Welke Factoren hangen samen met Kwaliteit van Leven na de Kanker Behandeling?

Transcriptie

1 Welke Factoren hangen samen met Kwaliteit van Leven na de Kanker Behandeling? Which Factors are associated with Quality of Life after Cancer Treatment? Mieke de Klein Naam student: A.M.C.H. de Klein Studentnummer: Cursusnaam en code: Empirisch afstudeeronderzoek, S58337 Faculteit: Psychologie en onderwijswetenschappen, Open Universiteit Afstudeerrichting: Gezondheidspsychologie Eerste begeleider: Mw. Dr. C. Bolman Tweede begeleider: Dhr. R. Willems MSc Inleverdatum:

2 Inhoudsopgave Samenvatting 3 Summary 5 Inleiding 6 Methode 13 Design 13 Procedure 13 Respondenten 13 Meetinstrumenten 14 Demografische- en ziektekarakteristieken 14 EORTC QLQ-C30/Kwaliteit van leven 14 HADS/Psychologische distress 15 MAC/Coping 15 SPSI-R/Probleem oplossende vaardigheden 16 CaSUN/Informatie- en ondersteuningsbehoeften 16 Analyse 17 Resultaten 19 Demog rafische- en ziektekarakteristieken 19 Psychosociale variabelen in samenhang met kwaliteit van leven 19 Correlaties 20 Multiple regressie analyse 20 Discussie 21 Beperkingen en aanbevelingen voor onderzoek en praktijk 23 Conclusie 24 Praktische aanbeveling en toekomstig onderzoek 25 Referenties 26 Bijlagen Figuur 1 33 Figuur 2 34 Tabel 1 35 Tabel 2 36 Tabel 3 37 Tabel

3 Samenvatting In dit onderzoek zijn factoren onderzocht die samenhangen met kwaliteit van leven na de primaire behandeling bij kankeroverlevenden. Het onderzoek is een deelonderzoek van een longitudinale survey met twee meetmomenten (de tweede meting was zes weken na baseline). In het hier beschreven onderzoek is alleen de eerste meting van de longitudinale survey meegenomen. Respondenten (N = 255) in de leeftijd van jaar zijn geworven onder acht ziekenhuizen in Noord-Brabant en Limburg. Er is met behulp van de EORTC-QLQ-C30 vragenlijst de algemene kwaliteit van leven gemeten. Als onafhankelijke variabelen ter voorspelling van kwaliteit van leven zijn in de hiërarchische multiple regressie analyses als demografische- en ziektekarakteristieken leeftijd, geslacht, opleiding, duur sinds laatste behandeling, kankervorm, en behandeling in stap 1 geplaatst. De psychologische variabalen distress (angst/depressie), coping, en probleem oplossende vaardigheden, gemeten met respectievelijk de HADS-, MAC-, en SPSI-R vragenlijst, zijn in stap 2 geplaatst. Tenslotte is in stap 3 onvervulde informatie- en ondersteuningsbehoeften, gemeten met de aangepaste CaSUN vragenlijst, toegevoegd. Het getoetste onderzoekmodel laat zien dat een significant lagere kwaliteit van leven samenhangt met angst, depressie, en onvervulde informatie- en ondersteuningsbehoeften. De samenhang tussen leeftijd en kwaliteit van leven wordt gemedieerd door angst en onvervulde informatie- en ondersteuningsbehoeften. De gemeten onafhankelijke variabelen verklaarden totaal 51% van de variantie van kwaliteit van leven bij kankeroverlevenden na de primaire behandeling. Voor de praktijk is het zinvol om in een vroeg stadium aandacht te besteden aan de distress en onvervulde informatie- en ondersteuningsbehoeften. In toekomstig, longitudinaal, onderzoek is het een aanbeveling uit te zoeken welke variabelen nog meer invloed hebben op de kwaliteit van leven na de primaire behandeling. 3

4 Keywords: kankeroverlevenden, primaire behandeling, kwaliteit van leven, distress, coping, probleem oplossende vaardigheden, informatie- en ondersteuningsbehoeften 4

5 Summary This research shows factors in association with quality of life by cancer survivors after completion of cancer treatment. This research is part of a longitudinal survey and it is the first measurement of that longitudinal survey. The longitudinal survey has two measurements (the second measurement six weeks after baseline). Respondents (N = 255), age between years, are recruited through eight hospitals in the provinces Noord-Brabant and Limburg (Netherlands). The EORTC-QLQ-C30 questionnaire measured quality of life. Associations were analysed by means of hierarchical multiple regression analyses. Demographic- and illness characteristics: age, sex, education, time since treatment, cancer type, and treatment were included in step 1. Included in step 2 are the psychosocial variables distress (fear/depression), coping and problem solving abilities. The psychosocial variables are measured with HADS- (distress), MAC- (coping), and SPSI-R (problem solving) questionnaires. Finally in step 3 are included unmet information- and support needs, measured with the CaSUN questionnaire. The research model shows a significant lower quality of life by fear, depression, and unmet information- and support needs. The connection between age and quality of life is mediated by fear and unfulfilled information- and support needs. The measured independent variables explained in total 51% of the variance of quality of life by cancer survivors after completion of treatment. For the practice it is useful to pay attention to distress and unmet information- and support needs. For future, longitudinal, research is recommended to investigate which other variables influences quality of life by cancer survivors after completion of treatment. Keywords: cancer survivorship, primary treatment, quality of life, distress, coping, problem solving abilities, information- and support needs 5

6 6