Beleidsprogramma 2017

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Beleidsprogramma 2017"

Transcriptie

1 Beleidsprogramma

2 Inleiding Maatschappelijke en technologische trends geven volop beweging in onze samenleving en beïnvloeden onze levens. Klanten en stakeholders hebben in deze nieuwe werkelijkheid nieuwe wensen en hoge verwachtingen. Banken kunnen daar continu op inspelen. In een tijd waarin de winsten van banken onder druk staan, geven vraagstukken op het gebied van innovatie, duurzaamheid, veiligheid en integriteit stof om over onszelf en over de rol van de banken in de samenleving te blijven nadenken. Innovatie in de financiële sector, en zeker in de bancaire sector, staat volop in de belangstelling. De opkomst van nieuwe spelers, zoals grote en kleine FinTech ondernemingen en de exponentiele groei van investeringen in informatietechnologie, verandert het gezicht van de financiële dienstverlening. Klanten regelen hun bankzaken mobiel, kunstmatige intelligentie creëert een nieuw soort beleggingsadviseur, ondernemers halen financiering op via een crowdfundingplatform en fysieke banken bouwen volledig digitale banken. Technologische innovatie in de financiële sector brengt voordelen voor consumenten, bedrijfsleven, overheid maar ook voor de banken zelf. In een nieuw digitaal financieel ecosysteem liggen veel kansen voor zowel bestaande en nieuwe spelers én tegelijkertijd uitdagingen, die horen bij verandering. Hoe zorgen we er met elkaar voor dat we kansen pakken en de uitdagingen overwinnen? De klant heeft behoefte aan innovatie: die wil meer mobiel, meer gemak, meer transparantie, veilige producten, duurzame producten en lagere kosten. Daarvoor is vernieuwing in de breedte van de bancaire dienstverlening nodig, moeten banken doorlopend verbetermogelijkheden onderzoeken en zullen innovaties in de praktijk moeten worden getest. Ook de regelgever heeft hier een belangrijke rol: nieuwe regelgeving en richtlijnen hebben in een aantal gevallen nadrukkelijk als doelstelling om innovatie te bevorderen door hiervoor ruimte te geven. Bankieren blijft draaien om het veilig aanbieden van financiële dienstverlening, waaronder het bewaren van het geld van klanten en het faciliteren van betalingen. In de informatiesamenleving hebben bank en klant samen de veiligheid te borgen. Wat nieuw is, is dat er aanbieders in de vorm van FinTech en BigTech zijn gekomen die klanten diensten bieden die gebaseerd zijn op nieuwe technologieën. Doordat dienstverlening door klanten steeds vaker bij verschillende dienstverleners wordt afgenomen, wordt het waarborgen van veiligheid complexer. Een klant wil sparen, lenen en beleggen en kiest daarbij voor gemak en lage kosten. Hoe zorgen we er met elkaar voor een veilige dienstverlening? Het is van groot belang dat de klant een bewuste keuze maakt voor een financieel product. Een hoge mate van gebruiksgemak brengt niet noodzakelijkerwijs een product dat aansluit bij het belang van de klant. Een mooi werkende app die snel financiële diensten levert, zoals bijvoorbeeld een lening op basis van het verstrekken van persoonlijke data, hoeft niet noodzakelijkerwijs te leiden tot een bewuste keuze van de klant. Hoe zorgen we er met elkaar voor dat de klant ook over enkele jaren tevreden en zelfbewust terugkijkt op de keuze die hij maakt bij het afnemen van dienstverlening? Wij vinden het belangrijk om de dialoog aan te gaan met de samenleving zodat wij aangesloten zijn bij de verwachtingen, wensen en waardering van klanten. De sector spreekt ook intensief met regelgevers en toezichthouders, over de wijze waarop zij de sector zo goed mogelijk van dienst kunnen zijn. Tot slot is het van groot belang om als banken gezamenlijk op te trekken waar mogelijk als het gaat om zaken die banken in het belang van hun klanten kunnen ondernemen op het gebied van innovatie. In dit beleidsprogramma beschrijven we op de onderdelen dialoog met de samenleving, dialoog met regelgevers en toezichthouders en innovatieve projecten om welke thema s het gaat, welke zaken hier spelen en wat we in 2017 willen bereiken. Nederlandse Vereniging van Banken Beleidsprogramma

3 Dialoog met de samenleving Actief het gesprek aan gaan over thema s, is voor de sector een middel om in verbinding te zijn en te blijven met onze samenleving. Dat doen we op tal van terreinen, bijvoorbeeld: Smart samenleving De hoeveelheid klantdata in de samenleving neemt enorm toe en de beschikbaarheid van deze data werpt het vraagstuk op hoe om te gaan met de nieuwe mogelijkheden die data bieden. We zijn onderweg naar een wereld waar een koelkast een bezorgdienst informeert en een agenda waarin onze reistijd dynamisch wordt aangepast. Ook banken zien de hoeveelheid data groeien en willen daar op een veilige en verantwoorde manier mee omgaan. Transparantie en privacybescherming zijn daarbij voor de sector essentieel. Data stellen banken bijvoorbeeld in staat om de dienstverlening aan haar klanten en de samenleving te verbeteren. Om de klant in een snel digitaliserende wereld comfort te bieden streven banken ernaar om centrale uitgangspunten te definiëren ten aanzien van het gebruik van data. De bank wil daarbij een safe haven voor de klant blijven en de plek zijn waar zijn gegevens veilig zijn. Over het gebruik van data, de toegevoegde waarde hiervan voor de klant en de uitgangspunten die banken hanteren, gaan we het gesprek aan met de samenleving. Niet alleen met klanten, maar ook met de Autoriteit Persoonsgegevens. Dialoog met de consument Naast de contacten die de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) onderhoudt met vele stakeholders is het voor de NVB van belang om ook direct met consumenten de dialoog te voeren en in contact te blijven. Tijdens het symposium van de Vertrouwensmonitor Banken in oktober zijn consumenten uitgenodigd en betrokken bij discussies over het vertrouwen in banken. Via het loket Slapende Tegoeden zijn we een direct aanspreekpunt voor consumenten en door middel van financiële educatieprogramma s dragen we bij aan kennisontwikkeling. Bijvoorbeeld door het verzorgen van gastlessen aan kinderen. De NVB leert echter ook van hen: sinds twee jaar adviseert de Raad van Kinderen (onderdeel van de Missing Chapter Foundation van Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Laurentien) banken bij een actueel dilemma. Dit zal in 2017 opnieuw gebeuren. Woningmarkt De NVB wil de samenleving beter informeren over financiële diensten en producten, om hiermee het klantvertrouwen te versterken. Bijvoorbeeld door het faciliteren van betere vergelijkingen, maar ook door de totstandkoming van de hypothekenportal: Deze portal vormt een bijdrage aan de maatschappelijke discussie over onderwerpen die relevant zijn voor zowel toetreders tot- en voor doorstromers op de woningmarkt. De NVB denkt actief mee over maatregelen voor de toekomstige woningmarkt. Bovendien hecht de NVB eraan dat het woningmarktbeleid van het nieuwe kabinet bijdraagt aan het vertrouwen op de woningmarkt en de voorspelbaarheid van maatregelen voor de consument. Belangrijke onderwerpen betreffen het verlagen van risico s bij aflossingsvrije hypotheken en hypotheekverstrekking aan ouderen. Daarnaast is het belangrijk dat de processen van schuldhulpverlening door banken beter op elkaar en op de wensen van de professionele schuldhulpverlening aansluiten. Nederlandse Vereniging van Banken Beleidsprogramma

4 Duurzaamheid Voor de transitie naar een meer duurzame economie is de inzet nodig van alle banken en de financiële sector als geheel. Samen met klanten, de overheid en maatschappelijke organisaties draagt de bankensector bij aan oplossingen voor grote vraagstukken als klimaatverandering, grondstoffen schaarste en mensenrechten. In 2017 richt de NVB zich vooral op de thema s klimaat en mensenrechten. In de strijd tegen klimaatverandering ligt de nadruk op het realiseren van energiebesparing. Vele besparingsprojecten komen in de praktijk niet tot stand, ook al zijn ze economisch rendabel. Samen met overheid en andere partners willen banken de knelpunten aanpakken. Eind 2016 hebben banken, de overheid, maatschappelijke organisaties en vakbonden een convenant gesloten om mensenrechtenschendingen in internationale productieketens beter te bestrijden. Als financier van het internationale bedrijfsleven kunnen banken indirect in aanraking komen met misstanden zoals uitbuiting en kinderarbeid. In 2017 gaan de convenantpartijen onder meer de informatievoorziening over risico s op schendingen verbeteren/vermijden en best practices uitwisselen. Financiële Educatie Het ontstaan van te veel schulden is een reële maatschappelijke dreiging. Niet alleen de schuldenaar maar ook de banken hebben hierin een belangrijke rol. Preventie heeft daarbij de voorkeur boven het oplossen van problematische schulden. Het is van groot belang dat kinderen al op jonge leeftijd leren omgaan met geld. Door kinderen al op jonge leeftijd financieel bewust te maken, wordt de basis gelegd voor financiële zelfredzaamheid. Maar ook educatie van andere groepen zoals ouderen met betrekking tot internet- en mobiel bankieren is belangrijk. Financiële educatie is een combinatie van het opbouwen van kennis, vaardigheden en gedragsverandering. Wij vinden het belangrijk dat niet alleen consumenten, maar ook ondernemers hun financieel bewustzijn verder ontwikkelen. De NVB ziet graag het publiek-private samenwerkingsverband Nationale Financieringswijzer zich verder ontwikkelen tot een samenwerking die kleine ondernemers financieel bewuster en vaardiger helpt te worden. De NVB gaat in overleg met partners om te kijken hoe we ondernemers, branches en andere partijen kunnen helpen vanuit onze expertise en kennis. Veiligheid bancaire infrastructuur Banken hebben de afgelopen jaren door middel van een gerichte aanpak het aantal succesvolle fraudegevallen van internetbankieren en de daarbij behorende financiële schade sterk terug weten te dringen. Over het eerste halfjaar van 2016 was de totale VEILIGHEID schade met betrekking tot fraude met internetbankieren euro. Een opmerkelijke daling, zeker in vergelijking met 27,3 miljoen euro over het eerste halfjaar van Hiermee vervult de bancaire sector in Nederland een voorbeeldfunctie voor haar collega s in het buitenland. Deze gerichte aanpak houdt rekening met de bijdrage van meerdere spelers. Ten eerste hebben banken zelf actie ondernomen door te leren van fraudegevallen door intensiever te monitoren en op die manier pogingen tot fraude effectiever te kunnen detecteren. Daarnaast hebben banken en politie de handen ineen geslagen om informatiestromen samen te laten komen en zodoende gerichter criminelen op te kunnen sporen en met behulp van het Openbaar Ministerie (OM) te vervolgen. Dit vindt plaats onder de vlag van het Electronic Crime Task Force (ECTF). Naarmate criminelen op zoek gaan naar nieuwe of varianten op bestaande methoden om zowel particuliere als zakelijke klanten te bestelen, verandert de rol en de invloed van de bank. Ten aanzien van niet-bancaire fraude, zoals CEO-fraude, factuurfraude e.d. geldt, dat voorlichting hierover van belang blijft. Doel is om klanten bewust te maken van de nieuwe of vernieuwde vormen van fraude, zodat zij daar geen slachtoffer van worden. Nederlandse Vereniging van Banken Beleidsprogramma

5 Binnen de aanpak van financieel economische criminaliteit is publiek private samenwerking essentieel, zeker bij grote maatschappij ontwrichtende fenomenen, zoals bijvoorbeeld faillissementsfraude. In een kwart van de faillissementen in Nederland zou sprake zijn van fraude. Schattingen over de omvang van de schade veroorzaakt door deze vorm van fraude variëren van enkele honderden miljoenen euro s tot meer dan een miljard euro. Om te zorgen dat burgers en bedrijven vertrouwen kunnen hebben in het handelsverkeer is de aanpak van faillissementsfraude van groot belang. De NVB zet zich in 2017 samen met de publieke partners in om door informatie-uitwisseling faillissementsfraude in een vroeg stadium te herkennen en zo een bijdrage te kunnen leveren aan een gezonder ondernemersklimaat. Mede gezien de impact op bewoners en bedrijven, blijft de aanpak van gewelddadige vermogenscriminaliteit, waaronder plofkraken, een speerpunt van de NVB in Naast adequate preventiemaatregelen door de banken, blijft samenwerking met de politie van belang. Geen preventie zonder repressie! Financiering van het MKB Banken kijken in deze tijd kritischer naar de bancaire financierbaarheid van ondernemingsplannen. De focus van een dienstbare bancaire sector ligt niet zozeer bij méér bancaire kredietverlening maar vooral bij verantwoorde kredietverlening. Voor goede ondernemingsplannen die te financieren zijn met vreemd vermogen, hebben de banken voldoende geld beschikbaar. Banken constateren dat er vooral ook behoefte bestaat aan meer aanbod van risicodragend kapitaal. Een verbreding van het financieringslandschap met aanbieders van dit soort financiering is dan ook zowel gewenst als noodzakelijk. Als (volledige) bancaire financiering niet verantwoord is, helpen banken ondernemers graag op weg om op een andere, passende manier wel invulling te geven aan de financieringsbehoefte. Banken spelen in toenemende mate de rol van intermediar. De banken gaan actief het gesprek aan met stakeholders over de rol die banken nu en in de toekomst willen en kunnen spelen in het veranderende financieringslandschap. Nederlandse Vereniging van Banken Beleidsprogramma

6 Dialoog met wet en regelgevers en toezichthouders De stabiliteit van banken wordt - steeds meer - beïnvloed door het continue veranderende verdienmodel van banken. Dat komt niet alleen door technologische innovaties maar ook door de lage rente. Bij het accommoderen van de innovaties in de financiële sector vragen wij de toezichthouders aandacht voor het klantbelang. In het bijzonder de veiligheid van data, transparantie van de financiële risico s voor klanten, de stabiliteit van het financiële stelsel en het bewaken van een gelijk speelveld. De focus van het toezicht en het financieel juridische kader is nu vaak zeer gericht op het toezicht op entiteiten, terwijl dit zich primair zou moeten richten op de activiteiten van (financiële) dienstverleners. De NVB wil het gesprek aangaan om de balans te vinden tussen het bieden van ruimte aan innovatie in de financiële sector enerzijds en het bewaken van de potentiële risico s die uit deze innovaties voortkomen anderzijds. Het accommoderen van innovatieve ontwikkelingen kan heel goed samen gaan met de toezichtdoelstellingen van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en De Nederlandsche Bank (DNB). Banken willen bijvoorbeeld graag door middel van verdere innovatie nieuwe nog beter bij de klant passende serviceconcepten aanbieden. Het huidige regelgevend en toezichtkader biedt banken echter niet altijd voldoende comfort om deze concepten aan te bieden. Banken willen daarom gebruik maken van de door de AFM en DNB geïntroduceerde InnovationHub én regulatory sandbox. De NVB ondersteunt de voorstellen van AFM en DNB om innovatie in de financiële sector te bevorderen. De NVB gaat in 2017 in dialoog met toezichthouders en bankeconomen over de impact van deze ontwikkelingen op de toekomstige rol van banken in de economie. Financiële soliditeit De financiële crisis heeft ons geleerd dat de financiële soliditeit van banken van groot belang is. Banken werken ook in 2017 volop mee aan de invoering van regels in hun organisatie omdat deze, onder andere, bijdragen aan steviger bankbalansen en aan versterking van de financiële stabiliteit. Zo draagt de NVB bij aan de verdere vervolmaking van de Bankenunie. Recentelijk lijken de spelregels voor het bankwezen van karakter te veranderen. Dit blijkt vooral uit de voorstellen tot verdere aanscherping van de kapitaaleisen van banken. De tendens is om deze eisen meer en meer te ontkoppelen van de onderliggende risico s van de bancaire uitzettingen. In Nederland blijkt dit onder meer uit de nationale politieke wens tot de volledig ongewogen hefboomratio. Sinds twee jaar komt de druk vooral van het Bazels Comité tot uiting in het door hun voorgestelde hervormingspakket Basel 4. Hoewel het pakket nog niet definitief is vastgesteld, vindt de NVB de richting van deze voorstellen niet de juiste. De impact zowel voor banken als de Nederlandse economie is substantieel. De NVB streeft in internationaal verband naar het behoud van risico-sensitieve kapitaaleisen. In Nederland zullen we de impact van het Basel 4-pakket aan diverse belanghebbenden proberen te duiden. Dit alles in nauwe samenwerking met regelgevers en toezichthouders. Regeldruk Naast de samenwerking met beleidsmakers proberen we ook de praktijk van het toezicht te laten aansluiten bij die van de banken. Zo werken we nauw samen met DNB als het gaat om de uitwerking van rapportagevereisten vanuit Frankfurt en Brussel. Banken zijn gebaat bij eenduidige definities, tijdige uitvragen en geen onnodige Nederlandse Vereniging van Banken Beleidsprogramma

7 overlap in de uitvragen. Daarnaast is proportionaliteit van de rapportagevereisten nodig. Niet alleen moeten de vereisten proportioneel zijn voor de banksector als geheel, ook dient er recht te worden gedaan aan de omvang van een bank. In Europees verband doet de NVB ook in 2017 voorstellen in het kader van herstel en de afwikkeling van banken bij een (dreigend) faillissement, waarvoor recentelijk een Europese richtlijn is aangenomen. Op nationaal niveau werken we aan de implementatie van de Europese richtlijn over het Deposito Garantiestelsel (DGS). Juist deze onderwerpen zijn belangrijk voor het vertrouwen dat de klant en de belastingbetaler hebben in de stabiliteit van banken. In mei 2018 treedt de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in werking en vervangt daarmee de Wet Bescherming Persoonsgegevens. In Nederland is onder de Wet Bescherming Persoonsgegevens al een hoog niveau van bescherming van persoonsgegevens van kracht. In 2017 zal de NVB zich richten op de implementatie van de AVG, zowel binnen de banken als in dialoog met de wetgever, met als doel om de huidige situatie ook onder de nieuwe AVG zo veel mogelijk ongewijzigd te handhaven. De NVB zal in 2017 de Europese ontwikkelingen ten aanzien van de greenpaper on retail financial services op de voet blijven volgen. In januari 2017 wordt het Action Plan van de Europese Commissie op dit onderwerp verwacht, dat is opgesteld naar aanleiding van de consultatie die in de zomer van 2016 heeft plaatsgevonden. Verantwoorde kredietverlening aan consumenten Verantwoorde kredietverlening betekent het verstrekken van passende kredieten aan consumenten. Een passend krediet sluit aan bij de specifieke situatie van de klant op het moment van aanvraag maar ook daarna. Met de AFM en andere partijen werkt de NVB aan een nieuwe set van leennormen waarbij zij de bestaande leennormen Consumptief Krediet en de hypothecaire leennormen combineert in een integrale set leennormen. Deze integrale set vervangt de twee huidige sets aan normen en verschaft de klant een beter inzicht in zijn kredietruimte en het soort krediet. Daarnaast is het van groot belang dat een klant goed snapt welk product hij gaat afnemen. Daarom verbeteren banken de informatievoorziening rondom consumptief krediet, bijvoorbeeld als het gaat om de componenten waaruit krediet is opgebouwd. In 2017 wordt het provisieverbod voor complexe producten door de wetgever geëvalueerd. De NVB zal op actieve wijze bijdragen aan deze evaluatie en daarbij inzichtelijk maken welke impact het provisieverbod op de bancaire sector en haar klanten heeft. De banken zullen daarbij ook zelf een inhoudelijke impactanalyse leveren die noodzakelijk is voor beslissingen over de toekomst van het provisieverbod. Aanpak witwassen en terrorismefinanciering Voor banken geldt dat de aanpak van witwassen en terrorismefinanciering niet alleen een wettelijke verplichting is (conform de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme, Wwft), maar zij hebben hier ook een maatschappelijke rol, namelijk het beschermen van de integriteit van de sector. Voor 2017 wordt onder meer de implementatie van de nieuwe Wwft verwacht, alsmede nieuwe Europese aanvullingen hierop. De inzet van de NVB is om te komen tot effectieve wet- en regelgeving die proportioneel is en gericht op daadwerkelijke risico s. Ook het delen van informatie met relevante autoriteiten is daarbij van belang. De NVB zet zich in 2017 in om binnen de wettelijke mogelijkheden de publiek-private samenwerking te intensiveren, met name op het terrein van terrorismefinanciering. Nederlandse Vereniging van Banken Beleidsprogramma

8 Innovatief financieringslandschap Het aanbieden van financiële producten en diensten aan zakelijke klanten is een kerntaak voor banken. Een verbreding van de financieringsmarkt met meer en ook diversere financiering aanbod van eigen vermogen en risicokapitaal is en blijft belangrijk. Het veranderende financieringslandschap biedt voordelen maar brengt tegelijkertijd ook uitdagingen mee. Banken vinden het belangrijk dat het toezicht op de financiële sector zich aanpast aan nieuwe ontwikkelingen en daar bij voorkeur ook op anticipeert. Bij de invulling van vraagstukken rondom bescherming van ondernemers moet de balans worden gevonden tussen enerzijds het belang van duidelijkheid en zekerheid en anderzijds de behoefte aan verbreding en innovatie van het financieringslandschap. De NVB gaat in gesprek met het ministerie van Financiën en belanghebbenden over een mogelijke aanpassing en/of uitbreiding van de reikwijdte van bepaalde elementen in de Wet op het financieel toezicht (Wft) met betrekking tot de bescherming van bepaalde kleine ondernemers. Ook laagdrempelige geschillenbeslechting zal onderwerp uitmaken van die discussie. Het komt erop aan de bescherming zo te regelen dat deze niet ten koste gaat van de keuzevrijheid van de ondernemer en het producten dienstenaanbod van de bank. Banken zien een belangrijke rol weggelegd voor zelfregulering op basis van principes met betrekking tot financiële dienstverlening aan kleinzakelijke klanten. Herstel rentederivaten Op 5 juli 2016 is het herstelkader rentederivaten gepresenteerd. Dit kader is opgesteld door een onafhankelijke commissie en regelt welke eventuele herstelacties banken moeten uitvoeren om mkb ers die rentederivatencontracten hebben afgesloten te compenseren. Het kader voorziet niet alleen in herstel van directe schade maar biedt ook een coulanceregeling met een ruimhartige oplossing voor die gevallen waarin het moeilijk is om na te gaan of een mkb er ontoereikend is voorgelicht en of er schade is ontstaan. Alle banken die het betreft hebben zich gecommitteerd aan het toepassen van het herstelkader. In 2017 zullen de banken de desbetreffende derivatencontracten aan de hand van het kader toetsen om te bepalen of een herstelactie aan de orde is. Daarbij wordt tevens bekeken of een coulancevergoeding op zijn plaats is. Nederlandse Vereniging van Banken Beleidsprogramma

9 Innovatieve projecten Banken hebben in toenemende mate te maken met diverse, sterk technologiegedreven ontwikkelingen die de klantverwachtingen veranderen en die banken de kansen bieden om hun dienstverlening te verbeteren. Veel bedrijfssectoren, en dus ook banken, weten zich vandaag de dag geconfronteerd met zogeheten disruptieve technologieën die zo krachtig kunnen worden dat hele sectoren erdoor worden omgevormd. Deze disruptieve technologieën draaien veelal om digitalisering van bestaande processen en de toepassingen daarvan op nieuwe domeinen. Deze ontwikkelingen dwingen veel gevestigde banken in een spagaat. Ze zijn aan de ene kant gedwongen hun legacy-systemen te onderhouden, en moeten aan de andere kant volop innoveren en investeren in nieuwe technologie om effectief te kunnen reageren op een veranderende klantvraag, nieuwe weten regelgeving, de noodzaak tot kostenbesparingen en de komst van nieuwe concurrentie. Er is steeds meer sprake van de ontwikkeling naar een nieuw FinTech-ecosysteem. In zo n ecosysteem werken gevestigde bancaire dienstverleners, FinTech-startups en BigTech onderling samen én concurreren ze met elkaar bij het ontwikkelen en aanbieden van innovatieve bankproducten en -diensten. Banken richten -intern of op afstand - hun eigen FinTech-startups op, investeren in bestaande FinTechs of lijven deze in. Ook integreren banken producten van FinTechs in hun eigen dienstverlening en nemen zij bijvoorbeeld deel in een Blockchainconsortium of een KYC utility. De bijdrage van traditionele banken aan dit innovatieve FinTech-ecosysteem is noodzakelijk om relevant te blijven voor klanten, en mogelijk zelfs in het belang van de klant, als aanbieder van bankdiensten. Blockchain Blockchain is de achterliggende technologie van de digitale valuta Bitcoin. De technologie maakt het bijvoorbeeld mogelijk om de verwerking en autorisatie van transacties te automatiseren. Een netwerk van computers legt de transacties vast. Blockchain technologie biedt om die reden veel mogelijkheden voor onder meer banken. Banken herkennen de potentie van blockchaintechnologie en zijn daarom intensief bezig met het exploreren van mogelijkheden om de technologie in te zetten. Blockchaintechnologie kan bijvoorbeeld waardevol zijn op het gebied van betalingsverkeer, omdat het de verwerking en autorisatie van transacties kan automatiseren. Samen met de Betaalvereniging Nederland onderzoeken banken de kansen van blockchaintechnologie binnen het betalingsverkeer domein. De algemene verwachtingen zijn dat het inzetten van blockchaintechnologie bijdraagt aan een hogere snelheid, veiligheid en mate van effectiviteit van bancaire activiteiten. Meerdere specifieke toepassingen van blockchain technologie, ook bekend als distributed ledger technology (dlt), binnen de banken vereist coördinatie en samenwerking tussen instellingen, toezichthouders en andere overheidsinstanties. Deze samenwerking is enerzijds noodzakelijk om de ontwikkelingen te laten plaatsvinden en anderzijds om consensus te creëren over de design specificaties, de standaarden en andere governanceachtige aspecten. Samen optrekken is een voorwaarde om de blockchain technologie haar volledige potentie te laten bereiken. Op deze manier wordt de technologie namelijk op een consistente en verenigbare wijze geïmplementeerd. Nederlandse Vereniging van Banken Beleidsprogramma

10 Innovatieve beleggingsdienstverlening In de snel veranderende technologische en economische maatschappij zijn goed werkende financiële markten en het vertrouwen daarin cruciaal. Kapitaalmarkten zijn van toenemend belang voor (de financiering van) de economische groei. Op die kapitaalmarkten zijn ontwikkelingen gaande (marktontwikkelingen, technologische ontwikkelingen en beleid en regelgeving) die door de grote verwevenheid van partijen niet alleen de financieringsfunctie en de beleggers raken, maar ook het financiële systeem. Gedacht wordt aan het monetaire beleid, toename van de elektronische handel en de centrale handel en afwikkeling van transacties. Innovatie biedt kansen om de belegger betaalbare, passende dienstverlening aan te kunnen bieden. Door als banken onderling meer samen te werken kunnen deze kansen worden benut. Waarbij de klant naast passende en toegankelijke dienstverlening ook goede beleggersbescherming heeft, ongeacht wie de dienstverlener is. Hier spelen verschillende ontwikkelingen een belangrijke rol, zoals robo-advies maar ook bijvoorbeeld de doorwerking op onder andere privacy aspecten van de Payment Services Directive. Veiligheid van bankdiensten Onze samenleving is sterk afhankelijk van goed werkende bankdiensten. Particulieren, winkeliers, bedrijven en financiële instellingen moeten erop kunnen vertrouwen dat betaaltransacties altijd snel en correct worden uitgevoerd. Retailbankieren ondergaat een radicale digitale transformatie die noodzaakt tot aanpassing van producten, processen en distributie van diensten. Technologische ontwikkelingen maken het mogelijk om met data analyses de klantfocus te vergroten, risico s beter te managen en innovatie te stimuleren. Deze ontwikkelingen vragen om een actieve samenwerking tussen de aanbieders van betaaldiensten en de vertegenwoordigers van eindgebruikers (waaronder consumenten en ondernemers). De banken streven naar een maatschappelijk efficiënt, veilig en betrouwbaar betalingsverkeer. Bij issues rondom betalingsverkeer werkt de NVB nauw samen met de Betaalvereniging Nederland. Om de veiligheid ook in de toekomst te kunnen blijven garanderen, wil de NVB in 2017 de onderlinge samenwerking van banken vergroten op het gebied van de cyberweerbaarheid van banken en de financiële kern infrastructuur. Door onder andere de cyberweerbaarheid van instellingen te testen om ervoor te zorgen dat gesignaleerde kwetsbaarheden of mogelijkheden voor potentiele aanvallers in een vroeg stadium gedetecteerd kunnen worden. Zodat er vervolgens op basis van de gedetecteerde informatie gepaste maatregelen getroffen worden. Nederlandse Vereniging van Banken Beleidsprogramma

In dialoog. Nederlandse Vereniging van Banken Jaarverslag

In dialoog. Nederlandse Vereniging van Banken Jaarverslag Jaarverslag 2017 In dialoog Nederlandse Vereniging van Banken Jaarverslag 2017 1 De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) is de vertegenwoordiger van alle banken die in Nederland actief zijn. Namens

Nadere informatie

Van belang. Het verhaal van de Nederlandse Vereniging van Banken

Van belang. Het verhaal van de Nederlandse Vereniging van Banken Van belang Het verhaal van de Nederlandse Vereniging van Banken De som der delen De uitdagingen van de sector Door de NVB Van belang De nieuwe realiteit In Nederland zijn ruim tachtig Nederlandse en buitenlandse

Nadere informatie

Bestuursprogramma

Bestuursprogramma Bestuursprogramma 2018-2019 Inleiding De bankensector wereldwijd is in beweging. In de afgelopen periode zijn er nationaal en internationaal wet- en regelgeving door overheden alsook Centrale Banken aangenomen

Nadere informatie

De Nederlandse bankensector Internationale sector Financiering bedrijfsleven, duurzame initiatieven en (grote) publieke projecten

De Nederlandse bankensector Internationale sector Financiering bedrijfsleven, duurzame initiatieven en (grote) publieke projecten Verkiezingen 2017 De Nederlandse bankensector De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) behartigt de gemeenschappelijke belangen van de bankensector. Banken willen graag bijdragen aan oplossingen voor

Nadere informatie

Brussel, COM(2018) 109 final ANNEX 1 BIJLAGE. bij

Brussel, COM(2018) 109 final ANNEX 1 BIJLAGE. bij EUROPESE COMMISSIE Brussel, 8.3.2018 COM(2018) 109 final ANNEX 1 BIJLAGE bij MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, DE EUROPESE CENTRALE BANK, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL

Nadere informatie

Beleidsprogramma 2018

Beleidsprogramma 2018 Beleidsprogramma 2018 Een sector in transitie De bankensector is volop in transitie. Het gedrag van bankklanten verandert ook in hoog tempo, waarbij zij digitaal vaardiger worden, meer controle willen

Nadere informatie

Ministerie van Financiën Postbus EE Den Haag. Datum: 24 november 2017 Betreft: Consultatie crowdfunding L.S.,

Ministerie van Financiën Postbus EE Den Haag. Datum: 24 november 2017 Betreft: Consultatie crowdfunding L.S., Ministerie van Financiën Postbus 20201 2500 EE Den Haag Datum: 24 november 2017 Betreft: Consultatie crowdfunding L.S., Hierbij reageert de VFN op de Consultatie crowdfunding. De VFN waardeert de mogelijkheid

Nadere informatie

Herman Wijffels Innovatie Event Impact van publieke financieringsinstrumenten 3 november 2016, #HWI Inspiratielunch

Herman Wijffels Innovatie Event Impact van publieke financieringsinstrumenten 3 november 2016, #HWI Inspiratielunch Herman Wijffels Innovatie Event 2016 Impact van publieke financieringsinstrumenten, #HWI2016 - Inspiratielunch MKB-kredietverlening Trends, rol overheid Pieter Waasdorp, directeur Ondernemerschap, Ministerie

Nadere informatie

BLOCKCHAIN TECHNOLOGIE IN HET ONDERWIJS Teun van Essen

BLOCKCHAIN TECHNOLOGIE IN HET ONDERWIJS Teun van Essen BLOCKCHAIN TECHNOLOGIE IN HET ONDERWIJS Teun van Essen Hoe serieus moeten we de blockchain technologie nemen? EVOLUTIE TIJDIGHEID en VOLLEDIGHEID Bedenker(s): Satoshi Nakamoto 2008 white paper Bitcoin:

Nadere informatie

1 www.rijksoverheid.nl/i-strategie-venj 2 I-Strategie VenJ 2017-2022 Aanleiding Een moderne en veilige informatievoorziening is essentieel voor VenJ om haar doelstellingen te behalen De medewerkers hebben

Nadere informatie

Toespraak Chris Buijink, voorzitter Nederlandse Vereniging van Banken bij nieuwjaarsreceptie

Toespraak Chris Buijink, voorzitter Nederlandse Vereniging van Banken bij nieuwjaarsreceptie GESPROKEN WOORD GELDT Toespraak Chris Buijink, voorzitter Nederlandse Vereniging van Banken bij nieuwjaarsreceptie Die rol van banken in onze economie is, zoals het verhaal van deze ondernemer Rinke van

Nadere informatie

a) Titel voorstel Mededeling FinTech-actieplan: voor een meer concurrerende en innovatieve Europese financiële sector

a) Titel voorstel Mededeling FinTech-actieplan: voor een meer concurrerende en innovatieve Europese financiële sector Fiche 2: Mededeling Actieplan FinTech 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Mededeling FinTech-actieplan: voor een meer concurrerende en innovatieve Europese financiële sector b) Datum ontvangst Commissiedocument

Nadere informatie

SMART SOCIETY IN NEDERLAND

SMART SOCIETY IN NEDERLAND SMART SOCIETY IN NEDERLAND Roxane Daniels Vereniging Nederlandse Gemeenten 23 april 2019 VVSG Brussel Paraplu-begrip Integrale aanpak van maatschappelijke opgaven Cross-sectoraal Publiek-privaat Bottom-up

Nadere informatie

ǫ P a g 1 in / 5 a Juni 2016

ǫ P a g 1 in / 5 a Juni 2016 Pagina 1/5 Juni 2016 Introductie De Autoriteit Consument en Markt (ACM) bevordert kansen en keuzes voor bedrijven en consumenten. ACM verbetert concurrentie door te vechten tegen oneerlijke concurrentie

Nadere informatie

Speech Klaas Knot tgv FinTech meets the regulators, Auditorium DNB, 1 juli 2016

Speech Klaas Knot tgv FinTech meets the regulators, Auditorium DNB, 1 juli 2016 Speech Klaas Knot tgv FinTech meets the regulators, Auditorium DNB, 1 juli 2016 Amsterdam, De Nederlandsche Bank, 1 juli 2016 Fintech bevordert concurrentie, efficiëntie en aansluiting op wensen van de

Nadere informatie

De impact van technologische innovatie op de financiële sector onderzoek en vervolgstappen. Willem Schudel Betaalvereniging Amsterdam, 8 juni 2016

De impact van technologische innovatie op de financiële sector onderzoek en vervolgstappen. Willem Schudel Betaalvereniging Amsterdam, 8 juni 2016 De impact van technologische innovatie op de financiële sector onderzoek en vervolgstappen Willem Schudel Betaalvereniging Amsterdam, 8 juni 2016 0 We zien een grote verscheidenheid aan nieuwe spelers

Nadere informatie

INLEIDING. Wij doen dat onafhankelijk. Dat wil zeggen dat geen enkele financiële instelling invloed heeft op de adviezen die wij aan U verstrekken.

INLEIDING. Wij doen dat onafhankelijk. Dat wil zeggen dat geen enkele financiële instelling invloed heeft op de adviezen die wij aan U verstrekken. INLEIDING All Finance behartigt uw belangen op het gebied van financiële diensten. Dat kunnen schadeverzekeringen zijn of de complexe adviesproducten; kapitaal-, lijfrente-, risico-, arbeidsongeschiktheids-,

Nadere informatie

De impact van fintech en regtech op het integriteitstoezicht. Willemieke van Gorkum Risk & Compliance Congres, 20 juni 2017

De impact van fintech en regtech op het integriteitstoezicht. Willemieke van Gorkum Risk & Compliance Congres, 20 juni 2017 De impact van fintech en regtech op het integriteitstoezicht Willemieke van Gorkum Risk & Compliance Congres, 20 juni 2017 0 1 Outline A. Nieuwe ontwikkelingen; wat is het speelveld? B. Hoe ziet de toekomst

Nadere informatie

AMBITIES HOLLAND FINTECH

AMBITIES HOLLAND FINTECH AMBITIES HOLLAND FINTECH 1 infrastructuur Holland FinTech streeft naar het creëren van transparantere, toegankelijke (digitale) financiële diensten en financiële van het allerbeste niveau door middel van

Nadere informatie

Realisatie. Deelnemersbrochure DE PILOTSTARTER. Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening

Realisatie. Deelnemersbrochure DE PILOTSTARTER. Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening Realisatie Deelnemersbrochure DE PILOTSTARTER Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening DE PILOTSTARTER Werk je ook aan innovaties om gemeentelijke dienstverlening

Nadere informatie

Stabiliteit in tijden van disruptie

Stabiliteit in tijden van disruptie Stabiliteit in tijden van disruptie Piet Mallekoote Betaalvereniging Nederland 22 September 2016 F I N T E C H B L O C K C H A I N Agenda 1. Betaalvereniging 2. De markt van betalingsverkeer 3. Innovatie

Nadere informatie

Privacy Statement Eigenheid Vastgoed BV 25 mei 2018

Privacy Statement Eigenheid Vastgoed BV 25 mei 2018 Privacy Statement Eigenheid Vastgoed BV 25 mei 2018 In dit Privacy Statement vindt u informatie over hoe we omgaan met het verwerken van uw persoonsgegevens door Eigenheid Vastgoed BV. Heeft u vragen over

Nadere informatie

Strategische agenda pag. 3 Onze missie pag. 3 Onze koers pag. 5 Onze speerpunten pag. 6 Onze kerntaken

Strategische agenda pag. 3 Onze missie pag. 3 Onze koers pag. 5 Onze speerpunten pag. 6 Onze kerntaken Strategische agenda 2018-2020 pag. 3 Onze missie pag. 3 Onze koers pag. 5 Onze speerpunten pag. 6 Onze kerntaken Onze missie Wij staan voor goede en betaalbare zorg voor alle inwoners van Nederland. Onze

Nadere informatie

Integriteitsrisico s

Integriteitsrisico s Integriteitsrisico s Inspelen op kwetsbaarheden voor bestuurders, organisaties en ambtenaren Samenwerking tussen publieke organisaties en marktpartijen Integritisme en media-aandacht Moderne ambtenaar

Nadere informatie

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA 'S-GRAVENHAGE

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA 'S-GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 'S-GRAVENHAGE Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Realisatie. Indienersbrochure DE PILOTSTARTER. Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening

Realisatie. Indienersbrochure DE PILOTSTARTER. Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening Realisatie Indienersbrochure DE PILOTSTARTER Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening DE PILOTSTARTER Werk je ook aan innovaties om gemeentelijke dienstverlening

Nadere informatie

Artikel 2 Samenwerking en informatie-uitwisseling met betrekking tot de Wok, Wft en Wwft

Artikel 2 Samenwerking en informatie-uitwisseling met betrekking tot de Wok, Wft en Wwft Convenant tussen de Kansspelautoriteit en de Stichting Autoriteit Financiële Markten inzake de samenwerking en uitwisseling van informatie met betrekking tot het toezicht uit hoofde van de Wok, Wft en

Nadere informatie

MONITORING COMMISSIE CODE BANKEN. Aanbevelingen toekomst Code Banken

MONITORING COMMISSIE CODE BANKEN. Aanbevelingen toekomst Code Banken MONITORING COMMISSIE CODE BANKEN Aanbevelingen toekomst Code Banken 22 maart 2013 Inleiding De Monitoring Commissie Code Banken heeft sinds haar instelling vier rapportages uitgebracht. Zij heeft daarin

Nadere informatie

Stappenplan naar GDPR compliance

Stappenplan naar GDPR compliance Stappenplan naar GDPR compliance Stappenplan voor compliance met de Algemene Verordening Gegevensbescherming Het Europees Parlement heeft op 14 april 2016 de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)

Nadere informatie

Workshop gedragstoezicht BES

Workshop gedragstoezicht BES Workshop gedragstoezicht BES Hans Wolters 30 maart 2010 Agenda 1. Taken AFM en inhoud gedragstoezicht 2. Zorgplicht 3. Transparantietoezicht 4. Voorkomen overkreditering 2 1. Taak: wat doet de AFM? De

Nadere informatie

Onze ambitie Welvaart voor toekomstige generaties mogelijk maken

Onze ambitie Welvaart voor toekomstige generaties mogelijk maken Onze ambitie Welvaart voor toekomstige generaties mogelijk maken 2 Nieuwe technologie zorgt voor fundamentele veranderingen In tijden waarin technologie en de economie ons meer welvaart geven, streven

Nadere informatie

Stappenplan naar GDPR compliance

Stappenplan naar GDPR compliance Stappenplan naar GDPR compliance In samenwerking met ESET heeft Mazars een whitepaper geschreven met als doel om meer inzicht te geven in het ontstaan en de gevolgen van de General Data Protection Regulation

Nadere informatie

Bankieren met de menselijke maat. Jaarverslag 2015

Bankieren met de menselijke maat. Jaarverslag 2015 Bankieren met de menselijke maat Jaarverslag 2015 42 SNS Bank N.V. Jaarverslag 2015 > Verslag van de Directie 4.3 IN GESPREK MET STAKEHOLDERS Ons succes valt of staat met de mate waarin we kunnen voldoen

Nadere informatie

de pilotstarter Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening deelnemersbrochure

de pilotstarter Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening deelnemersbrochure de pilotstarter Platform voor pilots over de vernieuwing van gemeentelijke informatievoorziening deelnemersbrochure de pilotstarter werk je ook aan innovaties om gemeentelijke dienstverlening te optimaliseren?

Nadere informatie

SMART SOCIETY DESIGN

SMART SOCIETY DESIGN SMART SOCIETY MEETS DESIGN De wereld staat voor grote uitdagingen en tegelijkertijd hebben we al die technologische mogelijkheden. dat kan alleen maar tot volledige wasdom komen met creativiteit en een

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/jenv

Nadere informatie

NVB presenteert definitief pakket Toekomstgericht bankieren na brede consultatie in de samenleving

NVB presenteert definitief pakket Toekomstgericht bankieren na brede consultatie in de samenleving Persbericht Amsterdam, 14 oktober 2014 NVB presenteert definitief pakket Toekomstgericht bankieren na brede consultatie in de samenleving Het bestuur van de presenteert vandaag een pakket Toekomstgericht

Nadere informatie

Toeleg Meedoen & Samenwerken in Breda

Toeleg Meedoen & Samenwerken in Breda Toeleg Meedoen & Samenwerken in Breda 2012-2013 Inleiding M&S Breda bestaat uit acht organisaties die er voor willen zorgen dat de kwetsbare burger in Breda mee kan doen. De deelnemers in M&S Breda delen

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 32 013 Toekomst financiële sector Nr. 200 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,

Nadere informatie

Huidig toezicht GETTING SOFTWARE RIGHT. Datum Amsterdam, 30 augustus 2016 Onderwerp Reactie SIG op Discussiedocument AFM-DNB. Geachte dames en heren,

Huidig toezicht GETTING SOFTWARE RIGHT. Datum Amsterdam, 30 augustus 2016 Onderwerp Reactie SIG op Discussiedocument AFM-DNB. Geachte dames en heren, Datum Amsterdam, 30 augustus 2016 Onderwerp Reactie SIG op Discussiedocument AFM-DNB Geachte dames en heren, Naar aanleiding van het gepubliceerde discussiedocument Meer ruimte voor innovatie in de financiële

Nadere informatie

Week van de financiën 2017

Week van de financiën 2017 Week van de financiën 2017 Online financiering 1 www.spotcap.co m Agenda Toelichting thema: Online financiering Voor- en nadelen Overzicht online financieringsmogelijkheden Spotcap en een voorbeeld uit

Nadere informatie

VVD FINTECH HANDELSMISSIE BINNENHOF EN RONDETAFELGESPREK FINTECH

VVD FINTECH HANDELSMISSIE BINNENHOF EN RONDETAFELGESPREK FINTECH INHOUD INHOUD... 2 INLEIDING... 3 VVD FINTECH HANDELSMISSIE BINNENHOF EN RONDETAFELGESPREK FINTECH... 3 INNOVATIE ROEPT OM ACTIE: 10 PUNTEN... 4 TECHNOLOGISCHE INNOVATIE... 6 NIEUW TOETREDERS... 7 NIEUWE

Nadere informatie

De cliënt intake: hoe zet je de cliënt echt centraal? Tim Mortelmans, Hoofd Thema Vermogensopbouw

De cliënt intake: hoe zet je de cliënt echt centraal? Tim Mortelmans, Hoofd Thema Vermogensopbouw Tim Mortelmans, Hoofd Thema Vermogensopbouw Agenda Agenda voor vandaag: Markt voor Vermogensopbouw in beweging AFM Thema Vermogensopbouw in 2015 Een korte terugblik Huidige stand van zaken Toekomst: Financial

Nadere informatie

Ten behoeve van de formatiegesprekken breng ik u graag namens de Nederlandse Vereniging van Banken de volgende punten onder uw aandacht.

Ten behoeve van de formatiegesprekken breng ik u graag namens de Nederlandse Vereniging van Banken de volgende punten onder uw aandacht. Mevrouw drs. E.I. Schippers Informateur p/a Tweede Kamer Postbus 20018 2500 EA Den Haag Datum 6 april 2017 Referentie BR2600 Betreft: Informatiebesprekingen Geachte mevrouw Schippers, Ten behoeve van de

Nadere informatie

Koninklijke Hoogheid, geachte heer Robbertsen [DdK Utrecht], geachte heer Bolsius [burgemeester Amersfoort], dames en heren,

Koninklijke Hoogheid, geachte heer Robbertsen [DdK Utrecht], geachte heer Bolsius [burgemeester Amersfoort], dames en heren, Toespraak Minister De Jager van Financiën Opening eerste Geldloket van Wijzer in Geldzaken Woensdag 23 mei 2012, 17.15 uur, Amersfoort Koninklijke Hoogheid, geachte heer Robbertsen [DdK Utrecht], geachte

Nadere informatie

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Directie Financiële Markten Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201

Nadere informatie

Graag maken wij gebruik van de door u geboden gelegenheid om te reageren op de notitie Meer ruimte voor innovatie in de financiële sector.

Graag maken wij gebruik van de door u geboden gelegenheid om te reageren op de notitie Meer ruimte voor innovatie in de financiële sector. Per mail Innovationhub@afm.nl Referentienummer: 14700 Hoevelaken, 24 augustus 2016 Mevrouw, Mijne heren, Graag maken wij gebruik van de door u geboden gelegenheid om te reageren op de notitie Meer ruimte

Nadere informatie

Qredits bestaat vijf jaar. Dat is een felicitatie waard: in de eerste. plaats natuurlijk aan Qredits en haar medewerkers die deze

Qredits bestaat vijf jaar. Dat is een felicitatie waard: in de eerste. plaats natuurlijk aan Qredits en haar medewerkers die deze (GESPROKEN WOORD GELDT) Majesteit, dames en heren! Qredits bestaat vijf jaar. Dat is een felicitatie waard: in de eerste plaats natuurlijk aan Qredits en haar medewerkers die deze organisatie in korte

Nadere informatie

Verantwoord vernieuwen. Financiële dienstverlening in een snel veranderende wereld

Verantwoord vernieuwen. Financiële dienstverlening in een snel veranderende wereld Verantwoord vernieuwen Financiële dienstverlening in een snel veranderende wereld Transitie vereist aanpassing Belang van klant en maatschappij blijft centraal Digitalisering, demografische ontwikkelingen

Nadere informatie

Ontbijtbijeenkomst De Maatschappij. Hartelijk welkom

Ontbijtbijeenkomst De Maatschappij. Hartelijk welkom Ontbijtbijeenkomst De Maatschappij Hartelijk welkom Even voorstellen Rabobank Breda Samen sterker Duurzaam nieuw hoofdkantoor Rabobank Breda 1509142 Duurzaam nieuw hoofdkantoor: film MKB-visie Alexander

Nadere informatie

Meer ruimte voor innovatie in de financiële sector

Meer ruimte voor innovatie in de financiële sector Meer ruimte voor innovatie in de financiële sector Inleiding Innovatie is van essentieel belang voor een gezonde markteconomie. Alleen door voortdurend te vernieuwen, kunnen bedrijven blijvend voorzien

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/jenv

Nadere informatie

Geert Gladdines/Hubert Schokker Adviseur Zakelijke Dienstverlening/Adviseur Toezicht t m e

Geert Gladdines/Hubert Schokker Adviseur Zakelijke Dienstverlening/Adviseur Toezicht t m e Geert Gladdines/Hubert Schokker Adviseur Zakelijke Dienstverlening/Adviseur Toezicht t +31 20 55 02 895 m + 31 6 83 24 01 54 e gladdines@nvb.nl Ministerie van Financiën Postbus 20201 2500 EE DEN HAAG Datum

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 35 003 Wijziging van de Wet op het financieel toezicht in verband met het nader regelen van het gebruik van het burgerservicenummer bij de uitvoering

Nadere informatie

Samenwerking aanpak verzekeringsfraude en gerelateerde criminaliteit

Samenwerking aanpak verzekeringsfraude en gerelateerde criminaliteit Samenwerking aanpak verzekeringsfraude en gerelateerde criminaliteit Kaderconvenant Samenwerking aanpak verzekeringsfraude en gerelateerde criminaliteit Vertrouwelijk 1 Alleen voor intern gebruik De partijen:

Nadere informatie

Innovatiebudget Sociaal Domein gemeente Arnhem

Innovatiebudget Sociaal Domein gemeente Arnhem Innovatiebudget Sociaal Domein gemeente Arnhem Eind juli is de eerste ronde afgerond voor de besteding van het regionale Innovatiebudget Sociaal Domein. In deze ronde is niet het volledige beschikbare

Nadere informatie

2017D06153 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

2017D06153 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG 2017D06153 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG De vaste commissie voor Financiën heeft op 21 februari 2017 een aantal vragen en opmerkingen voorgelegd aan de Staatssecretaris van Financiën over

Nadere informatie

Ref.nr: 220.2015/JCMdK-mo Betreft: Reactie op consultatie voorstel Implementatiewet toegang basisbankrekening

Ref.nr: 220.2015/JCMdK-mo Betreft: Reactie op consultatie voorstel Implementatiewet toegang basisbankrekening Ministerie van Financiën t.a.v. minister ir. J.R.V.A. Dijsselbloem Postbus 20201 2500 EE DEN HAAG Utrecht, 25 augustus 2015 Ref.nr: 220.2015/JCMdK-mo Betreft: Geachte heer Dijsselbloem, Middels consultatie

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 1952 Vragen van de leden

Nadere informatie

3 e fase de Burger centraal, de route kaart V13

3 e fase de Burger centraal, de route kaart V13 3 e fase de Burger centraal, de route kaart V13 Historie Stichting Financieel Paspoort Ontstaan uit de werkgroep Digitale Communicatie van de denktank PensioenLab 2015 20 mei 2015 presentatie van het concept

Nadere informatie

Informatie over de Autoriteit Financiële Markten. Een kennismaking. Wat doet de AFM?

Informatie over de Autoriteit Financiële Markten. Een kennismaking. Wat doet de AFM? Informatie over de Autoriteit Financiële Markten Een kennismaking Wat doet de AFM? Wie is de AFM? AFM is de afkorting voor Autoriteit Financiële Markten. De AFM is de gedragstoezichthouder op de financiële

Nadere informatie

Privacyverklaring De Troije Financiele Diensten

Privacyverklaring De Troije Financiele Diensten Privacyverklaring De Troije Financiële Diensten De Troije Financiële Diensten respecteert de privacy van haar prospects, klanten, ex-cliënten en gebruikers van deze site en draagt er zorg voor dat de persoonlijke

Nadere informatie

GOVERNANCE, RISK & COMPLIANCE WHITEPAPER

GOVERNANCE, RISK & COMPLIANCE WHITEPAPER GOVERNANCE, RISK & COMPLIANCE De wereld van vandaag wordt gekenmerkt door de snelle ontwikkeling van nieuwe technologieën en disruptieve marktomstandigheden. Deze ontwikkelingen hebben verregaande gevolgen

Nadere informatie

Gids voor werknemers. Rexel, Building the future together

Gids voor werknemers. Rexel, Building the future together Gids voor werknemers Rexel, Building the future together Editorial Beste collega s, De wereld om ons heen verandert snel en biedt ons nieuwe uitdagingen en kansen. Aan ons de taak om effectievere oplossingen

Nadere informatie

Klantgericht Betrouwbaar Veilig Efficiënt Doeltreffend Integraal Wendbaar Open Digitaal Inclusief Duurzaam

Klantgericht Betrouwbaar Veilig Efficiënt Doeltreffend Integraal Wendbaar Open Digitaal Inclusief Duurzaam Overzicht basisprincipes Klantgericht Betrouwbaar Veilig Efficiënt Doeltreffend Integraal Wendbaar Open Digitaal Inclusief Duurzaam De klant staat centraal in alles wat we doen. We zijn betrouwbaar voor

Nadere informatie

Factsheet KICKSTARTERS Mirabeau

Factsheet KICKSTARTERS Mirabeau Factsheet KICKSTARTERS Mirabeau KICKSTARTERS We lanceren binnen twee maanden een nieuw digitaal platform waarmee u in hoog tempo business value genereert. De digitale transformatie is in volle gang. Consumenten

Nadere informatie

Visie op Dienstverlening

Visie op Dienstverlening Visie op Dienstverlening 2019 2023 1. Inleiding en context Dronten geeft je de ruimte en is een gemeente met lef. De samenleving verandert snel, de gemeente Dronten verandert mee. Het is een tijd van verdere

Nadere informatie

OP WEG NAAR EEN NIEUW TIJDPERK

OP WEG NAAR EEN NIEUW TIJDPERK OP WEG NAAR EEN NIEUW TIJDPERK 16 maart 2016 Classificatie: Robert Witteveen / Vivat, Reaal Voorstellen Robert Witteveen Strategisch Marketeer & Innovator Wat staat u te wachten? De consument van de toekomst

Nadere informatie

Datum 9 mei 2014 Betreft Beantwoording Kamervragen Van Hijum (CDA) over bijzonder beheer van banken

Datum 9 mei 2014 Betreft Beantwoording Kamervragen Van Hijum (CDA) over bijzonder beheer van banken > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Jaarverslag netneutraliteit

Jaarverslag netneutraliteit Jaarverslag netneutraliteit 2018-2019 1 Drie jaar Europese netneutraliteitsregels Sinds 30 april 2016 is in Europa de netneutraliteitsverordening van kracht. 1 De ACM publiceert ieder jaar een verslag

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal T.a.v. de Voorzitter Postbus EA Den Haag

Tweede Kamer der Staten-Generaal T.a.v. de Voorzitter Postbus EA Den Haag > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Tweede Kamer der Staten-Generaal T.a.v. de Voorzitter Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Nota Inkoop- en Aanbestedingsbeleid 2016

Nota Inkoop- en Aanbestedingsbeleid 2016 Inhoudsopgave Voorwoord... 2 DEEL 1 NOTA INKOOP- EN AANBESTEDINGSBELEID 2016... 3 1 Inleiding... 3 1.1 Professioneel opdrachtgeverschap... 3 1.2 Doelstellingen nota Inkoop- en Aanbestedingsbeleid 2016...

Nadere informatie

De impact van FinTech op deelnemers, werkgevers en instituties in de pensioensector

De impact van FinTech op deelnemers, werkgevers en instituties in de pensioensector De impact van FinTech op deelnemers, werkgevers en instituties in de pensioensector Andries Harder Albert van der Meer Almer Moggré Joost van Valkengoed Begeleider: Alwin Oerlemans Onderzoeksvraag: Hoe

Nadere informatie

Publiekssymposium Eerlijke Bankwijzer

Publiekssymposium Eerlijke Bankwijzer Page 1 of 5 U bevindt zich hier: Home Ministeries Financiën Documenten en publicaties Toespraken Publiekssymposium Eerlijke Bankwijzer Publiekssymposium Eerlijke Bankwijzer Toespraak 27-01-2011 Toespraak

Nadere informatie

OPEN. 21 punten voor Nijkerk in

OPEN. 21 punten voor Nijkerk in OPEN 21 punten voor Nijkerk in 2014-2018 We staan open voor vernieuwing en verandering van top-down handelen naar open staan voor verbinden met andere overheden, instellingen en bedrijven van denken in

Nadere informatie

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl Inlichtingen Robin Bos T 070-342 8919 F 070-3427984 r.bos@ minfin.nl Uw brief (kenmerk) > Retouradres Postbus 20201

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 32 013 Toekomst financiële sector Nr. 122 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,

Nadere informatie

Private lease. maart 2015. bkr.nl

Private lease. maart 2015. bkr.nl Private lease maart 2015 BKR pleit voor bescherming van consumenten 2 Private lease, het leasen van een auto door een particulier, is in opkomst en wint snel aan populariteit. Deze ontwikkeling is voor

Nadere informatie

Datum 16 januari 2012 Ons kenmerk TGFO-EHBo-11121046 Pagina 1 van 5. Betreft

Datum 16 januari 2012 Ons kenmerk TGFO-EHBo-11121046 Pagina 1 van 5. Betreft Aanbieders van financiële producten Datum 16 januari 2012 Pagina 1 van 5 Betreft Ketenbeheersing Geachte heer, mevrouw, In 2010 en 2011 heeft de Autoriteit Financiële Markten (AFM) de ketenbeheersing van

Nadere informatie

UWPLUS DIENSTENWIJZER

UWPLUS DIENSTENWIJZER UWPLUS DIENSTENWIJZER UWPLUS DIENSTENWIJZER OVER ONZE DIENSTVERLENING Op grond van de Wet Financieel Toezicht zijn wij verplicht u voorafgaand aan de totstandkoming van een overeenkomst onderstaande informatie

Nadere informatie

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500EA 'S-GRAVENHAGE

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500EA 'S-GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500EA 'S-GRAVENHAGE Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Een veranderd landschap: PSD 2 en toestemming onder de AVG

Een veranderd landschap: PSD 2 en toestemming onder de AVG Legal Een veranderd landschap: PSD 2 en toestemming onder de AVG Marta Borrat i Frigola, Legal Counsel, ABN AMRO Bank N.V. Vereniging Privacy Recht Jaarcongres 14 september 2017 1 Vandaag Waarom is toestemming

Nadere informatie

VNG Gemeente Emmen Team DIS

VNG Gemeente Emmen Team DIS VNG Gemeente Emmen Team DIS 02 MEI 2010 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad Datum Ons kenmerk TIS/U201800217 Lbr. 18/016 Telefoon 06 12210356 Bijlage(n) Onderwerp Spelregels voor de digitale

Nadere informatie

Mastermind groep. Business Development. Leiderschap in het creëren van een sterke business

Mastermind groep. Business Development. Leiderschap in het creëren van een sterke business Mastermind groep Business Development Leiderschap in het creëren van een sterke business Business Development Leiderschap in het creëren van een sterke business In turbulente tijden staat uw business voortdurend

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 569 Vragen van het lid

Nadere informatie

De alles-in-1 Zorgapp

De alles-in-1 Zorgapp De alles-in-1 Zorgapp Tevreden cliënten en medewerkers Impact van zorgapps op de zorgverlening Meerwaarde van zorgapps in het zorgproces De rol van de zorgverlener verandert in rap tempo door nieuwe technologie

Nadere informatie

Privacy en Cookie Policy

Privacy en Cookie Policy Privacy en Cookie Policy Deze Policy omschrijft de verwerkingsdoeleinden, de gegevenscategorieën, de bewaartermijnen, het gebruik van cookies door Hoofbosch en de wijze waarop u uw rechten ten aanzien

Nadere informatie

Datum 10 juli 2019 Betreft Beantwoording schriftelijke vragen gelijk speelveld voor alternatieve kredietverleners en banken bij mkb-financiering

Datum 10 juli 2019 Betreft Beantwoording schriftelijke vragen gelijk speelveld voor alternatieve kredietverleners en banken bij mkb-financiering > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

Ivo Opstelten Minister van Veiligheid en Justitie Postbus 20301 2500 EH DEN HAAG

Ivo Opstelten Minister van Veiligheid en Justitie Postbus 20301 2500 EH DEN HAAG Post Bits of Freedom Bank 55 47 06 512 M +31 613380036 Postbus 10746 KvK 34 12 12 86 E ton.siedsma@bof.nl 1001 ES Amsterdam W https://www.bof.nl Ivo Opstelten Minister van Veiligheid en Justitie Postbus

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Het managen van weerstand van consumenten tegen innovaties

Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Het managen van weerstand van consumenten tegen innovaties Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Het managen van weerstand van consumenten tegen innovaties De afgelopen decennia zijn er veel nieuwe technologische producten en diensten geïntroduceerd op de

Nadere informatie

STRATEGIE. maagleverdarmstichting.nl

STRATEGIE. maagleverdarmstichting.nl maagleverdarmstichting.nl NIEUWE UITDAGINGEN De Nederlandse gezondheidszorg is volop in verandering. Gezondheid is niet langer de afwezigheid van ziekte, maar het vermogen van mensen om met de fysieke,

Nadere informatie

www.econocom.com Optimaliseer het gebruik van uw IT en Telecom infrastructuur

www.econocom.com Optimaliseer het gebruik van uw IT en Telecom infrastructuur www.econocom.com Optimaliseer het gebruik van uw IT en Telecom infrastructuur Efficiëntie Meegaan met de tijd Mobiliteit De markt verandert evenals onze manier van werken. Het leven wordt mobieler en we

Nadere informatie

VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER

VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER Wij zijn ervan overtuigd dat bedrijven alleen succesvol kunnen zijn in maatschappijen waarin mensenrechten beschermd en gerespecteerd worden. Wij erkennen

Nadere informatie

Datum 31 augustus 2016 Referentie BR2537 Betreft: Discussiedocument AFM-DNB Meer ruimte voor innovatie in de financiële sector'

Datum 31 augustus 2016 Referentie BR2537 Betreft: Discussiedocument AFM-DNB Meer ruimte voor innovatie in de financiële sector' Aan AFM en DNB Via email: innovationhub@dnb.nl en innovationhub@afm.nl Datum 31 augustus 2016 Referentie BR2537 Betreft: Discussiedocument AFM-DNB Meer ruimte voor innovatie in de financiële sector' Inleiding

Nadere informatie

HET VERTROUWEN IN INSTITUTIES NEEMT AF, MENSEN ZOEKEN VERTROUWEN BIJ ELKAAR Het vertrouwen in instituties zoals de media, vakbonden, grote

HET VERTROUWEN IN INSTITUTIES NEEMT AF, MENSEN ZOEKEN VERTROUWEN BIJ ELKAAR Het vertrouwen in instituties zoals de media, vakbonden, grote HET VERTROUWEN IN INSTITUTIES NEEMT AF, MENSEN ZOEKEN VERTROUWEN BIJ ELKAAR Het vertrouwen in instituties zoals de media, vakbonden, grote ondernemingen, de Tweede Kamer en de regering neemt af. Waarop

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 682 Vragen van de leden

Nadere informatie

Vastgesteld 25 september Stedelijk kader verwerken persoonsgegevens door de gemeente Amsterdam

Vastgesteld 25 september Stedelijk kader verwerken persoonsgegevens door de gemeente Amsterdam Vastgesteld 25 september 2018 Stedelijk kader verwerken persoonsgegevens door de gemeente Amsterdam 1. Uitgangspunten voor de gemeente Amsterdam De Europese Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)

Nadere informatie