1. Energiebesparing en overig p. 1 t/m 2 2. Zonne-energie en bio-energie p Windenergie p. 4 t/m 7

Transcriptie

1 Verslag 1 november Onderstaand vindt u het verslag van de drie thematafels waaraan gediscussieerd kon worden tijdens het tweede gedeelte van de avond. Bij zowel bij de tafel energiebesparing & overig als bij zon & bio zijn de opmerkingen die gemaakt zijn aan de tafel geordend per onderwerp. Bij het onderdeel wind is een vraag en antwoordenlijst opgesteld. De vragen zijn dikgedrukt. Het antwoord is direct onder de desbetreffende vraag gegeven. Er is gebleken dat er twee vragen, respectievelijk vraag 13 inzake de limiet van maximaal 10 meter voor kleinschalige windenergie en vraag 15 inzake de spelregels wat betreft natuur en windmolens, niet beantwoord zijn op de desbetreffende avond. Antwoorden op deze vragen zijn in dit verslag alsnog opgenomen. Tijdens de avond is tevens toegezegd na te kijken of de provincie Gelderland solitaire windturbines toestaat. Deze vraag is als nummer 19 opgenomen in de vraag- en antwoordenlijst. Ten slotte is er één vragenformulier ingediend. Deze is tevens in dit hoofdstuk opgenomen, gezien deze betrekking heeft op wind. Het verslag is als volgt opgebouwd: 1. Energiebesparing en overig p. 1 t/m 2 2. Zonne-energie en bio-energie p Windenergie p. 4 t/m 7 Mocht u open of aanmerkingen/ aanvullingen hebben op het verslag, kunt u dit kenbaar maken door een te sturen naar het adres energieneutraal2030@winterswijk.nl.

2 1. Energiebesparing en Overig Energiebesparing Overig - Meer besparen = minder opwek nodig - Besparen is toekomstbestendig - Woontoeslag Wellicht bij huurwoningen bijdragen naar vermogen - Leeft de lokale energiemarkt? - Overcapaciteit lokaal terug leveren - Denk na over opslag - Asbest ruilen voor zonnepanelen - Gebruik de werkgelegenheid die de transitie oplevert. Dit creëert ook draagvlak - Maak het concreet/ intuïtief - Sociale innovatie nodig - Neem de tijd voor experts - Wat kan je nog met het energielabel van woningen? maak het woningbestand inzichtelijk (globale trend) - Tonnie Tekelenburg - Stel prioriteiten bij woningen en doelgroepen en lobby hierbij voor landelijk beleid. o Vooroorlogs (erg lastige doelgroep) o Voor 1988 (ook lastige doelgroep) Communicatie - Gebruik lokale en sociale structuren - Benoem de voordelen in - Grote schoten hagel werkt niet, dit moet uit eigen gelederen komen - Gebruik groene energie: erwtensoep - Zorg dat je energie op de individuele agenda van de burger krijgt - Benadruk het belang van het individu Ambitie - Waarom 2030? Is dit haalbaar? Moeten we dit ook halen? Ja! Want het heeft grote klimaatgevolgen. Liever nog eerder - Ambitie kost middelen en energie. Voor wat hoort wat. - Gemeente heeft een voorbeeld rol en moet deze ook vervullen - De urgentie is ook in de politiek nodig moeten de belastingen wellicht omhoog om de ambities te kunnen behalen? - Ambitie/ doelen van de gemeente vertalen naar concrete projecten/ maatregelen 1

3 Vervoer - Elektrische auto s bieden een duurzamere mogelijkheid om te verplaatsen dan diesel/gas/ benzine, mits de energie lokaal en groen opgewekt wordt Rol Gemeente Winterswijk - Zoek naar collectieve oplossingen, zoals bijvoorbeeld warmtepompen - Zorg voor meer zekerheid omtrent regelingen: Er is veel onzekerheid omtrent huidige en toekomstige regelingen - Stimuleer de vervanging van oude elektronica ( grote vervuilers!) en zorg dat de verkoop hiervan stopt. Verstrek als gemeente advies aan je inwoners (zoek mensen actief op) en lobby bij de VNG - Stimuleringsbeleid + afstraffingsbeleid - Betere begeleiding initiatieven/ potentiële projecten zowel financieel als professioneel - Creëer urgentie: De urgentie is nog niet groot genoeg, hier ligt een grote uitdaging - Zet meer in op educatie. Educatie is erg belangrijk, maar wordt nu niet tot nauwelijks gedaan - Meer voorlichting en kennis bij burgers nodig Aanbiedingen - J.W. van de Velde biedt zich als expert aan om mee te schrijven aan de duurzaamheidsvisie als deze er komt 2

4 2. Zon & Bio energie Algemeen - Balans tussen verdienmodel initiatiefnemer en vergoeding betrokkenen. Laatst genoemde is (nog) slecht - Voorlichting over waardedaling van vastgoed Zonne-energie - Zonne-energie op dak van anderen is een kans (postcoderoos) - Zonnepanelen ingroenen (in natuurgebieden) en/ i.p.v./ of: o Obelink (groot dak)/ bedrijventerrein o Power peers / navraag doen o Kleinschalig versus grootschalig (break- even- point i.v.m. extra kosten) Bio- energie - Inzet op WKK/ Stoken op streekhout - Grootschalige mestverwerking i.s.m. loonwerkers/ landbouwer Omtrent de energievisie - Voorlichting aan de burger (feiten) - Maak een jaarlijkse update van de visie i.v.m. nieuwe ontwikkelingen - Periodieke terugkoppeling van de resultaten 3

5 3. Windenergie 1. Wat is er gedaan met het draagvlak voor windenergie dat naar voren kwam uit de omgevingsvisie Als de energievisie is vastgesteld, wordt deze ruimtelijk vertaald in de omgevingsvisie voor het buitengebied. Voor de Omgevingsvisie is ook input opgehaald en onder de aanwezigen waren tegenstanders van windenergie. De input voor de Energievisie is opgehaald in een charette die vorig jaar is georganiseerd in het kader van deze visie. Daar bleek wel draagvlak voor windenergie en werd het belang van de energiemix onderkend. Er kan echter geschoven worden tussen bronnen indien dit wenselijk/ noodzakelijk is. Echter, als we met zijn allen van mening zijn dat bepaalde voorzieningen noodzakelijk zijn, moeten we goed kijken waar ze willen hebben en zorgvuldig afwegen wat de beste plekken zijn. 2. Zoekgebieden Er is dit jaar een kaart gemaakt waarop inzichtelijk is gemaakt waar je ruimtelijk rekening mee dient te houden. Er zijn cirkels getrokken rondom bebouwing (400m = groen, 500m= roze en andere functies zoals natuurgebieden (oranje= GNN). Ook dient er rekening gehouden te worden met landelijke criteria voor bijvoorbeeld geluid en risico s. Hierdoor is te zien welke gebieden er over blijven om eventueel windturbines te kunnen realiseren (wit). In de kaart is tevens een laagvliegroute als beperking opgenomen. De Nederlandse laagvliegroute loopt niet door over de grens. Er zijn geen specifieke gemeentelijke criteria voor wel of geen solitaire windturbines. 3. Waarom zetten we niet in op opslag van energie? We kunnen nu nog niet veelvuldig energie opslaan, daarom is een goede mix nodig van zon, wind en bio-energie. Er wordt echter wel hard aan gewerkt. Zo worden er bijvoorbeeld proeven gedaan met energieopslag in auto- accu s in Utrecht. 4. Waarom nu stappen nemen als er nieuwe technieken komen en er zijn ook andere oplossingen dan wind We nemen nu stappen omdat er een doelstelling ligt die we met elkaar hebben afgesproken, zowel regionaal als landelijk en Europees. Wij vinden het als gemeente belangrijk om ook ons steentje bij te dragen. 5. Is er een businessmodel voor windenergie in Winterswijk In de Achterhoek is er minder wind dan in het westen en op zee. De hoeveel elektriciteit die een windturbine opwekt, hangt af van: het ontwerp van de turbine, de hoogte, de lengte van de rotorbladen, de windsnelheid en de locatie van de windturbine. Het Rijksbeleid is echter zo ingestoken dat de windcapaciteit evenwichtig verdeeld wordt over Nederland. In het oosten kan meer SDE+ subsidie verkregen worden om het lagere windaanbod te compenseren. Zo wordt de businesscase in het oosten rendabeler gemaakt. In Duitsland is bijvoorbeeld hetzelfde gedaan. De SDE+ wordt vastgesteld door het Rijk en gedurende een periode van 15 jaar uitgekeerd op basis van de kostprijs van stroom. De subsidie wordt uitgekeerd aan de eigenaar van het windpark. 6. Geluidnorm nacht/ avond Er worden wettelijke eisen gesteld aan geluidshinder. Een windmolen moet voldoen aan een nachtgemiddelde (41 dba lnight)en een jaargemiddelde (47dBA lden). Het geproduceerde geluid wordt door middel van een geluidsmeting in de molen vastgesteld. Als het initiatief binnen de normen blijft, wordt het verzoek voor het plaatsen van een windmolen 4

6 geaccepteerd. Indien het initiatief niet voldoet aan de normen, moet de windmolen aangepast worden, aanvullende maatregelen nemen of wordt het afgekeurd. Het geluid dat een windmolen produceert, wordt veroorzaakt door de rotorbladen die langs de mast draaien. Door middel van onderzoek is vastgesteld dat geluid en de beleving ervan erg persoonlijk is. De ene persoon kan een andere ervaring hebben dan de ander en reageren hier verschillend op. Zo kan het zijn dat er mensen zijn die ondanks de normen toch hinder hebben van het geluid. 7. Nadelige effecten op economie en specifiek vrijetijdseconomie en omzet van ondernemers Er wordt aan de gemeente gevraagd om in beeld te brengen wat de nadelige effecten zijn voor toerisme en voor de vrijetijdseconomie (op de inkomsten en de omzet). 8. Aandeel energiemix windenergie om in 2030 energieneutraal te kunnen zijn Er wordt vanuit de zaal geopperd om in regionaal verband af te stemmen wie zich op welke bron richt en dan het liefst geen wind in Winterswijk maar in een andere gemeente. De wethouder geeft aan dat dit punt wordt belicht in de regionale uitvoeringsagenda. Er worden evenwichtige afwegingen gemaakt en iedereen moet zijn steentje bijdragen. In voorgaand genoemd document wordt aangegeven dat we ons als Achterhoek vooral richten op wind, zonne-energie en bio-energie en vooralsnog niet op andere vormen van duurzame energie opwek. In de nota is tevens aangegeven dat er geschoven kan worden tussen verschillende bronnen, maar hierbij wordt de kanttekening geplaatst dat de opgave niet bijvoorbeeld alleen met zonne-energie gerealiseerd kan worden. 9. Gezondheidsaspecten en invloed op mensen die dichtbij de windmolens wonen. Ondanks dat er normen zijn, ondervinden mensen toch last (gezondheidsonderzoeken) Aspecten van geluid en veiligheid zijn hierbij van belang. Veiligheid heeft te maken met de risico s die gelopen worden wanneer bijvoorbeeld de wieken er af zouden slaan. Hiervoor zijn rekenregels opgesteld. Bijvoorbeeld voor hoever een woning van de windmolen af moet staan. Deze afstand heeft te maken met de werpafstand van de wieken en wordt berekend door hoogte van de turbine te nemen en hierbij een halve rotor diameter op te tellen. Er wordt vanuit de regelgeving o.a. rekening gehouden met kwetsbare objecten, minder kwetsbare objecten en buisleidingen. Een ander veelgenoemd aspect is de slagschaduw. Slagschaduw wordt veroorzaakt door de bewegende rotorbladen van de windmolen (indien de windmolen niet stilstaat). De slagschaduw is in eerste instantie afhankelijk van de zon, dan van de windrichting, doordat de molen met de wind meedraait. Tevens speelt het jaargetijde mee. In het late najaar is de schaduw namelijk langer dan in de zomer. Indien onderstaande van toepassing is, dient een stilstand regeling getroffen te worden: - De afstand van de windturbine tot de woningen en andere gevoelige bestemmingen (bijvoorbeeld scholen) minder dan twaalf maal de rotordiameter is. Bij een rotordiameter van 90 meter (blad van 45 meter) geldt dan: binnen een afstand van meter (ruim een kilometer). - Gemiddeld meer dan zeventien dagen per jaar gedurende meer dan twintig minuten per dag slagschaduw kán optreden. 5

7 Aan de hand van rekenmethodes is van tevoren vast te stellen op welke dagen en op welk moment van de dag een slagschaduw kán optreden. Of de slagschaduw ook echt optreedt op de voorspelde dagen, hangt af van de volgende punten: of die dagen onbewolkt zijn; of er op die dagen genoeg wind is om de molens te laten draaien; of de wind precies waait uit de richting waar de zon staat, omdat de oppervlakte van de schaduw die de windturbine werpt dan het grootste is; de windturbine wordt uitgerust met een stilstandvoorziening, die geïmplementeerd is in de besturingssoftware. Hierdoor schakelt de turbine alleen uit als slagschaduw daadwerkelijk optreedt. (bron: RVO.nl) Indien wenselijk kan de gemeente maatwerkvoorschriften stellen boven de wettelijke normen. 10. Jaargemiddelde versus piekgemiddelde, waarom staat dit niet in de nota De rekenmethode is zo vastgelegd in de nationale wet- en regelgeving. Het is niet mogelijk om een overzicht met alle wet- en regelgeving op te nemen in de energievisie. 11. Wie is bevoegd gezag Voor windparken tussen de 5 en 100 MW is in de Crisis- en herstelwet bepaald dat het een provinciaal belang betreft. De Provinciale Staten zijn bevoegd gezag. In de praktijk betekent de Crisis- en herstelwet dat een initiatiefnemer voor een windpark tussen 5 en 100 MW zich allereerst meldt bij de betreffende gemeente. Indien de gemeente weigert om ten behoeve van het windinitiatief het bestemmingsplan vast te stellen of te wijzigen, kan de initiatiefnemer een beroep doen op de provincie. Provinciale Staten zijn bevoegd om op verzoek van een initiatiefnemer gronden aan te wijzen voor windmolens en daarvoor een inpassingsplan te maken. Dit kan gaan om de gronden waarvan de gemeente de wijziging van een bestemmingsplan heeft afgewezen, maar ook om andere gronden. Verder zijn Gedeputeerde Staten (GS) de bevoegde instantie voor het verlenen van de benodigde vergunningen. Dit is ook het geval indien een gemeente wel meewerkt ten aanzien van het vaststellen of wijzigen van het bestemmingsplan. Als Gedeputeerde Staten van mening zijn dat het niet tot versnelling leidt als de provincie de vergunningen verleent, kunnen zij besluiten de coördinatieregeling niet toe te passen. Hiermee valt de beslissing voor de vergunningen die onder de coördinatieregeling vallen weer terug naar de gemeente. Gemeenten die zelf actief meewerken aan windenergie kunnen de provincie dus verzoeken van de coördinatieregeling af te zien. (Bron: RVO.nl) 12. Waarom wind in Nationaal Landschap Een Nationaal landschap is niet uitgesloten voor het plaatsen van windmolens. Nationale parken zijn wel uitgesloten. De provincie denkt wel na over het al dan niet toestaan van windmolens in nationale parken. 13. Waarom tot maximaal 10 meter voor opwekking eigen gebruik In het huidige bestemmingsplan is opgenomen dat windturbines met een hoogte van maximaal 10 m mogen worden gebouwd. Tot deze grens is het college bevoegd om een ontheffing te verlenen. Boven de grens is de raad het bevoegde orgaan. Er kan altijd voor gekozen worden om de grens hoger te leggen. Hier moet de gemeenteraad dan een besluit over nemen. 14. SDE+ subsidie Beantwoording zie antwoord vraag 5. 6

8 15. Spelregels over natuur en windenergie Windmolens hebben te maken met verschillende natuurwetgeving zoals de Natuurbeschermingswet 1988, Flora- en faunawet, Natura 2000, EHS en overige beschermde gebieden. Voor een volledig overzicht kunt u terecht op Aandacht voor onderlinge relaties in gemeenschap Vanuit de zaal wordt aangegeven dat mensen zich gedupeerd voelen omdat zij niet gecompenseerd worden voor eventuele schade die zij ondervinden. Hierbij wordt de oproep geplaatst: Denk goed na en kijk goed hoe u met elkaar om gaat. Door de wethouder de volgende oplossing aangedragen: Kom gezamenlijk met een oplossing en gebruik dat ter herstel van de sociale cohesie. 17. Effect op vogels van molens hoger dan 200 meter Er is veel discussie over hoeveel vogels slachtoffer worden van windmolens. Als je dat afzet tegen hoeveel vogels er door andere dieren opgegeten worden en in het verkeer omkomen, dan wordt geconstateerd dat het een acceptabel aantal keren gebeurd dat vogels omkomen door windmolens. Hiervoor zijn landelijke spelregels opgesteld die vastgelegd zijn in bijvoorbeeld de Flora- en Faunawet. 18. Welke regelgeving geldt voor een camping Bij een camping gelden er geen wettelijke normen voor geluid. Voor de veiligheid gelden er wel wettelijke normen. In het kader van veiligheid is het handboek risicozonering van toepassing. Hierin zijn normen vastgelegd voor zowel kwetsbare (bijv. Woningen, scholen) en beperkt kwetsbare objecten. Een camping behoort volgens het handboek risicozonering tot een beperkt kwetsbaar object. 19. Staat de provincie Gelderland solitaire windturbines toe In de ontwerp omgevingsvisie van de provincie Gelderland zijn gebieden aangegeven waar geen windturbines gerealiseerd kunnen worden vanwege wettelijke beperkingen of provinciaal beleid. In gebieden waar windturbines in zijn algemeenheid worden uitgesloten beschermt de provincie de belangen van bewoners, van kwetsbare infrastructuur en van specifieke cultuur- of natuurwaarden tegen ongewenste invloeden van windturbines. Voor deze gebieden is het niet van belang of het gaat om solitaire windturbines of windturbines in parken (Bron: Ontwerp omgevingsvisie provincie Gelderland). Het enige gebied dat door de provincie uitgesloten wordt voor de oprichting van solitaire windturbines, zijn de gebieden die aangeduid zijn als waardevolle open gebieden. De beoordeling of solitaire windturbines op andere plaatsen waar windenergie mogelijk is, ruimtelijk passend zijn laat de provincie aan de betreffende gemeente. Door het relatief kleine opgewekte elektrisch vermogen (minder dan 5 MW) behoren de solitaire windturbines volgens de Elektriciteitswet tot de verantwoordelijkheid van de gemeente (Bron: Ontwerp omgevingsvisie provincie Gelderland). Opmerkingen ingediend via het vragenformulier - Zet daken en open plekken op industrieterreinen vol met zonnepanelen, dan is er geen windmolen nodig - Aardwarmte gebruiken 7