1.5 Bruggen slaan tussen ouders en kinderen. Pauline Schonewille

Transcriptie

1 1.5 Bruggen slaan tussen ouders en kinderen Pauline Schonewille

2 Mediationcongres 2016 donderdag 17 november 2016 Bruggen slaan Investeren in verbondenheid tussen ouders en kinderen De dynamiek van samengestelde gezinnen Pauline Schonewille family mediator, gespecialiseerd in samengestelde gezinnen

3 Even voorstellen Casus Jantine 18 jaar toen ouders gingen scheiden, nu 45 jaar. Oudste van twee dochters Altijd sterke band met vader, weinig band met moeder Tijdens scheiding: vader ah werk, moeder thuis + zielig + eigen leven leiden Na scheiding: moeder uit huis; vader bleef; Jantine deed huishouden om vader te helpen (ook tijdens studietijd); zus ging eigen gang + had bondje met moeder.

4 Kinderen over

5 Bruggen bouwen 1. Brug tussen mediator en scheidende ouders 2. Brug tussen ouders tijdens en na scheiding 3. Brug tussen ouder en kind tijdens en na scheiding

6 Brug 1: mediator scheidende ouders Vertrouwen in mediator Gevoel van in goede handen zijn Veilige sfeer Neutrale en onafhankelijke professional Procesbegeleider > transparantie en orde scheppen Inhoudelijk deskundig en ervaren Ouders begeleiden en informeren Stem van het kind

7 Brug 1: mediator scheidende ouders Vertrouwen van ouders in mediator -> openstaan voor informatie en advies mbt kinderen in gesprek met elkaar als ouders, over opvoeding en zorg zoeken naar verbinding als ouders onderling en ouders met kinderen verbinding -> samen afspraken maken kinderen betrekken bij ouderschapsplan Ouderschapsplan op maat

8 Brug 2: ouders onderling Verschil tussen partnerschap en ouderschap Wat vertel je de kinderen over de reden? Wie blijft er in het huis? Wie gaat er weg? Taakverdeling tussen ouders tijdens en na de scheiding Verschil tussen vaders en moeders Verschil in beleven scheidingsproces Verschillende ideeën in opvoeding Verschillende belangen

9 Brug tussen ouders taak mediator Hoe: Met elkaar in gesprek gaan / leren communiceren / elkaar als ouders zien Wat is ons gemeenschappelijk belang? Een ouderschapsplan is geen abstracte invuloefening, maar het gaat over jullie kind en jullie als ouders Transities: van verleden via heden naar toekomst - van standpunten naar belangen - van partnerschap naar ouderschap Nodig: Veilige gespreks-/mediationsetting o.l.v. mediator Structuur en overzicht Tijd en commitment van partijen

10 Brug 2: ouders onderling > Inventariseren op voeding en zorg Belangrijke onderwerpen ouderschapsplan Vertel eens over uw kinderen (leuk, bijzonder, karakter, aandachtspunten, ontwikkeling, herkenning eigenschappen ouders) + foto Bijzondere momenten als gezin Wat vind je ieder als ouder belangrijk om je kind mee te geven? Kan verschillen per kind. Wat zijn jouw kwaliteiten als ouder? Kwaliteiten van de andere ouder Wat vind je lastig? Waarin vullen jullie als ouders elkaar aan? Relationeel herstel > waar is het mis gegaan?

11 Brug 2: ouders onderling > Informeren Risicofactoren scheiding Relatie ouder-kind Aandachtspunten nieuwe partner/nieuw gezin Praktische tips

12 Risicofactoren voor/tijdens/na scheiding Huiselijk geweld en kindermishandeling Psychologische oorlogsvoering tussen ouders Ernstige en langdurige ouderlijke conflicten Een instabiele inwonende ouder Een slechte band met de inwonende ouder Het aantal bijkomende veranderingen zoals verhuizing, schoolverandering en nieuwe partners Een slechte band met de uitwonende ouder Een slechte band met de stiefouder

13 Relatie inwonende ouder en kind Ouder functioneert zelf goed Ouder is in staat tot autoritatief opvoedend handelen: warmte geven en grenzen stellen

14 Relatie uitwonende ouder en kind Kwaliteit is belangrijker dan kwantiteit Band staat vooral onder druk als kinderen erg jong zijn tijdens scheiding of als scheiding langer dan 10 jaar geleden. Voorwaarden voor goede blijvende band Ouders kunnen redelijk communiceren over hun kind + met conflicten omgaan Inwonende ouder ondersteunt contact kind met uitwonende ouder Regelmatig contact tussen kind en beide ouders

15 Relatie stiefouder en kind Laat je informeren, ken/herken/erken de dynamiek Tijd Leer eigen liefdestaal te vinden Tel je zegeningen Eigen tijd (werk, hobby, vrienden) naast het gezinsleven

16 Relatie kind met opa s en oma s, tantes Een veilige plek voor de kinderen én hun ouders Bespreek met kind! Praktisch ook nodig als buffer en achterwacht Oordeel niet Verhaal laten doen Even iets anders doen

17 Aandachtspunten nieuwe partner/nieuw gezin Stevig ouderschap is essentieel voor ieders geluk en stap in toekomst. Biologische ouder: wees zichtbaar en aanwezig. Je bent spin in het web. Ken de dynamiek van een samengesteld gezin: De ontwikkeling in fasen Wetmatigheden: nieuwe posities vinden kost tijd Gebouwd op een fundament van verdriet Erken de complexiteit van de nieuwe situatie Poets het oude gezin niet weg Zoek een evenwicht tussen oude gewoonten en nieuwe rituelen Nieuwe partner is geen lampje vervangen Zoek informatie en tijdelijke begeleiding.

18 Stiefgezinnen Preventie voor stiefgezinnen! Ouder en stiefouder krijgen informatie over hoe het werkt Groepsbijeenkomsten: (h)erkenning/informatie/handvatten Kinderen gebaat bij stabiliteit en continuïteit/lotgenotencontact

19 Praktische tips Over de kleren Overgangsmomenten Laat elkaar ouder zijn Tel je zegeningen

20 Ouders onderling > ouderschapsplan Considerans Afspraken op maat Dynamisch > vinger aan de pols

21 Brug 3: ouders en kinderen

22 Ouders Druk met zichzelf > Overlevingsstand Zakelijke en financiële zorgen/problemen (afwikkelen relatie) Praktisch: verhuizen/nieuw evenwicht vinden (werk/kinderen/regelzaken) Eigen leven opnieuw vormgeven Emotionele rollercoaster Buitenwereld: ouders (opa/oma), school, bank, vrienden, (iedereen vindt er iets van, veel betrokkenen/betrokken instanties)

23 Gevoelens van ouders Ik heb recht op een gelukkig leven. Mijn nieuwe partner is fijn en mijn kinderen ook. Samen moet het lukken. We zoeken een huis waarin de kinderen kunnen wonen. Wij komen om de beurten invliegen. Dat is rustiger voor de kinderen. Je vader heeft ons laten zitten. Kinderen zijn heel flexibel. Ze wennen snel aan de nieuwe situatie. Onze kinderen hebben nergens last van. We hebben de zorg eerlijk verdeeld: om de dag gaat het kind naar de andere ouder.

24 In mediation Van partners naar ouders Eigen ontwikkeling van partner naar ouder/individu Zie de angsten, bedreigingen maar ook de kansen die nieuwe situatie biedt en de mogelijkheid om aan wensen en verlangens toe te komen Wederzijdsheid gelijkwaardigheid Basis voor toekomst Samen geformuleerd vastgelegd in considerans

25 Kinderen ieder kind reageert anders Afhankelijk van leeftijd, karakter, plaats in het gezin Boosheid Zo lief mogelijk zijn Negeren Opstandig Allemaal hebben ze last van: Onzekerheid Afscheid Vragen/twijfels/ideeën over hoe nu verder

26 Gevoelens van kinderen Ik ben heel erg boos vooral op mijn vader Mijn moeder is een van de kinderen geworden, en alleen maar gekker Ik mis een man in huis Ze zijn doorgegaan met hun leven. Ze hebben allebei een nieuw eigen gezin. En ik zit hier. Alleen. Ik ben er nog niet klaar voor om mijn eigen leven te leven (ik wil kind kunnen zijn) Ik heb geen vertrouwen in de liefde Ik had gewild dat mijn vader nog een aantal weken thuis had gewoond, hij was ineens weg. Mijn vader en ik zijn de banden weer aan het aanhalen Als zij er die avond niet was geweest, en ze wist dat hij een vrouw en kinderen had Ik zag het niet aankomen. Ze zeiden: het wordt alleen maar beter

27 Taken voor kinderen met gescheiden ouders Begrijpen van de scheiding Strategisch terugtrekken (eigen leven leren leiden) Omgaan met verlies (structuur vh gezin, de ouder die weggaat) Omgaan met de gevoelens die de scheiding oproept (boosheid, woede, schuldgevoelens) Accepteren dat scheiding permanent is Eigen kans wagen in de liefde

28 Hoe ontstaat een kloof tussen ouders en kinderen Leeftijd van kinderen > fantasie, tv, boeken, ervaringen vriendjes Hoop: ouders bij elkaar? Wat horen/merken kinderen van de scheiding Rol van ouders tijdens en na scheiding Omgaan met emoties, wensen, ideeën van kinderen Kinderen hebben behoefte aan veilige plek tijdens en na scheiding Nieuwe partner?

29 De kloof dichten taak ouders Duidelijke ouderpositie houden/innemen Weten wat er speelt Humor van de ouders Onderlinge genegenheid Interesse voor het kind Positieve onderlinge communicatie: Inroepen hulp mediator voordat problemen tussen ouders escaleren Inroepen hulp/begeleiding/ voor kind: preventief (kan laagdrempelig!)

30 De kloof dichten aandachtspunten mediator Begeleiden / informeren ouderschapsplantraject Kind betrekken bij ouderschapsplan Ouders empoweren Netwerkpartners

31 Kind en ouderschapsplan Waarom het kind een stem geven? Het gaat om deze jongen/dit meisje ik hoor er ook bij, ik ben ook belangrijk, hebben ze wel gedacht aan? Emoties en gevoelens horen er bij, mogen er zijn, mogen uiten Verwerking, leren omgaan met.. Vroegtijdig problemen signaleren Past ouderschapsplan bij kind? NB kind neemt geen beslissing, ouders houden verantwoordelijkheid NB Pubers

32 Kind betrekken bij nieuwe situatie / ouderschapsplan Ouders en kind (voorbereiden/hulp nodig?) > stukje geschiedenis samen veilige onafhankelijke derde mediator die ouders ook begeleidt Gesprek kind met externe kind-deskundige Deelname aan speel-/praatgroep, bijvoorbeeld KIES-omgang Waarom wel/niet? Wat past bij jou?

33 Ken je netwerk Lotgenotencontact voor ouders en/of kinderen Hulpprogramma s Professionals Als afspraken tussen ouders niet goed lukken

34 Lotgenotencontact kinderen Functie: ik ben niet de enige O, heb jij dat ook? doe jij dat zo? ik heb nog wel een tip voor andere kinderen die dit ook meemaken

35 Hulpprogramma s voor kind en ouders KIES Jij en scheiding (Jes!) Dappere Dino s Zandkastelen Jonge helden Villa Pinedo

36 Doel programma s nadelige effecten van scheiding voorkomen/verminderen door steun te bieden bij verwerking scheiding leren omgaan met nieuwe situatie Laten ervaren van steun van leeftijdgenootjes in zelfde situatie > spanning verminderen Kennisoverdracht tav scheiding Ervaringen uitwisselen

37 Als afspraken tussen ouders niet goed lukken Programma s voor gescheiden ouders > Ouderschap blijft Programma s voor ouders in vechtscheiding > Kinderen in de knel Begeleide omgang Omgangshuizen

38 Brug tussen ouders > brug naar kind Moeder ziet :

39 samenvatting Rol mediator: neutraal, deskundig, facitliterend, informerend, ordenend Welke bruggen: Tussen cliënten en mediator Tussen scheidende ouders onderling, tijdens en na scheiding Tussen ouders en kind, tijdens en na scheiding.

40 Brug slaan tussen ouder en volwassen kind Hoe ging het verder met Jantine en haar vader?

41 Meer informatie? Mijn man heeft een kind (Uitgeverij Kok)