijvingstermijn voor de goodwill is 10 jaar. Welk bedrag aan goodwill moet in de stakingswinst worden opgenomen? Geef uw berekening. NIBE-SVV, maart

4 9. Laurens is zelfstandig ondernemer. Hij is buiten gemeenschap getrouwd met Sigrid. Zij heeft GEEN eigen inkomen. Laurens heeft een advies gevraagd betreffende een goede nabestaandenvoorziening voor Sigrid voor het geval hij zou komen te overlijden. De volgende gegevens worden door Laurens verstrekt: Leeftijd Sigrid: 35 jaar. - Waarde onderneming in het economisch verkeer: EUR ,-. - Fiscaal eigen vermogen van de onderneming exclusief de oudedagsreserve EUR ,-. - Stand oudedagsreserve op 1 januari EUR ,-. - Totaal privé-vermogen Laurens EUR ,-. - Hiervan renderend (belegbaar) EUR ,-. - Netto rendement vermogen stellen op 5%. - Het rendement op het vermogen wordt jaarlijks geheel aangewend voor consumptieve doeleinden. Stel dat Laurens overlijdt. Bereken het inkomen uit vermogen van Sigrid vóór belastingheffing in box 3. Laat de stakingsaftrek buiten beschouwing en stel de belasting over de stakingswinst op 52%. 10. Erik (59 jaar) verkoopt zijn onderneming. Hij behaalt een stakingswinst van EUR ,-. Zijn oudedagsreserve bedraagt EUR ,-. Om directe afrekening te voorkomen kunnen de oudedagsreserve en de stakingswinst worden omgezet in een lijfrente. Erik wenst maximaal van deze omzettingsmogelijkheden gebruik te maken. Bereken het bedrag van de stakingswinst voor toepassing van de ondernemersaftrek. Bereken het bedrag van de stakingswinst voor toepassing van de ondernemersaftrek. Geef uw berekening. NIBE-SVV, maart

5 11a Stakingswinst wordt in het jaar van staking in de belastingheffing betrokken. Met welke posten wordt stakingswinst vastgesteld? 11b. Welke drie faciliteiten kunnen gebruikt worden om belastingheffing te verzachten? 12. Afhankelijk van de winst kan het voor de ondernemer om fiscale redenen aantrekkelijk zijn om de eenmanszaak of vof in een bv om te zetten. Daarvoor bestaan twee mogelijkheden. Welke mogelijkheden heeft de deze ondernemer? 13. Gerton (33 jaar) en Nanda (35 jaar) zijn sinds 1 maart 2000 samen ieder voor 50% vennoot van bloemenkiosk De Roos. Gerton is in gemeenschap van goederen gehuwd met Jojanneke. Nanda heeft GEEN partner. Op 1 januari 2013 besluiten Gerton en Jojanneke om te gaan scheiden. De werkelijke waarde van het pand is EUR ,-, van de inventaris EUR ,- en van de goodwill EUR ,-. De fiscale balans van bloemenkiosk "De Roos" is per 1 januari 2012 als volgt: Activa Passiva Pand Kapitaal Inventaris Hypotheek Goodwill Crediteuren Totaal Totaal Hoeveel inkomstenbelasting is Gerton verschuldigd? NB: Ga uit van een belastingtarief van 52% en laat de heffingskortingen, de ondernemersaftrek en de mkb-winstvrijstelling buiten beschouwing. 14. Adam is in jaar geworden en besluit in loondienst te blijven werken. Heeft dit invloed op de hoogte van de AOW-toeslag, die hij ontvangt voor zijn partner, die jonger is dan 65 jaar. Motiveer uw antwoord. 15. Noem drie -en NIET meer dan drie- in aard verschillende manieren waarop het recht op een Anw-uitkering verloren kan gaan, anders dan door overlijden. NIBE-SVV, maart

6 16. Ronald (44 jaar) en Ria (38 jaar) zijn een geregistreerd partnerschap aangegaan. Samen hebben ze een zoon van vijf jaar. Ronald werkt vier dagen in de week voor zijn eigen ontwerpbureau en verdient daarmee EUR ,- bruto per jaar. Ria werkt bij een verzekeringsadviseur. Haar brutoloon bedraagt EUR ,- per jaar. Ronald overlijdt. Heeft Ria recht op een Anw-uitkering? Zo ja hoeveel bedraagt deze uitkering. NB: Geef hierbij uw berekening. 17. Hebben premies voor pensioenregelingen, waaraan deelneming verplicht is gesteld, invloed op de hoogte van de lijfrentepremie-aftrek uit hoofde van de jaarruimte van de ondernemer? 18. Harry heeft een dierenwinkel in de rechtsvorm van een eenmanszaak. In zowel 2011 als 2012 heeft hij een winst uit onderneming van EUR ,-. Dat is de winst na aftrek van een bedrag van EUR 3.360,- dat aan de oudedagsreserve is gedoteerd. In februari 2012 betaalt Harry EUR 3.250,- aan lijfrentepremie. Hij wil dit bedrag bij de aangifte over 2012 als jaarruimte in aftrek brengen. Zal de fiscus een dergelijk verzoek van Harry honoreren? Motiveer uw antwoord aan de hand van een berekening. 19. Huisarts Kateman heeft in 2011 een winst behaald van EUR ,- en in 2012 van EUR ,-. De premie voor het pensioenfonds van huisartsen, waaraan deelneming verplicht is, bedroeg in 2011 EUR 4.500,- en in 2012 EUR 4.800,-. Hij doteert zowel in 2011 als in 2012 aan de oudedagsreserve. In 2011 groeit zijn ouderdomspensioen jaarlijks aan met EUR 400,- en in 2012 met EUR 410,-. Bereken zijn jaarruimte voor de aangifte over het jaar Geef uw berekening. 20. Martijn (56 jaar) heeft een eenmanszaak. Martijn raakt voor 50% arbeidsongeschikt en moet zijn onderneming beëindigen. De volgende gegevens zijn bekend: - Stille reserves EUR ,- - Oudedagsreserve EUR ,- (stand per 1 januari) - Kosten egalisatiereserve EUR ,- - Herinvesteringsreserve EUR 8.000,- - Jaarwinst EUR ,- - Twee jaar eerder heeft hij EUR ,- omgezet in een lijfrente bij gedeeltelijke staking. Welk bedrag aan stakingswinst kan Martijn maximaal omzetten in lijfrente? Geef uw berekening. Laat daarbij de stakingsaftrek buiten beschouwing. NIBE-SVV, maart

7 21. Vanessa (44 jaar) heeft een kapsalon in de vorm van een eenmanszaak. Zij gaat van haar echtgenoot, met wie zij in gemeenschap van goederen was gehuwd, scheiden. De fiscale balans van haar onderneming ziet er als volgt uit: Activa Passiva Bedrijfspand Kapitaal Inventaris Schulden Debiteuren Totaal Totaal Het bedrijfspand heeft een waarde in het economisch verkeer van EUR ,-, de inventaris EUR ,-. Tot slot is er sprake van een goodwill van EUR ,-. Ze heeft een aantal jaren geleden bij de verkoop van haar nagelstudio een stakingslijfrente gekocht voor een bedrag van EUR ,-. Zij wil als gevolg van de scheiding een stakingslijfrente in uitgestelde vorm aankopen. Hoe groot kan de stakingslijfrente maximaal zijn? Geef uw berekening en motiveer uw antwoord. 22. Sylvia is onderneemster en heeft in het verleden uit omzetting van een deel van de oudedagsreserve een gerichte lijfrenteverzekering afgesloten. Bij overlijden komt een kapitaal beschikbaar voor aankoop van een nabestaandenlijfrente. Sylvia heeft een zoon Christiaan van 32 jaar. Sylvia komt te overlijden. Christiaan wil een nabestaandenlijfrente aankopen met een zo kort mogelijke duur. Hoe lang is die kortst mogelijke duur? Motiveer uw antwoord. 23. Gerdi heeft jarenlang een eigen zaak gehad in de vorm van een nagelstudio. Bij de verkoop van haar onderneming heeft zij met de stakingswinst een stakingslijfrente bedongen bij een particuliere verzekeraar. Gerdi emigreert naar Thailand. Drie jaar na haar emigratie koopt zij een woning, waarvoor zij een lening bij een bank sluit. Hiertoe draagt Gerdi onder meer de stakingslijfrente tot zekerheid op verzoek over aan de bank. Wat zijn de fiscale gevolgen van de emigratie met betrekking tot de stakingsrente en de overdracht van de stakingslijfrente tot zekerheid aan de bank NIBE-SVV, maart

8 24. Adriaan is 55 jaar en heeft een boekenwinkel. Hij is gehuwd en heeft twee kinderen van 18 en 21 jaar. Adriaan overweegt een lijfrenteverzekering te sluiten met recht op aftrek van de premie. Geef voor elk van de onderstaande lijfrenteverzekeringen a t/m d aan of Adriaan daarvoor de premie kan aftrekken. Motiveer uw antwoord. a. Lijfrente die bij overlijden van zijn vrouw binnen 10 jaar voorziet in een lijfrente aan hemzelf tot zijn 65-jarige leeftijd of eerder overlijden. b. Lijfrente op zijn leven die direct ingaat en uitkeert tot zijn 65-jarige leeftijd of eerder overlijden. c. Lijfrente die bij zijn overlijden binnen 20 jaar voorziet in een tijdelijke uitkering aan zijn kinderen. d. Lijfrente op zijn leven die ingaat op zijn 62-jarige leeftijd en eindigt op zijn 67-jarige leeftijd. NIBE-SVV, maart

9 Correctiemodel 1. Ja, voor EUR ,-. 0 punten Frits Verberg heeft als commanditair vennoot een beheersdaad verricht.hierdoor is hij hoofdelijk en geheel aansprakelijk geworden voor alle verbintenissen van de vennootschap, voor het geheel van de schulden. 4 punten Hij is niet meer beperkt aansprakelijk tot de hoogte van zijn inbreng van EUR ,-. 2. Jasper krijgt een arbeidsvergoeding van EUR ,- en een rente over zijn kapitaal (4% van EUR ,-) van EUR Marcel krijgt een arbeidsvergoeding van EUR ,- en een rente over zijn kapitaal (4% van EUR ,-) van EUR 6.400,-. Het totaal van arbeids- en rentevergoeding is EUR ,-. Het restant bedrijfsresultaat is dan EUR ,- -/- EUR ,- = EUR ,- (negatief) Het negatieve restant is voor 60% voor Jasper (= EUR 6.600,-) en voor 40% voor Marcel (= 4.400,-) Winstaandeel Jasper: EUR ,- + EUR 9.600,- -/- EUR 6.600,- = EUR ,-. 2 punten Winstaandeel Marcel: EUR ,- + EUR 6.400,- -/- EUR 4.400,- = EUR ,-. 2 punten 3. Moeder ontvangt EUR ,- en de kinderen krijgen elk voor EUR ,- een vordering op hun moeder. 2 punten Correctievoorschrift: kandidaat moet vordering noemen voor puntentoekenning. (2 punten of 0 punten, bij rekenfout 1 punt) NIBE-SVV, maart

10 4. Berekening fiscale winst Omzet Inkoop Brutoresultaat Kosten Reclamekosten Verzekeringspremies Lonen en pensioenkosten personeel Zelfstandige arbeidsbeloning (meisjesnaam1) Huur winkelpand Toevoeging aan voorzieningen Rente van schulden pt Resultaat (winst) Af: oudedagsreserve 12% van /- 1 pt Zelfstandigenaftrek /- 1 pt Af: MKB-winstvrijstelling /- Belastbare winst Ter info 1: Zelfstandigenaftrek is vanaf 2013 vast bedrag EUR 7.280,-. Schema uit CPO sluit nog wel aan bij editie juli 2010 Berekeningen vinden plaats op basis van de gegevens van het CPO en het boek, recente juist gebruikte cijfers/en of bedragen NIET fout rekenen. 5. Harold Bremer maakt 37 dienstjaren x 1,25% = 46,25%. 1 punt Het pensioengevende salaris is maximaal ,-. De pensioengrondslag van Harold is dan EUR ,- -/- AOW-franchise van EUR ,- = EUR ,-. 1 punt 46,25% x EUR ,- = EUR 8.093,75 aan ouderdomspensioen. 1 punt 70% x EUR 8.093,75 = EUR 5.665, 63 aan nabestaandenpensioen. 1 punt 6. Het verschil tussen het genoemde ondernemingsvermogen en de genoemde oudedagsreserve bedraagt EUR 4.000,-. 1 punt De winst moet derhalve 100/12 x EUR 4.000,- = EUR ,33 zijn geweest om dit bedrag ook daadwerkelijk aan de oudedagsreserve te kunnen doteren. 3 punten Noot voor de correctoren: 3 of 0 punten toekennen. NIBE-SVV, maart

11 7. Let op: drie gevraagd! De ondernemer heeft in het kalenderjaar en in het daaraan voorafgaande jaar niet aan het urencriterium voldaan; 1 punt In het kalenderjaar is de onderneming geheel of gedeeltelijk gestaakt; 1 punt De ondernemer heeft bij aanvang van het kalenderjaar de leeftijd van 65 jaar (AOWingangsleeftijd) bereikt. 1 punt 8. Goodwill boekjaar Af: betaalde goodwill Minus afschrijving 4 x EUR , = fiscale boekwaarde Toevoegen aan stakingswinst (4 of 0 punten, bij rekenfout 3 punten) 9. Werkelijke waarde onderneming (=verkoopopbrengst) Fiscale boekwaarde /- Meerwaarde Oudedagsreserve /- Belaste stakingswinst Belasting hierover 52% punt Netto-opbrengst bij verkoop onderneming Nalatenschap: Opbrengst onderneming na belastingheffing Privévermogen Renderend privé-vermogen Netto-verkoopopbrengst onderneming punt Vrij beschikbaar punt Inkomen uit vermogen 5% x Stakingswinst punt Bij: Oudedagsreserve vrijval Af: Premie lijfrente wegens omzetting oudedagsreserve punt Af: Premie stakingslijfrente Verminderd met oudedagreserve punt Stakingswinst voor toepassing van de ondernemersaftrek is: punt 11a. Stille reserves (meerwaarden van de activa), goodwill en vrijvallende voorzieningen. 1 punt 11b. Stakingsaftrek; 1 punt - omzetting stakingswinst in lijfrente; 1 punt - doorschuiven belastingclaim. 1 punt NIBE-SVV, maart

12 12. - Ruisende omzetting. 1 punt - Geruisloze omzetting. 1 punt 13. Gerton moet afrekenen over de helft van zijn stakingswinst, omdat de waarde van zijn deel van de vennootschap behoort tot het gemeenschappelijke huwelijksvermogen. 1 punt 50% van de helft van de stille reserves pand % van de helft van de stille reserves inventaris % van de helft van de goodwill Stakingswinst punt Inkomstenbelasting 52% punten 14. Nee. 0 punten Inkomen uit arbeid van de AOW-gerechtigde zèlf leidt niet tot korting van de AOWtoeslag. 2 punten punten (3 x 1 punt) Let op: drie gevraagd! - Hertrouwen of gaan samenwonen; - kind wordt 18 jaar; - kind overlijdt voor het 18e jaar; - minder dan 45% arbeidsongeschiktheid; - bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd (vanaf 2013 de AOW-ingangsleeftijd). 16. Ronald en Ria hebben samen een zoon die jonger is dan 18 jaar. Hierdoor heeft Ria recht op een Anw-uitkering. Inkomenstoets: Maximale nabestaandenuitkering van de partner (zie CPO) punt Brutoloon Ria Vrijlating: 50% x bruto minimumloon (50% x EUR ,-, zie CPO) punt Resteert Vrijlating 1/3 van het meerdere (1/3 x EUR ,-) punt Korting op de maximale nabestaandenuitkering Halfwezentoeslag punt Totale uitkering *Let op doorwerkfout. 17. Ja, 0 punten verplicht gestelde pensioenpremies verhogen de aangroei van pensioenaanspraken. 2 punten (Ook goed is: de winst wordt verlaagd door vermindering met de pensioenpremie). NIBE-SVV, maart

13 18. De fiscus zal het verzoek van Harry niet honoreren. 0 punten Grondslag lijfrenteaftrek = winst na toevoeging oudedagsreserve. Ofwel: EUR ,- + EUR 3.360,- = EUR ,-. De jaarruimte is 17% x premiegrondslag -/- 7,5A -/- F. Ofwel: 17% x (EUR ,- -/- EUR ,-) -/- EUR 0,- -/- EUR 3.360,-. EUR 2.720,- -/- EUR 3.360,- is negatief. 2 punten 19. Jaarruimte 2012 wordt gebaseerd op winst van het voorafgaande jaar, dus op Winst Bij premie pensioenfonds Grondslag oudedagsreserve * * Let op: mogelijke doorwerkfout! Dotatie oudedagsreserve 12% x EUR ,- = EUR ,-. EUR ,- -/- EUR 4.500,- (premie pensioenfonds) =EUR 6.240,-. 2 punten Factor A: 7,5 x EUR 400,- = EUR 3.000,-. 1 punt Jaarruimte: 17% x (EUR ,- -/- EUR ,-) -/- EUR 3.000,- -/- EUR 6.240,- = EUR ,- -/- EUR 3.000,- -/- EUR 6.240,- = EUR 3.170,-. 1 punt 20. De stakingswinst bedraagt: - Stille reserves Oudedagsreserve Kosten egalisatiereserve Herinvesteringsreserve Totaal punten Vanwege staking in verband met zijn arbeidsongeschiktheid: kan maximaal worden omgezet: punt Dit bedrag moet worden verminderd met: - De stand van de oudedagsreserve Eerder omgezette stakingswinst Ruimte voor omzetting punten Het laagste bedrag (EUR ,-) komt in aanmerking voor omzetting in lijfrente. 1 punt NIBE-SVV, maart

14 21. Door de scheiding wordt de helft van de onderneming gestaakt: Stakingswinst bedraagt derhalve: - Pand / = Inventaris / = Goodwill Totaal Waarvan de helft bedraagt punten In verband met haar leeftijd en omdat ze de lijfrente wil uitstellen heeft zij recht op het laagste omzettingsbedrag voor stakingslijfrente, dus EUR ,-. Van dat bedrag moet de eerder gebruikte stakingslijfrente van EUR ,- worden afgehaald, waardoor een ruimte van EUR ,- resteert. 1 punt Het maximale omzettingsbedrag is EUR ,-. Omdat de stakingswinst meer bedraagt mag slechts EUR ,- worden omgezet in een lijfrente. 1 punt 22. De lijfrente moet dan worden uitgevoerd door een bank. Als de lijfrente wordt uitgevoerd door een bank mag de duur 20 jaar zijn. Een nabestaandenlijfrente die wordt verzekerd door een verzekeraar moet levenslang zijn als deze toekomt aan een familielid van 30 jaar of ouder. 3 punten 23. Op het tijdstip van emigratie legt de fiscus een conserverende aanslag op over de waarde in het economische verkeer van de stakingslijfrente, vermeerderd met 20% revisierente. 1 punt Deze wordt niet ingevorderd als er binnen 10 jaar geen verboden handeling plaatsvindt. 1 punt Het is fiscaal gezien een verboden handeling de lijfrente voorwerp van zekerheid te laten worden. 1 punt Omdat dit binnen 10 jaar na opleggen van de conserverende aanslag plaatsvindt, zal de fiscus de aanslag werkelijk gaan invorderen. 1 punt 24a. De premie is aftrekbaar. 0 punten Omdat een nabestaandenlijfrente mag worden gesloten op het leven van de echtgenoot en mag voorzien in een tijdelijke uitkering, mits er voldoende sterftekans aanwezig is. Dat is hier het geval. 2 punten 24b. De premie is niet aftrekbaar. 0 punten Omdat de premie voor een overbruggingslijfrente vanaf 1 januari 2006 niet meer aftrekbaar is. 2 punten NIBE-SVV, maart

15 24c. De premie is niet aftrekbaar. 0 punten De nabestaandenlijfrente aan kinderen moet tijdelijk of levenslang zijn. Een tijdelijke lijfrente moet uiterlijk op 30-jarige leeftijd eindigen. Hier zou de lijfrente uiterlijk op 38- jarige en op 41-jarige leeftijd eindigen. 2 punten 24d. De premie is niet aftrekbaar. 0 punten Omdat de ingangsdatum van een tijdelijke oudedagslijfrente niet mag liggen voor de 65- jarige leeftijd (vanaf 2013: AOW-ingangsleeftijd). 2 punten NIBE-SVV, maart