Sneeuw en ijs. Verkenning over witte wereld van Jotunheimen. De hoeveelheid sneeuw en ijs op onze wereld slinkt snel. Even leek het erop
|
|
- Ida van der Meer
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 !REIZEN Sneeuw en ijs Verkenning over witte wereld van Jotunheimen De hoeveelheid sneeuw en ijs op onze wereld slinkt snel. Even leek het erop dat Noorse gletsjers een uitzondering zouden vormen: er viel meer sneeuw door de klimaatsveranderingen. Inmiddels is de gemiddelde temperatuur in genoeg om een kijkje te nemen op de grootste gletsjer van Jotunheimen. TEKST & FOTOGRAFIE FRED GEERS 56 - Kijk op
2 in overvloed Ongenaakbare ijsmassa, eeuwenoud mengsel van sneeuw en ijs Kijk op
3 !REIZEN Als je met een vliegtuig boven het Noorse land vliegt, zie je de immense kap met sneeuw en ijs. Juist dit hooggebergte maakt Noorwegen tot een bijzondere bestemming binnen heel Noord-Europa. Geen van de andere landen in deze regio biedt zulke hoge bergen en zoveel sneeuw en ijs. Maar eeuwige sneeuw is een begrip dat in onze tijd een zekere betrekkelijkheid inhoudt. Gaan over de gletsjer voelt nu meer als het schaatsen op natuurijs, wanneer de dooi is ingezet. Even zijn we te gast op de laatste ijsresten op onze aarde. Eerste kennismaking Het Noorse hooggebergte kent veel aantrekkelijke gebieden met sneeuw en ijs en ongenaakbare toppen. Jotunheimen spant daarin zeker de kroon: met de hoogste bergen, machtige gletsjers en besneeuwde toppen kun je hier alle kanten op. De reis naar dit hoogste gebergte van Noorwegen is niet eens lastig. Vanaf de luchthaven gaan we met de auto over de E6 richting Lillehammer. Bij Otta gaat het roer om naar het westen en komen we langzaam in de bergen. Aan de wegen merk je eigenlijk weinig, alleen een bord met informatie over de bergpassen brengt een beetje berggevoel. In het plaatsje Lom is onze eerste overnachting. Het is een mooi uitgangspunt voor tochten in de omgeving. Maar meer dan dat: in het Fjellmuseum maken we kennis met de geschiedenis van de bergsport en natuurlijk werpen we ook een blik op de omgeving en wat ons te wachten staat. Bij de inpandige VVV schaffen we de kaarten aan, die ons gedetailleerd tonen waar we zijn. Altijd makkelijk om je plek te kennen. En voor wie een stukje berg mee naar huis wil nemen of zich alleen wil verwonderen over de wereld van het gesteente, is een bezoek aan het Steinsenteret heel leuk. Poedersneeuw op de bergen: boven is het kouder Even oefenen Vanaf Lom vervolgen we weg 55, die meer de bergen ingaat. Een van de hoogste punten van deze weg ligt op veertienhonderd meter, slechts zeshonderd meter onder de omringende toppen. Deze bergweg, aangemerkt als Turistvei, geeft een prachtig uitzicht op de bergen aan alle kanten. Deze weg is een van de achttien speciale toeristenwegen in Noorwegen, die extra veel uitzicht bieden en bovendien veel interessante plaatsen om te stoppen herbergt. We koersen nu af op Krossbu, een berghut die zo aan de weg ligt en dus makkelijk bereikbaar is. Bij binnenkomst voel je direct de gemoedelijke berghutatmosfeer, een mooi uitgangspunt voor onze gletsjerervaring. Voordat het echte werk begint, maken we even een omtrekkende beweging om de hut heen om de bergen te verkennen. Bomen zijn er niet meer op deze hoogte, alleen wat dwergstruiken, mossen en grassen. Hier en daar liggen grote plekken sneeuw die nog steeds aan het wegsmelten zijn. Gezien de kou zou je haast niet aan smelten denken. Een harde wind en nog een beetje regen erbij maakt het niet echt aangenaam. Maar het is wel een goede voorbereiding voor onze geplande 58 - Kijk op
4 tocht over sneeuw en ijs. Als de regen echt heftiger wordt, lonkt de warmte van de berghut wel heel erg. Bij het openen van de deur komt ons een geurige warmte tegemoet. Er wordt duidelijk iets gebakken. Even later staan al een paar heerlijke gebakken forellen op tafel. Je proeft hoe vers ze zijn. Na deze overheerlijke maaltijd komt gastvrouw/chefkok Torill Vole later in de middag nog met de vraag of we ook van rømmegrøt houden. Bij de bereiding van deze typische Noorse maaltijd staan we er in de keuken met onze ogen bovenop. Even later kun je na deze maaltijd geen pap meer zeggen. gletsjer te komen Klauterend over het ijs Klaarmaken voor de start over het gladde ijs Rond Krossbu liggen zo n twintig toppen boven de tweeduizend meter uitdagend om ons heen. We laten de toppen voor wat ze zijn, want de Smørstabbre, de grootste gletsjer van Jotunheimen, staat op het programma. Onze Nepalese gids, zelf ervaren klimmer en bedwinger van gletsjers, vertelt ons eerst alle ins en outs van het gaan over de gletsjer. Een goed gebruik van de uitrusting is daarbij natuurlijk zeer belangrijk. Na even droogoefenen, lukt het allemaal en kan onze wandeltocht naar de wintervlakte beginnen. Het is nog een flink stukje lopen langs een rivier voordat we de gletsjer zelf bereiken. Goed om even in te lopen en een beetje warm te worden voordat het ijzige gebeuren van start gaat. Aangekomen bij de gletsjer zien we bovenop al wat klauteraars bezig. Niet groter dan een mier kruipen ze langzaam over de witte randen van sneeuw en ijs. Het is een imponerend gezicht om zo n massa ingeklonken sneeuw en ijs te zien. Nu dichterbij zie je niet alleen wit, maar ook alle tinten tussen wit en zwart, en dieper de blauwe kloven. Het is ongelooflijk hoe helder deze kleur is; het lijkt wel of het ijs hier volzit met led-verlichting. Als de klimijzers onderzitten en de touwen ons onderling verbinden, gaat de tocht omhoog beginnen. Het is even hoe helder de kleur van het ijs is; het lijkt wel of het volzit met led-verlichting De zwarte toppen tussen de witte sneeuwen ijsmassa liggen er uitdagend bij wennen met die ijzers op het gladde ijs. Stap voor stap en een beetje voorovergebogen trekken we langs een eerste diepe kloof. Ik heb nog alle aandacht nodig voor de looptechniek en heb nog geen rust om goed omlaag te kijken. Mar na een kwartiertje komt de vaart er een beetje in. We zitten al een heel stuk hoger nu en kijken terug op de voet van de gletsjer waar we begonnen. Een machtig gezicht, zo midden op het ijs. De touwen strak Bij het verder klimmen hebben we prachtig uitzicht over de gehele sneeuwen ijsmassa. Boeiend om te bedenken dat Kijk op
5 !REIZEN Sommige spleten zijn zo nauw dat een mens er maar net door kan Even wennen bij de eerste klim De voet van de gletsjer trekt steeds verder terug 60 - Kijk op
6 dit al eeuwen hier ligt. Je merkt wel dat doemen wat zwarte rotspunten op tussen de wolken die af en toe om ons heen het af en toe heftig smelt. En vandaag is het niet eens erg warm. De geultjes hangen. De toppen zien er uitdagend waardoor het smeltwater stroomt, zijn af uit. Reden voor onze gids om het hogerop te zoeken. Maar hij krijgt ons niet al- en toe gitzwart van het fijne gesteente dat meekomt met de waterstroom. Hier lemaal mee. Van een afstand volgen we en daar liggen ook grote blokken steen de verrichtingen van de klimmers onder op het ijs: niet alleen het ijs is in beweging, maar ook het gebergte rondom heen en weer te klimmen over de smalle ons. En het gaat ze lukken om veilig ons. Als we nog wat hoger klimmen, bergrug. Na de beklimming vinden we Krossbu, een mooi startpunt voor berg- en gletsjertochten tussen de brokken ijs en sneeuw een redelijk luwe plek om even wat te eten. Het knäckebröd met Noorse geitenkaas smaakt uitstekend bij deze klimpartij. Ook de door de gastvrouw gevulde thermosfles met warm sap komt prima van pas. Het geeft weer nieuwe energie voor de weg terug. Met gestrekte touwen dalen we weer langzaam af. De zon, die af en toe tevoorschijn komt, geeft het geheel nu nog meer glans. Af en toe stoppen we even om de omgeving goed in ons op te nemen. Zelfs met de beste foto s breng je het gevoel van deze tocht niet goed over. Je moet het echt zelf ondergaan. Een diepe inademing van de super zuivere lucht bijvoorbeeld; een dwarrelende sneeuwvlok in de nazomer. Het geheel is een fantastische ervaring op de langzaam slinkende gletsjers. Nu kan het nog. Beneden aangekomen, kijken we nog een keer omhoog waar we helemaal geweest zijn. Een fantastische ervaring op Jotunheimens grootste ijskap. Praktische Informatie Jotunheimen Ligging en bereikbaarheid gemakkelijk bereikbaar via de E6, RW15 en RW55. De berghut Krossbu ligt aan deze weg; in de zomer zijn deze wegen goed toegankelijk voor het verkeer. Beste reistijd en weer De maanden juni, juli en augustus zijn de beste maanden voor een tocht in de bergen en een gletsjertocht: de dagen zijn het langst en de temperaturen het hoogst. Accommodaties Krossbu is een uitstekend uitgangspunt voor diverse tochten door de bergen rondom. Deze berghut biedt goede overnachtingsmogelijkheden en een uitstekende keuken met authentiek Noorse maaltijden. Tips Zorg voor een goede kleding voor diverse temperaturen. Werken in lagen biedt de meeste mogelijkheden: start met thermo-ondergoed, daarna een isolerende tussenlaag en tot slot een wind- en waterdichte buitenlaag. Een extra tussenlaag in de rugzak voor koudere momenten, zorgt voor een comfortabele tocht onder de meest uiteenlopende weersomstandigheden. Zorg ook voor voldoende drinken, ook onder koelere omstandigheden. Bij klimmen gaat veel vocht verloren. Meer informatie Noorwegen algemeen: Turistveg: Jotunheimen algemeen: Krossbu: Kijk op
GALDHØPIGGEN NOORWEGEN
GALDHØPIGGEN NOORWEGEN 18 TEKST EN FOTO S DOOR FRED GEERS Noorse Zee Noor- wegen Bergen Oslo Zweden Stockholm Botn t ische golf Finland Helsinki Finse golf Talin Estland Jotunheimen vormt hét hooggebergte
FROSTY TRAILS Dogsledding adventures
FROSTY TRAILS Dogsledding adventures WINTER EXPEDITIE IN ZWEEDS LAPLAND / met sneeuwschoenen over het King s Trail. 1. Korte beschrijving 8 daagse expeditie met 6 dagen sneeuwschoenwandelen over het Kungsleden
Kaart 10 Sneeuw en ijs
Kaart 10 Sneeuw en ijs Informatiekaart Werkblad Proefjes: o Warme sneeuw? o Gesmolten sneeuw o Een koud kunstje Quiz: o http://natuur.ariena.com Voor de leerkracht: De kinderen leren de volgende begrippen:
Woordenschat - memory Taal Actief groep 4 Thema 3 Les 1
Woordenschat - memory Taal Actief groep 4 Thema 3 Les 1 de berg Is een hoog stuk land. Soms ligt er sneeuw bovenop. de top Het hoogste stukje van de berg. Hoger kun je niet klimmen. de beek Dit is een
bij een examen de antwoorden van iemand anders proberen te lezen en te gebruiken
Woordenlijst Thema 3 aandoen aankomen aanraden aantrekken afkijken aflopen afsluiten afzeggen aldus ANWB (de) behoren tot bewolkt bibberen blauw van de kou blazen bliksem (de) botsen branden deskundige
Rätikon Bergwandelen, Oostenrijk
Praktische informatie bij het artikel Hoogalpien toeren Rätikon Bergwandelen, Oostenrijk Samenstelling: Frits Meijst Foto: Frits Meijst Het gebied De tochten Zwaarte Moeilijkheidsgraad Markering Navigeren
Wildernistocht door Zweeds Lapland
Wildernistocht door Zweeds Lapland herfstprogramma 2016 17-24 september aanmelden via yuriklaver@gmail.com INTRODUCTIE Beste lezer, voor je ligt het herfstprogramma van een reis door de magistrale wildernis
Thema: Noordpool, natuur, dieren, reizen, klimaat
Lesbrief www.leopold.nl Auteur: Enzo Pérès-Labourette / ISBN 978 90 258 7316 5 Leeftijd: 5-8 jaar Thema: Noordpool, natuur, dieren, reizen, klimaat Wat ik bomen wil vertellen Voor het lezen Vertel aan
Eindeloos genieten van fjorden
Genieten aan de rand van de fjord De vele meren zijn heerlijk om op te varen of langs te wandelen Eindeloos genieten van fjorden Nordfjord en Geirangerfjord: pareltjes tussen gletsjers en oceaan Het fjordenlandschap
Hochzeiger en Sechszeiger Jerzens
Hochzeiger en Sechszeiger Jerzens Hochzeigerbahn - Zollkreuz - Hochzeiger - Niederjöchl - Sechszeiger - Kalbenalm - Hochzeigerbahn ***** - 8 Km - 680 Hm - 5:30 uur Voor deze rondwandeling over de Hochzeiger
Dat was nog 200 meter recht omhoog en zat niet bij de toer in. Aan de andere kant dito naar beneden en toen gletsjer ijzers onder en over de
Begin september 2016 hebben wij, Paul, Jordi, Peter, Ed en ik (Erik) de achtdaagse toer gelopen in Val Gardena Dolomieten. Deze toer was zonder meer grandioos en grandioos geregeld. Na enig zoeken op internet,
Raadsman, heeft u nog raad?
Raadsman, heeft u nog raad? Het vliegtuig waarmee wij landen op het Noorse vliegveld stuitert een paar keer over de landingsbaan. Er is een sneeuwstorm buiten als we aankomen. Samen met het Tweede Mariniersbataljon
Werkblad Naut Thema 5: Weer en klimaat
Werkblad Naut Thema 5: Weer en klimaat 5.1 Wordt het warm vandaag Lees het verhaal Wat is het weer? Kijk naar de boom Kijk naar de muts en de wanten Wat denk jij? Is het koud? In de zomer is het warm In
Les 1. de top. De berg. Het dal. De beek
Les 1 De beek: De berg: De top: Het dal: De kust: De duin: Het zand: De woestijn: Het oerwoud: Een beek is een smal riviertje. Een beek is niet diep. Een beek stroomt van de berg af naar beneden. Een berg
SPITSBERGEN NOORWEGEN. Verkenning van de wereld van sneeuw en ijs in Spitsbergen Het ijzige noorden tussen poolcirkel en Noordpool
SPITSBERGEN NOORWEGEN Verkenning van de wereld van sneeuw en ijs in Spitsbergen Het ijzige noorden tussen poolcirkel en Noordpool 44 Nordic Lente 2017 Spitsbergen is op Franz Josefland na de laatste stop
BEGELEIDE MEERDAAGSE TREKKING LANGS DE LAUGAVEGUR
BEGELEIDE MEERDAAGSE TREKKING LANGS DE LAUGAVEGUR Deze wandelreis in internationaal gezelschap focust volledig op de Laugavegur, de bekendste trekking van IJsland die in 7 dagen van het geothermisch gebied
Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen
www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar
Fjäll-wandeling: Fulufjället
Fjäll-wandeling: Fulufjället 5-daagse wandeling in nationaalpark Fulufjället, Midden-Zweden Tijdens dit avontuur wandelen we 5 dagen over de verlaten, woeste hoogvlakte die het nationaalpark Fulufjället
Herfstwerkboekje van
Herfstwerkboekje van Herfst werkboekje groep 5 1 De bladeren aan de bomen worden bruin en rood en vallen naar beneden, het is weer herfst! September wordt herfstmaand genoemd, dit omdat op 22 september
Met jeugd de bergen in
Met jeugd de bergen in NKBV Bergsportdag 2011 Anne van Galen Even voorstellen Sinds 2e jaar de bergen in 16 jaar eerste alpiene klimcursus 20 jaar: instructeur op jeugdcursussen alpen Verslaafd aan de
Informatie voor reizigers naar Nepal 2014 stichting-maya
Informatie voor reizigers naar Nepal 2014 stichting-maya www.mayafoundation.com Turkish Airlines en Etihad hebben op dit moment vluchten met korte overstaptijden De vlucht regelt ieder voor zich. Als
Le tour du Mont Ventoux 2014
Le tour du Mont Ventoux 2014 Geen berg zo hoog of... deel 2 waar gaan we heen? 16 december 2013 Fietstocht Mont Ventoux, Pagina 1 Waar ben ik aan begonnen...? Nou, om eerlijk te zijn weet ik dat wel. Maar
De Kilimanjaro, hoogste berg van Afrika. Reisverslag van Helmut Brockmeyer.
De Kilimanjaro, hoogste berg van Afrika. Reisverslag van Helmut Brockmeyer. Al vanaf mijn schooltijd is de Afrikaanse berg Kilimanjaro bijgebleven. Afrika en een berg met sneeuw? De interesse werd verder
Inhoud inhoud blz. 1. Alles over ijs 2. Het water bevriest 3. IJspegels en ijsbloemen 4. Neerslag 5, Kunstijs 6. De polen 7.
IJs Inhoud inhoud blz. 1. Alles over ijs 3 2. Het water bevriest 4 3. IJspegels en ijsbloemen 5 4. Neerslag 6 5, Kunstijs 7 6. De polen 8 7. De gletsjer 9 8. De ijsberg 10 9. Sporten op ijs 11 10. IJsweetjes
Rechtstreeks naar de Noorse sneeuw
!INSPIRATIE Rechtstreeks naar de Noorse sneeuw Het echte sneeuwplezier in het hart van het Noorse bergland Wie boven het Noorse bergland komt aanvliegen, ziet het direct. Noorwegen is eigenlijk één groot
Verslag Roemenië reis 11 mei 2013 t/m 14 mei 2013 Gerjan Visscher, Wim de Jonge, Harma Koers, Gerrie Knol en Tiny Bergman
Verslag Roemenië reis 11 mei 2013 t/m 14 mei 2013 Gerjan Visscher, Wim de Jonge, Harma Koers, Gerrie Knol en Tiny Bergman Het is zaterdag 11 mei 2013. De wekker loopt af om 03.00 uur. Oei, wat is het vroeg.
Wintersport Pontresina. 24 februari t/m 3 maart
Wintersport 2001 Pontresina 24 februari t/m 3 maart zaterdag 24 februari 2001 985 km Om kwart over zes weggereden. De weg is besneeuwd en plaatselijk glad. Even over de grens begint het al gauw weer te
Beklimming van de Kilimanjaro 2017/2018
1 Beklimming van de Kilimanjaro 2017/2018 Dag 1 Aankomst op Kilimanjaro International Airport. Wij halen jullie op van het vliegveld en brengen jullie naar Arusha Villa. Hier ontvangen we jullie met een
Tips Hiken Noorwegen. Hutten: Den Norske Turistforening ( DNT )
Tips Hiken Noorwegen Hutten: Den Norske Turistforening ( DNT ) DNT is een grote outdoor organisatie in Noorwegen. Over het hele land hebben ze 460 hutten neergezet. Van hut naar hut zijn er verschillende
!REIZEN. Hallingdal, Noorwegen. Lekker lang. op de latten. in Hallingdal Kijk op
Hallingdal, Noorwegen Hytter aan de Bergsjø Even uitrusten Lekker lang op de latten in Hallingdal 16 - Kijk op www.nordicmagazine.nl De Noorse winter in de bergen is eindeloos De Noorse sneeuw ligt er
Het huis van mijn gastgezin
Camp Troll (Noorwegen) Oslo Gardermoen, de bestemming van mijn vlucht. Vanaf Schiphol is het ruim anderhalf uur vliegen, en het was best spannend als je voor het eerst in een vliegtuig zit, ook al was
Lezing door Doofblinde Tineke Bakker tijdens de workshop.
Lezing door Doofblinde Tineke Bakker tijdens de workshop. Bij start voor de reis door Cyprus begint het eerste bezoek aan de havenplaats Larnaca met overnachting. In de buurt van Larnaca is het zoutmeer
IMPRESSIE VAN EEN LEUKE WEEK IN LERMOOS OOSTENRIJK
IMPRESSIE VAN EEN LEUKE WEEK IN LERMOOS OOSTENRIJK De laatste week van augustus zijn wij (Loes en Diana) samen met onze honden naar de Oostenrijkse bergen geweest om lekker te gaan wandelen. We hadden
De Geo. 2 th Aardrijkskunde voor de onderbouw. Antwoorden werkboek A hoofdstuk 3. eerste druk
De Geo 2 th Aardrijkskunde voor de onderbouw Antwoorden werkboek A hoofdstuk 3 www.degeo-online.nl eerste druk Hoofdstuk 3 Europa: van de bergen naar de zee Start 1 a de invloed van de rivieren op het
De bergen in met kinderen (0-7 jaar)
De bergen in met kinderen (0-7 jaar) NKBV Bergsportdag 2011 Anne van Galen Even voorstellen Sinds 2e jaar de bergen in 16 jaar eerste klimcursus 20 jaar: instructeur op jeugdcursussen Verslaafd aan de
De beklimming van de Kilimanjaro
De beklimming van de Kilimanjaro Jullie hebben mij gemist begin november tijdens de karatetraining om de reden dat ik helemaal in Tanzania was om de Kilimanjaro te beklimmen met 3 vrienden. Deze berg is
Moezel: Moselsteig Deel 2: Bullay - Zeltingen. 13 t/m 15 februari 2017
Moezel: Moselsteig Deel 2: Bullay - Zeltingen 13 t/m 15 februari 2017 Maandag 13 feb Heel - Reil 220 km De weerberichten hadden al geruime tijd aangegeven dat er een paar mooie zonnige dagen zouden komen
Het water maakt de berg kleiner
.64 Hoofdstuk 5 Kfjkles lest Wat ga je leren? Het water maakt de berg kleiner In deze les leer je hoe water een berg kleiner maakt. Je leert dat wind en water stenen kunnen laten scheuren. Verder leer
Hieronder volgt een week verslag van Imme Ruarus, commissielid Combiweek Dag 1: zaterdag 30 januari 2016
Na de jaarwisseling komen de donkere maanden januari en februari, veel te vroeg om alweer met je hoofd bij het klimmen te zitten helaas. Gelukkig organiseren we met de USAC jaarlijks de Combiweek om deze
OVERSTEEK GROENLANDSE IJSKAP 2012
X- PLORE OVERSTEEK GROENLANDSE IJSKAP 2012 06 aug 14 sept Groenlandse ijskap 35 dagen LIVING AND CREATING ADVENTURE Groenlandse ijskap oversteek In augustus vertrekt er een bijzondere expeditie naar Groenland.
Ahrdal. 24 t/m 27 maart 2011
Ahrdal 24 t/m 27 maart 2011 Donderdag 24 maart Heel - Ahrweiler 140 km Het weerbericht voor de komende dagen geeft prachtig weer op dus pakken wij de camper in en gaan richting Duitsland. Het is alweer
Woordenschat blok 03 gr4 Les 1 De bodem: de grond waarin planten kunnen groeien. De duinen: heuvels van zand langs de zee. De plant: een stengel met
Woordenschat blok 03 gr4 Les 1 De bodem: de grond waarin planten kunnen groeien. De duinen: heuvels van zand langs de zee. De plant: een stengel met bladeren die groeit. De rots: een heel grote steen op
Sneeuwschoenwandelen Berchtesgadener Alpen
Intro Zoals de naam van het bedrijf al zegt proberen we elke reis tot een echte beleving te maken! En hopelijk is die zo goed dat we je kunnen verwelkomen als terugkerende klant. Wanneer je op pad gaat
Moezel: Moselsteig Deel 3: Zeltingen - Leiwen. 6 t/m 9 april 2018
Moezel: Moselsteig Deel 3: Zeltingen - Leiwen 6 t/m 9 april 2018 Vrijdag 6 april Heel - Zeltingen 220 km Zeltingen -Bernkastel Bernkastel - Zeltingen Laagste punt: 104 m Hoogste punt: 414 m Totale stijging:
Samenvatting Aardrijkskunde 4.1 t/m 4.6
Samenvatting Aardrijkskunde 4.1 t/m 4.6 Samenvatting door een scholier 1392 woorden 15 januari 2014 5,9 5 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs AARDRIJKSKUNDE PW 4.1 T/M 4.6 H 4 1 *Reliëfkaart:
Ora beklimt de 'three peaks of UK'
Ora beklimt de 'three peaks of UK' In de United Kingdom is er een zeer begeerde trofee die je kan googelen onder 'the three peaks challenge'. Het zijn de drie toppen die elk de hoogste top zijn van één
inhoud blz. Inleiding 1. Wat is een berg? 2. Hoogte 3. Hoe ontstaan bergen? 4. Soorten gebergte 5. Beroemde bergen 6. Bergweetjes Pluskaarten
Bergen inhoud blz. Inleiding 3 1. Wat is een berg? 4 2. Hoogte 5 3. Hoe ontstaan bergen? 6 4. Soorten gebergte 9 5. Beroemde bergen 12 6. Bergweetjes 16 Pluskaarten 19 Bronnen en foto s 21 Colofon en voorwaarden
Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben
Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben Droppie in de Kwebben Hallo allemaal! Wat fijn dat jullie straks naar de Kwebben in Vught gaan! Mijn naam is Droppie en ik weet alles over water. Wist je dat water
Klimaatverandering en de landschapszones in het hooggebergte
Plus Casequest 2 Klimaatverandering en de landschapszones in het hooggebergte 1/5 Inleiding Van de evenaar naar de polen vinden we aan het aardoppervlak een opeenvolging van landschapszones. Opeenvolgend
Het begin van de winter
WINTER 21 december WINTER 2 Het begin van de winter Vanaf 21 juni worden de dagen weer langzaam korter. De zomer duurt tot 22 of 23 september. Dan zijn de dag en de nacht overal even lang. Met andere woorden:
inhoud 1. In de lucht 3 2. Ik zweef 4 3. Een sigaar in de lucht 5 4. Brand! 6 5. In de luchtballon 7 6. Landen op water 8 7. Op reis 9 8.
In de lucht inhoud 1. In de lucht 3 2. Ik zweef 4 3. Een sigaar in de lucht 5 4. Brand! 6 5. In de luchtballon 7 6. Landen op water 8 7. Op reis 9 8. In een helikopter 10 9. Een mooie sprong 11 10. Vouw
MAKEN WINTERBANDEN KETTINGEN OVERBODIG?
INLEIDING Zo daar is ie dan weer, de 3e Skinfo van dit jaar. Dat betekent, dat het jaar aardig ten einde loopt. Het skiseizoen is net begonnen en gelukkig kwam er net op tijd een flinke depressie over
The Golden Bike Ploeg
The Golden Bike Ploeg Het is in het najaar van 1986 als ik van mijn huisarts Piet Bon het verzoek krijg om toe te treden bij de Golden Bike Ploeg! Al enige tijd waren de toekomstige deelnemers aan het
Noorwegen Gustav Vigeland 12-Daagse hotelrondreis
Noorwegen Gustav Vigeland 12-Daagse hotelrondreis Al het natuurschoon dat Zuid-Noorwegen te bieden heeft ziet u tijdens deze reis: vele bergen, hoogvlaktes, diepe dalen en prachtige fjorden. Peer Gynt
Meander. Aardrijkskunde WERKBOEK
6 Meander Aardrijkskunde WERKBOEK 6 Meander Aardrijkskunde WERKBOEK THEMA 4 Eindredactie: Carla Wiechers Leerlijnen: Mark van Heck Auteurs: Marc ter Horst, Meie Kiel, Dianne Manders, Jacques van der Pijl
4 PEAKS CHALLENGE SCHOTLAND
SCHOTLAND 4 PEAKS CHALLENGE De uitdaging Deze uitdaging voert ons naar de Schotse ruige westkust, meer bepaald om de toppen te bedwingen van alle vier de kleine eilanden van de Binnen Hebriden, Europa
ANDERS REIZEN Reisinfo
ANDERS REIZEN Reisinfo NOORWEGEN Dagwandelen van Oslo naar Bergen DATUM Van 10 tot 19 juli 13 reisnummer 13NO088 WAAROM DEZE REIS? Deze 10-daagse reis toont je het allermooiste van Noorwegen. Van de Hedmarksvidda
Ik kan nog veel gekker. Ze trekt haar wang nog iets hoger. Blijf even zo griezelig kijken, zegt oma. Dan maak ik een foto. Ze pakt haar telefoon en
Het schilderij Jubelientje duwt haar neus tegen de spiegel. Oma, die snorretjes boven je ogen Hoe heten die ook alweer? Wèh le ellebrauwen? Bijna goed, antwoordt oma. Het begint met een w. Je hebt twee
We namen om half negen de eerste gondel. Een grote groep senioren stond al te wachten, ze gingen naar de Drachenkopf. Voorwaar, een stevige wandeling.
Sonnenspitze Zodra je bij het appartement buiten staat is de Sonnenspitze het eerste wat je ziet. Wie in Ehrwald is kan hem niet over het hoofd zien. Aan de ene kant de Zugspitze en aan de andere kant
SKIGEBIED UPDATE. De avond valt over ons skigebied.
SKIGEBIED UPDATE. De avond valt over ons skigebied. Deze foto is gemaakt met de webcam van Schönleiten op woensdag 13 november om half vijf s middags. De zon zakt net achter de bergen en het dal is aan
Dag 13(11-07-'09 67km)
Dag 13(11-07-'09 67km). Een pittoresk hofje in bergen Omdat de laatste camping geen succes was zijn we vertrokken naar Bratland Camping in Hankeland 24km verderop. Hier hebben we de wagen weer opgezet
MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1
MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden
Appartementen Moezel. Brochure: Appartementen Moezel. Algemeen. Accommodatie
Appartementen Moezel Algemeen Deze prachtige rolstoelaangepaste appartementen liggen direct aan de Moezel, op ca 20 km van Cochem. Het huis bestaat uit 4 appartementen welke volledig geschikt zijn voor
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk en
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1.1 1.2 en 4.1 4.2 Samenvatting door een scholier 1402 woorden 5 december 2017 7 21 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Humboldt Aardrijkskunde toetsweek 1
Package 1. MamboViewPoint Basic 4 dagen - 3 nachten
Package 1. MamboViewPoint Basic 4 dagen - 3 nachten Je wordt opgehaald met de taxi in Mombo of Lushoto. Kijk je ogen uit tijdens deze prachtige en af en toe hobbelige rit. Eenmaal aangekomen bij MamboViewPoint
Parador de Cruz de Tejeda Spanje Gran Canaria Tejeda
Parador de Cruz de Tejeda Spanje Gran Canaria Tejeda 1. Algemene informatie 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Parador de Cruz de Tejeda - (Spanje Gran Canaria Tejeda) - 4 sterren 1.2. Faciliteiten en
Verpeilhütte Kaunertal
Verpeilhütte Kaunertal Feichten - Verpeiltal - Verpeilalm - Verpeilhütte - (Mooskopf) - Verpeilalm - Feichten ***** - 9 Km - 850 Hm - 5:00 uur Door het Verpeiltal omhoog naar de Verpeilhütte is een schitterende
Outback Australië. Je kunt een auto huren of kopen. Dat kan op veel plaatsen.
Outback Australië Voor mij is Australië een heel bijzondere plek. Waarom? Dat zal ik uitleggen. Het begon al toen ik voor het eerst in Australië kwam. Ik stapte uit het vliegtuig. Meteen merkte ik dat
Fotostory I N F J E L L FOTO S: JORIS LUGTIGHEID XX BIKE & TREKKING
Fotostory R O T S N R I J D N I N F J L L N O O R W G N FOTO S: JORIS LUGTIGHID XX BIK & TRKKING Voor wie op zoek is naar adembenemende landschappen en uitdagende biketrails is de geijkte gang naar het
Klimaat is een beschrijving van het weer zoals het zich meestal ergens voordoet, maar ben je bijvoorbeeld in Spanje kan het ook best regenen.
Samenvatting door Annique 1350 woorden 16 mei 2015 7,3 333 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Klimaten Paragraaf 2.2 Weer en klimaat Klimaat is een beschrijving van het weer zoals het
Een dagje vrij (groep 6)
Een dagje vrij (groep 6) Doelstelling: Tactiele stimulatie en samenwerking. Er wordt gewerkt in tweetallen. 1 kind zit op een stoel, met de leuning naar de zijkant, zodat de rug helemaal beschikbaar is
De wereld is wit. Het riet aan de kant van het meer wuift langzaam heen en weer. Het geluid
!REIZEN In KUOPIO is het ijs voor iedereen Meer dan SCHAATSVERM De wereld is wit. Het riet aan de kant van het meer wuift langzaam heen en weer. Het geluid van lange ijzers op het ijs doorbreekt de stilte.
16 Daagse Reis, Beklimming Kilimanjaro met Safari verlenging
16 Daagse Reis, Beklimming Kilimanjaro met Safari verlenging We beklimmen de Kilimanjaro via de Marangu Route, dit is de oudste route en ook de enige route waar u verblijft in hutten. Er zijn verschillende
1 De tropische regenwouden liggen.. de evenaar. 2 Nederland ligt.de evenaar. 3 Het Amazone gebied ligt. de evenaar.
Lees de uitleg over het regenwoud. Ik ga op bezoek in het Amazone gebied, dat is een groot tropisch regenwoud. Zie je de rode lijn? Dat is de evenaar. Zie je de donker-groene kleur? Dat zijn tropische
De fabriek. Thema 3 materialen. Les 3.1 Een fabriek met techniek. WOORDWEB: Een fabriek. 2. Het fabriekswerk: het werk dat gedaan wordt in de fabriek.
Les 3.1 Een fabriek met techniek WOORDWEB: Een fabriek 1. Fabriceren : iets maken. 2. Het fabriekswerk: het werk dat gedaan wordt in de fabriek. De fabriek 3.Chemisch: Scheikundig; een chemisch product:
Mont Blanc voor beginners
Mont Blanc voor beginners Jan van der Meer Februari 2007 Vraag door Luc Verstreken : Dag Jan, Ik ben 46 jaar, geen ervaren bergbeklimmer, en ook geen sportman. Ik zou voor mijn 50e de Mont Blanc willen
Vogezen 18 21 juni 2015
Vogezen 18 21 juni 2015 Deze dagen werden gekenmerkt door niet al te best weer; af en toe een bui en ongeveer 18 graden, maar de temperatuur steeg aanzienlijk door het prettige gezelschap, discussies,
Een beginners handleiding om koel te blijven.
Een beginners handleiding om koel te blijven. Alles wat je moet weten om koel te blijven: - Omdat het goed is voor je gezondheid. - Omdat je er geld meer kunt besparen. INHOUD 1. Introductie 2.1. Zelf
Hoog in de bergen 1. Bergweiden en bossen 2. Blad 1. Vorst Het vriest. Hooggebergte Hoge bergen waar ook sneeuw ligt. Grind Kleine ronde steentjes.
5 Lastige woorden Blad Hoog in de bergen Hooggebergte Hoge bergen waar ook sneeuw ligt. Vorst Het vriest. Grind Kleine ronde steentjes. Naaldbos Een bos van naaldbomen; dit zijn bomen met naalden in plaats
MTB-school: XC-training voor gevorderden
MTB-school: XC-training voor gevorderden Zaterdag 3 november 2007 Vandaag was het tijd om onze afspraak met de MTB-school na te komen. Om 9 uur stonden we paraat aan het meer van Warfa om er een dag flink
Karwendel Huttentrektocht, Oostenrijk
Praktische informatie bij het artikel Walk on the wild side, van hut naar hut door het Karwendel in Oostenrijk Karwendel Huttentrektocht, Oostenrijk Samenstelling: Petra Strijdhorst Foto: Andries de la
Mr Dim Turkije Zuid-Egeïsche kust Göcek
Mr Dim Turkije Zuid-Egeïsche kust Göcek 1. Algemene informatie Eliza was here - Mr Dim - /turkije/_zuid-egeische_kust/gocek_/mr_dim.htm 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Mr Dim - (Turkije Zuid-Egeïsche
Schwäbische Alb. 24 oktober t/m 1 november 2009
Schwäbische Alb 24 oktober t/m 1 november 2009 Zaterdag 24 oktober Heel - Tuttlingen 560 km Na het ontbijt vertrekken we richting de Schwäbische Alb, een gebied waar we nog nooit zijn geweest. Het is rustig
Geschreven door Wim de Lange zondag 18 november :00 - Laatst aangepast dinsdag 29 januari :10
Wandelweek september 2012 in Oostenrijk, Stubaier Alpen, Sellrain Dit keer ben ik alleen op pad gegaan. Mijn doel is een huttentocht te maken van 5 hutten met twee gletsjer overgangen. De start van de
Station Sågen biedt een volledig verzorgde midweek (maandag t/m zaterdag) aan in de wildernis van Dalarna, Midden-Zweden.
Actieve outdoor herfstvakantie in Zweden Station Sågen heet je welkom voor een actieve outdoor herfstweek in Zweden. De frisse herfstlucht, prachtige natuur en leuke activiteiten bieden een afwisselende
Actief de bergen en fjorden beleven Noorse hoogtepunten van dichtbij
HALLINGDAL & HEMSEDAL NOORWEGEN Actief de bergen en fjorden beleven Noorse hoogtepunten van dichtbij Noorwegen zit vol hoogtepunten. De meesten nemen de auto om zoveel mogelijk te zien, maar wie veel wil
Verslag solo tocht naar het Schwarztonnen Sand in de Elbe op maandag 29 februari 2016
Verslag solo tocht naar het Schwarztonnen Sand in de Elbe op maandag 29 februari 2016 Van Eelde via Westerstede-Jaderberg-Wesertunnel-Wischhaven naar Barnkrug-Haven: 260 km Ruim gerekend: 3 uur rustig
Tirol Wörgl 8 dagen singlereis
Tirol Wörgl 8 dagen singlereis singlereis wandelreis vanaf 569 Wandelen in Nord-Tirol vanuit Wörgl Wie Oostenrijk zegt, denkt aan Tirol. En wie Tirol zegt, denkt direct aan bergen, een prachtige natuur,
7,5. Samenvatting door Anne 867 woorden 12 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde. paragraaf 2. klimaten wereldwijd.
Samenvatting door Anne 867 woorden 12 april 2017 7,5 15 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand paragraaf 2 klimaten wereldwijd breedteligging: de afstand van een plaats tot de evenaar in
!REIZEN. De mystieke aantrekkingskracht van de Noorse zuidkust Kijk op
!REIZEN De mystieke aantrekkingskracht van de Noorse zuidkust 24 - Kijk op www.nordicmagazine.nl Wie met de boot aankomt, kan soms de bossen van de Noorse zuidkust al van veraf zien Veel zonne-uren, relaxte
onze gids en tolk kunnen we met ze praten. We overnachten weer in yurts.
Dag 1: Bishkek De vlucht uit Amsterdam landt om 15:10 in Bishkek, waar jullie gids staat te wachten. We rijden naar Bishkek en checken in in een prettig 3* hotel, waar je je op kunt frissen. Daarna gaan
Leren voor de biologietoets. Groep 8 Hoofdstuk 5
Leren voor de biologietoets Groep 8 Hoofdstuk 5 Weer of geen weer 1 Het weerbericht Het weer kan in Nederland elke dag anders zijn. Daarom luisteren en kijken wij vaak naar weerberichten op de radio en
Mijn tuin. Janni Meedendorp. Meditaties voor kinderen. 2013 Uitgeverij ACT on Virtues
Mijn tuin Meditaties voor kinderen Janni Meedendorp 2013 Uitgeverij ACT on Virtues Na een intensieve yogales vindt Noah het heerlijk om op zijn matje te liggen. De spieren in zijn lichaam ontspannen zich,
Sedatie met lachgas bij kinderen
Sedatie met lachgas bij kinderen Binnenkort ondergaat uw kind een behandeling waarbij hij of zij met lachgas in een lichte slaap gebracht wordt. Dit wordt sedatie genoemd. In deze folder leest u meer over
Klimaten Verschillende klimaten - Tropisch klimaat - Droog klimaat - Gematigd klimaat - Landklimaat - Poolklimaat - Mediterraan klimaat - Subtropisch klimaat https://schooltv.nl/video/klimaatzones-van-de-wereld-waarom-zijn-er-verschillende-klimaatzones/
Onderaan werd er vanaf half vijf gestart in groepen van 500 klimmers en zo gebeurde het dat wij om 5:10 begonnen aan onze eerste klim.
Weekje Alp d-huez Op zondag 3 juni vertrokken wij met ons gezin in alle vroegte naar de berg waar we al zolang naar hadden uitgekeken. Onderweg worden we al diverse malen ingehaald door motorrijders in
Kikker in de kou. geschreven door Max Velthuijs
Kikker in de kou geschreven door Max Velthuijs Op een ochtend, toen Kikker wakker werd, merkte hij meteen dat er iets veranderd was in de wereld. Hij sprong uit bed en liep naar het raam. Tot zijn verwondering
Waterkringloop vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/82660
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 16 november 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres https://maken.wikiwijs.nl/82660 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs