Depressies. Tania Kross. Thema. Feiten en fabels over psychische aandoeningen. Puzzel mee en win een tablet!

Transcriptie

1 GRATIS magazine van uw Service Apotheek 2014/15 - nov/dec/jan Thema Depressies NUMMER 82 Tania Kross Feiten en fabels over psychische aandoeningen Puzzel mee en win een tablet! Antwoord op uw vragen over antidepressiemiddelen 10 LEUKE, INTERESSANTE OF GEZONDE AANBIEDINGEN OP PAGINA 17 T/M 20!

2 Vooraf Glenn Baldew Ik ben absoluut niet de beste zangeres, maar wel degene die het hardst werkt, zegt de bekende operazangeres Tania Kross in een prikkelend interview in deze Leef! Ze vertelt ook over het streven van mensen om zo lang mogelijk te leven. Componisten als Mozart en Beethoven is het gelukt om onsterfelijk te worden: via de stem van Tania laten zij hun ziel nog steeds spreken. Rond de jaarwisseling denken velen eens rustig na over hun leven. Veel mensen willen graag lang leven en vooral ook gezond zijn. In dit nummer van Leef! staat uw psychische gezondheid centraal. Als u in bent voor goede voornemens op het gebied van uw psychische gezondheid, zijn de suggesties: goed slapen, voldoende beweging en ontspanning en gevarieerd eten. Dat vertelt de bekende psychiater Bram Bakker in een mooi interview in deze Leef! U leest ook waarom hij het belangrijk vindt om af en toe niets te doen, én dat hij multivitaminen, visolie en extra vitamine C gebruikt. Ook voor z n psychisch welbevinden: een tekort aan vitamine D in de winter kan bijvoorbeeld depressieve klachten veroorzaken. Je hebt gewoon aanstelleritis!, kreeg mevrouw Brand te horen van Droog en uiterst Discreet! Foto: Marjolein Annegarn. iemand in haar omgeving. Ik ben bang dat veel mensen met psychische problemen deze reactie herkennen. In deze Leef! leest u dat uiteindelijk bleek dat zij in haar hersenen een stofje tekortkomt. Haar huisarts heeft haar een antidepressiemiddel voorgeschreven om dit tekort aan te vullen. Als Service Apotheek adviseren we om zorgvuldig de dosering van een antidepressiemiddel op te bouwen, en die ook zorgvuldig weer af te bouwen Omdat ze zo dun zijn, zo droog blijven en perfect op het lichaam aansluiten, zult u het positieve verschil direct in het gebruik ervaren. U kunt Attends via uw zorgverlener verkrijgen. Kijk op onze website voor meer informatie: Attends Soft: Droog en Discreet voor meer zekerheid. Je hebt gewoon aanstelleritis! Ik ben bang dat veel mensen met psychische problemen deze reactie herkennen. als u wilt stoppen of overstappen. Bij medicatiebeoordelingen, waarbij we samen met uw arts uw hele geneesmiddelengebruik onder de loep nemen, spelen antidepressiva een belangrijke rol: kunnen deze geneesmiddelen veilig samen gebruikt worden met andere geneesmiddelen die u al gebruikt? Welk antidepressiemiddel is voor u het meest geschikt? Dit kan sterk van persoon tot persoon verschillen. Het kan bijvoorbeeld meespelen of iemand bepaalde hartklachten heeft en bij ouderen werken sommige antidepressiva beter dan andere. Gratis Proefpakket! Mijn urineverlies is het best te omschrijven als: Maak een keuze: Een klein beetje Dhr. / Mevr. Af en toe Regelmatig L1014 Nauwelijks tot geen controle over blaasinhoud Anatomisch gevormd voor nog meer discretie. In dit nummer van Leef! gaan we op bezoek bij de Service Apotheken in Bergen op Zoom. Zij zitten samen met diverse andere zorgverleners in een gezondheidscentrum. Service Apotheek Lekkerkerk, die ik zelf vijftien jaar geleden heb opgericht, zit sinds een paar jaar ook in een gezondheidscentrum met huisartsen en fysiotherapeuten, en de mensen bij mij in het dorp zijn daar net zo tevreden over als de patiënten van mijn collega Lennie Adres Huysmans. Postcode/Plaats Telefoon Ik ga ermee akkoord dat mijn gegevens opgeslagen worden. Uiteraard worden uw gegevens vertrouwelijk behandeld en zullen wij deze niet aan derden verstrekken. Ja, ik ontvang graag de nieuwsbrief van Attends (Vul svp uw adres in). Vul in en stuur op naar: Van Heek Medical, Postbus 291, 5800 AG Venray Tel L Attends Soft is verkijgbaar in verscheidene groottes en absorptie niveaus. Volg ons op Facebook! Attends Zorg en Welzijn Als u nog op zoek bent naar cadeautjes: in deze Leef! vindt u kortingsbonnen voor mooie producten in de Service Apotheek en u kunt een leuke korting krijgen op het boek van Bram Bakker en op een door Tania Kross gesigneerde cd. Veel leesplezier! Glenn Baldew apotheker Service Apotheek Lekkerkerk leef! 3

3 Dit is Monica. Eerst was haar cholesterol 6 mmol/l. Nu is het aanzienlijk lager. * Net als Monica hebben veel mensen hun cholesterol verlaagd met Becel pro.activ waarvan wetenschappelijk bewezen is dat het actief het cholesterol verlaagt. Lees meer op Becel.nl/proactiv Inhoud Uitgave: nov/dec/jan 2014/15 Thema: Depressies 11 Psychische gezondheid 12 Bram Bakker, psychiater en publicist 14 Feiten en fabels over psychische aandoeningen 16 Op bezoek bij Service Apotheken De Poort/De Grebbe in Bergen op Zoom 22 Psychisch nieuws 25 Wat kan Service Apotheek voor u betekenen? Onze vaste rubrieken Bram Bakker, psychiater en publicist Informatie Verlaagt actief cholesterol 9 Grip op uw griep! Uw voordeel 17 Acties in uw Service Apotheek Als u het ons vraagt 28 Vragen over antidepressiemiddelen Informatie Pagina 6 Interview Tania Kross Klassiek zangeres 31 Eetpatroon sporter vraagt om voedingssupplementen Boekentips 32 Maak kans op leuke en interessante boeken Actueel 34 Goed verzekerd in 2015? Pagina 27: Puzzel mee en win een tablet van Lenco t.w.v. 109,00 Leef! is een gratis magazine van Service Apotheek en verschijnt vier keer per jaar. Uitgever: Nederlandse Service Apotheek Beheer B.V. Eindredactie: Marianne Schepers, apotheker. Redactie-/postadres: Leef!, Postbus 19, 7468 ZG Enter. leef@serviceapotheek. nl. Internet: Aan dit nummer werkten mee: Jeroen Mentink, Olga van Vemde en Isabel Hidalgo Aragones, apothekers. Volle Maan, Arwen Kleyngeld, Dyana Hermelink, Marieke Maessen, Milou Jansen, Rosetta Pacilli en Bianca ten Velde. Fotografie: Marjolein Annegarn en FARMAidee. Vormgeving: FARMAidee. Informatie: In Nederland zijn 385 Service Apotheken. Voor adressen en meer informatie kunt u terecht bij: Nederlandse Service Apotheek Beheer B.V., Postbus 19, 7468 ZG Enter. Tel: info@serviceapotheek.nl. Internet: Oplage: Aan de inhoud van Leef! wordt de grootst mogelijke zorg besteed. Aan de artikelen kunnen geen rechten worden ontleend. Advertenties en hun inhoud komen volledig ter verantwoording van de betreffende organisatie c.q. juridische entiteit. Niets uit deze uitgave mag, op welke wijze dan ook, worden verveelvoudigd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever en andere auteursrechthebbenden. PEFC / PEFC-gecertificeerd Dit produkt komt uit duurzaam beheerd bos en gecontroleerde bronnen *Becel pro.activ bevat plantensterolen. Het is aangetoond dat plantensterolen het bloedcholesterol verlagen. De inname van 1,5-2,4g plantensterolen per dag kan het cholesterol met 7 tot 10% verlagen na 2 tot 3 weken. Een hoog cholesterolgehalte is een risicofactor voor de ontwikkeling van coronaire hartziekten. Hiervoor bestaan meerdere risicofactoren en de verandering van één van die factoren kan al dan niet een heilzaam effect hebben. *Individuele resultaten kunnen verschillen. leef! 5

4 Interview Tania Kross Mezzosopraan Tania Kross Hoe kan ik met klassieke muziek het hart en de ziel van mijn eigen generatie raken? Klassiek zangeres Tania Kross trad op in concertzalen over de hele wereld en werkte mee aan internationale operaproducties. Bij het grote publiek in Nederland is zij bekend van vele televisieoptredens, onder andere bij De Wereld Draait Door, Pauw & Witteman en door haar deelname aan Wie is de Mol? Ik ben geboren en opgegroeid op Curaçao. Ik ga er een paar keer per jaar naartoe en dat voelt elke keer weer als thuiskomen. Curaçao is mijn warme nest, waar het voor mij allemaal begon. Curaçao is de voedingsbodem voor wie ik ben en voor hoe ik in het leven sta. Naakt op het podium Mensen vragen mij vaak: Wat is het geheim van je succes? Ik omring mezelf met heel goede mensen en lift met hen mee. Ik laat me inspireren door de beste muziek. Ik zing elke avond alsof het mijn laatste is; ik geef álles wat ik in me heb. Ik ben dan heel kwetsbaar; ik heb het gevoel dat ik naakt op het podium sta. De stilte nadat de laatste noot heeft geklonken, is voor mij een moment van hoop. Ik zend al mijn energie tijdens een optreden naar het publiek, maar als het applaus dan inderdaad losbarst, krijg ik dat in duizendvoud terug. Het applaus betekent voor mij de bevestiging voor mijn inspanning. Betoverd Klassieke muziek heeft mij van kleins af aan betoverd. Ik zong als baby al. Ik moet me uiten; ik moet een podium hebben. In de klas stond ik als eerste op om een liedje te zingen. Mijn eerste optreden als zangeres was als solist in het kinderkoor in de kerk. Toen ik veertien was, trad ik op op de cruiseschepen die Curaçao aandeden. Het was algemeen bekend: Welke Tania? O, Tania met dat woeste haar die zingt. Mijn ouders keken er dus niet van op dat ik op m n zeventiende naar Nederland vertrok om het conservatorium te doen. Tekst: Volle Maan. Fotografie: Marjolein Annegarn. Onsterfelijk Mensen streven ernaar om zo lang mogelijk te leven. Componisten als Mozart en Beethoven is het gelukt om onsterfelijk te worden: via mijn stem laten zij hun ziel nog steeds spreken. Ik ben dol op blaasinstrumenten en zeker op koperblazers. Mijn stem wordt vaak vergeleken met een koperblaasinstrument. In jezelf geloven Ik ben absoluut niet de beste zangeres, maar wel degene die het hardst werkt. Niemand zit op mij te wachten, je moet in jezelf geloven. Regisseurs en dirigenten werken graag met me omdat ze zich geen zorgen hoeven te maken. Ik bereid me altijd goed voor; ik ben altijd op tijd. Met zo n houding bereik je veel. Als ik auditie doe, wil ik dat ze meteen het gevoel krijgen: na mij kunt u naar huis. Honderd procent mama Tania Ik wil de allerbeste mama zijn voor mijn twee kinderen. Mijn moeder was dat ook voor mij. Het enige wat je je kinderen kunt geven is zelfvertrouwen. Al het andere moeten ze zelf leren. Als ik aan het werk ben, ben ik honderd procent Tania de zangeres en thuis ben ik honderd procent mama Tania. Dat lukt samen met een toppapa en een topoppas. Als ik s avonds moet optreden, merken de kinderen daar niet zo veel van. Ik kook dan s middags, want ik hou van koken. s Avonds is papa er voor de kinderen. De volgende ochtend breng ik ze weer naar school en naar de crèche. leef! 7

5 Tania Kross Informatie van uw Service Apotheek Hele wereld Muziek is de enige taal die iedereen over de hele wereld verstaat. Waar je ook vandaan komt, hoe jong of oud je ook bent, hoe je ook in het leven staat: bij melancholische muziek voelt iedereen zich melancholiek en van vrolijke muziek wordt iedereen blij. Grip op uw griep! ga goed voorbereid de winter in Kross Over Ik heb van mijn ouders meegekregen om zelfstandig te denken en vragen te stellen. Een vraag die me erg bezighoudt is: hoe kan ik met klassieke muziek het hart en de ziel van mijn eigen generatie raken? Er was een tijd dat muziek die we nu klassiek noemen de populairste muziek was. Populaire liederen uit mijn genre zijn vaak honderden jaren oud en al door de beste zangers van de wereld gezongen. Wat kan ik daar nog aan toevoegen? Ik kreeg een idee: ik heb componisten van populaire muziek, zoals Ruben Hein, Spinvis en Lucky Fonz III, gevraagd om muziek te componeren waarbij ze zich lieten inspireren door operaklassiekers. Dat heeft geleid tot de cd Kross Over, waarin muziek van vandaag samenkomt met klassieke muziek. Ik ben absoluut niet de beste zangeres, maar wel degene die het hardst werkt. Money Note Uit de reacties op Kross Over merk ik dat het is gelukt om mensen te raken. Veel mensen voelen zich verbonden met de melodie van het lied Voor Geen Goud. Dat lied is geschreven door Huub van der Lubbe, zanger en componist van De Dijk. Als mezzosopraan krijg je altijd al applaus voor de money note ; de hoogste noot die je moet halen. Voor Geen Goud is zo gecomponeerd dat het nummer helemaal naar die noot opbouwt en die noot ook nog eens lekker lang maakt. Aanbieding voor lezers van Leef! Bestel een door Tania gesigneerde cd Kross Over met 4,00 korting! U herkent het gevoel vast wel: het begint met koude rillingen en bonzende hoofdpijn. Als vervolgens de lichaamstemperatuur snel tot boven de 38 C stijgt en u (spier)pijn over het hele lichaam voelt, spreken we van een besmetting met het influenzavirus. U heeft griep. Griep is een acute ontsteking van de luchtwegen en erg besmettelijk. Voorkomen is beter dan genezen, maar ook als u door de griep geveld bent is er genoeg tegen te doen! Besmetting Besmetting met griep vindt plaats via hand-mondcontact (iemand geeft u een hand vlak na het niezen) of door inademing van speekseldruppeltjes met het griepvirus. Deze besmette speekseldruppeltjes komen in de lucht terecht wanneer iemand die griep heeft, hoest of niest. In de wintermaanden moet u extra alert zijn op goede hygiëne. Omdat de lucht dan droog en koud is, kan het griepvirus zich gemakkelijk verspreiden. Advies Het zal niet vaak voorkomen dat u een medicijn tegen griep meekrijgt. Griep verdwijnt in principe vaak weer vanzelf. Toch kunt u zich soms zo ellendig voelen, dat u middelen Griep of verkoudheid? Verwar griep niet met een gewone verkoudheid. Een verkoudheid is vervelend, maar niet zo ernstig als griep. Bij een verkoudheid heeft u vaak last van een verstopte neus en keelpijn, maar u heeft geen koorts of hevige pijn. Risicogroepen Voor ouderen en mensen met een hartaandoening, longziekte en diabetes kan griep ernstige gevolgen hebben. Behoort u tot één van deze risicogroepen? Dan ontvangt u vaak in het najaar een oproep voor de griepprik. Omdat het griepvirus regelmatig verandert, is het belangrijk dat u zich ieder jaar laat vaccineren. Dankzij de jaarlijkse griepprik maakt uw lichaam de juiste afweerstoffen aan. zoekt die uw ongemak kunnen verlichten. De hevige koorts en pijn bij griep gaat vaak gepaard met verkoudheidsverschijnselen als keelpijn, droge hoest en een verstopte neus. De meest gebruikte producten zetten wij voor u op een rij. Uw Service Apotheek heeft ze op voorraad! Kross Over Opera Revisited bevat adembenemende klassieke muziek, gecomponeerd door componisten van hedendaagse populaire muziek, gezongen door Tania Kross en gespeeld door het Nederlands Symfonieorkest. Als lezer van Leef! betaalt u geen 19,95, maar slechts 15,95 (excl. verzendkosten) als u de cd Kross Over Opera Revisited bestelt via krossover.nl met de kortingscode: leef. Paracetamol Bij koorts en pijn Vraag uw apotheker naar de juiste dosering Neusspray Helpt vrijer te ademen Ook met zoutoplossing, speciaal voor kinderen Hoestpastilles Weldadig en zacht voor keel en luchtwegen Vitamine C Ondersteunt het energieniveau Hogere dosering? Kies Leefit! 8 leef! leef! 9

6 Thema depressies * Bronnen: 1. Euromonitor International Ltd. Gebaseerd op verkoopwaarde aandeel in retail in 2012 van de categorie hoest, verkoudheid en allergie. 2. Nicholas Hall s OTC Jaarboek DB VICKS HET MEEST VERKOCHTE VERKOUDHEIDSMERK TER WERELD* * * * ** ** Omdat je je leven niet wilt laten beïnvloeden door verkoudheid. Vicks helpt je daarbij met producten en tips. Kijk voor meer tips en informatie op ** ** ** ** adem het leven in Psychische gezondheid Het klinkt zo eenvoudig: je lekker in je vel voelen. Uw psychische gezondheid is net zo belangrijk als uw lichamelijke gezondheid. Als het psychisch niet goed met u gaat, is het misschien zinvol om te weten dat u beslist niet de enige bent: één op de vijf* volwassenen heeft ooit in zijn of haar leven een psychische aandoening gehad: een stemmingsstoornis, zoals depressiviteit; een angststoornis, zoals een fobie; afhankelijkheid van middelen, zoals alcohol of drugs. Depressiviteit De meest voorkomende psychische aandoening is depressiviteit. Iedereen voelt zich wel eens somber, dat hoort gewoon bij het leven. Bij depressiviteit is er sprake van een sombere stemming, geen interesse en plezier meer in de dingen van het leven. Iemand die depressief is, voelt zich vaak waardeloos en heeft schuldgevoelens. Ook kunnen depressieve mensen snel geïrriteerd zijn en moeite hebben met inslapen of doorslapen. Eigenlijk klachten waar iedereen wel eens mee te maken krijgt, maar bij een depressie gaan ze vaak niet meer vanzelf over. Het tast uw functioneren in het dagelijks leven aan. Het kan soms lang duren voordat u het zelf merkt, omdat de klachten heel langzaam ontstaan. Soms is het zinvol om depressiviteit te behandelen. Er zijn verschillende behandelingsmogelijkheden, zoals individuele gesprekken, groepsgesprekken, lichttherapie of medicatie. Welke behandeling u krijgt, hangt onder andere af van de duur en ernst van uw depressie en van uw eigen voorkeur. Blijf er niet zelf mee rondlopen Als u twijfelt over uw psychische gezondheid, is een belangrijke suggestie om er niet zelf mee rond te blijven lopen. Deel uw gevoelens met iemand in uw persoonlijke omgeving: uw partner, een goede vriend of een familielid met wie u het goed kunt vinden. En uw huisarts is bij uitstek de eerste zorgverlener met wie u uw zorgen over uw psychische gezondheid kunt bespreken. Wellicht hebt u alleen al baat bij dat gesprek. Uw huisarts zal met u bespreken of behandeling voor u van belang is, en u mogelijk doorverwijzen naar een therapeut, psycholoog of psychiater. Uw partner of een vriend of familielid heeft psychische problemen Als iemand in uw naaste omgeving depressief is of andere psychische problemen heeft, kan dat ook voor u heel zwaar zijn. Enkele tips: Cijfer uzelf niet weg, dus blijf actief met uw werk, sociale contacten en hobby s. Luister naar de problemen van uw naaste, maar niet te lang achter elkaar. Vaak helpt het niet als u adviezen geeft. Probeer wel uw naaste te stimuleren om op een normale tijd op te staan en enige kleine activiteiten gedurende de dag te ondernemen. Informeer u goed over de aandoening van uw naaste. Ook voor u geldt: blijf niet in uw eentje met uw zorgen rondlopen. * psychische-stoornissen-in-nederland/alle-stoornissen-op-een-rij * Dit is een medisch hulpmiddel, lees voor het kopen eerst de aanwijzingen op de verpakking. ** Lees voor gebruik de bijsluiter. leef! 11

7 Interview Bram Bakker, psychiater en publicist Durf niets te doen Zelf oplossen Als het lukt om zelf je problemen op te lossen, dan heeft dat mijn voorkeur boven therapie of medicatie: wat je zelf oplost, heeft veel langer effect. We moeten het leven meer leren accepteren zoals het is. Natuurlijk kan het je goed doen om af en toe eens met een therapeut of coach te praten over je leven. Hij of zij speelt verder in je leven geen rol en kan van een afstandje zinnige dingen zeggen. De tijd heelt alle wonden Mijn oma zei altijd al: de tijd heelt alle wonden. De meeste gezondheidsklachten gaan vanzelf over. Het beste wat een dokter dan kan bieden, is geruststelling. Maar tegenwoordig lijkt het steeds moeilijker om het verloop van een ziekte af te wachten. Patiënten worden steeds mondiger en dokters zijn bang om iets over het hoofd te zien. Dat leidt bijvoorbeeld tot aanvullend bloedonderzoek of een röntgenfoto. Een oud doktersprincipe is primum non nocere : ten eerste geen kwaad doen. Dat mag van mij meer een rol spelen. Prikkels Ik las eens dat mensen in de middeleeuwen evenveel prikkels kregen in hun hele leven als we nu in een dag krijgen: televisie, internet, social media, mobiele telefoon. Vroeger was het leven overzichtelijk: je moest de hele dag lichamelijk werken om te eten en als het donker werd, ging je slapen omdat je moe was. Nu valt er zo veel te kiezen, dat veel mensen last hebben van stress. We moeten dringend gaan matigen. Veel aandoeningen in de westerse wereld zijn stressgerelateerd. De ene krijgt een burn-out, de ander raakt aan de drank, weer een ander wordt depressief. Verslaafd Er wordt vaak respectloos gesproken over mensen die verslaafd zijn aan alcohol of drugs. Maar hebben we niet allemaal iets dat we moeilijk kunnen doseren? De een kan zich niet matigen qua werk, de ander is verslaafd aan social media of aan een computerspelletje. Jezelf matigen, dat is de uitdaging waar we met z n allen voor staan. Blijf beter! Mijn boek Blijf beter! gaat over de onderwerpen waar ik hier nu ook over spreek. Het gaat iedereen aan; het gaat over u! Ik hoop dat het u aan het denken zet: hoe zit dat bij mij? Houd ik daar rekening mee? Het boek kreeg heel goede recensies. Ik noem het zelf een wc-boek: er staan allemaal korte stukjes in. Ik heb er tal van prikkelende feiten in gestopt. Ik hoop dat u bereid bent om naar uzelf te kijken bij het lezen. Als je met je telefoon bezig bent als je op de trein wacht, kun je zomaar de liefde van je leven mislopen. Leefstijl In de gezondheidszorg zijn we heel erg gericht op diagnoses. Maar je hebt geen diagnose nodig om je leefstijl eens onder de loep te nemen. Ik pleit ervoor om in balans te gaan leven: goed slapen, voldoende beweging en ontspanning en gevarieerd eten. Bekend van alle media: psychiater Bram Bakker schrijft columns voor tijdschriften en kranten, onder andere het AD, schreef elf boeken en geeft zeer geregeld zijn mening over psychiatrische onderwerpen in televisieprogramma s. Wat zijn de suggesties van Bram Bakker om psychische problemen te voorkomen? Veel mensen hebben stemmingsproblemen. We hebben de neiging om overal het etiket van een ziekte op te plakken: ik ben depressief, hoor je dan. Als arts spreek ik alleen van depressiviteit als iemand aan bepaalde kenmerken voldoet. Het moet bijvoorbeeld echt een breuk zijn met wat iemand gewend was. Iemand kan dus precies aangeven wanneer het is begonnen. En het heeft effect op alle terreinen van iemands leven: je werk, gezin en vrienden lijden eronder. Goed slapen Als je een goede nachtrust hebt, is de kans veel kleiner dat je psychisch ontregeld raakt. Niet te laat naar bed gaan dus, zoals veel mensen tegenwoordig doen. En: als je kort voor je naar bed gaat nog televisie kijkt of aan het internetten bent, komen je hersenen niet tot rust. Dat is niet bevorderlijk voor de kwaliteit van je slaap. Voldoende beweging Als ik ga hardlopen, is binnen een halve minuut m n hoofd leeg. Tijdens het hardlopen kun je gewoon niet piekeren. Je ziet dat veel mensen te weinig beweging hebben gehad in de periode voordat ze psychische klachten krijgen. Als artsen lichaamsbeweging in een pil zouden kunnen voorschrijven, was het zonder twijfel het meest succesvolle medicijn uit de geschiedenis. In de moderne tijd bewegen veel mensen op hun werk en in hun verdere dagelijks leven te weinig. Om aan voldoende beweging te komen, moet je dan sporten. Het werkt vaak het best om dat gewoon in je agenda te zetten. Het gaat vaak mis als iemand het druk heeft en het sporten dan achterwege laat. Tekst: Volle Maan. Fotografie: Marjolein Annegarn. Durf niets te doen Ik vind dat we meer aandacht kunnen besteden aan een goede balans tussen inspanning en ontspanning. Om ongelukken te voorkomen geldt in de auto: twee uur rijden, een kwartier rust. Durf niets te doen. Durf onbereikbaar te zijn. Dat is niet zonde van je tijd: als je aan het niksen bent, krijg je vaak de beste ideeën. Als je met je telefoon bezig bent als je op de trein wacht, kun je zomaar de liefde van je leven mislopen. Ik oefen het ook. Dan ga ik in de tuin zitten met een kop koffie en dan doe ik niks. Ook bij ontspanning geldt dat je je niet moet laten afleiden. Best lastig hoor, om m n telefoon dan binnen te laten. Vitamine tegen depressiviteit Eet gevarieerd! En ja, natuurlijk kun je best af en toe een patatje eten. Ik neem zelf uit voorzorg voedingssupplementen: multivitaminen, visolie en extra vitamine C. Dat doe ik óók voor m n psychisch welbevinden: een tekort aan vitamine D in de winter kan bijvoorbeeld depressieve klachten veroorzaken. Met deze kortingsbon krijgt u in de boekhandel 2,50 korting op het boek Blijf beter! van Bram Bakker. U betaalt geen 15,00, maar slechts 12,50! ACTIECODE: ISBN: Geldig van 1 december 2014 tot 1 maart leef! leef! 13

8 Feiten en fabels over psychische aandoeningen Veel mensen hebben last van een psychische aandoening. Dat kan bijvoorbeeld stress zijn, maar ook een verslaving, eetstoornis of depressie. Leef! zet een paar feiten en fabels op een rij. Fabel: Mensen met een depressie kun je beter met rust laten Feit: Iedereen kan psychotisch worden Een psychose is het verliezen van contact met de werkelijkheid. Iemand die psychotisch is kan dingen horen, zien, voelen of ruiken die er niet zijn. Sommige mensen hebben wanen, ideeën die anderen absoluut niet hebben. Iemand kan er bijvoorbeeld van overtuigd zijn dat er een complot tegen hem of haar wordt gesmeed. Statistisch gezien heeft iedereen één procent kans om ooit in zijn leven een psychose door te maken, maar sommige mensen lopen meer risico dan andere. Vaak is een psychose een kenmerk horend bij een psychische aandoening, zoals een depressie, schizofrenie of een persoonlijkheidsstoornis. Tekst: Arwen Kleyngeld. Sommige mensen met een depressie trekken zich terug. Ze hebben het gevoel dat ze geen energie hebben om activiteiten te ondernemen of relaties met familie of vrienden te onderhouden. Maar in werkelijkheid kan iemand die depressief is juist veel steun hebben aan mensen in zijn of haar omgeving! Betrokkenheid en belangstelling tonen helpt: een luisterend oor wordt vaak meer gewaardeerd dan goedbedoelde tips of adviezen. Samen iets simpels doen, zoals wandelen, kan ook een positief effect hebben op degene die depressief is. Trekt u veel op met iemand die depressief is? Bewaak dan wel uw eigen grenzen en zorg ervoor dat u voldoende tijd over houdt voor uw eigen hobby s en vrienden. Feit: Het krijgen van een psychiatrische stoornis is gedeeltelijk erfelijk Net als persoonlijke eigenschappen en uiterlijk zijn ook psychiatrische stoornissen zoals een manisch-depressieve stoornis, schizofrenie en depressie gedeeltelijk erfelijk bepaald. De erfelijkheid is 30 tot 85 procent. Er wordt nog veel onderzoek gedaan naar erfelijkheid en er is nog veel onbekend. Zeker is dat ook andere factoren een belangrijke rol spelen. Stress, de omgeving waarin iemand opgroeit en het gebruik van drugs en alcohol zijn zaken die meespelen. De verschillende karaktereigenschappen die iemand heeft zijn ook van invloed. Waarschijnlijk is het een combinatie van zowel erfelijke als niet-erfelijke factoren die ervoor kunnen zorgen dat iemand last krijgt van een psychische stoornis. Fabel: Mensen met Gilles de la Tourette schelden ongecontroleerd Gilles de la Tourette is een neuropsychopatische aandoening, gekenmerkt door tics. Een tic is een plotseling terugkerende beweging of geluid, bijvoorbeeld extreem knipperen met de ogen, vingers knakken, sissen, neus optrekken, grimassen maken of scheldwoorden roepen. Hoewel vaak anders gedacht wordt, heeft slechts een deel van de mensen met Tourette, ongeveer 14 tot 20 procent, last van dwangmatig vloeken en schelden. En daarnaast heeft lang niet iedereen met tics ook daadwerkelijk het syndroom van Gilles de la Tourette. Een neuroloog of psychiater kan het syndroom vaststellen als iemand langer dan een jaar meerdere tics heeft die al in de jeugd zijn ontstaan en niet het gevolg zijn van een andere medische aandoening. Naar schatting komt Gilles de la Tourette voor bij één procent van de bevolking. Veel mensen hebben de aandoening in lichte mate, soms zelfs zonder het zelf te weten. Feit: Psychische klachten en verslaving gaan vaak samen Psychische klachten en een verslavingsprobleem komen relatief vaak samen voor. Bij verslaving is er sprake van een verlies van controle over het gebruik van het middel zoals alcohol of over gedrag zoals seks of gamen. Ongeveer de helft van de mensen met een verslavingsprobleem heeft ook psychische klachten. Andersom geldt hetzelfde. Veel patiënten met een psychische stoornis gebruiken ook alcohol of drugs. Daar zijn verschillende redenen voor. Sommige mensen proberen zich door alcohol en drugs even wat beter te voelen. Anderen krijgen door het gebruik juist psychische klachten of bestaande klachten worden erger. Ook omgevingsfactoren en erfelijkheid spelen een rol. Beiden kunnen zowel leiden tot psychische problemen als tot een verslaving. Maar ook mensen zonder een andere psychische aandoening kunnen een psychose krijgen. Hierbij spelen zowel persoonlijke omstandigheden als erfelijke factoren een rol. Sommige mensen hebben meer aanleg om een psychose te krijgen dan andere. Maar of iemand al dan niet psychotisch zal worden hangt ook af van gebeurtenissen. Mensen die traumatische ervaringen hebben kunnen later een psychose krijgen. Veel stress vergroot ook de kans op het krijgen van een psychose. Denk bijvoorbeeld aan ouderen die tijdens een (ziekenhuis)opname een psychotische aanval kunnen krijgen. Ook het gebruik van cannabis is een risicofactor. Het gaat dus steeds om een interactie tussen biologische kwetsbaarheid en stressfactoren. Fabel: Een depressie gaat vanzelf weer over Somberheidsklachten gaan vanzelf weer over. Bij een depressie blijft de bui hangen en is er sprake van langdurige lusteloosheid. Daarom is het verstandig om deskundige hulp te zoeken. Een depressie is in de meeste gevallen goed te behandelen, met medicatie of therapie of een combinatie van beiden. Wie ooit een depressie heeft gehad, moet rekening houden met herhaling. Een onbehandelde depressie komt in veertig procent van de gevallen nog eens terug. Een behandeling helpt om een tweede keer de signalen die een depressie aankondigen te herkennen. Wie er op tijd bij is kan een volgende depressie wellicht voorkomen. 14 leef! leef! 15

9 Op bezoek apotheker aan het woord Lennie Huysmans, apotheker Service Apotheek de Grebbe en Service Apotheek De Poort in Bergen op Zoom We werken nauw samen met de huisartsen in het medisch centrum NIEUW SPORTIEVE UITDAGING? Service Apotheek introduceert Leefit! Een nieuwe, krachtige productlijn, speciaal voor de fanatieke (top)sporter. Leefit Multi levert je belangrijke vitaminen en mineralen in goede verhouding. 2.- korting Heb jij ook extra vitamine D nodig? Vraag je apotheker welke vitamine D-dosering bij jou past. Geldig t/m 31 januari 2015 Tekst: Volle Maan. Fotografie: Marjolein Annegarn. Veel vakantie heb ik niet. Het liefst ben ik elke dag in de apotheek om zorg te verlenen en mensen te helpen. De patiënten en huisartsen kunnen ervan op aan dat ik als eigenaar van Service Apotheek de Grebbe en De Poort jarenlang in deze apotheken blijf werken. Een vertrouwd gezicht in de zorg is natuurlijk heel fijn. Gratis parkeren en gratis thuisbezorgen In onze apotheken krijgt een klant alle geneesmiddelen nog dezelfde dag. We brengen de geneesmiddelen in de hele stad gratis thuis of men kan het komen ophalen: er is altijd gratis parkeerruimte voor de apotheken. Ook voor patiënten van buiten het medisch centrum Onze apotheken maken onderdeel uit van een medisch centrum met een breed aanbod van diverse zorgverleners. De apotheek is er ook voor patiënten die een huisarts buiten het medisch centrum hebben. Iedereen is welkom, men hoeft zich niet vooraf in te schrijven. Zorgprogramma angst of depressiviteit Omdat we nauw samenwerken met de huisartsen in het medisch centrum, vraag ik een huisarts makkelijk even iets over een recept. We hebben samen ook zorgprogramma s, bijvoorbeeld voor patiënten die last hebben van angst of depressiviteit. Samen met de huisartsen, praktijkondersteuners van de huisarts, psychologen, maatschappelijk werkers en fysiotherapeuten hebben we een nascholing gevolgd en worden we begeleid door een psychiater. Het totale geneesmiddelgebruik Als medicatie tegen angst of depressiviteit wordt voorgeschreven, wordt goed gekeken welke geneesmiddelen de beste resultaten geven. Er wordt ook op gelet of een middel makkelijk kan worden afgebouwd en als apotheker kijk ik naar het totale geneesmiddelengebruik. Ik controleer wat andere artsen voorschrijven, want middelen kunnen elkaar beïnvloeden en bij sommige combinaties is bijvoorbeeld een maagbeschermer nodig. 16 leef! De eerste weken dat u een middel tegen angst of depressiviteit gebruikt, moet u door de zure appel heen bijten. Zure appel We vertellen een patiënt in de spreekkamer: de eerste weken dat u een middel tegen angst of depressiviteit gebruikt, moet u door de zure appel heen bijten. U heeft dan vaak wel bijwerkingen, maar de depressie is nog niet minder. Samen met de huisartsen hebben we het programma kleur je leven : mensen kunnen op internet een soort dagboekje bijhouden om hen door die lastige periode heen te helpen. Overstapschema Als een patiënt overstapt op een ander antidepressivum, maken wij als apotheek het overstapschema. Sommige middelen werken namelijk lang door. Soms moet je het oude middel langzaam afbouwen en tegelijk het nieuwe middel langzaam opbouwen. Het maken van zo n overstapschema is ook een mooi voorbeeld van onze samenwerking met de huisartsen. 10 keer mooi meegenomen voordeel. Let op de geldigheidsdatum! De Gezondheidsraad adviseert miljoenen Nederlanders extra vitamine D. Vraag om de D van Divisun 400 Service Apotheek Handcrème beschermt verzorgt verzacht in handige tube van 75 ml bevat o.a. lanoline, bisabolol en vitamine E (tocopherol) Geldig t/m 31 januari 2015 Zie ook de informatie op de achterzijde. NIEUW voor kinderen van 2-6 jaar bij neusverkoudheid, middenoorontsteking en bijholteontsteking meer lucht binnen enkele minuten werking houdt vijf tot zes uur aan Nu voor 1,50 Bij inlevering van deze cheque ontvangt u een IJskrabber Geen aankoopverplichting en zolang de voorraad strekt. 2 e verpakking voor de helft van de prijs! Service Apotheek Xylometazoline 0,05% neusspray Geldig t/m 31 januari 2015 (TOP)SPORTER? Service Apotheek introduceert Leefit! Een nieuwe, krachtige productlijn, speciaal voor de fanatieke (top) sporter. Leefit Bifido Lacto complex voorziet in je dagelijkse portie bacteriën. 2.- korting Geldig t/m 31 januari 2015

10 Leefit Multi is een uitgebreide formule met de belangrijke vitaminen en mineralen in een goede dosering. Eenvoudig in gebruik, want je hebt maar één tablet per dag nodig. Leefit Multi bevat o.a. de vitaminen A, C en D samen met B6, B11 en B12 om het immuunsysteem te ondersteunen. De vitaminen van het B-complex bevorderen de energiestofwisseling en activeren de natuurlijke energie in je lichaam. NZVT Multi voldoet aan de normen van het NZVT systeem en is getest op de afwezigheid van dopinggerelateerde stoffen. Dit betekent dat Leefit Multi met zekerheid door topsporters kan worden gebruikt. 2.- korting NIEUW Lanettecrème I FNA Bij inlevering van deze cheque ontvangt u 10% korting op het aankoopbedrag van dit product. Lanettecrème I FNA Bevat geen parfum Verzacht en beschermt Houdt de huid soepel Voorkomt verdere uitdroging van de huid In handige tube Geldig t/m 31 januari 2015 Divisun 400 is een voedingssupplement en bevat per tablet 400 IE (10 μg) vitamine D3. Divisun 400 voorziet in de dagelijkse vitamine D-behoefte. Voldoende vitamine D is belangrijk voor het behoud van sterke botten en een goede spierfunctie. Meer informatie over Divisun 400 en vitamine D: Divisun400.nl Meda Pharma B.V., Krijgsman DM Amstelveen *Geldig t/m 31 januari januari Service Apotheek Handcrème Service Apotheek Handcrème is speciaal ontwikkeld om uw handen optimaal te verzorgen. De crème voelt niet vet aan en wordt snel door de huid opgenomen. Na openen is de crème nog 12 maanden houdbaar. Geschikt voor de dagelijkse verzorging van uw handen. Geldig t/m 31 januari 2015 Leefit Bifido Lacto complex is een probioticum dat voorziet in je dagelijkse portie bacteriën. Probiotica zijn levensvatbare melkzuurbacteriën. Vooral gefermenteerde levensmiddelen - zoals kaas en yoghurt - bevatten deze bacteriën. Leefit Bifido Lacto complex bevat stammen van de Bifidobacterium lactis, Enterococcus faecium en meerdere Lactobacillus varianten. NZVT Bifido Lacto complex voldoet aan de normen van het NZVT systeem en is getest op de afwezigheid van dopinggerelateerde stoffen. Dit betekent dat Leefit Bifido Lacto complex met zekerheid door topsporters kan worden gebruikt. 2.- korting NIEUW 10 keer mooi meegenomen voordeel. Let op de geldigheidsdatum! 10 keer mooi meegenomen voordeel. Let op de geldigheidsdatum! Je weerstand verhogen? Niet lekker? Wij adviseren A. Vogel Echinaforce Versterk je weerstand juist in de koudere maanden. A.Vogel Echinaforce* is het meest verkochte middel ter verhoging van je weerstand in Nederland. Het geeft een extra oppepper aan het immuunsysteem en versnelt herstel na ziekte. * Bevat Echinacea purpura dat de weerstand verhoogt en herstel na ziekte versnelt. Geldig t/m 31 januari 2015 NIEUW Nu met 2,= korting op A.Vogel Echinaforce 2,50 korting op een DiaClin product naar keuze* DiaClin biedt een productlijn speciaal voor mensen met diabetes. Het assortiment bestaat uit de VoetSchuim, BodyLotion, DoucheSchuim, MondSpray en OogSpray. De actie loopt van 1 november t/m 31 december *niet geldig bij aankoop van de DiaClin Probeerset ENERGIELEVEL IN BALANS? Service Apotheek introduceert Leefit! Een nieuwe, krachtige productlijn, speciaal voor de fanatieke (top)sporter. Leefit Vitamine C1000 T.R. ondersteunt je energieniveau. 2.- korting Geldig t/m 31 januari 2015 Service Apotheek Xylometazoline 0,05% neusspray Geheel DARO en Midalgan met 25% korting * Voor kinderen van 2-6 jaar. Xylometazoline laat het neusslijmvlies slinken. Gebruik dit middel uitsluitend als de neus echt verstopt is en niet om een verstopping te voorkomen. Als u het middel te veel en te vaak gebruikt, kan uw neusslijmvlies beschadigen. Lees voor gebruik de bijsluiter. *met uitzondering van geneesmiddelen Geldig t/m 31 januari 2015

11 Lanettecrème I FNA Lanettecrème I FNA kan gebruikt worden bij verschijnselen van een (erg) droge huid, zoals door droge lucht in de winter als de verwarming aanstaat of eczeem. Klachten als jeuk, schilfering, kloven en branderige plekken verminderen en andere klachten, zoals eczeem, verergeren minder snel. Het effect merkt u binnen een paar dagen. Op bezoek klant aan het woord Smeer de crème zo vaak als u wilt, maar bij voorkeur minstens tweemaal per dag. U hoeft niet dik te smeren voor een beschermend en verzachtend effect. U kunt deze crème gebruiken zolang u het nodig heeft. Adrie Brand (67) Ik kom gewoon een stofje tekort R in de maand? Versterk je weerstand juist in de koudere maanden. A.Vogel Echinaforce is het meest verkochte middel ter verhoging van je weerstand in Nederland. Het geeft een extra oppepper aan het immuunsysteem en versnelt herstel na ziekte. Probeer eens de A.Vogel Echinaforce Hot Drink + vlierbes. Een natuurlijke siroop die je in een mok giet en aanvult met heet water. A.Vogel Echinaforce Hot Drink 20 doseringen - adviesprijs 9,99 Liever één tablet per dag? Kies dan voor de Echinaforce forte. A.Vogel Echinaforce forte tabletten 60 st adviesprijs 14,99 Speciaal voor mensen met diabetes Kagnr: DiaClin biedt een unieke productlijn voor de meest voorkomende klachten bij diabetes: huid-, voet-, oog- en mondklachten. Het belangrijkste bestanddeel in DiaClin is het 2QR-complex dat de binding van schadelijke bacteriën op een veilige en natuurlijke manier blokkeert. Bekijk het filmpje op de website voor meer uitleg. Deze Voordeelcheque kunt u inleveren bij uw Service Apotheek. Mensen kunnen, in tegenstelling tot de meeste zoogdieren, zelf geen vitamine C aanmaken. Vitamine C is een belangrijk antioxidant en ondersteunt het immuunsysteem. Daarnaast is vitamine C van belang voor het zenuwstelsel, helpt bij vermoeidheid en ondersteunt je energieniveau. NZVT Vitamine C1000 T.R. voldoet aan de normen van het NZVT systeem en is getest op de afwezigheid van dopinggerelateerde stoffen. Dit betekent dat Leefit Vitamine C1000 T.R. met zekerheid door topsporters kan worden gebruikt. Dit betreft een Medisch Hulpmiddel*. Lees voor gebruik de bijsluiter. * Met uitzondering van de DoucheSchuim. 2.- korting Last van verkoudheid? Daro Thijmsiroop is al generaties lang een vertrouwd middel voor de keel. Het is verzachtend en heerlijk van smaak. Ook verkrijgbaar in de varianten Suikervrij of Kind. DARO Droge hoest siroop geeft directe verlichting bij droge hoest en kriebelhoest. De slijmvliezen in de mond- en keelholte worden beschermd tegen verdere irritatie en de hoestprikkel wordt onderbroken NIEUW 10 keer mooi meegenomen voordeel. Let op de geldigheidsdatum! Tekst: Volle Maan. Fotografie: Marjolein Annegarn. Toen ik 48 was, ging het helemaal niet goed met me. Ik werd heel onzeker. Ik was paniekerig en durfde niet eens meer naar de winkel te gaan. Ik had hartkloppingen en ging hyperventileren. De huisarts wist niet zo duidelijk wat er aan de hand was en vroeg of het niet aan m n huwelijk lag. Ik ben op yoga gegaan en ben van alles gaan doen om er vanaf te komen, maar niets hielp. Aanstelleritis Iemand in m n naaste omgeving zei: Je hebt gewoon aanstelleritis! Weet je wat je moet doen? Ga een eind wandelen met je honden. Mijn toenmalige man ging daarin mee. Hij weigerde om de huisarts voor me te bellen als ik een aanval had. Dat vond ik heel erg. Tijdschrift Op een gegeven moment las ik in een tijdschrift over depressiviteit. Ik herkende daar zo veel in. Ik ben uiteindelijk bij een psychiater beland. Nadat ik een uur had zitten praten, concludeerde hij dat er niks met m n huwelijk of zo aan de hand was. Ik kom gewoon een stofje tekort. Mijn lijf maakt een bepaald hormoon, serotonine, niet aan. Antidepressivum De psychiater heeft een antidepressivum voorgeschreven dat serotonine bevat. De eerste zes weken werd het probleem alleen maar erger: het duurt even voor die middelen werken en het was zoeken naar de juiste dosering. Maar daarna waren al mijn problemen over. Onderschat Als je een gebroken been hebt, kan iedereen dat zien. Maar niemand ziet wat er in je hoofd omgaat. M n huisarts zei later: ik ben blij dat je hebt doorgezet. Ik had er ook nog jarenlang mee kunnen sukkelen. Daarom vind ik het belangrijk om m n verhaal te delen. Stoppen Na een jaar kon ik met die pillen stoppen. Een paar jaar later kwamen m n problemen weer terug. Ik ben dat antidepressivum weer gaan gebruiken en m n problemen verdwenen als sneeuw voor de zon. Iemand zei: Je hebt gewoon aanstelleritis! Weegschaal uit balans Een nieuwe dokter vroeg laatst: waarom slikt u die pil nog? Dat denk ik zelf ook weleens. Eigenlijk houd ik niet van medicijnen. Je zit er toch aan vast. Maar zonder die pillen is de weegschaal uit balans. Een suikerpatiënt heeft ook insuline nodig. Elke drie maanden ga ik naar de Service Apotheek. Ik word er goed behandeld en maak er een gezellig praatje. Veel op m n programma Met die pil van tien milligram voel ik me hartstikke goed. Ik heb veel op m n programma staan. Ik ga elke dag naar m n moedertje van 92, ik pas veel op m n drie kleinkinderen en ik heb veel vrienden. Elke woensdag ga ik met m n vriendin wandelen of fietsen of winkelen. Voor warme en soepele spieren Behandeling van vermoeide en belaste spieren. Stijve spieren na kou of tocht. Vastzittende gespannen rug- en nekspieren. Continue belasting van handen, polsen, ellebogen, nek en schouderwerk. leef! 21

12 Thema Psychisch nieuws Alzheimer assistent Alzheimer Nederland heeft een app voor tablets ontwikkeld speciaal voor mensen die zorgen voor iemand met dementie. Deze mensen hebben een zware taak. Daarom hebben deze mantelzorgers behoefte aan steun en advies van lotgenoten en van deskundigen. Via de app kan dit. De Alzheimer Assistent bevat informatie in tekst en video over meer dan 60 onderwerpen. De adviezen worden zowel door experts als door andere mantelzorgers gegeven. Omdat gebruikers ook zelf tips kunnen geven, blijft het informatieaanbod op de applicatie groeien. Er kan ook een verslag van de dag worden bijgehouden, om de zorg voor de patiënt met andere mantelzorgers te delen en makkelijker te organiseren. Zwart Gat: film over depressie Filmmaker Joost Schrickx werkte ruim 3 jaar lang aan een documentaire over depressie. In 2013 werden de opnames afgerond. De 50 minuten durende film Zwart Gat is het resultaat. Twee vrouwen en twee mannen die aan depressie lijden of geleden hebben doen hun indringende en aangrijpende verhaal. Voor alle vier geportretteerden ligt de kiem van de depressie in hun jeugd, maar ieder van hen kiest een ander pad om de depressie een plek te geven. Van medicatie tot meditatie, van een keuze voor het leven tot een verlangen naar de dood. Depressie in cijfers Jaarlijks hebben ongeveer volwassenen (18 65 jaar) en ouderen (65-84 jaar) last van somberheidklachten. Het is belangrijk deze klachten serieus te nemen. Somberheidklachten zijn namelijk een belangrijke voorspeller van een depressie in het daaropvolgende jaar. Jaarlijks is er een instroom van nieuwe gevallen van depressie. In Nederland kampen jaarlijks ongeveer volwassenen (18-64 jaar) met een depressie, wat gelijkstaat aan 5,2 procent van de bevolking. Er zijn ouderen (65-84 jaar) met een depressie. Depressie komt vaker voor tussen het 35e en 45e levensjaar en ook vaker bij vrouwen dan bij mannen. De kans om gedurende het leven een depressie te ontwikkelen is voor mannen 13,1 procent en voor vrouwen 24,3 procent. Van de volwassen Nederlandse bevolking tot 65 jaar heeft 18,7 procent ooit in het leven met een depressieve stoornis te kampen gehad. Bron: Trimbos-instituut Alzheimer Nederland heeft voor mantelzorgers ook de Alzheimertelefoon, Alzheimer cafés en de website Hebt u geen tablet? Geen nood; er is ook een handige webversie. Onderzoek: slaaptekort kan leiden tot symptomen van schizofrenie Tekst: Arwen Kleyngeld. Zelfhulpwijzer Soms heb je een probleem, maar is het lastig in te schatten wat het probleem precies is en hoe groot het is. Speciaal hiervoor hebben psychologen van het Trimbos-instituut, een kennisinstituut dat onderzoek doet naar geestelijke gezondheid en verslaving, de zelfhulpwijzer ontwikkeld. Zelfhulpwijzer.nl is een depressietest die inzicht geeft in de ernst van je problemen. Zelfhulpwijzer test op stress, depressie, angst en problematisch alcoholgebruik. De test geeft ook direct aan of het probleem kan worden opgelost met online zelfhulp, of dat er andere hulp nodig is. Als online hulp bij de problemen past, geeft zelfhulpwijzer.nl aan welke zelfhulpcursus het meest geschikt zou zijn. De zelfhulpcursussen waarnaar de site verwijst zijn ontwikkeld door het Trimbos-instituut en bewezen effectief. (NB Het invullen van een online-test is niet voor iedereen het juiste alternatief voor een persoonlijk gesprek met een arts.) Mensen die 24 uur achter elkaar niet slapen kunnen symptomen krijgen van schizofrenie. Dat wordt geconcludeerd door een team van internationale wetenschappers onder leiding van de University of Bonn en het King s College in Londen. Voor de studie bestudeerden de onderzoekers 24 gezonde proefpersonen tussen de 18 en 40 jaar. Verschillende testen werden uitgevoerd, zowel na een goede nachtrust als na een nacht doorhalen. Na een nacht zonder slaap waren er duidelijke aandachtsproblemen die overeen komen met klachten bij schizofrenie, aldus onderzoeker Ulrich Ettinger. Er was sprake van chaos in de hersenen. De proefpersonen waren na een nacht doorhalen ook gevoeliger voor licht en geluid. Ook hun gevoel voor tijd en geur veranderde. Sommige deelnemers hadden zelfs het idee dat ze gedachten konden lezen of hadden een andere lichaamsperceptie. We wisten dat slapeloze nachten invloed hebben op het concentratievermogen, legt Ettinger uit. Het was echter een verrassing hoe duidelijk allerlei schizofreniesymptomen aanwezig waren. De resultaten zijn vooral belangrijk voor mensen die s nachts werken. Volgens de wetenschappers zou slaaptekort ook als model kunnen werken bij het ontwikkelen van medicijnen voor een psychose. Bij een psychose verliest iemand het contact met de realiteit. Dit gaat vaak gepaard met hallucinaties en wanen. Een chronische psychose of meerdere psychoses na elkaar kan duiden op schizofrenie. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in The Journal of Neuroscience. Bron: GGZ Nieuws 22 leef! leef! 23

13 ADVERTENTIE Natuurlijk & Gezond Thema depressies Emotioneel in balans in periodes van stress & spanning Natuurlijke keeltabletten In periodes van stress of spanning is het niet altijd vanzelf sprekend om emotioneel in balans te blijven. Daarom is er de nieuwe A.Vogel Passiflora Rustgevend Emotionele Balans. Het ondersteunt bij innerlijke onrust en stem mings wisselingen 1,2 en helpt evenwichtig te blijven in stress-siuaties 3. Bovendien bevat het magnesium (50% ADH). Magnesium draagt bij aan een goede geestelijke balans en extra energie bij vermoeidheid. 100% natuurlijk en houdt lichaam en geest fris en alert 1. A.Vogel Passiflora Rustgevend Emotionele Balans 1,2,4 Adviesprijs 11,99 Ben je op zoek naar een goede zuigtablet voor verzachting van je keel? Gebruik dan de nieuwe A.Vogel Keeltabletten. Deze suikervrije zuigtabletten hebben niet alleen een verzachtende zuiverende invloed op de keel 6, maar stimuleren bovendien het immuunsysteem 5. Ze helpen snel én je blijft fit! A.Vogel Keeltabletten Adviesprijs 5,99 PROBEER GRATIS! Vraag een sample aan op avogel.nl Kies je neusspray bewust! Je neus moet zo snel mogelijk weer open, maar welke neusspray kies je? De nieuwe A.Vogel Cinuforce neusspray forte is een extra sterke natuurlijke neusspray. Bevat geen chemische ingrediënten. Ruim 2x geconcentreerder dan een gewone zoutoplossing. Niet tevreden? Geld terug. A.Vogel Cinuforce forte neusspray 7 Adviesprijs 5,99 Smoothie voor je weerstand! Met A.Vogel Echinaforce Hot Drink R in de maand? Verhoog je weerstand met een lekkere weerstandssmoothie. Hoe je die maakt? Voeg aan je smoothie eens een eetlepel A.Vogel Echinaforce Hot Drink + vlierbes toe. Dit is een natuurlijke siroop met een hoge concentratie Echinacea purpurea, dat je immuunsysteem stimuleert en helpt bij een sneller herstel na ziekte 5. A.Vogel Echinaforce Hot Drink Adviesprijs 9,99 Ingrediënten: Kwart verse ananas of uit blik (op sap, niet op siroop 200 g) Sap van een halve (kleine) citroen 1 blokje geschilde gember van 2 cm 3 scheppen Griekse yoghurt 1 eetlepel honing 1 eetlepel Echinaforce Hot Drink Hoest? Even sprayen! Irritante kriebel in de keel tijdens een vergadering? Stevige hoestbui in de auto? s Nachts wakker liggen door het hoesten? Dan wilt u maar één ding: de hoest snel en makkelijk stoppen. De A.Vogel Hoestsprays helpen snel en effectief en zijn overal makkelijk te gebruiken zonder geknoei en zonder dat een doseer lepel nodig is. Niet tevreden? Geld terug. A.Vogel Hoestspray nr. 1 Droge en kriebelhoest 7 nr. 2 Vastzittende hoest 7 Adviesprijs 8,99 Heb je vragen over je gezondheid? Bel met één van de natuurtherapeuten van de A.Vogel informatielijn (10cpm) ¹Citroenmelisse ²Valeriaan 3 Zink 4 Magnesium 5 Echinacea 6 Salvia 7 Medisch Hulpmiddel. Lees voor gebruik de gebruiksaanwijzing. KAG: , , , , Wat kan Service Apotheek voor u betekenen? Iedereen heeft wel eens een slechte dag of sombere bui. Dat gevoel is heel normaal, en gaat vanzelf weer over. Maar blijft u zich langere tijd neerslachtig voelen en waait de donkere wolk niet over? Dan is er misschien meer aan de hand. In deze Leef! besteden we aandacht aan de rol die uw Service Apotheek kan spelen als het even tegenzit. Dipje of depressie? Het is lastig te bepalen wanneer een dip een depressie wordt. Om de diagnose depressie te kunnen stellen, hebben deskundigen een richtlijn opgesteld. De belangrijkste kenmerken zijn somberheid en het verlies van belangstelling en plezier in de dingen die u anders altijd wel interesseren, voor een periode langer dan twee weken. Vaak gaat dit gepaard met andere klachten, zoals duidelijk afvallen of juist aankomen, veel of juist weinig slapen, vermoeidheid en concentratieproblemen. Een dip is vervelend, maar niet ernstig. Een depressie is een ziekte. Het is niets om u voor te schamen of schuldig over te voelen. Het kan iedereen overkomen. Maar het is wél belangrijk dat u de symptomen erkent en actie onderneemt. Naar schatting zijn er in Nederland meer dan mensen die last hebben van een depressieve stoornis. Snel beter voelen Als de klachten licht van aard zijn, is het verstandig om nog even af te wachten. Depressieve gevoelens kunnen vanzelf overwaaien. Het is natuurlijk wel goed om met familie of vrienden te praten over uw gevoelens. Voldoende regelmaat en een gezonde leefstijl zijn ook heel belangrijk. Wist u dat u bij uw Service Apotheek terecht kunt voor een deskundig advies en begeleiding bij een gezonde leefstijl, bijvoorbeeld als u wilt stoppen met roken? En dat het apotheekteam u kan adviseren over de voor u beste voedingssupplementen om uw dagelijkse eetpatroon mee aan te vullen? Ga eens langs bij uw Service Apotheek en bespreek uw situatie. Door sommige kleine aanpassingen, voelt u zich snel beter. In goed overleg Houden de klachten voor langere tijd aan? Dan is het goed om professionele hulp te zoeken. Uw huisarts zal met u bespreken hoe u het beste met uw klachten kunt omgaan. In sommige gevallen kan de huisarts geneesmiddelen voorschrijven. Deze geneesmiddelen herstellen het evenwicht tussen bepaalde stoffen in de hersenen, waardoor de klachten meestal na vier tot zes weken afnemen. In alle gevallen zal uw Service Apotheker samen met u bekijken welk middel bij u het beste werkt en de minste bijwerkingen geeft. En merkt u dat het na een tijdje beter gaat? Dan bekijkt uw apotheker in samenwerking met de huisarts of u geleidelijk met de medicatie kunt stoppen. leef! 25

14 Speciaal voor mensen met diabetes Puzzel Win een tablet van Lenco! Heeft u diabetes, dan kunnen klachten als een droge huid, droge ogen en een droge mond u bekend voorkomen. Voor de behandeling en het voorkomen van deze klachten is er DiaClin, dat speciaal is ontwikkeld voor mensen met diabetes. VOORKOMT EN BEHANDELT DiaClin VoetSchuim voorkomt voetproblemen, zoals droge huid, eelt, kloven, infecties en een slechte huidconditie. DiaClin BodyLotion voorkomt en behandelt een droge, jeukende huid. DiaClin DoucheSchuim is speciaal voor MANOEUVRE BIJ JUDO VEREENVOU- DIGDE VOOR- STELLING ZICH OP WIELEN VOORT- BEWEGEN BOLGEWAS OUDNOORS PROZAWERK REGELMAAT 5 WELZIJN DEKSEL WEGJAGEN BENGEL KORENHALM BEZIT VAN EEN BOER KEUKENGEREI TELWOORD EN VOLGENDE WALGING 2 NEDERLANDSE KAMPIOEN- SCHAPPEN WOONLAAG VERHARDE HUID DEEL VAN EEN KOLEN- KACHEL DARTELEN INHEEMSE GIFSLANG VOGEL- PRODUCT RUND KLEINE EEND HAGEL DOR 1 MEGATON GEWICHT GINDS KEURMERK ZWARE HOOFDPIJN WAAGSTUK EN DERGELIJKE 6 IMPERIUM ROMANUM IK (LATIJN) VER- NOOT SMALLE PLANK SYMBOOL VAN DE HOOP EN OMSTREKEN SLEE 3 LAND- SCHEIDING BEZIG Los het Zweedse raadsel op. De letters in de gekleurde, genummerde vakjes vormen de oplossing. Die oplossing kunt u vóór 19 januari 2015 doorbellen via (80 ct. p.m.). De meeropbrengst is bestemd voor de Stichting Pijn bij Kanker. de droge, gevoelige huid (zeepvrij). WOESTIJN- BRON PLOOIEN 4 DiaClin MondSpray voorkomt en SPOORSTAAF LAND IN EUROPA behandelt een droge mond en tandvleesproblemen. PLEZIERIG 7 EUROPESE VROUW DiaClin OogSpray verlicht droge en geïrriteerde ogen. WILT U DIACLIN PROBEREN? Lever de Voordeelcheque in bij uw Service Apotheek en ontvang 2,50 korting op een DiaClin product naar keuze vanaf 12,50. Maatschappelijk partner van Bel Dit jaar steunt Service Apotheek het goede doel: Stichting pijn bij Kanker. De meeropbrengst van deze puzzel komt ten goede aan deze stichting. De Stichting Pijn bij Kanker zet zich in voor de bestrijding van zowel de fysieke pijn van kankerpatiënten als de emotionele pijnbeleving van patiënten, gezinsleden, familie en vrienden. Dankzij uw giften en donaties kan aandacht voor pijnbeleving een centrale rol gaan spelen bij het slagen van een behandeling. Kijk voor meer informatie over de Stichting Pijn bij Kanker op Beleef de veelzijdigheid van de TAB 4 TWO 70 tablet van Lenco met Android 4.2. Voorzien van 4 GB intern geheugen, camera aan de voor- en achterzijde, een dual core processor, touchscreen met virtueel toetsenbord, 7 (18 cm) lcd display, G-sensor, ingebouwde oplaadbare batterij en alle mogelijkheden die u van een perfecte tablet mag verwachten! Compleet met een sleeve, tabletstand, twee hoofdtelefoons en een oortelefoon splitter, zodat u samen kunt genieten van een film. Kijk voor meer info op 4x 109,- Dit betreft een Medisch Hulpmiddel*. Lees voor gebruik de bijsluiter. * Met uitzondering van de DoucheSchuim. leef! 27

15 Als u het ons vraagt veelgestelde vragen in de Service Apotheek De meest gebruikte geneesmiddelen bij een depressie zijn antidepressiva. Deze keer geven we antwoord op vragen die nogal eens worden gesteld over antidepressiemiddelen. Meer weten? Een persoonlijk advies? De apothekersassistenten en apothekers in de Service Apotheek beantwoorden uw vragen graag aan de balie, maar u kunt ook een afspraak maken voor een rustig gesprek met de apotheker in de spreekkamer. Ik ben vorige week antidepressiva gaan gebruiken, maar ik heb er alleen maar klachten bij gekregen. Kan ik er niet beter mee stoppen? Het is aan te raden om uw nieuwe klachten met uw arts of Service Apotheker te bespreken. In z n algemeenheid kunnen we zeggen dat mensen die starten met antidepressiemiddelen, juist in de eerste periode wel last kunnen krijgen van bijwerkingen of angstgevoelens ervaren, maar dan nog geen effect op hun stemming voelen, want dat gebeurt vaak pas na vier tot zes weken. Probeer toch vol te houden en praat erover met uw naasten, uw arts of uw apotheker. Bij het merendeel van de gebruikers leiden antidepressiva tot een betere stemming. Hoe werken antidepressiva? depressie terugkeert, adviseren artsen zeker zes tot negen maanden een antidepressiemiddel te gebruiken, ook als de klachten al eerder verbeterd zijn. Dat komt omdat antidepressiva uw stemming kunnen verbeteren, maar niet de oorzaak van uw aandoening genezen. Krijg ik bijwerkingen van een antidepressiemiddel? Antidepressiva kunnen, net als alle geneesmiddelen, bijwerkingen geven. Meestal verminderen of verdwijnen de bijwerkingen na vier tot zes weken. De bijwerkingen verschillen van persoon tot persoon en per antidepressiemiddel. Als u voor het eerst een geneesmiddel gaat gebruiken krijgt u in de apotheek informatie over het gebruik en de te verwachten bijwerkingen. Welk middel u goed kunt verdragen is dus - net als de vraag welk middel bij u het best werkt - een kwestie van uitproberen en van goed met uw arts communiceren. Kan ik stoppen met antidepressiva? In de hersenen zijn veel stoffen actief. Het klinkt misschien vreemd, maar er zijn ook stofjes die uw stemming bepalen. Als u een tekort hebt aan deze stemmingsstofjes kunnen antidepressiva dat aanvullen. Antidepressiemiddelen worden soms ook voor andere klachten gebruikt, zoals pijn, angst en jeuk. Heeft u daar vragen over? Dan kunt u die uiteraard ook stellen bij uw Service Apotheek. Wat is het beste antidepressiemiddel? Dat verschilt van persoon tot persoon. Uw arts schrijft het antidepressiemiddel voor waar hij of zij bij u de beste resultaten van verwacht, maar het is vooraf niet zeker of dat middel bij u goed aanslaat. Elk middel werkt net even anders en ook de juiste dosering kan van persoon tot persoon uiteenlopen. Als u na vier weken geen enkele verbetering van uw stemming merkt, is het aan te raden om dit met uw arts te bespreken. Hij of zij kan dan de dosering aanpassen of een ander middel voorschrijven. Hoe lang moet ik een antidepressiemiddel blijven gebruiken? Dat kunt u het best met uw arts bespreken. In het algemeen kunnen we zeggen dat dit onder andere afhangt van de duur en de ernst van uw depressie, en van de vraag of u in het verleden al eerder een depressie hebt gehad. Om te voorkomen dat de Dat is ook iets om met uw arts of Service Apotheker te bespreken. Doorgaans wordt gesteld dat u beter niet in één keer kunt stoppen met een antidepressiemiddel. Dan kunt u misschien ontwenningsverschijnselen krijgen, bijvoorbeeld buikpijn of een zwak gevoel. Deze verschijnselen zijn meestal niet ernstig, maar kunnen wel lastig zijn. Daarom kunt u beter, in overleg met uw arts of Service Apotheker, het gebruik van een antidepressiemiddel in een paar weken tot maanden langzaam afbouwen. Hiermee wordt de kans dat de klachten weer snel terugkomen ook minder. Kan ik autorijden met antidepressiva? Antidepressiva beïnvloeden uw reactiesnelheid, net zoals slaapmiddelen en kalmeringsmiddelen. Daar moet u dus rekening mee houden zeker als u net met een middel begint. Uw reactiesnelheid wordt nog sterker beïnvloed als u antidepressiva, slaapmiddelen en kalmeringsmiddelen tegelijk gebruikt en nóg sterker als u hier ook alcohol bij gebruikt. Uw Service Apotheker informeert u graag over wat wel en niet mag. Uw vragen worden beantwoord door: Olga van Vemde Isabel Hidalgo Aragones Jeroen Mentink Apotheek Epe Apotheek ten Hoopen Apotheek Carnisselande te Epe. te Wageningen. te Barendrecht. Heeft u nog andere vragen? Neem dan contact op met uw Service Apotheek. 28 leef! leef! 29

16 Informatie Diagnose kanker? Voor een ieder die de diagnose kanker krijgt is er de Kikkeropfleurdoos. Een aanvulling op uw medische informatie en behandeling. Met praktische informatie over hulpmiddelen en begeleidings- en herstelprogramma s. Verder monsters van producten die verlichtend kunnen werken bij specifieke klachten. En met een leuke verrassing. Natuurgeneeskundig therapeut en voedingsexpert Wouter de Jong: Eetpatroon sporter vraagt om voedingssupplementen Meer informatie en de aanvraagkaart vindt u op Met de ingevulde aanvraagkaart kunt u de doos gratis ophalen in uw apotheek. Sporters en topsporters ontwikkelen een ander eetpatroon dan niet-sporters. Voedingssupplementen kunnen helpen om gezond te blijven en betere sportprestaties te leveren. Maar ook denksporters en niet-sporters kunnen baat hebben bij supplementen. Hoe bestrijdt u de huisstofmijt? De belangrijkste maatregelen ter bestrijding van de huisstofmijt zijn het verwijderen van huidschilfers (schoonmaken) en het beperken van de luchtvochtigheid (ventileren). Maar uw huis gezond maken (saneren) is de beste oplossing. Kies voor speciale allergeendichte hoezen voor het matras, dekbed en kussen. Esther ten Hoven Leef.nl Meer last van huisstofmijt in de winter Energieproblemen In zijn praktijk heeft Wouter meer dan patiënten met voedingsadviezen ondersteund. Heel veel mensen hebben vandaag de dag energieproblemen. Ze zijn doodmoe, vaak al bij het opstaan. Dat komt door stress, maar ook door slechte voeding. We weten allemaal dat het eten van twee stuks fruit en twee ons groente per dag goed voor ons is. Maar slechts een paar procent van de mensen doet dit ook echt. Het is nog beter om biologisch geteelde groenten en fruit te eten. Het beste is als het onbespoten van een eigen volkstuin afkomstig is. Eet je te weinig groenten en fruit, dan kunnen tekorten ontstaan die vroeg of laat aangevuld moeten worden. Voedingssupplementen kunnen dan uitkomst bieden. Leef.nl by Sanamedi allergeen- en huisstofmijtdicht bedtextiel Vanaf 13,95 (kussensloop) 140x200 cm 140x220 cm 240x200 cm 240x220 cm Leef.nl allergeenen huisstofmijtdicht 4-seizoenen dekbed Meer tips en producten vindt u op Leef.nl/ kennisbank/ huisstofmijt allergie 200x200 cm Dosering SLAPEN ZONDER ALLERGIEKLACHTEN Leef.nl dekbed Het Leef.nl dekbed is een uniek dekbed. Het dekbed is allergeen- en huisstofmijt dicht. U hoeft er dus geen speciale allergeendichte hoes omheen te doen. De vulling is van 100% Sensofil gemaakt, zacht en goed ventilerend. De tijk is gemaakt van een high-tech synthetische vezel welke geen coating kent of chemische behandeling. Hierdoor is het hypoallergeen en behoud het dekbed een hoog vocht- en warmte regulerend vermogen. Het Leef.nl dekbed is wasbaar op 60 graden en kan in de wasdroger op een lage temperatuur gedroogd worden. BY SA NA MEDI SANIMEDI_714,8x614,8.indd :11 BESTELLEN Tekst: Ton Boender. Foto: NFP. De huisstofmijt is een beestje van ongeveer een kwart millimeter, dat in huisstof leeft. De ontlasting van de huisstofmijt kan allergische reacties veroorzaken. De mijt leeft van huidschilfers en zit vooral in matrassen, kussens, gestoffeerd meubilair, tapijt en op beschimmelde muren. Wanneer in de winter de ramen potdicht zitten en de verwarming aan staat, komen de allergenen meer in de lucht en kunnen worden ingeademd. Daarom nemen klachten door huisstofmijtallergie dan vaak toe. Het gaat meestal om een verstopte neus, keelklachten en jeukende ogen. Dat stelt Wouter de Jong, natuurgeneeskundig therapeut, publicist, docent en gastspreker op het gebied van voedingsleer. In zijn praktijk heeft hij mensen met voedingsadviezen begeleid. Het lichaam is in wezen een machine die je moet geven wat nodig is. Als je intensief gaat sporten ontwikkel je een ander eetpatroon. Een duursporter zal meer witte rijst en witte pasta s gaan eten vanwege zijn grotere energiebehoefte. Dan zijn extra vitaminen en mineralen nodig om dat te verwerken. Een krachtsporter eet eiwit- en calorierijk voedsel en minder groente en fruit. Ook dan ontstaan tekorten die met supplementen prima op te vangen zijn, legt Wouter de Jong uit. De topsporters die Wouter de Jong met voedingsadviezen ondersteunt zijn onder anderen marathonloper Sébastièn Schletterer en fitnessmodel Priscilla Haime. Voedingssupplementen zijn in de basis voor iedere sporter een belangrijke aanvulling. De machine van een topsporter is echter groter en sterker en heeft dus ook meer brandstof nodig, ofwel een hogere dosis. Als therapeut kan ik topsporters heel specifieke supplementen adviseren. Maar voor de algehele gezondheid van een sporter is een hoog gedoseerde multivitamine en een goede dosering vitamine C heel belangrijk. NZVT-logo De voedingsexpert adviseert sporters bij aanschaf te letten op het NZVT-logo (Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport) op de verpakking van een voedingssupplement. Dat garandeert dat de grondstoffen dopingvrij zijn. Je kunt ze als sporter dus veilig gebruiken. De normale kwaliteitscontrole op voedingssupplementen is voor topsporters niet voldoende, omdat zij aan zeer strenge dopingnormen moeten voldoen. De branchevereniging NPN (Natuur- en gezondheids Producten Nederland) heeft daarom in samenwerking met NOC*NSF, de Dopingautoriteit en RIKILT (Rijks- en Kwaliteitsinstituut voor Land- en Tuinbouwproducten) besloten een pakket aan extra maatregelen samen te stellen. Als sporter wil je een goede en betrouwbare keuze kunnen maken. Het NZVT-logo helpt daarbij. Maar wil je een optimaal gebruik van voedingssupplementen? Laat je dan altijd deskundig adviseren zodat het aansluit op je doel. leef! 31

17 Boekentips voor u geselecteerd Zorgboek Depressie Stichting September Eén op elke vijf Nederlanders krijgt in zijn of haar leven te maken met depressie. De meeste mensen komen hier weer uit, soms op eigen kracht, soms met hulp. Toch zet een depressie het leven vaak flink op z n kop. Ook roept de sombere stemming heel wat vragen op. Het Zorgboek Depressie is geschreven voor mensen met depressie en hun naasten. Zij zullen in dit boek duidelijke antwoorden vinden op vragen als Wat kan ik zelf aan mijn depressie doen?, Wat is psychotherapie precies? en Wat kan mijn partner voor me doen?. Alle relevante onderwerpen komen aan bod: het boek geeft informatie over depressie zelf, maar ook over de gevolgen van depressie in iemands leven. En: het boek beschrijft wat iemand zelf kan doen om de kans op een nieuwe depressie zo klein mogelijk te maken. De informatie in dit boek is praktisch en betrouwbaar. ISBN Leef! geeft i.s.m. Stichting September 10 boeken ter waarde van 19,95 weg. Kennisquizboek Het Kennisquizboek is een razendspannend én interactief quizboek met 1000 vragen die je algemene kennis testen. Wat is de grootste oceaan ter wereld, het snelste dier in Nederland, en hoe lang duurt een decennium? Deze, en nog véél meer vragen over bijvoorbeeld, natuur, wetenschap, muziek, sport en boeken, vind je in Het Kennisquizboek. Door de speciale geïntegreerde quizmodule, kun je tegen elkaar of in teams spelen. De digitale spelmodule, die gewoon in het boek zit, selecteert een multiple-choice vraag, en dan kun je vervolgens jouw antwoord intoetsen. Je hoort meteen of je antwoord goed of fout is, en de score wordt automatisch bijgehouden. Wie heeft de meeste algemene kennis? Daag elkaar uit! Ideaal voor een spelletjesavond met het hele gezin, jong & oud. ISBN Leef! geeft i.s.m. Kosmos Uitgevers 10 boeken ter waarde van 24,99 weg. Behoort u niet tot een van de gelukkige prijswinnaars of wilt u het boek morgen al in huis hebben? Dit Zorgboek en ook andere titels kunt u bestellen op uw online gezondheids- en medisch warenhuis. De hersenen Krijg controle over je grijze massa! Anna Claybourne In het nieuwe jeugdboek De Hersenen wordt lezers alles duidelijk over de werking van ons brein. Uit welke delen bestaan je hersenen? Wat is een reflex? Hoe staan je zintuigen in verband met je hersenen? En hoe werken je zenuwen? De vele cartoons, foto s en tekstwolkjes maken het onderwerp niet alleen beter te begrijpen, maar ze maken het ook extra leuk en aantrekkelijk voor jongere lezers. Daarnaast bevat het boek experimenten; bijvoorbeeld voor het testen van reacties en reflexen, het knutselen van hersenen en proefjes waarmee je je hersenen kunt verwarren. Leuk en leerzaam! De Hersenen komt uit de educatieve leesserie Zo werkt mijn lichaam van Corona. ISBN Leef! geeft i.s.m. Ars Scribendi Uitgeverij 10 boeken ter waarde van 14,00 weg. Wilt u kans maken op één van deze titels? Schrijf dan vóór 31 januari 2015 naar Leef!, Postbus 19, 7468 ZG Enter, of mail naar leef@serviceapotheek.nl, onder vermelding van de betreffende titel. Vergeet uw adresgegevens niet te vermelden! De winnaars worden na sluitingsdatum vermeld op Ondraaglijk Sophie Hannah Als haar avondvlucht vertraagd is, moet Gaby een hotelkamer delen met Lauren, een zenuwachtige jonge vrouw. Lauren lijkt bang voor Gaby en flapt eruit dat een onschuldige man de gevangenis in gaat voor een moord die hij niet heeft gepleegd. Gaby komt er al snel achter dat het geen toeval is dat Lauren op haar vlucht zat, want het slachtoffer is Francine, de vrouw van Gaby s grote liefde Tim. Hij heeft de moord op zijn vrouw bekend, en zelfs bewijs geleverd. Het enige dat ontbreekt is een motief: Tim zegt geen idee te hebben waarom hij zijn vrouw heeft vermoord. National Book Award voor Thriller van het Jaar ISBN Leef! geeft i.s.m. Uitgeverij De Fontein 10 boeken ter waarde van 19,99 weg. 32 leef! leef! 33

18 Actueel De Zorgverzekeringsanalyse Nog even dit! Goed verzekerd in 2015? De Zorgverzekeringsanalyse helpt u! In de maanden november en december worden de nieuwe zorgverzekeringspolissen voor 2015 bekend gemaakt. In deze maanden is het aan u: bent u tevreden met uw huidige verzekering of stapt u over? Bij het maken van uw keuze voor een zorgverzekering is het belangrijk dat u weet op welke zorg u in 2015 kunt rekenen. Voor iedereen die in Nederland woont of werkt is een basisverzekering verplicht. De basisverzekering dekt de standaardzorg van huisarts, ziekenhuis en apotheek. Maar zorgverzekeraars hebben de vrijheid om zelf aanvullende voorwaarden of beperkingen te stellen. Dat geldt ook voor de vergoeding van genees- en hulpmiddelen binnen het basispakket. Daardoor kan het voorkomen dat u bij bepaalde verzekeringen uw geneesmiddelen niet volledig vergoed krijgt in uw apotheek, of dat u uw diabetesmaterialen niet meer in uw apotheek kunt ophalen. Weet u wat u kunt verwachten in 2015? Uw Service Apotheek helpt Service Apotheek helpt u bij het maken van een goede keuze voor uw zorgverzekering. Op de onafhankelijke website kunt u vanaf eind november (zodra de nieuwe polissen voor 2015 bekend zijn) een analyse uitvoeren op uw huidige zorgverzekering. U ziet in één oogopslag of de belangrijkste farmaceutische zorg ook in 2015 in uw apotheek vergoed wordt. Sluit uw verzekering niet meer aan bij uw wensen? Dan vindt u op de website ook uw best passende verzekering die u direct kunt afsluiten. Bent u niet tevreden met uw huidige zorgverzekering? Overstappen is eenvoudig en kost weinig tijd. Houd in ieder geval rekening met de volgende 2 deadlines: 1. Zeg uw huidige verzekering op vóór 1 januari Kies een nieuwe zorgverzekering vóór 1 februari De eerste maand premie wordt met terugwerkende kracht gevorderd. Ook als u na 1 januari een verzekering afsluit zit u goed. U kunt namelijk nooit geweigerd worden op uw basisverzekering. Ga daarom na of uw zorgverzekering in 2015 nog aansluit bij de zorg die u wenst van uw Service Apotheek. Bespaart u kosten en moeite? Kunt u uw diabetesmaterialen bij uw apotheek ophalen? Wordt uw Eerste Uitgiftegesprek vergoed? Heeft u een vrije keuze in geneesmiddelen? Worden uw hulpmiddelen door de apotheek geleverd? Ontvang een persoonlijk bericht Bezoekt u de website voordat de polissen voor 2015 bekend zijn? Dan kunt u na het beantwoorden van enkele vragen uw adres achterlaten. Zodra de nieuwe polissen bekend zijn, ontvangt u van ons uw persoonlijke analyse per . Ga direct naar dan weet u zeker of u volgend jaar ook goed verzekerd bent! Kijk op de site en zie of u in 2015 nog bij uw vertrouwde Service Apotheek terecht kunt! Overstappen: wist u dat? Bijwerkingen? Meld ze! Het Nederlands Bijwerking Centrum Lareb verzamelt alle bijwerkingen van geneesmiddelen en vaccins in Nederland. Dat betekent dat het snel opvalt, wanneer een bepaalde bijwerking vaak voorkomt. Ervaart u zelf ook bijwerkingen en wilt u meewerken aan een veiliger geneesmiddelgebruik? Laat uw melding dan achter via Let op: deel uw bijwerkingen ook altijd met uw behandelend arts of apotheker! Zij kunnen u uitleggen of u het middel wel of niet veilig kunt blijven gebruiken, adviseren om te stoppen of bepalen om juist niet te stoppen, maar bijvoorbeeld de dosering aan te passen. Lareb Intensive Monitoring (LIM) Gebruikt u een relatief nieuw geneesmiddel? Dan is uw melding nog belangrijker! Bij nieuwe groepen geneesmiddelen zijn niet altijd alle bijwerkingen bekend wanneer ze op de markt worden gebracht. Lareb Intensive Monitoring (LIM) zorgt ervoor dat zo snel mogelijk alle bijwerkingen van patiënten in kaart worden gebracht. GENEESMIDDELEN DIE WORDEN GEVOLGD Diabetesmiddelen: Bydureon, Byetta, Eucreas, Forxiga, Galvus, Invokana, Janumet, Januvia, Jentadueto, Komboglyze, Onglyza, Trajenta, Victoza, Vipidia, Xigduo Antistollingsmiddelen: Eliquis, Pradaxa, Xarelto Antidepressivum: Valdoxan De rol van uw apotheek Uw apotheek kan u vragen om aan het LIM programma mee te doen. U ontvangt per mail dan enkele vragenlijsten over uw geneesmiddelgebruik. Treden er wel of niet bijwerkingen op? Zo ja, welke? Hoe lang duurt het voordat een bepaalde bijwerking optreedt? Gaat de bijwerking over? Stopt u met het gebruik van het geneesmiddel? Gebruikt u één van de middelen die hierboven worden genoemd en bent u geïnteresseerd in deelname? Stuur dan een naar lim@lareb.nl. U ontvangt een uitnodigingsmail met inlogcode. Aanmelden kan tot twee weken nadat u bent gestart met het geneesmiddel. Service Apotheek introduceert Leefit! Een nieuwe, krachtige productlijn voor iedereen die bewust met een sportieve leefstijl bezig is. Voor jong en oud. Wat is jouw SPORTIEVE UITDAGING? Leefit Multi levert belangrijke vitaminen en mineralen in goede verhouding. Gekeurd met NZVT logo*. En daarom ook geschikt voor (top)sporters. Leefit Multi 60 + bevat belangrijke voedingsstoffen voor de actieve 60-plusser. Onder andere de krachtige antioxidanten Lycopeen en OPC die helpen bij ouderdomsverschijnselen. Leefit Bifido Lacto complex voorziet in je dagelijkse portie bacteriën. Gekeurd met NZVT logo*. En daarom ook geschikt voor (top)sporters. Leefit Vitamine C1000 T.R. helpt bij vermoeidheid en ondersteunt het energieniveau. Gekeurd met NZVT logo*. En daarom ook geschikt voor (top)sporters. Leefit Vitamine D 3-25 mcg verhoogt de opname van calcium in de botten. Gekeurd met NZVT logo*. En daarom ook geschikt voor (top)sporters. * Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport (NZVT) garandeert dat de grondstoffen dopingvrij zijn. Leefit is er voor verschillende doelgroepen met verschillende behoeftes. Binnenkort dus ook speciaal voor jou! NIEUW Zie de actiecheques op pagina 17 t/m 20! 34 leef! leef! 35

19 EEN BETER LEVEN VOOR DE GEVOELIGE HUID. NIEUW LIpIkaR BAUME AP+ Verlengt de periode tussen de pieken van extreem droge huid Vermindert de jeuk. De rust keert terug. 1 applicatie / dag volstaat Snelle aankleed-textuur Volwassenen Kinderen Baby s GROTE WETENSCHAPPELIJKE ONTDEKKING Verkrijgbaar in de apotheek Meer informatie op Zonder parfum Zonder parabenen Zonder phenoxyethanol