Concept toelichting op concept Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Zuid-Limburg

Transcriptie

1 Concept toelichting op concept Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Zuid-Limburg In verband met de invoering van de Wet Veiligheidsregio s voldoet de huidige regeling de Gemeenschappelijke Regeling Brandweer-GHOR Zuid-Limburg niet aan de bepalingen uit deze wet. Dit heeft de deelnemende gemeenten binnen de huidige gemeenschappelijke regeling doen besluiten een nieuwe regeling ter vaststelling voor te leggen aan de gemeenten. Voor u ligt de toelichting op deze gemeenschappelijke regeling. Deze toelichting kent een algemeen gedeelte en - voor zover nodig - een specifieke toelichting per artikel. In het algemene deel van de toelichting wordt ingegaan op enkele aandachtpunten die voor de Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Zuid-Limburg, hierna GR VR Zuid-Limburg, van belang zijn. Algemeen - Inleiding - De verplichte vorming van veiligheidsregio s vloeit voort uit de Wet veiligheidsregio s. Uit de onderzoeken naar de vuurwerkramp in Enschede en de cafébrand in Volendam is gebleken dat de organisatie van de rampenbestrijding en crisisbeheersing beter kan en ook beter moet. Zoals het georganiseerd was biedt een en ander naar het oordeel van de wetgever onvoldoende oplossing voor steeds complexere en ingrijpendere rampen en crises die ons bedreigen. Dit alles heeft geleid tot de Wet veiligheidsregio s die op 1 oktober 2010 is ingevoerd. In de Memorie van Toelichting (Kamerstukken II, , nr. 3, pag. 1) voor de Wet veiligheidsregio s is aangegeven dat met deze wet wordt beoogd een efficiënte en kwalitatief hoogwaardige organisatie van brandweerzorg, geneeskundige hulpverlening, rampenbestrijding en crisisbeheersing onder één regionale bestuurlijke regie te realiseren. In Zuid-Limburg zijn de gemeenten op grond van de Wet veiligheidsregio s (Wvr) verplicht met elkaar een gemeenschappelijke regeling te treffen. Het gebied van de te vormen Veiligheidsregio komt overeen met het Korps Politieregio Limburg-Zuid. De omvang van de politieregio s en de zeggenschap daarbinnen staat op dit moment weer ter discussie. In het huidige wetsvoorstel voor een nieuwe Politiewet dat momenteel bij de Tweede Kamer in behandeling is, is sprake van een nationaal politiebestel, één landelijk Politiekorps. Zoals de voorstellen nu zijn geformuleerd zal de gehele provincie Limburg één regio worden. Welke gevolgen dit heeft voor de deelname van de politie binnen de veiligheidsregio s is op dit moment nog niet te voorzien. Of de politiechef (onder de huidige Politiewet: korpschef) bijvoorbeeld deel uit zal gaan uitmaken van de Veiligheidsdirectie als de nieuwe Politiewet is ingevoerd, is nu nog niet duidelijk. Vooralsnog zal worden uitgegaan van de situatie zoals deze nu bekend is. Wel worden in de voorliggende nieuwe gemeenschappelijke regeling aanvullende bepalingen opgenomen waardoor de regeling niet direct behoeft te worden gewijzigd als de nieuwe Politiewet wordt ingevoerd. Uitgaande van de huidige situatie zal de korpschef wel participeren in de veiligheidsdirectie. Getracht is de structuur van de GR VR Zuid-Limburg weer te geven in een schema dat hierna zal worden weergegeven. In bestuurlijk opzicht kent het bestuur drie bestuursorganen: het Algemeen- en het Dagelijks Bestuur en de Voorzitter. Voor de beleidsvoorbereiding van de GR VR Zuid-Limburg is de veiligheidsdirectie verantwoordelijk, die bij deze taak worden ondersteund door het programmabureau. Dit programmabureau staat eveneens ten dienste van de drie bestuursorganen. De commandant van de brandweer, de directeur publieke gezondheid, de korpschef en de coördinerend gemeentesecretaris vormen samen de veiligheidsdirectie. De veiligheidsdirectie staat aan de basis van het samenhangend beleid voor alle hulpverleningsdiensten (brandweer, GHOR en politie) en de gemeenten. Hierbij dient te worden opgemerkt dat het bestuur van de GR VR Zuid- Limburg verantwoordelijk is voor de brandweer, zowel op beleids- als ook op operationeel gebied. Toelichting op gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Zuid Limburg 1

2 Regionaal college Algemeen Veiligheidsbestuur Hoofdofficier van Justitie Dagelijks Veiligheidsbestuur GGD Veiligheidsdirectie Direct. Korpsleiding Coördinerend Regionaal Publ. RGF gemeente- commandant Gezond secretaris heid Programmabureau Veiligheidsregio Politie Gemeente Brandweer GHOR fig. 1: organogram Veiligheidsregio Zuid-Limburg. - Dualisme Het is van belang hier op te merken dat binnen de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) de dualisering niet is doorgevoerd zoals dat wel is gebeurd binnen de Gemeentewet en de Provinciewet. Op 7 maart 2002 is de Wet dualisering gemeentebestuur in werking getreden (Stb. 2002, 111). Door invoering van deze wet is een scheiding aangebracht tussen de positie van de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders. De doelstelling daarbij was om de werking van de lokale democratie te verbeteren. Met de invoering van deze wet is een aantal bestuursbevoegdheden van de gemeenteraad overgedragen aan het college. Tevens zijn de bevoegdheden van de raad uitgebreid ten aanzien van zijn kaderstellende en controlerende taken. Artikel IV van de Wet dualisering gemeentebestuur heeft artikel 13 van de Wgr zodanig gewijzigd dat wethouders deel uit kunnen blijven maken van besturen van samenwerkingsverbanden op grond van de Wgr. Deze bepaling diende te worden aangepast omdat wethouders na invoering van de Wet dualisering gemeentebestuur geen deel meer uitmaakten van de gemeenteraad. Artikel 13 Wgr bepaalde namelijk voor de wetswijziging, dat het algemeen bestuur van een openbaar lichaam op basis van de Wgr uit leden bestaat, die per deelnemende gemeente door de gemeenteraad uit hun midden, de voorzitter inbegrepen, worden aangewezen. Zonder wijziging van dit artikel zouden wethouders geen deel meer uit kunnen maken van het algemeen- en dagelijks bestuur van een openbaar lichaam op grond van de Wgr. Daarnaast zou door een ongeclausuleerde invoering van bovengenoemde wet het dualisme ook zijn intrede hebben gedaan binnen de gemeenschappelijke regelingen. Bij de invoering van de Wet dualisering gemeentebestuur luidde artikel 33 eerste lid, Wgr als volgt: Toelichting op gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Zuid Limburg 2

3 Ten aanzien van de bevoegdheden van het bestuur van het openbaar lichaam of die van het gemeenschappelijk orgaan zijn van overeenkomstige toepassing de regels, in de ruimste zin, welke bij of krachtens de wet zijn gesteld voor de verdeling van de bevoegdheden van de gemeentebesturen over de gemeentelijke bestuursorganen, voor de uitoefening van die bevoegdheden, alsmede voor het toezicht daarop. Dit geldt niet voor zover daarvan bij of krachtens deze wet is afgeweken. De verwijzing in dit artikel naar de bevoegdheidsverdeling tussen de gemeentelijke bestuursorganen betekende dat door de invoering van de Wet dualisering gemeentebestuur het dualisme binnen een samenwerkingsverband in het kader van de Wgr zou worden ingevoerd. Dit had de wetgever echter (nog) niet gewild en heeft hij daarom in de Wet aanpassing van enkele wetten in verband met de inwerkingtreding van de Wet dualisering gemeentebestuur (Stb. 2003, 56 (Aanpassingswet)) een bevriezingsbepaling opgenomen. In deze wet bepaalt artikel VIIIa het volgende: Voor zover bij of krachtens de Wet gemeenschappelijke regelingen en bij of krachtens de Kaderwet bestuur in verandering bij of krachtens de Gemeentewet gestelde regels van toepassing zijn verklaard, blijven de bij de of krachtens de Gemeentewet gestelde regels zoals die luidden onmiddellijk voorafgaande aan de datum van de inwerkingtreding van deze wet, van toepassing. Artikel VIIIa bepaalt dat de doorwerking van de veranderingen binnen de gemeentewet op grond van de Wet dualisering gemeentebesturen niet van toepassing is op de Wgr. Concreet houdt deze bepaling in dat de doorwerking wordt bevroren naar de tekst van de Gemeentewet onmiddellijk voorafgaande aan de inwerkingtreding van de Aanpassingswet. Van belang is hierbij te vermelden dat deze Aanpassingswet een terugwerkende kracht heeft verkregen tot het moment waarop de Wet dualisering gemeentebestuur in werking trad, in casu 7 maart Hierop is echter één uitzondering gemaakt bij de Wet wijziging van de Provinciewet en de Gemeentewet in verband met nieuwe voorschriften voor begroting en verantwoording (Stb. 2003, nr. 314). Bij deze wet is een artikellid toegevoegd aan het hierboven genoemde artikel VIIIa. De hierboven genoemde tekst werd vernummerd tot het eerste lid en er werd een tweede lid toegevoegd dat als volgt luidde: Het eerste lid is niet van toepassing op de artikelen 186 tot en met 213 van de Gemeentewet en de krachtens deze artikelen vastgestelde regels. Dit houdt in dat deze artikelen in de Gemeentewet vanaf het begrotingsjaar 2004 op de begroting en de jaarrekening van de gemeenschappelijke regeling van toepassing zijn. De intergemeentelijke samenwerking op basis van de Wgr is door de veranderingen dus nog steeds op de monistische leest geschoeid. Op zich is dat bijzonder, wetende dat deze samenwerking gezien dient te worden als een vorm van verlengd lokaal (gemeentelijk) bestuur. - Wijzigen of intrekken De vraag heeft zich voorgedaan of dat de bij de aanpassing van de Gemeenschappelijke Regeling Brandweer-GHOR Zuid-Limburg deze gemeenschappelijke regeling diende te worden gewijzigd of dat deze kon worden ingetrokken en er een nieuwe gemeenschappelijke regeling, de Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Zuid-Limburg, kon worden getroffen. De Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) kent slechts het treffen van, het wijzigen van, het uittreden uit, het toetreden tot en het opheffen van een gemeenschappelijke regeling. Het intrekken van een gemeenschappelijke regeling is niet in de WGR opgenomen. Ten tijde van dat een gemeenschappelijke regeling nog ter goedkeuring aan de Gedeputeerde Staten (GS) van de provincie moest worden voorgelegd (tot in 2005 was dat het geval) was het in veel provincies het beleid dat intrekken niet aan de orde kon zijn en dat de gemeenschappelijke regeling diende te worden opgeheven alvorens er een nieuwe regeling getroffen kon worden. Veelal diende men dan ook de financiële gevolgen van een opheffing te regelen. Na 2005 wordt er dan ook voor gekozen om bij ingrijpende wijzigingen van een gemeenschappelijke regeling, ondanks dat de Wgr deze mogelijkheid niet kent, niet meer te kiezen voor opheffing maar om deze in te trekken en een nieuwe gemeenschappelijke regeling te treffen. Hier is gekozen om de Gemeenschappelijke Regeling Brandweer-GHOR Zuid-Limburg in te trekken en een nieuwe gemeenschappelijke regeling, de Toelichting op gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Zuid Limburg 3

4 Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Zuid-Limburg te treffen. Dit betekent dat de colleges de thans geldende regeling intrekken én een nieuwe regeling treffen, maar kunnen dit eerst doen nadat zij daarvoor toestemming hebben ontvangen van de gemeenteraden. Dit op grond van artikel 1, tweede lid, j artikel 1, derde lid van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr). Deze artikel-leden luiden als volgt: 2 De colleges van burgemeester en wethouders en de burgemeesters gaan niet over tot het treffen van een regeling dan na verkregen toestemming van de gemeenteraden. De toestemming kan slechts worden onthouden wegens strijd met het recht of het algemeen belang. 3 Onder het treffen van een regeling wordt in dit artikel mede verstaan het wijzigen van, het toetreden tot en het uittreden uit een regeling. Bovenstaand is ook als zodanig verwoord in de nieuw te treffen gemeenschappelijke regeling. Dit betekent wel dat in de nieuwe te treffen gemeenschappelijke regeling bepalingen opgenomen moeten worden waarin is verankerd dat alle rechten en plichten van de oude regeling onverkort overgaan naar de nieuwe gemeenschappelijke regeling. - Deelnemende gemeenten In de Gemeenschappelijke Regeling Brandweer-GHOR Zuid-Limburg was in de aanhef nog sprake van de gemeente Eijsden en de gemeente Margraten. Als gevolg van de gemeentelijke herindeling per 1 januari 2011, waarbij de gemeenten Eijsden en Margraten zijn samengevoegd, is in de nieuw te treffen gemeenschappelijke regeling sprake van de gemeente Eijsden-Margraten. - Limburg-Zuid of Zuid-Limburg De benaming van de Veiligheidsregio is onderdeel geweest van een korte discussie binnen de regio. Het algemeen gevoelen is dat men er de voorkeur aangeeft om uit te gaan van de naam Zuid-Limburg in plaats van Limburg-Zuid. Dit komt voort uit het feit dat men de naam Zuid-Limburg ziet als een merknaam voor het gebied dat het betreft. Daarnaast dient bij het kiezen voor de naam Limburg-Zuid de nodige logo s en emblemen vervangen te worden, bijvoorbeeld bij de Brandweer, hetgeen een forse kostenpost betekent. Of de keuze voor de naam van de Veiligheidsregio vrij te bepalen is, bestaat in de juridische wereld verschil van mening. Artikel 9 van de Wet veiligheidsregio s (Wvr) bepaald dat er op grond van de Wgr een openbaar lichaam dient te worden ingesteld met de aanduiding veiligheidsregio. In dat artikel wordt niet gesteld dat veiligheidsregio gevolgd dient te worden met de benaming zoals deze is opgenomen in bijlage bij artikel 8 van de Wvr, in het onderhavige geval: Limburg-Zuid. Vanuit het programmabureau is met het Ministerie van Veiligheid en Justitie overleg gevoerd over het gebruik van de naam Zuid-Limburg voor de Veiligheidsregio. Vanuit het Ministerie van Veiligheid en Justitie bestaat daartegen geen bezwaar. De keuze voor het gebruik van de naam Zuid-Limburg in plaats van Limburg-Zuid is wel een principiële keuze en om die reden is het van belang hierbij stil te staan alvorens een definitief besluit over de tenaamstelling van de gemeenschappelijke regeling wordt genomen. - Gevolgen gewijzigde Politiewet Bij de Tweede Kamer is een wetsvoorstel aanhangig voor een wijziging van de Politiewet (wetsvoorstel 30880). Op grond van de huidige Politiewet kennen we in Nederland 25 regionale korpsen met ieder hun eigen korpschef en het Korps landelijke politiediensten (Klpd). In het hiervoor genoemde wetsvoorstel worden de 25 regionale korpsen teruggebracht tot 10 regionale eenheden. Onder de nieuwe Politiewet is er sprake van één nationale politie met aan het hoofd één korpschef en staat iedere regionale eenheid onder leiding van een politiechef. Dus geen korpschef meer aan het hoofd van een regionale eenheid. Toelichting op gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Zuid Limburg 4

5 In de toelichting op de Nota van wijziging van 23 juni 2011 (Kamerstukken II, , nr. 11) wordt wel aandacht besteed aan de gevolgen voor de samenwerking tussen de regionale eenheden en de veiligheidsregio s. In de Nota van wijziging (pag. 39 e.v.) wordt de relatie tussen de Veiligheidsregio en de politie als volgt benoemd: Het bestuur van de veiligheidsregio stemt het beleidsplan van de Veiligheidsregio af met (onder meer) het beleidsplan van de regionale eenheid. Dit neemt niet weg dat bij het opstellen van het beleidsplan van de regionale eenheid, ook het beleidsplan van de Veiligheidsregio als input zal worden gebruikt. Het bestuur van de Veiligheidsregio nodigt voor de vaststelling van het risicoprofiel in ieder geval de daartoe aangewezen ambtenaar van de politie uit en de desbetreffende hoofdofficier van justitie zijnde de hoofdofficier van justitie of een door hem daartoe aangewezen plaatsvervangend hoofdofficier van justitie of officier van justitie namens hem uit. De politie heeft hier een adviserende rol die overigens niet slechts op uitnodiging moet worden ingevuld maar ook uit eigen initiatief. Het bestuur van de Veiligheidsregio, de korpschef en de desbetreffende hoofdofficier van justitie sluiten een convenant met het oog op de samenwerking bij branden, rampen en crises. Bij ministeriële regeling kunnen regels worden gesteld over de samenwerking tussen veiligheidsregio s en tussen de veiligheidsregio s en de politie en de KMar. Het bestuur van de Veiligheidsregio heeft de beschikking over een gemeenschappelijke meldkamer die is ingesteld en in stand wordt gehouden door het bestuur of het bestuur van een andere Veiligheidsregio ten behoeve van de brandweertaak, de geneeskundige hulpverlening, het ambulancevervoer en de politietaak, met dien verstande dat de korpschef zorg draagt voor het in stand houden van de meldkamer politie, als onderdeel van de meldkamer. Het gevolg van de voorgenomen wijziging van de Politiewet houdt in dat de positie van de politiechef niet meer gelijk is aan die van de huidige korpschef. De grote lijnen voor het handelen van de politiechef zal landelijk bepaald worden en in mindere mate op regionaal niveau. Echter in 6.4 van de Nota van wijziging (Kamerstukken II, 30880, nr. 11, pag. 42) wordt wel aangegeven dat bij de vaststelling van de landelijke beleidsdoelstellingen ook de specifieke situatie binnen de regio wordt meegenomen. Zo wordt aangegeven dat het van belang is om een verbinding te leggen met de veiligheidsregio s en de activiteiten van de politie met betrekking tot rampenbestrijding en crisisbeheersing. In het laatste concept voor een nieuwe GR VR Zuid-Limburg was bij artikel 8.1, tweede lid en onder c. nog opgenomen dat de korpschef van het politiekorps Limburg-Zuid onderdeel zou uitmaken van de Veiligheidsdirectie. Dit zal met de wijziging van de Politiewet niet meer aan de orde zijn. Voorgesteld wordt om een zodanige formulering op te nemen dat bij een wijziging van de Politiewet deze GR VR Zuid-Limburg niet direct behoeft te worden gewijzigd. Bij de bespreking van artikel 8 wordt daar nader op teruggekomen. - Wijziging Wvr Bij de Tweede Kamer is een wetsvoorstel aanhangig tot het wijzigen van de Wvr. Dit in verband met de oprichting van het Instituut Fysieke Veiligheid en de volledige regionalisering van de brandweer. De volledige regionalisering van de brandweer heeft zich binnen de Veiligheidsregio Zuid-Limburg al plaatsgevonden. De Veiligheidsregio kent nu al één regionale brandweer. In het wetsvoorstel is als gevolg daarvan opgenomen dat de artikelen 26 tot en met 29 komen te vervallen. Dit heeft ook gevolgen voor de inhoud van de nieuw te treffen Gemeenschappelijke Regeling. Deze is hier al op aangepast. Toelichting artikelsgewijs Hierna volgt ene toelichting op de individuele artikelen, dit voor zover dit noodzakelijk is. Artikelen die voor zich spreken, worden niet nader toegelicht. Toelichting op gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Zuid Limburg 5

6 Hoofdstuk 1 definities Dit hoofdstuk is ten opzichte van de in te trekken gemeenschappelijke regeling aangepast aan de invoering van de Wvr en de Wet publieke gezondheid, welke laatste wet in de plaats is getreden voor onder andere de Wet op de Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen. Zo zijn aan de definities de directeur publieke gezondheid, de coördinerend functionaris en de korpschef toegevoegd. In het algemene gedeelte van deze toelichting zijn de (mogelijke) gevolgen van de invoering van een nieuwe Politiewet reeds besproken. Een van de gevolgen van de invoering van de nieuwe Politiewet is dat het regionaal college komt te vervallen. Dit is het gevolg van het feit dat de politieregio geen zelfstandig korps en dus ook geen zelfstandig rechtspersoon meer is. De nationale politie is nog de enige rechtspersoon en daar zijn de 25 huidige korpsen onderdeel van. De regio waarbinnen het korps Limburg-Zuid nu valt was wel een zelfstandig rechtspersoon en wordt op grond van artikel 22 van de Politiewet 1993 bestuurd door het regionaal college, waarin de burgemeesters van de gemeenten die onderdeel uitmaakten van de regio alsmede de hoofdofficier van justitie zitting hebben. De burgemeester die als korpsbeheerder is aangewezen, is voorzitter van dit regionaal college. Dat bij de invoering van de nieuwe Politiewet het regionaal college komt te vervallen, wil echter niet zeggen dat er geen regionaal overleg meer plaatsvindt. In artikel 41 van het wetsvoorstel tot invoering van een nieuwe Politiewet wordt bepaald dat de regioburgemeester en de hoofdofficier van justitie regelmatig overleggen met de politiechef. De status van dit overleg is echter een geheel andere dan onder de Politiewet Indien de Politiewet 1993 wordt ingetrokken, zal onderdeel o. van artikel 1.1 van de GR VR Zuid-Limburg komen te vervallen. Hoofdstuk 2 algemene bepalingen In artikel 2.1 zijn de naam en vestigingsplaats van de GR VR Zuid-Limburg vastgelegd, alsmede de deelnemende gemeenten in de GR VR Zuid-Limburg. Het openbaar lichaam is gevestigd in de gemeente Maastricht. In artikel 2.2 worden de bestuursorganen van de GR VR Zuid-Limburg opgenomen. Overeenkomstig artikel 12, eerste lid Wgr, kent het openbaar lichaam de volgende bestuursorganen, te weten het Algemeen Bestuur, het Dagelijks Bestuur en de Voorzitter. Commissies zijn geen bestuursorganen in de zin van de Wgr. Aan een bestuurscommissie kunnen echter wel bevoegdheden worden overgedragen. De instelling van commissies, alsmede de taken en bevoegdheden van deze commissies komt hoofdstuk 7 aan de orde. Hoofdstuk 3 doelstelling, taken en verantwoordelijkheden Voor de bepaling van de doelstelling van de GR VR Zuid-Limburg is aansluiting gezocht bij de doelstelling die in de Wvr is opgenomen. Zodra gekozen wordt voor een gedetailleerdere beschrijving van de doelstelling bestaat snel de kans dat het een opsomming wordt van taken en bevoegdheden die op grond van de Wvr aan de veiligheidsregio s is opgedragen. Om dit te voorkomen is in artikel 3.1 opgenomen hetgeen de wetgever heeft beoogd met de invoering van de Wvr. De doelstelling zoals verwoord in artikel 3.1 is afkomstig uit de toelichting op de Wvr. Hiermee is in het kort de doelstelling van de GR VR Zuid-Limburg verankerd in de GR. De bevoegdheden die worden overgedragen vanuit de gemeenten aan de GR VR Zuid-Limburg zijn in de Wvr opgenomen onder artikel 10. Door naar in artikel 3.2 naar dit artikel te verwijzen wordt voorkomen dat wanneer de over te dragen bevoegdheden in de toekomst wijzigen, die niet behoeft te leiden tot wijziging van de GR VR Zuid-Limburg. Toelichting op gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Zuid Limburg 6

7 In artikel 3.2 worden de taken omschreven waaraan de GR VR Zuid-Limburg uitvoering dient te geven. Door verwijzing naar de betreffende wetgeving zoals opgenomen onder a. en twee specifieke taken die zijn opgenomen onder b. en c. wordt hiermee een sluitend takenpakket in de GR VR Zuid- Limburg opgenomen. Mocht de Wvr of Wet publieke gezondheid wijzigen, dan behoeft de regeling daar niet op aangepast te worden. In dit artikel wordt gesproken over het overdragen van bevoegdheden van de gemeente aan de Veiligheidsregio. Dit komt voort uit het gegeven dat artikel 2 van de Wvr bepaalt dat de brandweerzorg, de rampenbestrijding en de crisisbeheersing en de geneeskundige hulpverlening taken zijn waarvan het college van een gemeente met de uitvoering is belast. Op grond van artikel 10 Wvr worden de in dit artikel opgenomen taken en bevoegdheden aan de Veiligheidsregio overgedragen. In dit artikel 3.4 komt tot uitdrukking dat de VR GR Zuid-Limburg zowel in beleidsmatig opzicht als ook in operationele zin verantwoordelijk is voor de Brandweer binnen de Veiligheidsregio. Artikel 3.6 regelt de specifieke taken die de brandweer voor een deelnemende gemeente kan verrichten. Indien een of meerdere gemeenten het bestuur van de GR VR Zuid-Limburg verzoeken tot het verrichten van specifieke brandweerzorgtaken, dan dient het bestuur hiertoe te besluiten. Bovendien dient er voor deze dienstverlening aan de betreffende gemeente een separate overeenkomst voor deze specifieke dienstverlening gesloten te worden. Enerzijds om te weten waar de extra dienstverlening uit bestaat en anderzijds tegen welke vergoeding deze dienstverlening wordt verricht. In artikel 3.7 is de verantwoordelijkheidsverdeling opgenomen van de GR VR Zuid-Limburg (beleidsmatig) en de GR GGD Zuid Limburg (operationeel). Hiertoe zal een separate bestuursovereenkomst worden gesloten tussen de VR GR Zuid-Limburg en de GR GGD Zuid Limburg. Op grond artikel 19 van de Wvr dient voor de samenwerking met de politie een samenwerkingsconvenant te worden gesloten. Dit is vastgelegd in artikel 3.8 van de regeling. In artikel 3.10 is de verantwoordelijkheid van de gemeenten opgenomen voor de bevolkingszorg. De coördinatie van het voorbereiden van en uitvoeren van de processen bevolkingszorg. Ook wel gemeentelijke processen genoemd bij rampenbestrijding en crisisbeheersing vindt steeds meer plaats op regionaal niveau evenals de bemensing daarvan. De Veiligheidsregio Zuid-Limburg is verantwoordelijk voor het voorbereiden van deze processen, waarbij de inbreng van de gemeente onontbeerlijk is. Het Algemeen bestuur van de Veiligheidsregio Zuid-Limburg stelt daartoe een meerjarenbeleidsplan Veiligheidsregio Zuid-Limburg op. Om te zorgen voor een goede organisatie, werkwijze, taakverdeling en verantwoordelijkheids- en bevoegdheidsverdeling van de gemeentelijke processen, wijst het bestuur van de Veiligheidsregio een coördinerend functionaris aan als bedoeld in artikel 36 van de Wvr. In het geval van Veiligheidsregio Zuid-Limburg is dat een van de gemeentesecretarissen. Deze coördinerend gemeentesecretaris stelt jaarlijks het programmaplan ten behoeve van de bevolkingszorg op en legt dit plan ter kennisgeving voor aan de veiligheidsdirectie. Hoofdstuk 4 het Algemeen Bestuur Op grond van de artikel 13, eerste lid van de Wgr zouden de leden van de colleges van burgemeester en wethouders van de deelnemende gemeenten in de GR VR Zuid-Limburg, kunnen plaatsnemen in het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio. In artikel 11, eerste lid Wvr is in afwijking van artikel 13, eerste lid Wgr bepaald, dat het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio bestaat uit de burgemeesters van de deelnemende gemeenten. Dit is opgenomen in artikel 4.1, eerste lid van de regeling In de Wet veiligheidsregio s is aangeven welke functionarissen op grond van deze wet uitgenodigd moeten worden om de vergadering van het algemeen bestuur bij te wonen, daarnaast heeft het algemeen bestuur op grond van dezelfde wet de mogelijkheid functionarissen uit te nodigen om als Toelichting op gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Zuid Limburg 7

8 adviseur aan de beraadslagingen deel te nemen. Dit is vastgelegd in artikel 4.1, derde lid van deze regeling. In artikel 4.1, vierde lid is de stemverhouding opgenomen. In een bijlage bij deze toelichting is de stemverhouding weergegeven uitgaande van de inwoneraantallen per 1 januari De taken die op grond van de Wvr door de GR VR Zuid-Limburg dienen te worden uitgevoerd, zijn verankerd in artikel 4.3 van deze regeling. Dit betekent dat het Algemeen Bestuur ten aanzien van deze taken bevoegd is tot regeling en bestuur. Verder is het hier van belang te vermelden dat de gemeenschappelijke regeling nog steeds op monistische leest is geschoeid. De gemeentelijke dualiseringswetgeving is nog niet van toepassing binnen gemeenschappelijke regelingen. De doorwerking van de dualiseringswetgeving wordt bevroren naar de tekst van de Gemeentewet onmiddellijk voorafgaande aan de inwerkingtreding van de Aanpassingswet. Hierop is echter één uitzondering gemaakt bij de Wet wijziging van de Provinciewet en de Gemeentewet in verband met nieuwe voorschriften voor begroting en verantwoording (Stb. 2003, nr. 314). Ondanks dat de brandweer in Zuid-Limburg is geregionaliseerd, rusten op de deelnemende gemeenten nog steeds taken een die van invloed (kunnen) zijn op de taakuitoefening van de brandweer. Als voorbeeld kan de bereikbaarheid van brandkranen worden genoemd. Om die reden dient het bestuur van de Veiligheidsregio te beschikken over bevoegdheden om gemeente te kunnen aanspreken op hun taak. Dit is opgenomen in artikel 4.4 van de regeling. Per 1 januari 2012 is in de Wet publieke gezondheid bepaald (artikel 14) dat de directeur publieke gezondheid wordt benoemd door het Algemeen Bestuur van de gemeentelijke gezondheidsdienst in overeenstemming met het bestuur van de veiligheidsregio. Nu dit zo nadrukkelijk in de Wet publieke gezondheid wordt opgenomen is opname van een aparte bepaling in de GR VR Zuid-Limburg niet noodzakelijk. De directeur publieke gezondheid heeft een eigen verantwoordingsrelatie naar het bestuur van de Veiligheidsregio Zuid-Limburg. Zie ook hoofdstuk 8. Deze relatie wordt vastgelegd in de bestuursovereenkomst tussen de VR Zuid-Limburg en de GGD. Hoofdstuk 5 Het Dagelijks Bestuur Hoofdstuk 5 ziet op het Dagelijks Bestuur van de GR VR Zuid-Limburg. In het derde lid van artikel 5.1 is opgenomen dat bij de samenstelling van het dagelijks Bestuur een evenredige geografische verdeling wordt aangehouden overeenkomstig de vier politiedistricten voor 1 januari Mocht de Politiewet 1993 vervangen worden door een nieuwe Politiewet dan blijft de verdeling op grond van de oude van kracht. In het vierde lid van artikel 5.1. is n iet de politie opgenomen. Binnen het regionaal college vindt nu het overleg plaats. Hoe dit overleg vorm zal krijgen na de invoering van de nieuwe Politiewet is momenteel nog niet duidelijk. In artikel 5.3, eerste lid is de vertrouwensregel opgenomen. Wanneer een lid van het Dagelijks Bestuur niet meer het vertrouwen geniet van het algemeen bestuur dan zal hij zijn positie in het Dagelijks Bestuur moeten verlaten. Hij blijft dan wel lid van het Algemeen Bestuur, omdat hij immers op grond van de Wvr als burgemeester deel uit maakt van het Algemeen Bestuur. Hoofdstuk 6 de Voorzitter Dit hoofdstuk handelt over de voorzitter van het Algemeen- en het Dagelijks Bestuur. Op grond van artikel 11, tweede lid, Wvr is de voorzitter van het openbaar lichaam de burgemeester die ingevolge de Politiewet 1993 is benoemd tot korpsbeheerder. Wanneer de Politiewet 1993 wordt ingetrokken is de burgemeester geen korpsbeheerder meer en rijst de vraag wie dan wel de voorzitter wordt. In het eerste lid van artikel 6 is daarom een aanvullende bepaling opgenomen waarin is bepaald dat wanneer bij of krachtens een wet wordt voorgeschreven wie voorzitter is van de Veiligheidsregio, de aanwijzing wordt gevolgd. Wanneer de Politiewet 1993 wordt ingetrokken en er geen wettelijk Toelichting op gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Zuid Limburg 8

9 voorschrift komt voor het aanwijzen van de voorzitter van de Veiligheidsregio, dan kiest het Algemeen bestuur van de Veiligheidsregio de voorzitter. Het wetsvoorstel voor een nieuwe Politiewet kent wel speciale bevoegdheden toe aan de regioburgemeester. De regioburgemeester is de burgemeester met het hoogste aantal inwoners in het gebied waarin de regionale eenheid de politietaak uitvoert. Onder de nieuwe Politiewet is de gehele provincie Limburg één regio, hetgeen geen oplossing is voor de beide veiligheidsregio s in Limburg. Hoofdstuk 7 Commissies en Rekenkamer De artikelen 7.1 en 7.2 komen rechtstreeks uit de Wgr en behoeven geen verdere toelichting. Wel wordt bij deze regeling een commissie financiën ingesteld welke niet door het Algemeen Bestuur ongedaan kan worden gemaakt. Artikel 7.3 ziet op de instelling van een rekenkamer. De regeling geeft aan dat ervoor gekozen kan worden bij een reeds bestaande rekenkamer uit de regio aan te sluiten. Hoofdstuk 8 Veiligheidsdirectie Met de vorming van de Veiligheidsregio wordt de veiligheidsdirectie ingevoerd. Een beleidsvoorbereidend c.q. ondersteunend onderdeel binnen de GR VR Limburg-Zuid. Daarnaast is voor de veiligheidsdirectie een belangrijke taak weggelegd ten aanzien van de samenwerking tussen de kolommen binnen de Veiligheidsregio. De Veiligheidsdirectie zorgt tevens voor de afstemming tussen de beleidsvelden. Zij kan zich daarbij bij laten staan door andere deskundigen die in artikel 8.1, vijfde lid zijn vermeld. De korpschef van het korps Limburg-Zuid heeft zitting in deze veiligheidsdirectie. Na de intrekking van de Politiewet 1993 bestaan er geen zelfstandige korpsen meer en alleen nog politieregio s waar een politiechef aan het hoofd staat. De korpsen Limburg-Noord en Limburg-Zuid vormen straks samen één politieregio. Om deze regeling toekomstbestendig te maken, is een derde lid aan artikel 8.1 toegevoegd. Van belang is dat er een functionaris van de politieregio deel uit blijft maken van de veiligheidsdirectie. Om die reden is in artikel 8.1, derde lid opgenomen dat de politieregio een functionaris aanwijst, tenzij dit bij of krachtens wetgeving wordt bepaald. In artikel 8.2 zijn de taken van de Veiligheidsdirectie opgenomen. Voor de uitvoering van de in artikel 8.2 genoemde taken is ieder lid van de Veiligheidsdirectie bevoegd en verantwoordelijk voor de taken die betrekking hebben op zijn kolom. Zij zijn daarvoor ook ieder zelfstandig verantwoording verschuldigd aan het Dagelijks Bestuur. Dit alles is vastgelegd in artikel 8.3. Hoofdstuk 9 informatie en verantwoording In de artikelen 9.1 tot en met 9.3 van dit hoofdstuk is de actieve informatieplicht opgenomen van de verschillende organen binnen de GR VR Zuid-Limburg. Deze behoeven geen verdere toelichting. Hoofdstuk 10 functies, personeel en organisatie De ambtenaren van het programmabureau en de brandweer zijn allen in dienst van de GR VR Zuid- Limburg. Het Algemeen bestuur stelt hun rechtspositie vast. Vooralsnog bestaat de samenstelling van het programmabureau uit een programmamanager programmabureau en een programmamanager informatievoorziening en een beleidsmedewerker. Daarnaast is er een programmamanager Oranje kolom die de Coördinerend Gemeentesecretaris en gemeenten ondersteund en die samen met een managementassistent organisatorisch zijn ondergebracht bij het programmabureau. Toelichting op gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Zuid Limburg 9

10 Het programmabureau is belast met de uitvoering van de werkzaamheden in het kader van de afstemming van het beleid tussen de vier kolommen en werkt bovendien ter ondersteuning van de Veiligheidsdirectie, het Dagelijks en Algemeen Bestuur. De werkzaamheden, voortkomend uit afstemming van het beleid tussen de vier kolommen, is afkomstig van de Veiligheidsdirectie als geheel. Ten aanzien van de rechtspositie van het personeel van de Veiligheidsregio Zuid-Limburg is hetgeen geregeld in hoofdstuk 14 bij de overgangsbepalingen. In artikel 14.5 geregeld dat de bestaande afspraken over de rechtspositie van het personeel van de brandweer dat nu in dienst is van de GR Brandweer-GHOR Zuid-Limburg niet worden aangetast door het intrekken van de GR Brandweer- GHOR Zuid-Limburg en het treffen van de onderhavige regeling. Alle rechten en plichten, ook die zijn aangegaan ten aanzien van het personeel van de brandweer, worden geëerbiedigd door de Veiligheidsregio Zuid-Limburg. In artikel 10.4 wordt geregeld dat het Algemeen Bestuur een organisatieverordening vaststelt met een daarbij behorende mandaatregeling. Deze organisatieverordening en mandaatregeling zijn bedoeld om nadere afspraken te maken over een gedetailleerdere inrichting van de organisatie. Wijzigingen daarin kunnen dan snel worden doorgevoerd. Het opnemen van de inhoud van de organisatieverordening in deze regeling zou betekenen dat iedere wijziging leidt tot een rondgang langs alle deelnemende gemeenten om de GR te wijzigen. Hoofdstuk 11 financiële bepalingen In dit hoofdstuk zijn nadere bepalingen opgenomen over de totstandkoming van de begroting en de jaarrekening alsmede wie uiteindelijke de begroting respectievelijk de jaarrekening vaststelt. De begroting van de Veiligheidsregio Zuid-Limburg is bestaat uit de deelbegrotingen van de onderdelen die de Veiligheidsregio kent. Dit betekent wel dat de deelbegrotingen via een vaststaand stramien dienen te worden opgezet. De verdeling van de kosten van de GR VR Zuid-Limburg over de deelnemende gemeenten, de wijze waarop de bijdrage per gemeente wordt vastgesteld, wordt in een aparte verordening door het Algemeen Bestuur vastgesteld. Hoofdstuk 12 archieffunctie en ombudsfunctie Ten aanzien van de archiefbescheiden kan worden opgemerkt dat dit een standaardbepaling is. In artikel 12.2 is de klachtenbehandeling opgenomen zoals bedoeld in artikel 9:18 van de Algemene wet bestuursrecht. Deze regeling laat aan het Algemeen bestuur daarvoor een voorziening te treffen. Dit betekent dat het Algemeen Bestuur daarvoor een verordening vast moet stellen. Hoofdstuk 13 toetreden, uittreden, wijzigen en opheffen De colleges van burgemeester en wethouders van een gemeente dienen een gemeenschappelijke regeling te treffen met de gemeenten die behoren tot de regio zoals is vastgelegd in de bijlage bij artikel 8 van de Wet veiligheidsregio s. Toetreden is dus alleen mogelijk indien de indeling van de regio s zoals in genoemde bijlage is weergegeven, wordt gewijzigd. Ook uittreden is dus alleen mogelijk indien de indeling van de regio s zoals in genoemde bijlage is weergegeven, wordt gewijzigd of er anderszins geen beperkingen in wet- of regelgeving bestaan tegen uittreding. Dit geldt evenzo voor opheffen van de GR VR Zuid-Limburg. Op grond van de Wet veiligheidsregio s zijn gemeenten verplicht een gemeenschappelijke regeling te treffen. Opheffen kan dus alleen wanneer er geen wettelijke belemmeringen meer zijn om tot opheffing over te gaan. De Wgr schrijft in artikel 9 voor dat in een gemeenschappelijke regeling bepalingen dienen te worden opgenomen over toetreding, uittreding, wijziging en opheffing van de gemeenschappelijke regeling. Toelichting op gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Zuid Limburg 10

11 Hoofdstuk 14 Overgangs- en slotbepalingen Bij dit hoofdstuk wordt speciaal aandacht gevraagd voor de bepalingen die onder artikel 14 zijn opgenomen. Omdat de GR Brandweer-GHOR Zuid-Limburg wordt ingetrokken en er een nieuwe gemeenschappelijke regeling wordt getroffen, dienen er bepalingen in de nieuwe regeling te worden opgenomen waarin is bepaald dat GR VR Zuid-Limburg alle rechten en plichten van de GR Brandweer-GHOR Zuid-Limburg overneemt. Zo ook voor de afspraken die met het huidige brandweer personeel zijn gemaakt over hun rechtspositie. Hiermee wordt voorkomen dat er een liquidatieplan dient te worde opgesteld waarin de financiële afwikkeling van de ingetrokken gemeenschappelijke regeling moet worden geregeld. Ondertekening Het college van burgemeester en wethouders van iedere deelnemende gemeente treft deze regeling. Het college neemt een besluit nadat zij daartoe toestemming heeft verkregen van de gemeenteraad. Toelichting op gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Zuid Limburg 11