BAG BAO. Bronhouders Afnemers Overleg

Transcriptie

1 Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG) Bronhouders- en afnennersoverleg (BAO) Hofstraat 110 Postbus GH Apeldoorn Telefoon (088) BAG Ministerie van Infrastructuur en Milieu Minister van Infrastructuur en Milieu Mevrouw drs. M.H. Schultz van Haegen-Maas Geesteranus Postbus EX 's Gravenhage Datum Uw kenmerk Ons kenmerk Betreft 20 februari Advies BAG naar aanleiding van Evaluatie wet BAG Geachte mevrouw Schultz van Haegen, Betrouwbare basisgegevens zoals die over Personen, Bedrijven, Adressen en Gebouwen zijn essentieel voor het handelen van de overheid en het leveren van diensten aan burgers. Het BAG BAO onderschrijft het maatschappelijke belang van de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG) als voorwaarde voor onder meer de realisatie van de doelen uit het programma 'Digitaal 2017' en 'de decentralisatie van overheidstaken' en de Omgevingswet. Naar aanleiding van de door de Auditdienst Rijk (ADR) uitgevoerde wettelijke evaluatie van de wet Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG) en uw beleidsreactie aan de Tweede Kamer heeft het BAG Bronhouders en Afnemers Overleg (BAG BAO) samen met uw ministerie en andere betrokken stakeholders, verkenningen uitgevoerd die van belang zijn voor de toekomst van de BAG. Het BAG BAO en uw ministerie hebben vier werkgroepen ingericht om aan de slag te gaan met de opdracht zoals geformuleerd in het document 'proces follow up evaluatie wet BAG'. In aanvulling op onze eerdere reacties d.d. 14 maart en 28 november 2014 bieden wij u hierbij de resultaten van die verkenningen aan. Hierin zijn een groot aantal adviezen Biilaqe(n) Blad 1 van 5

2 opgenomen die beogen vorm te geven aan de door ADR voorgestelde maatregelen en aanbevelingen. Uit uw brief aan de Tweede Kamer^: De ADR heeft in zijn onderzoek naar de BAG geconstateerd dat beoogde effecten deels zijn gerealiseerd en kosten en baten ongeveer in balans zijn, maar dat er potentie is voor de toename van de baten. De maatregelen en aanbevelingen die de ADR voorstelt gaan in op: verbetering van de kwaliteit van de BAG middels een herijking van het nspectieinstrumentarium en het versterken van de terugmeldingen; het bevorderen van het gebruik door het inventariseren van belemmenngen en wensen en het aanspreken van bestuursorganen; het realiseren van de beoogde baten door te sturen op de realisatie van de (gemeentelijke) businesscases; het versterken van de organisatie en besluitvorming door te zoeken naar synergie met de governance van de andere basisregistraties. De vier werkgroepen hebben bijgevoegde adviezen opgesteld ten aanzien van de door hen behandelde thema's. Graag ven/vijzen wij u naar deze adviezen in de bijlagen. Zonder tekort te doen aan deze adviezen wijzen wij u graag op onderstaande aandachtpunten ten aanzien van een compacte en stabiele wet BAG, Kwaliteit, toezicht en besturing BAG en Harmoniseren definities en wetgeving. Overigens zullen we, binnen de mogelijkheden en middelen die we hebben, reeds aan de slag gaan met de adviezen van de vier werkgroepen. Compacte en stabiele wet BAG Eén van de uitgangspunten is, om alle wet- en regelgeving gerelateerde wijzigingen gelijktijdig door te voeren, namelijk op het moment van de wijziging van de wet (verwachting 2017). Een deel van onderstaande aanbevelingen is al eerder haalbaar, bijvoorbeeld door wijziging van de huidige Catalogus. Het BAG BAO adviseert hiermee terughoudend om te gaan. De wet BAG behoort zich pnmair te richten op wat voor afnemers van belang is, en in samenhang daarmee op de inhoud en het beheer van de basisregistratie. De inrichting en uitvoering van de processen binnen de gemeenten behoren tot de verantwoordelijkheid van de gemeenten en behoeft niet gedetailleerd in de wet- en regelgeving BAG te worden geregeld. ' Kamerstuk nr. 1, vergaderjaar 2013/2014 Blad 2 van 5

3 Bronhouders Afnemers Overieg Om de kwaliteitszorg en het toezicht voor de BAG te versterken en de aansluiting op de (stelsel) omgeving te vergroten stelt het BAG BAO voor om meer te focussen op de effecten van de BAG in de praktijk en minder op de eisen aan processen en documenten. Daarbij steeds de aansluiting zoekend met de uitvoeringspraktijk van zowel bronhouders als afnemers. Om dit te faciliteren adviseert het BAG BAO om een compacte en stabiele wet te maken. Details kunnen beter worden geregeld in een ministeriële regeling. De Catalogus kan daarbij de status krijgen van ministeriële regeling en hier kunnen ook formele punten uit het Processenhandboek en het Objectenhandboek worden opgenomen. Deze opzet, vergelijkbaar met de opzet van de wet Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT), betekent dat objectklassen (zoals pand en verblijfsobject) worden benoemd in de wet, en definities in de ministeriële regeling (Catalogus) komen. Deze flexibelere structuur van de wet- en regelgeving BAG maakt het mogelijk om wijzigingen door te voeren zonder dat er een wetswijziging nodig is. Het wordt daarmee eenvoudiger om af te stemmen met andere basisregistraties en in te spelen op wensen van gebruikers, zoals het opnemen van nieuwe gegevens. Een actueel thema is de registratie van driedimensionale (3D) geometrieën. Dit is bijvoorbeeld actueel in verband met de Omgevingswet. Om geleidelijke invoering van vernieuwingen mogelijk te maken adviseert het BAG BAO om registratie van optionele gegevens mogelijk te maken. Hiermee sluit het advies aan op de betreffende bevindingen van de ADR. Kwaliteit, toezicht en besturing BAG De geadviseerde nieuwe opzet van de wet speelt meer in op de eigen verantwoordelijkheid van de bronhouders. Daarnaast constateert de ADR dat de huidige inspecties ondoelmatig zijn gebleken. Daarom adviseert het BAG BAO om de huidige inspecties te vervangen door risicogericht toezicht op kwaliteit met daarin een belangrijke plaats voor zelfevaluatie (interne beheersingsmaatregelen en het afleggen van externe verantwoording) door de bronhouders. Inmiddels hebben wij in de brief van uw ministerie aan de bronhouders inzake 'kwaliteitszorg en inspecties BAG'^ vernomen dat u niet meer zal sturen op het nakomen van de huidige BAG-inspecties En dat u in de interim-periode in overleg met ons een nieuw kwaliteitsinstrumentarium zal inrichten. Vanuit het BAG BAO onderschrijven wij het belang om ook in de interimperiode tot de nieuwe wet- en regelgeving van kracht is de kwaliteit van de BAG te blijven monitoren in het belang van alle afnemers van de BAG. Wij vragen u dan ook hiermee in de nieuwe governance structuur rekening te houden. d.d. 3 februari 2015, zie Blad 3 van 5

4 De besturing en het toezicht zouden gebundeld moeten worden, het liefst binnen het gehele stelsel, maar te beginnen onder de vlag van lenm. Een bundeling van besturing en toezicht van de BAG met die van de BGT ligt voor de hand. Het BAG BAO vraagt u in de governancestructuur van de BAG ook rekening te houden met de mogelijkheid om te kunnen anticiperen en reageren op actuele ontwikkelingen op het terrein van de BAG of kwalitietsthema's in het stelsel. Daarnaast adviseren wij u om in de governancestructuur het mogelijk te maken om verkenningen uit te voeren naar de relevante langere termijnontwikkelingen, zodat het BAG BAO en uw ministerie goed voorbereid worden om op het juiste moment goede keuzes te maken voor de doorontwikkeling van de BAG. Harmoniseren definities en wetgeving Wij vragen u consequenties van de eigen wetgeving te doorzien en oplossingen aan te bieden voor knelpunten die hier uit ontstaan. Basisvoorwaarde voor het efficiënt kunnen laten verlopen van processen binnen de overheid en een stimulans voor verbreding van het gebruik, is het harmoniseren van definities van begrippen, zoals gebruiksoppervlakte, gebruiksdoel en gebeurtenissen. Dan zijn gegevens die in het ene vakdomein (bijvoorbeeld bouwen en wonen) worden ingewonnen, zonder conversie te gebruiken in andere vakdomeinen (bijvoorbeeld basisregistraties en belastingen). Alleen op deze manier is het principe van eenmalige registratie en meervoudig gebruik toe te passen. Zowel bronhouders als afnemers laten weten dat indien begrippen in de verschillende domeinen, wetten en zelfs basisregistraties verschillende betekenissen hebben en door elkaar worden gebruikt, het uitwisselen en correcte gebruik van uitgewisselde gegevens uiterst lastig blijft. Er is onderzoek en scherpe definiëring nodig van alle gegevens die worden uitgewisseld. Dit moet leiden tot wijziging van wet- en regelgeving zodat een eenmaal gedefinieerd begrip in alle wetten dezelfde betekenis krijgt. Bovendien verplicht Aanwijzing 161 uit de Aanwijzingen voorde regelgeving tot hergebruik van begrippen: "Indien voor de uitvoering van een regeling gegevens van burgers, bedrijven of instellingen nodig zijn, wordt voor de omschrijving van de daaraan ten grondslag liggende begrippen zoveel mogelijk verwezen naar of aangesloten bij de definities uit de wetten inzake de basisregistraties." Het advies is daarom om ook op stelselniveau, bijvoorbeeld bij de Regieraad Gegevens van de Nationaal Commissaris Digitale Overheid (NCDO), aandacht te vragen voor harmonisering van definities in wet en regelgeving en voor verbreding van het gebruik van de BAG. De tweede aanbeveling is aan uw ministerie om de verantwoordelijkheid voor een detectiefunctie vorm te geven, bijvoorbeeld door uw wetgevingsjuristen. Omdat het belangrijk is om op de hoogte te zijn van eventuele nieuwe of gewijzigde wetgeving. En om te detecteren of er bij bestaande wet- en regelgeving niet al gebruik gemaakt kan worden van de BAG. Een derde advies is het instellen van een 'basisregistratietoets' bij ministerraadvoorstellen. De doorde ADR geconstateerde belemmeringen voor breder gebruik van de BAG worden hiermee voor een groot deel aangepakt. Blad 4 van 5

5 Bronhouders Afnemers Overieg Uw ministerie is verantwoordelijk voor wetgeving in het ruimtelijk domein zoals de Omgevingswet en de wetten BAG en BGT. Ons advies is dat uw ministerie in ieder geval de harmonisatie van begrippen en definities binnen het geo-gerelateerde domein oppakt. Wij zijn graag bereid om samen met de overige betrokkenen inhoudelijke voorstellen voor te bereiden. Voor overige relaties zoals met de WOZ, BRP en gerelateerde wetgeving zoals bouwregelgeving, adviseert het BAG BAO afstemming met respectievelijk de ministenes van Financiën en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Daarnaast beveelt het BAG BAO aan om in de kwaliteitszorg structureel samen te werken met partners zoals de Waarderingskamer en de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens. Met dit advies wordt het gestelde doel van de ADR om de beoogde baten door afstemming in het stelsel te realiseren, bereikt. De organisatie en besluitvorming voor de BAG wordt met de voorgestelde samenwerking versterkt. Het BAG BAO blijft graag met uw ministerie samenwerken in het belang van een goede doorontwikkeling van de BAG. Met vriendelijke groet. Basisregistraties Adressen en Gebouwen Bronhouders- en afnemersoverleg F.T.J.M. Backhuijs Voorzitter BAG BAO Biilaqe(n) Blad 5 van 5