Kernenergie in de Belgische energiemix
|
|
- Ferdinand Koning
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Kernenergie in de Belgische energiemix 1. Bevoorradingszekerheid De energie-afhankelijkheid van België is hoger dan het Europees gemiddelde. Zo bedroeg het percentage energie-afhankelijkheid van België 72,9% in 2011, tegenover een beter gemiddelde van slechts 53,8% binnen de Europese Unie 1. Op het vlak van energie-afhankelijkheid staat België ver achter Nederland (30,4%), het Verenigd Koninkrijk (36%), Frankrijk (48,9%), of Duitsland (61,1%). Dit wordt uiteraard voornamelijk verklaard door de afwezigheid van fossiele energiebronnen op het grondgebied. België is dus sterk afhankelijk van andere landen voor haar energiebevoorrading. Op het vlak van bevoorradingszekerheid echter verklaren de strategische keuzes, gemaakt voor de sector op lange termijn, in zeer hoge mate het klimaat waarin de productieoperatoren, maar ook de operatoren op het vlak van transport en distributie van elektriciteit, een besluit nemen met betrekking tot hun investeringen. Door te kiezen voor een doelstelling van 25% tot 30% elektriciteit geproduceerd op grond van kernenergie, legt de overheid, vertegenwoordigd door de Belgische federale overheid, op duurzame wijze een belangrijk onderdeel vast van de complexe vergelijking van de sector. Deze mate van stabiliteit en transparantie biedt op die manier een duidelijk kader die de ontwikkeling van de andere productietechnologieën mogelijk maakt (in het bijzonder, maar niet enkel op basis van gas) en ze sluit in geen enkel geval de hernieuwbare bronnen uit die aanvullend en onmisbaar zijn om de uitstoot van broeikasgassen te beperken. De investeringen in verlenging van de exploitatieduur van de bestaande nucleaire installaties en in de nieuwe kerncentrales, die noodzakelijk zijn om het aandeel van elektriciteit geproduceerd op grond van nucleaire technologie, zouden ook kunnen gebeuren in de zin van een meer flexibele elektriciteitsproductie, wat een grotere complementariteit met de middelen voor hernieuwbare productie (intermitterende bronnen) toelaat. Bovendien zorgt het gebruik van nucleaire technologie voor een natuurlijke diversificatie van de primaire energiebronnen. Zoals eerder toegelicht is het uranium dat noodzakelijk is voor de bereiding van nucleaire brandstof aanwezig in heel wat landen, waaronder landen waarvan de geopolitieke stabiliteit werd aangetoond. 1 Bron: Eurostat2013. P a g i n a 1
2 2. Competitieve en stabiele energieprijzen De energieprijs heeft een impact op de competitiviteit van onze ondernemingen. Door de hogere energie-intensiteit van de economische activiteiten in België zijn de ondernemingen in vergelijking met andere landen, zoals Duitsland of Frankrijk, bijzonder kwetsbaar op het vlak van competitiviteit. Het is belangrijk om te benadrukken dat omwille van de structuur en het type industriële activiteiten en diensten die geleverd worden op het grondgebied de energie-intensiteit van België hoger ligt dan het Europese gemiddelde en hoger dan het gemiddelde van de directe buurlanden (Frankrijk en Duitsland). Deze situatie wordt weergegeven in de twee onderstaande grafieken 2 : In deze context is de totale prijs voor elektriciteit betaald per eenheid gebruikte elektriciteit een bijzonder aandachtspunt. Voor industriëlen is de vergelijking van de totale prijs per MWh bijzonder nadelig. Zo betaalt de industriële consument in België die 100 GWh verbruikt een factuur van 18% tot 47% hoger dan het gemiddelde van de concurrenten in de buurlanden (met name Frankrijk, Duitsland en Nederland). Voor een hogere consumptie loopt de meerkost voor de Belgische industrieel op tot 9% in vergelijking met het gemiddelde in diezelfde buurlanden. De productie van elektriciteit van nucleaire oorsprong behoort tot de meest competitieve bronnen Bovendien biedt de nucleaire technologie, zoals eerder toegelicht, een relatieve prijsstabiliteit op lange termijn. Hij vormt een competitieve energiebron (prijs), waarvan de kostenevolutie relatief stabiel is (volatiliteit). In vergelijking met de andere energiebronnen behoort kernenergie tot de meest competitieve bronnen. Dit wordt weergegeven door onderstaande grafiek, die de gemiddelde geactualiseerde kostprijs voor de productie van een eenheid elektriciteit 2 Bron: BNB2010, pagina 7. P a g i n a 2
3 (LCOE in USD/MWh) 3 weergeeft voor centrales die in gebruik zouden worden genomen tussen 2010 en Op grond van de toegepaste methodologie en in overeenstemming met de context van de vrijgemaakte markt stemt de LCOE overeen met investeringsprojecten waarvan de beoogde rentabiliteit werd behaald. Bij het lezen van de grafiek stellen we vast dat elektriciteit van nucleaire oorsprong behoort tot de meest competitieve energiebronnen, vooral vanuit de veronderstelling van een lage financieringskost (lage actualisatiegraad van 5%). Een lage actualisatiegraad kan in overweging worden genomen wanneer de investeerders een project als weinig risicovol beschouwen. Bijgevolg zal iedere maatregel die het risicoprofiel van projecten vermindert (bv.: stabiele regelgeving, enz.) het concurrentievermogen van de nucleaire technologie ten overstaan van andere technologieën versterken. We stellen ook vast dat uitgaande van hogere financieringskosten (actualisatiegraad van 10%) de productie van elektriciteit van nucleaire oorsprong zich wat concurrentievermogen betreft vergeleken kan worden met andere technologieën zoals gas. We wijzen er echter ook op dat naast het verschil in termen van milieu-impact van de gastechnologie, deze laatste ook een aantal grote nadelen heeft wat betreft het risico van energiebevoorrading en prijsvolatiliteit. Nucleaire brandstof daarentegen vertoont daarentegen een zwak risicoprofiel op het vlak van energiebevoorrading en een lagere prijsvolatiliteit dan gas. 3 Bron: OCDE-IEA-AEN-2010, pagina's 4 en 5. Om de 5 jaar publiceren de OESO en het Internationaal Energieagentschap een uitgave rond "Geraamde kosten voor de productie van elektriciteit". De volgende uitgave zal gepubliceerd worden in mei 2015 (cf. : ). De gemiddelde geactualiseerde kosten voor de productie van elektriciteit die worden weergegeven in de grafiek zijn in het bijzonder geldig voor België (BEL). P a g i n a 3
4 Prijs /kg U Onderstaande grafiek toont de stabiliteit van de prijs voor uranium aan voor de periode (uitgezonderd de spotprijsmarkt waar de volatiliteit veel hoger is omwille van tradingactiviteiten; er moet echter op gewezen worden dat het grootste deel van de energiebevoorrading - ongeveer 90% in België - onderdeel uitmaakt van langetermijncontracten) Gem. aankoopprijs - EU en VS prix gem. moyen prijs EU UE prix gem. moyen prijs VS USA ** ** spotprijs prix spot * Trade 4 Bron: CREG2010 en Synatom2013. P a g i n a 4
5 3. Uitstoot van broeikasgassen / impact op de klimaatsverandering De klimaatverandering is tijdens de twee laatste decennia één van de grootste bezorgdheden geworden van de Europese Commissie en van de lidstaten. In haar strijd tegen dit fenomeen heeft de Commissie verschillende programma's ingevoerd die meer specifiek de strijd aanbinden tegen verontreinigende uitstoot. De Europese doelstellingen op het vlak van verontreinigende uitstoot zijn ambitieuze doelstellingen. De eerste doelstelling, die tegen 2020 moet behaald worden, is een afname van de uitstoot van broeikasgas met 20% ten opzichte van Op langere termijn tegen 2050 is de Europese Commissie vastberaden om de uitstoot van broeikasgas met 80% tot 95% te verminderen, in vergelijking met de niveaus van 1990, en ze heeft hiertoe een ambitieuze "koolstofarme" strategie ingevoerd. In het kader van deze ambitieuze Europese strategie heeft de overheid, vertegenwoordigd door de federale Belgische regering, vanuit de keuze voor een doelstelling van 25% tot 30% elektriciteit geproduceerd op grond van nucleaire technologie enerzijds een productiemiddel voorzien dat haar de mogelijkheid biedt om de vooropgestelde doelstellingen voor de vermindering van vervuilende uitstoot te realiseren. Tegelijk geeft dit streefcijfer de overheid meer tijd om de meest performante hernieuwbare energiebronnen, zowel op technologisch als economisch, te identificeren en tot een definitief besluit hierover te komen. De CO 2 uitstoot vertegenwoordigt de meerderheid van de uitstoot van broeikasgassen. De CO 2 uitstoot via de productie van elektriciteit uit kernenergie (16g / KWh) of hernieuwbare energie (wind: 12g / KWh) is vrijwel nihil, wat echter niet het geval is bij de productie van energie op basis van gascentrales (overwogen alternatieve productiebron in geval van kernuitstap) die 469g / KWh uitstoten. De productie van kernenergie draagt actief bij aan de strijd tegen de klimaatverandering op lange termijn. Op die manier is kernenergie onmisbaar voor het behalen van de klimaatdoelstellingen die door België werden vastgelegd. De uitstoot van CO 2 door de kerncentrales is, gemeten over hun totale exploitatieduur, bijzonder laag in vergelijking met deze van fossiele brandstoffen, en vergelijkbaar met deze van hernieuwbare energiebronnen. Onderstaande grafiek geeft het totale percentage uitstoot van broeikasgassen (in gram CO 2 -"equivalent") per eenheid geproduceerde energie weer (g CO 2 eq./kwh) voor de verschillende technologieën 5. 5 Bron: BNB2010, pagina 10. De resultaten vormen de gecumuleerde cijfers als gevolg van een studie van de literatuur aangaande de evaluatie van de uitstoot van broeikasgassen gedurende de levenscyclus (Life Cycle Analysis). De weergegeven waarden stemmen overeen met het 5 e percentiel van de verzamelde gegevens. P a g i n a 5
6 4. Duurzaamheid en de creatie van duurzame en kwaliteitsvolle jobs Kerncentrales vereisen, in tegenstelling tot sommige andere technologieën voor elektriciteitsproductie, vele plaatselijke jobs voor de uitbating en het onderhoud ervan. De productie van nucleaire elektriciteit vertegenwoordigt vandaag meer dan voltijdse jobs in België 6. De verlenging van de bestaande centrales zou toelaten om deze tewerkstelling op lange termijn te behouden. Het is belangrijk hierbij te preciseren dat het in het merendeel van de gevallen over jobs met een hoge toegevoegde waarde gaat, gekenmerkt door een hoog competentie- en kwalificatieniveau. Tot slot beschikt België over een belangrijke en internationaal erkende know-how in de nucleaire sector. In tegenstelling tot een phase-out strategie, die onvermijdelijk zou leiden tot het uitsterven van deze kennis en kunde en tot een afname van gekwalificeerd personeel, zou een energiestrategie gericht op nucleaire energie onze sterkte kunnen consolideren, het technologische uitstalraam van België internationaal kunnen versterken in een sector met een hoge toegevoegde waarde en deze kennis verder kunnen exporteren. 6 De tewerkstelling binnen de nucleaire technologie, studie PwC, 2012 P a g i n a 6
SUCCESSEN IN DE ENERGIETRANSITIE. De rol van kernenergie en hernieuwbare energie in België. SAMENVATTING VAN DE PWC ENTERPRISE ADVISORY STUDIE
1 SUCCESSEN IN DE ENERGIETRANSITIE De rol van kernenergie en hernieuwbare energie in België. SAMENVATTING VAN DE PWC ENTERPRISE ADVISORY STUDIE Hernieuwbare energie samen met kernenergie is de enige combinatie
Nadere informatieKernenergie maakt deel uit van de oplossing in de strijd tegen de klimaatverandering
BELGISCH NUCLEAIR FORUM STANDPUNT Kernenergie maakt deel uit van de oplossing in de strijd tegen de klimaatverandering De vraag naar elektriciteit blijft toenemen. Tussen 1965 en 2013 zijn de productie
Nadere informatieENERGIE- OBSERVATORIUM. Kerncijfers 2010 60%
ENERGIE- OBSERVATORIUM Kerncijfers 2010 20% 80% 60% 40% Federale Overheidsdienst Economie, K.M.O., Middenstand en Energie Vooruitgangstraat 50 1210 BRUSSEL Ondernemingsnr.: 0314.595.348 http://economie.fgov.be
Nadere informatieENERGIE- OBSERVATORIUM. Kerncijfers 2013 20% 80% 60% 40%
ENERGIE- OBSERVATORIUM Kerncijfers 2013 20% 80% 60% 40% Deze brochure wordt gepubliceerd met als doel door een efficiënt en doelgericht gebruik van de statistische gegevens, van marktgegevens, van de databank
Nadere informatieBevoorradingszekerheid
Bevoorradingszekerheid Commissies Bedrijfsleven en Binnenlandse Zaken van de Kamer van volksvertegenwoordigers 23.09.2014 23 september 2014 1 Meer over FEBEG Inhoud Niets nieuws onder de zon Veel partijen
Nadere informatieVBO en kernenergie: kritische toelichting
VBO en kernenergie: kritische toelichting Op woensdag 30 augustus gaf Pieter Timmermans (gedelegeerd bestuurder van het VBO) zijn septemberinterview. Daarin had hij het onder andere over de visie van het
Nadere informatieNL In verscheidenheid verenigd NL A8-0341/45. Amendement. Roger Helmer, David Coburn namens de EFDD-Fractie
9.12.2015 A8-0341/45 45 Overweging H H. overwegende dat klimaatverandering, niet-concurrerende energieprijzen en de bijzonder grote afhankelijkheid van onbetrouwbare leveranciers uit derde landen een bedreiging
Nadere informatieSamenvatting van de studie uitgevoerd door CO 2 logic in opdracht van de MIVB
Vergelijking van de CO 2 -uitstoot per vervoermiddel in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Samenvatting van de studie uitgevoerd door CO 2 logic in opdracht van de MIVB 100% Gerecycleerd papier Januari
Nadere informatieSTUDIE OVER DE PERSPECTIEVEN VAN ELEKTRICITEITSBEVOORRADING TEGEN 2030 ADDENDUM
STUDIE OVER DE PERSPECTIEVEN VAN ELEKTRICITEITSBEVOORRADING TEGEN 2030 ADDENDUM Januari 2015 2 De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame en evenwichtige werking van de goederen- en dienstenmarkt
Nadere informatieADVIES AR ALGEMENE RAAD COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS. over
Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel. : 02/289.76.11 Fax : 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS ALGEMENE
Nadere informatieDE ROL VAN GAS EN GASINFRASTRUCTUUR IN EEN DUURZAME LEEFOMGEVING. Samen naar een duurzame, betrouwbare en competitieve energiemix
DE ROL VAN GAS EN GASINFRASTRUCTUUR IN EEN DUURZAME LEEFOMGEVING Samen naar een duurzame, betrouwbare en competitieve energiemix DE BELGISCHE ENERGIE- UITDAGING 2 De doelstellingen van het interfederale
Nadere informatieEnergie, technologie en milieuproblemen: Europees onderzoek schetst somber wereldbeeld in 2030
IP/3/661 Brussel, 12 mei 23 Energie, technologie en milieuproblemen: Europees onderzoek schetst somber wereldbeeld in 23 In 23 zal het wereldenergieverbruik verdubbeld zijn; fossiele brandstoffen, voornamelijk
Nadere informatieRendementen en CO -emissie van elektriciteitsproductie in Nederland, update 2012
Webartikel 2014 Rendementen en CO -emissie van 2 elektriciteitsproductie in Nederland, update 2012 Reinoud Segers 31-03-2014 gepubliceerd op cbs.nl CBS Rendementen en CO2-emissie elektriciteitsproductie
Nadere informatieENERGIEBALANS VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST Samenvatting
ENERGIEBALANS VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 216 Samenvatting EINDVERSIE - OKTOBER 218 1. Samenvatting van de energiebalans 216 Elk jaar stelt Leefmilieu Brussel de energiebalans van het Brussels
Nadere informatieDe Belgische farmaceutische industrie in een internationale context
As % of total European pharmaceutical industry De Belgische farmaceutische industrie in een internationale context Terwijl België slechts 2,6 % vertegenwoordigt van het Europees BBP, heeft de farmaceutische
Nadere informatiePeiling Kerntechnologie Maart 2015
Peiling Kerntechnologie Maart 205 TNS 40469 Contents Onderzoeksopzet 2 Kernenergie Attitude Een stabiele en genuanceerde houding 3 Kerntechnologie Kennis Onbekend maakt onbemind TNS 40469 2 Onderzoeksopzet
Nadere informatieProf. Jos Uyttenhove. E21UKort
Historisch perspectief 1945-1970 Keerpunten in de jaren 70 oliecrisis en milieu Tsjernobyl (1986) ramp door menselijke fouten Kyoto protocol (1997) (CO 2 en global warming problematiek) Start alternatieven
Nadere informatieENERGIE- OBSERVATORIUM. Kerncijfers 2011 60%
ENERGIE- OBSERVATORIUM Kerncijfers 2011 20% 80% 60% 40% Federale Overheidsdienst Economie, K.M.O., Middenstand en Energie Vooruitgangstraat 50 1210 BRUSSEL Ondernemingsnr.: 0314.595.348 http://economie.fgov.be
Nadere informatie20% 60% 80% 40% ENERGIE. Kerncijfers 2016
20% ENERGIE Kerncijfers 2016 80% 60% 40% Deze brochure wordt gepubliceerd met als doel door een efficiënt en doelgericht gebruik van de statistische gegevens, van marktgegevens, van de databank en van
Nadere informatieSamenvatting voor beleidsmakers
Road book towards a nuclear-free Belgium. How to phase out nuclear electricity production in Belgium? rapport door Alex Polfliet, Zero Emissions Solutions, in opdracht van Greenpeace Belgium Samenvatting
Nadere informatieBeslissing van de Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt. van 15 april 2008
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 19 B - 1000 BRUSSEL e-mail : info@vreg.be tel. : +32 2 553 13 53 fax : +32 2 553 13
Nadere informatievan 11 december 2007
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 19 B - 1000 BRUSSEL e-mail : info@vreg.be tel. : +32 2 553 13 53 fax : +32 2 553 13
Nadere informatieENERGIE- OBSERVATORIUM. Kerncijfers % 80% 60% 40%
ENERGIE- OBSERVATORIUM Kerncijfers 2012 20% 80% 60% 40% Deze brochure wordt gepubliceerd met als doel door een efficiënt en doelgericht gebruik van de statististische gegevens, van marktgegevens, van de
Nadere informatieENERGIEPRIORITEITEN VOOR EUROPA
ENERGIEPRIORITEITEN VOOR EUROPA Presentatie door de heer J.M. Barroso, Voorzitter van de Europese Commissie, voor de Europese Raad van 4 februari 2011 Inhoud 1 I. Waarom energiebeleid ertoe doet II. Waarom
Nadere informatieDe nieuwe energie-efficiëntierichtlijn - Uitdagingen & oplossingen -
De nieuwe energie-efficiëntierichtlijn l - Uitdagingen & oplossingen - DG Energie 22 juni 2011 ENERGIEVOORZIENING NOG AFHANKELIJKER VAN IMPORT Te verwachten scenario gebaseerd op cijfers in 2009 in % OLIE
Nadere informatieSamenvatting Sectorstudie hernieuwbare energie
Samenvatting Sectorstudie hernieuwbare energie Departement WSE Afdeling Sociale Economie en Werkbaar Werk Impact van de strategische trends in industriële en maatschappelijke noden, herbruikbare energie
Nadere informatieCO2-voetafdruk van beleggingen
CO2-voetafdruk van beleggingen Waarom meet ACTIAM de CO 2 -voetafdruk van haar beleggingen? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende decennia. Daarom steunt ACTIAM het klimaatakkoord
Nadere informatieCaro De Brouwer 27/11/2013
Caro De Brouwer 27/11/2013 Caro De Brouwer 2e Master Irw Energie, KUL Erasmus Imperial College London Thesis: Solvent storage for postcombustion CCS in coal fired plants Voorzitter YERA Young Energy Reviewers
Nadere informatieElektrificeren van erfwerkzaamheden op een melkveebedrijf
Elektrificeren van erfwerkzaamheden op een melkveebedrijf Hoeveel CO 2 bespaar je hiermee? 1 Elektrificeren van erfwerkzaamheden op een melkveebedrijf; hoeveel CO2 bespaar je hiermee? Erfwerkzaamheden
Nadere informatieGegevens stroometikettering 2004
CE CE Oplossingen voor Oplossingen voor milieu, economie milieu, economie en technologie en technologie Oude Delft 180 Oude Delft 180 2611 HH Delft tel: 015 2 150 150 fax: fax: 015 015 2 150 150 151 151
Nadere informatieTraject naar een lange termijnvisie voor het energiebeleid
Traject naar een lange termijnvisie voor het energiebeleid Lieven Van Lieshout Econext 8 april 203 Uitdagingen van het energiebeleid Bron: IEA, WEO 202 2 Uitdagingen van het energiebeleid Bron : EC, Impact
Nadere informatieCO2-voetafdruk van beleggingen
CO2-voetafdruk van beleggingen Beleggen en de uitstoot van broeikasgassen 1 WAAROM MEET ACTIAM DE CO 2 -UITSTOOT VAN HAAR BELEGGINGEN? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende
Nadere informatieBELEIDSNOTA 2008 VAN FEBEG
20.02.2008 BELEIDSNOTA 2008 VAN FEBEG Met de nieuwe organisatie van de beroepsverenigingen van de sector vertegenwoordigt FEBEG nu enkel producenten en leveranciers van elektriciteit en gas die in België
Nadere informatie20% 60% 80% 40% ENERGIE. Kerncijfers 2015
20% ENERGIE Kerncijfers 2015 80% 60% 40% Deze brochure wordt gepubliceerd met als doel door een efficiënt en doelgericht gebruik van de statistische gegevens, van marktgegevens, van de databank en van
Nadere informatieWindenergie goedkoper dan kernenergie!
Go Wind - Stop nuclear Briefing 1 26 june 2002 Windenergie goedkoper dan kernenergie! Electrabel geeft verkeerde informatie over kostprijs van kernenergie en windenergie. Electrabel beweert dat windenergie
Nadere informatieADVIES AR ADVIESRAAD GAS EN ELEKTRICITEIT Nijverheidsstraat, Brussel Tel. : 02/ Mail :
ADVIESRAAD GAS EN ELEKTRICITEIT Nijverheidsstraat, 26-38 1040 Brussel Tel. : 02/289.76.70 Mail : ar-cc@creg.be ADVIES AR161019-067 over de studie van Elia : Nood aan adequacy en flexibiliteit in het Belgische
Nadere informatieTechnische Briefing. Overzicht Nucleair Park. 11 januari 2016
Technische Briefing Overzicht Nucleair Park 11 januari 2016 Overzicht van het nucleair park Doel 1 15 februari 2015: volgens de wet van 2003 wordt de elektriciteitsproductie na 40 jaar uitbating stop gezet
Nadere informatieRobbe Salenbien. Domeinverantwoordelijke thermische energiesystemen EnergyVille
Robbe Salenbien Domeinverantwoordelijke thermische energiesystemen EnergyVille Energienetten Inhoudstafel 1. Context De actuele energieproblematiek Een veranderend energienetwerk 2. Het belang van warmte(netten)
Nadere informatieBoordtabel van het concurrentievermogen van de Belgische economie. 04 Duurzame ontwikkeling en sociale cohesie
Boordtabel van het concurrentievermogen van de Belgische economie Executive summary 01 Algemene context 02 Prijs- en kostenconcurrentievermogen 03 Niet-kostenconcurrentievermogen 04 Duurzame ontwikkeling
Nadere informatie28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs
28 november 2015 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401
Nadere informatieGoedkeuring plan Wathelet door kern
Staatssecretaris voor Leefmilieu, Energie, Mobiliteit en Staatshervorming Secrétaire d Etat à l'environnement, à l'energie, à la Mobilité et aux Réformes institutionnelles Melchior Wathelet Goedkeuring
Nadere informatieReactie van Elia op de conceptnota voor nieuwe regelgeving betreffende het stimuleren van een Vlaams energienet in evenwicht
Reactie van Elia op de conceptnota voor nieuwe regelgeving betreffende het stimuleren van een Vlaams energienet in evenwicht 29 februari 2016 INHOUDSTAFEL 1 Voorwoord... 3 2 Elia, beheerder van het transmissienet
Nadere informatieCuraçao Carbon Footprint 2015
Willemstad, March 2017 Inhoudsopgave Inleiding 2 Methode 2 Dataverzameling 3 Uitstoot CO2 in 2010 3 Uitstoot CO2 in 2015 4 Vergelijking met andere landen 5 Central Bureau of Statistics Curaçao 1 Inleiding
Nadere informatieImpact van efficiënte openbare verlichting op de CO 2 uitstoot
Impact van efficiënte openbare verlichting op de CO 2 uitstoot CE4 N35N 13.5.29 Samenvatting Drie scenario s om de hoeveelheid CO 2 te berekenen, die niet uitgestoten wordt als er energie bespaard wordt
Nadere informatieSTUDIE OVER DE PERSPECTIEVEN VAN ELEKTRICITEITSBEVOORRADING Verklaring naar aanleiding van de beoordeling van de gevolgen voor het milieu
STUDIE OVER DE PERSPECTIEVEN VAN ELEKTRICITEITSBEVOORRADING 2008-2017 Verklaring naar aanleiding van de beoordeling van de gevolgen voor het milieu De voorwaarden scheppen voor een competitieve, duurzame
Nadere informatieEnergie voor morgen, vandaag bij GTI
Energie voor morgen, vandaag bij GTI Jet-Net docentendag 5 juni 2008 GTI. SMART & INVOLVED GTI is in 2009 van naam veranderd: GTI heet nu Cofely SLIMME ENERGIENETWERKEN, NU EN MORGEN 2008 2010 Centrale
Nadere informatieSTUDIE COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS
Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS STUDIE
Nadere informatieMacro-economische impact van hernieuwbare energie productie in België
Macro-economische impact van hernieuwbare energie productie in België SAMENVATTING Context van het onderzoek september 2014 Hernieuwbare energie is één van de belangrijkste oplossingen die door de beleidsmakers
Nadere informatiePrioriteiten op energiegebied voor Europa Presentatie door de heer J.M. Barroso,
Prioriteiten op energiegebied voor Europa Presentatie door de heer J.M. Barroso, Voorzitter van de Europese Commissie, voor de Europese Raad van 22 mei 2013 Nieuwe omstandigheden op de wereldwijde energiemarkt
Nadere informatiePRIJS VAN ELEKTRICITEIT EN AARDGAS IN BELGIË, IN DE 3 REGIO S EN IN DE BUURLANDEN
PRIJS VAN ELEKTRICITEIT EN AARDGAS IN BELGIË, IN DE 3 REGIO S EN IN DE BUURLANDEN 21 december 2016 De CREG houdt in het kader van haar algemene monitoringtaken gegevensbanken bij met de prijzen van elektriciteit
Nadere informatieBeslissing van de Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt. van 24 juni 2008
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 19 B - 1000 BRUSSEL e-mail : info@vreg.be tel. : +32 2 553 13 53 fax : +32 2 553 13
Nadere informatieEEN STRATEGISCHE TROEF GAS: CRUCIAAL VOOR DE ENERGIETOEKOMST VAN BELGIË
EEN STRATEGISCHE TROEF GAS: CRUCIAAL VOOR DE ENERGIETOEKOMST VAN BELGIË INHOUD I. Gas: cruciaal voor de energietoekomst van België 5 II. Klimaat, energie en luchtkwaliteit: waartoe heeft België zich verbonden?
Nadere informatieBanken ondermijnen de toekomst Over de investerings- en financieringspraktijk van banken in fossiele brandstoffen en duurzame energie
Banken ondermijnen de toekomst Over de investerings- en financieringspraktijk van banken in fossiele brandstoffen en duurzame energie Een samenvatting van de bevindingen voor Nederland van een onderzoek
Nadere informatiePRIJS VAN ELEKTRICITEIT EN AARDGAS IN BELGIË, IN DE 3 REGIO S EN IN DE BUURLANDEN
PRIJS VAN ELEKTRICITEIT EN AARDGAS IN BELGIË, IN DE 3 REGIO S EN IN DE BUURLANDEN 11 januari 2019 De CREG houdt in het kader van haar algemene monitoringtaken gegevensbanken bij met de prijzen van elektriciteit
Nadere informatieResultaten burgerbevraging Energiepact
ENERGIEPACT HET ENERGIEOVERLEG TUSSEN DE FEDERALE STAAT EN DE GEWESTEN Resultaten burgerbevraging Energiepact PUBLIEKE CONSULTATIE Met het oog op het opstellen van het interfederaal Energiepact werd een
Nadere informatieENERGIE OBSERVATORIUM 20% Kerncijfers % 60% 40%
20% ENERGIE OBSERVATORIUM Kerncijfers 2014 80% 60% 40% Deze brochure wordt gepubliceerd met als doel door een efficiënt en doelgericht gebruik van de statistische gegevens, van marktgegevens, van de databank
Nadere informatieADVIES AR ADVIESRAAD GAS EN ELEKTRICITEIT Nijverheidsstraat, Brussel Tel. : 02/ Mail :
ADVIESRAAD GAS EN ELEKTRICITEIT Nijverheidsstraat, 26-38 1040 Brussel Tel. : 02/289.76.70 Mail : ar-cc@creg.be ADVIES AR161221-068 over de studies inzake hernieuwbare energie (1) Assessment of the impact
Nadere informatieHernieuwbare energie in Brussel
Hernieuwbare in Brussel Achtergrond en vooruitzichten Hernieuwbare in Brussel: welke opportuniteiten voor de bouwbedrijven? Afdeling Energie, Lucht, Klimaat en Duurzame gebouwen F. Cornille 19/10/2017
Nadere informatieBijlage Indicatieve streefcijfers voor de lidstaten
bron : Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen PB C 311 E van 31/10/2000 Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de bevordering van elektriciteit uit hernieuwbare
Nadere informatieVLAANDEREN PROFESSIONELE KLANTEN
Tariefkaart Geldig voor de contracten gesloten in OKTOBER 2015 in VLAANDEREN PROFESSIONELE KLANTEN Pagina 1 : Aanbod Poweo Fix Elektriciteit Pagina 5 : Aanbod Poweo Fix Gas Pagina 8 : Kortingen Uitgebracht
Nadere informatieKetenemissies hernieuwbare elektriciteit
Ketenemissies hernieuwbare elektriciteit Notitie Delft, april 2010 Opgesteld door: G.J. (Gerdien) van de Vreede M.I. (Margret) Groot 1 April 2010 3.150.1 Ketenemissies hernieuwbare elektriciteit 1 Inleiding
Nadere informatieVLAANDEREN PARTICULIERE KLANTEN
Tariefkaart Geldig voor de contracten gesloten in OKTOBER 2015 in VLAANDEREN PARTICULIERE KLANTEN Pagina 1 : Aanbod Poweo Fix Elektriciteit Pagina 5 : Aanbod Poweo Fix Gas Pagina 8 : Kortingen Uitgebracht
Nadere informatie1. Hoe is de productie voor bio-energiedoeleinden sinds 2013 jaarlijks geëvolueerd?
SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 136 van FRANCESCO VANDERJEUGD datum: 20 januari 2016 aan ANNEMIE TURTELBOOM VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BEGROTING, FINANCIËN EN ENERGIE Europees
Nadere informatiePRIJS VAN ELEKTRICITEIT EN AARDGAS IN BELGIË, IN DE 3 REGIO S EN IN DE BUURLANDEN
PRIJS VAN ELEKTRICITEIT EN AARDGAS IN BELGIË, IN DE 3 REGIO S EN IN DE BUURLANDEN 14 juni 2018 De CREG houdt in het kader van haar algemene monitoringtaken gegevensbanken bij met de prijzen van elektriciteit
Nadere informatieSTUDIE (F)110506-CDC-1062
Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel. 02/289.76.11 Fax 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS STUDIE
Nadere informatieHet Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten
Het Energiebeleid van komende jaren dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten Opbouw Ambities en hoofdlijnen Ontwikkelingen in het energieveld Keuzes van het kabinet Ambitie Regeerakkoord: 1. Minder
Nadere informatieMAANDELIJKSE BOORDTABEL ELEKTRICITEIT EN AARDGAS - MAART
GROOTHANDELSMARKT Bron 12/2013 Evolutie 01/2014 Evolutie 02/2014 Evolutie Energie afgenomen van Elia-net [1] Synergrid GWh 7.171 = DNB Synergrid GWh 5.011 = Andere klanten Synergrid GWh 2.160 = Gemiddelde
Nadere informatieMilieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van. Elektriciteit. Versie maart 2017
Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van Elektriciteit 1. Scope/afbakening De productgroep Elektriciteit omvat alle elektriciteit die van het openbare net betrokken wordt door een
Nadere informatieOBSERVATORIUM VAN DE GAS- EN ELEKTRICITEITSPRIJZEN BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST
OBSERVATORIUM VAN DE GAS- EN ELEKTRICITEITSPRIJZEN BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 3 de kwartaal 2012 Inleiding Hoewel de CREG (de federale regulator) bevoegd is voor de tarieven, publiceert Brugel elk
Nadere informatiePRIJS VAN ELEKTRICITEIT EN AARDGAS IN BELGIË, IN DE 3 REGIO S EN IN DE BUURLANDEN
PRIJS VAN ELEKTRICITEIT EN AARDGAS IN BELGIË, IN DE 3 REGIO S EN IN DE BUURLANDEN 13 december 2017 De CREG houdt in het kader van haar algemene monitoringtaken gegevensbanken bij met de prijzen van elektriciteit
Nadere informatieDOSSIER. Belgisch Nucleair Forum Dossier Energiewende 12 mei 2015 ///////////////////////
DOSSIER Belgisch Nucleair Forum Dossier Energiewende 12 mei 2015 /////////////////////// 1 I. IMPACTSTATUS ENERGIEWENDE DOSSIER In 2011 besliste de Duitse regering Merkel om versneld uit kernenergie te
Nadere informatieMAANDELIJKSE BOORDTABEL ELEKTRICITEIT EN AARDGAS - MAART
GROOTHANDELSMARKT Bron 12/2017 Evolutie 01/2018 Evolutie 02/2018 Evolutie Energie afgenomen van Elia-net [1] Synergrid GWh = = = DNB Synergrid GWh nog niet beschikbaar = nog niet beschikbaar = nog niet
Nadere informatieMAANDELIJKSE BOORDTABEL ELEKTRICITEIT EN AARDGAS - APRIL
GROOTHANDELSMARKT Bron 01/2018 Evolutie 02/2018 Evolutie 03/2018 Evolutie Energie afgenomen van Elia-net [1] Synergrid GWh = = = DNB Synergrid GWh nog niet beschikbaar = nog niet beschikbaar = nog niet
Nadere informatieMAANDELIJKSE BOORDTABEL ELEKTRICITEIT EN AARDGAS - OKTOBER
GROOTHANDELSMARKT Bron 07/2018 Evolutie 08/2018 Evolutie 09/2018 Evolutie Energie afgenomen van Elia-net [1] Synergrid GWh DNB Synergrid GWh Andere klanten Synergrid GWh Gemiddelde temperatuur IRM C 22,00
Nadere informatieMAANDELIJKSE BOORDTABEL ELEKTRICITEIT EN AARDGAS - SEPTEMBER
GROOTHANDELSMARKT Bron 06/2018 Evolutie 07/2018 Evolutie 08/2018 Evolutie Energie afgenomen van Elia-net [1] Synergrid GWh DNB Synergrid GWh Andere klanten Synergrid GWh Gemiddelde temperatuur IRM C 18,10
Nadere informatieCO2-voetafdruk van beleggingen
CO2-voetafdruk van beleggingen Beleggen en de uitstoot van broeikasgassen 1 WAAROM MEET ACTIAM DE CO 2 -UITSTOOT VAN HAAR BELEGGINGEN? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende
Nadere informatieNL In verscheidenheid verenigd NL. Amendement
11.1.2018 A8-0392/296 296 Kathleen Van Brempt, Jo Leinen namens de S&D-Fractie Artikel 26 lid 5 inleidende formule 5. De biobrandstoffen, vloeibare biomassa en biomassabrandstoffen uit bosbiomassa die
Nadere informatieDuurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst.
Duurzame biomassa Een goede stap op weg naar een groene toekomst. Nuon Postbus 4190 9 DC Amsterdam, NL Spaklerweg 0 1096 BA Amsterdam, NL Tel: 0900-0808 www.nuon.nl Oktober 01 Het groene alternatief Biomassa
Nadere informatieMAANDELIJKSE BOORDTABEL ELEKTRICITEIT EN AARDGAS - JANUARI
GROOTHANDELSMARKT Bron 10/2017 Evolutie 11/2017 Evolutie 12/2017 Evolutie Energie afgenomen van Elia-net [1] Synergrid GWh = = = DNB Synergrid GWh nog niet beschikbaar = nog niet beschikbaar = nog niet
Nadere informatieMAANDELIJKSE BOORDTABEL ELEKTRICITEIT EN AARDGAS - FEBRUARI
GROOTHANDELSMARKT Bron 11/2017 Evolutie 12/2017 Evolutie 01/2018 Evolutie Energie afgenomen van Elia-net [1] Synergrid GWh = = = DNB Synergrid GWh nog niet beschikbaar = nog niet beschikbaar = nog niet
Nadere informatieVOORUITZICHTEN. Energievooruitzichten voor België tegen 2030. Federaal Planbureau. Economische analyses en vooruitzichten
Energievooruitzichten voor België tegen 23 Federaal Planbureau Economische analyses en vooruitzichten November 211 Vooruitzichten Een van de belangrijkste opdrachten van het Federaal Planbureau (FPB) bestaat
Nadere informatievan 23 februari 2010
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 19 B - 1000 BRUSSEL e-mail : info@vreg.be tel. : +32 2 553 13 53 fax : +32 2 553 13
Nadere informatieMICRO-WARMTENETTEN EUROPESE EN BRUSSELSE CONTEXT. Seminarie Duurzaam Gebouw. 18 november 2016
Seminarie Duurzaam Gebouw MICRO-WARMTENETTEN 18 november 2016 EUROPESE EN BRUSSELSE CONTEXT François CORNILLE Leefmilieu Brussel: afdeling Energie, Lucht, Klimaat en Duurzame gebouwen OP HET MENU Herinnering:
Nadere informatieMAANDELIJKSE BOORDTABEL ELEKTRICITEIT EN AARDGAS - JANUARI
GROOTHANDELSMARKT Bron 10/2013 Evolutie 11/2013 Evolutie 12/2013 Evolutie Energie afgenomen van Elia-net [1] Synergrid GWh 6.655 6.910 DNB Synergrid GWh 4.471 4.734 Andere klanten Synergrid GWh 2.184 2.176
Nadere informatieKLIMAATVERANDERING. N.B. : Voor de algemene analyse zie de analytische synthese.
Directoraat-generaal Communicatie EENHEID PUBLIEKE OPINIE Brussel, 15/10/2008 KLIMAATVERANDERING Speciale Eurobarometer 300 Voorjaar 2008 Eerste ruwe resultaten: Europees gemiddelde en belangrijke nationale
Nadere informatieMAANDELIJKSE BOORDTABEL ELEKTRICITEIT EN AARDGAS - JUNI
GROOTHANDELSMARKT Bron 03/2017 Evolutie 04/2017 Evolutie 05/2017 Evolutie Energie afgenomen van Elia-net [1] Synergrid GWh DNB Synergrid GWh nog niet beschikbaar nog niet beschikbaar nog niet beschikbaar
Nadere informatieMAANDELIJKSE BOORDTABEL ELEKTRICITEIT EN AARDGAS - JULI
GROOTHANDELSMARKT Bron 04/2017 Evolutie 05/2017 Evolutie 06/2017 Evolutie Energie afgenomen van Elia-net [1] Synergrid GWh = = = DNB Synergrid GWh nog niet beschikbaar = nog niet beschikbaar = nog niet
Nadere informatieMAANDELIJKSE BOORDTABEL ELEKTRICITEIT EN AARDGAS - OKTOBER
GROOTHANDELSMARKT Bron 07/2017 Evolutie 08/2017 Evolutie 09/2017 Evolutie Energie afgenomen van Elia-net [1] Synergrid GWh DNB Synergrid GWh nog niet beschikbaar nog niet beschikbaar nog niet beschikbaar
Nadere informatieMAANDELIJKSE BOORDTABEL ELEKTRICITEIT EN AARDGAS - NOVEMBER
GROOTHANDELSMARKT Bron 08/2017 Evolutie 09/2017 Evolutie 10/2017 Evolutie Energie afgenomen van Elia-net [1] Synergrid GWh = = = DNB Synergrid GWh nog niet beschikbaar = nog niet beschikbaar = nog niet
Nadere informatieMAANDELIJKSE BOORDTABEL ELEKTRICITEIT EN AARDGAS - MEI
GROOTHANDELSMARKT Bron 02/2017 Evolutie 03/2017 Evolutie 04/2017 Evolutie Energie afgenomen van Elia-net [1] Synergrid GWh = = = DNB Synergrid GWh nog niet beschikbaar = nog niet beschikbaar = nog niet
Nadere informatieMAANDELIJKSE BOORDTABEL ELEKTRICITEIT EN AARDGAS - MAART
GROOTHANDELSMARKT Bron 12/2016 Evolutie 01/2017 Evolutie 02/2017 Evolutie Energie afgenomen van Elia-net [1] Synergrid GWh DNB Synergrid GWh nog niet beschikbaar nog niet beschikbaar nog niet beschikbaar
Nadere informatieMAANDELIJKSE BOORDTABEL ELEKTRICITEIT EN AARDGAS - APRIL
GROOTHANDELSMARKT Bron 01/2017 Evolutie 02/2017 Evolutie 03/2017 Evolutie Energie afgenomen van Elia-net [1] Synergrid GWh = = = DNB Synergrid GWh nog niet beschikbaar = nog niet beschikbaar = nog niet
Nadere informatieOBSERVATORIUM VAN DE GAS- EN ELEKTRICITEITSPRIJZEN BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST
OBSERVATORIUM VAN DE GAS- EN ELEKTRICITEITSPRIJZEN BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 4 de kwartaal 2012 + Januari 2013 Inleiding Hoewel de CREG (de federale regulator) bevoegd is voor de tarieven, publiceert
Nadere informatieMAANDELIJKSE BOORDTABEL ELEKTRICITEIT EN AARDGAS - JANUARY
- JANUARY 2017 - GROOTHANDELSMARKT Bron 10/2016 Evolutie 11/2016 Evolutie 12/2016 Evolutie Energie afgenomen van Elia-net [1] Synergrid GWh = = = DNB Synergrid GWh nog niet beschikbaar = nog niet beschikbaar
Nadere informatieElektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto
Elektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto Bron 1: Elektrische auto s zijn duur en helpen vooralsnog niets. Zet liever in op zuinige auto s, zegt Guus Kroes. 1. De elektrische auto is in
Nadere informatieDit artikel beschrijft hoe een prijs op CO2 invloed heeft op de business case voor het plaatsen van zonnepanelen door een onderneming.
Dit artikel beschrijft hoe een prijs op CO2 invloed heeft op de business case voor het plaatsen van zonnepanelen door een onderneming. Wat kost het plaatsen van 100 zonnepanelen en wat betekent een prijs
Nadere informatieImpact maatschappelijke rol van Eandis op nettarieven
31 maart 2011 Impact maatschappelijke rol van Eandis op nettarieven 1. Inleiding: samenstelling energiefactuur In de verbruiksfactuur van de energieleverancier zijn de kosten van verschillende marktspelers
Nadere informatieBRUSSEL-HOOFDSTAD PROFESSIONELE KLANTEN
Tariefkaart Geldig voor de contracten gesloten in OKTOBER 2015 in BRUSSEL-HOOFDSTAD PROFESSIONELE KLANTEN Pagina 1 : Aanbod Poweo Fix Elektriciteit Pagina 5 : Aanbod Poweo Fix Gas Pagina 8 : Kortingen
Nadere informatieMAANDELIJKSE BOORDTABEL ELEKTRICITEIT EN AARDGAS - OKTOBER
GROOTHANDELSMARKT Bron 07/2013 Evolutie 08/2013 Evolutie 09/2013 Evolutie Energie afgenomen van Elia-net [1] Synergrid GWh 6.042 5.960 DNB Synergrid GWh 3.868 3.762 nog niet beschikbaar Andere klanten
Nadere informatie