Kalender Natuur- en milieueducatie

Transcriptie

1 Kalender Natuur- en milieueducatie aanbod vormingen voor leerkrachten basisonderwijs

2 Beste Directie, Beste Leerkrachten, MOS West-Vlaanderen, de 6 provinciale bezoekerscentra en de NME-streeksteunpunten stoomden ook voor komend schooljaar een interessante vormingskalender voor u klaar! Maak uw keuze uit het ruime aanbod rond zeer diverse thema s. Ook vorming op de school behoort tot de mogelijkheden. We hopen u hiermee van dienst te zijn en wensen iedereen alvast veel succes in het nieuwe schooljaar! Guido Decorte Gedeputeerde leefmilieu, natuur en landschappen. foto Dienst natuur- en milieueducatie Provinciehuis Boeverbos Koning Leopold III-laan 41, 8200 Sint-Andries E nme@west-vlaanderen.be Wim Mestdagh sectiehoofd T E wim.mestdagh@west-vlaanderen.be Alexandre Lefebvre sectiehoofd T E alexandre.lefebvre@west-vlaanderen.be Dieter Vandenbroucke T dieter.vandebroucke@west-vlaanderen.be Christine Van Rie T E christine.van_rie@west-vlaanderen.be Debora Deprez T E debora.deprez@west-vlaanderen.be MOS Provinciehuis Boeverbos Koning Leopold III-laan 41, 8200 Sint-Andries Basisonderwijs Joke Oosterlijnck T Donald Dupon T E mos@west-vlaanderen.be Secundair onderwijs Marjolein Hantson T E marjolein.hantson@west-vlaanderen.be Bezoekerscentrum De Nachtegaal Emanuel Demey centrumverantwoordelijke Olmendreef 2, 8660 De Panne T E nachtegaal@west-vlaanderen.be Bezoekerscentrum De Blankaart Emanuel Demey centrumverantwoordelijke Iepersteenweg 56, 8600 Woumen T E blankaart@west-vlaanderen.be Bezoekerscentrum De Palingbeek Kristin Kino centrumverantwoordelijke Vaartstraat 7, 8902 Zillebeke T E bc.palingbeek@west-vlaanderen.be Bezoekerscentrum Bulskampveld Bart Decrop centrumverantwoordelijke Bulskampveld 9, 8730 Beernem T E bulskampveld@west-vlaanderen.be Bezoekerscentrum De Gavers Ruth Deseyn centrumverantwoordelijke Eikenstraat 131, 8530 Harelbeke T E gavers@west-vlaanderen.be Zwin Natuurcentrum Geert Hoorens directeur Graaf Léon Lippensdreef 8, 8300 Knokke-Heist T E info@zwin.be NME Steunpunt Kust Michel De Wit Koning Leopold III-laan 41, 8200 Sint-Andries T E weekvandezee@west-vlaanderen.be NME Steunpunt IJzer & Polder Klaas Bogaert Iepersesteenweg 56, 8600 Diksmuide T GSM E klaas.bogaert@rlijp.be NME Steunpunt West-Vlaamse Heuvels Ann Vansteenhuyse Vaartstraat 7, 8902 Ieper-Zillebeke T E ann.vansteenhuyse@rlwh.be NME Steunpunt Zuid-West-Vlaanderen Johan Vandenberghe Eikenstraat 131, 8530 Harelbeke T E johan.vandenberghe@westvlaanderen.be NME Steunpunt Midden-West-Vlaanderen Wim Devarrewaere Spanjestraat 141, 8800 Roeselare T E wim.devarrewaere@west-vlaanderen.be NME Steunpunt Houtland Dieter Willems Tillegemstraat 81, 8200 Sint-Michiels T E dieter.willems@west-vlaanderen.be

3 Waterdicht of Herbos jezelf in het Bulskampveld, Beernem 14 Natuurouderdag in het Zwin, Knokke-Heist K n i m k n m t d t j e i k t n o n t l i g e b j e o e d b i e p r o r, m d l Woensdag 14 septem ber in he t Bulskampveld Tentoonstelling Wate rdicht?! : speelse en int eractieve ontdekkingsto belang van water voor cht naar het het leven op onze plane et. Doelgroep: 4de, 5de en 6de leerjaar Gratis vorming rond ten toonstelling en buitenp arcours: van tot 15 uur Module Herbos jezelf! : creatief en speels pa rcours met opdrachten relatie tot de mens over het bos in Doelgroep: leerkrachten /natuurouders 2de en 3d e graad Wanneer: van ddd.15 uur Alle info: Bezoekerscentr um Bulskampveld, Bulsk ampveld 9, 8730 Beern Prijs: gratis reservatie em verplicht via of bulskampveld@w est-vlaanderen.be N t u o d r Heel wat West-Vlaamse basisscholen ervaren dat een groep natuurouders een sterke meerwaarde is vo or de natuur- en milieueducatie op schoo l. Een natuurouder wordt als begeleider ing eschakeld bij het uitwerken van acties, bij een doeactiviteit in de klas, op de speelplaats of in de schoolbuurt, als me dewerker van de MOSwerkgroep, bij uitstappen (naar het bos, naar het stran d of gewoon in de directe schoolomgevin g),. Geïnteresseerd om oo k op jullie school op zoek te gaan naar en thousiaste natuurouders? Contacte er de dienst Natuur- en Milieueducati e: T , E nme@west-vlaanderen.be N t u o d r a Donderdag 15 septem in het Zwin Natuur Pa ber rk Elk jaar trekken de natuu rouders van West-Vlaanderen er op uit, samen de natuur in. Deze doe-dag is steevast een mix van toffe ervaringen en verrassende weetjes, van gekende ge zichten en nieuwe snoeten, van in-het-veld -werk en onderweg-zijn, Het goedge vulde programma inspireert elke natuurou der om kinderen zot van natuur te make n. Dit jaar trekken we naar onze internationale luchthave n voor vogels: Het Zwin. Het wordt ee n ontdekkingsreis in het brede natuurbelev ingsaanbod van deze vernieuwde, eigen tijdse parel aan de kust. De natuurouderdag is de provinciale ha rtverwarmer voor WestDe dienst biedt gratis vo Vlaamse rmingssessies aan natuurou ders, een welverdiend da op jullie school. Ook zijn nkjewel er gratis folders voor hun engagement. beschikbaar om het pro ject kenbaar te Je vindt alle info terug maken bij de (groot)oud op ers van je school. Je vindt alle info terug op: via T of nme@west-vlaanderen.be. september Kolibrivlinder foto

4 oktober Waar: provinciehuis Boeverbos, Koning Leopold III-laan 41, Brugge Inschrijven: via -> vormingsagenda foto Eekhoorn B j r e d l j e s h o i D N c t g a Woensdag 12 oktober 14 tot 16 uur Bijen vervullen een uiterst belangrijke functie als bestuivers van landbouwgewassen en fruitteelten, maar ze hebben het steeds moeilijker om te overleven. Op school is dit een ideaal thema om als project aan te pakken met alle klassen. Deze vorming schetst enerzijds de problematieken die bijen en andere bestuivers ondervinden. Anderzijds maak je kennis met verschillende activiteiten die je met je klas of school kan ondernemen om er iets aan te doen. Elke deelnemer ontvangt een lesmap en het nodige educatief materiaal. Voor: leerkrachten basisonderwijs Waar: Bezoekerscentrum De Nachtegaal, Olmendreef 2, De Panne Inschrijven: via nachtegaal@west-vlaanderen.be ddd MOS-vorming Groene Vlag in provinciehuis Boeverbos, Brugge 9 10 Bijenvriendelijke school in De Nachtegaal, De Panne Herfstvakantie 31 oktober tot 6 november W r E o s h o! Is je school een MOS-school? Wil je ervaringen delen met andere scholen in Vlaanderen? Wil je deel uitmaken van een internationale groep scholen die de handen in elkaar slaat om milieuzorg en duurzaamheid wereldwijd uit te dragen? Stel je kandidaat om Ecoschool te worden en maak kans op de Groene Vlag. Ben je niet zeker of je school er klaar voor is? Doe de test op of kom naar de MOS-vorming Groene Vlag in oktober in Provinciehuis Boeverbos. Schrijf je in als kandidaat Groene Vlag voor 1 november! Het inschrijvingsformulier vind je terug op: M S v r i g r e e V a Donderdag 13 oktober in provinciehuis Boeverbos Voor scholen die hun MOSwerking willen integreren en de duurzaamheidsgedachte willen uitdragen is de Groene Vlag dé internationale herkenning voor geleverde inspanningen! Wat als we voor een Groene Vlag gaan? Wat wordt dan van mijn school verwacht? Welk netwerk ondersteunt ons hierbij? Hoe worden we deel van een ECO-schoolcommunity die in uitwisseling met elkaar werk maakt van een betere planeet? Hoe worden wij een brede wereldschool? Kortom, alles wat je te weten wil komen over het behalen van een Groene Vlag kom je op deze nascholing te weten!

5 Allerheiligen Allerzielen Welkomnamiddag voor juffen en meesters in het Zwin, Knokke-Heist 9 10 Wapenstilstand Koningsdag W l o n m d a v o j ff n e m e t r i h t Z Woensdag 9 i november van tot uur Na een totaalrenovatie heropende deze zomer het Zwin Natuur Park als internationale luchthaven voor vogels, tegelijk de nieuwste topbestemm ing aan de Kust midden in een uniek natuurgebied. ddd Vandaag heten we alle juffen en meesters van het kleuter en lager onderwijs van harte welkom voor een interactieve kennismaking met ons natuureducatief aanbo d voor het basisonderwijs. Interesse? Stuur ons ee n mailtje en we nodigen je persoonlijk uit! Voor: leerkrachten kleute r en lager onderwijs Prijs: gratis, maar insch rijven verplicht via info@ zwin.be of Waar: Zwin Natuur Park, Graaf Léon Lippensdre ef 8, 8300 Knokke-Heis t, K n i m k n s e s e m t h t a n o v n D P l n b e o d e g n s h o v o h t h l t a k n Voorstel ling in de kijker : - 2de, 3de kleuter en 1s te graad: Zoem zoem de geheime koffer: spee over het leven van de ho lse ontdekkingstocht ningbij - 2de graad: Broebelbe esten: op verkenning in de wereld van de dieren - 3de graad: De ranse in en rond de poel l: in het spoor van solda at W.A. Stokes : het oo + het natuurdomein van rlogslandschap van toe nu (herinneringseducati n e WO I: kennismaking me over de financiële onde t de module + info rsteuning) Voorstelling op maat: maak zelf een keuze uit een aantal modules. Deze voorstellingen ku nnen ook plaatsvinden in het bezoekerscentrum. Alle info bij bezoekersce ntrum De Palingbeek, Va artstraat 7, Ieper-Zilleb of bc.paling eke. beek@west-vlaanderen november Ransuil foto

6 Otter foto T a g r c t M S v r i Naast de MOS-vorming sagenda biedt MOS We stvlaanderen ook een vas t vormingsaanbod aan vo or personeelsvergaderinge n of pedagogische studie dagen. Deze vormingen worde n gratis op locatie gebra cht op vraag van de school. Voor res ervatie, neem je contact op met je MOS-begeleider. ddd R v r i h t B e e o ( u r a d r a f à 2 u r v o k e t r e o d r o w l g r Jeugdauteur Marc de Be l schreef Rovers in het Biezebos! met de Boeb hoofdpersonages. Het oeks als verhaal heeft als thema genoeg voor altijd voor vormen samen met ee iedereen! 20 boekjes n leerkrachtenhandleid ing en een cd-rom met en muziek één lespakke tek sten, tekeningen t. Het pakket is ontworp en volgens de methodie ontwerpen. Alle leerac k van verhalend tiviteiten zijn in een verha allijn gepland die de lee invullen. In deze sessie rlingen mee helpen maak je uitgebreid kenn is met dit lespakket. De het lespakket kost 5. infosessie is gratis, Deze vorming kan worde n gecombineerd met Th e Wizard of MOS. D u z m v e i g ( u r m n 1 u r v o k e t r e l g r s h o Al te vaak wordt het the ma voeding eenzijdig van uit de gezondheidshoek bena derd. Het thema leent zich nochtans uitstekend tot een verru iming naar andere thema s als transport, eerlijke handel, water, afv al, klimaatverandering enz. In één sessie verbreden we je kijk op dit zeer actuele thema en snap je waarom net het ezelsbruggetje V.L.E.E.S. duurzame vo eding samenvat. december g a n o Kerstmis Kerstvakantie 26 december tot 8 januari

7 januari aan die volhoudbaarheid in onze klas of school? Hoe leren we kinderen nadenken over eigen handelen? Hoe leren we hen bewuste keuzes maken voor een leefbare wereld? De Wizard of MOS vormt de rode draad doorheen deze vorming, hij daagt ons uit en neemt ons mee op een magisch avontuur. Nieuwe kennis, systeemdenken, werken aan waarden en emoties en actiegerichtheid zijn de bouwstenen van Educatie voor Duurzame Ontwikkeling (EDO). Voor elk van deze basisprincipes proberen we nieuwe werkvormen en praktijkideeën uit. V r o g v n h t t a g r c t M S v r i g a n o N E W B i e l e j b t r ( u r 3 u r v o k e t r e l g r s h o Goed nieuws voor leerkrachten met claustrofobische trekjes: ook buiten je klaslokaal ligt een schat aan leerkansen! Met buitenlessen speel je in op ervaringen van kinderen, maak je de leerervaring intenser én zet je in op sociale vaardigheden. Hoe? MOS maakt je wegwijs in de principes van outdoor education en reikt je werkvormen aan waarbij je de speelplaats, het foto Gaai ddd Nieuwjaar schooldomein of de schoolomgeving gebruikt als het verlengde van je klaslokaal. Deze sessie gaat buiten door, aangepaste kledij is aan te raden! G e j s e l l a s v j t g t n e g o n ( u r 2 à 3 u r v o k e t r e l g r s h o Is je speelplaats aan vernieuwing toe? Wil je die wat kindvriendelijker inrichten of een groener tintje geven? Met de sessie Geef je speelplaats vijftig tinten groen staan we stil bij de troeven en waarden van een groene speelplek, gaan we dieper in op de belemmeringen en valkuilen, reiken we voorbeelden aan van hoe het kan en proberen we tot een basisplan voor jullie speelplaats te komen. Aanbevolen voor het complete team. T e W z r o M S ( u r m n 3 u r v o 3 e k e t r e l g r s h o Genoeg voor iedereen, altijd en overal. Dat is waarvoor duurzame ontwikkeling staat. In Zuid-Afrika wordt het ook wel eens omschreven als volhoudbaarheid. Maar hoe werken we

8 MOS-café Straffe Kost in het Wereldhuis, Roeselare Gaasvlieg foto M S c f s t a e K s Dikketruiendag ri: Wereldhuis Roese lare Donderdag 23 februa ri: Provinciehuis Boev erbos, Sint-Andries Dinsdag 7 maart: Da kterras stadhuis Kortr ijk TELKENS VAN 18U 21U Eten we binnen 10 jaar kwal en zeewier in plaats van vis? Wat doen Noordzeegarnalen in Marokko? Hoeveel vle es zit in een evenwichtige maaltijd? Fairtradewijn komt toch ook van heel ver? Passen aardbeien op mijn kerstmenu? Besta an er ook lekkere bioproducten?we kunnen er niet naast kijken: onze eetgewoonten he bben hun weerslag op de draagkracht van onze planeet, hier en elders. Onze voeding moet du s niet enkel gezond en evenwichtig zijn, maar betekent dit en hoe ste ook duurzaam. Maar wa l je een duurzame maalt t ijd samen. En vooral: ho school en in de klas? Op e pak je dat aan op de MOS-cafés Straffe kost wisselen we van ge je op weg en klaren we dachten, helpen we 5 principes van een duurz aam dieet uit. MOS en voor deze vorming de ha Kleur Bekennen slaan nden in elkaar zodat he t thema ook een mond Achteraf is aan de MOSiaal tintje kan krijgen. toog ruimte voor cafép raa t en toogfilosofie bij de drankjes. Verwacht een nodige hapjes en gevarieerd, rijk gevuld en interactief netwerksterk aanbevolen! en inspiratiemoment. Inschrijven: via t-vlaanderen.be/mos -> vormingsagenda D k e r i n a 17 februari 2017 Ingeduffeld met sjaals, mutsen en dikke truien geraken we de dag missc zonder de verwarming hien wel door op te zetten? Mag het oo k iets meer zijn? Breng hoogte van jullie ludiek ons op de e Dikketruiendag en stu ur ons enkele leuke beeld mos@west-vlaanderen en door naar.be Op zoek naar campagn emateriaal en inspiratie? Neem een kijkje op htt p:// gnes/dikke-truiendag Registreer jouw schoo ldeelname februari Donderdag 9 februa MOS-café Straffe Kost in provinciehuis Boeverbos, Brugge Krokusvakantie 27 februari tot 5 maart 27 28

9 maart 20 tot 24 maart 2017 Interesse om met uw 2 graadsklas aan te sluiten? Geef een seintje op blankaart@west-vlaanderen.be en we nodigen u persoonlijk uit Bekijk Wereldwaterdagen 2016 op -> Wereldwaterdagen De Blankaart Vergeet je school niet in te schrijven! Hoe? Meer info en inschrijven op foto Hommel op dovenetel MOS-café Straffe Kost in Dakterras Stadhuis, Kortrijk Op de koffie in De Blankaart, Diksmuide Kennismaking in het Bulskampveld, Beernem maart: Wereldwaterdagen in De Blankaart, Diksmuide Wereldwaterdag MOS walks for water K n i m k n m t d t j e i k t n o n t l i g n b j e o e d b i e p r o r e m d l s i h t B l k m v l Woensdag 15 maart 2017 van 14 tot 16 uur Tentoonstelling: Kriebelbeestjes! Speel mee met Pim de pissebed en laat je betoveren door de wondere wereld van de kriebeldiertjes. Doelgroep: kleuters en 1ste graad Gratis vorming rond tentoonstelling en buitenparcours Module: Bijen, hommels en wespen. Speels onderzoek naar de leefwereld van bijen, hommels en wespen Doelgroep: leerkrachten/natuurouders 2de graad Module: Solitair solidair. Kennismaking met het leven van alleen levende wespen en bijen Doelgroep: leerkrachten/natuurouders 3de graad Alle info: Bezoekerscentrum Bulskampveld, Bulskampveld 9, 8730 Beernem Prijs: gratis reservatie verplicht via of bulskampveld@west-vlaanderen.be O d k ffi i D B a k a t Woensdag 15 maart 2017 van tot uur Twee zelfgekozen modules worden u voorgesteld. Interesse? Geef een seintje op blankaart@westvlaanderen.be en we nodigen u persoonlijk uit. Waar: Bezoekerscentrum De Blankaart Iepersteenweg Woumen-Diksmuide T E blankaart@west-vlaanderen.be W r l w t r a e i d B a k a t M S w l s f r w t r Woensdag 22 maart 2017 Onder de noemer Wereldwaterdag@ school roepen MOS, PROTOS, Kleur Bekennen, GoodPlanet en Solidagro alle scholen in Vlaanderen en Brussel op om deel te nemen aan Wereldwaterdag. Dit kan door stil te staan bij drinkwater en in actie te komen met een Walk for water. Met een watertocht door de gemeente kunnen we immers onze stem laten horen en politici op hun verantwoordelijkheid wijzen omdat: - kinderen een boekentas moeten dragen en geen water, - we spaarzaam moeten omspringen met onze watervoorraden, - dorst een onrecht is.

10 1 2 Paasvakantie 3 t.e.m.17 april Pasen Amerikaanse zwaardschedes op het strand foto Paas W e v n d z e Van 21 april tot 7 me i Aan zee valt er altijd iet s te beleven. Spelen, ontdekken, bijleren, he t kan allemaal. De provincie West-Vlaande ren heeft heel wat veldwerkpakketten in de aanbieding. Boreas, Flar en Flora en je inspiratie voor een bo de Zeekoffer geven eiende tocht langs duin, strand en zee. Ontdek weekvandezee.be. Wil het op www. je extra begeleiding? Do e dan beroep op een gid zeeanimator. En uitera s of een ard ook buiten de Week van de Zee ben je welko m aan de kust! M S i s i a i d g N t u Dinsdag 25 april van 9 tot 16 uur - p S h o Jullie zijn een school me t een hart voor groen? Nog op zoek naar inrich tingsideeën en hoe je hiermee aan de slag kan in je klaspraktijk? Dan is deze MOS- inspiratiedag Natuur-op-school iets voor jullie Na het grote succes van onze eerste Natuur-opschoolinspiratiedag ga an we voor een tweede -weliswaar anders ingev ulde- editie! Word deze keer natuurslimme r en laat je volledig onderdompelen in thema s zoals o.a. water, bijen en kringlooptuinieren. Waar: Bezoekerscentrum De Blankaart, Ieperstee nweg 56, 8600 Woumen Info en inschrijven op ww (Diksmuide) w.west-vlaanderen.be/m os -> vormingsagenda april Ga je met de klas naar zee? Voor een dagje of iets langer? Week van de zee t.e.m. 7 mei MOS-inspiratiedag Natuur Op School in De Blankaart, Diksmuide

11 mei A t e D a a t v n M S Moet alles nieuw voor volgend schooljaar? MOS denkt er anders over! Want afgedankt materiaal is afval en moet worden verwerkt terwijl nieuw gerief veel energie en grondstoffen vraagt. Niet alles wat blinkt is nieuw! Laat de diamantjes weer schitteren door gebruikte pennen en potloden, latten en tassen een langer leven te geven! Nog nooit meegedaan met Actie Diamant? Zet dan meteen de pas in naar hergebruik! Goed voor de planeet en voor de portemonnee! Meer info: mos@west-vlaanderen.be MOS-acties foto Everzwijntje Dag van de Arbeid en 26 mei: Hemelvaart Week van de Bij Opening Week van de Bij + bijenfeest in De Nachtegaal

12 juni Voor ontlening en meer beschikbare energiematerialen: contacteer je MOSbegeleider! H t G o n K ff r j Ben je op zoek naar leuke vergroeningsideeën? Of wil je met je klas meer naar buiten? Neem dan eens een duik in onze Groene Koffer! Je vindt er allerlei inspiratie van moestuinieren tot speurneuzen in de tuin, van onderzoekend leren tot ravotten in de natuur, over hoe je buiten lekker bezig kan zijn bij goed én slecht weer. en nog veel meer! Gratis ontleenbaar voor drie weken: contacteer je MOS-begeleider! foto Koninginnepage op lavendel 1 2 Pinkster A n d s a m t d M S e e g e o e Met de klimaatsverandering staat energie en de zoektocht naar het besparen ervan bovenaan de agenda. Ook als leerkracht kun je niet aan de kant blijven. Met de MOS-energiekoffer voeren leerlingen van de bovenbouw basisonderwijs een energieonderzoek uit op school. Als echte energiedetectives onderzoeken ze de verwarming, de verlichting, de ventilatie en het sluipverbruik in klassen, gangen, refter, leraarskamer en andere lokalen. Daarvoor leren ze gebruik maken van de min- maximumthermometer, de infraroodthermometer, energiemeters, lampentester, CO2-meter, lichtmeter e.d.m. Al deze toestellen worden ter beschikking gesteld in de MOS-energiekoffers. Deze kunnen door scholen gratis ontleend worden (mits betaling van een waarborg). Naast allerhande meettoestellen vind je in de MOS-energiekoffers ook een handleiding, infofiches over de werking van de toestellen, werkbladen voor de leerlingen, energiebadges, Meer info op ->MOS-uitleningen M S u t e n a e i l n C r o n e t o s e l n u i k k j o h t m l e Opendeurdag, schoolfeest, instapdagen, projectweek, oudercontactavond,? Met de MOS-cartoons laat je bezoekers genieten van en nadenken over het milieu. Meer info: -> MOS-uitleningen U t e n a k t a u r i k E e g e Met het educatief pakket Natuurlijk Energie gaat de ganse school aan de slag rond duurzame energie. De onderbouw doet dit vooral via de verhalencyclus van Koning Lollie. Voor de middenbouw is Volty s wereldkaart het bindmiddel met plaatsen als Zon, zet, zeven, het Land van Waai en Woei, het land van Steeds Opnieuw enz. De bovenbouw loopt in de voetsporen van Volty Power om het thema te verkennen. Knappe vertelplaten, een doe-doos met opdrachtkaarten en onderzoeksopdrachten, een liedjescd, maken van dit pakket een pareltje. De uitgebreide handleiding voor elk niveau garandeert gebruiksvriendelijkheid.

13 juli Donald Dupon, Joke Oosterlijnck, en J u s h o o o z w b i e Heel wat MOS-scholen namen de voorbije jaren initiatieven die de moeite waard zijn om op te nemen als goed praktijkvoorbeeld. Verder werden er heel wat leuke MOS-acties op touw gezet die we je niet willen onthouden. Je kan de actiefiches en de praktijkvoorbeelden, voor basis- en secundair onderwijs, vinden op de Vlaamse MOS-website ( be). Heb je zelf een goed voorbeeld dat je met anderen wil delen? Laat het ons dan weten. foto Vuurlibel Zomervakantie 1 juli t.e.m. 31 augustus Vlaamse feestdag Nationale feestdag Z t j s h o o d G o n k a t Hoe staat jouw school in deze complexe wereld? Wat vindt jouw school belangrijk? Zet je school ook het maken van duurzame keuzes op haar agenda? Is je school al MOS-school? Sinds vorig schooljaar registreerden reeds heel wat scholen zich opnieuw voor MOS. Voor wie het nog niet deed: zet je school op de Groene Kaart op de vernieuwde MOS-website: Een straffe school is een duurzame school! Een duurzame toekomst voor onze planeet begint bij het maken van bewuste keuzes, door ieder van ons. MOS wil hier samen met de leerlingen, de leerkrachten en het netwerk van je school op inzetten. De MOS-begeleiders bieden een kader om deze vaardigheid te laten leven in de hele school. Ze helpen je om jouw visie op duurzaamheid uit te dragen binnen én buiten de schoolmuren. Jouw school kan rekenen op maatwerk: een persoonlijke MOS-begeleider die de dialoog aangaat met het schoolteam en/of de MOS-werkgroep communicatietools om het duurzame engagement van de school breed uit te dragen netwerk- en vormingsmomenten de mogelijkheid om deel uit te maken van een groeiende maatschappelijke beweging extra kansen tot profilering en netwerking als internationale Eco-School. Het bereiken van zelf vooropgestelde doelen wordt met de school gevierd in overleg met de MOS-begeleider. Je MOS-begeleider helpt je graag -op vraag en op maat- om het duurzaam denken en doen bij leerlingen en schoolteam een plaats te geven. Ook daarbuiten kunnen MOS-scholen altijd een beroep doen op de expertise van de MOS-begeleiders. Contacteer ons!

14 augustus O d k ffi i D B a k a t Maandag 28 augustus 2017 van tot uur Twee zelfgekozen modules worden u voorgesteld. Interesse? Geef een seintje op blankaart@west-vlaanderen.be en we nodigen u persoonlijk uit. Meer info: waar: Bezoekerscentrum De Blankaart Iepersteenweg Woumen-Diksmuide T E blankaart@west-vlaanderen.be foto Snoek ddd Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart Op de koffie in De Blankaart, Diksmuide

15 Colofon Deze publicatie werd uitgegeven in opdracht van de deputatie van de provincieraad van West-Vlaanderen, samengesteld uit Carl Decaluwé, provinciegouverneurvoorzitter, Geert Anthierens, provinciegriffier, Myriam Vanlerberghe, Carl Vereecke, Bart Naeyaert, Guido Decorte, Franky De Block, Jean de Bethune gedeputeerden-leden Samenstelling en eindredactie Provinciedienst natuur- en milieueducatie Wim Mestdagh en Debora Deprez met inbreng van het provincieteam natuur- en milieueducatie Druk Provincie West-Vlaanderen Grafische Dienst Vormgeving, pre-press Philip Gesquière Grafische Dienst Verantwoordelijke uitgever Provincie West-Vlaanderen Peter Norro dienst MiNaWa Koning Leopold III-laan Sint-Andries Voor verdere inlichtingen of bestellen van extra exemplaren Dienst natuur- en milieueducatie T E nme@west-vlaanderen.be Provinciaal Informatiecentrum Tolhuis Jan Van Eyckplein Brugge T E provincie@west-vlaanderen.be Deze kalender werd gedrukt op milieuvriendelijk papier.