Inhoud. 1 De Microcontroller 1. 2 De taal C Declaraties Functies In- en uitvoer Voorwaardelijke opdrachten 41

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inhoud. 1 De Microcontroller 1. 2 De taal C Declaraties Functies In- en uitvoer Voorwaardelijke opdrachten 41"

Transcriptie

1 Inhoud 1 De Microcontroller Embedded Systemen De architectuur van de microprocessor en de microcontroller Geheugens en geheugenstructuur Harvard-architectuur RISC en CISC De keuze voor een microcontroller De taal C Hello World Het compilatietraject Compilers Declaraties 19 4 Functies Formele en actuele parameters De scope van functies en variabelen Call by reference In- en uitvoer Geformatteerde in- en uitvoer Ongeformatteerde in- en uitvoer Argumenten doorgeven aan een programma Voorwaardelijke opdrachten Het if-statement: de if-vorm De bloktoewijzing Het if-statement: de if-else vorm Het nesten van if-statements Het if-statement: de if-else-if vorm Het switch-statement De conditionele operator

2 vi 7 Herhalingsopdrachten De for-lus De komma-operator De while-lus De do-while-lus of do-lus Het break-statement en het continue-statement Structuur en Opmaak Commentaar Opmaak Naamgeving Datatypen en Operatoren Gehele getallen Typecasting bij gehele getallen Gebroken getallen Typecasting bij gebroken getallen Constanten bij gebroken getallen Hexadecimaal, octaal en binair Rekenkundige operatoren Boolean De relationele bewerkingen Logische operatoren Bitbewerkingen Verkorte schrijfwijze bij toekenningen Bewerkingsvolgorde operatoren De ATmega De opbouw van de ATmega De geheugenorganisatie bij de ATmega De systeemklok en klokopties Het programmeren van de ATmega De ontwikkelomgeving voor de ATmega Led Blink De schakeling voor Led Blink De software voor Led Blink Led Blink met _delay_loop Led Blink met _delay_ms Aansturing leds Een led-array of dotmatrix Cijfers afbeelden op een dotmatrix Cijfers afbeelden op een dotmatrix met interrupt en timer Cijfers afbeelden op een dotmatrix met de gegevens in flash Een 4-digit 7-segmentdisplay aansturen In- en uitlezen van informatie vanaf verschillende poorten

3 vii 12 Interrupts Het interruptmechanisme De schakeling voor de demonstratie van externe interrupt De software voor de externe interrupt De software voor interrupt 0 met bitnotatie Bitbewerkingen voor set, clear, toggle en test Contactdender Hardwarematige antidendermaatregelen Softwarematige antidendermaatregelen Het uitlezen van acht drukknoppen met polling Het uitlezen van acht knoppen met externe interrupt Timers Timer De schakeling voor het testen van de timer/counter Berekening parameters voor exacte tijdvertraging Software voor testen timer Real time clock met timer Een antidenderalgoritme met timer Arrays De getallen van Fibonacci en de Gulden Snede Berekenen getallen van Fibonacci en de Gulden Snede Declaraties van arrays Toewijzingen bij arrays Lezen buiten het bereik van een array Schrijven buiten het bereik van een array Meerdimensionale arrays De declaratie van een multidimensionaal array Toewijzingen bij een multidimensionaal array De driehoek van Pascal Berekening driehoek van Pascal en getallen van Fibonacci Pointers Declaraties van pointers Toewijzingen met pointers Rekenen met pointers Fouten met pointers Getallen van Fibonacci en Gulden Snede met pointers Toepassingen pointers Voorbeelden met pointers Strings Declaratie van en toekenningen aan strings Op veilige wijze strings gebruiken Stringfuncties Array van strings

4 viii 17 Advanced C Lezen en schrijven naar bestanden Recursie Datastructuren Analog-to-Digital Converter Analoog-digitaalconversie De ADC van de ATmega Toepassing single conversion mode zonder interrupt Toepassing single conversion mode met interrupt Toepassing automatic trigger mode met timer Toepassing met free running mode Liquid Crystal Display Het karaktergeoriënteerde display op basis van HD Toepassing LCD in 8-bit mode en met tijdvertraging Toepassing met bewegende tekst Toepassing in de 4-bits mode en met de busy flag Toepassing met de bibliotheek van Peter Fleury Geformatteerd afdrukken op een LCD Het weergeven van gebroken getallen op een LCD UART Opbouw USART en instellen baud rate Instelling protocol Ontvangen en verzenden van data Het versturen van karakters via de UART Het ontvangen, converteren en versturen van karakters Toepassing met gebruik van een interrupt Het gebruik van een circulaire buffer Circulaire buffers bij de communicatie met een UART De UART-bibliotheek van Peter Fleury Het creëren van een stream voor printf en scanf EEPROM en seriële communicatie EEPROM van de ATmega SPI I 2 C Pulsbreedtemodulatie De timers van de ATmega De beschrijving van de modi van timers Fast-PWM: een regeling voor intensiteit led Phase-correct-PWM: een robotwagen met DC-motoren Phase-and-frequentie-correct-PWM: aansturing servomotor CTC-modus: het afspelen van muziek

5 ix 23 Nog meer ATmega Analoge comparator Input capture De slaapstanden De mogelijkheden om de ATmega32 te herstarten Watchdog Brownoutdetectie Bijlagen A RS B JTAG 329 C Digital-to-Analog Converter 333 C.1 Een 4-bits DAC op basis van gewogen sommatie C.2 Een 4-bits DAC op basis van een laddernetwerk C.3 Een n-bits DAC op basis van een laddernetwerk C.4 Uitleg laddernetwerk D CMOS 337 D.1 De MOS-transistor als schakelaar D.2 De CMOS-inverter D.3 CMOS-logica D.4 De D-latch D.5 De D-flipflop D.6 De tristatebuffer en de tristate-inverter D.7 De transmissiepoort D.8 De pulluptransistor en de pulldowntransistor D.9 De schmitttrigger E RTTTL 351 E.1 Specificatie RTTTL E.2 Bibliotheekroutines voor het lezen van RTTTL E.3 Een pc-applicatie met RTTTL-bibliotheek F Headerbestanden 361 G Timer instellingen PWM 369 G.1 De bits uit register TCCR0 van timer G.2 De bits uit de registers TCCR1A en TCCR1B van timer G.3 De bits uit register TCCR2 van timer

6 x H Compilers voor AVR 373 H.1 C bij andere compilers voor AVR H.2 Verouderde notatie bij GNU C-compiler I Make 377 I.1 De Makefile I.2 De Makefile bij AVRstudio J ASCII 383 Index 385

Inhoud. 1 De Microcontroller 1. 2 De taal C C in het kort Functies 31

Inhoud. 1 De Microcontroller 1. 2 De taal C C in het kort Functies 31 Inhoud 1 De Microcontroller 1 1.1 Embedded Systemen............................ 1 1.2 De architectuur van de microprocessor en de microcontroller. 4 1.3 Geheugens en geheugenstructuur...................

Nadere informatie

Inhoud. 1 De Microcontroller 1. 2 De taal C C in het kort Functies 31

Inhoud. 1 De Microcontroller 1. 2 De taal C C in het kort Functies 31 Inhoud 1 De Microcontroller 1 1.1 Embedded Systemen............................ 1 1.2 De architectuur van de microprocessor en de microcontroller. 4 1.3 Geheugens en geheugenstructuur...................

Nadere informatie

Microcontrollers. en de taal C. Wim Dolman. vierde druk

Microcontrollers. en de taal C. Wim Dolman. vierde druk Microcontrollers en de taal C vierde druk Wim Dolman Informatie over dit boek en andere uitgaven kunt u verkrijgen bij: Wim Dolman info@dolman-wim.nl http://mic.dolman-wim.nl/ Microcontrollers en de taal

Nadere informatie

Arduino CURSUS. door Willy - 09-juni-2017

Arduino CURSUS. door Willy - 09-juni-2017 Arduino CURSUS door Willy - w2@skynet.be, 09-juni-2017 OVERZICHT (1) OVERZICHT (2) Historiek Microcontroller (1) Microcontroller (2) Specificaties - Arduino UNO bord Specificaties - ATmega328P chip LET

Nadere informatie

ES1 Project 1: Microcontrollers

ES1 Project 1: Microcontrollers ES1 Project 1: Microcontrollers Les 5: Timers/counters & Interrupts Timers/counters Hardware timers/counters worden in microcontrollers gebruikt om onafhankelijk van de CPU te tellen. Hierdoor kunnen andere

Nadere informatie

continue in een for, while of do lus herhaalt de lus vroegtijdig. De volgende herhaling wordt onmiddellijk begonnen.

continue in een for, while of do lus herhaalt de lus vroegtijdig. De volgende herhaling wordt onmiddellijk begonnen. Hoofdstuk 3: controlestructuren instructies en blokken Naar elke instructie staat een ; Instructies worden door de haakjes {} in een block samengevat. if else if ( expression) statement1; else statement2;

Nadere informatie

, 80, 81, 107, 115, 125

, 80, 81, 107, 115, 125 Index Symbolen!, 80, 125!=, 39, 76, 80 ", 13, 28, 167 " versus, 168 #, flag, 75, 76, 233, zie ook format specifier %, format specifier, zie format specifier %, modulus, 79, 113, zie ook rekenkundige bewerking

Nadere informatie

Voorwoord Inleiding tot de microcontrollertechniek Toepassingsgebieden van microcontrollers 14

Voorwoord Inleiding tot de microcontrollertechniek Toepassingsgebieden van microcontrollers 14 Inhoud Voorwoord 11 1 Inleiding tot de microcontrollertechniek 13 1.1 Toepassingsgebieden van microcontrollers 14 1.2 Wat is een microcontroller? 16 1.2.1 Microcontroller-geheugen 18 1.2.2 De RISC-architectuur

Nadere informatie

Microcontrollers Introductie INLMIC Jesse op den Brouw INLMIC/2014-2015

Microcontrollers Introductie INLMIC Jesse op den Brouw INLMIC/2014-2015 Microcontrollers Introductie INLMIC Jesse op den Brouw INLMIC/2014-2015 Microcontroller Uit Wikipedia A microcontroller (sometimes abbreviated µc or uc) is a small computer on a single integrated circuit

Nadere informatie

Java. Basissyllabus. Egon Pas

Java. Basissyllabus. Egon Pas Java Basissyllabus Egon Pas 2011 BeanPole bvba Gasmeterlaan 92-9000 Gent BTW BE 472.902.516 Tel: + 32 9 224 42 17 Fax: + 32 9 223 62 88 www.beanpole.be info@beanpole.be 1 Programmeren 1.1 Hoe werkt een

Nadere informatie

De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (4)

De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (4) De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek () E. Gernaat (ISBN 978-90-7930--6) De Atmel ATmega38/P microcontroller. Uitvoering De ATmega38 is een microprocessor van de Amerikaanse firma ATMEL

Nadere informatie

Visual Basic.NET. Visual Basic.NET. M. den Besten 0.3 VB. NET

Visual Basic.NET. Visual Basic.NET. M. den Besten 0.3 VB. NET Visual Basic.NET M. den Besten 0.3 VB. NET Inhoud Voorwoord Deel 1 Visual Basic.NET 1.1 Inleiding...13 1.2 De programmeertaal Visual Basic.NET...14 1.3 Microsoft Visual Basic 2010 Express Edition...15

Nadere informatie

Javascript oefenblad 1

Javascript oefenblad 1 Leer de basis van Javascript. Javascript oefenblad 1 Niels van Velzen Javascript oefenblad 1 Pagina 2 Inleiding Javascript is niet altijd even makkelijk. Vooral aan het begin is het even wennen hoe de

Nadere informatie

Wat is Arduino? Arduino = microprocessor (Atmel)

Wat is Arduino? Arduino = microprocessor (Atmel) Intro tot Arduino Wat is Arduino? Volgens de website: Arduino is an open-source electronics prototyping platform based on flexible, easy-to-use hardware and software. It's intended for artists, designers,

Nadere informatie

Microcontrollers Week 1 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw INLMIC/2014-2015

Microcontrollers Week 1 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw INLMIC/2014-2015 Microcontrollers Week 1 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw INLMIC/2014-2015 Computersysteem Een systeem dat rekenkundige operaties, data manipulaties en beslissingen kan uitvoeren, aan de hand

Nadere informatie

Een korte samenvatting van enkele FORTRAN opdrachten

Een korte samenvatting van enkele FORTRAN opdrachten Een korte samenvatting van enkele FORTRAN opdrachten Inhoud 1 Introductie 3 2 De structuur van een FORTRAN programma 3 3 Datatypen, variabelen en declaraties 3 4 Expressies-volgorde van uitwerking 4 5

Nadere informatie

212 Generieke IO De generieke IO als ingang gebruiken

212 Generieke IO De generieke IO als ingang gebruiken 1 Generieke IO 1.7 De generieke IO als ingang gebruiken De generieke IO kan ook gebruikt worden als ingang om signalen te lezen. Een basaal voorbeeld is een schakeling met een drukknop en een led. Als

Nadere informatie

MICPRG 15 januari 2014. Toets: Theorie:

MICPRG 15 januari 2014. Toets: Theorie: Werkvormen MICPRG MICPRG-co1 + MICPRG-pr1 = 84SBU. 14 uurtheorie. 14 uur practicum. 14 uurtoets+ voorbereiding 42 uur zelfstudie = 6 uur/week zelfstudie! Toets: Theorie: MICPRG Les1 Schriftelijke toets

Nadere informatie

Projectwerk microcontrollers:

Projectwerk microcontrollers: Projectwerk microcontrollers: Doel van het labo Kenmerken van microcontrollers bestuderen Zelfstandig bestuderen van onbekende componenten aan de hand van technische documentatie (datasheets, schema s,

Nadere informatie

Inleiding microcontrollers. Week 1 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/

Inleiding microcontrollers. Week 1 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/ Inleiding microcontrollers Week 1 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/2018-2019 Microcontroller Uit Wikipedia: A microcontroller (sometimes abbreviated µc or

Nadere informatie

int main() { int m; m = power(2,3) /* berekent 2^3 en geeft de resultaat naar m terug */ }

int main() { int m; m = power(2,3) /* berekent 2^3 en geeft de resultaat naar m terug */ } 1 Functies ( ) voorbeeld: int power(int base, int n) int i, p; p = 1; for ( i=1, i

Nadere informatie

Accelerometer project 2010 Microcontroller printje op basis van de NXP-LPC2368

Accelerometer project 2010 Microcontroller printje op basis van de NXP-LPC2368 Accelerometer project 2010 Microcontroller printje op basis van de NXP-LPC2368 Handleiding bij het gebruik van een microcontroller in het Accelerometerproject (Project II) Er zijn speciaal voor het Accelerometerproject

Nadere informatie

Tentamen Programmeren in C (EE1400)

Tentamen Programmeren in C (EE1400) TU Delft Tentamen Programmeren in C (EE1400) 3 feb. 2012, 9.00 12.00 Faculteit EWI - Zet op elk antwoordblad je naam en studienummer. - Beantwoord alle vragen zo nauwkeurig mogelijk. - Wanneer C code gevraagd

Nadere informatie

Arduino. HCC Vlaanderen - Mechelen 7 februari 2011. Luc De Cock

Arduino. HCC Vlaanderen - Mechelen 7 februari 2011. Luc De Cock Arduino HCC Vlaanderen - Mechelen 7 februari 2011 Luc De Cock Inhoud Wat is Arduino? Wat hebben we nodig? Arduino IDE Voorbeelden Extra tools Uitbreidingen Wat is Arduino? Open source electronica platform

Nadere informatie

UNIVERSITEIT ANTWERPEN FACULTEIT WETENSCHAPPEN DEPARTEMENT WISKUNDE-INFORMATICA OBERON CODE CONVENTIONS

UNIVERSITEIT ANTWERPEN FACULTEIT WETENSCHAPPEN DEPARTEMENT WISKUNDE-INFORMATICA OBERON CODE CONVENTIONS UNIVERSITEIT ANTWERPEN FACULTEIT WETENSCHAPPEN DEPARTEMENT WISKUNDE-INFORMATICA OBERON CODE CONVENTIONS Laatste aanpassing: 15 oktober 2003 Inhoudsopgave 1 Bestandsnamen 3 2 Organizatie Bestanden 3 3 Indentatie

Nadere informatie

A Quick Start Guide: AVR programmeren

A Quick Start Guide: AVR programmeren A Quick Start Guide: AVR programmeren In deze guide wordt uitgelegd hoe men kan beginnnen met het programeren van een ATMEL AVR microcontroller. Er zal een testprogramma uit de software library AVRlib

Nadere informatie

Debugging in embedded en native systemen met GDB

Debugging in embedded en native systemen met GDB Debugging in embedded en native systemen met GDB A.M. ten Doesschate July 15, 2015 Abstract Een korte beschrijving : intro gebruik met welke tools en hulpmiddelen van de GDB setup en een summier aantal

Nadere informatie

De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (3)

De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (3) De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (3) E. Gernaat (ISBN 978-90-79302-11-6) 1 In- en uitgangssignalen van microprocessoren 1.1 Overzicht signalen Informatie van en naar een microprocessor

Nadere informatie

Arduino Zuid-Limburg Workshop 2

Arduino Zuid-Limburg Workshop 2 1 Arduino Zuid-Limburg Workshop 2 Leren door doen Juni 2016 - slides voor Arduino workshop Zuid-Limburg 2 In deze workshop Minder focus op de programmeertaal zelf Voorbeelden als basis gebruiken Tonen

Nadere informatie

Vakgroep CW KAHO Sint-Lieven

Vakgroep CW KAHO Sint-Lieven Vakgroep CW KAHO Sint-Lieven Objecten Programmeren voor de Sport: Een inleiding tot JAVA objecten Wetenschapsweek 20 November 2012 Tony Wauters en Tim Vermeulen tony.wauters@kahosl.be en tim.vermeulen@kahosl.be

Nadere informatie

Microcontrollers. Week 5 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/

Microcontrollers. Week 5 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/ Microcontrollers Week 5 Introductie microcontroller Jesse op den Brouw (met dank aan Ben Kuiper) INLMIC/2018-2019 Week 5 Interrupts Timers 2 Interrupts Stel dat een programma snel moet reageren op een

Nadere informatie

Microcontrollers Week 5 Interrupts, Timer/Counter 0 Jesse op den Brouw INLMIC/

Microcontrollers Week 5 Interrupts, Timer/Counter 0 Jesse op den Brouw INLMIC/ Microcontrollers Week 5 Interrupts, Timer/Counter 0 Jesse op den Brouw INLMIC/2014-2015 Interrupts Stel dat een programma snel moet reageren op een event (gebeurtenis) van buitenaf. Dit kan worden opgelost

Nadere informatie

DDS chips. DDS = Direct Digital (frequency) Synthesis. Output = sinusvormig signaal. Maximum frequentie = ½ klokfrequentie

DDS chips. DDS = Direct Digital (frequency) Synthesis. Output = sinusvormig signaal. Maximum frequentie = ½ klokfrequentie www.arduino.cc Arduino en DDS DDS chips DDS = Direct Digital (frequency) Synthesis Output = sinusvormig signaal Maximum frequentie = ½ klokfrequentie Frequentie bepaald door tuning word Grootste fabrikant:

Nadere informatie

Week 2 : Hoofdstukken 2 en 6; extra stof: inleiding pointers

Week 2 : Hoofdstukken 2 en 6; extra stof: inleiding pointers Week 2 : Hoofdstukken 2 en 6; extra stof: inleiding pointers Hoofdstuk 6: Beslissingen: if-statement en switch-statement. Inleiding: Condities zijn waar (true) of onwaar (false) In C staat het int-getal

Nadere informatie

Deel 1: Arduino kennismaking. Wat is een microcontroller, structuur van een programma, syntax,

Deel 1: Arduino kennismaking. Wat is een microcontroller, structuur van een programma, syntax, Deel 1: Arduino kennismaking Wat is een microcontroller, structuur van een programma, syntax, Wat is een microcontroller Wat is een microcontroller? Microcontroller = kleine dedicated computer. - Beperkt

Nadere informatie

Toets In2305-ii Embedded Programming Dinsdag 28 November 2006, 15:45-16:30

Toets In2305-ii Embedded Programming Dinsdag 28 November 2006, 15:45-16:30 Toets In2305-ii Embedded Programming Dinsdag 28 November 2006, 15:45-16:30 Teneinde misverstanden over de syntactische geldigheid van code fragmenten in dit tentamen te voorkomen, zal altijd worden gesproken

Nadere informatie

Microcontrollers. Bart Kardinaal E204 221490 Verslag microcontrollers 28-11-06. Rev 1.0 Status definitief.

Microcontrollers. Bart Kardinaal E204 221490 Verslag microcontrollers 28-11-06. Rev 1.0 Status definitief. Microcontrollers Bart Kardinaal E204 221490 Verslag microcontrollers 28-11-06 Rev 1.0 Status definitief. Voorword. Dit verslag is geschreven in het kader van de opdracht, als onderdeel van het eerste studiejaar

Nadere informatie

ES1 Project 1: Microcontrollers

ES1 Project 1: Microcontrollers ES1 Project 1: Microcontrollers Les 3: Eenvoudige externe hardware & hardware programmeren in C Hardware programmeren in C Inmiddels ben je al aardig op gang gekomen met het programmeren van microcontrollers.

Nadere informatie

Programmeren in C++ (deel 1)

Programmeren in C++ (deel 1) FHT&L MODULE BESCHRIJVING Programmeren in C++ (deel 1) PRO4 Samenstelling: Cees van Tilborg, Thijs Dorssers Datum: september 2011 Versie: 1h Titel: Programmeren in C++ Identificatie Progresscode: PRO4

Nadere informatie

Leren Programmeren met Visual Basic 6.0 Les 3+4. Hoofdstuk 4 : De Selectie

Leren Programmeren met Visual Basic 6.0 Les 3+4. Hoofdstuk 4 : De Selectie Leren Programmeren met Visual Basic 6.0 Les 3+4 Hoofdstuk 4 : De Selectie Visual Basic 6.0 1 Basisstructuren (herhaling) Sequentie (HK2) : Alle opdrachten gewoon na mekaar uitvoeren. Hier worden geen keuzes

Nadere informatie

Opgave Tussentijdse Oefeningen Jaarproject I Reeks 4: Lcd Interface & Files

Opgave Tussentijdse Oefeningen Jaarproject I Reeks 4: Lcd Interface & Files Opgave Tussentijdse Oefeningen Jaarproject I Reeks 4: Lcd Interface & Files 1 Introductie In deze oefening zal je je LCD display leren aansturen. Je controleert deze display door er instructies naar te

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 Inleiding PHP 7 of ouder Hoe dit boek werkt 2

Hoofdstuk 1 Inleiding PHP 7 of ouder Hoe dit boek werkt 2 Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding 1 1.1 PHP 7 of ouder 2 1.2 Hoe dit boek werkt 2 Hoofdstuk 2 De programmeeromgeving 5 2.1 In dit hoofdstuk 5 2.2 Editor 5 2.3 Webserver op Linux, Mac of PC 5 2.4 De webmap 6

Nadere informatie

Programmeren in Java les 3

Programmeren in Java les 3 4 september 2015 Deze les korte herhaling vorige week loops methodes Variabelen Soorten variabelen in Java: integer: een geheel getal, bijv. 1,2,3,4 float: een gebroken getal, bijv. 3.1415 double: een

Nadere informatie

Peripheral Interface Controllers. BRAC clubavond 5-105 PE2WDO

Peripheral Interface Controllers. BRAC clubavond 5-105 PE2WDO Peripheral Interface Controllers -10 PE2WDO Programma Introductie Wat is een PIC Wat heb je nodig om te beginnen Praktijkopdrachten: Voorbeeld met uitleg Opdrachten pag. 2 Wat is een PIC Programmable Intelligent

Nadere informatie

Tentamen Programmeren in C (EE1400)

Tentamen Programmeren in C (EE1400) TU Delft Tentamen Programmeren in C (EE1400) 5 april 2012, 9.00 12.00 Faculteit EWI - Zet op elk antwoordblad je naam en studienummer. - Beantwoord alle vragen zo nauwkeurig mogelijk. - Wanneer C code

Nadere informatie

Zelftest Inleiding Programmeren

Zelftest Inleiding Programmeren Zelftest Inleiding Programmeren Document: n0824test.fm 22/01/2013 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INLEIDING BIJ DE ZELFTEST INLEIDING PROGRAMMEREN Deze

Nadere informatie

Digitale technieken Microprocessoren

Digitale technieken Microprocessoren Digitale technieken Microprocessoren ir. Patrick Colleman Inhoudstafel Inhoudstafel. Afkortingen. Inleiding - voorwoord 1 Hoofdstuk 1 : Voorstelling van getallen en karakters. 2 1.1 Voorstelling van binaire

Nadere informatie

Arduino. projecten voor gevorderden. Dr. Günter Spanner. Elektor International Media BV postbus ZG Susteren

Arduino. projecten voor gevorderden. Dr. Günter Spanner. Elektor International Media BV postbus ZG Susteren Arduino projecten voor gevorderden Dr. Günter Spanner Elektor International Media BV postbus 11 6114 ZG Susteren www.elektor.nl Inhoud 1 Inleiding 9 1.1 Het Arduino-project 10 1.2 Opzet en doelgroep 10

Nadere informatie

De AT90CAN microprocessor van ATMEL in de motorvoertuigentechniek (4)

De AT90CAN microprocessor van ATMEL in de motorvoertuigentechniek (4) De AT90CAN microprocessor van ATMEL in de motorvoertuigentechniek (4) Timloto o.s. / E. Gernaat / ISBN 978-90-79302-06-2 Op dit werk is de Creative Commens Licentie van toepassing. Uitgave: september 2012

Nadere informatie

SYNTRA-WEST. Initiatiecursus JAVA. Deel

SYNTRA-WEST. Initiatiecursus JAVA. Deel SYNTRA-WEST Initiatiecursus JAVA Deel Syntra-West Syntra-West (vroeger Vormingsinstituut West-Vlaanderen) Doorniksesteenweg 220 8500 Kortrijk Tel. 056/26.02.00 Fax 056/22.81.07 i Inhoudsopgave SYNTRA-WEST...

Nadere informatie

15.8 De generieke IO als ingang gebruiken

15.8 De generieke IO als ingang gebruiken 1.8 De generieke IO als ingang gebruiken 13 1.8 De generieke IO als ingang gebruiken De generieke IO kan ook gebruikt worden als ingang om signalen te lezen. Een basaal voorbeeld is een schakeling met

Nadere informatie

EmSE presentatie. Starten met de ATtiny2313: Een RGB powerled driver Kees Moerman, 13 juli 2010

EmSE presentatie. Starten met de ATtiny2313: Een RGB powerled driver Kees Moerman, 13 juli 2010 EmSE presentatie Starten met de ATtiny2313: Een RGB powerled driver Kees Moerman, 13 juli 2010 Het probleem Ik wil een LED controller maken Voor zelfgemaakte RGB power-led lampjes Om aan mijn thuisnetwerk

Nadere informatie

Hoofdstuk 19. Embedded systemen

Hoofdstuk 19. Embedded systemen Hoofdstuk 19 Embedded systemen 1 r0 r1 r2 r3 r4 r5 r6 r7 r8 r9 r10 r11 r12 r13 r14 r15(pc) NZCV CPSR Figuur 19.1: ARM-programmeermodel. Byte 0 Byte 1 Byte 2 Byte 3 Byte 3 Byte 2 Byte 1 Byte 0 Figuur 19.2:

Nadere informatie

Programma HCC!Forth komende zaterdag

Programma HCC!Forth komende zaterdag Programma HCC!Forth komende zaterdag Zaterdag 12 december 2015 op de bekende locatie: het gebouw van peuterspeelzaal Juliaantje naast de Zuiderkapel aan de Boslaan 1 in Bilthoven 10:30 Zaal open en koffie

Nadere informatie

De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (2)

De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (2) De Arduino-microcontroller in de motorvoertuigentechniek (2) E. Gernaat (ISBN 978-90-79302-11-6) 1 Procescomputer 1.1 Microprocessoren algemeen De informatie-verwerking zoals is behandeld, is vrijwel geheel

Nadere informatie

Vogelaar Electronics DRAFT DelphiStamp VE08201

Vogelaar Electronics DRAFT DelphiStamp VE08201 1 Vogelaar Electronics Dorpsstraat 90 3751 ES Bunschoten Netherlands Telefoon +31 (0)33 2980727 Fax +31 (0)847 115096 E-mail info@vogelaar-electronics.com DS_intro.doc 19-07-2005 DRAFT DelphiStamp VE08201

Nadere informatie

Van Poort tot Pipeline. Ben Bruidegom & Wouter Koolen-Wijkstra AMSTEL Instituut Universiteit van Amsterdam

Van Poort tot Pipeline. Ben Bruidegom & Wouter Koolen-Wijkstra AMSTEL Instituut Universiteit van Amsterdam Van Poort tot Pipeline Ben Bruidegom & Wouter Koolen-Wijkstra AMSTEL Instituut Universiteit van Amsterdam Van Poort tot Pipeline Pipeline processor One cycle machine Calculator File of registers Assembly

Nadere informatie

De AT90CAN microprocessor van ATMEL in de motorvoertuigentechniek (3)

De AT90CAN microprocessor van ATMEL in de motorvoertuigentechniek (3) De AT90CAN microprocessor van ATMEL in de motorvoertuigentechniek (3) Timloto o.s. / E. Gernaat / ISBN 978-90-79302-06-2 Op dit werk is de Creative Commens Licentie van toepassing. Uitgave: september 2012

Nadere informatie

ES1 Project 1: Microcontrollers

ES1 Project 1: Microcontrollers ES1 Project 1: Microcontrollers Les 2: Architectuur ATmega32 en STK500 Door Hugo Arends, september 2012 Architectuur ATmega32 Een uitgebreide en gedetailleerde beschrijving van de ATmega32 microcontroller

Nadere informatie

Arduino Workshop 1 Zuid-Limburg

Arduino Workshop 1 Zuid-Limburg Arduino Workshop 1 Zuid-Limburg Leren door doen Mei 2016 - slides voor Arduino workshop 1 v2.5 Zuid-Limburg PA3CZS, PA0FOT, ON4CDU, PE1EAM 1 Workshop 1 Workshop 1 concentreert op kennismaking en eenvoudige

Nadere informatie

Lab Webdesign: Javascript 11 februari 2008

Lab Webdesign: Javascript 11 februari 2008 H3: HERHALINGSLUSSEN EN LOGICA Om de voorbeelden niet nodeloos lang te maken, zullen we in het vervolg niet altijd de SCRIPT-tags en de HTML-commentaarregels herhalen. Om de JavaScript-opdrachten --de

Nadere informatie

Inhoud Inhoud. Inleiding 1 Leerdoelen 1

Inhoud Inhoud. Inleiding 1 Leerdoelen 1 v Inhoud Inhoud Inleiding 1 Leerdoelen 1 1 Aftrap 3 1.1 Aanschaf 3 1.2 Arduino UNO R3 of Arduino MEGA 2560? 4 1.3 Poorten en voeding 5 1.4 Systeemeisen 6 1.5 Software 6 1.6 Arduino met pc verbinden 10

Nadere informatie

Seriële bluetooth verbinding ATmega128

Seriële bluetooth verbinding ATmega128 Opdracht2 Bij deze opdracht worden verschillende taken gemaakt. De taken communiceren onderling met elkaar via een message queue of synchroniseren met elkaar via semaforen. A: Maak een taak aan die de

Nadere informatie

Inhoud. VBA Excel 2010

Inhoud. VBA Excel 2010 Inhoud VBA Excel 2010 Inhoudsopgave 0. INSTELLINGEN EXCEL 2010... 9 1. WAT IS VISUAL BASIC FOR APPLICATIONS... 16 1.1. Achtergrond... 16 1.2. VBA is meer dan een macrotaal... 16 Case 1: Macro "Walk of

Nadere informatie

16F877A development board cursus deel 1

16F877A development board cursus deel 1 16F877A development board cursus deel 1 Auteur: Stijn Coenen (Stynus) [0909-005] Een tijd geleden waren er development boardjes voor de PIC16F877A te koop. Er was toen beloofd eloofd dat er een cursus

Nadere informatie

Universiteit van Amsterdam FNWI. Voorbeeld van tussentoets Inleiding programmeren

Universiteit van Amsterdam FNWI. Voorbeeld van tussentoets Inleiding programmeren Universiteit van Amsterdam FNWI Voorbeeld van tussentoets Inleiding programmeren Opgave 1: Wat is de uitvoer van dit programma? public class Opgave { static int i = 0 ; static int j = 1 ; int i = 1 ; int

Nadere informatie

Lab Webdesign: Javascript 3 maart 2008

Lab Webdesign: Javascript 3 maart 2008 H5: OPERATORS In dit hoofdstuk zullen we het hebben over de operators (of ook wel: operatoren) in JavaScript waarmee allerlei rekenkundige en logische bewerkingen kunnen worden uitgevoerd. Daarbij zullen

Nadere informatie

Draadloos embedded meetsysteem via Bluetooth

Draadloos embedded meetsysteem via Bluetooth Draadloos embedded meetsysteem via Bluetooth Kristof Booghmans 3 PB - MCT Inhoud van deze presentatie Bespreking van de opbouw Metingen Microcontroller en programma in C Relais Draadloze communicatie en

Nadere informatie

Controle structuren. Keuze. Herhaling. Het if statement. even1.c : testen of getal even of oneven is. statement1 statement2

Controle structuren. Keuze. Herhaling. Het if statement. even1.c : testen of getal even of oneven is. statement1 statement2 Controle structuren De algemene vorm: 1 bloks door middel van indentatie Keuze Herhaling if expressie :...... In de volgende vorm is het else gedeelte weggelaten: if expressie :... Het if keuze- of conditioneel

Nadere informatie

Wat is een busverbinding?

Wat is een busverbinding? Wat is een busverbinding? gemeenschappelijke verbinding tussen CPU, geheugen en I/O-schakelingen onderscheid tussen: databus/adresbus/controlbus intern/extern serieel/parallel unidirectioneel/bidirectioneel

Nadere informatie

Interface Technieken. Roggemans M. 2012

Interface Technieken. Roggemans M. 2012 Interface Technieken Roggemans M. 2012 Evaluatie Begrijpen leerstof Figuren kunnen verklaren/uitleggen Kritische kijk op technologie (info van het internet) Basiskennis analoge 1 Herbekijk leerstof en

Nadere informatie

18 Embedded systemen 1

18 Embedded systemen 1 18 Embedded systemen 1 r0 r1 r2 r3 r4 r5 r6 r7 r8 r9 r10 r11 r12 r13 r14 r15(pc) NZCV CPSR Figuur 18.1 ARM-programmeermodel Byte 0 Byte 1 Byte 2 Byte 3 Byte 3 Byte 2 Byte 1 Byte 0 Figuur 18.2 Endian conversie

Nadere informatie

Hoofdstuk 4. Digitale techniek

Hoofdstuk 4. Digitale techniek Hoofdstuk 4 Digitale techniek 1 A C & =1 F Figuur 4.1: Combinatorische schakeling. A C & & F A = & F C Figuur 4.2: Drie-input AND. A C _ >1 & F Figuur 4.3: Don t care voorbeeld A? F Figuur 4.4: Onbekende

Nadere informatie

Inhoud vandaag. Interrupts. Algemeen ARM7 AIC

Inhoud vandaag. Interrupts. Algemeen ARM7 AIC Inhoud vandaag Interrupts Algemeen ARM7 AIC Interrupts Wat is een interrupt? Een interrupt is een onderbreking van de huidige bezigheden ten gevolge van een externe gebeurtenis, zodanig dat de bezigheden

Nadere informatie

Microcontrollers Labo

Microcontrollers Labo Microcontrollers Labo 8051 based microcontroller ADuC832 from Analog Devices 06/2016 Roggemans M. (MGM) LES 0 Testen en verdelen van de hardware FTP site overlopen Installeren van software om thuis te

Nadere informatie

9 Meer over datatypen

9 Meer over datatypen 9 Meer over datatypen We hebben al gezien dat het gebruik van symbolische constanten de leesbaarheid van een programma kan verbeteren. Door een geschikte naam (identifier) voor een constante te definiëren,

Nadere informatie

CTCSS Encoder Super Flexibel Ontwerpen met een Arduino Nano

CTCSS Encoder Super Flexibel Ontwerpen met een Arduino Nano CTCSS Encoder Super Flexibel Ontwerpen met een Arduino Nano (voor minder als 2 euro weer QRV op de repeater) Henk Hamoen (PA3GUO) March 2016 Agenda Introductie CTCSS toonslot op repeaters Arduino Nano

Nadere informatie

Voorbeeldtentamen Inleiding programmeren (IN1608WI), Oktober 2003, , Technische Universiteit Delft, Faculteit EWI, Afdeling 2.

Voorbeeldtentamen Inleiding programmeren (IN1608WI), Oktober 2003, , Technische Universiteit Delft, Faculteit EWI, Afdeling 2. Voorbeeldtentamen Inleiding programmeren (IN1608WI), Oktober 2003, 14.00-15.30, Technische Universiteit Delft, Faculteit EWI, Afdeling 2. Dit tentamen bestaat uit twee delen. Deel 1 (14.00-14.45, gesloten

Nadere informatie

2 Algemene opbouw van een computersysteem

2 Algemene opbouw van een computersysteem Procescomputer E. Gernaat 1 Microprocessoren algemeen Informatie-verwerking zoals behandeld is momenteel vrijwel geheel overgenomen door microprocessoren. Wanneer we voortborduren op het idee van combinatorische

Nadere informatie

Instructies en blokken

Instructies en blokken Herhaling 1 Instructies en blokken Naar elke instructie staat een ; puntkomma Verschillende instructies worden door de accolades in een block samengevat. Een blok is het zelfde als een enkele instructie.

Nadere informatie

Programmeermethoden. Recursie. week 11: november kosterswa/pm/

Programmeermethoden. Recursie. week 11: november kosterswa/pm/ Programmeermethoden Recursie week 11: 21 25 november 2016 www.liacs.leidenuniv.nl/ kosterswa/pm/ 1 Pointers Derde programmeeropgave 1 Het spel Gomoku programmeren we als volgt: week 1: pointerpracticum,

Nadere informatie

Programmeren met Arduino-software

Programmeren met Arduino-software Programmeren met Arduino-software De software waarin we programmeren is Arduino IDE. Deze software is te downloaden via www.arduino.cc. De programmeertaal die hier gebruikt wordt, is gebaseerd op C en

Nadere informatie

Lineaire data structuren. Doorlopen van een lijst

Lineaire data structuren. Doorlopen van een lijst Lineaire data structuren array: vast aantal data items die aaneensluitend gestockeerd zijn de elementen zijn bereikbaar via een index lijst: een aantal individuele elementen die met elkaar gelinkt zijn

Nadere informatie

Tweede workshop Arduino

Tweede workshop Arduino Tweede workshop Arduino In deze workshop zal veel gewerkt worden met voorbeelden die meegeleverd worden met de Arduino IDE. Deze zijn te vinden onder het menu File >Examples. Oefening 1 - Seriële communicatie

Nadere informatie

EM2 Microcontroller Project. LED cube

EM2 Microcontroller Project. LED cube EM2 Microcontroller Project LED cube Door: Dennis Koster Klas: Tc202 Studentnummer: 536496 Docent: Jan Derriks & Ruud Slokker Versie 1.0 (12-1-2009) Inhoudsopgave Inleiding 3 De onderdelen 4 t/ m 6 Het

Nadere informatie

PIC Callgever Door PA1RUM

PIC Callgever Door PA1RUM PIC Callgever Door PA1RUM Aanleiding Tijdens de radiokampweek 2008 is deze callgever met veel enthousiasme gebouwd. Niet alleen omdat het een zeer eenvoudig en veelzijdig ontwerp is, maar ook omdat het

Nadere informatie

A.C. Gijssen. 0.3 PHP en MySQL

A.C. Gijssen. 0.3 PHP en MySQL PHP en MySQL A.C. Gijssen 0.3 PHP en MySQL PHP en MySQL 0.4 Inhoudsopgave Voorwoord Deel 1 Over PHP 1.1 Inleiding...13 1.2 Wat is PHP?...14 1.3 De geschiedenis van PHP...15 1.4 Editor...16 1.5 PHP en websites...17

Nadere informatie

Pascal uitgediept Data structuren

Pascal uitgediept Data structuren Pascal uitgediept Data structuren MSX Computer & Club Magazine nummer 68-juni/juli 1994 Herman Post Scanned, ocr ed and converted to PDF by HansO, 2001 In deze aflevering wordt bekeken hoe zelf een datastructuur

Nadere informatie

VAN HET PROGRAMMEREN. Inleiding

VAN HET PROGRAMMEREN. Inleiding OVERZICHT VAN HET PROGRAMMEREN Inleiding Als je leert programmeren lijkt het nogal overweldigend om die eerste stappen te doorworstelen. Er zijn dan ook heel wat programmeertalen (Java, Ruby, Python, Perl,

Nadere informatie

Inductiemeter via de parallelle poort

Inductiemeter via de parallelle poort K.T.A.1-Gent "De Lindenlei" Lindenlei 38 9000 Gent Tel: 09.225.33.04 en 09.225.43.42 Fax: 09.225.52.88 Geïntegreerde proef Inductiemeter via de parallelle poort Naam: Michaël Clinckspoor Richting: Industriële

Nadere informatie

Digitaal is een magisch woord

Digitaal is een magisch woord Digitaal is een magisch woord Hieronder leest u over digitale logica. De theorie en de praktijk. Dit werk moet nog uitgebreid worden met meer informatie over TTL, CMOS en varianten. Daarnaast kunnen de

Nadere informatie

VAN HET PROGRAMMEREN. Inleiding. Het spiraalmodel. De programmeertaal. vervolgens de berekening van het totale bedrag, incl. BTW:

VAN HET PROGRAMMEREN. Inleiding. Het spiraalmodel. De programmeertaal. vervolgens de berekening van het totale bedrag, incl. BTW: OVERZICHT VAN HET PROGRAMMEREN Inleiding Als je leert programmeren lijkt het nogal overweldigend om die eerste stappen te doorworstelen. Er zijn dan ook heel wat programmeertalen (Java, Ruby, Python, Perl,

Nadere informatie

Faculteit Elektrotechniek - Leerstoel ES Tentamen Schakeltechniek. Vakcode 5A050, 17 november 2004, 9:00u-12:00u

Faculteit Elektrotechniek - Leerstoel ES Tentamen Schakeltechniek. Vakcode 5A050, 17 november 2004, 9:00u-12:00u achternaam : voorletters : identiteitsnummer : opleiding : Tijdens dit tentamen is het gebruik van rekenmachine of computer niet toegestaan. Vul je antwoorden in op dit formulier. Je dient dit formulier

Nadere informatie

delay(1000); // Eén seconde pauze digitalwrite(pin, LOW); // zet 'pin' uit delay(1000); // Eén seconde pauze }

delay(1000); // Eén seconde pauze digitalwrite(pin, LOW); // zet 'pin' uit delay(1000); // Eén seconde pauze } Structuur Arduino De basisstructuur van de Arduino programmeertaal is erg simpel. Het bestaat uit minstens twee gedeeltes (blokken). Deze twee gedeeltes (blokken), of functies vormen een aantal statements

Nadere informatie

1 Inleiding Installatie 21. WAMP met Apache Friends 23. XAMPP starten en controleren 26. LAMP 32 De installatie ongedaan maken 33

1 Inleiding Installatie 21. WAMP met Apache Friends 23. XAMPP starten en controleren 26. LAMP 32 De installatie ongedaan maken 33 0DD&) QO( l 1 Inleiding 13 De betekenis van PHP 14 Voorkennis 15 Wat dit boek niet biedt 15 PHP 5 - Een routebeschrijving door dit boek 1 5 Zo kunt u de weg vinden 17 Een dankwoord van de auteur 18 Copyright

Nadere informatie

Studentnummer:... Opleiding:...

Studentnummer:... Opleiding:... Computerorganisatie INF/TEL (233) februari 2, 9. 2.3 uur 8 bladzijden met 9 opgaven 3 bladzijden met documentatie Let op: Vul het tentamenbriefje volledig in (d.w.z. naam, studentnummer, naam vak, vakcode,

Nadere informatie

Objective-C Basis. 23 april 2005, Eindhoven Patrick Machielse

Objective-C Basis. 23 april 2005, Eindhoven Patrick Machielse Objective-C Basis 23 april 2005, Eindhoven Patrick Machielse patrick@hieper.nl Algemeen // extensies Objective-C code in bestanden met.m extensie // commentaar moet! /* Alles hiertussen wordt genegeerd

Nadere informatie

Microcontrollers. 8051 based microcontroller ADuC832 from Analog Devices. 12/2011 Roggemans M. (MGM)

Microcontrollers. 8051 based microcontroller ADuC832 from Analog Devices. 12/2011 Roggemans M. (MGM) Microcontrollers 8051 based microcontroller ADuC832 from Analog Devices 12/2011 Roggemans M. (MGM) LES 1 Doelstellingen: situering vak, afspraken labo en evaluatie toelichten concept embedded oplossing

Nadere informatie

PROS1E1 Gestructureerd programmeren in C Dd/Kf/Bd

PROS1E1 Gestructureerd programmeren in C Dd/Kf/Bd Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 2 Toekenning- en herhalingsopdrachten (for loop)... 2 2.1 De wet van Ohm... 3 2.2 De spaarrekening... 3 2.3 De transformator... 3 3 Keuze- en herhalingsopdrachten (if, switch,

Nadere informatie

Een LCD controlepaneel voor je Linux server

Een LCD controlepaneel voor je Linux server LinuxFocus article number 236 http://linuxfocus.org Een LCD controlepaneel voor je Linux server door Guido Socher (homepage) Over de auteur: Guido houdt van Linux. Niet alleen omdat het interessant is

Nadere informatie