Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar Arbeidsomstandigheden Nr Samenstelling: Leden: Van der Vlies (SGP), De Wit (SP), voorzitter, Van Gent (GroenLinks), Hamer (PvdA), Blok (VVD), Nicolaï (VVD), Jan Jacob van Dijk (CDA), Smeets (PvdA), Dezentjé Hamming (VVD), Omtzigt (CDA), Van Hijum (CDA), Timmer (PvdA), Koşer Kaya (D66), Jonker (CDA), ondervoorzitter, Luijben (SP), Ulenbelt (SP), Ortega-Martijn (ChristenUnie), Blanksma-van den Heuvel (CDA), Van der Burg (VVD), Koppejan (CDA), Tony van Dijck (PVV), Spekman (PvdA), Thieme (PvdD), Karabulut (SP) en Vos (PvdA). Plv. leden: Van der Staaij (SGP), Gerkens (SP), Vendrik (GroenLinks), Heerts (PvdA), De Krom (VVD), Weekers (VVD), De Rouwe (CDA), Depla (PvdA), Aptroot (VVD), Sterk (CDA), Willemse-van der Ploeg (CDA), Dijsselbloem (PvdA), Pechtold (D66), Spies (CDA), Irrgang (SP), Lempens (SP), Cramer (ChristenUnie), Biskop (CDA), Kamp (VVD), Joldersma (CDA), Fritsma (PVV), Tang (PvdA), Ouwehand (PvdD), Gesthuizen (SP) en Heijnen (PvdA). VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG Vastgesteld 12 februari 2008 De vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid 1 heeft op 17 januari 2008 overleg gevoerd met minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over: arbozaken; de brief d.d. 2 juli 2007 met nadere informatie over de casus distributiecentrum en nadere duiding van het begrip «stand der wetenschap» (25 883, nr. 116); de brief d.d. 15 augustus 2007 houdende antwoorden op commissievragen naar aanleiding van de bestuurlijke rapportage steigerongeval Amercentrale (29 239, nr. 8); de brief d.d. 11 oktober 2007 over evaluatie beleidsprogramma Arboconvenanten nieuwe stijl (25 883, nr. 119); de brief d.d. 14 november 2007 houdende de rapportage incidenten BRZO 99 over 2006 (25 883, nr. 120); de brief d.d. 26 november 2007 over de Arbobalans en enige andere Arbo-onderwerpen (25 883, nr. 121); de brief d.d. 5 december 2007 houdende Meerjarenstrategie en Jaarplan 2008 Arbeidsinspectie (onderdeel arbeidstijden/arbeidsomstandigheden) (25 883, nr. 122). Van dit overleg brengt de commissie bijgaand samenvattend verslag uit. Vragen en opmerkingen uit de commissie De heer Koppejan (CDA) is het ermee eens dat zelfregulering en draagvlak op de werkvloer het uitgangspunt moeten zijn in het arbobeleid. Deze benadering, waarbij werkgevers en werknemers een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben voor het verbeteren van de arbeidsomstandigheden, pakt in de praktijk over het algemeen goed uit. Naar aanleiding van het ongeval in de Amercentrale: heeft de verantwoordelijke werkgever niet de morele plicht om nabestaanden en overlevende getroffenen tegemoet te komen met een schadevergoeding? Werkgevers zijn verplicht om hun werknemers doeltreffend voor te lichten over arbeidsrisico s en het voorkomen van ongelukken. Is in de huidige arboregelgeving voldoende aandacht voor het probleem dat KST tkkst ISSN Sdu Uitgevers s-gravenhage 2008 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

2 steeds meer werknemers geen Nederlands spreken? Wordt dit een prioriteit voor de Arbeidsinspectie? Het is teleurstellend dat van de afspraken over reductie van arbeidsrisico s die in de arboconvenanten zijn gemaakt, slechts 50% is gerealiseerd. Wil de minister monitoren of de effecten van de convenanten zich inderdaad na verloop van tijd alsnog voordoen en de Kamer daarvan in 2009 verslag doen? Kan de minister toelichten wat het hoge ambitieniveau met dit lage percentage te maken heeft? Afspraken gedeeltelijk niet realiseren is immers iets anders dan een deel van de afspraken geheel niet realiseren. Worden in de komende jaren extra inspanningen verricht om de doelstellingen alsnog te halen, bijvoorbeeld door middel van de arbocatalogi? Wat wordt de rol van de overheid daarbij? Hebben bedrijven die om kosten te besparen de arbeidsomstandigheden verwaarlozen, een concurrentievoordeel ten opzichte van bedrijven die zich wel inzetten voor een goed arbobeleid? Is de minister bereid om hiernaar zo nodig onderzoek te laten verrichten? Hoe denkt hij betere arbeidsomstandigheden te bevorderen in bedrijfstakken met tijdelijke arbeidskrachten, waar het arbobesef soms minder is? Welk beleid voert de regering tegen pesten, geweld en intimidatie op het werk? Wanneer komt de minister met voorstellen om discriminatie op de werkvloer een plaats te geven in de Arbowet? Hoe kan bevorderd worden dat het aantal bedrijven met een risicoinventarisatie en -evaluatie (RI&E) toeneemt? De voorgestelde aanpak in de Meerjarenstrategie en het Jaarplan 2008 van de Arbeidsinspectie is goed. Het is terecht dat van de koppeling van illegale arbeid aan onderbetaling en slechte arbeidsomstandigheden een speerpunt is gemaakt op het terrein van de arbeidsmarktfraude. Mevrouw Timmer (PvdA) steunt de lijn dat werkgevers en werknemers samen verantwoordelijk zijn voor een veilige en gezonde werkomgeving. Wel moet de overheid een rol houden in het arbobeleid. Zij is het eens met de Meerjarenstrategie en het Jaarplan Arbeidsinspectie. Heeft de minister plannen om het geweld tegen werknemers in de detailhandel terug te dringen? Wat vindt hij van het Amsterdamse initiatief om ondernemers in de detailhandel financieel te ondersteunen bij maatregelen voor preventie en beveiliging? Hoe verhouden «het belang van de veiligheid en gezondheid van werknemers» en «technische, operationele en economische haalbaarheid» zich tot elkaar bij de toetsingscriteria in de Arbowet? Werkgevers moeten in hun informatie over arbeidsrisico s ook rekening houden met werknemers die geen Nederlands kennen. Gaat de minister daartoe maatregelen nemen in overleg met werkgevers- en werknemersorganisaties? Zorgen de afgesloten arboconvenanten inderdaad voor gezonde en veilige werkomgevingen? Kan de minister reageren op de kritische conclusies van de FNV? Is hij het ermee eens dat eigen verantwoordelijkheid alleen werkt als er duidelijke voorwaarden en normen zijn? Zijn zulke vastgestelde normen niet ook voor werkgevers een belangrijk hulpmiddel om te weten waar zij aan toe zijn? Welk type personeel wordt in de incidentrapportage 2006 bedoeld in verband met «het beperken van de gevolgen van incidenten en ongevallen met gevaarlijke stoffen»? Waaruit bestaat de meerdere aandacht die nodig is? Het ministerie van BZK en de VNG hebben bij gemeenten en bij de brandweersector aangedrongen op maatregelen om de veiligheid van brandweermensen te vergroten. Vindt de minister dit voldoende of Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

3 bereidt hij nog andere stappen voor? Hoe is het ministerie van SZW hierbij betrokken? Is het niet beter om een termijn af te spreken waarbinnen de Arbeidsinspectie opnieuw moet inspecteren? Hoe is het mogelijk dat bedrijven die vallen onder het Besluit Risico s Zware Ongevallen (BRZO) 1999 of ARIE-plichtig zijn, lang niet altijd procedures hebben of deze niet in acht nemen? Hebben zulke hoogrisicobedrijven dan wel een preventiebeleid en waaruit bestaat dit? Wat vindt de minister van het advies van Boaborea om gebruik te maken van preventief medisch onderzoek? Wat gaat de minister doen om de toename van nieuwe arbeidsrisico s onder de noemer «psychosociale arbeidsbelasting» een halt toe te roepen? Is de arbocatalogus daarvoor het geschikte instrument? Is een arbocatalogus voldoende om bedreiging van mensen die in de publieke sector werken tegen te gaan? Wat is het verschil tussen de aanpak door middel van arboconvenanten en de aanpak door middel van arbocatalogi? Hoe komt het dat de instrumenten voor de beheersing van de blootstelling aan cytostatica, die in arboconvenanten waren ontwikkeld, niet meer overal in ziekenhuizen worden gebruikt? Wat betekent dit voor het enthousiasme van de minister over de arboconvenanten? Waarom legt de minister zo de nadruk op «nieuwe inzichten» bij het onderzoek naar grenswaarden voor een aantal risico s ingevolge de motie-koopmans/stuurman? Ook bestaande inzichten kunnen tot de conclusie leiden dat een grenswaarde wel degelijk mogelijk is. Volgens de heer Ulenbelt (SP) vormen arbozaken een kwestie van leven, dood en ziekte, die niet kan worden overgelaten aan de krachtsverhouding tussen werkgevers en werknemers. Arbeidsomstandigheden kunnen alleen echt verbeteren als de Arbeidsinspectie overtreders hard aanpakt. De minister heeft in het conflict bij de distributiecentra van Albert Heijn over een verandering in de bedrijfsvoering, ten onrechte de kant gekozen van de leiding, die de arbeidsomstandigheden wilde verslechteren. De uitleg van de minister dat bij risico s op het werk niet «de meest doeltreffende van alle mogelijke maatregelen» getroffen moeten worden, is in strijd met de intentie van de Arbowet en met het Europees Verdrag. Is hij het ermee eens dat een verslechtering van arbeidsomstandigheden door verandering in de bedrijfsvoering nooit toegestaan is? Het succesverhaal over de arboconvenanten is misleidend. Volgens de vakbonden zijn de arbeidsomstandigheden door de convenanten niet verbeterd. Het aantal meldingen van beroepsziekten is niet gedaald. Nederland kent op Finland na het hoogste percentage verzuim als gevolg van werk. De duur van het verzuim is alleen in Portugal en Frankrijk langer. Waarom kan de Arbeidsinspectie niet zelf de arbocatalogi schrijven? Hoeveel arbocatalogi zijn er? Wat is de kwaliteit ervan? Hoeveel zijn er inmiddels goedgekeurd door de Arbeidsinspectie? Het ongeval in de Amercentrale is een voorbeeld van mislukte zelfregulering. Kan de minister alsnog uitzoeken of nabestaanden en anderen financieel schadeloos zijn gesteld? De minister moet alsnog het voorstel overnemen om werknemers op locatie bij risicovolle projecten met posters en flyers te informeren over de weg naar de Arbeidsinspectie. Hoe staat de minister tegenover het voorstel om in offertes voor onderhoudsprojecten een splitsing te laten maken tussen kosten voor het echte werk en kosten voor veiligheidsmaatregelen? De heer Tony van Dijck (PVV) zegt naar aanleiding van het ongeval in de Amercentrale dat het inzetten van illegaal personeel dat niet aan de beno- Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

4 digde kwalificaties voldoet, grote risico s voor de veiligheid op de werkvloer met zich meebrengt. Is het kabinet bereid tot een betere en strengere handhaving van de Wet arbeid vreemdelingen (Wav)? Kan de minister ervoor zorgen dat veel hogere boetes worden gegeven aan werkgevers die de Wav overtreden? Werkgevers kunnen op internet met naam en toenaam worden genoemd wegens overtreding van de Wav. Illegale werknemers moeten harder worden bestraft. De heer Blok (VVD) stelt de volgende vragen: Zijn de toegezegde nieuwe richtlijnen voor de bouw van steigers inmiddels gereed? Waarom komen er nieuwe maatregelen voor de chemische industrie, terwijl er niet meer incidenten zijn voorgevallen? Welke administratieve lasten gaan daarmee gepaard? Wil de minister in Europees verband aandringen op handhaving van de Europese regelgeving? Als andere landen zich minder goed aan de regels houden, komen Nederlandse bedrijven op een concurrentieachterstand te staan. Antwoord van de minister Minister Donner bestrijdt dat volgens de nieuwe Arbowet de arbeidsomstandigheden geheel aan particulieren worden overgelaten; de wet gaat uit van een verdeling van verantwoordelijkheden tussen het publieke en het private domein. Uit de resultaten van het programma voor arboconvenanten blijkt dat de sociale partners goed in staat zijn om hun verantwoordelijkheid op dit terrein waar te maken. Per saldo is de veiligheid erop vooruitgegaan. De overheid stelt algemene niveaus vast en in de convenanten zijn die per bedrijfstak uitgewerkt, rekening houdend met de specifieke kenmerken van de desbetreffende sector en met wat economisch mogelijk is. De nieuwe Arbowet borduurt op deze aanpak voort; bovendien worden in de wet de verantwoordelijkheden van de overheid duidelijker bepaald. Als de overheid eenzijdig de regels voorschrijft, leidt dit niet per se tot veiliger situaties. Nederland heeft inderdaad in vergelijking met andere landen een hoog verzuim met lange verzuimperiodes. Deze statistiek wordt echter vertekend door de wijze van registratie: in Nederland wordt al het ziekteverzuim, ongeacht de oorzaak, meegerekend, terwijl in alle andere landen (op Finland na) alleen beroepsziekten en beroepsongevallen worden geregistreerd. De daling van het verzuim in sectoren met arboconvenanten ten opzichte van andere sectoren bevestigt dat de gekozen aanpak werkt. Het aantal arbeidsongevallen met letsel en verzuim en het aantal ernstige en dodelijke ongevallen dalen. Absolute veiligheid bestaat niet. Een bepaalde maatregel kan op zichzelf wetenschappelijk gezien mogelijk een risico verminderen, maar bedrijfseconomisch niet realiseerbaar zijn. Volgens de criteria in de Arbowet kan een werkgever er in zo n geval voor kiezen om bepaalde risico s te nemen en die te beheersen. Hij kan experimenteren met verbeteringen maar vervolgens een stap terug doen, als blijkt dat de verbetering in andere opzichten praktisch niet haalbaar is. Dit was aan de hand bij het distributiecentrum van Albert Heijn. Als deze flexibiliteit niet in de wettelijke criteria zou zijn ingebouwd, zouden bedrijven niet meer experimenteren, omdat dan met iedere verbetering meteen een nieuwe norm wordt vastgelegd waaraan zij zich moeten houden. Drie arbocatalogi zijn getoetst. Een groter aantal branches dan verwacht is met de catalogi aan de slag gegaan. De totstandkoming van catalogi wordt gestimuleerd met een ondersteuningsregeling van Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

5 de overheid, die onlangs is bijgesteld, en met een landelijke voorlichtingscampagne. Striktere handhaving van de Wav lijkt niet de aangewezen aanpak om de veiligheid in bedrijven te vergroten. De werkgever is verantwoordelijk voor de veiligheid, ongeacht de vraag of een werknemer legaal is of niet. Het project Arboconvenanten is opgegaan in de Arbowet. Daarom zullen de effecten van de convenanten niet meer specifiek worden gemonitord. Bij arbeidsrisico s gaat het om de potentiële oorzaken van ongevallen of verzuim; die zijn van een andere orde dan het feitelijk optreden van ongevallen of verzuim. De ambities voor het terugdringen van risico s zijn daarom moeilijker te realiseren dan concrete, kwantitatieve doelen. De verantwoordelijkheid voor het verder terugdringen van risico s ligt bij werkgevers en werknemers. De resultaten van de arboconvenanten kunnen onder de herziene Arbowet hun beslag krijgen in arbocatalogi. Door de nieuwe Arbowet zal in Nederland minder concurrentieverstoring optreden dan het geval was met de arboconvenanten, die alleen voor bepaalde sectoren bestonden. Arbobeleid en verzuimbeleid leveren voor bedrijven winst op door hogere participatie, leiden tot hogere productiviteit en verminderen de werkgeverskosten van doorbetaling bij ziekte. Op ontduiking van regels, waarmee bedrijven incidenteel kosten proberen te besparen, ziet de Arbeidsinspectie toe. In de arbowetgeving wordt geen onderscheid gemaakt tussen vaste en tijdelijke arbeidscontracten. De Nederlandse arbowetgeving is verenigbaar met Europese richtlijnen; bij twijfel is het aan de rechter om daarover een uitspraak te doen. Als andere landen zich niet aan de Europese richtlijnen houden, stelt de Nederlandse regering dat steeds aan de orde. Bovendien dienen de betrokken bedrijfstakken in het geval van overtredingen zelf klachten in bij de Europese Commissie, die vervolgens een inbreukprocedure kan opstarten tegen het land dat zich niet aan de richtlijnen houdt. Andere landen vinden op hun beurt soms ook dat in Nederland de hand wordt gelicht met de Europese arborichtlijnen. Als in het buitenland onveilig gewerkt wordt, hoeft dat geen reden zijn om Nederland hetzelfde te doen. Buitenlandse bedrijven die werk in Nederland aannemen, moeten zich aan de Nederlandse regels houden. Het percentage incidenten waarbij buitenlanders betrokken zijn, is niet plotseling scherp toegenomen. In artikel 8 van de Arbowet wordt aan de voorlichting aan werknemers de eis gesteld dat die «doeltreffend» is. Voor werknemers die geen Nederlands kennen, moet de voorlichting dus in de vreemde taal gebeuren. Schriftelijk materiaal volstaat niet; er moet ook praktisch en aanschouwelijk mondeling onderricht worden gegeven, zo nodig via een tolk. Gestimuleerd wordt dat die eis in arbocatalogi wordt uitgewerkt. Als de taalbarrière een risico vormt, moet dit apart vermeld worden in de RI&E. Goede communicatie en voorlichting in vreemde talen vormen een van de prioriteiten bij het toezicht door de Arbeidsinspectie. De kritiek van de FNV op de convenanten wordt niet bevestigd door de evaluatie. Zo blijkt uit de evaluatie niet dat de convenanten onvoldoende efficiënt zijn uitgevoerd of dat de betrokkenheid van de achterban onvoldoende is. In sectoren met een verminderde organisatiegraad vormt de betrokkenheid van werknemers bij het ontwikkelen van de arboconvenanten een probleem, maar over het algemeen nemen werkgevers hun verantwoordelijkheid goed op. Ook komt uit de evaluatie niet naar voren dat eigen verantwoordelijkheid van werkgevers en werknemers alleen werkt als er duidelijke beschermingsniveaus zijn vastgesteld. Het risico van het vaststellen van concrete normen en voorwaarden is dat de sociale partners hun Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

6 verantwoordelijkheid naar de overheid gaan verleggen. Het werken met dynamische doelen in plaats van met vaste normen vormt juist de kracht van de nieuwe Arbowet. De veiligheid bij de brandweer is allereerst een zaak van de minister van BZK. De Arbeidsinspectie controleert of de veiligheidsmaatregelen voldoende zijn. Onzekerheid over de datum waarop dat zal gebeuren, kan beter werken dan een van tevoren bekende deadline. De commissie van de Gezondheidsraad die onderzoek doet naar grenswaarden, zal zich niet alleen op nieuwe inzichten baseren maar ook op bestaande. De introductie en toepassing van instrumenten voor de beheersing van de blootstelling aan cytostatica neemt tijd, maar de verwachting is dat het gebruik ervan in de nabije toekomst toeneemt. Over een morele verplichting tot schadeloosstelling na het ongeval in de Amercentrale kan de minister geen uitspraak doen. De rechter kan concluderen tot een morele verplichting, als hij oordeelt dat een schadeloosstelling voortvloeit uit een natuurlijke verbintenis. De minister zal nagaan of nabestaanden en andere getroffenen schadeloos zijn gesteld door de bij het ongeval in de Amercentrale betrokken bedrijven. De richtlijnen voor de bouw van steigers zullen in september 2008 tot stand komen en vervolgens in de arbocatalogus worden opgenomen. Er moet onderscheid gemaakt worden tussen agressie en geweld tegen werknemers en vormen van geweld en intimidatie die op de werkvloer plaatsvinden. Geweld tegen winkelpersoneel en ambtenaren is in de eerste plaats een kwestie van het strafrecht en minder van arbobeleid. Ook de Amsterdamse regeling maakt deel uit van beleid voor misdaadpreventie. In bepaalde sectoren kunnen maatregelen in de arbocatalogus worden opgenomen. De toegezegde rapportage over discriminatie op de werkvloer komt nog in het begin van Discriminatie speelt op de werkvloer een minder grote rol dan bij werving en selectie. De bestrijding van agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak moet via het strafrecht verlopen. Ook het sanctiebeleid kan een rol spelen. In het programma «Veilige publieke taak» wordt 6,5 mln. uitgetrokken voor een effectieve ketenaanpak van preventie, aangifte en vervolging. Daarnaast worden «best practices» en codes uitgewisseld. Deze kunnen uiteindelijk in arbocatalogi terechtkomen. Via het Arboportaal en door middel van andere voorlichting wordt aandacht gevraagd voor het probleem van pesten, geweld en intimidatie op de werkvloer en worden mogelijkheden aangereikt om het tegen te gaan. Het is beter het probleem aan te pakken in de bedrijven waar het zich voordoet dan algemene maatregelen te nemen. Volgens de Arbowet moet de werkgever zich voor bepaalde taken laten bijstaan door deskundigen of een arbodienst. Een van die taken is het periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek. Werkgevers en werknemers kunnen zelf bekijken hoe zij dit onderzoek kunnen verbreden naar preventief medisch onderzoek zoals dat wordt geadviseerd door Boaborea, maar dit is niet iets om via wetgeving algemeen voor te schrijven. De minister zal onderzoeken wat het effect van preventief medisch onderzoek kan zijn met het oog op psychosociale arbeidsbelasting. Onder «hoogrisicobedrijven» worden bedrijven verstaan waar het risico van ongelukken weliswaar heel laag kan zijn, maar de gevolgen van een ongeluk zeer ingrijpend zijn. In deze bedrijven wordt veel aandacht aan preventief beleid geschonken. Zij doen aan risicobeheersing en zijn verplicht om rampenplannen klaar te hebben. De Arbeidsinspectie voert bij BRZO-bedrijven preventief toezicht uit om incidenten te voorkomen. Daarvoor is in het kader van het BeteRZO-programma een nieuwe inspectiemethodiek ontwikkeld, die Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

7 onder meer speciaal op onderhoud is gericht. Deze methodiek zal dankzij de samenwerking tussen verschillende inspectiediensten vanaf 2007 door alle toezichthouders worden gevolgd. Incidenten in de chemische industrie hebben vaak ook grote gevolgen buiten het bedrijf. Daarom zijn extra veiligheidsmaatregelen nodig. Over de piek in het aantal incidenten is meer informatie te vinden in het onderzoeksrapport «Trend of incident». Voor zulke incidenten bestaat een meldingsplicht in de EU, waardoor vergelijking met andere landen mogelijk is. Alleen een aantal zeer kleine bedrijven voldoet niet geheel aan het vereiste om over een RI&E te beschikken. In de afgelopen jaren hebben de sociale partners, arbodiensten en de overheid inspanningen verricht om het percentage kleine bedrijven met een RI&E omhoog te krijgen. Op basis van de uitkomsten van een onderzoek naar RI&E s bij kleine bedrijven, dat volgende maand zal zijn afgerond, zal de minister met de sociale partners overleggen welke verdere aanpak mogelijk is. De Arbeidsinspectie besteedt in de betrokken sectoren speciale aandacht aan de uitvoering van de RI&E s. De voordelen van een verplichte splitsing in offertes tussen de kosten voor het onderhoud en veiligheidskosten zijn twijfelachtig. Het onderscheid tussen onderhoud en veiligheidsmaatregelen is vaak moeilijk te maken en het risico van zo n splitsing is dat eerder op basis van kosten vergeleken wordt. Toezicht door de Arbeidsinspectie en normen binnen de branche geven betere waarborgen. Door de arbocatalogi zijn werkgevers en werknemers meer betrokken bij de te handhaven veiligheidsniveaus, zodat tussen verschillende bedrijven grotere «peer control» plaatsvindt. De minister zegt toe het veiligheidsaspect bij de aanbesteding van onderhoudsprojecten verder te onderzoeken. De Arbeidsinspectie doet al het mogelijke aan voorlichting en communicatie, onder meer met arbobrochures en persaandacht. Werknemers kunnen ook via de vakbond een klacht indienen. De meerwaarde van flyers en posters is niet duidelijk. Toezeggingen De minister zal bij de werkgever nagaan of nabestaanden en anderen die getroffen zijn door het ongeluk in de Amercentrale, schadeloos zijn of worden gesteld. De voorzitter van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid, De Wit Adjunct-griffier van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Van de Wiel Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr