Vooruit kijkend. Workshop 21 mei

Transcriptie

1 mei 2011 B O N S A I vereniging Midden Nederland opgericht in 1977 en aangesloten bij de Nederlandse Bonsai Vereniging Voorzitter: Bob van Ruitenbeek bonsai_moyogi@hotmail.com Penningmeester: Joke Andringa , joke@bonsai4all.nl Secretaris: Wouter Snel , woutersnel@hetnet.nl Algemene zaken: Nol van der Linden , nol@parenthese.nl Algemene zaken: vacant Bibliotheek: Edith den Ouden e.den.ouden@live.nl Vooruit kijkend Workshop 21 mei Beste leden, de volgende bijeenkomst belooft weer een leerzame middag te worden. Er word weer een workshop gehouden, maar deze keer zal de begeleiding in handen zijn van Rijn en Arnauld van bonsai vereniging Apeldoorn. Voor de gene die de bijeenkomsten regelmatig bezoeken zijn dit geen onbekenden. Ze hebben in oktober vorig jaar ook de boombespreking gedaan en dat was zeker een succes. Het is ook weer eens leerzaam en interressant om eens een andere kijk van iemand buiten onze vereniging te horen. We gaan er dan ook van uit dat het een interessante middag wordt en dat volgend jaar weer een bijeenkomst is waar de gevormde bomen van de workshop bewonderd kunnen worden. Tot a.s. zaterdag op onze bijeenkomst. Wouter Even bijkletsen Van dooie struik naar bonsai In 1998 stond ik bij mijn moeder in de tuin en ze wees: die struik is dood. Ik ging kijken en zag groene puntjes. Hij is niet dood, Ma. Nou zei ze: ik wil hem niet meer. Maar toen wilde ik hem natuurlijk wel. We groeven de Potentila (want dat was het) uit en ik nam hem mee naar Leiderdorp. De dikke stam bleken omhoog gebonden takken, dus hij werd kleiner en kleiner. Zie hier zijn levensloop in beeld Gironummer: t.n.v. Bonsai Vereniging Midden Nederland, Soest Rijn Bécude Lidmaatschap U kunt lid worden van onze vereniging op elk gewenst moment. De kosten zijn 1 45,00 per jaar. Informatie over lidmaatschap zijn verkrijgbaar op de bijeenkomsten, of bij de secretaris. Arnauld van der Heijden lees verder op pagina 2 Bonsaivereniging Midden Nederland mei

2 Van de voorzitter vervolg van pagina 1 Beste leden, het lijkt wel of we al een hele zomer achter ons hebben na al die weken mooi weer de afgelopen tijd. Het voorjaar heeft ons verrast met weken van zomerse temperaturen en de buien die in Neder land zo vaak te vinden zijn lijken ons land te hebben overgeslagen. Voor onze bonsai betekend dat dat we al aardig hebben kunnen mesten en de tuinslang overuren maakt. De loofbomen groeien als kool en ook de dennen geven flinke kaarsen. Alles lijkt wel 2 weken voor te lopen op vorig jaar. Voor de dennen is dat mooi aangezien we hier vaak met een te kort groeiseizoen zitten maar voor mijn azalea die 28 mei naar de azalea tentoonstelling bij Lodder gaat is het eigenlijk een week te laat. De bloemknoppen springen open en wat ik ook probeer, afremmen valt niet mee. Hopen dat hij mooi in bloei blijft tot de 28e. Dat is tevens een dag om weer naar Lodder te gaan want de azaleas zijn die dag met 25% korting, dus ben je nog op zoek naar een mooie azalea ga zeker even kijken. Zoek je nou geen azalea is het ook de moeite om de tentoonstelling en de rest van de collectie te bekijken. Eerst staat onze verenigingsbijeenkomst natuurlijk nog op de agenda. Zelf kan ik helaas niet aanwezig zijn ivm de drukte op mijn werk. Toch wens ik een ieder een fijne middag, Vriendelijke bonsai groet, Bob van Ruitenbeek Terugblik clubmiddag mei De bijeenkomst van mei stond in het teken van het werken aan de eigen bomen. Veel leden hadden hier goed gebruik van gemaakt. De opkomst was groot zodat de zaal maar net genoeg plaats bood aan iedereen. Het was een leuke en genoeglijke middag. De boom van de maand was de Acer en er waren er veel te bewonderen. Bijgaande foto s van Piet Dekker zeggen waarschijnlijk genoeg. Je ziet nog meer foto s van onze bijeenkomsten op: Japanse dag in Slot Zeist Zondagmiddag 14 augustus wordt er wederom een japanse dag georganiseerd in de tuinen van Slot Zeist. Verleden jaar hebben we daar vanuit de vereniging gestaan met een aantal bonsai om de vereniging te promoten en de bezoekers uit te leggen wat bonsai precies inhoud. Dit was mede door de groep enthousiaste vrijwiligers erg geslaagd. Voor dit jaar zijn we wederom uitgenodigd maar, dat kunnen we natuurlijk alleen doen als we weer een groep enthousiaste vrijwilligers hebben die daar willen gaan staan. Mijn oproep is dan ook aan een ieder: meld je bij mij aan om de vereniging daar te promoten. Zo kunnen we aan de bezoekers laten zien dat als je van bonsai houd en in midden Nederland woont je bij ons terecht kunt voor advies of gewoon een gezellige verenigings middag. Bob van Ruitenbeek en tenslotte in een goeie schaal. Bij de laatste stap heeft Bruno geholpen. Jammer dat mijn moeder hem niet meer kan zien. Groet, Joke Bonsaivereniging Midden Nederland mei

3 Op deze pagina s een verslag van Tom van Wanum over de masterclass Larix. NBV Masterclass Larix In april had de nbv weer een masterclass georganiseerd, het onderwerp was ditmaal de Larix en de master van de avond was Hans van Meer. Bij binnenkomst sprongen de meegebrachte bonsai mij direct in het oog want het waren in het algemeen tamelijk forse bomen, zo tussen de 50 en de 80 cm. Wat ook ogenblikkelijk opviel was de oude uitstraling die deze bomen hadden. Ze hadden allemaal een ruige schors die hoort bij een boom op leeftijd. De avond verliep volgens het bekende recept, eerst een algemeen praatje over de soort en alles wat daarmee te maken heeft en daarna worden de bonsai besproken en komt er nog veel meer interessants aan de orde. Ik maak de aantekeningen eigenlijk alleen voor mezelf en schrijf dus die zaken op die ik belangrijk of interessant vindt. Dat betekent dus dat er ook zaken besproken zijn die ik niet heb opgeschreven. Algemeen Een zeer belangrijke eigenschap van de Larix is dat het een bladverliezende conifeer is. Dat houdt in dat het onmogelijk is allerlei storende fouten te verbergen achter het loof, tijdens de winter worden deze fouten genadeloos blootgelegd. De takstructuur is dus net zo belangrijk als bij een bladverliezende loofboom. Een Larix houdt niet van droge voeten, de grond moet altijd voldoende vocht bevatten. Dat houdt in dat het grondmengsel voldoende water moet kunnen vasthouden maar dat is iets anders dan dat de grond altijd kletsnat is! Omdat Larixen een fijn wortelgestel hebben is een luchtig mengsel belangrijk. Denk aan een mix van Akadama, Bims en Kanuma. De Kanuma zorgt voor een wat lagere ph (dus een lichtzure grond) dat door een Larix op prijs wordt gesteld. Wat betreft de standplaats kan de Larix best zon verdragen maar moet wel worden beschermd tegen de brandende zon op een warme zomerdag. Omdat de Larix van luchtcirculatie rond de takken houdt mag hij best op de wind staan en dus bij voorkeur niet vlak tegen een muur of schutting. Er kan rustig gesteld worden dat de Larix een relatief makkelijk te verzorgen bonsai is, ook voor beginners. Daarom eigenlijk des te opmerkelijker dat ze relatief weinig als bonsai worden gezien. Voeding Hier geldt eigenlijk het bekende verhaal: in de opbouwfase als er veel groei gewenst is wordt er gemest met mest met een hoog stikstofgehalte. Later, als de bonsai gevormd is, kan het N-gehalte omlaag. Blijf je mesten met een hoog stikstofgehalte dan worden de takken dikker, ze worden dan vleziger en de uitstraling van dit soort takken is minder fraai. Bij een goed doorlatend mengsel zal er niet snel sprake zijn van overbemesting. Verpotten Het verpotten gebeurt voordat de knoppen zwellen en bij het ver- potten is het raadzaam de wortels zo min mogelijk te beschadigen en ze vochtig te houden. Jonge bomen worden eens per 2 jaar verpot. Als dit niet gebeurt, ontstaan er vlezige wortels die vervolgens weer de oorzaak zijn van de vlezige takken. Oude bomen kunnen met een minder frequente verpotting toe. Shohin worden ieder jaar verpot. Hierdoor ontstaan er veel fijne wortels die zorgen op hun beurt voor een fijne vertakking. Snoei Het harde terugsnoeien gebeurt bij voorkeur in het najaar of het hele vroege voorjaar. Wacht je tot de sapstroom op gang begint te komen dan zul je merken dat de boom sterk harst. De oude takken maken steeds meer knoppen waardoor ze op den duur zwakker kunnen worden en zelfs afsterven. Het is daarom aan te raden een oude tak ook eens de kans te geven ongeremd door te kunnen groeien. Dit geldt trouwens ook voor de meeste andere soorten. Bij de Larix valt ook de dikke schors op. Bij het maken van een jin lijdt dat vaak tot een zeer iele jin als de schors van de stomp is verwijderd. Gebruik bij voorkeur geen jin-seal bij een Larix. De jin wordt erg wit en dat toont vaak onnatuurlijk. Een wat grijzige tint van de jin past veel beter bij zowel de ruwe schors als het groene loof. Bloei De Larix vormt mooie kegels die op de takken staan. Soms maakt de boom zeer veel kegels waardoor er een onbalans ontstaat met het loof. In zo n geval is het beter wat bloemen te verwijderen. Teveel water of teveel mest kan de oorzaak zijn van veel bloemen. De vrouwelijke bloemen zitten bovenop de takken en kunnen sterk in kleur variëren. Bij de meegebrachte bomen liep de kleur uiteen van lichtrood tot auberginepaars. De mannelijke bloemen zijn klein, geel en hangen onder de takken. Bedraden Het best kan er bedraad worden voordat de knoppen beginnen uit te lopen en er kans bestaat op het beschadigen van de naalden. Soms is het nodig wat oppervlaktewortels te bedraden. Bedenk dan dat de ondergrondse delen zeer snel (2 x zo snel als de bovengrondse delen) verdikken, bedraad dus zeer los! Ziekten en plagen De Larix is een sterke boom die eigenlijk nergens last van heeft. Wat wel voorkomt is dat er een gezwel ontstaat op de stam. Weghalen helpt niet, het gezwel komt steeds weer terug. Dit wordt veroorzaakt door de meristeemkanalen die vanuit het centrum van de stam naar de schors lopen. Vocht wordt hierdoor afgevoerd richting schors en hoopt zich daar op waardoor de gezwellen ontstaan. De conclusie Er kon gelukkig voldoende tijd worden besteed aan het bespreken van alle meegebrachte bonsai en uiteraard werd ook de vormgeving besproken. Aantekeningen maken hierbij is niet zo zinvol omdat je de bonsai er bij moet zien. Dat houdt dus in dat je zelf eens een bezoekje moet brengen aan een masterclass. Ben je geïnteresseerd vraag dan eens aan je bestuur hoe je een en ander regelt. Tot slot de eindconclusie van Hans: Een Larix is nooit vervelend om naar te kijken! Tom van Wanum 4 Bonsaivereniging Midden Nederland mei

4 Potten bakken met aluminiumcement Werkwijze: Kijk ook eens op: Kan je die pot of slab in de juiste maat niet vinden? Of is die onbetaalbaar? Lees verder hoe je op een andere manier aan het juiste vaatwerk kan komen. en Oscar en Koert aan het naaien. Een voorbeeld van een geproduceerd schaaltje. De grondstoffen goed mengen. Water toevoegen tot een dunne pap. en De laag lekker dik aanbrengen. Aluminiumcement Aluminiumcement is een snelhardende cementsoort waarbij aluminiumsilicaten voor de snelle binding zorgen. Karakteristieken van aluminiumcement zijn o.m.: - een hoge reactiviteit met water - een zeer hoge aanvangssterkte; de sterkte - ontwikkeling is stormachtig met een hoge aanvangssterkte en hoge eindsterkte die vaak al na 24 uur is bereikt - een uitstekende chemische bestendigheid; het cement is bestand tegen zwakke zuren tot een ph-waarde van 4 - een hoge vuurvastheid tot ca 1300 o C - door de snelle harding is aluminium - cement niet zonder meer toepasbaar als vervanger van gewoon cement, maar wordt om dezelfde reden ook toegepast in bv. de beeldhouwkunst - het is in prijs hoger dan de normale cementsoorten. Op een van onze bijenkomsten in De Dissel vertelde Jan Wouterse mij over een procédé om potten te maken voor zijn bonsai. Nieuwsgierig geworden ging ik op een avond in maart eens bij hem langs in Amersfoort. Samen met Koert en Oscar wordt daar nog wel eens iets met bonsai gedaan. Die bewuste avond waren ze schalen aan het maken van aluminiumcement. Je hebt hiervoor aluminium - cement (uiteraard), zilverzand, kleurpoeder, dubbeltjesgaas, vliesdoek en vissnoer nodig. Dit kun je aanschaffen bij Keramikos in Haarlem maar op internet kan je ongetwijfeld nog andere leveranciers vinden. De meeste benodigdheden schaf je voor weinig geld aan, het cement is wat duurder (ongeveer 1 25,- voor 10 kg). o.a. verkrijgbaar bij: Keramikos Oudeweg cc Haarlem je knipt een stuk dubbeltjesgaas ruim en grofweg in de juiste vorm; hier tegenaan naai je met vissnoer 30/100 aan één kant een vliesdoek; buig het gaas met het doek in de juiste vorm (doek buiten); grote slabs kun je verstevigen door ijzerstaven aan het gaas te bevestigen; maak het cement aan volgens recept; smeer (kwast) de binnenkant van de pot aan met cement; leg er een krant overheen en sproei het nat; laat het onder plastic 24 uur drogen; haal het plastic en de krant eraf en laat het 4 tot 5 uur verder drogen; maak een 2e mengsel aan en smeer de binnenkant nog eens twee keer in (maak de randen lekker dik); nog eens onder krant en plastic en 48 uur laten drogen; haal van de buitenzijde het doek weg; smeer op de inmiddels bekende manier de buitenzijde aan met een 3e mengsel; weer drogen onder natte krant en plastic; boor grote drainagegaten in de bodem en evt. kleinere voor bevestigingsdraad; knip eventueel achtergebleven gaas in de gaten weg. en klaar is je pot! Bij vragen kan je natuurlijk altijd mailen met Jan: j.wouterse@casema.nl Jan bedankt! En als andere lezers nog leuke tips hebben dan horen wij dat natuurlijk graag! Nol van der Linden Het recept: 1 deel zilverzand 2 delen aluminiumcement voldoende kleurpoeder Aanmaken met water tot een dunne pap. Opbrengen met een kwast. 6 Bonsaivereniging Midden Nederland mei

5 Boom van de maand Boom van de maand voor april was de Acer. De Tokonoma werd stijlvol ingericht door Casper den Ouden met een mooie Acer Buergerianum op rots. Boom van de maand voor mei is je favoriete bonsai. Iedereen heeft natuurlijk wel een paar favorieten, dus meenemen die bonsai! Laat een ander er ook maar eens van genieten. Mijn favoriet wisselt nog al eens. Deze maand is het een witte den. Ik kocht hem in 2005 als een myogi met een zeer zware eerste tak en een bijzonder dunne stambasis. Na vele avonturen op de werkavonden van Henk en lesavonden bij Bruno is het uiteindelijk een halfcacade geworden. Op de Noelanders vond ik een gaaf potje van Walsall Studio Ceramics, die in kleur en structuur de stam mooi spiegelt. Hij moet zich nog wat verder ontwikkelen maar de potentie is er. Nol De tokonoma zal in mei worden ingericht door Gerard van Roekel. Belangrijke data 21 mei workshop 18 juni boombespreking door Bruno Wijman (o.a. Pinus van workshop) juli & augustus geen bijeenkomst ivm vakantie 17 september bomen tekenen 15 oktober pottenbakken met Akira Matsumoto 19 november probleembomen 17 december lezing Pieter van Uden Boom van de maand één van de ingebrachte bomen wordt besproken door Bruno Wijman mei je favoriete bonsai juni azalea s juli & augustus geen boom van de maand ivm vakantie september vruchtbomen oktober herfstblad november jin en shari december naaldbomen Afdelings bijeenkomsten De bijeenkomsten worden meestal op elke derde zaterdag van de maand gehouden in het Dorps - huis: De Dissel, Disselplein 6, te Hooglanderveen. Tel: Aanvang 13:00 uur, zaal open 12:30 uur. Winkel, bibliotheek met video s, dvd s, en loterij bij iedere bijeenkomst. Uiteraard kan men voor vragen, opmerkingen en suggesties altijd terecht bij het bestuur. Hebt u problemen of wilt u advies, neem dan de boom in kwestie mee naar de bijeenkomst, er is altijd iemand in de buurt van de huiskamertafel die bij problemen kan helpen! 8