Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Transcriptie

1 Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Op een dag vertelde een oude, wijze indiaan aan zijn kleinzoon de volgende les: In het leven van ons allemaal vechten twee wolven een strijd uit. De ene wolf is de wolf van boosheid en jaloezie, van schaamte en zelfmedelijden, van trots, van het gevoel dat je beter bent dan een ander, van je grote, opgeblazen ik. De andere wolf is er een van vreugde en liefde, van vrede en hoop, van vriendelijkheid, waarheid en compassie. De kleinzoon dacht even na en vroeg toen: Welke wolf gaat winnen? De oude indiaan antwoordde: De wolf die jij voedsel geeft. Aan dit verhaal moest ik denken toen ik het stukje uit Marcus las, over Jezus in de woestijn. Matteüs en Lukas maken er een uitgebreid verhaal van, met de drie verzoekingen van de Satan: De meesten van u kennen ze wel: stenen die brood moeten worden, van het dak van de tempel afspringen en een knieval voor de macht. Johannes vertelt niets, en Marcus wijdt er maar een paar regels aan. 1

2 Maar Marcus vertelt wel iets wat Matteüs en Lukas niet noemen: Hij leefde er te midden van de wilde dieren. En deze wilde dieren kunnen wel eens een sleutel zijn, om de rol van dit gedeelte in het Marcus-evangelie te begrijpen. Voor dat ik dat doe, neem ik u eerst even mee naar de eerste lezing van vandaag: het verbond met Noach. Het verhaal uit Genesis gaat dat God het zat was: alle onrecht, iedereen die maar deed wat goed was in eigen ogen. God kon het niet meer aanzien en wilde opnieuw beginnen. Met één grote golf water wilde God alles uitwissen wat er mis was gegaan, en met een schone lei beginnen. Opgeruimd staat netjes. En Noach met zijn gezin moesten een nieuwe wereld vorm geven, een wereld van vrede en regenbogen. Het is een verleidelijk perspectief: een grote schoonmaak als oplossing voor de problemen. Het kwaad en alle kwaadwilligen in één grote beweging wegvagen. De bezem er door, de vlam er in, weg er mee. Alle criminelen oppakken en de cel in, alle illegale vreemdelingen het land uit, alle onaangepaste buurtbewoners in huftercontainers, van alle hooligans, haatzaaiers en oorlogsvrijwilligers het paspoort intrekken. Een grote muur om het land zetten die alle kwaad tegenhoudt. Wat zullen we het dan goed hebben met elkaar. 2

3 Gedachten die we allemaal wel kunnen begrijpen en die ook bij mij zo nu en dan opkomen. Gedachten die soms een aantrekkelijke oplossing lijken. Maar het werkt niet. Als het verhaal van de Noach en de grote vloed ons één ding leert, dan is het dat het niet geholpen heeft. Noch en zijn familie brachten alle problemen van de vorige wereld mee naar de volgende. Binnen de kortste keren was de wereld na de zondvloed, net zo n zootje als daarvoor. Het experiment zuivering is mislukt En nu? We maken de stap naar de tweede lezing, het evangelie van Marcus. Het begint met meteen daarna, dat is: meteen na de doop, de onderdompeling in het water. En dat water, die doop, is ook een symbool van zuivering. Maar het symbool alleen is niet genoeg. Uiterlijke zuivering, uiterlijke reinheid maakt van ons geen andere mensen, dat weten we van Noach. De vraag is: wat zit er binnen in ons? Ik denk dat de reis van Jezus naar de woestijn, een reis naar binnen was. Een reis waarin hij zich confronteerde met de menselijkheid van het bestaan. Met de verleidingen, de lastige kanten van het mens-zijn. Een moeilijke reis, waarin je veel kunt tegenkomen. En dan is het goed om te zien dat niet alles hetzelfde is. 3

4 Sommige verleidingen zijn duivels, satanisch. Zoals de verleiding om je boven een andere te plaatsen. De verleiding om makkelijke oplossingen te kiezen, die ten koste gaan van een andere. De verleiding om niet verder te kijken dan je neus lang is en te oordelen over anderen. De verleiding om macht en geweld te zien als een manier om je zin te krijgen. Dat zijn verleidingen die Jezus scherp afwijst, waartegen hij een duidelijk Nee laat horen. Want dat is het alternatief van de duivel, voor duivels alternatief voor Gods goede wereld. Maar Marcus heeft het niet alleen over de Satan. Hij vertelt dat Jezus leefde te midden van de wilde dieren. En voor mij staan die wilde dieren voor onze menselijke angsten en onzekerheden. Onze dierlijke natuur, de driften en verlangens die ons soms overrompelen. Onze basisbehoefte om gezien, erkend, geliefd te zijn. Onze diepste angst om vergeten, overgeslagen te worden. Onze primaire agressie, als iemand ons te na komt. Onze seksuele behoeften en verlangens. Het zijn gevoelens die we allemaal in ons dragen, de een wat meer aan de oppervlakte dan de ander. Het zijn gevoelens die bij ons horen, bij het mens-zijn. Het zijn gevoelens die we ook niet moeten ontkennen of afwijzen, want dan ontkennen wij onszelf. Het zijn gevoelens waar we Ja op moeten zeggen, in de zin dat we moeten erkennen dat ze er zijn. 4

5 Gevoelens waar we mee moeten leren dealen, mee moeten leren leven. En dat kan alleen door te erkennen dat ze er zijn, door ze in de ogen te kijken door ze te kennen, en door ze de plek te geven die ze toekomt: aanwezig, maar niet bepalend. Want alleen als je iets onder ogen ziet, erkent en kent, kan je iets in proporties zien. Kun je het temmen en een plek geven. Dan kun je ophouden met destructieve wolf uit het verhaal van de indiaan, steeds weer te voeden. Dan kun je je aandacht richten op de goede krachten, wolven of engelen, die je ten dienste staan. Die ons leven van binnenuit heel maken, mooi, genezen en bevrijd. Lieve mensen, tussen de doop van Jezus en zijn publieke optreden, zat eerst een verblijf in de woestijn, een tocht naar binnen. En ik denk dat zo n tocht naar binnen voor iedereen belangrijk is. Want als we van binnen niet orde zijn, stelt een zuivering van de buitenkant, zelfs al is die zo groot als de zondvloed, uiteindelijk niets voor. 5

6 Het Koninkrijk van God komt er niet door een grote schoonmaak, maar door omkeer, in-keer van mensen die vertrouwen op Gods liefde. Deze tijd voor Pasen, de 40-dagentijd, is bij uitstek de periode om naar binnen te kijken. Wat huist er in mij? Wat drijft mij? Met welke wilde dieren moet ik nog leren leven? De doop is niet genoeg, maar wel het vertrekpunt. Want bij de doop klonken de woorden van God: Jij bent mijn geliefde kind, van jou word ik blij Die liefdesverklaring vormt de basis en het vertrekpunt van onze reis. Als een belofte dat Gods liefde groter is dan welk woeste beest we ook in onszelf aantreffen. Ik wens u een goede 40-dagentijd en een gezegende voorbereiding op Pasen toe. In de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. 6