the various religious movements outside organized shinto and buddhism that have arisen in Japan since the 19th century.

Transcriptie

1 1 of 12 5/12/ :59 Japanese Studies Home Mahikari Uit Encyclopedie Inleiding Als iemand die moeilijk kan kiezen heeft ook de keuze van een thema en onderzoeksvraag heel wat voeten in de aarde gehad. Na wat wikken en wegen heb ik dan uiteindelijk besloten om het over de zogenaamde nieuwe religies' te doen. In de Kodansha Encyclopedie [1] worden ze zo gedefinieerd. the various religious movements outside organized shinto and buddhism that have arisen in Japan since the 19th century. In de Japanse encyclopedie die ik raadpleegde [2] vond ik dit 新興宗教 ふつう既成宗教 すなわち古代 封建時代に発生 発展して文化的 社会的に蓄積の豊かな伝続的宗教に対して 現代の社会で にわかに発生ないし発展している宗教に対して用いられる語である Gevestigde religies wordt meestal gebruikt voor die religies die vanaf oude tijden tot het feodale tijdperk ontstaan en gegroeid zijn, zowel op sociaal als op cultureel vlak religies die een rijke en voortdurende traditie hebben die behouden blijft. Het woord nieuwe religies wordt gebruikt voor de religies die in de moderne maatschappij plotseling ontstaan en verspreid zijn. [3] Dit lijkt mij een interessant fenomeen. Nieuwe religies zijn ontstaan sinds het einde van de 19e eeuw, maar de grote boom kwam pas na de Tweede Wereldoorlog. In 1964 lag het totale aantal van nieuwe religieuze groeperingen op 378 [4]. Deze grote boom viel dus samen met de ingrijpende modernisering en economische groei van het land. Normaal gezien gaat modernisering samen met een 'onttovering' van de wereld, een afname van het aantal gelovigen en een aanpassing van het religieuze wereldbeeld, zoals dat bij ons gebeurd is in het westen. Maar in Japan is dit kennelijk niet het geval. Integendeel, de religies en gelovigen schoten als paddestoelen uit de grond. Het leek mij dan ook interessant om naar de reden hiervoor te zoeken. Mijn eerste idee voor een onderzoeksvraag was dan ook dit. Wat verklaart het ontstaan en het succes van de nieuwe religies? Het werd mij natuurlijk al snel duidelijk dat dit veel te ambitieus was, en de meest voor de hand liggende oplossing was om mijn vraag te vernauwen naar één nieuwe religie. Na wat kort opzoekwerk leek Mahikari mij het interessantst, omdat het een synthese bleek te zijn van erg veel verschillende religieuze elementen,

2 2 of 12 5/12/ :59 ontleend uit het christendom, volksgeloof, enz..., en hun leider Okada Yoshikazu [5] een man bleek te zijn die heel wat controverse opwekt. Zo werpt zijn oorlogsverleden vragen op. Tijdens deze zoektocht ontdekte ik ook snel dat na de dood van de leider, Okada Kotama, deze groep opgesplitst was in Sekai Mahikari Bunmei Kyodan [6] en in Sūkyō-Mahikari [7], omwille van een twist over de opvolging [8]. Aangezien er over deze laatste veel bronnen te vinden waren, en over de eerste bijna niets, was mijn keuze snel gemaakt. Ik zou het over de oorzaak van het succes van Sūkyō-Mahikari hebben. Maar ook deze onderzoeksvraag bleef problematisch. Want hoewel duidelijk is dat het ledenaantal van Sūkyō-Mahikari niet onaanzienlijk is, en het verspreid is over een groot deel van de wereld, zijn er nergens concrete cijfers over te vinden. Daarom dacht ik succes niet kwantitatief te bekijken, maar eerder kwalitatief. Want waarom geloven mensen eigenlijk in Mahikari. Deze onderzoeksvraag leek mij veel zinvoller. Want in tegenstelling tot de meeste grote religies in deze wereld, is Sūkyō-Mahikari enorm recent. We leven nu in een tijdperk waarin wetenschap sterk ontwikkeld is, en mensen veel kritischer ingesteld zijn. Dat niet alleen, de messias Okada Kotama leefde gewoon onder de mensen. Hij was iemands buurman, iemands collega, enz... en als mijn buurman/collega plotseling zou verkondigen dat hij de ultieme waarheid ontdekt had en ik hem moest volgen, dan zou ik ten hoogste eens mijn wenkbrauwen optrekken. Maar zo is het niet gegaan. Er zijn veel mensen, waaronder ook hoogopgeleiden, die lid zijn van Sūkyō-Mahikari en het in praktijk beoefenen. En ik ben van mening dat de vraag naar het waarom hiervan gesteld moet worden. Om een maatschappelijk fenomeen te kunnen begrijpen, is de oorzaak ervan immers van groot belang. Mijn eerste idee voor een basiswerk was een sociologische studie van Mahikari door Winston Davis. [9] In dit boek wil hij de verschillende soorten mensen die zich wenden tot een nieuwe religie bestuderen en zo de verschillende noden die een organisatie als Mahikari creëert en beantwoordt aanduiden. Hij beschrijft hoe mensen nieuwe gedragspatronen aannemen in hun leven en hoe ze veranderen door hun lidmaatschap. Hij besteedt ook aandacht aan de verschillende factoren, magisch, sociaal en religieus die de status van personen in de groep bepalen. En als laaste komt aan bod hoe het wereldbeeld van deze sekte past in de mainstream van de Japanse maatschappij. [10] Normaal wordt het succes van nieuwe religies verklaard in termen van sociaal verlies. Men gaat ervan uit dat mensen die zich tot nieuwe religies aangetrokken voelen, armer, zieker, lager in sociale status,enz, zijn dan de mensen rondom hen, en dat zij om dat te compenseren lid worden van een totaal nieuwe groep met andere regels. Maar tijdens het lezen van mijn basiswerk kwam ik te weten dat het merendeel van de leden van Sūkyō-Mahikari uit families kwamen die nog veel praktijken uit het volksgeloof beoefenden. Hij duidt dit ook vluchtig aan als een mogelijke reden voor het succes van Mahikari. Dit leek mij boeiend om verder uit te werken. Mijn onderzoeksvraag is dan ook dit geworden: In hoeverre heeft Sūkyō-Mahikari elementen uit het Japanse volksgeloof overgenomen? Het was natuurlijk interessant geweest om te kijken hoe groot de invloed van volksgeloof op het succes van Sūkyō-Mahikari is, maar aangezien ik vanuit België mijn paper moet schrijven is dit bijna onmogelijk. Hiervoor zouden immers enquêtes en dergelijke bij leden moeten afgenomen worden, maar leden van de Belgische tak van Sūkyō-Mahikari zijn natuurlijk weinig relevant voor een onderzoek in verband met Japans volksgeloof, en de Japanse leden zijn gewoonweg onbereikbaar. Voorlopig zal ik mij dus alleen concentreren op de overgenomen elementen, en de vraag naar het succes laten voor wat ze is. Verder zal ik mij voor deze paper ook nog baseren op een boek over Japans volksgeloof. Als een verband aangetoond moet worden, kan ik moeilijk volstaan met slechts één basiswerk over maar één van de twee elementen. Het andere is folk religion: continuity and change, van Hori Ichiro. In dit boek worden de verschillende aspecten van volksgeloof erg duidelijk uitgelegd, en wordt de link gelegd met nieuwe religies. In deze paper zal ik mijn onderzoeksvraag echter niet verder uitwerken. Dit is enkel een verslag van mijn zoektocht naar de juiste bronnen om dit in een later werk te kunnen doen. Ik begin met de resultaten van mijn zoektocht in de bibliotheek, waar ik tussen de tijdschriften ben gaan zoeken. Met behulp van de LIBIScatalogus heb ik de aanwezige boeken doorzocht. Tenslotte heb ik daar ook een kijkje genomen in de encyclopedieën. Hierna heb ik verscheidene databanken afgezocht. Zowel de full-text databanken als die

3 met enkel bibliografische verwijzingen. Als laatste ben ik op het internet gaan zoeken, met behulp van zoekmachines als google en vivisimo. De online encyclopedie wikipedia, de blogosfeer met behulp van technorati en een online boekencatalogus als amazon vallen hier ook onder. Op het einde formuleer ik een besluit met betrekking tot de resultaten die ik hier verkregen heb, en de haalbaarheid van mijn onderzoeksvraag. Zoektocht Zoektermen Dit zijn de zoektermen die ik gebruikt heb. Voor Engelse woorden heb ik waar nodig ook een vertaling gemaakt. Zo heb ik in Picarta bijvoorbeeld ook op volksgeloof gezocht, hetzelfde heb ik gedaan voor de Duitse en Franse databanken. Bij Bibsys en Libris heb ik mij echter wel enkel aan het Engels gehouden, aangezien Noors en Zweeds mij toch iets te ver ging. Engels Sūkyō-Mahikari New Religion Folklore Folk Religion Spirit Miracle Ancestor Japans 崇教真光新宗教 / 新興宗教民俗学民間信仰霊奇跡祖先 Ik zal mijn werkwijze ook even toelichten. Ik ben mijn zoektocht altijd begonnen met het meest voor de hand liggende zoekwoord, namelijk Sūkyō-Mahikari zelf, en het Engelse equivalent True Light Supra- Religious Organization, dit gaf wel nooit nieuwe resultaten. Ook de oude naam van deze organisatie heb ik gebruikt, namelijk Lucky and Healthy Sunshine Children. De resultaten van deze laatste waren ook maar pover. Daarna heb ik altijd geprobeerd om Sūkyō-Mahikari te combineren met folklore, folk religion, of de toepasselijke vertaling hiervan, maar vaak leverde dit niet zo heel veel resultaten op. Dan probeerde ik combinaties met Japanese new religions of new religion and Japan, maar ook hier had ik meestal niet zoveel hits. Als laatste heb ik dan Japanese folklore, folk religion en dergelijke gezocht. Als ik hier teveel hits kreeg, probeerde ik te verfijnen met termen als spirits of ancestors, maar dit gaf niet altijd het gewenste resultaat. In veel gevallen had ik dan plotseling geen enkel resultaat meer. Ik zal in mijn verdere tekst alleen de combinaties die resultaat opleverden vermelden. Bibliotheek Sinds ik hier in Leuven studeer is mijn eerste reflex altijd om in de Oost-Aziatische bibliotheek te gaan zoeken. Bij verschillende werkjes is deze altijd onmisbaar gebleken. Ook nu heb ik hier enkele nuttige boeken gevonden. Maar eerst ben ik in een encyclopedie op zoek gegaan naar een goede afbakening van mijn onderwerp. S.N. Kodansha Encyclopedia of Japan. Tokyo: Kodansha, Hoewel Sūkyō-Mahikari er apart niet instond, was ze toch wel nuttig. Ik vond de definitie die ik in mijn inleiding gebruikt heb. Onder het lemma "new religion" las ik ook dit even more important for understanding the background of the new religions is the wealth of beliefs and practices that existed informally outside organized religions. The unsystematized wealth of religious 3 of 12 5/12/ :59

4 4 of 12 5/12/ :59 phenomene may be called "popular religion". One may also speak of "folk religion" in the sense of beliefs and practices that emerged from folk tradition. Dit toonde mij dat ik op het juiste spoor zat en dat er wel degelijk een verband is tussen volksgeloof en de nieuwe religies. Via de LIBIS-catalogus en door in de rekken te kijken vond ik ook deze boeken: Offner, C.B. en H. Van Straelen. Modern Japanese Religions. Tokio, Salesian Technical School, Ik denk dat het nodig is dat ik in het begin van mijn werk een korte schets geef van wat de 'Nieuwe Religies' eigenlijk inhouden, en dit boek lijkt mij daar erg nuttig voor. Het geeft een algemene inleiding en dan bespreekt het de grootste wat meer in detail, met speciale aandacht voor hun manier van genezen, iets wat bij Mahikari toch ook een belangrijk deel van het geloof uitmaakt. Dit lijkt mij dus erg nuttig ter vergelijking, en om een algemeen kader te schetsen waarin ik Mahikari kan plaatsen. Aangezien dit wel een erg oud boek is, ben ik niet in de bibliografie gaan kijken, nog oudere boeken heb ik niet nodig. Davis,Winston. Dojo: Magic and exorcism in Modern Japan. Stanford University Press, Ik wou dit als basiswerk nemen, omdat dit in elk ander boek over Mahikari dat ik vond als referentie stond aangeduid, en heb dit dan ook helemaal doorgelezen. Het is een sociologische studie van Mahikari, met zoals de titel ook zegt, speciale nadruk op de ervaringen van bezetenheid door slechte geesten die veel leden ervaren. Dit was erg nuttig om een inzicht te krijgen in wat Mahikari precies is, maar het gaat niet specifiek genoeg over mijn onderzoeksvraag om dit als enige basiswerk te houden. Hori, Ichiro. Folk religion in Japan: continuity and change. Chicago, Chicago University Press, 1974 (1e druk 1968). Dit boek lijkt mij na een vluchtige lezing redelijk onmisbaar voor mijn werk. Niet alleen worden er de courantste vormen van volksgeloof duidelijk in uitgelegd, het laatste hoofdstuk gaat ook over de invloed van volksgeloof op de nieuwe religies. De sjamanistische elementen in het leven van bepaalde leiders wordt hierin uitgelegd. Okada Kotama zelf staat er niet in, maar ik zou naar analogie hiervan ook een hoofdstuk zo kunnen uitwerken. Verder lijkt deze schrijver een autoriteit op het gebied van geloof in Japan. Hij heeft hier nog verscheidene andere boeken over geschreven. Na zijn naam gegoogled te hebben vond ik dat hij zelfs erkenning van de keizer voor zijn academische verdienste heeft gekregen. En bovendien wordt er naar hem verwezen in mijn cursus van Japanse religie. Uit de bibliografie van dit boek heb ik nog enkele titels gehaald. Dorson, Richard M. Folk legends of Japan. Tokyo and Rutland, Vermont, Charles E. Tuttle Co, Kitagawa, Joseph M. The contemporary religious situation in Japan. Japanese Religions, 2, Kitagawa werkte ook mee aan mijn boek van Hori Ichiro. Hij komt ook veel in de literatuurlijst van mijn ander basiswerk voor. Hij schreef verschillende boeken over religie in Japan. Clarke, Peter B. A bibliography of Japanese new religious movements with annotations. Japan Library, Dit was erg handig, al heb ik de meeste bibliografische verwijzingen die erin stonden ook via de databanken teruggevonden. Uit de literatuurlijst heb ik dit gehaald: Young, Richard Fox. Magic and Morality in Modern Japanese Exorcistic technologies-a study of Mahikari. Japanese Journal of Religious Studies, 17, no McVeigh, B. Gratitude, obedience and humility of heart: The cultural construction of belief in a Japanese New Religion. Princeton, Princeton University, 1991.

5 5 of 12 5/12/ :59 Verder vond ik ook nog enkele thesissen omtrent Sūkyō-Mahikari in de bibliotheek van Sociale Wetenschappen, maar aangezien deze allemaal over Sūkyō-Mahikari buiten Japan gaan zijn ze niet echt relevant voor mijn werk. Databanken Ik heb in zo goed als alle databanken die op de lijst voor japanologie gezocht, maar alleen degene die resultaat opleverden staan hieronder verder uitgelegd. Sommige databanken waren een enorme teleurstelling. Muse bijvoorbeeld, waar ik veel hoop op had gesteld omdat ik redelijk weinig recente bronnen had gevonden, gaf geen enkele hit. Ook de bibliography of oriental studies online was een tegenvaller. Om te beginnen was me niet helemaal duidelijk hoe ik ze precies moest gebruiken, en eender welk trefwoord ik ingaf, ik kreeg steeds 0 件見付かりました te zien. Ik ben begonnen met in de full-text databanken JSTOR en EBSCO te zoeken, waarna ik verder het lijstje ben afgegaan. Hoe later ik in een databank ben gaan zoeken, hoe minder resultaten ik vond, omdat ik de meeste eenvoudigweg al vroeger had gevonden. EBSCOhost Dit was de eerste databank die ik raadpleegde, dus ik wou meteen erg specifiek gaan zoeken en kijken hoeveel hits ik kreeg. Daarom zocht ik op folklore en Mahikari, wat mij maar één hit opleverde, maar het lijkt wel een erg bruikbare. William Sanborn Pfeiffer. Mahikari: New Religion and Japanese Popular Culture.. Journal of Popular Culture 34, nr Dit artikel probeert namelijk het succes van Mahikari in de tegenwoordige tijd te verklaren. Een van de redenen die de auteur hiervoor opgeeft is de grote nadruk op de voorouder verering. Dit sluit dus heel goed aan bij mijn onderzoeksvraag. Aangezien 1 hit natuurlijk niet genoeg was, ben ik breder gaan zoeken. Wat mij nog veel resultaten opleverde was de combinatie van Mahikari en Japan. De bronnen die mij goed leken heb ik hieronder weergegeven. G. Cameron Hurst III. The enigmatic Japanese spirit.. Orbis 42, nr Richard W. Anderson. Vengeful ancestors and animal spirits: Personal narratives of the supernatural in a Japanese New Religion. 54, nr Alan S. Miller. A Rational Choice Model of Religious Behavior in Japan. Journal for the Scientific Study of Religion 34, nr Dick Anthony. The New Religious Consciousness. Journal for the Scientific Study of Religion 16, nr Voor de andere trefwoorden waar ik op gezocht heb gaf EBSCO niets nuttigs meer. JSTOR Op naar de volgende databank dus, met name JSTOR. Ook hier begon ik met een combinatie van Mahikari en "folk religion", wat mij opnieuw maar één handige titel opleverde. Richard Fox Young. The Little-Lad Deity and the Dragon Princess. Jesus in a New World-Renewal Movement. Monumenta Nipponica 44, nr. 1, Maar niet getreurd, ik had nog veel andere combinaties van zoekwoorden om te proberen. De combinatie van "new religion", folklore en Japan leverde mij het volgende op.

6 6 of 12 5/12/ :59 Winston Davis. Japanese Religious Affiliations: Motives and Obligations. Sociological Analysis 44, nr Van Straelen, H. The Japanese New Religions.Numen 9, Nr. 3, Casal, U.A. The Goblin Fox and Badger and Other Witch Animals of Japan. Folklore Studies Ik heb ook altijd op folklore alleen gezocht, en hier bracht de combinatie van Japan en "folk religion" mij nog de volgende artikels. H. Byron Earhart. The Interpretation of the "New Religions" of Japan as Historical Phenomena. Journal of the American Academy of Religion 37, nr. 3, Carmen Blacker. The catalpa bow. A study of shamanistic practices in Japan. Londen Allen&Unwin, Dit is een review van een boek dat ook in de Oost-Aziatische bibliotheek te verkrijgen is, maar daar had ik het met mijn gebruikte trefwoorden niet gevonden. Ik ben het dan daar gaan doornemen, en ook hier staat ook een hoofdstuk over de sjamanistische elementen die teruggevonden kunnen worden bij leiders van sommige nieuwe religies. Verder staan verschillende rituelen en praktijken er erg uitgebreid in uitgelegd en verklaard, en wordt aangeduid waar en hoe vaak deze nog voorkomen in Japan. Op het eerste zicht lijkt dit een handig boek voor mijn onderzoek. BAS De Bibliography of Asian Studies online was voor mij één van de databanken die het meeste bronnen vonden. Na het zoeken op Mahikari in titel alleen had ik al enorm veel hits, waarvan degene die mij nuttig leken voor mijn paper hieronder weergegeven zijn. Cornille, Catherine. Jesus in Japan: Christian syncretism in Mahikari In: Clarke, Peter B.; Somers, Jeffrey, eds. Japanese new religions in the West. Sandgate, Folkestone, Kent: Japan Library, Kashio, Naoki; Carré, Guillaume.Légitimation de la pratique et de la pensée des nouvelles religions au Japon--L'exemple de Sūkyō-Mahikari. In: Bouchy, Anne; Carré, Guillaume; Lachaud, François, eds. Légitimitées, Légitimations: La construction de l'autorité au Japon. Paris: Ecole française d'extrême-orient, Knecht, Peter. The crux of the cross: Mahikari's core symbol Japanese Journal of Religious Studies 22, nrs McVeigh, Brian. Learning morality through sentiment and the senses: the role of emotional experience in Sūkyō Mahikari. Japanese Religions 20, nr McVeigh, Brian. Spirit possession in Sūkyō Mahikari: a variety of sociopsychological experience Japanese Religions 21, nr McVeigh, Brian. The vitalistic conception of salvation as expressed in Sūkyō Mahikari.Japanese Journal of Religious Studies.19, nr McVeigh, Brian. Building belief through the body: the physical embodiment of morality and doctrine in Sūkyō Mahikari' Japanese Religions 18, nr McVeigh, Brian. The master metaphor of purity: the symbolism of authority and power in Sūkyō Mahikari. Japanese Religions 17, nr Aangezien ik zoveel oncontroleerbare bronnen van Brian McVeigh vond, heb ik ook maar even naar hem gezocht. Hij geeft momenteel les aan de universiteit van Arizona, en heeft al veel publicaties over Japan op zijn naam staan. De verschillende combinaties van folklore en "folk religion" met zowel mahikari als "new religion" gaven echter niets. Daarom heb ik maar op "folk religion" en Japan alleen gezocht, wat mij deze resultaten gaf.

7 7 of 12 5/12/ :59 Picarta Gorai, Shigeru.Folk religion and the cult of the ancestors. Japanese Religions 13, nr Kawahashi, Noriko.Folk religion and its contemporary issues. In Robertson, Jennifer, ed. A companion to the anthropology of Japan. Malden, Mass. Oxford, England: Blackwell, Miyake, Hitoshi.Toward a structural analysis of Japanese folk religion.in Miyake, Hitoshi Earhart, H. Byron, ed. Shugendo: essays on the structure of Japanese folk religion. Ann Arbor: Center for Japanese Studies, University of Michigan, Miyake, Hitoshi.Folk religion. In Tamaru, Noriyoshi; Reid, David, eds. Religion in Japanese culture: where living traditions meet a changing world. Tokyo; London: Kodansha International, Munakata, Iwao.Symbolic structure of the traditional folk-religion in Japan and its transformation through the proliferation of the techno-industrial civilization Tokyo: Sophia University, Munakata, Iwao.The ambivalent effects of modernization on the traditional folk religion of Japan. Japanese Journal of Religious Studies 3, nr.2-3, Reader, Ian.Folk Religion.In Swanson, Paul L.; Chilson, Clark, eds. Nanzan guide to Japanese religions. Honolulu: University of Hawaiï Press, Sadler, A.W.U.A.Casal on the notion of "vital essence" in Japanese folk religion. Japanese Religions 9, nr.4, 1977 Ook hier leverden alle combinaties niets op. Als ik enkel Mahikari ingaf kreeg ik geen enkele referentie die ik nog niet gevonden had in een andere databank. Maar bij het zoeken op volksgeloof en Japan, kreeg ik dit boek. Copac Inoue Nobutaka. Folk beliefs in modern Japan.Tokyo : Institute for Japanese Culture and Classics, Kokugakuin University, Hier vond ik nog een nieuwe bron door te zoeken op bronnen met Mahikari in de titel. Tebēcis, Andris K.Mahikari : thank God for the answers at last. Tokyo : L.H. Yōkō Shuppan, De schrijver van dit boek is de leider van Mahikari in Australië. IBZ Opnieuw vond ik slechts één nieuwe bron, en wel door de combinatie van "japanese new religion" en folklore in te geven. NACSIS Anderson, Richard W.Social drama and iconicity. personal narratives in japanese new religions'. Journal of folklore research, 32, n. 3, Nacsis is een enorm grote bron van informatie, en hier heb ik ook enorm veel gevonden. Het enige nadeel is dat mijn Japans nog niet goed genoeg is om vlot de bruikbaarheid van bronnen te beoordelen, en er dus erg veel tijd en energie inkruipt. Door te zoeken op shinshūkyō vond ik dit boek. H. Neill McFarland. The rush hour of the gods : a study of new religious movements in Japan. New York : Macmillan, Dit boek lijkt mij opnieuw erg nuttig om te gebruiken voor mijn algemene schets van nieuwe religies. Het is

8 8 of 12 5/12/ :59 ook te vinden in Leuven, in de Maurits-Sabbebibliotheek, wat handig is als ik verder wil gaan met dit werk. Ik heb natuurlijk ook specifieker gezocht, naar boeken over Mahikari. De combinatie met Shinshūkyō in de titel gaf mij dit boek. Knecht, Peter en Hatanaka Sachiko ( 畑中幸子 ). 伝統をくむ新宗教 - 真光 - (dentō o kumu shinshūkyō -mahikari- Eng. Mahikari: a new religion that combines traditions). アカデミア 人文 社会科学編 (academia jinbun shakaikagakuhen) nr 57, Aangezien combinaties met minzokugaku en andere zoekwoorden telkens nul hits gaven, zocht ik dan maar enkel op Mahikari. Daarop vond ik deze titels. Hatanaka Sachiko (red.)( 畑中幸子責任編集 ). 現代のこころ崇教真光 (gendai no kokoro sūkyō mahikari Eng. sūkyō mahikari the spirit of modern times). Tokio ōbunsha ( 旺文社 ), Nakano Yōshōu ( 中野鷹照述 ). 真光の業 (mahikari no waza Eng. The works of mahikari). Tokio 真光正法之會, Aangezien pogingen om minzokugaku te verfijnen met woorden als sosen en rei op niets uitdraaiden, zocht ik dan maar enkel op minzokugaku in de titel. Dit gaf erg veel hits, meer dan 200, waar ik met behulp van rikaichan, dat voor snel kijken of iets al dan niet geschikt is van onschatbare waarde is, de bruikbaarste uit gezocht heb. Komatsu Kazuhiko ( 小松和彦 ). 怪異の民俗学 (kaii no minzokugaku Eng. Folklore about strangeness). Tokio Kawadeshobōshinsha ( 河出書房新社 ), Sakurai Tokutarō ( 桜井徳太郎 ). 宗教と民俗学 (shūkyo to minzokugaku Eng. Religion and Folklore). Tokio Iwasaki Bijutsusha ( 岩崎美術社 ), sd. Tanaka Hisao ( 田中久夫 ). 祖先祭祀の展開 : 日本民俗学の課題 (sōsen saishi no tenkai: nihon minzokugaku no kadai Eng. The expansion of ancestor worship: a task of japanese folklore) Osaka Seibundō Shuppan ( 清文堂出版 ), Shintani Takanori ( 新谷尚紀 ). 暮らしの中の民俗学 (kurashi no naka no minzokugaku Eng. Folklore in daily life). Tokio Yoshikawakōbunkan ( 吉川弘文館 ), Periodicals Archive Online Uit angst om net de bron die ik nodig had te missen, heb ik in alle databanken die konden van nut zijn gezocht. Dus ondanks het feit dat het maar tot 1995 ging en ik eigenlijk vooral nood had aan recente werken, heb ik toch een kijkje genomen in Periodicals Archive Online. De combinatie van Mahikari en "folk religion" gaf mij opnieuw één nieuwe bron. Tatsuya, Yumiyama. Varieties of Healing in Present-Day Japan. Japanese Journal of Religious Studies 22 nr.3/4, Hetzelfde voor de combinatie van "folk religion", "new religion" en Japan. Ik vond dit artikel. Shimazono, Susumu. The Living Kami Idea in the New Religions of Japan.Japanese Journal of Religious Studies 6 nr Worldcat Als ik in worldcat zocht op Mahikari, vond ik een boek van dezelfde Tebecis die ik ook al in Copac had gevonden. Tebecis, Andris K. Is the future in our hands? : my experiences with Sūkyō-Mahikari. Canberra :

9 9 of 12 5/12/ :59 Sunrise Press, De andere zoekwoorden leverden helaas niets nieuws op. Library of Congres Ook bij het zoeken in Library of Congres vond ik alleen nieuwe bronnen bij het zoeken op Sūkyō-Mahikari. Okada, Yoshikazu, Holy words = Goseigen / [Kotama Okada]. Rancho Santa Margarita, CA : Bishop of North American Region of Sūkyō-Mahikari, Deguchi Sanpei ( 出口三平 ) 新宗教時代 (Shinshūkyō jidai Eng. The age of new religions). Tokio, Ōkura Shuppan ( 大蔵出版 ), Internet Wikipedia Als ik snel iets wil opzoeken, denk ik altijd eerst aan wikipedia. Daarom ben ik mijn internetzoektocht ook hier begonnen. Het Engelstalige wikipedia-artikel is getagged als zijnde te subjectief, en na het artikel vluchtig gelezen te hebben moet ik hen daarin volmondig gelijk geven. Maar subjectieve informatie is natuurlijk nog altijd informatie, zolang maar duidelijk is dat ze subjectief is en vanuit welke hoek ze geschreven is. Het artikel zelf bleek weinig nieuws te bevatten, ook qua bronvermelding, maar ik heb er wel enkele nuttige links uit gehaald, zoals de website van sukyō-mahikari Noord Amerika. En de link naar Sunrisepress, waar boeken over sukyō-mahikari gedrukt worden en ook uitleg over hun leer staat. Het Japanse wikipedia-artikel is (hoewel moeilijk leesbaar) natuurlijk ook een must. Hier was een erg uitgebreide Japanse bibliografie, en ook enkele handige links. Dit is de officiële homepage van Sūkyō-Mahikari Dit is de website van Yoko, een studiegroep gerelateerd aan Sūkyō-Mahikari, die bestuderen hoe geneeskunde en religie samengaan. Op deze website staat echter wel de volgende conferentie gepland in september 2005, wat dus moeilijk recent kan genoemd worden. Hier staat ook een artikel over de leider alleen, Okada kotama

10 10 of 12 5/12/ :59 Technorati Ook hier heb ik maar weinig bruikbaars gevonden. Na het ingeven van sukyō-mahikari kreeg ik maar een paar bruikbare hits, die dan ook nog eens als weinig betrouwbaar aanzien werden. Helemaal bovenaan stond een blog van een ex-lid, die 'de waarheid' over Mahikari openbaart om andere mensen te overtuigen uit Sūkyō-Mahikari te stappen, of geen lid te worden. In de links op deze blog staan verschillende sites met hetzelfde doel, zoals mahikaribasics, mahikari exposed, etc En links naar verscheidene andere gelijkaardige blogs. Ook een gratis online boek over de ervaringen van Garry A. Greenwood met Mahikari. Garry A. Greenwood was een hoge persoon in de organisatie van Mahikari in Australië, maar na een ongeluk waarin vijf jonge leden omkwamen begon hij te twijfelen, wat uiteindelijk leidde tot het schrijven van dit boek. Technorati gaf ook nog een blog van een lid. In verband met volksgeloof kreeg ik hier alleen een blog over het Japanse christendom. Over het algemeen is de informatie die ik hier kan vinden redelijk beperkt, en ook nog eens uiterst subjectief. Vivisimo Normaal gezien begin ik standaard altijd te zoeken met google, en eigenlijk gebruik ik weinig andere zoekmachines. Daarom dat ik nu met opzet eerst een alternatieve zoekmachine geprobeerd heb. Over het algemeen vind ik Vivisimo zeker even handig als google. Het grote voordeel is dat je de resultaten gegroepeerd krijgt, zodat je gerichter kan zoeken. Toch is de informatie die ik hier vond redelijk beperkt, het meeste heb ik al gevonden in de databanken. Ik ben zoals altijd begonnen met op Sūkyō-Mahikari te zoeken. Zo kwam ik terecht op de religious movements site van de universiteit van Virginia. Deze site is wel sinds 2001 niet meer geüpdatet, en alle links vanonder zijn dan ook dood. Verder vond ik in de bibliografie ook niets nieuws meer. De site van Mahikari voor Europa en Afrika Een site die nieuws over verschillende religies en sekten verzamelt /

11 11 of 12 5/12/ :59 Opnieuw vond ik hier weinig nieuwe en/of betrouwbare informatie. Google Aangezien ik al eerst op vivisimo had gezocht, was het aantal nieuwe resultaten dat ik vond via google nog magerder. De eerste nieuwe site die ik vond na het zoeken op folk religion en mahikari was deze: na doorklikken op de link die stond bij Sūkyō-Mahikari kwam ik op deze site. Dit komt van de World Scripture site van Dr. Andrew Wilson. Deze blijkt een professor in de theologie te zijn die gedoctoreerd is aan Harvard. Dit is de site van het "Center for Studies on New Religions". Als ik hierop zocht op Sūkyō-Mahikari kwam ik vooral op Italiaanse artikels uit. Amazon Het handige aan Amazon is dat bepaalde boeken zogenaamde e-books zijn, waarvan je een stuk online kan bekijken. Er staan ook meestal reviews bij een boek. Ik heb Amazon dan ook vooral gebruikt om te kijken hoe bruikbaar de boeken waren die ik in bibliografische databanken had gevonden. Besluit Als ik dit werk verder zou uitwerken zou ik allereerst in een inleidend hoofdstuk het fenomeen 'nieuwe religie' schetsen, wanneer deze zijn ontstaan, wat de grootste zijn, enkele algemene kenmerken, en dergelijke. Daaropvolgend zou ik mij toespitsen op Sūkyō-Mahikari, in eerste instantie hun doctrine en belangrijkste geloofsovertuigingen, waarna ik de specifieke kenmerken die overeenkomen met praktijken uit het volksgeloof zou beschrijven. Tenslotte zou ik de sjamanistische trekken van de leider, Okada Yoshikazu, willen uitwerken. Ik denk dat deze paper haalbaar is. Ik heb het gevoel dat ik genoeg bronnen heb verzameld om mijn onderzoeksvraag op een redelijke manier te kunnen uitwerken. Sommige bronnen zijn relatief oud, en vooral voor mijn beide basiswerken is dat misschien problematisch, maar ik denk dat ik ook genoeg recente bronnen verzameld heb om geen volledig gedateerd werk te moeten schrijven. De meeste van mijn bronnen komen uit de databanken. Het internet was het minst bruikbaar voor mijn werk. Het mag dan wel een onbeperkte bron van informatie zijn, de kwaliteit van de gevonden sites was meer dan eens bedenkelijk. Over het algemeen was de informatie die ik op het internet vond te gekleurd. Ofwel waren het sites van ex-leden die andere mensen wilden overtuigen om vooral geen lid te worden of als ze het al waren, uit Sūkyō-Mahikari te stappen. Ofwel waren het net sites die de wonderbaarlijke voordelen van betrokkenheid bij Sūkyō-Mahikari ophemelden, om zo nieuwe leden te rekruteren. Objectieve informatie was zo goed als onvindbaar. Natuurlijk is een zekere graad van subjectiviteit, zolang geweten is vanuit welke hoek ze komt, niet echt een probleem, maar ideale bronnen voor mijn werk vormden deze sites niet echt. Met google scholar had ik dat probleem niet, maar de bronnen die ik vond had ik ofwel al gevonden via de databanken die ik doorzocht had, ofwel moest ik betalen om ze in te zien. Amazon daarentegen kwam wel goed van pas. Hier heb ik geen nieuwe informatie gevonden, maar om te kijken of reeds gevonden bronnen nuttig zijn, is het handig. Soms lijken titels immers perfect voor je onderwerp, maar als je dan de

12 12 of 12 5/12/ :59 inhoudstafel bekijkt blijkt het toch over iets totaal anders te gaan. Dat is dan meteen ook mijn grootste bedenking bij de bibliografische databanken. Bij BAS en NACSIS heb ik veel titels gevonden die er enorm goed uitzien, maar over de echte bruikbaarheid kan ik niet oordelen. Niettemin zijn dit twee van de databanken die ik enorm kon waarderen. De hoeveelheid aan informatie voor japanologen die NACSIS ontsluit is zo groot dat ze moeilijk is in te schatten, maar het is wel duidelijk dat het onmisbaar is bij het vinden van Japanse bronnen. Van de full-text databanken die ik doorzocht heb vond ik EBSCO het handigste. Het probleem bij JSTOR was dat ik enorm veel reviews van hetzelfde boek kreeg, die dan allemaal een andere titel meegekregen hadden, wat het doorzoeken van de lijst met resultaten onoverzichtelijk en tijdrovend maakte. Over de Oost-Aziatische bibliotheek kan ik maar een ding zeggen, dat ik enorm blij ben dat ze er is. Bij de verschillende werkjes die ik tot nu toe moest maken is ze altijd al onmisbaar gebleken, en dat was bij deze paper niet anders. Het is een aantal keer gebeurd dat een boek waar ik ergens anders een verwijzing naar gevonden had, gemakkelijk bereikbaar in de bibliotheek stond zodat ik het gewoon op mijn gemak kon inkijken. De computer heeft onmiskenbaar voordelen, maar ik vind in de bibliotheek gewoon tussen de rekken rondlopen en naar de titels kijken ook nog altijd een goede manier van zoeken. Via de LIBIScatalogus kunnen boeken gemakkelijk teruggevonden worden, maar soms heb je niet de juiste trefwoorden gebruikt om een bepaald boek te vinden. Gewoon in het rek waar de boeken rond jouw thema staan gaan kijken kan dan zeker zijn nut bewijzen. Ik heb zo een aantal boeken zien staan die ik in de catalogus niet had gevonden. Voetnoten 1. S.N. Kodansha Encyclopedia of Japan. Tokyo: Kodansha, 世界大百科事典 Heibonsha s World Encyclopedia. Tokyo: Heibonsha, eigen vertaling 4. In Carmen Blacker. The catalpa bow. A study of shamanistic practices in Japan. Londen Allen&Unwin, 1975, p Hij veranderde zijn naam in Kotama na een openbaring. 6. Deze groep staat onder de leiding van een vroeger hoge persoon in de kerk, Sekiguchi Sakae, die beweert dat Okada Kotoma de leiding over de kerk aan hem wou overdragen. 7. Deze groep staat onder de leiding van Okada s aangenomen dochter, Okada Keishu, die hetzelfde beweert. 8. De rechter deed een uitspraak in het voordel van Sekiguchi Sakae, zijn groep draagt dus ook nog steeds de originele naam 9. Davis, Winston. Dojo: Magic and exorcism in Modern Japan. Stanford University Press, Davis, Winston. Dojo: Magic and exorcism in Modern Japan. Stanford University Press, 1980, p Ontvangen van "" Deze pagina is het laatst bewerkt op 26 jun 2007 om 11:03. De inhoud is beschikbaar onder de a Creative Commons Attribution-Noncommercial-Share Alike 2.0 Belgium License.