AGENDA. Proefveldbezoek Bio beschutte teelten. Programma. Wanneer? 16:00 u Ontvangst. Waar? 16:15 u Rondgang bioserres & koepels

Transcriptie

1 NIEUWSBRIEF Juli 2015 # 07

2 AGENDA Proefveldbezoek Bio beschutte teelten Programma 16:00 u Ontvangst 16:15 u Rondgang bioserres & koepels Aubergines: rassen- en onderstammenproef Komkommer: witziekteproef Trostomaat: bemestingsproeven Zomerteelt koepels: coeur de boeuf tomaat - rassenproef Monitoring in kas ter bestrijding van plagen Wanneer? Vrijdag :00 u tot 18:30 u Waar? PCG vzw Karreweg Kruishoutem (België) Meer Info? Justine Dewitte +32(0) justine@pcgroenteteelt.be Napraten met een drankje, deelname is gratis. 2

3 Proefveldbezoek kruiden industrie Programma Peterselie: bestrijding van wortelvlieg en biologische bestrijding van ziekten Basilicum: bestrijding van valse meeldauw Tijm: efficiëntie en selectiviteit van herbiciden Wanneer? Donderdag :00 u tot 16:30 u Waar? PCG vzw Karreweg Kruishoutem (België) Meer Info? Nathalie Cap +32(0) nathalie@pcgroenteteelt.be Annelien Tack +32(0) annelien@pcgroenteteelt.be 3

4 Studiemoment & veldbezoek Sector ontmoet onderzoek met focus op praktijkonderzoek in akkerbouwmatige groenteteelt Programma 16:00 u Ontvangst met koffie 16:15 u Voorwoord Alexander Vercamer, voorzitter PCG/PCA 16:20 u Studiemoment Actualiteiten in de uienteelt Van waarnemingen en weersgegevens naar model Bodemkwaliteit in de praktijk Rendabiliteit van grove industriegroenten 17:30 u Proefveldbezoek op de terreinen van PCG aan de volgende teelten: uien, aardappelen, wortelen, yacon, profielput en biofilter 18:30 u Receptie Dit studiemoment is een initiatief van PCG i.s.m. PCA en Vlaamse Overheid (ADLO) en heeft als doel de leden en contacten van beide vzw s (PCG & PCA) kennis te laten maken met elkaars werking. Akkerbouwmagite groenteteelt is in dit kader de ideale brug tussen beiden. Wanneer? Vrijdag :00 u tot 19:00 u Waar? PCG vzw Karreweg Kruishoutem (België) Meer Info? Luc De Reycke +32(0) lucdr@pcgroenteteelt.be Het volledege programma vindt u terug op Inschrijven is niet nodig. 4

5 OPENLUCHTTEELTEN ACTUEEL Hoe omgaan met de warmte en de droogte In deze periode wordt veel bloemkool geplant. Indien nodig beregen voor het ploegen en niet na het planten, zeker wanneer het heel warm is; Beregenen Er is de voorbije periode in de meeste regio s heel weinig neerslag gevallen. Beregenen is dan ook meer dan ooit nodig. Aangezien het voor de meeste bedrijven moeilijk is om alles te beregenen, worden hieronder enkele prioriteiten besproken: Zorg ervoor dat de perspotten of trays voldoende nat zijn vooraleer ze uitgeplant worden; Plant voldoende diep. Tips voor het planten van prei Droge gronden waarop de komende dagen wordt geplant, worden best beregend voor het ploegen; Beregen enkel de gewassen die dicht bij de oogst staan of het grootst zijn. Deze hebben het meeste blad en verdampen het meest. Van zodra een gewas beregend wordt, dient het verder beregend te worden; Beregen niet overdag. Dan is beregenen minder efficiënt doordat er meer water verdampt en de kans op bacterie aantasting is duidelijk groter. Tips voor het planten in trays, perspotten, zoals koolgewassen Kies het juiste perceel. Een tweede vrucht vertrekt van een leeggezogen bodem, tenzij er beregend werd in de voorteelt; Zorg ervoor dat de bodembewerkingen elkaar snel opvolgen zodat de grond niet de kans krijgt om uit te drogen; Plant niet op warmste dagen (+27 C); Indien je toch moet planten om de planning aan te houden, kies je er best voor om de dag anders te organiseren en pas te starten in de vooravond - start vanaf 18 uur - en vooral s avonds tot s nachts te planten. De planten kunnen dan beter acclimatiseren en zullen minder afzien; Wanneer geplant wordt in ponsgaten, best twee maal aangieten met veel water = minstens l water per hectare; Bewerk de bodem net voor het planten om de vochtigheid op peil te houden en de bodem zo min mogelijk te laten uitdrogen; Planten met een klemband- of schijvenplanter is delicater dan planten in ponsgaten omdat de planten niet kunnen aangegoten worden, ze gaan op de warme grond direct slap vallen 5

6 Foto: schade van preimineervlieg en moeilijk op hun bestaande wortels terug aanpakken; Beregenen kort na het planten in warme omstandigheden is niet aan te raden om de ontwikkeling van bacterie niet te stimuleren; In een sterk opgewarmde bodem biedt aangieten met startfosfor weinig voordeel en is er een bijkomende kans op verbranding van wortels; Plantmateriaal na rooien vochtig houden, wortels niet laten uitdrogen en wat acclimatiseren wanneer ze uit de koelcel komen. De planten zeker proberen uit de zon te houden. Wanneer planten gedompeld worden in Topsin M zeker oppassen dat de wortels niet uitdrogen want dan zijn ze juist extra gevoelig voor Fusarium. Preimineervlieg Er wordt heel wat schade van de preimineervlieg vastgesteld in jong geplante prei. De larven mineren zichtbaar in de schacht en in de roodbruin verkleurde vraatgangen worden ook kleine, bruine popjes waargenomen. Een felle aantasting kan uitval veroorzaken. Daarnaast zijn de planten vatbaar voor secundaire bacterie- en schimmelaantasting. De 2de generatie zou vanaf september terug actief zijn. Volg de vluchten goed op. We gaan ervan uit dat een behandeling met Vertimec of Tracer de nodige bescherming moet bieden. Aangezien de problematiek rond preimineervlieg vergroot, wordt op diverse proefcentra onderzoek verricht naar deze opkomende belager. 6

7 Aandachtspunten MAP 5 Verplichte staalname in groenten, aardbeien en sierteelt Binnen MAP 5 geldt opnieuw de verplichting om bodemanalyses met bemestingsadvies te nemen in groenten van groep I en II. De enige wijziging ten opzichte van MAP 4 is het aantal stalen dat moet genomen worden. Hieronder wordt samengevat waaraan de stalen moeten voldoen. Hoeveel stalen moeten genomen worden? Het aantal stalen wordt bepaald door het aantal hectare groenten groep I of II, aardbeien of sierteelt aangegeven met mestrechten in de verzamelaanvraag van Voor éénjarige teelten moet er 1 staal genomen worden per 2 ha groenten. Voor meerjarige teelten (o.a. sierteelt) is dat 1 staal per 6 ha. Het aantal te nemen bodemstalen wordt bijkomend begrensd door het aantal aangegeven percelen met mestrechten. Waar moeten de stalen genomen worden? De stalen moeten genomen worden op percelen met groenten van groep I of II. De keuze van de percelen is aan de landbouwer. Zo kunnen er meerdere stalen genomen worden in teelten waar dit interessant is (bv. in prei meerdere staalnames voor bijbemesting). Groenten van groep I en II zijn alle groenten met uitzondering van wortelen, erwten, bonen, uien, sjalotten, witloof, chicorei, rapen, koolraap, rode biet, pastinaak, rammenas, radijs, mierikswortel, schorseneren, wortelpeterselie, asperges en alle kruiden (uitgezonderd peterselie, bieslook en basilicum behoren tot groenten groep II en vallen onder de verplichte staalname). Wanneer moeten de stalen genomen worden? De stalen moeten genomen worden vóór de laatst geplande bemesting. Voor teelten die in het najaar bemest worden, kunnen de stalen genomen worden voor een bijbemesting tot 15 november. Wie mag de stalen nemen? Net zoals binnen MAP 4 moeten de stalen genomen worden door een erkend staalnemer en geanalyseerd worden door een erkend labo. Stalen kunnen telefonisch of via mail aangevraagd worden bij het PCG. De stalen worden door het labo geregistreerd bij de VLM door de X,Y coördinaten van het perceel door te geven. Analyseresultaten en advies worden niet doorgegeven aan de VLM. Derogatie is goedgekeurd Eind juni meldde de landbouwpers dat de derogatie voor MAP 5 goedgekeurd is. Derogatie moet ten laatste op 31 juli aangevraagd worden via het Mestbankloket. Ook op de verzamelaanvraag via het E-loket van ALV moeten tegen 31 juli de derogatiepercelen aangevinkt worden. De derogatievoorwaarden kunnen geraadpleegd worden via het mestbankloket. Een van de derogatievoorwaarden is een staalname van N, P en %C vóór 1 juni. Door de laattijdige goedkeuring van de derogatie kunnen de bedrijven uiteraard aan deze voorwaarde niet meer voldoen. De Mestbank informeerde dat de stalen voor derogatie in 2015 kunnen genomen worden in PCG Openluchtteam 7

8 TEELTEN ONDER BESCHUTTING ACTUEEL Watervoorziening tijdens een hittegolf? De hittegolf is net achter de rug, maar de kans op herhaling is deze zomer erg groot. Het uitblijven van regenval heeft de bodems in Vlaanderen uitgedroogd. In normale jaren leveren de bodems een belangrijke bijdrage in het bufferen van de buitentemperaturen. De energie van zonlicht dat op een vochtige bodem valt, zal grotendeels verdwijnen als latente warmte onder de vorm van het water dat uit de grond verdampt. Sinds een aantal weken liggen de gronden er in het grootste deel van Vlaanderen echter droog bij. De zonnestraling die op droge grond valt, levert voelbare warmte, waardoor de buitentemperaturen veel hoger oplopen. Frank Deboosere waarschuwde onlangs in de media, dat de vochtvoorraden in de bodems nog niet op korte termijn zullen worden aangevuld en dat daardoor de kans op volgende hittegolven groot is. Veldsla heeft het bijzonder moeilijk bij zo n hoge temperaturen. Afwitten helpt weliswaar tegen de infraroodstralen die het serre-effect veroorzaken, maar als het buiten warm is, komt de hitte toch in de kas. Het gewas moet dan sterk verdampen om de bladtemperatuur niet te fel te laten oplopen. Kan zo n blad niet volgen met verdampen, en wordt het toch te warm, dan leidt dat al snel tot lepelblad. Zeker in de lichte zandgronden is het voor een jong gewas moeilijk om voldoende water beschikbaar te hebben boven 30 C. De beworteling beperkt zich immers vooral tot de bovenste centimeters, maar telers houden de toplaag liefst zo droog mogelijk om problemen met ziekten te voorkomen. Op de lichte gronden kan het tijdens zo n hittegolf interessant zijn om vanaf de middag af en toe in korte beurten (10-12 seconden) te broezen op zo n jong veldslagewas. Op die manier help je wat met verdampen, waardoor het gewas minder stress ondervindt. Het is dan wel belangrijk om zeker niet te vroeg te starten, kwestie van de plant in de voormiddag te trainen. Anders zorgt het broezen als het ware voor een luie plant, en gaat de wortelontwikkeling eronder lijden. Stop ook tijdig in de vooravond (16u-17u) met broezen, zodat alles de kans heeft om droog de nacht in te gaan. Anders vergroot de kans op ziekten. Broezen is ook niet meer aan te raden na het sluiten van de rijen. De planten wortelen dan al dieper, en kunnen normaal zelf bij het bodemvocht. Veel broezen op zo n gewas zorgt voor een warm en vochtig klimaat. Warm en vochtig zorgt naast kans op ziekten voor extra grote, dunne bladeren. Die zijn in het algemeen niet gewenst. Tom Beyers 8

9 INNOVATIES PROEVEN Munt op een vrij beperkte oppervlakte vraagt om een uitmuntende techniek! Onkruidbeheersing en oogst Aan de hand van een teelttechnische demoproef munt werd nagegaan hoe het onkruid beheerst kan worden en op welke manier kleinere kruidenbedrijven deze munt efficiënt kunnen oogsten. In 2014 werden 3 bedden Marrakech -munt geplant op een biologisch perceel. De stekken werden op verschillende manieren aangeplant: in de volle grond, in plastiek, in antiworteldoek, bedekt met een laagje compost en bedekt met een laagje hakselhout. Tijdens elke wied- en schoffel- Object Opbrengst (g/m²) Totaal Wiedtijd (min/m²) Totaal Oogsttijd manueel (min/m²) Gewasstand (1-9) 21/10/2014 Blanco Antiworteldoek Zwarte plastiek (geperforeerd) Laag compost Laag schors Gemiddelde = gedrongen, ongezond 9= groeikrachtig, gezond 9

10 Foto: Oogstmachine Thierry Beaucarne beurt werd gekeken hoe arbeidsintensief elk object is. Elke snede werd geoogst met een ander toestel. De oogst werd telkens geregistreerd. Na 1 teeltseizoen van munt komt een laagje compost toedienen tussen de planten als beste object uit de proef. Het onkruiddrukkend effect is goed, zonder in te boeten op kwaliteit. Bij het afdekken met een laagje compost wordt tevens de hoogste opbrengst behaald. Zowel wanneer gewoon geplant wordt, als wanneer er een laag schors gelegd wordt, zijn de opbrengsten beduidend lager. Daarbij komend is de arbeid om het perceel onkruidvrij te houden wanneer gewoon geplant is, een stuk groter. Het oogsten gebeurt bij voorkeur machinaal, zeker wanneer men spreekt over behoorlijke oppervlaktes. Afhankelijk van de oppervlakte dient geïnvesteerd te worden in een machine. Gaat dit eerder om een kleinere teelt, dan is de haagschaar op steel zeker een optie. Bij iets grotere oppervlakten kan de machine van Thierry een oplossing bieden, mits kleine aanpassingen. Met de hand oogsten neemt veel tijd in beslag en is dus enkel aangewezen bij kleine oppervlaktes. Het volledige verslag kan je nalezen op Justine Dewitte 10

11 CONSUMENTENONDERZOEK PROEVEN Delicatessegroentjes in de kijker! Sinds 2013 voert het PCG binnen hun onderzoeksdomein innovatie, naast onderzoek naar kruiden, ook onderzoek uit naar verschillende andere nicheteelten. Binnen het leader-project In my backyard: delicatessegroenten op een dienblad werd de teelt onder de loep genomen van verschillende mini- en zelfs microgroenten. Het project werd de laatste maanden in de kijker gezet bij het grote publiek op de Europadag te Gent en op het PCG tijdens de Bioweek. Bezoekers van de Europadag konden in het provinciehuis in Gent kennis maken met verschillende minder gekende delicatessegroenten en eetbare bloemen en konden leren hoe ze ook zelf thuis microgroenten (cressen en kiemen) kunnen kweken. Ook konden ze op de stand van PCG deelnemen aan een consumentenonderzoek waar ze drie soorten kiemen konden proeven, nl. broccoli, radijs en rode biet. De broccolikiemen vielen het meest in de smaak bij de bezoekers. Ook de radijskiemen scoorden behoorlijk, maar waren voor de proevers wat te sterk van smaak. De rode biet kiemen werden met hun felrode kleur heel aantrekkelijk bevonden. De smaak viel echter wat tegen. 11

12 Meer dan 120 personen brachten een bezoek aan het PCG tijdens de bioweek. Los van het standje over cressen en kiemen, konden de bezoekers hier met al hun vragen over tomaten terecht. Tijdens de rondleiding door de bio-afdeling van het PCG kregen de bezoekers bergen tips voor hun eigen moestuin. Ook konden ze deelnemen aan een smaakproef en zelf uitmaken welke soort tomaat het lekkerst is. Vier soorten kleine tomaatjes werden vergeleken, nl. oranje mini tomaatjes type Santa (langwerpig ovaal met een licht deukje) (Bambello), gele kerstomaatjes (Summer Sun), rode mini san marzano (Caprése) en bruine tijger tomaatjes (Zebrina). Alle vier de soorten werden aantrekkelijk bevonden. Ook qua smaak scoorden de tomaatjes goed. Enkel de bruine soort kreeg een middelmatige score. Deze soort vond men minder zoet dan de andere en vooral te stevig. De rode mini san marzano, die het meest gekend is bij de consument, geniet nog steeds de voorkeur bij de meeste mensen. Annelien Tack, Justine Dewitte Foto: Assortiment tomaatjes 12

13 AANKONDIGING Proefcentrum voor Sierteelt stelt voor: Innovatiegids Zuinig en doordacht belichten, natuurlijk! Hoge energieprijzen hebben nog steeds een sterke impact op de rendabiliteit in de glastuinbouw. Toch is een minimale input van energie bij de teelt veelal noodzakelijk om een kwalitatief product te bekomen. Het komt er dus op aan die minimale input zo efficiënt mogelijk toe te passen. Het gebruik van belichting in de glastuinbouw is hiervan een mooi voorbeeld. Licht is een belangrijke groeifactor voor de plant, maar hoeveel licht er nu juist nodig is voor een optimale groei is moeilijk te beantwoorden. Dit geldt eveneens voor het vraagstuk rond het ideale tijdstip van belichten en onder welke vorm je extra licht moet toedienen. Het Proefcentrum voor Sierteelt (PCS) in Destelbergen voert daarom al jaren onderzoek uit om de belichting in de sierteelt en glastuinbouw te optimaliseren en de plantkwaliteit te verbeteren. Zowel groeilicht als stuurlicht komen hierbij aan bod. Bij mogelijke innovatieve oplossingen wordt ook telkens de rendabiliteit en het energievraagstuk bekeken. Want nieuwe technologie moet ook in de praktijk haalbaar zijn. Om de sector een overzicht te geven van de belichtingsmogelijkheden en het uitgevoerde onderzoek hieromtrent werd de innovatiegids Zuinig en doordacht belichten, natuurlijk! uitgewerkt. Deze 13

14 gids bundelt zowel theorie, proefwerk als praktijk en kwam tot stand dankzij het Europese Interreg IVB project Green- Growing. In de innovatiegids komen alle facetten van belichting in de glastuinbouw aan bod, gaande van lichtkwaliteit, plantreacties en lichtproductie tot het correct uitvoeren van een lichtmeting en het investeren en onderhouden van een belichtingsinstallatie. Kortom een must voor iedere glastuinbouwer. De innovatiegids is beschikbaar op het PCS en kan ook online geraadpleegd worden via Brochures. Info: PCS tel. +32(0) BioXpo is de vakbeurs voor en door de biosector BioXpo wordt georganiseerd in samenwerking met Bioforum Vlaanderen, Biowallonië, Probila-Unitrab, VLAM, Horeca Vlaanderen en tal van andere organisaties uit de sector. BioXpo is de eerste en enige biovakbeurs in België, en dit in samenwerking met VitaSana. 14

15 15

16 NIEUWSBRIEF JULI 2015 Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Karreweg Kruishoutem België P Maandelijks tijdschrift (niet in augustus) Jg. 18, nr. 07 Juli 2015 Afgiftekantoor: 9770 Kruishoutem Verantwoordelijke uitgever: A. Vercamer Afzendadres: Karreweg 6, 9770 Kruishoutem