Evaluatie Prostitutiebeleid

Transcriptie

1 Evaluatie Prostitutiebeleid dienst Stadsbeheer

2 Evaluatie Prostitutiebeleid evaluatie prostitutiebeleid Gemeente Breda Dienst Stadsbeheer Directie Buitenruimte, afdeling Beleid en Programmering 19 mei 2005

3 Evaluatie Prostitutiebeleid

4 Evaluatie Prostitutiebeleid Inhoudsopgave 1. Inleiding 5 2. Huidig beleid 7 3. Inventarisatie en analyse 9 4. Conclusies Aanbevelingen 19 Bijlagen Projectgroep evaluatie prostitutiebeleid 2. Samenvatting 'Het rode licht uit de schemer (september 2000)' 3. Knelpuntennotitie prostitutie, Plan van aanpak, Ordening & Bescherming Prostitutiesector (juli 2004). 4. Seksinrichtingen, sekswinkels en escortbedrijven, gemeente Breda (januari 2005) 5. Aantal seksinrichtingen in de regio Midden- en West-Brabant (december 2004) 6. Checklist prostitutiebedrijven 3

5 Evaluatie Prostitutiebeleid 4

6 Evaluatie Prostitutiebeleid 1 Inleiding Op 27 juni 2000 heeft het college het prostitutiebeleid in de gemeente Breda vastgesteld. Op 28 september 2000 heeft de raad met de beleidsnotitie 'Het rode licht uit de schemer, het Bredase beleid voor de seksbranche na opheffing van het bordelenverbod' ingestemd. Daarin is voorgesteld om het beleid twee jaar na inwerkingtreding te evalueren. Deze periode voor evaluatie is ruimschoots overschreden. Enerzijds omdat de laatste vergunningen in 2002 zijn verstrekt en er pas daarna systematisch controles zijn uitgevoerd. Anderzijds omdat er personele wisselingen hebben plaats gevonden tijdens een eerdere poging tot evaluatie. In de evaluatie wordt onderzocht wat er van het beleid terecht is gekomen en wordt de vraag beantwoord of de uitgangspunten gehandhaafd blijven. 1.1 Probleemstelling Op grond van de hoofddoelstellingen in het landelijke beleid is bij de instelling van het gemeentelijke beleid vastgelegd dat er drie hoofddoelstellingen worden gehanteerd: a. Bescherming van het woon- en leefklimaat, regulering van de overlast: in feite gaat het hierbij om de vestigingseisen. b. Verbetering van de arbeidsomstandigheden van de prostituee: hierbij gaat het vooral om inrichtings- en hygiëne-eisen voor prostitutiebedrijven. c. Het voorkomen van strafbare feiten door het stellen van eisen aan de bedrijfsvoering, het tegengaan van illegaliteit en mensenhandel. De belangrijkste vraag bij de evaluatie van het prostitutiebeleid is of het vigerende beleid uit 2000 nog steeds toepasbaar is op de huidige situatie en of het beleid heeft bijgedragen tot de realisering van de doelstellingen. Indien dit niet het geval is dient er een bijstelling van het beleid plaats te vinden. Deze bijstelling vindt plaats als dit uit de evaluatie blijkt en zal eventueel pas na afronding van de evaluatie als apart traject worden opgestart. 1.2 Projectafbakening Het is de bedoeling om niet 'in het veld' te evalueren maar dit met name binnen de organisatie uit te voeren. De werkgroep prostitutiebeleid speelt hierin een belangrijke rol. Mocht ná de evaluatie blijken dat bepaalde onderdelen beter onderzocht moeten worden en externen erbij worden betrokken dan zal dit in de aanbevelingen worden aangegeven. Daarnaast zullen, aan de hand van de evaluatie, voorstellen worden gedaan ter verbetering van het prostitutiebeleid. Deze evaluatie is tot stand gekomen in samenwerking met de gemeentelijke werkgroep prostitutiebeleid waarin vertegenwoordigers van gemeente, politie, brandweer en GGD zitting hebben genomen (zie bijlage 1) 5

7 Evaluatie Prostitutiebeleid 6

8 Evaluatie Prostitutiebeleid 2 HUIDIG BELEID Door de wetswijziging is de gemeente vanaf 2000 in staat gesteld om door middel van een vergunningenstelsel op basis van de APV een actief beleid te voeren met betrekking tot de seksen prostitutiebranche. De APV biedt voldoende mogelijkheden om tot beheersing van de seksen prostitutiebedrijven te komen. Naast de regeling in de APV zijn er andere mogelijkheden om regulerend op te treden, bijvoorbeeld door middel van het positief bestemmen van bepaalde percelen voor prostitutiedoeleinden. Voorts zullen seksinrichtingen gebonden blijven aan bijzondere wetgeving, zoals de Drank- en Horecawet, de milieuwetgeving en regelingen, die eisen stellen aan de inrichting en de veiligheid van het gebouw. Overeenkomstig de regionale nota worden de volgende drie doelstellingen voor gemeentelijk prostitutiebeleid geformuleerd: a. Bescherming van het woon- en leefklimaat, regulering van de overlast: in feite gaat het hierbij om vestigingseisen. b. Verbetering van de arbeidsomstandigheden van de prostituee: hierbij gaat het vooral om inrichtings- en hygiëne-eisen voor prostitutiebedrijven. c. Het voorkomen van strafbare feiten door het stellen van eisen aan de bedrijfsvoering, het tegengaan van illegaliteit en mensenhandel. In bijlage 2 is een uitgebreidere samenvatting gegeven van de notitie 'Het rode licht uit de schemer, het Bredase beleid voor de seksbranche na opheffing van het bordelenverbod' (september 2000). 7

9 Evaluatie Prostitutiebeleid 8

10 Evaluatie Prostitutiebeleid 3 INVENTARISATIE EN ANALYSE 3.1 Inleiding In dit hoofdstuk zijn de verschillende onderdelen van het prostitutiebeleid geïnventariseerd en geëvalueerd. Het gaat hierbij om de volgende onderdelen: A. Evaluatie aan de hand van de hoofddoelstellingen. In 2004 zijn er gesprekken gevoerd met de leden van de gemeentelijke werkgroep prostitutie. In deze gesprekken was het mogelijk diepgaander op de problematiek in te gaan. De resultaten van deze gesprekken zijn aan de hand van de drie hoofddoelstellingen, in paragraaf A, weergegeven. B. Landelijke evaluatie, Plan van aanpak ordening & bescherming prostitutiesector, juni 2004; In deze rapportage zijn de aanvullende maatregelen opgenomen voor het bereiken van de doelstellingen bij de opheffing van het algemeen bordeelverbod. C. Beleidslijn voor de prostitutiebranche in het kader van de Wet Bibob. A. Evaluatie aan de hand van de hoofddoelstellingen Aan de hand van de drie hoofddoelstellingen in het huidige prostitutiebeleid wordt nagegaan of de doelstellingen zijn bereikt en waar verbeteringen of aanpassingen kunnen worden voorgesteld. De drie hoofddoelstellingen zijn: A1. Bescherming van het woon- en leefklimaat, regulering van de overlast. In feite gaat het hierbij om de vestigingseisen; A2. verbetering van de arbeidsomstandigheden van de prostituee. Hierbij gaat het vooral om inrichtings- en hygiëne-eisen voor prostitutiebedrijven; A3. het voorkomen van strafbare feiten door het stellen van eisen aan de bedrijfsvoering, het tegengaan van illegaliteit en mensenhandel. A1. Bescherming van het woon- en leefklimaat, regulering van de overlast Na het invoeren van het vestigingsbeleid zijn er in Breda thans zes legale bedrijven aanwezig. Het gaat om de volgende bordelen: Lijst van seksinrichtingen, zijnde prostitutiebedrijven, waarvan de locatie akkoord is: 1. Reeperbahn, Belcrumweg 46. Erotisch centrum, Haagweg Cabine Showclub/Boys Intiem, Mauritsstraat Club Pompidou, Ulvenhoutselaan 92 Lijst van seksinrichtingen, zijnde prostitutiebedrijven, waarvan de locatie niet akkoord was wegens vestiging in een woonstraat (artikel 2, sub A) 5. Fantasy, Haagweg Huize Sandra, Speelhuislaan 60 Het bestemmingsplan voor de wijk Belcrum is in januari 2003 aangepast waarbij de bestemming 'prostitutiebedrijven' is aangegeven voor de percelen Belcrumweg 46 (Reeperbahn) en Speelhuislaan 60 (Huize Sandra). Voor Haagweg 456 (Fantasy) geldt de bestemming 'gemengde doeleinden'. De als zodanig aangewezen gronden zijn bestemd voor publiekverzorgende (ambachtelijke) bedrijven, sociale, culturele, (para-)medische, maatschappelijke, onderwijs-, religieuze en woondoeleinden, kantoren, dienstverlening, recreatieve voorzieningen. Het was de bedoeling om van de legale prostitutiebedrijven er twee (privé-huizen) te gedogen omdat deze gevestigd waren op een locatie die niet past binnen het vestigingsbeleid. Het betreffen Huize Sandra, Speelhuislaan 60 en Fantasy langs de Haagweg

11 Evaluatie Prostitutiebeleid Volgens het beleid van 2000 was het een situatie die werd gedoogd tot het bedrijf van eigenaar wisselt of wordt gestaakt. Door het aanpassen van de bestemming is voor de Speelhuislaan 60 deze situatie gewijzigd. Overigens zijn er geen overlast problemen vanuit de omgeving van beide privé-huizen geconstateerd. Het aantal legale bedrijven heeft de maximumnorm van zes bedrijven bereikt. Daarnaast zijn er nog drie illegale prostitutiebedrijven zonder vergunning bekend, namelijk: 1. Huize Karin, Nijverheidssingel 99 (thuiswerkster) 2. Massage Wendy, Prins Hendrikstraat SM Paradise, Academiesingel 42 Reeperbahn, Belcrumweg Erotisch centrum, Haagweg Cabine Showclub/Boys Intiem, Mauritsstraat Huize Sandra, Speelhuislaan De drie illegale bedrijven zijn allen in een woonomgeving gelegen. Maar er is geconsta teerd dat er een bedrijfsmatige aanpak plaats vindt (er zijn meerdere dames werkzaam en/of er wordt geadverteerd). In het verleden is Huize Karin op basis van de APV gesloten. De rechter heeft aangegeven dat dit een ongeoorloofde actie van de gemeente was omdat het volgens hem een privé situatie betrof. Naar aanleiding van deze uitspraak is in de situatie van SM Paradise niet overgegaan tot sluiting maar is gekozen voor het opleggen van een dwangsom. Door het aanspannen van procedures door de ondernemer in dit pand blijft SM Paradise in bedrijf. De om wonenden, die overlast hebben gemeld, begrijpen de overheid niet meer omdat niet effectief wordt ingegrepen. De vraag is welke juridische middelen ingezet kunnen worden om deze illegale situaties te stoppen. Bij de gemeente Breda zijn er klachten ingediend over de drie illegale bedrijven. Verder is er bij de politie geluidsoverlast gemeld, veroor- 10

12 Evaluatie Prostitutiebeleid zaakt door de Reeperbahn op de Belcrumweg. Dit beperkte aantal meldingen wil niet zeggen dat men de prostitutie niet als overlast beschouwd. Bijna niemand wil een prostitutiebedrijf in de buurt van de eigen woning of bedrijf. Er is echter geen duidelijk overzicht van de klachten en meldingen ten aanzien van prostitutie in de gemeente Breda beschikbaar. Het feit dat de politie regionaal opereert en dat deze evaluatie gericht is op de gemeente Breda speelt hierin ook een rol. Het sluitingsuur voor bordelen met horeca is om uur. Er is voor twee bedrijven ontheffing verleend. Deze mogen om uur sluiten. De ontheffing dient bij de vergunningaanvraag iedere keer opnieuw beoordeeld te worden. Voor de prostitutiebedrijven wordt een uitzondering gemaakt op het horecabeleid van de gemeente. Hierin is namelijk aangegeven dat er vijf nachtzaken, die tot uur open blijven, mogen zijn. Er zijn meldingen gedaan over straatprostitutie, onder andere in de Spoorbuurt en langs de Slingerweg, waarin actie wordt ondernomen om dit de kop in te drukken. Het betreft overwegend drugsverslaafden. In 2004 was er één escortbedrijf met vergunning. In het verleden zijn er diverse geweest met een vergunning, maar hier is door de bedrijven zelf geen verlenging aangevraagd, danwel de vergunning is niet verstrekt omdat niet voldaan werd aan de eisen of de vergunning is ingetrokken vanwege criminele activiteiten. Er is geen duidelijk beeld van de activiteiten van de escortbedrijven mede omdat de bedrijven niet locatiegebonden zijn, onder andere door mobiele telefoonnummers en internet, en daardoor moeilijker te traceren. In de loop van 2004 is het Politie Controle Team begonnen met het intensiever controleren van de escortbedrijvigheid. Er zijn slachtoffers van mensenhandel en mensen zonder verblijfsvergunning aangetroffen. De politie kan nog geen cijfers in deze aanleveren. Van de vier 'overige seksinrichtingen' (seksinrichting niet zijnde een prostitutiebedrijf en seksbioscopen) zijn er twee langs de Haagdijk overgebleven in Deze geven weinig problemen. Zij voldoen aan het bestemmingsplan en aan de verleende vergunningen. De overige twee zijn gewone winkels geworden waar erotische artikelen verkocht worden (Christine le Duc en Lady Marmalade). Deze zaken houden zich aan de regels. In verband met de regels en de handhaving hiervan loopt men tegen de volgende problemen aan: Sekswinkel Adultshop, Haagdijk Sekswinkel Hotlips, Haagdijk u een snelle afwikkeling van problemen bij illegale situaties of overlast is niet mogelijk gebleken; u de regels en daarmee samenhangend de handhaving ten aanzien van zogenaamde thuiswerksituaties leiden tot problemen. Illegale situaties waarbij duidelijk sprake is van een bedrijf kunnen hierdoor niet worden aangepakt. 11

13 Evaluatie Prostitutiebeleid A2. Verbetering van de arbeidsomstandigheden van de prostituee Arbeidsomstandigheden De Arbeidsomstandighedenwet is ook van toepassingen op de prostitutiebedrijven. Er zijn echter prostitutiebedrijven die als facilitair bedrijf functioneren. Zij verhuren kamers aan zelfstandig werkende prostituees. Hierdoor is de Arbeidsomstandigheden wet omzeild. Ook zijn er prostituees die niet geregistreerd willen worden omdat zij het werk als 'tijdelijk' zien of om belasting te ontduiken. Niet bekend is of beide situaties in de gemeente Breda voorkomen. Arbo-diensten komen weinig in prostitutiebedrijven controleren omdat zij hier geen prioriteit aan geven. De Arbo-inspecteur kan strikt handelen met termijnen en eventuele handhaving. Gezondheidsrisico s De GGD voert controles uit om de gezondheidsrisico s in te perken. De controles worden uitgevoerd volgens de landelijke checklist (zie bijlage 6). De wettelijke basis voor de controles is vastgelegd in het prostitutiebeleid van de gemeente Breda. De landelijke checklist en het prostitutiebeleid bieden een goede basis voor de controles. De inspecties worden uitgevoerd door twee personen van de GGD; Enerzijds vanwege het afbreukrisico; anderzijds vanwege de veiligheid. In het verleden gebeurden de controles in samenwerking met de brandweer en de afdeling Bouw- en Woningtoezicht van de gemeente Breda. Omdat de controles van de GGD meer tijd in beslag nemen, gaat dit niet goed samen. De GGD controleert op afroep van de gemeente. De kosten van de controle worden in rekening gebracht bij de exploitant. De kosten van de controles bedroegen in 2004 tussen de 1 800, en ,. Door de hoge kosten zijn er bedrijven die onder andere hierdoor in het illegale circuit werken. De kosten voor de controles worden, mede hierom, in 2005 gesteld op 1 545,. Er wordt niet gecontroleerd ten aanzien van gezondheidsrisico s door de GGD bij escortbedrijven met vergunning. De GGD geeft aan dat de SOA (= seksueel overdraagbare aandoeningen) voorlichting niet de eerste prioriteit had. Inmiddels is het zo dat twee verpleegkundigen voorlichting geven in de clubs en privé-huizen. Hierbij bezoeken zij alle locaties in de regio en geven voorlichting en informatie. Tevens verzorgen zij Hepatitis B vaccinaties op locatie. Samengevat kan gezegd worden dat de voorzieningen in verband met de gezondheidsrisico s verbeterd zijn sinds de invoering van het prostitutiebeleid omdat er nauwelijks problematische gezondheidssituaties geconstateerd worden. Controle inrichtingseisen Zowel de brandweer als de afdeling Bouw- en Woningtoezicht van de gemeente Breda controleren de seksinrichtingen. Deze controles geschieden gezamenlijk en vinden ieder jaar plaats. De afdeling Bouw- en Woningtoezicht komt nauwelijks problemen tegen. De brandweer vindt regelmatig zaken die niet in orde zijn. Deze dienen binnen een termijn van (standaard) dertig dagen te zijn hersteld. Wanneer uit een her controle blijkt dat de voorzieningen nog niet in orde zijn volgt er een juridisch traject waarbij het dossier wordt overgedragen aan de afdeling Bouw- en Woningtoezicht en Juridische zaken van de Ontwikkelingsdienst van de gemeente Breda. 12

14 Evaluatie Prostitutiebeleid Op dit moment zijn er geen bordelen die niet voldoen aan de voorwaarden zoals gesteld in de aan hen verleende gebruiksvergunningen. A3. Voorkomen van strafbare feiten door het stellen van eisen aan de bedrijfsvoering, het tegengaan van illegaliteit en mensenhandel In 2002 is de uitvoering van het beleid echt van de grond gekomen omdat toen pas de laatste vergunning is verleend. Er is een team van tien man van de politie bezig dat alleen over de prostitutie in de regio West- en Midden-Brabant actief is. Controles van seksinrichtingen geschieden in overleg met de gemeente Breda. Gemiddeld worden de prostitutiebedrijven vier maal per jaar gecontroleerd. Dit is minder dan de zes keer die zijn voorgesteld in het beleid. De overige seksinrichtingen worden gemiddeld drie keer per jaar gecontroleerd. In gesprekken geeft men aan dat er steeds minder problemen of knelpunten worden gesignaleerd. De controles gebeuren onregelmatig verdeeld over het jaar en op ieder tijdstip van de dag. Hiermee wordt voorkomen dat de te controleren bedrijven zich instellen op de komst van de controleur. Volgens de politie vindt er een verschuiving plaats van prostitutie in bordelen naar (illegale) escortbedrijven, straatprostitutie en camperprostitutie. Vooralsnog is dit niet met cijfermateriaal of anderszins onderbouwd. Tevens zijn er gevallen van mensenhandel en mensen zonder verblijfsvergunning geconstateerd. Landelijk gezien vindt er een verschuiving plaats van prostitutie in de bordelen naar de seksshops en seksbioscopen. Hier zijn soms aparte ruimtes voor het ontvangen van klanten. In Breda zijn hiervan nog geen voorbeelden bekend. Er zijn drie illegale prostitutiebedrijven die regelmatig door de politie gecontroleerd worden. Deze controles vinden plaats gedurende de procedure van sluiting in verband met onderzoek en advisering inzake illegaliteit. Deze illegale bedrijven zijn gesitueerd in een woonomgeving en zouden onder andere om deze reden gesloten moeten worden, naast het gegeven dat ze niet over een vergunning beschikken. Het beleid in de gemeente Breda is dat er geen raam- en straatprostitutie wordt toegelaten. Er is niet bekend of deze vorm van prostitutie illegaal wordt uitgeoefend. De voormalige parkeerplaats nabij het Liesbos en de parkeerplaats Galgeveld zijn homo-ontmoetingsplaatsen. Nabij het Liesbos is éénmaal sprake geweest van een minderjarige die zich prostitueerde. Hiertegen is actie ondernomen. Het beleid is tevens dat er geen camperprostitutie wordt toegelaten. De parkeerplaats Galgeveld, langs de A27, ligt deels op grondgebied van de gemeente Breda en deels op grondgebied van de gemeente Oosterhout. Soms vindt er camperprostitutie plaats. Het is geen structureel probleem maar heeft wel de aandacht. Er wordt regelmatig gecontroleerd en opgetreden. Er is geen duidelijk overzicht in de klachten en meldingen ten aanzien van illegaliteit en criminaliteit ten aanzien van prostitutie beschikbaar. 13

15 Evaluatie Prostitutiebeleid B. Knelpuntennotitie Prostitutie, Plan van aanpak Ordening & Bescherming Prostitutiesector (juli 2004) Deze knelpuntennotitie is opgesteld door het Ministerie vanjustitie. Na de eerste evaluatie van de opheffing van het bordeelverbod in 2002 is een andere dynamiek ontstaan. Uit de evaluatie en in de debatten daarover met de Tweede Kamer zijn concrete knelpunten naar voren gekomen. Het betreft de volgende onderwerpen: u Gemeentelijk prostitutiebeleid u Prostitutie als arbeid u Prostitutie als bedrijf u Opsporing en vervolging u Loverboys u Voorlichting In deze landelijke evaluatie zijn knelpunten met betrekking tot de bestuurlijke handhaving door gemeenten, de arbeidsrelatie tussen prostituees en exploitanten, het imago van de branche, de opsporing en vervolging van strafbare vormen van exploitatie, de loverboy problematiek en de verspreiding van voorlichtingsmateriaal weergegeven. Per knelpunt zijn mogelijke oplossingsrichtingen geschetst en worden maatregelen getroffen. Daarbij wordt aangegeven welk departement de verantwoordelijkheid (het initiatief) heeft bij de uitvoering van de maatregelen en op welke termijn resultaat te verwachten is. Vanuit het Ministerie van Justitie is er een initiatief om een aantal werkgroepen in te stellen. Een van de werkgroepen zou zich gaan bezig houden met gemeentelijk prostitutiebeleid. De thema s die in de werkgroep moeten worden behandeld zijn onder meer: lokale verschillen in de uitvoering, bestuurlijke handhaving en sanctionering (vooral de niet-locatie gebonden bedrijven: escort), lokaal maximumstelsel, bestuurlijk toezicht, tippelzones, loverboys en voorlichting. De bedoeling was om dit overleg na de zomer van 2004 te starten. Dit is nog niet van de grond gekomen. Vanuit dit overleg kan het beleid in de gemeente Breda bijgestuurd worden. In Bijlage 3 is een samenvatting gegeven van Knelpuntennotitie Prostitutie, Plan van aanpak Ordening & Bescherming Prostitutiesector (juli 2004) C. Beleidslijn voor de prostitutiebranche in het kader van de Wet Bibob De Wet Bibob is per 1 juni 2003 in werking getreden. In hoofdlijnen regelt de wet twee zaken. Ten eerste wordt het mogelijk bepaalde vergunningen, subsidies en aanbestedingen te weigeren (of in te trekken c.q. op te zeggen) wegens, globaal gezegd, het hebben van criminele banden. In de huidige werkwijze voor wat betreft seksinrichtingen is de Algemene Plaatselijke Verordening de wettelijke basis. Het college van burgemeester en wethouders heeft een aanvraagformulier vastgesteld. Vervolgens vraagt bureau Bijzondere Wetten van de dienst Stadsbeheer de volgende instanties om advies: u Bouw- en Woningtoezicht: controle bouwtechnische aspecten en toets aan het bestemmingsplan; u Politie: antecedenten onderzoek; u Brandweer: brandveiligheidseisen; u GGD: controle hygiëne- en volksgezondheidsaspecten. Deze adviezen worden besproken in de werkgroep Prostitutie, die, vóór 2005, eens in de twee maanden bij elkaar kwam. Op grond van het eindadvies van de werkgroep wordt al dan niet vergunning verleend. Vanaf december 2004 is besloten het handhavings- 14

16 Evaluatie Prostitutiebeleid onderdeel van de werkgroep op te laten gaan in het Handhavingsoverleg Veiligheid Inrichtingen (HVI). HVI komt een keer per week bij elkaar. Wel ontbreekt de GGD in dit overleg orgaan. Hier dient een oplossing voor gezocht te worden. De beleidslijn in het kader van de Wet Bibob is om: I Bij alle aanvragen de aangeleverde gegevens (bescheiden, inclusief vragenlijst) over financiering en bedrijfsactiviteiten globaal te bekijken (lichte toets). II Als er naar aanleiding van de antwoorden op de vragenlijst en op basis van de bescheiden nog vragen zijn dan een diepgaande toets uit te voeren. III Het onder I en II gestelde blijft achterwege, met uitzondering van het onder IV tot en met VI is omschreven, ingeval een aanvrager bovengenoemde vragenlijst reeds voor het bedrijf heeft ingevuld en vanaf de datum van invullen geen wijzigingen (bijvoorbeeld exploitatievorm, financiering) hebben voor gedaan. IV In geoormerkte projecten in principe een diepgaande toets uit te voeren. V In aangewezen kwetsbare gebieden of branches in principe een diepgaande toets uit te voeren. VI Bij inrichtingen die op grond van de artikel 39 van de APV of 13b van de Opiumwet zijn gesloten in principe een diepgaande toets uit te voeren. VII In de gevallen waarin de officier van justitie de gemeente adviseert om in geval van een bepaalde aanvraag een advies aan het landelijk Bureau Bibob aan te vragen, in principe een diepgaande toets uit te voeren. In de volgende gevallen dient een adviesaanvraag bij het landelijk Bureau Bibob te worden gedaan: u Wanneer er na de diepgaande toets nog vragen blijven bestaan over de bedrijfsstructuur. u Wanneer er na de diepgaande toets vragen blijven bestaan over de financiering van het bedrijf. u Wanneer er na de diepgaande toets vragen blijven bestaan over omstandigheden in de persoon van de aanvrager, de financier van de onderneming of de eigenaar van het pand waarin de ondernemer is gevestigd. u Wanneer de officier van justitie de gemeente adviseert om ingeval van een bepaalde aanvraag een advies aan het landelijk Bureau Bibob aan te vragen. Deze beleidslijn geeft meer houvast om criminele bedrijven te sluiten. 15

17 Evaluatie Prostitutiebeleid 16

18 Evaluatie Prostitutiebeleid 4 CONCLUSIES Algemeen kan geconcludeerd worden dat door het legaliseren van de exploitatie van prostitutie de goede weg is ingeslagen. Er blijkt een breed draagvlak te zijn voor de met de opheffing van het bordeelverbod beoogde doelstellingen. In een landelijke evaluatie is geconcludeerd dat dit zowel voor de Nederlandse bevolking geldt als voor de prostitutiebranche zelf en bij diverse organisaties die in deze branches werkzaam zijn. Het beeld van, en de informatie over, de prostitutiebranche zijn verbeterd en de grip op het zichtbare deel van de gereguleerde branche is toegenomen. In het vergunde deel van de branche komen steeds minder misstanden voor. Landelijk hebben prostituees en exploitanten zich verenigd tot belangenorganisaties en aangesloten bij respectievelijk de FNV en het MKB. Hierdoor is er overleg omtrent arbeidsvoorwaarden opgang gekomen. Ten aanzien van de hoofddoelstellingen van het prostitutiebeleid van de gemeente Breda kunnen de volgende conclusies getrokken worden: A Bescherming van het woon- en leefklimaat, regulering van de overlast Het aantal legale seksinrichtingen in de stad stabiliseert. Het maximum aantal van zes prostitutiebedrijven is bereikt. De vraag is of dit maximum aantal gehandhaafd moet blijven of verruimd moet worden. De landelijke studie 'Knelpuntennotitie Prostitutie' (bijlage 4) dringt aan dit maximumstelsel kritisch onder de loep te nemen om de volgende redenen: - een nieuwe generatie exploitanten met oog voor de rechten en belangen van prostituees krijgt geen kans een nieuw bedrijf te beginnen; - bij gebrek aan legale mogelijkheden zullen ondernemers zich in minder zichtbare vormen van exploitatie begeven; - voor het bereiken van de doelstellingen van de legalisatie (bijvoorbeeld bescherming van de positie van de prostituee) is een zekere doorstroom van exploitanten noodzakelijk. Nog niet in alle gevallen zijn de bestemmingsplannen aangepast ten aanzien van de prostitutiebedrijvigheid. Van één bedrijf is bekend dat er regelmatig klachten zijn in verband met geluidsoverlast (Reeperbahn). Er zijn drie illegale prostitutiebedrijven waar tegen actie wordt ondernomen. De acties tot nu toe hebben niet geleid tot sluiting of vergunningverlening. Onduidelijkheid in deze bestaat er over het feit of men een dwangsom moet toepassen of overgaan tot sluiting. Ondanks dat straat- en camperprostitutie niet worden getolereerd in de gemeente Breda komt dit op enkele plaatsen, op beperkte schaal, toch voor. De informatie uitwisseling tussen de gemeente Breda en de politie behoeft verbetering. De politie heeft reeds stappen ondernomen om tot een verbetering te komen. De vorm van rapporteren is aangepast zodat het beter gebruikt kan worden voor bestuursrechterlijke procedures. Dit betekent dat niet alleen de onregelmatigheden worden gerapporteerd maar ook wanneer alles in orde is. B Verbetering van de arbeidsomstandigheden van de prostituee Bij Bouw- en Woningtoezicht zijn er geen noemenswaardige zaken te melden tijdens controles. De Brandweer loopt nog wel eens tegen zaken aan die niet in orde zijn ten aanzien van de brandveiligheidseisen. Deze zaken worden opgelost en er vindt een her controle plaats. Ook bij de GGD is naar voren gekomen dat de voorzieningen verbeterd zijn sinds de invoering van het beleid. Prostituees werkzaam bij escortbedrijven worden niet gecontroleerd op gezondheidsrisico s. 17

19 Evaluatie Prostitutiebeleid C Het voorkomen van strafbare feiten door het stellen van eisen aan de bedrijfsvoering, het tegengaan van illegaliteit en mensenhandel. Er zijn signalen van illegale bedrijvigheid. Deze zijn echter niet concreet en niet gedocumenteerd. Daarnaast zijn er drie bordelen zonder vergunning. Overigens houdt de politie hier wel controles. Het feit dat er in 2004 slechts één escortbedrijf in Breda actief was met een vergunning wil niet zeggen dat er niet meer escortbedrijven actief zijn. Het vermoeden bestaat dat deze in de illegaliteit opereren. Volgens de politie lijkt de loverboy problematiek niet aan de orde in de gemeente Breda. Landelijk is dit wel een probleem. Daarom is het onwaarschijnlijk dat deze kwestie niet speelt in de gemeente Breda. In de interne gemeentelijke organisatie en in de samenwerking gemeente en politie zijn nog wel verbeteringen aan te brengen. Het gaat hier met name over de coördinatie en een transparante afstemming tussen gemeente en politie. Overige conclusies Uit de verschillende interviews die zijn gehouden met de partijen die zich bezig houden met de uitvoering van het prostitutiebeleid kunnen de volgende conclusies getrokken worden: u Het huidige prostitutiebeleid en het opheffen van het bordeelverbod heeft meer duidelijkheid verschaft. u Het prostitutiebeleid wordt door verschillende onderdelen van de gemeente met verschillende vormen van deskundigheid uitgevoerd. De coördinatie hiervan vraagt veel tijd. Ook de afstemming van landelijke ontwikkelingen op het gemeentelijke beleid vraagt aandacht. u Er dient veel aandacht te blijven bestaan voor de regionale aanpak. Men kan lering trekken uit de wijze van aanpak van andere gemeenten. Ook kan men verschuiving van problemen in beeld brengen (bijvoorbeeld iemand die een vergunning geweigerd wordt vertrekt naar een andere gemeente in de regio met minder strenge regels). u Er is geen helder systeem waarin de klachten en meldingen in verband met prostitutie worden gebundeld. Iedere instantie heeft zijn eigen registratiesysteem. Hierdoor is er geen concreet beeld van de ontwikkelingen en de overlast in de prostitutie. u De escortbranche laat zich niet vangen door een gemeentegrens en is daarom meer een regionaal of landelijk probleem dan een lokaal probleem. u Ieder jaar een nieuwe vergunning verlenen is erg vaak en kost veel tijd voor de gemeente en de ondernemer. Een optie is de vergunningsduur te verlengen. Een vergunning voor onbepaalde tijd is echter niet wenselijk omdat het intrekken van een bestaande vergunning, bij problemen of illegale situaties, meer moeite en tijd vergt dan het niet verstrekken van een nieuwe vergunning. 18

20 Evaluatie Prostitutiebeleid 5 AANBEVELINGEN Aan de hand van de hoofddoelstellingen van het Bredase beleid worden aanbevelingen gedaan ten aanzien van de verbetering van het toekomstige prostitutiebeleid. A B C Bescherming van het woon- en leefklimaat, regulering van de overlast u Vanuit het landelijke beleid wordt aanbevolen kritisch te kijken naar het maximumstelsel. Door de verruiming van het aantal prostitutiebedrijven is beter bekend wie er zich met prostitutie bezig houdt en is gerichte handhaving en controle mogelijk. Ook wordt voorkomen dat men illegaal gaat werken. Voorgesteld wordt om een externe deskundige onderzoek te laten doen naar de wenselijkheid van verruiming van het maximumstelsel in de gemeente Breda. Hiervoor zal budget beschikbaar gesteld moeten worden. u Aandacht dient er te zijn voor de bestemmingsplannen en de mogelijkheden van de prostitutiebedrijven. Hiermee kan een geschikte plaats voor prostitutiebedrijven aangewezen worden en ongewenste ontwikkelingen worden voorkomen. De Ontwikkelingsdienst van de gemeente dient dit in overleg met de coördinator uit te voeren. Verbetering van de arbeidsomstandigheden van de prostituee u De controles van de GGD, BWT en brandweer vinden jaarlijks plaats. Dit dient gehandhaafd te blijven. u Aandacht dient uit te gaan naar het controleren van escortbedrijven. Hiermee samenhangend moet onderzocht worden hoe prostituees, werkzaam bij escortbedrijven, gecontroleerd kunnen worden door de GGD. u Controles van de Arbo-diensten kunnen een bijdrage leveren in de verbetering van de arbeidsomstandigheden van prostituees. Hier dienen door de GGD nader afspraken over gemaakt te worden. u Vanuit het landelijke beleid wordt aanbevolen voldoende aandacht te besteden aan voorlichting ten aanzien van welzijns- en gezondheidsaspecten van de prostituees in de prostitutiebedrijven. In het verlengde hiervan heeft de GGD al actie ondernomen om meer aandacht uit te laten gaan naar SOA voorlichting. Het voorkomen van strafbare feiten door het stellen van eisen aan de bedrijfsvoering, het tegengaan van illegaliteit en mensenhandel u De politie controleert gemiddeld vier maal per jaar met als doel het tegen gaan van illegaliteit en mensenhandel. De politie is van mening dat dit voldoende is. u Er dient een onderzoek gestart te worden hoe illegale bedrijvigheid of overlastsituaties in de prostitutie effectief kunnen worden bestreden. Centraal in het onderzoek staat de vraag welk middel het meeste effect heeft, het toepassen van de dwangsom of het overgaan tot een sluiting. De dienst Stadsbeheer, afdeling Vergunningen en Handhaving zal dit nader uitwerken. u Om een beter zicht te krijgen op escortbedrijven, wat een regionaal of landelijk probleem is, zou vanuit de gezamenlijke gemeenten samenwerking gezocht moeten worden met betrekking tot informatie opsporing van deze bedrijfstak. Hierbij valt te denken aan internet, telefoonnummers, dagbladen en dergelijke. Controle en toezicht wordt vervolgens door de politie uitgevoerd. u Men dient alert te zijn op de aanwezigheid van loverboy-praktijken. Onderzocht moet worden of de loverboys actief zijn in Breda. Vervolgens dient besloten te worden hiervoor een plan van aanpak te maken door een deskundige (in- of extern). u De vergunningaanvrager moet langer wachten dan noodzakelijk; door het standaardiseren van procedures kan dit sneller verlopen. Het vervaardigen van standaardformulieren en een standaardprocedure kan dit verbeteren. Met de ervaringen uit het verleden is dit eenvoudig te realiseren. De afdeling Vergunningen en Handhaving van de Dienst Stadsbeheer zal dit verder vorm moeten geven. 19

21 Evaluatie Prostitutiebeleid u Het opstellen van een procesbeschrijving, een uitvoeringsprioriteitenlijst en een uitvoeringsschema is noodzakelijk voor het uitvoeren van het beleid. Momenteel ontbreken deze onderdelen. Van de drie hoofddoelstellingen ontbreekt een duidelijk overzicht van klachten en meldingen. Om in de toekomst een beter onderbouwde evaluatie te maken van het prostitutiebeleid dient hierin meer inzicht verkregen te worden. Het gaat zowel om klachten en meldingen ten aanzien van overlast, Bouw- en Woningtoezicht en brandveiligheidseisen, gezondheidsaspecten als om criminele activiteiten en mensenhandel. Verder is er nog een aantal aanbevelingen ten aanzien van de verbetering van het beleid en de uitvoering hiervan aan te geven. Het gaat om de volgende zaken: Toezicht u De prostitutiecoördinator coördineert het toezicht door duidelijk aan te geven welke partijen voor welk onderdeel verantwoordelijk zijn. In een toezichtplan wordt dit beschreven. Ook de taakverdeling komt in dit plan aan de orde. Procesmatig wordt het toezicht omschreven en van de noodzakelijke modellen voorzien. Een toezichtprioriteitenlijst geeft aan waar de nadruk op komt te liggen voor de komende tijd. De politie, brandweer, GGD en Bouw- en Woningtoezicht worden hierbij betrokken. Handhaving u Omdat de handhavingtrajecten niet procesmatig beschreven en gemodelleerd zijn, moet dit worden meegenomen in een toezicht- en handhavingsschema. u Doordat in het HVI ook de handhavingaspecten ten aanzien van prostitutie wekelijks aan de orde komen wordt hiermee sneller dan voorheen op de situatie ingespeeld. Door het verbeteren van het overleg worden afspraken gecontroleerd van elkaar. Hierdoor ontstaat er meer daadkracht. Overleg u Het nadrukkelijker positioneren (= inzichtelijk maken van taken) van de coördinator prostitutiebeleid is noodzakelijk. u De coördinator prostitutiebeleid van de gemeente neemt deel aan het toekomstig landelijke overleg prostitutiebeleid. Hier komen landelijke en regionale aspecten van het prostitutiebeleid aan de orde. In het landelijke overleg is reeds veel van de problemen die in andere gemeenten voorkomen, aan de orde geweest. u De vertegenwoordiger van de GGD zal regelmatig overleg hebben over het prostitutiebeleid met de coördinator. u Knelpunten ten aanzien van de handhaving moeten in het wekelijkse HVI worden opgenomen. Vergunning u Aanbevolen wordt de vergunning voor drie jaar te verstrekken. Hiermee wordt de aanvrager niet jaarlijks belast met het aanvragen hiervan. De gemeente wordt ontlast doordat er minder vaak nieuwe vergunningen worden aangevraagd. Indien een bedrijf van exploitant verwisselt zal de vergunning automatisch vervallen. De nieuwe exploitant is zelf verantwoordelijk voor het aanvragen van een nieuwe vergunning. Een voorwaarde is wel dat de politie minimaal vier keer per jaar controles uitvoert. De brandweer dient jaarlijks te blijven controleren. u In verband met de voorgestelde aan te passen looptijd van de vergunning en de gezondheidsaspecten overlegt de vergunninghouder jaarlijks een controle rapport, opgesteld door de GGD, aan de gemeente Breda. 20

22 BIJLAGE 1 PROJECTGROEP EVALUATIE PROSTITUTIEBELEID Dienst Directie Afdeling Persoon DSB Buitenruimte Beleid & Programmering Bert Voeten DSB Buitenruimte Vergunningverlening en handhaving Géchris Brouwers DSB Buitenruimte Vergunningverlening en handhaving Cees Brouwers DSB Buitenruimte Vergunningverlening en handhaving Johan Krijnen ODB ODB Bouw- en Woningtoezicht C. Verkade DSB Middelen Communicatie Peter Jeucken Politie Midden en West-Brabant Coördinatie Bestuurlijke zaken Henk Oprins Politie Midden en West-Brabant Coördinatie Zorgsector Ton Geerards Brandweer Gemeente Breda Coördinator gebruiksvergunning Charles Meijer Brandweer Gemeente Breda Teamcoördinator Frank Mulders GGD Algemene Gezondheidszorg Sociale verpleegkunde Bernadette van Oers 21

23 22

24 Bijlage 2 Samenvatting 'Het rode licht uit de schemer (september 2000)' 1 Inleiding In deze bijlage wordt een samenvatting gegeven van de notitie 'Het rode licht in de schemer, het Bredase beleid voor de seksbranche na opheffing van het bordelenverbod' (september 2000). Door de wetswijziging is de gemeente vanaf 2000 in staat gesteld om door middel van een vergunningenstelsel op basis van de APV een actief beleid te voeren met betrekking tot de seksen prostitutiebranche. De APV biedt voldoende mogelijkheden om tot beheersing van de seksen prostitutiebedrijven te komen. Naast de regeling in de APV zijn er andere mogelijkheden om regulerend op te treden, bijvoorbeeld door middel van het positief bestemmen van bepaalde percelen voor prostitutiedoeleinden. Voorts zullen seksinrichtingen gebonden blijven aan bijzondere wetgeving, zoals de Drank- en Horecawet, de milieuwetgeving en regelingen, die eisen stellen aan de inrichting en de veiligheid van het gebouw. 2 Prostitutiebeleid Overeenkomstig de regionale nota worden de volgende drie doelstellingen voor gemeentelijk prostitutiebeleid geformuleerd: A. Bescherming van het woon- en leefklimaat, regulering van de overlast: in feite gaat het hierbij om vestigingseisen. B. Verbetering van de arbeidsomstandigheden van de prostituee: hierbij gaat het vooral om inrichtings- en hygiëne-eisen voor prostitutiebedrijven. C. Het voorkomen van strafbare feiten door het stellen van eisen aan de bedrijfsvoering, het tegengaan van illegaliteit en mensenhandel. 2.1 Prostitutiebedrijven A. Vestigingsbeleid u handhaving van de locatie en vestigingsvoorschriften (met uitzondering van het maximum van vijf prostitutiebedrijven voor de binnenstad) en geen vestiging in het buitengebied en op de bedrijventerreinen; u de vier prostitutiebedrijven, waarvan is geconstateerd dat de ligging akkoord is worden ook als zodanig bestemd in de betrokken bestemmingsplannen. Hiervoor wordt niet een aparte herziening van de desbetreffende plannen gemaakt; de nieuwe bestemming zal worden meegenomen bij de eerstvolgende herziening; u de drie prostitutiebedrijven, waarvan de ligging niet akkoord is, vallen onder het overgangsrecht hetgeen betekent dat het bedrijf op de betreffende locatie mag blijven totdat een ander de zaak overneemt. Dit betekent dat aan een nieuwe eigenaar een vergunning wordt geweigerd. Deze bedrijven zullen in bestemmingsplantechnische zin worden weg bestemd. De vraag is of op basis van het bestemmingsplan een nieuw bedrijf kan worden tegengehouden. Immers, het gebruik van het perceel als prostitutiebedrijf is reeds jarenlang gedoogd, het bedrijf kan een beroep doen op de beschermende werking van het overgangsrecht, zoals dat in het bestemmingsplan is vastgelegd. Vestiging van een nieuw bedrijf kan alleen worden tegengehouden door weigering van een vergunning op basis van de APV. Dit uitsterfbeleid ten aanzien van deze drie locaties wordt opnieuw bezien, indien het totaal aantal prostitutiebedrijven in Breda niet meer is dan zes. Bij deze discussie wordt de problematiek van de illegale vestigingen in relatie tot de ontwikkelingen in de prostitutiebranche betrokken. 23

25 u in verband met het gestelde onder het voorgaande wordt het maximumaantal prostitutiebedrijven (vooralsnog) gesteld op 6. In de (model-)apv is de bepaling opgenomen dat een vergunning kan worden geweigerd onder meer in het belang van de openbare orde, in het belang van het voorkomen of beperken van overlast en/of aantasting van het woon- en leefklimaat of in het belang van de verkeersvrijheid of -veiligheid. Deze belangen vormen de grondslag voor de uitoefening van bevoegdheden van de burgemeester c.q. het college van burgemeester en wethouders. Het beleid dat het gemeentebestuur voert wordt neergelegd in een beleidsregels, zoals bedoeld in artikel 4.81 van de Algemene wet bestuursrecht. De beleidsregels omvatten dus de hierboven omschreven maximumstelsel voor seksinrichtingen en de huidige locatie- en vestigingsvoorschriften voor prostitutiebedrijven. Eén locatievoorschrift is komen te vervallen, namelijk het voorschrift, dat maximaal vijf bedrijven zich binnen de singels mogen vestigen. Dit voorschrift heeft geen praktische betekenis, aangezien in het bestemmingsplan Binnenstad is bepaald, dat - behoudens één bedrijf - geen prostitutiebedrijven in de binnenstad gevestigd mogen zijn. Bovendien sluit toepassing van de andere voorschriften vestiging van prostitutiebedrijven in de binnenstad nagenoeg uit. Hiervoor is reeds opgemerkt, dat de bestemmingsplannen aangepast moeten worden, waarbij vier locaties positief worden bestemd. B B1 Verbetering positie van de prostituee Arbeidsomstandigheden Wanneer de Arbeidsomstandighedenwet van toepassing is -en daarvan is sprake indien er een gezagsrelatie tussen exploitant en prostituee bestaat- zal de Arbo-dienst, in het belang van de werknemers aandacht besteden aan factoren die van invloed zijn op de lichamelijke en geestelijke belasting van prostituees. Werkgevers hebben bijvoorbeeld ook de verplichting om werknemers in de gelegenheid te stellen jaarlijks een zogenaamd Periodiek Arbeid Gezondheidskundig Onderzoek te laten ondergaan. De gemeente heeft geen bevoegdheden om een regeling te treffen tot de Arbeidstijden (Arbeidstijdenwet) en de arbeidsvoorwaarden (in strijd met artikel 148 Gemeentewet). De Arbeidsomstandighedenwet is ook van toepassing verklaard op die situaties, waarin er geen sprake is van een gezagsrelatie tussen exploitant en prostituee, bijvoorbeeld indien de prostituee zelfstandig binnen een seksinrichting werkt. B2 Gezondheidsrisico s De aard van het werk en de arbeidsomstandigheden binnen de prostitutie brengen voorts gezondheidsrisico s met zich mee, onder andere het gevaar om seksueel overdraagbare aandoeningen, waaronder hiv-infecties, op te lopen en te verspreiden. Het is in het belang van zowel de prostituees zelf als de volksgezondheid, dat de prostituees zich goed hiertegen (leren) beschermen en daartoe ook in staat gesteld worden door de exploitanten. In de Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid (WCPV) is geregeld dat gemeenten verantwoordelijk zijn voor onder andere het bevorderen van de (psycho-)hygiëne en het bewaken en bevorderen van de volksgezondheid in relatie tot infectieziekten, waaronder seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA) en aids. De GGD is hierbij de uitvoerende en adviserende instantie. Taken met betrekking tot SOA en aids zijn onder meer: passieve en actieve opsporing, de controle van specifieke groepen, voorlichting en preventie en de coördinatie van activiteiten van regionale samenwerkingsverbanden die betrokken zijn bij de aids-bestrijding. 24

26 Op basis van de bepalingen van de WCPV zijn in het gemeentelijke vergunningensysteem voorschriften op het terrein van de volksgezondheid opgenomen en uitgewerkt. De gemeenten stelt in haar verordening specifieke, gezondheidsbevorderende eisen aan vergunninghouders op het gebied van de SOA- en aids-preventie en -bestrijding en de (psycho)-hygiënische begeleiding. Hiermee wordt bijgedragen aan verbetering van de positie van de prostituee. De GGD West Brabant heeft, naar voorbeeld van de Model APV, in de verordening op laten nemen dat een vergunning voor een prostitutiebedrijf geweigerd kan worden in het belang van de gezondheid of zedelijkheid. Op grond hiervan zijn beleidsregels geformuleerd op het terrein van de bedrijfsvoering door exploitanten op het gebied van SOAen aids-preventie en -onderzoek en hygiënebegeleiding, te weten: 1. Voorschriften ter bevordering van de gezondheid: a. De exploitant dient de verpleegkundige/arts van de GGD toegang te verlenen voor het geven van voorlichting over seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA s) en andere beroepsrisico s. b. De exploitant dient er zorg voor te dragen dat er voldoende voorlichtingsmateriaal over SOA s beschikbaar is, in ieder geval in verschillende talen. c. De exploitant is verantwoordelijk voor het in voldoende mate aanwezig zijn van wettelijk goedgekeurde condooms in het bedrijf en in de werkkamers. d. De exploitant dient de prostituees in staat te stellen zich regelmatig te laten controleren op SOA s. e. Indien aan het prostitutiebedrijf een vaste arts verbonden is, worden naam en adres van deze arts aan de GGD bekend gemaakt. f. De prostituee kiest zelf de arts die het SOA onderzoek verricht en mag niet gedwongen worden gebruik te maken van de clubarts. g. De uitslag van het onderzoek valt onder het medisch beroepsgeheim in het kader van de wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst. h. De frequentie van het onderzoek wordt door de prostituee bepaald, i.o.m. de arts. 2. Voorschriften ter bevordering van de hygiëne a. De werkkamers en sanitaire voorzieningen dienen te allen tijde in een zintuiglijk schone staat te verkeren. b. In iedere werkkamer dient vloeibare zeep aanwezig te zijn, (bij voorkeur) papieren handdoekjes en een afvalbak. c. In het bedrijf dienen voldoende schone handdoeken aanwezig te zijn; deze worden na gebruik door schone vervangen. d. Het bedlinnen in de werkruimten dient dagelijks verschoond te worden. e. Na elke klant dient het bedlaken verschoond te worden. f. De matrassen dienen voorzien te zijn van een plastic beschermhoes. g. Hulpstukken moeten na elk gebruik huishoudelijk schoon gemaakt worden. 3. Overige verplichtingen van de exploitant a. Het is de exploitant verboden om te prostituees aan te zetten tot of te verplichten om onveilig (zonder condoom) te werken en te verbieden klanten of diensten te weigeren. b. Het is de exploitant verboden om de prostituees aan te zetten tot of te verplichten alcoholhoudende dranken mee te drinken met de klanten. c. Het is de exploitant verboden om reclame te maken waarbij de garantie wordt gegeven dat de prostituees in het bedrijf vrij zijn van seksueel overdraagbare aandoeningen. d. Het is de exploitant verboden om te adverteren met de mogelijkheid van onveilig werken door de prostituees. e. Het is de exploitant verboden reclame te maken over veilig seks beleid in het bedrijf, omdat dit een algemeen maatschappelijke norm is en niet specifiek voor een bepaald bedrijf. Tot het basistakenpakket van de GGD behoort reeds de SOA en Aids-preventie/ bestrijding. 25

27 Voor extra inzet ten aanzien van de technische hygiënezorg worden de prostitutiebedrijven een maal per jaar in het kader van de behandeling van de aanvraag om vergunning te bezoeken. Om in het bezit te komen van een vergunning dient de exploitant een verklaring van de GGD te overleggen, dat de inrichting voldoet aan de hygiëne-eisen, opgenomen in de beleidsregeling. De kosten per prostitutiebedrijf en/of parenclub bedragen ongeveer f 650, per jaar. Indien blijkt, dat de voorschriften niet worden nageleefd, zal de GGD de gemeente hierover informeren. De gemeente kan vervolgens de exploitant waarschuwen c.q. een sanctie toepassen. Door deze werkwijze komen de kosten van het GGD-onderzoek rechtstreeks ten laste van de exploitant. Door de vergunning steeds voor de duur van één jaar te verlenen houdt de gemeente de vinger aan de pols waar het gaat om het toezicht op de seksinrichtingen. B3 Inrichtingseisen De bouwverordening geeft regels voor hygiëne en brandveiligheid. Ten aanzien van de inrichting en constructie van bouwwerken kunnen voorschriften worden opgelegd. Het gaat hierbij om voorschriften betreffende de toetreding van daglicht, ventilatie, geluidswering, sanitair, brandveiligheidseisen en dergelijke. De inrichting zal over een geldige gebruiksvergunning op basis van de bouwverordening moeten beschikken. Indien een bouwwerk een zodanig gebruik kent dat daaruit gevaar voortvloeit voor de veiligheid of nadeel voor de gezondheid voor de gebruiker of anderen, tengevolge van een van de oorzaken genoemd in het Bouwbesluit en de bouwverordening, dan kunnen burgemeester en wethouders een aanschrijving tot het treffen van voorzieningen en tot het aanbrengen van verbeteringen op grond van artikel 14 en 17 Woningwet uit laten gaan. In de regionale nota prostitutiebeleid zijn de volgende voorschriften ten behoeve van de prostitutiebedrijven opgenomen: 1. In een prostitutiebedrijf dient een verblijfsruimte ingericht als dagverblijf aanwezig te zijn met een vloeroppervlakte van tenminste 16 m 2 en een breedte van 3,35 meter.. In een prostitutiebedrijf waar vijf of meer werkruimten aanwezig zijn, dient een keuken aanwezig te zijn met een oppervlakte van tenminste 5m 2 en een breedte van tenminste 1,80 meter. 3. Het dagverblijf, de keuken en de kleedkamer mogen niet voor prostitutiedoeleinden gebruikt worden. 4. In het dagverblijf, de keuken en de kleedkamer moet voldoende daglicht kunnen toetreden en vanuit deze verblijfsruimten moet visueel contact met buiten mogelijk zijn. 5. Elke werkruimte moet een vloeroppervlakte hebben van ten minste 8 vierkante meter, waarvan de breedte tenminste 2,10 meter is. 6. Elke werkruimte moet voorzien zijn van een wasbak met warm en koud stromend water en van heldere witte elektrische verlichting. 7. Elke werkruimte moet zijn voorzien van een afsluitbare hang-legkast tenzij tot de seksinrichting een kleedkamer behoort. 8. In een prostitutiebedrijf moeten tenminste één heren- en één damestoilet en één badruimte aanwezig zijn per bouwlaag én tenminste één toiletruimte en één badruimte per 5 werkruimtes. 9. De voorzieningen voor de toevoer van verse lucht en de afvoer van binnenlucht in een prostitutiebedrijf moet voldoen aan het bepaalde in hoofdstuk 2 van het bouwbesluit. 10. Een prostitutiebedrijf moet zijn voorzien van verwarmingsapparatuur als bedoeld in hoofdstuk 2 van het bouwbesluit van vóór 1993 waarmee alle besloten ruimten kunnen worden verwarmd. 11. Iedere werkruimte moet zijn voorzien van een zogenaamd stil alarm. 26